2010
|
|
Modu legitimoan uste bada pertsona jakin batek estatuaren segurtasunaren aurkako jarduera gauzatzen duela, edo agerian utzi bada pertsona horrek jarduera horretan diharduela, ez dira bereizkeriazkotzat joko pertsona hori ukitzen dituzten neurriak, betiere, pertsona horrek errekurtsoa
|
egiteko
eskubidea duenean, nazio egineraren arabera eskuduna den auzitegian.
|
|
1 Zuzendari nagusiak Lanaren Nazioarteko Erakundeko kideen artetik zeintzuen berrespenak erregistratu eta berrespen horiek
|
egin
dituzten kideek bakarrik bete dute hitzarmen hau.
|
|
1 Konferentziak hitzarmen hau oso osoan edo zati batean berrikusten duen hitzarmen berria
|
eginez gero
, eta hitzarmen berri horrek aurkako xedapenak izan ezean:
|
|
4.Batzordearen bilerak, orokorrean, Nazio Batuetako egoitzan
|
egingo
dira, edo Batzordeak egokitzat jotzen duen beste edozein tokitan.
|
|
6.Gatazkako estatu alderdiek modu berean banatuko dituzte Batzordeko kideen gastu guztiak, Nazio Batuetako idazkari nagusiak
|
egingo
duen zenbatespenarekin bat etorriz.
|
|
1.Estatu alderdi orok edozein unetan adierazi ahal izango du Komitearen eskumena onartzen duela, bere jurisdikzioko pertsonen edo pertsona taldeen komunikazioak jaso eta aztertzeko, halakoek alegatzen dutenean biktimak direla, estatu horrek konbentzio honetako eskubideetarik edozein urratzeagatik.Komiteak ez du inolako komunikaziorik jasoko, komunikazio hori denean adierazpen hori
|
egin
ez duen estatu bati buruzkoa.
|
|
2.Artikulu honetako 1 paragrafoaren araberako adierazpena
|
egin
duen estatu alderdi orok organo bat ezarri edo izendatu ahal izango du, bere antolamendu juridiko nazionalean, eskumena izan dezan bere jurisdikzioko pertsonen edo pertsona taldeen eskariak jaso eta aztertzeko, halakoek alegatzen dutenean biktima direla, konbentzio honetako eskubideetarik edozein urratzeagatik, eta estatu mailan eskuragarri dituzten errekurtso guztiak agortu dituztenean.
|
|
3.Artikulu honetako 1 paragrafoaren arabera
|
egindako
adierazpena eta artikulu honetako 2 paragrafoarekin bat etorriz ezarri edo izendatutako organoaren izena estatu alderdi interesdunak gordailutuko ditu, Nazio Batuetako idazkari nagusiaren esku utzita; idazkari horrek adierazpen eta izen horien kopiak bidaliko dizkie gainerako estatu alderdiei.Adierazpen oro edozein unetan kendu ahal izango da, idazkari nagusiari zuzendutako jakinarazpenaren bidez...
|
|
1.Herrialde eta herri kolonialei independentzia emateari buruzko Adierazpena, Nazio Batuen 1960ko abenduaren 14ko 1514 (XV) ebazpenean jaso dena, aintzat hartu eta horren helburuak lortzen ez diren bitartean, konbentzio honetako xedapenek ez dute inola ere mugatuko nazioarteko beste tresna batzuek edo Nazio Batuek eta horren erakunde espezializatuek bestelako herri horiei eskariak
|
egiteko
aitortu dieten eskubidea.
|
|
Gatazkak edo salaketak konpontzeko konbentzio honetan jaso diren xedapenak aplikatuko dira kalterik
|
egin
gabe bereizkeriaren gaian gatazkak edo salaketak konpontzeko beste prozedura batzuei, halakoak ezarri direnean Nazio Batuak eta horren erakunde espezializatuak eratzeko tresnetan edo horiek onetsitako hitzarmenetan, eta ez dute eragotziko estatu alderdiek gatazka jakin bat konpontzeko beste prozedura batzuetara jotzea, euren artean indarrean dauden nazioarteko hitzarmen orokor nahiz bereziekin ba...
|
|
1.Estatuek berrespen edo atxikipen unean
|
egindako
erreserben testuak Nazio Batuetako idazkari nagusiak jasoko ditu, eta testu horiek konbentzio honetako alderdi diren edo izango diren estatu guztiei komunikatuko dizkie.Erreserba bati begira eragozpenak dituen estatu orok idazkari nagusiari jakinaraziko dio erreserba hori ez duela onartzen, eta jakinarazpen hori laurogeita hamar eguneko epean egin da, idazkari nagusiak komunikazioa zein datatan e...
|
|
1.Estatuek berrespen edo atxikipen unean egindako erreserben testuak Nazio Batuetako idazkari nagusiak jasoko ditu, eta testu horiek konbentzio honetako alderdi diren edo izango diren estatu guztiei komunikatuko dizkie.Erreserba bati begira eragozpenak dituen estatu orok idazkari nagusiari jakinaraziko dio erreserba hori ez duela onartzen, eta jakinarazpen hori laurogeita hamar eguneko epean
|
egin
da, idazkari nagusiak komunikazioa zein datatan egin eta data horretatik zenbatzen hasita.
