Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 351

2022
‎Hizkuntza moderno guztietan biziro azkar doa hitz sorkuntza, eta bid e beretik aditz sorkuntza ere. Anekdota gisa aipatuko dut, aurtengo uda hasie ran multinazional bateko Madrilgo lagun bati deitu niola, alabak bertan praktikak egiteko modurik zegoenentz galdetzeko. Erantzuna, zail izango zela, jenderik gehientsuena" teletrabajando" zegoela eta.
‎Sarri entzun dut Gernikaldean dirutu aditza, ‘aberastu, diruak egin’ adieraz: Saldu daigun etxe hori eta dirutu, eta geu ondo bizi. Beste leku askotan arrotz egi ten da, norbait dirutu dela entzutea.
‎Eskubide osoz esan daiteke, beraz, kontzertu, kantaldi edo antzerki bat, aurrez erabakita zegoena, bertanbeheratu egin dela. Zilegi da eta edonork erraz uler dezake, araututa egon zein egon ez.
‎" Larra txarra da", dio herriesae ra batek. Eta beste batek," denborak erakutsiko du elurra mendian", esan gura da, denborak erakutsiko duela, hiztunek aditz berri horri abegi ona egiten dioten ala ez. Geldi dagoen ura, zingera bihurtzen da, eta ibili dabilen ura da edaten duguna.
‎Baina onar tzekoa litzateke ordena atzekoz aurrera dela ere: lehen eta bigarren ordena zenbakia atzetik dela, errege, aitasantu eta beste goi karguekin egiten den erara, eta esan: jaun lehena eta jaun bigarrena.
‎andere lehena eta andere bigarrena. Jatorriz andre eta andere hitz bera diren arren, zenbait hizkeratan orain dik ere bien artean bereizkuntza semantikoa ere egin ohi da: andrea izen gen eriko modura, eta anderea, goi estatusaren jabe dena.
‎" Sertus" eta" sertare">" sertatum" latin hitzetan dute jatorria gure txerto eta txertatu hitzek ere: parte bi elkarlotu, birekin bat egin, nolabait esateko; gazt. ‘entrelazar’ Hori da fruitu arbolekin egiten dena: tronko edo enbor zaharrari, nahi diren fruitu klaseen adar berriak ondo txertatu, arnasarik har tzen utzi gabe, enborraren barruko ura hartu eta indarberritu daitezen, eta txertatu den motako fruituak, eder, handi eta gozoagoak eman ditzaten.
‎" Sertus" eta" sertare">" sertatum" latin hitzetan dute jatorria gure txerto eta txertatu hitzek ere: parte bi elkarlotu, birekin bat egin, nolabait esateko; gazt. ‘entrelazar’ Hori da fruitu arbolekin egiten dena: tronko edo enbor zaharrari, nahi diren fruitu klaseen adar berriak ondo txertatu, arnasarik har tzen utzi gabe, enborraren barruko ura hartu eta indarberritu daitezen, eta txertatu den motako fruituak, eder, handi eta gozoagoak eman ditzaten.
‎Txertakak esaten zaie. Gaztainak, gereziak, sagarrak, udareak, okaranak..., berez erne diren moduan gora datozenean eta txertorik egiten ez bazaie, txertakak dira. Bizkai partean eztitzakak, eztitzen ez diren fruitu arbolak.
‎Hitz bideragarria, dudarik gabe. Niri ez zait erakargarri egiten , hala ere.
‎Elurra gatzatu egin liteke?
‎Baina morfologiaz eta etorkiz aditza dugu gatzatu. ‘Gatz egitea’ edo ‘gatz bihur tzea’ adiera du oinarrian; zehatzago esanda, gatzagitu du azpian, gatzagi egin .
‎Esnea gatzagiaz gogortzen da eta gazta bihurtzen. Odola ere, behin kanporatu edo haizeratuz gero, gogortu egiten da.
