|
2017
|
|
|
Hiri txiki honetako inori ez lioke gure aitak bere altxorrak erakutsiko, ez baiteritze aski duin ikusten horretarako... eta horren sutsuki maite ditu bere laminak ezen bihotza hautsiko litzaioke jakingo balu dagoeneko desagertuak direla bere eskuetatik. Dresdeneko grabatuen bildumako zuzendari zaharra hil zenetik, eta igaro dira urte
|
batzuk
ordudanik, zu zara bere bilduma ikusteko ohorea duen lehena... Horrexegatik, zinez eskatzen dizut...
|
|
|
bizi beharra zegoen... Aita, ama, ni, eta ene ahizparen lau umezurtzak, grabatu
|
batzuk
baino garrantzitsuagoak dira... Gaur arte ez diogu bere plazera lapurtu; bera zoriontsu da arratsaldero bere karpetak hiru orduz darabiltzanean esku artean, pertsona batekin arituko balitz bezala hitz egiten dio pieza bakoitzari.
|
|
|
Barren barrenean lotsatuta nengoen: ipuineko aingerua bezala, jende urrikaldu baten etxean sartu nintzen, itsu batek ordu batez ikus zezala lortu nuen, engainatzaile errukior eta gezurti lotsagabearen papera eginez, eta hau guztia neuk egin nuen, artelan baliotsu
|
batzuk
azpikeriaz eskuratu nahian etorri zen merkatari zikoitz honek. Hala ere, hori baino gehiago neraman:
|
|
|
"
|
Batzuk
beltzak eta buru zuriak, besteak zuriak orban beltzekin, beste batzuk ostera, beltz beltzak, baita grisak orban zuriekin ere, eta azkenik, zuri zuriak zirenak ere bazeuden".
|
|
|
" Batzuk beltzak eta buru zuriak, besteak zuriak orban beltzekin, beste
|
batzuk
ostera, beltz beltzak, baita grisak orban zuriekin ere, eta azkenik, zuri zuriak zirenak ere bazeuden".
|
|
|
Ez dut batere gogoko emakume horren hitz egiteko modua esan zion Clodoveok kazetari lagunari. Beti dabil esaka koadro
|
batzuk
" azaleraino sartzen direla", legena balira bezala.
|
|
|
Inoizko krisirik handienean murgildu zen Deplis jauna. Herentzia txikituz zihoakion apurka apurka; kantitate ziztrin bat baino ez zitzaion geratzen eta, ardo faktura bat eta beste zor txiki
|
batzuk
ordaindu eta gero, 430 libera baino ez zitzaizkion geratzen alargunari ordaintzeko.
|
|
|
Zalaparta motelduz joan zen, baina Deplis koitadua, nahiko lotsakorra berez, zurrunbiloaren erdian aurkitu zen berriro ere hilabete
|
batzuk
geroago. Aleman bat agertu zen, arte aditua nonbait, Bergamoko Udalaren baimena lortu zuena artelan ospetsua aztertzeko.
|
|
|
irizpide onekoa zen eta gustu finekoa. Duela hirurogei urte egin zituen enkarguei begira nengoela, hauetako
|
batzuk
zilarrezko diruarekin kontabilizatuak, jabetu nintzen probintziano txiki honek, xilografia aleman ederrenenak merke asko eta zarata handirik egin gabe eskuratu zitezkeen sasoian, kobrezko grabatuen bilduma eder bat zuela, zorri aberatsen bilduma arranditsuen inbidiarik ez zuena. Guri bakarrik mende erdian zehar erosi zigunak balio ikaragarria zuen, eta pentsatzekoa da eskuraketa gehiago egingo zituela beste zenbait enkante eta antikuarioetan.
|
|
|
Utzi zuen bakarra hauxe: oinetakoak, jantzi zarpail
|
batzuk
eta ona izateagatik irabazitako hiru medailak."
|
|
|
Isildu egin da. Orduan erlojuari so egin diozu, segundorik segundo aldatuz doazen zenbaki horiei begira zaude, nola
|
batzuk
ezerezean desagertzen diren, beste batzuei segundo bateko bizitzaren jabe izateko aukera emanaz. Bi minutu igaro dituzu horrela.
|
|
|
Isildu egin da. Orduan erlojuari so egin diozu, segundorik segundo aldatuz doazen zenbaki horiei begira zaude, nola batzuk ezerezean desagertzen diren, beste
|
batzuei
segundo bateko bizitzaren jabe izateko aukera emanaz. Bi minutu igaro dituzu horrela.