|
|
...ko erreserben testuak Nazio Batuetako idazkari nagusiak jasoko ditu, eta testu horiek konbentzio honetako alderdi diren edo izango diren estatu guztiei komunikatuko dizkie.Erreserba bati begira eragozpenak dituen estatu orok idazkari nagusiari jakinaraziko dio erreserba hori ez duela onartzen, eta jakinarazpen hori laurogeita hamar eguneko epean egin da, idazkari nagusiak komunikazioa zein datatan
|
egin
eta data horretatik zenbatzen hasita.
|
|
3.Erreserba oro edozein unetan kendu ahal izango da, horren inguruko jakinarazpena
|
eginez
idazkari nagusiari.Jakinarazpen horrek ondoreak sortuko ditu berori jasotzeko datan.
|
|
...naren oinarri direla duintasun eta berdintasun printzipioak, gizaki guztiei datxezkienak, eta estatu kide guztiek, erakundearekin lankidetzan arituz, neurriak hartzeko konpromisoa hartu dutela, elkarrekin edo bananduta, Nazio Batuen helburuetako bat gauzatzeko, alegia, guztion giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen errespetu unibertsala eta eragingarria sustatzea eta bultzatzea, bereizkeriarik
|
egin gabe
, arraza, sexu, hizkuntza edo erlijio arrazoiengatik.
|
|
Kontuan harturik, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak aldarrikatutakoaren arabera, gizaki guztiak aske jaiotzen direla, berdinak izanik duintasunari eta eskubideei begira, eta pertsona orok bertan adierazitako eskubide eta askatasunak dituela, inolako bereizketarik
|
egin gabe
, batik bat, arraza, larru kolore edo jatorri nazionalaren ondoriozko arrazoiengatik,
|
|
Berretsiz, arraza, larru kolore edo jatorri etnikoaren ondoriozko arrazoiengatik, gizakien arteko bereizkeria oztopo bat dela, nazioen arteko harremanak lagun artekoak eta baketsuak izan daitezen, eta bereizkeria horrek kalte
|
egin
diezaiekeela herrialdeen bakeari eta segurtasunari, bai eta pertsonen elkarbizitzari ere, nahiz eta estatu bateko mugak ez gainditu,
|
|
2.Konbentzio hau ez da aplikatuko konbentzio honetako estatu alderdi batek
|
egiten
dituen bereizketa, bazterketa, murrizketa edo lehenespenei begira, herritarren eta herritar ez direnen artean.
|
|
b) Legearen aurkakotzat adierazi eta debekatuko dituzte, nahiz erakundeak, nahiz propagandarako antolatutako jarduerak eta propaganda jarduera oro ere, halakoek arraza bereizkeria sustatu edo hori
|
egitera
bultzatzen badute, eta aitortuko dute legeak zigortutako delitua dela erakunde edo jarduera horietan parte hartzea;
|
|
c) Ez dute utziko agintariek, ezta erakunde publiko nazional zein toki mailakoek ere, arraza bereizkeria sustatzea edo hori
|
egitera
bultzatzea.
|
|
Konbentzio honetako 2 artikuluko oinarrizko betebeharrekin bat etorriz, estatu alderdiek konpromisoa hartzen dute arraza bereizkeria mota guztiak debekatu eta ezabatzeko, eta pertsona guztiei legearen araberako berdintasuna bermatzeko, bereizketarik
|
egin gabe
, arraza, larru kolorea eta jatorri nazional nahiz etnikoagatik, bereziki, hurrengo eskubideak izateari dagokionez:
|
|
ix) Modu baketsuan bilerak
|
egiteko
eta elkartzeko askatasunari buruzko eskubidea;
|
|
i) Lanerako, lana askatasunez aukeratzeko, laneko baldintza bidezko eta egokiak izateko, langabeziaren aurkako babesa jasotzeko, lan bera
|
egiteagatik
alokairu bera jasotzeko eta ordainsari bidezko eta egokiak izateko eskubidea;
|
|
ii) Sindikatuak sortzeko eta sindikatuko kide
|
egiteko
eskubidea;
|
|
Estatu alderdiek euren jurisdikziopean dauden pertsona guztiei ziurtatuko dizkiete, babesa eta baliabide eragingarriak auzitegi nazional eskudunetan eta estatuko beste erakunde batzuetan, arraza bereizkeriazko egintza ororen aurka, halako egintzek konbentzio honen aurka
|
egin
eta pertsona horien giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak urratzen dituztenean, bai eta bereizkeria horren ondorioz zein kalte eragin eta kalte horren biktima gisa auzitegi horiei kalte ordaina edo konponketa bidezko eta egokia eskatzeko eskubidea ere.
|
|
3.Hasierako hautatzea
|
egingo
da konbentzio hau zein datatan indarrean jarri eta data horretatik sei hilabete igaro ondoren.Hauteskunde bakoitza zein datatan egin eta, gutxienez, data hori baino hiru hilabete lehenago, Nazio Batuetako idazkari nagusiak gutun bat bidaliko die estatu alderdiei, euren hautagai zerrendak bi hilabeteko epean aurkezteko gonbita eginez.Idazkari nagusiak, modu horretara izendatutako pertsona guztieki...
