2003
|
|
Aurreko paragrafoek adingabeen epaileak hartutako erabakiak aipatzen dituztela kontuan hartuta, erabaki horiek auto bidez jasoko dira, eta auto horren aurka, zuzen zuzenean, gora jotzeko errekurtsoa jarri ahal izango da, bost egun balioduneko epean, probintziako audientzian. Lege hau indarrean jartzen denetik bi hilabeteko epean hartu dituzte adingabeen epaileekbearen
|
egoera
ez da aldatuko. erabaki horiek. Epe horretan, adinga
|
|
Adinga eragindako ezinegona, betiere adingabearen inguruabar pertsonalak eta gibeen epaileak erabakia hartuko du Fiskaltzak egindako proposamenaren gainean, eta, horretarako, agerraldia egingo da. Agerraldi horretan parte hartuko dute adingabearen letraduak, talde teknikoaren ordezkariak eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariak; horiek guztiek argibideak emango dizkiote epaileari eskatutako neurriaren egokitasunari buruz, adingabearen interesa eta hark prozesuan duen
|
egoera
gogoan izanik.
|
|
Aurreko artikuluetan aipatu egintzen egilea hamalau urtekoa baino gazteagoa bada, ez zaio lege honen araberako erantzukizuna eskatuko; bai, ordea, aplikatuko Kode Zibilean eta indarreko beste xedapenetan adingabeen babesari buruz agindutakoa. Fiskaltzak adingabeak babesteko erakunde publikoari igorriko dizkio, lekukotzaren bidez, adingabearen zehaztasunik beharrenak, haren
|
egoera
balioesteko; erakunde horrek, adingabearen inguruabarrak aintzat harturik, sustatu ditu harentzat egokien diren babes neurriak, urtarrilaren 15eko 1/ 1996 Lege Organikoari jarraiki.
|
|
e) Prozeduraren
|
egoera
eta gradua edozein izanik ere, adingabeak sentimeneko laguntza eta laguntza psikologikoa izan behar ditu, eta bertan izan behar dira gurasoak edo adingabeak aipatzen dituen beste gizabanako guztiak, adingabeen epaileak hori baimentzen badu.
|
|
Frogabideak proposatu ahal izango dituzte delitu egitateari buruz eta hori egitean gertatutako inguruabarrei buruz, salbu eta adingabearen psikologia, hezkuntza, familia eta gizarte
|
egoerari
dagozkion arazoetan.
|
|
Talde teknikoak Fiskaltzari hori eman dio, askoz jota, hamar eguneko epean; epe hori luzatu ahal izango da, gehienez ere, hil baterako, arazoa oso konplexua denean. Talde teknikoak idazkia aurkeztuko du adingabearen
|
egoera
psikologikoari, hezkuntza egoerari eta familia egoerari buruz, haren gizarte inguruneari buruz, eta, orokorrean, lege honetan araututako neurrietatik edozein hartzeko erabakigarri izan daitekeen inguruabar orori buruz.
|
|
Talde teknikoak Fiskaltzari hori eman dio, askoz jota, hamar eguneko epean; epe hori luzatu ahal izango da, gehienez ere, hil baterako, arazoa oso konplexua denean. Talde teknikoak idazkia aurkeztuko du adingabearen egoera psikologikoari, hezkuntza
|
egoerari
eta familia egoerari buruz, haren gizarte inguruneari buruz, eta, orokorrean, lege honetan araututako neurrietatik edozein hartzeko erabakigarri izan daitekeen inguruabar orori buruz.
|
|
Talde teknikoak Fiskaltzari hori eman dio, askoz jota, hamar eguneko epean; epe hori luzatu ahal izango da, gehienez ere, hil baterako, arazoa oso konplexua denean. Talde teknikoak idazkia aurkeztuko du adingabearen egoera psikologikoari, hezkuntza egoerari eta familia
|
egoerari buruz
, haren gizarte inguruneari buruz, eta, orokorrean, lege honetan araututako neurrietatik edozein hartzeko erabakigarri izan daitekeen inguruabar orori buruz.
|
|
Erakunde publiko nahiz pribatuek adingabeen hezkuntza eremuan badihardute, eta espedienteko adingabearen
|
egoera
badakite zein den, haiek ere presta edo osa dezakete artikulu honek aipatzen duen txostena.
|
|
2 Karrera judizialeko magistratuek bete dituzte, nahitaez, adingabeen epaile karguak. Lege hau indarrean jartzean, adingabeen epaitegiko titular batzuek epaile kategoria badute, kargua utzi behar dute, eta, hala denean, Botere Judizialaren Lege indarrekoaren 118.2 artikuluan eta baterakoetan ezarritako
|
egoera
izango dute; kargu horiek betetzeko, magistratuen artean lehiaketa arrunta egingo da.
|
|
Epai horretan balioetsiko dira egindako frogak, eta Fiskaltzak eta adingabearen letraduak adierazitako arrazoiak, bai eta, koa ere. Kontuan hartuko dira, halaber, egitateen inguruabarrak eta larritasuna, adingabearen nortasunari,
|
egoerari
, beharrizanei eta familia nahiz gizarte in hala denean, adingabeak berak azaldutaguruneari buruz eztabaidatu diren datu guztiak, eta adingabe horrek epaia emateko unean duen adina. Horren guztiaren eretzean, adingabeen epaileak erabakia hartuko du proposatutako neurriari edo neurriei buruz.