|
|
|
Han landatu gintuzten eta han bizi ginen gu, lasai, gure patua zein zen jakin gabe etengabe hazten eta hazten. Landatu gintuztenean asko ez ginen metro erdira ere heltzen, eta orain berriz
|
batzuk
bi metrora ere heltzen dira. Denak gara antzerakoak, berde kolorezko konoak, jostorratz itxurako milaka hosto berderekin, ederrak benetan.
|
|
|
Gizon handi bat irten zen barrutik, enborretik hartu eta atzeko aldera bota gintuen. Han gu bezalako pinu asko zeuden,
|
batzuk
siku siku eginda, beste batzuk ez hainbeste. Bakoitzak bere istorioa zuen; ondokoak kontatzen zidan bera dendan egon zela denbora guztian, ez zuela inork erosi eta azkenean bota egin zutela, beste batek umeak su eman ziola eta horrelako gauzak.
|
|
|
Gizon handi bat irten zen barrutik, enborretik hartu eta atzeko aldera bota gintuen. Han gu bezalako pinu asko zeuden, batzuk siku siku eginda, beste
|
batzuk
ez hainbeste. Bakoitzak bere istorioa zuen; ondokoak kontatzen zidan bera dendan egon zela denbora guztian, ez zuela inork erosi eta azkenean bota egin zutela, beste batek umeak su eman ziola eta horrelako gauzak.
|
|
|
Eguna ematen zuen bere otarra behin eta berriz marrubiz betetzen. Gorri gorriak
|
batzuk
. Laranja antzekoak besteak.
|
|
|
Bihotza irrikan zuen arren, ez zekien nor zen bere ezkutuko maitalea. Bere adineko mutil asko zebiltzan inguruan, goizetik gauera lanean, eta
|
batzuk
inoiz begira sumatu bazituen ere, ez zuen inoiz inorekin hitz egin. Ez zuten elkarren hizkuntza ulertzen.
|
|
|
Baina horiek beste garai
|
batzuk
ziren.
|
|
|
Ez zen haize hotza eragindako zirrara edo hotzikara bat, ez zen hanketako minak eragindako zirrara bat, irudi batek eragindako zirrara bat zen. Balbeko leihoan begi urdin
|
batzuk
ikusi zituela iruditu zitzaion, bere amesgaiztoko begiak bezalakoak. Buelta eman nahi zuen ikusi zuena gezurtatzeko, gorputza ez zen mugitzen ordea.
|
|
|
Bere lagunak non egongo begira jarri zen eta handik gutxira Tomas ikusi zuen atetik hurbil auzokoarekin hitz egiten. Beraiengana hurbildu zen eta pixka batean hitz egiten egon ondoren, Tomasen auzokoa bere lagun
|
batzuekin
elkartu zen lagun zahar biak bakarrik utziz.
|
|
|
Lotan zegoela, hatzak zakil inguruan bilduta zeuzkan Dubiok. Hatz
|
batzuk
falta zitzaizkion. Enpresa guztiko megafonoak etengabe Dubiori deika ari ziren, baina Dubio ez bide zen ohartzen.
|
|
|
Aurre aurrean zuen gizon horrek, berearen oso antzeko tripotxa zuela ohartu zen. Emakume galtzerdi urdin ilunez, zisne erietan patetikoena irudi zuen Ondoren hain ondo jarritako ileorde beltza erauzi, ur jauzi itxurako ile luze bakan
|
batzuk
azaldu zitzaizkion. Dubiok ezin sinetsi zezakeen Ataulf Tarqquusen aurre aurrean zegoenik.
|
|
|
Hartara, bere bulegoko piraña ontzia buru gainera erori izan balitzaio bezala sentitzen zen. Bere bereak zituen bulegoko piraña beldurgarriek hozka egin izan baliote bezala;
|
batzuek
lepotik, bestetzuek zintzurretik, belarrietatik, orpotik... gorri koloreko zirimolaren bihotzera.
|
|
|
Gizon
|
batzuek
hartu dute eta gero kotxe batean sartu dute. Zuri deika zegoen, ahal izan dudan azkarren etorri naiz.
|
|
|
Ez, kontzentrazio esparru
|
batzuk
sortu dituzte judutarrentzat. Sentitzen dut benetan.
|
|
|
Etxe handia utziko du eta bi gelako etxe batean biziko da agian. Eta hilabete
|
batzuk
beranduago hamar kilo gehiago nabarituko ditu gainean. Etxe txiki horretan, pauso bakoitzean zoruko egurrak min oihu ozenak jaurtiko ditu igual.