|
|
3.Hasierako hautatzea egingo da konbentzio hau zein datatan indarrean jarri eta data horretatik sei hilabete igaro ondoren.Hauteskunde bakoitza zein datatan
|
egin
eta, gutxienez, data hori baino hiru hilabete lehenago, Nazio Batuetako idazkari nagusiak gutun bat bidaliko die estatu alderdiei, euren hautagai zerrendak bi hilabeteko epean aurkezteko gonbita eginez.Idazkari nagusiak, modu horretara izendatutako pertsona guztiekin, hurrenkera alfabetikoaren araberako zerrenda prestatuko du, pertsona horiek izendatu dituzten estatu alderdiak zehaztuz; zerrenda ...
|
|
4.Komiteko kideak estatu alderdien bilera batean izendatuko dira; bilera horren deialdia idazkari nagusiak
|
egingo
du, eta bilera Nazio Batuen egoitzan egingo da.Bilera horretarako estatu alderdien bi herenak osatuko du quoruma, eta Komiterako hautatutzat joko dira boto gehien lortzeaz gain, bilerako estatu parte hartzaile eta boto emaileen ordezkarien artetik botoen erabateko gehiengoa lortzen duten hautagaiak.
|
|
4.Komiteko kideak estatu alderdien bilera batean izendatuko dira; bilera horren deialdia idazkari nagusiak egingo du, eta bilera Nazio Batuen egoitzan
|
egingo
da.Bilera horretarako estatu alderdien bi herenak osatuko du quoruma, eta Komiterako hautatutzat joko dira boto gehien lortzeaz gain, bilerako estatu parte hartzaile eta boto emaileen ordezkarien artetik botoen erabateko gehiengoa lortzen duten hautagaiak.
|
|
5.a) Komiteko kideak lau urterako hautatuko dira.Hala ere, lehenengo hautaketan hautatutako bederatzi kideren agintaldia bi urte igaro ondoren amaituko da; lehenengo hautaketa
|
egin
eta berehala, Komiteko lehendakariak zozketa bidez izendatuko ditu bederatzi kide horiek.
|
|
1.Estatu alderdiek Nazio Batuetako idazkari nagusiari txostena aurkezteko konpromisoa hartzen dute, Komiteak azter dezan; txosten hori izango da konbentzio honetako xedapenak eragingarri
|
egiteko
hartu dituzten legegintza, epaiketa eta administrazio neurriei edo bestelako neurriei buruzkoa. Bada, txosten hori aurkeztuko dute: a) Kasuan kasuko estatuarentzako konbentzioa indarrean jarri eta urtebetera; eta b) osterantzekoan, bi urterik behin, eta Komiteak hala eskatzen duenean.Komiteak informazio gehiago eskatu ahal die estatu alderdiei.
|
|
2.Idazkari nagusiaren bidez, Komiteak urtero informatuko du bere jarduerez Nazio Batuetako Biltzar Orokorra, eta izaera orokorreko iradokizunak eta gomendioak
|
egin
ahal izango ditu, estatu alderdiek igorritako txostenen eta datuen azterketak oinarri hartuta.Izaera orokorreko iradokizun eta gomendio horiek Biltzar Orokorrari komunikatuko zaizkio, estatu alderdien oharrekin batera, halakorik balego.
|
|
4.Komitearen bilerak, orokorrean, Nazio Batuetako egoitzan
|
egingo
dira.
|
|
2.Estatu jasotzaileak hasierako komunikazioa jasotzen duen unetik zenbatzen hasita, sei hilabeteko epean, arazoa ez bada konpontzen, bi alderdiak asez, bitariko negoziazioen bidez edo bestelako prozedura egoki baten bidez, bi estatuetarik edonork eskubidea izango du arazoa berriro Komitearen mende uzteko, horren gaineko jakinarazpena
|
eginez
Komiteari eta beste estatuari.
|
|
Ituneko estatu alderdi orok, protokolo honen alderdi
|
egiten
denean, aitortzen du Komitearen eskumena, estatu horren jurisdikzioaren mende dauden gizabanakoen komunikazioak jaso eta kontuan hartzeko, gizabanako horiek biktimak direla alegatzen dutenean, estatu alderdi horrek itunean aipatutako eskubideetarik edozein urratzeagatik.Komiteak ez du jasoko protokolo honetako estatu alderdi ez diren estatuen inolako komunikaziorik, nahiz eta estatu horiek itunek...
|
|
3.Komiteak bere bilkurak ateak itxita
|
egingo
ditu, protokolo honetako komunikazioak aztertzen dituenean.
|
|
Herrialde eta herri kolonialei independentzia emateari buruzko Adierazpena, Nazio Batuen 1960ko abenduaren 1514 (XV) ebazpenean jaso dena, aintzat hartu eta horren helburuak lortzen ez diren bitartean, protokolo honetako xedapenek ez dute inola ere mugatuko nazioarteko beste agiri batzuek edo Nazio Batuek eta horren erakunde espezializatuek herrialde horiei eskariak
|
egiteko
aitortu dieten eskubidea.