|
|
Adingabearen duintasuna eta bizitza pribatua errespetatu behar dira; adingabeak euren izenarekin identifikatuko dira; eta, barneratuta egon arren,
|
egoera
hori guztiz isilpekoa izan behar da hirugarrenei begira.
|
|
Adingabeek dohaineko osasun laguntza izan behar dute; nahitaezko hezkuntza oinarrizkoa, euren adinari dagokiona, jaso behar dute, haiek zentroan duten
|
egoera
edozein izanik ere; eta hezkuntza nahiz lanbideko heziketa egokia eskuratu behar zaie, euren inguruabarrekin bat datorrena.
|
|
l) Adingabeek argibide pertsonal eta eguneratuak eskuratuko dituzte, euren eskubide eta betebeharrei buruz, beraien
|
egoera
pertsonal nahiz judizialari buruz, zentroetan adingabeak izan eta zentro horien barne jardunbidearen gaineko arauei buruz, bai eta eskubide horiek guztiak gauzatzeko prozedura zehatzei buruz ere, batik bat, eskaerak, kexak edo errekurtsoak aurkezteari begira.
|
|
m) Adingabeen legezko ordezkariei argibideak eman behar zaizkie adingabeon
|
egoera
eta bilakaerari buruz, bai eta haiei dagozkien eskubideei buruz ere, eta horretan ez da izango beste mugarik lege honetan ezarritakoa baino.
|
|
h) Adingabeen
|
egoera
pertsonala kontuan hartuta, eta haien askatasuneko bizimodua prestatzeko, heziketa, hezkuntza eta lanaren arloan jarduerak ezartzen badira, adingabeok jarduera horietan parte hartu behar dute.
|
|
2 Barneratutako gizabanako guztiek, ahoz nahiz idatziz, gutun azal irekian nahiz itxian, eskaerak eta kexak helaraz diezazkiokete erakunde publikoari, haien barneratze
|
egoerari buruz
eta horretan sortutako arazoei buruz. Eskaera edo kexa horiek aurkez diezazkiokete, dunei emango die halakoen berri. halaber, zentroko zuzendariari; horrek eskaera edo kexei erantzungo die haren eskumenekoak badira, edo, bestela, erakunde publikoari edo agintari esku
|
|
Lege aldaketon alderdirik arazotsuena ez da, ordea, adingabe batzuentzat salbuespenezko
|
egoera
sortu izana. Benetan kezkagarriena da, ea aipatu logika horrek ez ote duen 5/ 2000 lege oso osoaren interpretazioa kutsatuko.
|
|
Erantzun berezia behar duten
|
egoeren artean
, beren beregi arautu dira kasu zehatz batzuk; kasu horietan, adingabeak zorotasun sintomak ditu, edo, bestela, haren erantzukizuna aldarazten duten bestelako inguruabarrak gertatzen dira. Adingabea halako egoeretan izanez gero, Fiskaltzak neurri zehatzak sustatu behar ditu, adingabearen interesarekin bat datozenak; horrez gain, Fiskaltzak sustatu behar du legeetan ezarritako babes organismoak eratzea.
|
|
Erantzun berezia behar duten egoeren artean, beren beregi arautu dira kasu zehatz batzuk; kasu horietan, adingabeak zorotasun sintomak ditu, edo, bestela, haren erantzukizuna aldarazten duten bestelako inguruabarrak gertatzen dira. Adingabea halako
|
egoeretan
izanez gero, Fiskaltzak neurri zehatzak sustatu behar ditu, adingabearen interesarekin bat datozenak; horrez gain, Fiskaltzak sustatu behar du legeetan ezarritako babes organismoak eratzea. Legearen arabera, bestalde, zuhurtziagabekeriazko egite eta ez egiteak ezin dira zehatu erregimen itxiko barneratzea dakarten neurriekin.
|
|
13 Legearen testuinguruan, berebiziko interesa sorrarazi dute eragindako kaltea konpontzeko gaiek, bai eta delitugilearen eta biktimaren arteko adiskidetzeek ere. Halako
|
egoeretan
, gutxieneko esku hartzearen printzipioa aplikatu behar da, eta talde teknikoak bitartekaritza eginkizuna burutu behar du. Horren guztiaren ondorioz, gerta daiteke espedientea ez hastea, espediente hori largestea edo ezarritako neurria bukatzea.
|
2004
|
|
edukitzaren edo ukantzaren berehalako babesa eskatzeko prozesuetan, horiek amaiarazten dituzten epaiek; jabetza intelektualaren eta industria jabetzaren artzeagatik maizterra botatzeari buruz edo finka berreskuratzeari buruz ebazten duloko jarduera ez zilegiak utzarazteko eskaeretan, horiek ebazten dituzten epaiek; obra berri edo aurrizkoen aurrean berehalako babesa emateko epaiek; errenta edota alogera ez ordainten epaiek; eta, orobat, inskribatutako eskubide errealen eragingarritasunari buruzko epaiek, horien aurka jartzen direnen edo eskubideon erabilera nahasten dutenen aurka, aurka jartzea edo nahasmendua justifikatzen duen eta inskribatuta dagoen titulurik izan gabe. Aitzitik, eragingarritasunik ezaren, segurtasun juridikorik ezaren eta prozesuan gorabehera gehiegi izatearen esperientziak gomendatzen du prozedura sumario gisa ez itxuratzea, maizterra botatzeko uziaren oinarri gisa, prekario
|
egoera
alegatzen dutenak. Hobetsi da prozesuan alegazioak eta frogak bete betean ematea eta hori eragingarritasun osoz bukaraztea.