|
|
|
Etxe aurreko zelaian zegoen lasto multzo baten etzan ginen aitona eta biok zerura begira. Ni erne nengoen hitz
|
batzuen
zain, nire irudimena aske utzi eta ipuinean murgiltzeko irrikitan...
|
|
|
Entzuna zuen polita eta liraina zela, baina ikusi eta batera konturatu zen ez zegoela hitz nahiko neskatoaren edertasuna deskribatzeko, Ibai zeharo txundituta geratu zen zuhaitzaren azpian zegoen harekin. Ez zekien zer egin, zer esan... bere aitonaren hitz
|
batzuekin
gogoratu zen momentu hartan:
|
|
|
Orduan, Ibaik enborra laztandu eta masaila zuhaitzaren azalarekin bat jarri zuen, hitz
|
batzuen
zain.
|
|
|
Bazekien amesgaizto hartatik esnatzen zenean ezin zuela gehiago lorik hartu. Etxean ibiltzeko erabiltzen zuen jertse zahar bat gainetik bota, kantzontzilo zikinak kendu, praka zahar
|
batzuk
jarri eta leihora hurbildu zen.
|
|
|
Bai, uste dut niretzat izan dela ideak eta sentipenak espresatzeko kanal pribilejiatu bat. Beste kodigo
|
batzuetan
iristeko gai ez nintzen geruza batzuk ikutuarazi dizkidana. Iruditzen zait izan dela espresatzeko eta komunikatzeko kanal pribilejiatu bat.
|
|
|
Bai, uste dut niretzat izan dela ideak eta sentipenak espresatzeko kanal pribilejiatu bat. Beste kodigo batzuetan iristeko gai ez nintzen geruza
|
batzuk
ikutuarazi dizkidana. Iruditzen zait izan dela espresatzeko eta komunikatzeko kanal pribilejiatu bat.
|
|
|
Askotan prosan, edo gertatu izan zait, edo nire anaiari ere inoiz hitzez elkarrizketa, familiarteko elkarrizketan esateko gai izango ez nintzen gauzak, anaiari bertso kontestu batean esatea. Izango balitz moduan, bai geruza pribilejiatu bat bestela azaltzeko gai izango ez ginatekeen sentimenduak azaltzeko, bestela egiteko gai izango ez nintzatekeen kritikak egiteko, eta bestela espresatzeko zaila zaidan sentimendu
|
batzuk
hunkitzeko.
|
|
|
Badago lizentzia berezi bat, lizentzia poetikoa, lizentzia satirikoak, hartzeko komunikazio modu horretan. Eta askotan gertatu zaigu lagunartean ere bueno orain bertsotan hasten gara, orduan kantuan kokatzen gara, orduan kantuaren bidez ikutu ditzakegu hobeto gure sentipenak eta gure satira gogoak, orduan orain esan ditzakegu gauza
|
batzuk
. Ordu erdi lehenago esan ez genitzakeenak.
|
|
|
Nik Maialen ere ikusten dut bide bat egin duen bertsolari bat moduan, pixka bat, ezta? Identifikatzen dut baita ere nik bizi izandako gauza
|
batzuekin
. Hamabost urterekin bertsotan hasi, eta gainera etortzen zaizu bertso mundua, zure nortasuna eraikitzen ari zara eskaparatean, eta gero bide bat egiten duzu, pertsonalizazio bide bat, sakontze bide bat, nik Maialen bide horretan ikusten dut eta emozionantea iruditzen zait.
|
|
|
Behar bada ez umore motarik interesgarriena baina bueno. Kasu
|
batzuetan
oso lasai egiten dena, emakumeei zuzentzen gatzaizkienean zenbat zailtasun umorea egin ahal izateko horrekin. Eta umorea ukatzen zaion pertsona benetan motz gelditzen den pertsona da, eta nik uste dut umorearen eta emakumearen arteko harremana oraindik bide asko egiteko dagoela, eta horrek adierazten du gabezia bat, ezintasun bat, beste gai askotan ere ematen dena.
|
|
|
Eta esango nuke saio horri ematen diozun baloreak, tentsioak, eta preparatiboek laguntzen dutela ondo egoten. Ez dakit, saio baten esperoan badaramazu aste bete, edo egun
|
batzuk
, ba normalki oso presente daukazu, inkontzienteki lantzen ari zara kontestu hori, lantzen ari zara saio hori, pentsatu duzu saio horretan, zure ahaleginean, eta nik uste preparatibo horrek tentsio bat ematen dizu, inportantzi bat ematen dio saio horri eta holakotan arriskua izaten da saio on bate giteko.