|
|
1.Protokolo honetako estatu alderdi orok zuzenketak proposatu eta, Nazio Batuetako idazkari nagusiaren esku utzita, gordailutu ere ahal izango ditu horiek.Proposatutako zuzenketak Nazio Batuetako idazkari nagusiak komunikatuko dizkie protokolo honetako estatu alderdiei; aldi berean, eskatuko die jakinarazi diezaiotela estatu alderdien Konferentziarako deialdia
|
egitea
nahi duten, proposamenak aztertu eta horien inguruko botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde egiten badu, idazkari nagusiak deialdia egingo du, Nazio Batuen babespean.Konferentzian izan eta boto emaile diren estatu alderdien gehiengoarekin zein zuzenketa onetsi eta Nazio Batuen Biltzar Orokorraren mende utziko da horiek onestea.
|
|
...ku utzita, gordailutu ere ahal izango ditu horiek.Proposatutako zuzenketak Nazio Batuetako idazkari nagusiak komunikatuko dizkie protokolo honetako estatu alderdiei; aldi berean, eskatuko die jakinarazi diezaiotela estatu alderdien Konferentziarako deialdia egitea nahi duten, proposamenak aztertu eta horien inguruko botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde
|
egiten
badu, idazkari nagusiak deialdia egingo du, Nazio Batuen babespean.Konferentzian izan eta boto emaile diren estatu alderdien gehiengoarekin zein zuzenketa onetsi eta Nazio Batuen Biltzar Orokorraren mende utziko da horiek onestea.
|
|
...tu horiek.Proposatutako zuzenketak Nazio Batuetako idazkari nagusiak komunikatuko dizkie protokolo honetako estatu alderdiei; aldi berean, eskatuko die jakinarazi diezaiotela estatu alderdien Konferentziarako deialdia egitea nahi duten, proposamenak aztertu eta horien inguruko botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde egiten badu, idazkari nagusiak deialdia
|
egingo
du, Nazio Batuen babespean.Konferentzian izan eta boto emaile diren estatu alderdien gehiengoarekin zein zuzenketa onetsi eta Nazio Batuen Biltzar Orokorraren mende utziko da horiek onestea.
|
|
2.Salaketa
|
egin arren
, salaketak ondoreak sortu aurretik, protokolo honetako xedapenak aplikatuko zaizkio 2 artikuluaren ondorioz aurkeztutako edozein komunikaziori.
|
|
Protokolo honetako 8 artikuluko 5 paragrafoaren arabera
|
egindako
jakinarazpenak gorabehera, Nazio Batuetako idazkari nagusiak ituneko 48 artikuluko 1 paragrafoan aipatu estatu guztiei komunikatuko dizkie:
|
|
Ulerturik, gizabanakoak, beste gizabanako batzuei eta bere erkidegoari begira eginbeharrak izateagatik, ahaleginak
|
egin
behar dituela itun honetan aitortutako eskubideak sustatu eta betetzeko,
|
|
2.Herrialde guztiek, euren helburuak lortzeko, askatasunez xeda ditzakete euren aberastasun eta baliabide naturalak, kalterik
|
egin gabe
nazioarteko lankidetza ekonomikoak, elkarrekiko onuraren printzipioan oinarriturik, zein nazioarteko zuzenbideak eratorritako betebeharrei.Inola ere ezin izango da herri bat bere bizibideez gabetu.
|
|
Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute, itun honekin bat etorriz bermatutako eskubideak zein izan eta eskubideok egikaritzean, estatu batek horiei begira
|
egin
ditzakeen murrizketa bakarrak legeek ezarritakoak direla, betiere, hori eskubideon izaerarekin bateragarria bada eta horren xede bakarra gizarte demokratiko baten ongizate orokorra sustatzea bada.
|
|
2.Ezin da onartu herrialde batean legeen, hitzarmenen, erregelamenduen edo ohituren ondorioz aitortutako edo indarrean dauden oinarrizko giza eskubideak murriztea edo horiei kalte
|
egitea
, aitzakiatzat jarriz itun honek ez dituela horiek aitortu edo babes gutxiagorekin aitortu dituela.
|
|
1.Itun honetako estatu alderdiek aitortzen dute lan
|
egiteko
eskubidea, horrek bere baitara biltzen duela pertsona orok duen eskubidea, bizimodua ateratzeko aukera izateko, askatasunez aukeratu edo onartutako lanaren bidez, eta neurri egokiak hartuko dituzte eskubide hori bermatzeko.
|
|
i) Alokairu bidezkoa eta berdina, balio bera duen lanarengatik, inolako bereizkeriarik gabea; bereziki, emakumeei gizonen pareko lan baldintzak ziurtatu behar zaizkie, alokairu bera ordainduz lan bera
|
egiteagatik
;
|
|
3.Artikulu honetan xedatutakoak ez die baimenik emango, 1948ko Lanaren Nazioarteko Erakundearen Hitzarmenean, sindikatu askatasunari eta sindikatuko kide
|
egiteko
eskubidea babesteari buruzkoan, alderdi diren estatuei, legegintzazko neurriak hartzeko, halakoek kalte egiten dietenean hitzarmen horretan jasotako bermeei, edo legea aplikatzeko, berme horiei kalte egiteko moduan.
|
|
3.Artikulu honetan xedatutakoak ez die baimenik emango, 1948ko Lanaren Nazioarteko Erakundearen Hitzarmenean, sindikatu askatasunari eta sindikatuko kide egiteko eskubidea babesteari buruzkoan, alderdi diren estatuei, legegintzazko neurriak hartzeko, halakoek kalte
|
egiten
dietenean hitzarmen horretan jasotako bermeei, edo legea aplikatzeko, berme horiei kalte egiteko moduan.