|
|
Aspalditik aitortu da kasazio zibilaren
|
egoera
Espainian desegokia dela.
|
|
Gainera, ez da batere erraza
|
egoera
hori konpontzea, ez behintzat kritikak egun duen onarpen maila berberarekin. Lege honen abiapuntua, horretarako, hauxe izan da:
|
|
Norbaitek prozesuko arau hauste astuna gertatu delako uste osoa badu, eta, arau hauste horren ondorioz, jarduna ekarri behar bada arau hauste hori noiz gertatu eta horren aurreko
|
egoerara
, orduan ezin daiteke esan araua zentzugabekoa dela, horrek baztertzen duenean aldi berean beste epai bat eskatzea, jarduna aurreko egoerara ekarri ordez. Prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtsoari on iritziz gero, beste epai bat eman behar da.
|
|
Norbaitek prozesuko arau hauste astuna gertatu delako uste osoa badu, eta, arau hauste horren ondorioz, jarduna ekarri behar bada arau hauste hori noiz gertatu eta horren aurreko egoerara, orduan ezin daiteke esan araua zentzugabekoa dela, horrek baztertzen duenean aldi berean beste epai bat eskatzea, jarduna aurreko
|
egoerara
ekarri ordez. Prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtsoari on iritziz gero, beste epai bat eman behar da.
|
|
Legeak ezarri duen benetako aurka jartzea desberdina da, kondena diruzkoa denean eta ez denean. Kondena diruzkoa ez bada, aurka jartzearen oinarria izan daiteke ezinezkoa edo guztiz zaila izatea behin behineko betearazpena eman aurretiko
|
egoerara
itzultzea edo betearazpena jasan duenari konpentsazio ekonomikoa ematea, kalte galeren ordainaren bidez, epaia ezeztatzen bada.
|
|
Kondena diruzkoa izanez gero, ez da osotasunean ahalbidetuko behin behineko betearazpenaren aurka jartzea. Halakoetan, aurka jartzea mugatu behar da premiamendu prozeduraren betearazpen jardun zehatzera, horrek berrezarrezina den
|
egoera
sortzen badu edo kalte galerak ordainduz konpentsazio ekonomikorik izango ez duena. Betearazpen neurri zehatzen aurka jartze horrek eta diruzkoak ez diren kondenen betearazpenaren aurka jartzeak oinarri berbera dute, hau da, behin behineko betearazpenaren ondorioz eragindako egoerak lehengoraezinak izatea, eta, horrekin batera, ekitatezko konpentsazio ekonomikoa ezinezkoa izatea, epaia ezeztatzen bada.
|
|
Halakoetan, aurka jartzea mugatu behar da premiamendu prozeduraren betearazpen jardun zehatzera, horrek berrezarrezina den egoera sortzen badu edo kalte galerak ordainduz konpentsazio ekonomikorik izango ez duena. Betearazpen neurri zehatzen aurka jartze horrek eta diruzkoak ez diren kondenen betearazpenaren aurka jartzeak oinarri berbera dute, hau da, behin behineko betearazpenaren ondorioz eragindako
|
egoerak
lehengoraezinak izatea, eta, horrekin batera, ekitatezko konpentsazio ekonomikoa ezinezkoa izatea, epaia ezeztatzen bada.
|
|
Lege honetara ez da bildu nahi formula utopikorik. Aitzitik, lege honetara arauen multzoa bildu da, eta, arau horiekin, batetik, hobeto babestu nahi da hartzekoduna, horren eskubideak behar besteko agerpen juridikoa badu; eta, bestetik, arauok xedatzen dituzte orain arte kontuan hartu ez diren edo legeak alde batera utzi dituen
|
egoera
eta arazoak.
|
|
Jakina denez, 1881eko Legeak ez zuen arautu epaien betearazpenari buruzko aurka jartzea. Horrek aurka jartzearen bidezkotasunari buruzko ezbai
|
egoera
deitoragarria sortu zuen, baita aurka jartzeko arrazoi onargarriei eta intzidentearen izapidetzari buruzko ezbaia ere.
|
|
Auzigaia ebazteko, arazo bati buruz erabakitzea beharrezkoa bada, eta, arazo hori, aldi berean, auzitegi horretan edo beste auzitegi zibil batean prozesuaren auzigai nagusia bada, eta, arazo hori erabakitzeko egonik, autoen metaketa ezinezkoa bada, orduan auzitegiak, auto bitartez, aribideko jardunaren etendura agin dezake, jardun hori dagoen
|
egoeran
dagoelarik, epaitu aurreko arazoa xede duen prozesua bukatu arte. Bi alderdiek edo horietako batek eskatu behar diote etendura auzitegiari, aurkakoari entzun eta gero.
|
|
Legeak besterik xedatu ezean, pertsona juridikoak euren egoitza non izan eta bertan izango dira demandatuak. Era berean, auzipeko
|
egoera
edo harreman juridikoak non sortu edo ondoreak non izan eta bertan demandatuak izan daitezke, betiere pertsona juridikoek toki horretan dutenean jendaurrean zabalik dagoen establezimendua edo erakundearen izenean jarduteko ordezkari baimendua.
|
|
3 Auzitegiek bide teknikoak erabil ditzakete jarduna eta jasotako idazkiak nahiz agiriak dokumentatu eta artxibatzeko, lege honen 135 artikuluko 5 paragrafoan aipatu bermeekin. Bide teknikoak erabil ditzakete, halaber, prozesuen
|
egoeraren
jarraipena eta horiei buruzko estatistika egiteko.