|
|
|
Bertsolarien lehia ere oso sanoa dela ikusi dut, oso positiboa. Inprobisazioan oinarritutako beste tradizio
|
batzuen
antzekoa da. Bata bestearekin lehiatzen da, edo erantzun egiten dio, eta oso jarrera ona dute.
|
|
|
Inork ez du ukatuko txapelketa lehia bat denik. Eta egia da horri karga kendu nahian aritzen garela, eta benetan esaten gure helburuak benetan beste
|
batzuk
direla, karrera pertsonal bat badagoela baina helburu kolektiboak lehenesten ditugula. Eta nik uste dut hori benetan esaten dugula, gero topikotzat juzkatu liteke, eta esan," bai, zuek beti hain lagunartean, eta beti lehiarik ez dagoela esaten, eta gero denak lehiara zoazte".
|
|
|
Gero nahiko dugu geroni hobeto jardutea noski, baina norbera ondo jardute hori ere autosuperazio moduko jarrera bat da.Zuk dauzkazun intentzioetatik hurbil ibiltzea, egiten ari zaren ahalegina plazaratu ahal izatea, doinu jakin horietan, zuk landutako errimaje hori, ideia aldetik zure buruarekin koherente eta fidel izatea, hor badaude apustu
|
batzuk
oso intimoak direnak. Orduan lehia nahiko intimoa ere bada, nahiko norbere buruarekin egiten den lehia bat ere bada.
|
|
|
Nik uste dut gaur egun gehixeago ematen ari zaiola bere lekua inprobisazioari, ez bakarrik bertsogintzan, baita beste alor
|
batzuetan
ere. Hala ere ez dut uste ez gutxietsi, ez gehiegi handietsi behar denik inprobisazioa, inprobisazioak bere mugak ditu, sorkuntzarako bere mugak ditu, eta aldi berean bere potentziala dauka arte sorkuntza moduan.
|
|
|
Hala ere ez dut uste ez gutxietsi, ez gehiegi handietsi behar denik inprobisazioa, inprobisazioak bere mugak ditu, sorkuntzarako bere mugak ditu, eta aldi berean bere potentziala dauka arte sorkuntza moduan. Eta zehazki geureak, eta kantu inprobisatuak, kantu inprobisazio biluziak ba uste dut dituela potentzial
|
batzuk
beste batzuk ez dituztenak eta aldi berean ba oso muga zurrunak ere bai. Zer da erakusten ari dena bertsolaritza?
|
|
|
Hala ere ez dut uste ez gutxietsi, ez gehiegi handietsi behar denik inprobisazioa, inprobisazioak bere mugak ditu, sorkuntzarako bere mugak ditu, eta aldi berean bere potentziala dauka arte sorkuntza moduan. Eta zehazki geureak, eta kantu inprobisatuak, kantu inprobisazio biluziak ba uste dut dituela potentzial batzuk beste
|
batzuk
ez dituztenak eta aldi berean ba oso muga zurrunak ere bai. Zer da erakusten ari dena bertsolaritza?
|
|
|
Beti da inprobisatua, baina inprobisazioak baditu bi maila; batzutan segundu
|
batzuk
dituzu bukaera edo arkitektura prestatzeko, zati bat da beharbada segundu batzuetako prestaketa duena, eta beste zati batzuk dira segundu batzutako prestaketa ere ez duena, osea kantatzen ari zaren momentuan berean sortzen ari zarena. Orduan biak dira inprobisatuak, baina bat da hiper inprobisatua eta beste bat da gutxiago inprobisatua.
|
|
|
Beti da inprobisatua, baina inprobisazioak baditu bi maila; batzutan segundu batzuk dituzu bukaera edo arkitektura prestatzeko, zati bat da beharbada segundu
|
batzuetako
prestaketa duena, eta beste zati batzuk dira segundu batzutako prestaketa ere ez duena, osea kantatzen ari zaren momentuan berean sortzen ari zarena. Orduan biak dira inprobisatuak, baina bat da hiper inprobisatua eta beste bat da gutxiago inprobisatua.
|
|
|
Beti da inprobisatua, baina inprobisazioak baditu bi maila; batzutan segundu batzuk dituzu bukaera edo arkitektura prestatzeko, zati bat da beharbada segundu batzuetako prestaketa duena, eta beste zati
|
batzuk
dira segundu batzutako prestaketa ere ez duena, osea kantatzen ari zaren momentuan berean sortzen ari zarena. Orduan biak dira inprobisatuak, baina bat da hiper inprobisatua eta beste bat da gutxiago inprobisatua.