|
|
3.Artikulu honetan xedatutakoak ez die baimenik emango, 1948ko Lanaren Nazioarteko Erakundearen Hitzarmenean, sindikatu askatasunari eta sindikatuko kide egiteko eskubidea babesteari buruzkoan, alderdi diren estatuei, legegintzazko neurriak hartzeko, halakoek kalte egiten dietenean hitzarmen horretan jasotako bermeei, edo legea aplikatzeko, berme horiei kalte
|
egiteko
moduan.
|
|
1.Familiari, gizartearen osagai natural eta funtsezkoa den heinean, eman behar zaio ahalik eta babesik eta laguntzarik handiena, bereziki, familia era dadin, eta familia bere ardurapeko seme alaben zaintzaz eta hezkuntzaz arduratu behar den bitartean.Ezkontza
|
egin
da ezkongaien adostasun askearekin.
|
|
2.Amei babes berezia eman behar zaie, zentzuzko epealdian, haurra jaio aurretik zein ostean.Epealdi horretan, lan
|
egiten
duten amei lizentzia eman behar zaie, ordainsariekin batera edo Gizarte Segurantzako behar besteko prestazioekin batera.
|
|
d) Lehen hezkuntzako zikloa osorik
|
egin
edo amaitu ez duten pertsonei begira, ahal den neurrian, oinarrizko hezkuntza suspertu edo indartu behar da;
|
|
Itun honetako estatu alderdi guztiek, itun horren alderdi
|
egiteko
unean, ezin izan badute ezarri euren metropoli lurraldean edo euren jurisdikziopeko beste lurralde batzuetan lehen irakaskuntza nahitaez eta dohainik, konpromisoa hartzen dute, bi urteko epean ekintza plan zehaztua egin eta onartzeko, denentzat nahitaezko eta dohaineko irakaskuntzaren printzipioa arian arian aplika dadin, planean finkatutako urte kopuru jakin eta zentzudun batean.
|
|
Itun honetako estatu alderdi guztiek, itun horren alderdi egiteko unean, ezin izan badute ezarri euren metropoli lurraldean edo euren jurisdikziopeko beste lurralde batzuetan lehen irakaskuntza nahitaez eta dohainik, konpromisoa hartzen dute, bi urteko epean ekintza plan zehaztua
|
egin
eta onartzeko, denentzat nahitaezko eta dohaineko irakaskuntzaren printzipioa arian arian aplika dadin, planean finkatutako urte kopuru jakin eta zentzudun batean.
|
|
3.Estatu alderdi batek informazio egokia aurretiaz Nazio Batuei edo espezializatutako erakunderen bati eman dionean, ez da beharrezkoa izango informazio hori errepikatzea, nahikoa izango dela horren aipamen zehatza
|
egitea
.
|
|
Nazio Batuen Gutunak giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen alorrean
|
egindako
eratxikipenen ondorioz, Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak akordioak egin ahal izango ditu erakunde espezializatuekin, halako erakundeek txostenak aurkez ditzaten itun honetako xedapenak betetzearen inguruan, xedapenok euren jardueren esparruarekin bat egiten dutenean.Txosten horiek zehaztasunak jaso ahal izango dituzte, xedapen horiek betetzeari dagokionez erakunde horietako organo eskudunek onets...
|
|
Nazio Batuen Gutunak giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen alorrean egindako eratxikipenen ondorioz, Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak akordioak
|
egin
ahal izango ditu erakunde espezializatuekin, halako erakundeek txostenak aurkez ditzaten itun honetako xedapenak betetzearen inguruan, xedapenok euren jardueren esparruarekin bat egiten dutenean.Txosten horiek zehaztasunak jaso ahal izango dituzte, xedapen horiek betetzeari dagokionez erakunde horietako organo eskudunek onetsitako erabaki eta gomendioen inguruan.
|
|
Nazio Batuen Gutunak giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen alorrean egindako eratxikipenen ondorioz, Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak akordioak egin ahal izango ditu erakunde espezializatuekin, halako erakundeek txostenak aurkez ditzaten itun honetako xedapenak betetzearen inguruan, xedapenok euren jardueren esparruarekin bat
|
egiten
dutenean.Txosten horiek zehaztasunak jaso ahal izango dituzte, xedapen horiek betetzeari dagokionez erakunde horietako organo eskudunek onetsitako erabaki eta gomendioen inguruan.
|
|
Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak Giza Eskubideen Batzordeari helarazi ahal izango dizkio, aztertzeko eta izaera orokorreko gomendioak
|
egiteko
, edo informaziorako, bidezkoa denaren arabera, estatuei 16 eta 17 artikuluekin bat etorriz giza eskubideen gainean aurkeztutako txostenak, eta 18 artikuluarekin bat etorriz erakunde espezializatuek giza eskubideei buruz aurkeztutako txostenak.
|
|
Itun honetako estatu alderdiek eta erakunde espezializatu interesdunek Ekonomia eta Gizarte Kontseiluari oharrak aurkeztu ahal izango dizkiote 19 artikuluaren ondorioz izaera orokorrarekin
|
egindako
gomendioen inguruan edo izaera orokorreko gomendio horiei buruz egindako aipamenen inguruan, aipamenok jaso direnean Giza Eskubideen Batzordeko txosten batean edo txosten horretan aipatutako agiri batean.