|
|
Hala gertatzen ez bada, auzitegi exhorto emaileak auzitegi exhorto hartzaileari ezagutaraziko dio exhortoa betetzeko premia, ofizioz edo alderdiak hala eskaturik.
|
Egoerak
bere horretan badirau, laguntza eskatu duen auzitegiak egitateak ezagutaraziko dizkio auzitegi exhorto hartzailearen gobernu salari.
|
|
2 Kontu arrazoiak emango dira, halaber, prozesuko epeen igarotzean eta auzi paperen
|
egoerari buruz
, hurrengo egun baliodunean, baita eman diren antolaketa eginbideen inguruan ere.
|
|
Legezko salbuespenak izan ezik, datak zehaztuko dira, prozedurak ikustaldia egin beharreko
|
egoerara
iritsi ahala, eta prozedurak egoera horretara heldu diren hurrenkerari jarraituz, alderdiek berori eskatu beharrik gabe.
|
|
Legezko salbuespenak izan ezik, datak zehaztuko dira, prozedurak ikustaldia egin beharreko egoerara iritsi ahala, eta prozedurak
|
egoera
horretara heldu diren hurrenkerari jarraituz, alderdiek berori eskatu beharrik gabe.
|
|
Ikustaldira joan behar direnetatik edozeini ezinezko bazaio zehaztu egunean bertara joatea, ezinbesteko kasua edo antzeko garrantzia duten zioetatik beste edozein dela medio, orduan berehala adieraziko dio hori auzitegiari, arrazoia edo zioa behar bezala egiaztatuz, eta auzitegiari eskatuko dio edo ikustaldirako beste data bat zehaztea edo
|
egoera
hori aintzat hartzen duen ebazpena ematea.
|
|
Alderdietako baten abokatuari ezinezko bazaio ikustaldira joatea, auzitegiak ikustaldirako beste data bat zehaztuko du, baldin eta hark alegatu
|
egoera
aintzat hartu eta egiazta badaiteke.
|
|
3 Alderdiak alegatzen badu lehen paragrafoan ezarri ezintasun
|
egoera
, eta auzitegiak uste badu alegatu egoera aintzat hartu eta egiazta daitekeela, orduan auzitegi horrek hartuko du honako ebazpen hauetatik bat:
|
|
3 Alderdiak alegatzen badu lehen paragrafoan ezarri ezintasun egoera, eta auzitegiak uste badu alegatu
|
egoera
aintzat hartu eta egiazta daitekeela, orduan auzitegi horrek hartuko du honako ebazpen hauetatik bat:
|
|
4 Auzitegiak ikustaldirako zitatu duen lekuko nahiz adituak adierazi eta agerrarazten badu manu honen lehenengo paragrafoko ezintasun
|
egoera
duela, orduan auzitegiak erabakiko du, desenkusa onartzen duen ala ez; onartuz gero, eta alderdiak hiru eguneko epe erkidean entzun ondoren, auzitegiak erabakiko du ikustaldirako zehaztu data ondorerik gabe uztea eta beste bat jartzea, edota lekukoa nahiz aditua zitatzea froga jarduna zehaztu ikustalditik kanpo burutzeko.
|
|
5 Aurreko paragrafoetako
|
egoerak
ebaztean, auzitegiak antzematen badu, abokatu, auzilari, aditu edo lekukoak bidegabeko luzapenarekin edo inolako funtsik gabe jardun dutela, 600 eurorainoko isuna ezar diezaieke, beste data bat zehaztearen inguruan auzitegiak ebatziko duenari kalterik egin gabe.
|
|
Auzitegiak, auto bidez, ez du metaketa eskabidea onartuko, eskabide horrek ez baditu jasotzen aurreko artikuluak galdatutako datuak edo eskabidearen edukiaren arabera metaketa bidezkoa ez bada, bai prozesuen mota, bai horien prozesu
|
egoera
, bai aurreko artikuluetan ezarritako gainerako prozesu betekizunen ondorioz.
|
|
2 Lehen auzialdian metaturiko prozesuak fase berean ez badaude, aurreratuenaren etendura aginduko da, gainerakoak
|
egoera
berdinera edo antzekora heldu arte.
|
|
Prozesuak auzitegi berean gauzatzen badira, metaketa idatziz eskatuko da. Idazki horretan argiro adieraziko da metatzeko prozesuak zeintzuk diren eta horien prozesuko
|
egoera
zein den, metaketa egiaztatzeko arrazoiak ere azalduz.
|
|
3) Jurisdikzio eginkizunarekin bateraezina den kargu publiko edo lanbidean hasi badira, edo borondatezko eszedentzia
|
egoeran
badira, herri hautaketa bidezko karguetarako hautagai izateko.
|
|
1881eko Legeak ez zuen ezer ezarri horren inguruan. Legetzaileek finkaren edukitzari eusteko eskubiderik izan ez arren, ea beharrezkoa izango zen finkatik irtenarazteko proze horrek eskaintzariak behartzen zituen euren kontura ikerketa neketsuak egitera eta euren eskaintzak ezbai
|
egoeran
azaltzera, honako hauek jakin gabe: okupatzaileak aurkituko zituzten; okupatzaile horiek euren egoerari eusteko eskubiderik izango zuten; eta, okupasu adierazle luze eta neketsura jotzea.