|
|
|
Beti da inprobisatua, baina inprobisazioak baditu bi maila; batzutan segundu batzuk dituzu bukaera edo arkitektura prestatzeko, zati bat da beharbada segundu batzuetako prestaketa duena, eta beste zati batzuk dira segundu
|
batzutako
prestaketa ere ez duena, osea kantatzen ari zaren momentuan berean sortzen ari zarena. Orduan biak dira inprobisatuak, baina bat da hiper inprobisatua eta beste bat da gutxiago inprobisatua.
|
|
|
Donostian dagoen The Basque Center on Cognition, Brain and Language BCBL zentrora bertsolari batekin inguratu eta bertako espezialisten esku utziko dugu froga
|
batzuk
egiteko.Froga hauek bertsoa osatzeko momentuan, gaia jasotzean burmuinean geratzen diren aldaketak ikusteko egingo ditugu. Konkretuki:
|
|
|
Kamara badoa amildegian barrena, perean beste mendi ertz bat dago, bertan hamar bat maniki zuri daude egurrezko aulki plegabletan eserita. Kamara bertara inguratzen da eta buelta
|
batzuk
ematen ditu.
|
|
|
Behar diat bertigo hori sentitu igual kalitate gorena emateko". Ez dakit zenbateraino hola den gauza guztietan baina iruditzen zait sormen kolpe
|
batzuk
ez direla posible bertigo hori sentitu gabe.
|
|
|
Ez dakit, nik hori hola gogoratzen dut, segundu horiek beti. Ia ia bilatzen ditudan segundu
|
batzuk
dira. Ni gogoratzen naiz nire azken urtetan, eta beharbada nire ibilbideagatik, egoten nintzela aulkian gaia jarzteko zain desiatzen" jarri hidak nei zailena", desiatzen, zerbait zaila sentitzeko, zerbait gehio, ariketa zail bat jar ziezadaten desiatzen, aulkitik jaikitzeko desiatzen.
|
|
|
Nik uste dut izan daitekeela bateragune moduko bat, jendeak bat egiten du bertso saioetan, ideologia ezberdineko jendea biltzen da bertso saio berean, adin ezberdinetako jendea, jatorri ezberdinetako jendea, eta horrek holako lotura bat sentiarazten du. Bestalde presente eduki behar dugu bertsoa jolas dialektiko bat dela eta beti arrazoiekin eta argudioekin ari garela lanean, eta era guztietako argudioak entzun daitezkeela bertsotan, jendearen buruan zerbait mugitu nahi dutenak, edo galdera
|
batzuk
utzi nahi dituztenak. Eta ederra da ikustea era guztietako jendea bertso saioetan biltzen dela.
|
|
|
Herri txiki bateko bertso saio batera iritxi dira bertsolariak.
|
Batzuk
elkarrekin besteak bakarrik, denak kotxean. Bertakoekin hitzegin, zerbait hartu, oholtzara igo aurreko momentuak ikusten ditugu.
|
|
|
Eta esango nuke saio horri ematen diozun baloreak, tentsioak, eta preparatiboek laguntzen dutela ondo egoten. Ez dakit, saio baten esperoan badaramazu aste bete, edo egun
|
batzuk
, ba normalki oso presente daukazu, inkontzienteki lantzen ari zara kontestu hori, lantzen ari zara saio hori, pentsatu duzu saio horretan, zure ahaleginean, eta nik uste preparatibo horrek tentsio bat ematen dizu, inportantzi bat ematen dio saio horri eta holakotan arriskua izaten da saio on bat giteko.
|
|
|
Gauza bat da zuk esateko daukazuna eta zuk edukitzea bizitza dentsitate bat, zer esan bat, sentipen gaitasuna
|
batzuk
, idea batzuk, transmititzeko gaitasuna. Gertatzen dena da gero bertsotan tokatzen zaizu igande goiz batean kantatzea jubilatuen elkarte batean jubilatuei.
|
|
|
Gauza bat da zuk esateko daukazuna eta zuk edukitzea bizitza dentsitate bat, zer esan bat, sentipen gaitasuna batzuk, idea
|
batzuk
, transmititzeko gaitasuna. Gertatzen dena da gero bertsotan tokatzen zaizu igande goiz batean kantatzea jubilatuen elkarte batean jubilatuei.
|
|
|
Azken baten, improbisetan hasteko, zuk oso ondo menperau bizu, eskema bat euki biozu. Bertsolarixek heuren eskemak dauzkixe eta nik asmatu behar izan dabaz beste neretzako eskema
|
batzuk
: personajian gorpuzkeriek, zelan eiten den berba, ze ahots tono dauken, ze gaiekin ondo moldatzen dan eta zein dan bere ikuspuntu.