|
|
Itun honetako estatu alderdiek eta erakunde espezializatu interesdunek Ekonomia eta Gizarte Kontseiluari oharrak aurkeztu ahal izango dizkiote 19 artikuluaren ondorioz izaera orokorrarekin egindako gomendioen inguruan edo izaera orokorreko gomendio horiei buruz
|
egindako
aipamenen inguruan, aipamenok jaso direnean Giza Eskubideen Batzordeko txosten batean edo txosten horretan aipatutako agiri batean.
|
|
Itun honetako estatu alderdiek adostu dute, itun honetan zein eskubide aitortu eta eskubide horien errespetua ziurtatzeko xedea duten neurriek, halakoak nazioarteko ordenakoak direnean, euren baitara prozedurak biltzen dituztela, hala nola, hitzarmenak burutu, gomendioak onetsi, laguntza teknikoa eman eta erregio mailako bilerak eta bilera teknikoak
|
egitea
, kontsultak eta azterketak gauzatzeko, horiek gobernu interesdunekin lankidetzan antolatuko direla.
|
|
1.Itun honetako estatu alderdi orok zuzenketak proposatu eta, Nazio Batuetako idazkari nagusiaren esku utzita, gordailutu ere ahal izango ditu horiek.Proposatutako zuzenketak Nazio Batuetako idazkari nagusiak komunikatuko dizkie estatu alderdiei; aldi berean, eskatuko die jakinarazi diezaiotela estatu alderdien Konferentziarako deialdia
|
egitea
nahi duten, proposamenak aztertu eta horien inguruko botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde egiten badu, idazkari nagusiak deialdia egingo du, Nazio Batuen babespean.Konferentzian izan eta boto emaile diren estatu alderdien gehiengoarekin zein zuzenketa onetsi eta Nazio Batuen Biltzar Orokorraren mende utziko da horiek onestea.
|
|
...zkari nagusiaren esku utzita, gordailutu ere ahal izango ditu horiek.Proposatutako zuzenketak Nazio Batuetako idazkari nagusiak komunikatuko dizkie estatu alderdiei; aldi berean, eskatuko die jakinarazi diezaiotela estatu alderdien Konferentziarako deialdia egitea nahi duten, proposamenak aztertu eta horien inguruko botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde
|
egiten
badu, idazkari nagusiak deialdia egingo du, Nazio Batuen babespean.Konferentzian izan eta boto emaile diren estatu alderdien gehiengoarekin zein zuzenketa onetsi eta Nazio Batuen Biltzar Orokorraren mende utziko da horiek onestea.
|
|
...ere ahal izango ditu horiek.Proposatutako zuzenketak Nazio Batuetako idazkari nagusiak komunikatuko dizkie estatu alderdiei; aldi berean, eskatuko die jakinarazi diezaiotela estatu alderdien Konferentziarako deialdia egitea nahi duten, proposamenak aztertu eta horien inguruko botazioa egiteko.Estatu alderdietarik, gutxienez, heren batek konferentziaren alde egiten badu, idazkari nagusiak deialdia
|
egingo
du, Nazio Batuen babespean.Konferentzian izan eta boto emaile diren estatu alderdien gehiengoarekin zein zuzenketa onetsi eta Nazio Batuen Biltzar Orokorraren mende utziko da horiek onestea.
|
|
3.Babes eta laguntza neurri bereziak hartu behar dira, haur eta nerabe guztien mesedetan, inolako bereizkeriarik
|
egin gabe
, seme alabatasunaren edo beste edozein ezaugarriren ondorioz.Haurrak eta nerabeak babestu behar dira ekonomia eta gizarte esplotazioaren aurka.Halakoak enplegatzen badira euren moralarentzat eta osasunarentzat kaltegarriak diren lanetan, edo euren bizitzarentzat arriskutsuak diren lanetan edo lan horiekin euren garapen normalari kalte egiteko arriskua sortzen bada, legeak enplegatze horiek zehatu...
|
|
...eta nerabe guztien mesedetan, inolako bereizkeriarik egin gabe, seme alabatasunaren edo beste edozein ezaugarriren ondorioz.Haurrak eta nerabeak babestu behar dira ekonomia eta gizarte esplotazioaren aurka.Halakoak enplegatzen badira euren moralarentzat eta osasunarentzat kaltegarriak diren lanetan, edo euren bizitzarentzat arriskutsuak diren lanetan edo lan horiekin euren garapen normalari kalte
|
egiteko
arriskua sortzen bada, legeak enplegatze horiek zehatuko ditu.Halaber, estatuek adinaren inguruko mugak ezarri behar dituzte, muga horietatik behera debekatuta eta legeak zehatuta egongo dela haurren lan eskua alokairuko gisa enplegatzea.
|
|
3.Itun honetako estatu alderdietarik edonork etete eskubidea baliatzen badu, berehala informatu ditu itun honetako gainerako estatu alderdiak, Nazio Batuetako idazkari nagusiaren bidez, eten dituen xedapenen inguruan eta etete hori eragin duten arrazoien inguruan.Komunikazio berria
|
egingo
da, bide bera baliatuta, etetea bertan behera uzten den datan.