‎Amaren sabelean hazia gorputz egiten dela, kontzebitzen dela esateko ere erabili izan da gatzatu Iparraldeko tradizioan. Jesusen jaiotza aingeruak Mariari honela iragarri zion, biblia itzultzaile batzuen esanean:
‎Elurra, berez bigun eta samur, mara mara erortzen dena, behin lurrera ezkero, gogortu egin dela esateko, badira beste hitz ezberdin batzuk. Gipuzkoa eta Nafarroako alderdi batzuetan esapide eder bat erabiltzen da:
‎" Urteberri, Urtezahar, Martzelino gal tzazahar". Gaur egun, ostera, Urtezaharra, mugatzaile eta guzti, entzun eta irakurri ere gehiago egiten da.
‎Eta urtatsa, mugatzaile eta guzti, Urteberri egunez gaztetxoek etxerik etxe egi ten zi tuzten eske kantu eta ibileretan, sari, opari edo erregaliari esan izan zaio. " Urtats!, Urtats!" errezitatuz egiten izan da sari eske hori ekialdean. " Urtebarri kari kari" erara sartaldean.
‎—Estatu Batuetako gizartearen dibertsitatea aipatu zuten lehengo batean lagun batzuek. Gizartea anitza dela esan ohi da askotan, hau da, gizartearen aniztasunaz hitz egin dezakegu. Baina guztiok dakigu anitz hitzak asko adierazten duela oro har.
‎Oro har, onartzen duen mugatzaile nagusia pluralekoa da, anitzak: anitzak direla; hainbat, hainbeste direla hau edo hori egiten dutenak adierazteko. Esango bagenu bezala, askoak.
‎" Argitzean, eguerditan,/ arratsean natzano,/ gaua goizak ordaritan/ biharamunt dazano,/ zuri huts, et (a) ez bertzeri/ darraika ene gogoa". Baina goizean goizik argia urratu egiten baita, argiurratze edo arturratze izen poetikoak ere sortu dira fenomeno atmosferiko horren adie razgarrirako.
‎Eta Nafarroa Beherean argidiria ere deitu izan zaio, DIRI atzizkiaz, Iparraldeko eremu zabalagoan goiztiria deritzanaren forma mugatuagoa, euskararen sartaldean ezagunagoa dugun alba edo goiz alba delakoarentzat. Eta argi ize naren hariari tenk eginez , oraindik ere hor ditugu argi ikara, argi tirrinta eta beste argidun izen elkartu batzuk, gure hizkuntzan hain zabal ez dabiltzanak.
‎" Antidisturbios" delako hori gazt." disturbio" hitzetik erakarria da. Frantsesez" anti émeute"," émeute" izenetik egin den antzera. Italieraz ere ANTIaurrizkira jo izan da" squadra antisommossa" izendapena finkatu denean.
‎Zeren ingelesez" riot police"," riot gear"," riot squads"," riot control units" ereduak ditugu. Alemanez, aldiz, bada izen bat," Bereitschatpolizei" delakoa, behar den horretarako ‘gertu eta prest dagoen polizia’ gogorarazten diguna, eta beste bat, altxatzen edo matxinatzen direnei ‘borroka egiten dieten unitateak’ seinalatzen dituena: " Aufstandsbekämpfungeinheiten".
‎Suhiltzaileak akordatu zaizkit, nola suak hiltzen, itzaltzen edo iraungitzen jarduten duten; eta halaxe, istiluak, nahasmenduak edo matrakak ere, sua bezala, diren lekuan direla, hil edo iraungi daitezkeela bururatu zait. Eta hari horri tira eginez proposamen bikoitza egitera ausartzen naiz: " Istilu hiltzaileak" edo" Istilu iraungitzaileak" izenda daitezkeela polizia atal, unitate edo gorputz bereziok.
‎Suhiltzaileak akordatu zaizkit, nola suak hiltzen, itzaltzen edo iraungitzen jarduten duten; eta halaxe, istiluak, nahasmenduak edo matrakak ere, sua bezala, diren lekuan direla, hil edo iraungi daitezkeela bururatu zait. Eta hari horri tira eginez proposamen bikoitza egitera ausartzen naiz: " Istilu hiltzaileak" edo" Istilu iraungitzaileak" izenda daitezkeela polizia atal, unitate edo gorputz bereziok.
‎Baina, egia ere bada bestalde, istilu iraungitzaile berba belarrietarako samurragoa edo dela... Hortxe, bada, biok; bide egin dezatela.