|
|
|
Improbisazioak bere mugak ditu, sorkuntzarako bere mugak ditu eta, aldi berean, bere potentziala dauka arte sorkuntza barruan eta zehazki geurea dala, kantu improbisatuak, kantu improbisazio biluziak, ba uste dut, dituela potentzial
|
batzuk
beste batzuk ez dituztenak eta, aldi berean, oso muga zurrunak ere bai, ezta?
|
|
|
Improbisazioak bere mugak ditu, sorkuntzarako bere mugak ditu eta, aldi berean, bere potentziala dauka arte sorkuntza barruan eta zehazki geurea dala, kantu improbisatuak, kantu improbisazio biluziak, ba uste dut, dituela potentzial batzuk beste
|
batzuk
ez dituztenak eta, aldi berean, oso muga zurrunak ere bai, ezta?
|
|
|
|
Batzuk
konforme guztira.
|
|
|
Leheno baserriko txorradak esaten ibiltzen ziranak hitun tabernako moxkor
|
batzuk
ziren eta hola 60 hamarkada hortan, ostra!, hemen zeozer bazeok!... Eta orduan hasi huan bertsolaritza kalea hartzen eta eskerrak kalea hartzen joan dan bertsolaritza bestela baserriak pikutara joan dituk eta hoiekin batera ere joango hintuan bertsolaritza ere.
|
|
|
Baina nik uste bertsoetan oraindik ez dugula lortu naturaltasunez eta lasaitasunez emakumearen mundu intimoa azaltzen, ez? Bueno badaude gai
|
batzuk
oraindik tabuak direnak gizartean, asko kostatzen zaigunak aipatzea eta geroni ere, inkomodo sentitzen geranak, ba gizartean prestigiorik izan ez duten gaiak direlako. Kosta egiten zaigu humorea egitea emakumeari buruz; bere munduari buruz, bere jarrerari buruz, bere janzkerari buruz.
|
|
|
Txapelketak gaur egun hartu duen dimentsioa pentsaezina izango zen orain dela urte
|
batzuk
. Eta hori ez da noski gratuitoa eta zorizkoa, hori ondo egindako lan baten ondorioa da.
|
|
|
Nik uste dut mugimendu sozial txiki bat badela, zalantzarik gabe gaur egun Euskal Herrian bertso mundua mugimendu bat da, mugimendu hitza dela ondoen definitzen duena. Gero ditu tresna oso zehatz
|
batzuk
, Bertsozale Elkartea da mugimendu horri forma organizatu bat ematen dion erakundea, baina da mugimendu bat dituena bere ildo artistikoak baina baita ere horren inguruan eskolak, hezkuntza, transmisioa, jakintza, bilketa, ikerketa, uste dut ezaugarri horiek badituela.
|
|
|
Baina tanta bakar
|
batzuk
dira,
|
|
|
ez asko, ehunka
|
batzuk
akaso,
|
|
|
gutxi
|
batzuen
aberastasun oparoak
|
|
|
Gau
|
batzuetan
iruditzen zait
|
|
|
egarri arrunt
|
batzuk
asetzeko,
|
|
|
ardura koxkor
|
batzuekin
|
|
|
askatasun koxkor
|
batzuekin
|
|
|
Kasu
|
batzuetan
,
|
|
|
Pixka bat da Sophie Calleren obra ezagunenetako
|
batzuekin
gertatzen dena: adibidez, aliritzira, gizon desberdinei argazkiak ateratzen dizkienean atzerriko hirietan; adibidez, lagun eta ezagunak gonbidatzen dituenean bere ohera, gero lotan erretratua egiteko; adibidez, jende ezezaguna hasten denean jarraitzen kalean, inolako aurre estrategiarik gabe, jarraitze hutsagatik.
|
|
|
Voyeur esan izan diote
|
batzuek
. Beste batzuek esan izan diote exhibizionista.
|
|
|
Voyeur esan izan diote batzuek. Beste
|
batzuek
esan izan diote exhibizionista. Bada, voyeur eta exhibizionista, biak batera esan izan dionik ere.
|
|
|
" Artista zen bera, baina egiten zuen lanak ez zuen zerikusirik normalean arte gisa definitzen ditugun lanak egitearekin.
|
Batzuek
esaten zuten argazkilaria zela, beste batzuek kontzeptualista esaten zioten, beste batzuentzat idazle bat zen, baina definizio horietako bakar bat ere ez da zehatza, eta azken buruan uste dut ezin dela inolaz ere sailkatu. Bere lana burugabeegia zen, pertsonalegia ezein bitarteko edo diziplina jakinetan sailkatzeko.