|
|
2.Ezin da onartu estatu alderdi batean legeen, hitzarmenen, erregelamenduen edo ohituren ondorioz aitortutako edo indarrean dauden oinarrizko giza eskubideak murriztea edo horiei kalte
|
egitea
, aitzakiatzat jarriz itun honek ez dituela horiek aitortu edo babes gutxiagorekin aitortu dituela.
|
|
2.Heriotza zigorra indarrik gabe utzi ez duten herrialdeetan heriotza epaia ezarri ahal izango da deliturik larrienengatik bakarrik eta delitua
|
egitean
indarrean dauden legeekin bat etorriz, betiere, lege horiek ez badira itun honetako xedapenen aurkakoak, ezta genozidio delitua prebenitu eta zehatzeko Konbentzioaren aurkakoak ere.Zigor hori ezarri ahal izango da soil soilik auzitegi eskudun baten epai irmoa betetze aldera.
|
|
5.Ez da heriotza zigorrik ezarriko hemezortzi urtetik beherako pertsonek
|
egindako
delituengatik, eta zigor hori ez zaie aplikatuko haurdun dauden emakumeei ere.
|
|
a) Inor ez da behartuko derrigorreko edo nahitaezko lanik
|
egitera
;
|
|
2.Delitu bat
|
egiteagatik
akusatuta dauden pertsona guztiek eskubidea dute, errugabeak direla uste izateko, legearen arabera errudun direla frogatzen ez den bitartean.
|
|
3.Prozesuak iraun bitartean, delitu bat
|
egiteagatik
akusatutako pertsona guztiek eskubidea izango dute, berdintasun osoarekin, gutxieneko berme hauek izateko:
|
|
e) Egozbide lekukoei galderak
|
egitea
edo behartzea lekuko horiei galdeketa egitea, eta zuribide lekukoen agerraldia lortzea, eta lekuko horiei galderak egitea, egozbide lekukoen baldintza berberetan;
|
|
e) Egozbide lekukoei galderak egitea edo behartzea lekuko horiei galdeketa
|
egitea
, eta zuribide lekukoen agerraldia lortzea, eta lekuko horiei galderak egitea, egozbide lekukoen baldintza berberetan;
|
|
e) Egozbide lekukoei galderak egitea edo behartzea lekuko horiei galdeketa egitea, eta zuribide lekukoen agerraldia lortzea, eta lekuko horiei galderak
|
egitea
, egozbide lekukoen baldintza berberetan;
|
|
f) Interprete baten laguntza dohainik izatea, auzitegian erabilitako hizkuntza ulertzen ez badute edo hitz
|
egiten
ez badute;
|
|
g) Nork bere buruaren aurka adierazpenik ez
|
egitea
edo nork bere burua errudun ez aitortzea.
|
|
6.Gerogarrenean, kondena epai irmoa aurkaratzen denean edo kondenatua indultatzen denean, akats judiziala
|
egin
dela frogatzen duen egitateren bat gertatzeagatik edo egiaztatzeagatik, epai horren ondorioz zigorra jasan duenak kalte ordaina jaso du, legearekin bat etorriz, salbu eta egiaztatzen denean berari egotz dakiokeela, oso osoan edo zati batean, garaiz azaldu ez izana egitate ezezaguna.
|
|
7.Inor ezin izango da epaitu edo zehatu delitu bat
|
egiteagatik
, baldin eta delitu hori dela bide aldez aurretik kondenatu edo aske utzi bada epai irmo bidez, kasuan kasuko herrialdeko legearekin eta zigor prozedurarekin bat etorriz.
|
|
1.Inor ez da kondenatuko egite edo ez egiteengatik, halakoak gauzatzeko unean ez bazen horien inguruko deliturik zuzenbide nazionalaren edo nazioarteko zuzenbidearen arabera.Halaber, ez da ezarriko delitua
|
egin
zeneko garaian zein zigor aplikatu eta horren aldean astuna den zigorrik.Delitua egin ostean legeak xedatzen badu zigor arinagoa ezarri behar dela, xedapen hori onuragarri izango da delitugilearentzat.
|
|
1.Inor ez da kondenatuko egite edo ez egiteengatik, halakoak gauzatzeko unean ez bazen horien inguruko deliturik zuzenbide nazionalaren edo nazioarteko zuzenbidearen arabera.Halaber, ez da ezarriko delitua egin zeneko garaian zein zigor aplikatu eta horren aldean astuna den zigorrik.Delitua
|
egin ostean
legeak xedatzen badu zigor arinagoa ezarri behar dela, xedapen hori onuragarri izango da delitugilearentzat.
|
|
2.Artikulu honetan xedatutakoak ez dio kalterik
|
egingo
pertsona baten epaiketari, ezta kondenari ere, halakoen arrazoi diren egite edo ez egiteak delitu zirenean gauzatu zireneko garaian, nazioarteko erkidegoak zein printzipio aitortu zuzenbideko printzipio orokortzat eta halakoen arabera.
|
|
2.Artikulu honetan xedatutakoak ez dio kalterik egingo pertsona baten epaiketari, ezta kondenari ere, halakoen arrazoi diren egite edo ez
|
egiteak
delitu zirenean gauzatu zireneko garaian, nazioarteko erkidegoak zein printzipio aitortu zuzenbideko printzipio orokortzat eta halakoen arabera.