|
|
Legetzaileek finkaren edukitzari eusteko eskubiderik izan ez arren, ea beharrezkoa izango zen finkatik irtenarazteko proze horrek eskaintzariak behartzen zituen euren kontura ikerketa neketsuak egitera eta euren eskaintzak ezbai egoeran azaltzera, honako hauek jakin gabe: okupatzaileak aurkituko zituzten; okupatzaile horiek euren
|
egoerari
eusteko eskubiderik izango zuten; eta, okupasu adierazle luze eta neketsura jotzea. Zentzuzkoa denez, horrek guztiak ez zuen bultzatzen enkante judiziala erakargarria izatea, ezta ekonomiaren ikuspuntutik eragingarri egitea ere.
|
|
Bestalde, ezarri da betearazpenaren berri eman behar izatea okupatzaileei. Okupatzaile horiek ezagunak izan daitezke, alderdi betearaziak ondasunak agertzearen bidez edo beste era baten bidez. Okupatzaileek hamar eguneko epea izango dute euren
|
egoera
zein titulurekin justifikatu eta titulu horiek betearazpen auzitegian aurkezteko. Horrez gain, legeak agindu du enkantearen iragarkian adieraztea, ondasun higiezinaren edukitza egoera ahalik zehatzen, balizko eskaintzariek balora dezaten balizko irtenarazteak izan ditzakeen eragozpenak.
|
|
Okupatzaile horiek ezagunak izan daitezke, alderdi betearaziak ondasunak agertzearen bidez edo beste era baten bidez. Okupatzaileek hamar eguneko epea izango dute euren egoera zein titulurekin justifikatu eta titulu horiek betearazpen auzitegian aurkezteko. Horrez gain, legeak agindu du enkantearen iragarkian adieraztea, ondasun higiezinaren edukitza
|
egoera
ahalik zehatzen, balizko eskaintzariek balora dezaten balizko irtenarazteak izan ditzakeen eragozpenak.
|
|
Hipotekatutako eta pignoratutako ondasunak betearazteko arauketa berriarekin, aurreko
|
egoera
gainditu eta aurrera egin da. Lehenik, Prozedura Zibilari buruzko Legera ekarri da hipoteka bidez bermatutako kredituak betearazteko prozesuen arauketa, betearazpen horien jurisdikzio izaera, sarritan eztabaidatu dena, indartuz.
|
|
Manuen multzo horretatik baztertu dira, soil soilik eta jarraian azalduko diren arrazoiengatik, zenbait prozesu zibil bereziren neurri zehatzei buruzkoak. Horrekin,
|
egoera
deitoragarria gainditu da, arauak gutxi eta askiez izateaz gain, sakabanatuta baitzeuden, 1881eko Legean eta beste lege askotan.
|
|
Bestetik, kontuan izan da kautela neurriek beti lotura izan behar dutela prozesu nagusian eskatutakoarekin, baita prozesuan zehar alda daitezkeen gorabeherekin eta inguruabarrekin ere. Horrela, prozesu horren gaineko eskumena zein organok izan eta bera da ebazteko
|
egoerarik
egokienean dagoena, batez ere, kontuan izanez gero, kautela neurriak ezerezean uzteko, aldatzeko edo ekitatezko kontrakautelarekin ordezteko aukera.
|
|
Lehenik, zalantzarik gabe eta eztabaidaezin diren berezitasunekin, gaitasunari, seme alabatasunari eta ezkontzari buruzko gaietan, izapidetza berezia izan behar duten prozesuak. Gisa horretan, aurreko
|
egoera
deitoragarria bukatu da, prozesuko lege erkidera bildu baita lege horretan egon behar dena, nahiz eta orain arte hori miatu edo ondorioztatu dela guztiz sakabanatuta zeuden eta ilun bezain eztabaidagarri ziren xedapenetan.
|
|
1 Auzitegiei eskatu ahal izango zaizkie prestazio zehatza egiteko kondena, eskubide eta
|
egoera
juridikoak badirelako adierazpena, azken horien eratze, aldarazte edo azkentzea, betearazpena, kautela neurriak hartzea eta legeak beren beregi zehaztutako bestelako babesak.
|
|
Nolanahi ere, kasu hori bazter utzita, legeak honako etendura arrazoi hauek bakarrik ezarri ditu: auzi ihesean emandako epaia berrikusteko edo hutsaltzeko demanda jartzea eta onartzea; kalte konpongaitza sor dezakeen betearazpen jardunaren aurka, errekurtsoa jartzea; alderdi betearaziaren konkurtso
|
egoera
; eta, berebat, epaitu aurrekotasuna zigor arloan.
|
|
Alderantziz, erregela berezien adibide gisa aipa daiteke kexa errekurtso guztien lehenespeneko izapidetza, bai eta demandak onartu ez dituztentsoen lehenespeneko izapidetza ere. Es auto batzuen aurkako gora jotze errekurgo ikusiko den moduan, bereziki arautu du honako
|
egoera
hau: errotikako deuseztasuna dakarren defentsarik eza egon, eta, hori eragin unea dela eta, ezin zaio horri aurre egin ez errekurtsoak jarriz, ez auzitegiak bere arioz jardunez.
|
|
Aurkako alderdia horren aurka jartzen bada, auzitegiak erabakiko du gehitze horren onargarritasunaren inguruan. Halakoetan, gehitzea aginduko da, bakarrik, auzitegiak ulertzen badu entzunaldian berori planteatzeak ez duela eragotziko aurkako alderdiak bere defentsa eskubidea berdintasun
|
egoeran
egikaritzea.