‎" BAI baino ez da baietz". Baina mezuaren mamia lauso tu besterik ez du egiten ezezkako adierazpenak. Baiezka emana behar du izan, mezua gardena eta argia gerta dadin.
‎Hitz elkartu bizigabeetara etorrita, ez genbiltzake zuzen, erregesagarra sagar motari aldamenean* erreginasagarra asmatu behar bagenio; ezta ere bi de beretik, Isabel erregina Katolikoa Gernikarako Foruak zin egiten etorri zenean oinkatu zituen* erreginabide bateiatu behar bagenitu.
‎Zilegi da esatea, errege seme, errege alaba, erregeorde edo erregegai edota printze printzesak erregina seme edo erregina alaba be zala izendatzea, are arrazoi gehiagoz euren aita errege ez denean. Baina oro har, sistematikoki izenok bikoizten alfer ahaleginik ez genuke egingo , arrazoi bereziren bat tartean egon ezik. Baina guraso biek erregetasuna izateko kasuan, errege soilaz baliatuko ginateke.
‎Baina errege etxea erabilita ere, ez genuke hutsik egingo , zeren izen neutro tzat erabil daiteke kasu honetan errege. Alemanierazko prentsan zalaparta ho nen gorabeheran erreginaren etxe hori izendatzeko Königshaus irakurri dut be hin eta berriro, eta ez* Königinshaus.
‎—Pandemiaren zurrunbiloan elurra, lainoa eta eguraldi txarra izan ditugu protagonista lehengo egunean, orain emeki emeki bere onera etortzen ari bada ere. Negu gorriari loturiko hitzen aipamena egin nahi genuke gaurkoan.
‎Elurrari erauntsi diola, elurrari eraso diola, elurrari eman diola ere esaten da, egiten hasi dela edo ari dela aditzera emateko. Elurra edo euria ari duen bitartean, aditz joko trinkoaz erabiltzen da:
‎Baina eluredo euri egitea momentukoa ez denean, lehengoa denean eta ez oraingoa, elurra egin du diogu, eta gerokoa denean ere egin erantsita: elurra egin behar du edo elurra egingo du.
‎Baina eluredo euri egitea momentukoa ez denean, lehengoa denean eta ez oraingoa, elurra egin du diogu, eta gerokoa denean ere egin erantsita: elurra egin behar du edo elurra egingo du.
‎Baina eluredo euri egitea momentukoa ez denean, lehengoa denean eta ez oraingoa, elurra egin du diogu, eta gerokoa denean ere egin erantsita: elurra egin behar du edo elurra egingo du.
‎Baina eluredo euri egitea momentukoa ez denean, lehengoa denean eta ez oraingoa, elurra egin du diogu, eta gerokoa denean ere egin erantsita: elurra egin behar du edo elurra egingo du. Lazarraga poeta arabarrak, herri poesiaren baliabidez kantatu zuen bezala:
‎Baina eluredo euri egitea momentukoa ez denean, lehengoa denean eta ez oraingoa, elurra egin du diogu, eta gerokoa denean ere egin erantsita: elurra egin behar du edo elurra egingo du. Lazarraga poeta arabarrak, herri poesiaren baliabidez kantatu zuen bezala:
‎—Gazteen artean behin eta berriz entzuten den aditza: " Flipatu egiten dut"," Ez flipa!"..., hau edo hori entzunda edo ikusita. Onartzekoa dela, uste duzu, flipatu euskaraz?
‎" FLIPATU, FLIPA, FLIPATZEN du ad. (nor osagarririk gabe). Heg. Beh. ‘Zerbaitekin txunditurik edo miretsirik geratu’ Flipatu egin dut behiak ikustean bazter tropikal honetan. Ikusiko duzu, flipatu egingo duzue nire soinekoarekin!".
‎Heg. Beh. ‘Zerbaitekin txunditurik edo miretsirik geratu’ Flipatu egin dut behiak ikustean bazter tropikal honetan. Ikusiko duzu, flipatu egingo duzue nire soinekoarekin!".
‎Zaharrak ziren aditz batzuen era trinkoak ere okerreko formaz edo esanguraz berpiztu izan dira: darrai, dagi , damai bezalakoak. Baina berez berez aldendu dira idazleen lumatik.