|
|
|
" Artista zen bera, baina egiten zuen lanak ez zuen zerikusirik normalean arte gisa definitzen ditugun lanak egitearekin. Batzuek esaten zuten argazkilaria zela, beste
|
batzuek
kontzeptualista esaten zioten, beste batzuentzat idazle bat zen, baina definizio horietako bakar bat ere ez da zehatza, eta azken buruan uste dut ezin dela inolaz ere sailkatu. Bere lana burugabeegia zen, pertsonalegia ezein bitarteko edo diziplina jakinetan sailkatzeko.
|
|
|
" Artista zen bera, baina egiten zuen lanak ez zuen zerikusirik normalean arte gisa definitzen ditugun lanak egitearekin. Batzuek esaten zuten argazkilaria zela, beste batzuek kontzeptualista esaten zioten, beste
|
batzuentzat
idazle bat zen, baina definizio horietako bakar bat ere ez da zehatza, eta azken buruan uste dut ezin dela inolaz ere sailkatu. Bere lana burugabeegia zen, pertsonalegia ezein bitarteko edo diziplina jakinetan sailkatzeko.
|
|
|
Gainera, hiztun berriek ez dute sinesgarritasunik patrimonialen aurrean". Dialekto aldaera handia dago gero," filologo
|
batzuek
defendatzen dute ez dela existitzen aragoiera. Akademia batek bakarrik konpon dezake hori.
|
|
|
" Katalana ez dago arriskuan Aragoin, zazpi milioi hiztun daudelako mugaz bestaldera, Katalunian". Alderdi katalan
|
batzuen
politika espantsionista eraso gisa hartzen dela dio: " Antikatalanismoa Aragoin endogenoa da, baina baita exogenoa ere.
|
|
|
Betidanik existitu izan da, baina orain biziberritzen ari da, sekula aurretik ezagutu gabeko gizarte mailetan.
|
Batzuek
ez dute ulertzen katalanez hitz egiten duen aragoitar bat senti daitekeela aragoitar, eta ez katalan. Herrialde Katalanen ideia hori ez da ongi etorria Aragoin gehiengoaren partetik".
|
|
|
Horrek dena aldatzen du: " Ez duzu gauza abstraktuez hitz egiten, gertatu ziren gauza
|
batzuez
baino, oso ondo ezagutzen dituzun paisaia batzuez, zureak direlako".
|
|
|
Horrek dena aldatzen du: " Ez duzu gauza abstraktuez hitz egiten, gertatu ziren gauza batzuez baino, oso ondo ezagutzen dituzun paisaia
|
batzuez
, zureak direlako".
|
|
|
36ko Gerraz idazteko asmoaren antzinakotasuna erakusten duen testu bat aurkitu dugu, La casa del rojo egunerokoan: " Gogoan dut orain urte
|
batzuk
Carlos Pujoli komentatu nion nobela hura: 1937 Iruñeari buruzko nobela.
|
|
|
" Chirbesek egin zuen nigatik ahal izan zuen guztia. Oroitzen dut Kritikaren Saria eman ziotenean nola joan zitzaizkion TVEko kazetari
|
batzuk
. Hasi zen nitaz hitz egiten, geldiarazi zuten arte".
|
|
|
Ziklo berri bat dator orain: " Zintzilik ditudan liburu
|
batzuk
, saiakera laburrak: Oteizaren poesiari buruzkoa, adibidez, beste bat aguretasunari buruzkoa, beste bat sustraitzeari".
|
|
|
Guztira, hamabi. Irudi
|
batzuetan
ikusten da, bestalde, bidaiariek sortu zuten ikusmina: Mercedes Mannheim zuri distirant kapotarik gabean, gizonik gabeko bi emakume, atzerritar, altu, ile motzeko, zigarreta eskuan.
|
|
|
Mercedes Mannheim zuri distirant kapotarik gabean, gizonik gabeko bi emakume, atzerritar, altu, ile motzeko, zigarreta eskuan. Espainiako hezkuntza kritikatzeko erabili zituzten erretratu
|
batzuk
, gobernu modu berriarekin zuzenduko zela zioten. Besteren gainetik zegoen Bigarren Errepublikak ekarritako aldaketen gaineko interesa.
|
|
|
Eta nik, luze gabe, arrapostua: " Guk ere badugu CDa, eta atsegin ditugu horko pieza
|
batzuk
. Baina ez nau erabat konbentzitzen haien proposamen musiko estetiko politikoak.