|
|
Aurreko paragrafoan aipatu gora jotzeko errekurtsoa, prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtso berezia nahiz kasazio errekurtsoa ezerezean daudela ulertuko da, horien
|
egoera
edozein izanik ere, errekurtsook gauzatzean demandatu errekurtsogileak uzten badio muga eguneratutako epeak edo aurreratu beharrekoak ordaintzeari.rien likidazioa epaia irmo denean egin Errentariak aurrera dezake edo zainpean jar dezake muga eguneratu gabeko zenbait aldiren ordainketa, eta aldi hogo da. Edozein kasutan, kopuru horien ordainketa ez da kontratuaren berritze gisa ulertuko.
|
|
Artikulu honen aurreko paragrafoan ezarritakoa ezin bada aplikatu, eta prozesuko arau haustea bada jardun osoaren edo horren zati baten erabateko deuseztasuna sortzen duten horietakoa, auzitegiak hori adieraziko du probidentzia bidez, eta arau haustea noiz sortu eta orduko
|
egoerara
ekarriko da jarduna.
|
|
1) Zeintzuk diren beraren izen abizenak, adina,
|
egoera
, lanbidea eta egoitza.
|
|
Lekukoak galdeketaren egitateei buruz sekretua gordetzeko beharra badu, bere
|
egoera
edo lanbidearengatik, horixe adieraziko du arrazoiak emanez, eta auzitegiak zuzenbidean egoki dena ebatziko du, probidentzia bidez adierazpena egiteko ezetzaren oinarria kontuan izanik. Lekukoa erantzuna ematetik askatu bada, hori jasoko da aktan.
|
|
Prozesua hasi ondoren gertatu aldaketak alderdien egoitzari, auzigaiaren
|
egoerari
eta epaiketaren objektuari buruzkoak badira, aldaketa horiek ez dituzte jurisdikzioa eta eskumena aldatuko; jurisdikzioa eta eskumena zehaztuko dira, auzibitartearen hasierako unean zer egiaztatu eta horren arabera.
|
|
1 Ez dira epaian kontuan izango epaiketa hasi eta gero alderdiek edo hirugarrenek sartu berrikuntzak, horiek demandaren, eta, hala denean, errekonbentzioaren jatorrian izandako gauza edo pertsonen
|
egoerari buruzkoak
badira. Salbuespen gisa hartu behar da berrikuntzak behin betiko desagerraraztea demandan edo errekonbentzioan eskatu uzien interes legitimoa, uziok prozesutik kanpo edo beste edozein arrazoirengatik bete izan direlako.
|
|
Egitate berria edo jakin berria egiazkoa ez dela ulertzen bada, froga egoki eta erabilgarria proposatu eta gauzatuko da, lege honetan prozedura mota bakoitzarentzat zehaztu moduan, baldin eta jardunaren
|
egoeragatik
berori gauza badaiteke. Bestela, epaiketa arruntean azken eginbideentzat xedatutakoaren arabera jardungo da.
|
|
1 Edozein prozesu hasi aurretik, hori hasi nahi duenak, edo alderdietatik edozeinek, prozesuan zehar, auzitegiari eska diezaioke froga jardunaren aurreratzea, baldin eta, pertsona edo gauzen
|
egoera
dela eta, beldur oinarriduna badago, jardun hori ezin izango delako gauzatu orokorrean berarentzat zehaztu prozesu unean.
|
|
Edozein prozesu hasi aurretik, berori hasi nahi duenak, edo auzilarietatik edozeinek prozesuan zehar, froga ziurtatzeko neurriak hartzea eska diezaioke auzitegiari. Auzitegiak aseguramendu neurri erabilgarriak hartu ahal izango ditu probidentzia bidez, froga garrantzitsu baten aurkezpena edo proposamena ezinezkoa edo alferrekoa izatea saihets dezaten, betiere objektu materialak edo gauzen
|
egoerak
alda edo suntsi ditzaketen giza jokaeren edota izadiko gertaeren ondorioz.
|
|
Neurriak izango dira, auzitegiaren iritziz gauzak edo
|
egoerak
artatzeko edo horien izatea eta ezaugarriak modu sinesgarrian agerrarazten dituzten xedapenak. Froga ziurtatzeko asmoz, zerbait egiteko edo ez egiteko manamenduak ere agin daitezke, manamenduok bete ezean agintaritzari desobeditzeagatik jardungo dela ohartarazita.
|
|
1 Hurrengo artikuluetako betekizun eta kasuetan, 317 artikuluaren 1 zenbakitik 6.etara zehaztu agiri publikoek froga osoa eratuko dute agirian jaso egitate, egintza edo gauzen
|
egoerari buruz
, agiriok egin zireneko datari buruz, fede emaileen nortasunari buruz, eta, hala denean, agiriotan parte hartu duten gainerako pertsonen nortasunari buruz.
|
|
2 317 artikuluko 5 eta 6 zenbakietara bildu ez diren administrazio agirien froga indarrari dagokionez, legeek izaera publikoa eman badiete, agiriok izango dute legeek eman dieten froga indarra. Legeotan esanbidezko xedapenik izan ezean, emango den epaiaren ondoreetarako ulertuko da aipatu agiriotara bildutako egitate, egintza edo gauzen
|
egoerak
egiazkoak direla, salbu eta bestelako frogabideek ezerezean utzi dutenean agirion egiazkotasuna.
|
|
3) Alderdiren batekin edo horren abokatu nahiz prokuradoreekin, une horretan edo iraganean, mendekotasun
|
egoera
, erkidegoa edo interes gatazka izatea.