‎Euskal hiztunen gazte adineko jendearen artean irabazi duela arrakasta nabarmena, aldi batez super, hiper, mega bezalako graduatzaileek hartu zuten bezala. Baina iritzia daukat, elai e naren antzera, etorri eta joan egingo duela aditz honek; ez duela luzaroegi iraungo euskara biziaren alorrean.
‎Hari berari tenk eginez , ozar Iparralde eta Nafarroako adjektibo zaharrak ere balioko liguke, hitz honek egiazki biltzen baititu giza joera txarre nak bere baitan. Lesakako gutun zahar batean, urliarengatik esaten den legez:
‎Ausarkeria hitza ere erabilgarri da berez, baina ez nuke jarrera bera adierazteko erabiliko: ausarkeriak edo beldurgabekeriak, jarrera barik, jokabide horren ondorioz egiten diren ekintzak gehiago izan ohi direlako. Baina, ausarkeriazko egoera horri zer izen eman?
‎Eta beste behin, gatzemaile edo sukaldaritzan olagin tza batean diharduten gaztetxoengatik: " Alan bada, gatzamailleak bere, izanik sartu ba rriak, ikasten dabe neke andien ta irabazi laburraren bidez, zer itxaraten deu tseen, ta ge roko obeagoaren pentzudan egonaz, igaroerraza egiten jake daro en bear gogor ta nekatsua".
‎—Eta gazte sartu berri edo sarberriei, edo hasiberriei egiten zaizkien" novatada" delakoei nola deritze euskaraz. Aukeran bat baino gehiago ditugu:
‎– Hasiberrikeria hitzaz bataiatu izan dira inoiz halakoei egiten zaizkien gaiztakeriak. Barrabaskeriak egiten diren antzera.
‎– Hasiberrikeria hitzaz bataiatu izan dira inoiz halakoei egiten zaizkien gaiztakeriak. Barrabaskeriak egiten diren antzera.
‎· DESdugu emankorrenetarikoa eta euskarazko oin izenekin ondo ekandu dena, baita herri hizkeran eta tradizio idatzian ere. Nori ez zaizkio ezagun egiten desegin, desordu | desoren, desbide edo desoreka bezalakoak?
‎· PREaurrizkiak ez du horrenbesteko arrakastarik izan. Baditugu hitz gardenagoak euskaraz, hala nola aurre eta aitzin, egiteko hori ondo be te dutenak. Aintzinsolasa diotena Iparraldean, hitzaurrea dugu Hegoaldean.
‎Baina gober nantza ondo agerian dakusagu, definizio eta adibide eta guzti. Eta, bidea egin ondoren, helduko zaio, bai, txanda.
‎Agindua, erabakia, jarrera bat bakar batek hartzen duenean, alderdi, talde edo pertsona bakar batek, horretarako darabilgu gaztelaniaz" unilateral" adjek tiboa sarri; bakarrak hartu erabakiak, besteen iritziari jaramonik egin gabe .
‎Alde bi edo gehiago daudenean, alde batekoak eta bestekoak izaten dira, edo beste batzuetakoak. Eta" unila teral" adierazteko modu leunagoa izan daiteke, agintari batek alde bateko era baki edo jarrera hartu duela esatea, beste aldek edo aldeetakoei ez entzun eginda ; eta horren hitz abstraktua kasu horretan, aldebatekotasuna litzateke. " Unilateralidad" adierazteko hitz zuzena eta gardena deritzat; luzexegia beharbada.
‎—Susmagarriak izan litezkeen covid kasuen jarraipena egiteari , euskaraz nola esan dakioke. Tracking ingelesez deritza, trazabilidad gaztelaniaz, eta euskaraz?
‎Track horren euskal ordain ezberdinak ointzat hartuta, zeri jarraiki, zeri jarraitu galde eginez gero , aukeran dira: aztarnari, urratsari, zantzuari...
‎—Batari eta besteari amore emateak egin edo hainbat amore emate egin guztiz aiututzat daukat; adierazkortasun handiko esapidea eta esangura berekoa.
‎—Batari eta besteari amore emateak egin edo hainbat amore emate egin guztiz aiututzat daukat; adierazkortasun handiko esapidea eta esangura berekoa.