|
|
4.Itun honetako estatu alderdiek konpromisoa hartzen dute, errespetatzeko gurasoen askatasuna, eta, hala denean, legearen araberako tutoreen askatasuna, seme alabei eskain diezaieten euren pentsaerekin bat
|
egiten
duen erlijio eta moral hezkuntza.
|
|
Bilera baketsuak
|
egiteko
eskubidea aitortzen da.Legeak ezarritako murrizketek bakarrik murritz dezakete eskubide horren egikaritza, murrizketok gizarte demokratiko batean beharrezkoak direnean, segurtasun nazionala, segurtasun publikoa edo ordena publikoa dela eta, edo enparauen osasun nahiz moral publikoak edo eskubide eta askatasunak babesteko.
|
|
3.Artikulu honetako xedapenek ez diete baimenik emango, 1948ko Lanaren Nazioarteko Erakundearen Hitzarmenean, sindikatu askatasunari eta sindikatuko kide
|
egiteko
eskubidea babesteari buruzkoan, alderdi diren estatuei, legegintzazko neurriak hartzeko, halakoek kalte egin diezaieketenean hitzarmen horretan jasotako bermeei, edo legea aplikatzeko, horrek berme horiei kalte egin diezaiekeenean.
|
|
3.Artikulu honetako xedapenek ez diete baimenik emango, 1948ko Lanaren Nazioarteko Erakundearen Hitzarmenean, sindikatu askatasunari eta sindikatuko kide egiteko eskubidea babesteari buruzkoan, alderdi diren estatuei, legegintzazko neurriak hartzeko, halakoek kalte
|
egin
diezaieketenean hitzarmen horretan jasotako bermeei, edo legea aplikatzeko, horrek berme horiei kalte egin diezaiekeenean.
|
|
3.Artikulu honetako xedapenek ez diete baimenik emango, 1948ko Lanaren Nazioarteko Erakundearen Hitzarmenean, sindikatu askatasunari eta sindikatuko kide egiteko eskubidea babesteari buruzkoan, alderdi diren estatuei, legegintzazko neurriak hartzeko, halakoek kalte egin diezaieketenean hitzarmen horretan jasotako bermeei, edo legea aplikatzeko, horrek berme horiei kalte
|
egin
diezaiekeenean.
|
|
3.Ezin izango da ezkontzarik
|
egin
ezkongaien adostasun aske eta erabatekorik gabe.
|
|
b) Botoa ematea eta hautatua izatea benetako eta aldizkako hauteskundeetan, halakoak
|
egiten
direnean sufragio unibertsal eta berdinaren bidez eta hautesleen borondatea askatasunez agertzea bermatzen duen boto sekretuaren bidez;
|
|
1.Hasierako hautatzea
|
egingo
da, gehienez ere, itun hau zein datatan indarrean jarri eta data horretatik sei hilabete igaro ondoren.
|
|
3.Nazio Batuetako idazkari nagusiak zerrenda prestatuko du, hurrenkera alfabetikoaren arabera, aurkeztutako hautagaiekin, hautagai horiek izendatu dituzten estatu alderdiak zehaztuz, eta itun honetako estatu alderdiei komunikatuko die zerrenda hori, gehienez ere, hautaketa bakoitza
|
egin
baino hilabete lehenago
|
|
4.Komiteko kideak itun honetako estatu alderdien bilera batean hautatuko dira; bilera horren deialdia Nazio Batuetako idazkari nagusiak
|
egingo
du, eta bilera Nazio Batuen egoitzan egingo da.Bilera horretarako itun honetako estatu alderdien bi herenak osatuko du quoruma, eta komiterako kide moduan hautatutzat joko dira boto gehien lortzeaz gain, bilerako estatu parte hartzaile eta boto emaileen ordezkarien artetik botoen erabateko gehiengoa lortzen dituzten hautagaiak.
|
|
4.Komiteko kideak itun honetako estatu alderdien bilera batean hautatuko dira; bilera horren deialdia Nazio Batuetako idazkari nagusiak egingo du, eta bilera Nazio Batuen egoitzan
|
egingo
da.Bilera horretarako itun honetako estatu alderdien bi herenak osatuko du quoruma, eta komiterako kide moduan hautatutzat joko dira boto gehien lortzeaz gain, bilerako estatu parte hartzaile eta boto emaileen ordezkarien artetik botoen erabateko gehiengoa lortzen dituzten hautagaiak.
|
|
1.Komiteko kideak lau urterako hautatuko dira.Berriro hautatu ahal izango dira, baldin eta hautagai zerrendan berriro aurkezten badira.Hala ere, lehenengo hautaketan hautatutako bederatzi kideen agintaldiak bi urte igaro ondoren amaituko dira.Lehenengo hautaketa
|
egin
eta berehala, bilerako lehendakariak, 30 artikuluko 4 paragrafoan aipatutakoak, zozketa bidez izendatuko ditu bederatzi kide horiek.
|
|
2.Agintaldia amaitu ondorengo hauteskundeak
|
egingo
dira itunaren zati honetan, aurreko artikuluetan, jasotakoaren arabera.
|