|
|
1 Idazkari judizialek eta auzitegien zerbitzupeko langile eskudunek interes legitimoa nork egiaztatu eta horri emango diote jardun judizialaren
|
egoerari buruz
eskatu informazio guztia, jardun hori aztertu eta ezagutzeko. Halaber, interes legitimoa nork egiaztatu eta horrek eska dezake, bere kontura, auzi paperetan jaso diren idazki eta agirien kopia soilak ematea.
|
|
(728e) Ez da kautela neurririk hartuko, horien bidez aldatu nahi badira eskatzaileak luzaroan onartu dituen egitezko
|
egoerak
, salbu eta eskatzaile horrek behar bezala egiaztatzen duenean ordu arte neurriok ez eskatzeko arrazoiak?
|
|
X. titulua. Betidaniko
|
egoerei buruzko
informazioak 875
|
|
Kasazioan emandako epaiaren erabakiek ez dituzte ukituko aurkaratutakoaz beste zein epai alegatu eta epai horiek sortu dituzten
|
egoera
juridikoak.
|
|
Legearen intereserako errekurtsoetan emandako epaiak beti errespetatuko ditu alegatutako epaiek ondorioztatu dituzten
|
egoera
juridiko bereziak, eta, epai horrek oniritzia jasotzen badu, jurisprudentzia doktrina zehaztuko da epaitzan. Halakoetan, «Estatuko Aldizkari Ofizialean» argitaratuko da, eta, horretan jarri denetik, antolamendu judikzio ordenako epaile eta auzitegi guzridikoa osatuko du, arlo zibileko juristientzat, Auzitegi Gorenarentzat izan ezik, lotesle izanik.
|
|
Demandatu auzi iheslaria agertzen bada prozesuaren
|
egoera
edozein izanik ere, izapidetza egingo da bera kontuan izanda, izapidetzan inola ere atzera egin gabe.
|
|
Pertsona eta agintari guztiek, eta, batez ere, erregistro publikoen gaineko ardura dutenek, epai eratzaileetan ezarritakoari men egin behar diote, horietan ezarritakoa bete behar dute, eta epaiok sortutako
|
egoera
juridikoak aintzat hartu behar dituzte, salbu eta Erregistroko legeria bereziak oztopoak ezartzen dituenean.
|
|
1) Aitatasun, amatasun, seme alabatasun, ezkontza deuseztasun, banantze eta dibortzio, gaitasun eta
|
egoera
zibilari eta ohorezko eskubideei buruzko prozesuetan emandako epaiak, salbu eta prozesuaren objektu nagusiari zein ondare betebehar eta harreman lotu, eta horiek arautu dituzten erabakiei dagokienez.
|
|
Gainerako kasuetan, alegatu arauhauste guztien edo baten gaineko errekurtsoari on iritzi bazaio, salak errekurtsoa zein ebazpenen aurka jarri eta hori deuseztatuko du, eta jarduna arau haustea gertatu
|
egoerara
eta unera itzultzea aginduko du.
|
|
3 Zuzeneko frogarik izan ez arren, seme alabatasuna adieraz daiteke, hori ondorioztatzen badute esanbidezko edo isilbidezko aitorpenak, edukitza
|
egoerak
, ernalketa garaian amarekin, edo, era bertsuan, seme alabatasuna dakarten beste egitate batzuek.
|
|
1) Demandarekin batera, ezkontzaren inskripzioari buruzko ziurtagiria ekarri behar da, eta, hala badagokio, seme alaben jaiotzari buruz Erregistro Zibilean egindako inskripzioaren ziurtagiria, baita ezkontideak bere eskubideak oinarritzeko dituen agiriak ere. Ondare izaerako neurriak eskatuz gero, auzi jartzaileak ekarri behar ditu eskura dituen eta ezkontideen eta, kasuan kasuan, seme alaben
|
egoera
ekonomikoa baloratzeko balio duten agiriak, hala nola, zerga aitorpenak, nominak, bankuko ziurtagiriak, jabetza tituluak edo erregistroko ziurtagiriak.
|
|
2 Titulu honek aipatu gainerako prozesuetan, nahitaezkoa da Fiskaltzak esku hartzea, betiere prozesuko interesdunetako bat adingabea nahiz ezgaitua denean edo legezko absentzia
|
egoera
duenean.
|
|
1 Ezgaitasun adierazpena eragin dezakete ustezko ezgaituak, ustezko ezgaiaren ezkontideak edo antzeko egitezko
|
egoera
duenak, ondorengoek, aurrekoek edo neba arrebek.
|
|
Jabetza Erregistroan agerraraz daitezke jarauntsiko finken administrazio
|
egoera
eta administratzailearen izendapena, hipoteka legerian ezarritako betekizunekin bat datorren manamendu judizialaren bitartez.
|
|
Konponketa edo gastu bereziak beharrezkoak badira, epaitegiari emango dio horren berri administratzaileak. Epaitegiak agerraldian entzungo ditu 793 artikuluko 3 paragrafoan aipatu interesdunak, eta, adituek
|
egoera
aztertu eta aurrekontua eratu ondoren, bidezkotzat jotzen duena ebatziko du, kasuan kasuko inguruabarrak kontuan hartuz.
|
|
1) Zorra jasotzen duen agiriarekin batera, ekartzen badira aurretiazko
|
egoera
iraunkorra egiaztatzeko merkataritzako agiriak.