‎Mailegu zuzena, zesioa egin , bitxi eta bakan gertatzen da kasu honetan. Zertara jo?
‎Badira utzi eta eman aditzetara jo dutenak ere. Utzi aditzari tenk eginez , utziera proposatu izan da esanahi horrentzat. Are bitxiagoa da uzkunde izena, [utz (i)+ KUNDE] egituraduna –Harrietek bere gramatika hiztegian (1841) dakar– Hitz erakargarria eta erabilgarria, nahiz gaur ez gauden ohituegi horrelako hitz batera.
‎hobendu aditzari adiera hau onartzea. Hoben egitea da, pisuaren astunez okertzea edo makurtzea. Hobendu aditzak, tradizio idatzian ez baina, hizkera batzuetan badu" cesión" horren balio hurbilekoa.
‎· Iragan aditza ointzat hartuta, iragankortasuna izan daiteke bat. Edo hitzelkarketa eginez : iragate indarra edo iragate ahalmena.
‎" Kontuz me hatxuekin. Niri ikuturik ere ez egin , gero!". Edo:
‎Edo: " Ikutu bat egiten badidazu, ondo damutuko zaizu"?
‎Xehetasun txiki bat egin gura dut, hala ere. Gaztelaniaz" renta" finkatu dela-eta, euskaraz behartuak al gaude testuinguru horretan ere, maileguz aspaldi geuretua dugun errenta hitza erabiltzera?
‎Baina euskaraz ez nuke bultzatuko* distantziako irakaskuntza, ez antze korik. Ez presentziala ere ez zait, bada, erakargarri egiten . Nahiago nuke urru neko irakaskuntza edota urrutiko irakaskuntza erabili.
‎Orixe idazle eta maisu handiak ere ho nela itzuli zuen pasarte bat San Agustinen Aitorkizunak obran: " Ats egin duzu ta arnas artu dut, Zu zaitut arnasten". Latinez:
‎Arnastu aditzera barik, arnasa hartu lokuziora jotzen dute mila bider gehiago erdi eta sartaldeko hiztunek, eta hatsa hartu lokuziora ekialdekoek, nafar eta ipar. Idatzizko tradizioak ere argiro on egiten duen aditz lokuzioon nagusitasuna.
‎Arnasarik hartu ezinik nagoela diogun moduan, hats egin ezinik edo hats (a) hartu ezinik nago ere esan dezakegu. Hats (a) eman lokuzioa ere ezaguna da.
‎Arnastu aditza berri samarra dugu euskaran, eta erdal hizkuntzetan ditugun" respirar, respirer, breathe, atmen" aditzei hitz bakarreko ordaina emateko, hitz bakarreko aditza, garatu da hizkera landuan ordain egin egina izan dadin. Negar egin lokuzioaren ondoan ez da* negartu sortu, baina arnasa hartu lokuzioaren ondoan bai arnastu.
‎Arnastu aditza berri samarra dugu euskaran, eta erdal hizkuntzetan ditugun" respirar, respirer, breathe, atmen" aditzei hitz bakarreko ordaina emateko, hitz bakarreko aditza, garatu da hizkera landuan ordain egin egina izan dadin. Negar egin lokuzioaren ondoan ez da* negartu sortu, baina arnasa hartu lokuzioaren ondoan bai arnastu. Gure ustez, hiztegietatik eta idatzizko eredu batzuetatik, euskal hiztunen ezpainetatik baino gehiago.
‎· Arnasa bete egiten zaigula esan ohi da, neke neke eginda gaudenean. Edo ta arnasa berotuta ailegatu garela etxera.
‎· Arnasa bete egiten zaigula esan ohi da, neke neke eginda gaudenean. Edo ta arnasa berotuta ailegatu garela etxera.
‎· Arnasa arbindu egin zaigula diogu, larritzen edo estutzen garenean.
‎Zura, zur sendo gogorra, lagungarri eta babes izan dugu gizakiok mendez mende. Zura ukitzea, norbere babeserako egin den erritu modukoa da.
‎· Bat, aitaren egin | aitearen egin esapidea: Egin aitaren, badaezpada!