|
|
|
Motxian: postmodernoegiak (atze oihalik gabeko hitz kostunbristak, ustez ideologiaz hustuak hori ideologia konkretu baten isla denean, teenager en hanka tartean pentsatuz egindako produktua orobat (eta esan dizut abesti
|
batzuk
maite ditudala, ezta?))". Ezagutzen nau Gorkak, ez zuen seriotan hartu:
|
|
|
" Pertsonalki, nahiago dut underground oinarria duen pop katalana, eta katalanez egiten den mainstream musikak kutsatu gabea. Ez ahantzi azken horrek inoizko bandarik eskasenetako
|
batzuk
eman dituela, urrunago joan gabe, Sopa de Cabra, Sangtraït eta Sau". Kontxo, nik hemen 90etako talde bat aipatu nahi nuen, Els Pets, pop kanta eder askoak konposatu zituen banda, gaur egunean jarraitzen duena orain bi urte argitaratu zuten azken diskoa, Com anar al cel i tornar eta gaur egunekoen aitzindaritzat har daitekeena nahiz eta gutxik aitortuko dizuten hori.
|
|
|
Pop musika zentzu zabalagoan ulertuta, hona ekarri genituzke azken urteotan zeresan dezente ematen ari diren musikari
|
batzuk
. Ez dakit nola definitu, kantautore gisa edo, nahiz eta definizioa baino gehiago ematen duen kondena.
|
|
|
Kontxo, ibaian kendu gaueko izerdia. Baina jendea ikusten duzu kalean, adinekoak horietarik gehienak, haur
|
batzuk
ere bai, eta zera arraro batean ari direla entzuten duzu, betiko kastillanoa ez den hizkuntza batean. Kurioski, aurreko egunean, lau kilometro eskas harago, Arnesen, entzun duzun hizkuntza berberean.
|
|
|
Aurrera doan herria izateak hori du, atzera gutxi begiratzen dela, are atzeko horrek eguzkia behar baino lehen ezkutatzen badizu, hodei beltzak ekartzen ez dizkizunean.
|
Batzuk
batzuk, baina, konturatu dira hor dagoela Jaizkibel eta jarri diote pintxo saritu bati bertako airea. Mendian arnastea zail eta eskerrak jartzen diguten platerean.
|
|
|
Aurrera doan herria izateak hori du, atzera gutxi begiratzen dela, are atzeko horrek eguzkia behar baino lehen ezkutatzen badizu, hodei beltzak ekartzen ez dizkizunean. Batzuk
|
batzuk
, baina, konturatu dira hor dagoela Jaizkibel eta jarri diote pintxo saritu bati bertako airea. Mendian arnastea zail eta eskerrak jartzen diguten platerean.
|
|
|
Orain urte gutxi txukundu zituzten, eta markatu, xenda horietako bederatzi, sakon ezagutzeko Jaizkibel mendiak Hondarribiari eskaintzen dizkion magalak. Itsasertzekoak
|
batzuk
, mendi mendikoak besteak, alderik alde egingo dugu guk hegia, pare bat xendatako zatiak ibilita. Jaizkibelen ipar ekialdetik hasiko dugu bidea, Jaizkibelek izena galtzen duen lekutik.
|
|
|
Bertan, vis a viseko gela da orain Salvador Puig Antich, Espainiak garrotatu zuen azken iraultzailea, anarkista bat, akabatu zuen aretoa. Eta preso
|
batzuek
, non dauden jakinik ere, lortzen dute biluziko bisitan berotzea.
|
|
|
Ordura arte sekula ez zitzaien bururatu. Baina pixatokiko gizon
|
batzuekin
lortu zituen sosak eman zizkionean, Stilitanok erabaki zuen lagunak La Criollan lan egitea. Gustatuko litzaizuke emakumez janztea?, esan zion Genetek belarrira.
|
|
|
Higiene literarioa muturrera eramanez, Sergi Pàmiesek egin zuen saioa, La gran novel.la sobre Barcelona izeneko ipuin bildumarekin. Serioago diren
|
batzuek
, baina, esan izan dute Rodoredarena, La plaça del Diamant, litzatekeela apika. Bada behintzat idazlearen lanik zabaldu eta aitortuena.
|
|
|
Bide batez, munduko arrain zopa onena egiten omen dute jatetxe horretan, japoniarren arabera. Itsasoari begira ezker muturrean dago Azken Portu, garai batean arrantzaleentzat izango zena, gaur egun beste legatz klase
|
batzuk
harrapatzeko taberna. Bertatik hasten da Arrantzale auzoa ere, 1939ko etxe merkeen aldeko legeak akuilatuta eraiki eta, 46an, Francoren bustoaren aurrean, inauguratu zen etxadia.
|