|
|
Betearazpena errentariei eta egitezko okupatzaileei komunikatzea. Edukitza
|
egoeraren
publizitatea, enkantearen iragarkian
|
|
1 Alderdi betearazleak hala zehaztuta nahiz beste edozein modutan, alderdi exekutatuak bere ondasunak adierazten baditu, eta prozeduran jaso bada enbargatutako ondasun higiezina alderdi exekutatua ez den beste pertsona batzuek okupatzen dutela, orduan betearazpena jakinaraziko zaie guztiei, hamar eguneko epean, auzitegiari euren
|
egoera
egiaztatzeko tituluak aurkez diezazkioten.
|
|
Enkantearen iragarkian, ahalik eta zehaztasun handienarekin adieraziko da zein den ondasun higiezinaren edukitza
|
egoera
edo ondasun higiezina okupatu gabe dagoela, inguruabar hori betearazpenaren auzitegiari behar bezala egiaztatzen bazaio.
|
|
Aurreko paragrafoan aipatu botatze eskaera jakinaraziko zaie eskuratzaileak zehaztu okupatzaileei, hamar eguneko epean, ikustaldirako zitazioa eginez. Ikustaldian, okupatzaileek duten
|
egoeraren inguruan
euren ustez egoki dena alegatu eta frogatu ahal izango dute. Auzitegiak, errekurtsorik izango ez duen auto bitartez, ebatziko du botatzea agindu ala ez; eta, zitatutako okupatzailea edo okupatzaileak arrazoi zuzenik gabe agertzen ez badira, horiek botatzea aginduko du beti.
|
|
Alderdi exekutatuak edozein unetan ordain dezake bere zorra pagatzeko falta zaiona, hartzekodunak aurkeztutako azken kontuen
|
egoera
aintzat hartuta. Kasu horretan, alderdi exekutatuari berriro ere emango zaio bere ondasunen edukitza, eta hartzekodunak ondasunon administrazioari utzi egingo dio, hurrengo hamabost egunetan eman behar duen kontu orokorra gorabehera, eta hartzekodunaren edo alderdi exekutatuaren ustez egin daitezkeen gainerako erreklamazioak gorabehera.
|
|
Esanbidez ezarritako
|
egoeretan
, auzitegiak probidentzia bidez emango du erabakia, eta, gainerako kasuetan, idazkari judizialak emango ditu kasuan kasuko ebazpenak, antolaketarako eginbideen bitartez.
|
|
Betearazpenaren aurka jartzeari on irizten bazaio, betearazpena ondorerik gabe utziko da, eta enbargoak eta ukitutako ondasunen gain ezarri berme neurriak desegitea aginduko da. Halakoetan, betearazpena agindu aurreko
|
egoeran
utziko da alderdi exekutatua, 533 eta 534 artikuluetan xedatutakoaren arabera. Halaber, alderdi betearazlea kondenatuko da aurka jartzearen ondoriozko kostuak ordaintzera.
|
|
1 Betearazpena agindu ondoren, berrikuspen demanda edo auzi ihesean emandako epai irmoa hutsaltzeko demanda jarri eta onartzen bada, betearazpenaren gaineko eskumena zein auzitegik izan eta horrek agin dezake epaia betearazteko jarduna etetea; horixe egingo da, alderdiren batek hala eskatzen badu, eta,
|
egoeraren
inguruabarrak aintzat hartuta, betearazpena etetea komeni bada. Etendura agintzeko, hori zeinek eskatu eta berari galdatuko dio auzitegiak kauzioa ematea; kauziora bildu behar dira auziaren balioa eta epaia betearazi gabe uzteagatik eragin daitezkeen kalte galerak.
|
|
3 Diruzkoa ez den kondena epaia behin behinean betearazten denean, 528 artikuluaren 2 paragrafoko bigarren arrazoia alegatu bada, behin behineko betearazpenaren aurka jartzeko, orduan behin behineko betearazpena nork eskatu eta horrek behar besteko kauzioa eman dezake, betearazpenaren aurka alegatu dena aurkaratzeaz gain; kauzio horrekin bermatuko da, epaia ezeztatuz gero, aurreko
|
egoera
berrezarriko dela, edo, hori ezinezkoa bada, sortutako kalte galeren ordaina emango dela.
|
|
Diruzkoa ez den kondena epaia behin behinean betearaztean aurka jartzea aurkeztu bada, eta auzitegiak uste badu, gerogarrenean kondena ezeztatuz gero, ezinezkoa edo oso zaila izango dela behin behineko betearazpenaren aurreko
|
egoera
berrezartzea edo betearazpena eskatu duenak egin dezakeen kauzioarekin ordainketa bermatzea, orduan autoa emango du, betearazpena eten eginez; baina erabakitako enbargoek eta berme neurriek indarrean iraungo dute, eta egokitzat jotzen diren berme neurriak hartuko dira, 700 artikuluan xedatutakoaren arabera.
|
|
Kondena epaia diruzkoa izan eta aurka jartzea jarduera betearazle zehakutatuak zehaztutako jarduera edo neutzaren kontra aurkezten bada, auzitegiak aurka jartzeari on iritziko dio, uste badu behin behineko alderdi exerri alternatiboak posible direla eta hasierako jardueren antzeko eragingarritasuna dutela. Era berean, auzitegiak aurka jartzeari on iritziko dio, behin behineko alderdi exekutatuak betearazpenaren atzerapenari aurre egiteko behar besteko kauzioa eman ondoren, auzitegiak uste badu, kondena ezeztatuz gero, guztiz ezinezkoa izango dela betearazpenaren aurreko
|
egoera
berrezartzea edo behin behineko alderdi exekutatuari konpentsazio ekonomikoa ematea, geroago horri kalte galeren ordaina emanez.
|