‎· Bat, aitaren egin | aitearen egin esapidea: Egin aitaren, badaezpada!
‎· Bat, aitaren egin | aitearen egin esapidea: Egin aitaren, badaezpada! Aitaren egingo dut!
‎Egin aitaren, badaezpada! Aitaren egingo dut!
‎"" Cuando veo un gato ne gro, toco madera, por si acaso": Katu baltza ikusi ezkero, aitearen egiten dot, ba daezpadan be".
‎/ beterik basua. // Nik zuri, zuk niri,/ biok eginaz alkarri,/ basua txit garbi/ do gu ipini" (LABAYRU FUNDAZIOAk Mungian jasoriko bertsioa).
‎—Eta mahastietan bezala, covid ere txertatu egiten al da?
‎—Txertatu baino gehiago, kutsatu egiten dela esango nuke. Zeren txertoa, mentua | men dua, mesedegina ohi da berez.
‎Eritasunetara etorrita, txertoa edo mentua izan ohi da birusari aurka egiteko babesgarririk seguruena. Pandemiaren arintze fasean ere arriskurik han dienekoak, gaztelaniaz esan ohi diren" broteak" ei dira.
‎—Nola bereizi euskaraz urtean aldi jakin batez baino lan egiten ez duten langileak edo beharginak. Gaztelaniaz" temporero" hitza erabiltzen dute batetik, baina" temporales" ere bada.
‎Urte sasoia edo urtaroa ohi dugu lanaldiaren denbora erreferentzia. " Sasoikako egiten du lan, gaur hemen eta bihar han", dakar Labayru Hiztegiak.
‎Kontzeptua guztiz hurbila da: hitzezko akordua, lan kontratu gabe, hainbeste egunez edo astez etxalde batean lan egiten zuena, harik eta hitzartutako lan hori amaitu arte. Horren ordaina gaztelaniaz" jornalero" dugu.
‎—Deitu aditzak, lehen ez zeukan adiera baterako indarra hartu du gaur egun: manifestazioak, agerraldiak, grebak... deitu egiten dira gaur egun. Hala entzuten dugu hedabideetan, behinik behin.
‎—Deitu, dei egin , hots egin bezalako aditzak ohikoak dira erdaratiko konbokatu adie raren ordain gisa. Baina deitu aditzaren inguruko izenak zein eratara darabiltzagun, hor dago iltzea.
‎—Deitu, dei egin, hots egin bezalako aditzak ohikoak dira erdaratiko konbokatu adie raren ordain gisa. Baina deitu aditzaren inguruko izenak zein eratara darabiltzagun, hor dago iltzea.
‎Baina deitu aditzaren inguruko izenak zein eratara darabiltzagun, hor dago iltzea. Greba bat deitzen duzu, greba batera deitzen duzu ala gre ba baterako deia egiten duzu. Berdin:
‎Berdin: bilera bat deitzen duzu, bilera batera deitzen duzu ala bilera baterako deia egiten duzu?
‎Aukeran bideragarriago begitantzen zait zertara edo zer egitera deitu, edota zertara edo zer egitera dei egin. Balio du halaber hots egin aditz multzoak ho rre tarako.
‎Aukeran bideragarriago begitantzen zait zertara edo zer egitera deitu, edota zertara edo zer egitera dei egin. Balio du halaber hots egin aditz multzoak ho rre tarako.
‎Aukeran bideragarriago begitantzen zait zertara edo zer egitera deitu, edota zertara edo zer egitera dei egin . Balio du halaber hots egin aditz multzoak ho rre tarako.
‎Aukeran bideragarriago begitantzen zait zertara edo zer egitera deitu, edota zertara edo zer egitera dei egin. Balio du halaber hots egin aditz multzoak ho rre tarako.
‎Zer deitu, bilera zein errosarioa den deitzen dena, belarrietan ez zaigu gozo egiten ... Horregatik, estiloaren aldetik estimatzekoak dira zertara dei egin edo zerbaitetarako deia egin ereduko aditz multzoak.
‎Zer deitu, bilera zein errosarioa den deitzen dena, belarrietan ez zaigu gozo egiten... Horregatik, estiloaren aldetik estimatzekoak dira zertara dei egin edo zerbaitetarako deia egin ereduko aditz multzoak.
‎Zer deitu, bilera zein errosarioa den deitzen dena, belarrietan ez zaigu gozo egiten... Horregatik, estiloaren aldetik estimatzekoak dira zertara dei egin edo zerbaitetarako deia egin ereduko aditz multzoak.
‎Ez dago haratik ez honatik esan ohi da: ‘ez dago aitzakiarik’, ‘hala da eta kito’ Ezin egin ez harat ez honat, esateko, ‘zirkinik ere ezin egin’, ‘mugitu ere ezin’.
‎Kontua da, baina, adierazkortasun berezia hartu duela gaurko hizkera lan duan haratago forma horrek, eta indarberritu egin dela ekialde hizkeretako rat> ratago atzizkia zenbait testuingurutan.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
egin 349 (2,30)
ein 2 (0,01)
Lehen forma
egin 151 (0,99)
egiten 107 (0,70)
egitea 20 (0,13)
egingo 14 (0,09)
egiteko 11 (0,07)
egitera 11 (0,07)
eginez 9 (0,06)
eginda 7 (0,05)
Egin 3 (0,02)
egindako 2 (0,01)
egiteari 2 (0,01)
eingo 2 (0,01)
dagi 1 (0,01)
daigun 1 (0,01)
egin arren 1 (0,01)
egin gabe 1 (0,01)
eginagatik 1 (0,01)
eginaz 1 (0,01)
eginez gero 1 (0,01)
eginik 1 (0,01)
eginiko 1 (0,01)
egiozu 1 (0,01)
egitean 1 (0,01)
egizu 1 (0,01)
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
egin behar 9 (0,06)
egin ezan 6 (0,04)
egin ez 5 (0,03)
egin jo 5 (0,03)
egin aditz 4 (0,03)
egin lokuzio 4 (0,03)
egin nahi 4 (0,03)
egin ohi 4 (0,03)
egin behartu 3 (0,02)
egin ere 3 (0,02)
egin eredu 3 (0,02)
egin egon 2 (0,01)
egin hasi 2 (0,01)
egin modu 2 (0,01)
egin proposamen 2 (0,01)
egin adiera 1 (0,01)
egin adierazi 1 (0,01)
egin aditu 1 (0,01)
egin ahala 1 (0,01)
egin aita 1 (0,01)
egin aitzakia 1 (0,01)
egin al 1 (0,01)
egin ari 1 (0,01)
egin arima 1 (0,01)
egin ausartu 1 (0,01)
egin babesgarri 1 (0,01)
egin baita 1 (0,01)
egin berri 1 (0,01)
egin bezalako 1 (0,01)
egin dei 1 (0,01)
egin deitu 1 (0,01)
egin den 1 (0,01)
egin desegin 1 (0,01)
egin dieta 1 (0,01)
egin egin 1 (0,01)
egin egitura 1 (0,01)
egin eliza 1 (0,01)
egin elkarri 1 (0,01)
egin erantsi 1 (0,01)
egin erraztu 1 (0,01)
egin erregu 1 (0,01)
egin esapide 1 (0,01)
egin estilo 1 (0,01)
egin etorri 1 (0,01)
egin etxe 1 (0,01)
egin ezezkako 1 (0,01)
egin ezin 1 (0,01)
egin ezinik 1 (0,01)
egin gaitasun 1 (0,01)
egin garai 1 (0,01)
egin ge 1 (0,01)
egin gura 1 (0,01)
egin guzti 1 (0,01)
egin hori 1 (0,01)
egin ibilbide 1 (0,01)
egin jarri 1 (0,01)
egin joan 1 (0,01)
egin joera 1 (0,01)
egin marka 1 (0,01)
egin momentu 1 (0,01)
egin nahiko 1 (0,01)
egin ohiko 1 (0,01)
egin ondoko 1 (0,01)
egin ondoren 1 (0,01)
egin ordu 1 (0,01)
egin poetiko 1 (0,01)
egin singular 1 (0,01)
egin ukan 1 (0,01)
egin utzi 1 (0,01)
egin zendu 1 (0,01)
egin zuzendu 1 (0,01)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia