Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 384

2000
‎«Lehen hamar su zeuden eta orain bortz, populazioaren erdia bizi da». Baina ez zuten kontuan hartzen gelditzen ziren su horietan ere populazioa jaitsi zela, familian senide batzuk hil zirelakotz. Beraz, jaitsiera handiagoa zen eta hori eskaini dut liburuan.
‎Lehen ipuin horretan ere emaztea akatu nahi duen pertsonaiak leloa izan behar zuen. Pertsonaiak ez du lortuko bere emaztea hiltzerik, baina tartean beste batzuk hilko ditu. Eta hiltzeko moduak ere ridikuloa behar zuen:
‎Honela, ilusioaren beharra dela-eta, askotan gizakiek gure buruari iruzur egiteko dugun gaitasuna islatuko da, eta batzuetan ilusio horien bilaketan pertsonaiak erotu ere egingo dira. Haatik, harremanak joko modura irudikatzen ditu, eta hainbat huskeria besterik ez diruditenak pertsonaia batzuentzat hil ala bizikoak bihurtuko dira. " Destinoaren jokutriez, suertearen kolpe krudelaz trufatzeko erabiltzen du Arantxak literatura eta xede guztiz sanoa dela deritzait, maiz sinpletasunak eta fribolidadea puntu batek traizio egiten badio ere." (Egunkaria)
‎Baina, geometriatik gramatikarat gatozela, ezagutzen ote duzu euskal berboaren struktura... eta sinetsiko ote didazu ezen struktura horrek pentsarazten didala ezen euskara zinez izan zitekeela Paradisuko lengoia? Izan ere, jauregian urteetan izan dugu gizon jakintsu bat, jaun Marcel Dibarsoro zeritzana, duela hilabete guti batzuk hil zena, goian bego...; bada, jaun Marcel gure etxeko mutilen prezeptorea izan zen, eta hark irakatsi zidan euskal berboak gordetzen duen altxorra; eta harrigarria da, zeren eta, euskaraz mintzatzen garen bakoitzean, logika eta matematika mintzatzen ari baitzaizkigu bide batez, ezkutuan bada ere, berboaren baitarik eta berboaren muinetik... Baina hori ere irakats diezazuket, nahi baduzu, bertze egun batean...
‎Baina ez ginen beti berdinak egoten. Jendea aise aldatzen zen han, batzuk hiltzen zirelako eta haien lekua betetzera beste batzuk ekartzen zituztelako. Gaur musean edo ariko ginen laukotea mahaian eserita; hurrengo egunean berriro eseriko zinen beste saio bat egin asmoz, baina ohartzen zinen bezperakoetatik bat falta zela, edo bi agian.
‎Lehen nire izeko bat bizi zen han, baina etxea saldu eta Durangora aldatu zen. Badira urte batzuk hil zela.
2001
‎Alokairuan dauden etxebizitzen prezioak ere ez dira txikiak. Etxebizitza baten alokairua, merkatu librean, duela hilabete batzuk hilean 102.000 pezetakoa zen EAEn, eta 1999an, berriz, 97.000 pezetakoa izan zen. Esan daiteke guztiz ezinezkoa dela hilean 50.000 pezetatik beherako alokairua duen etxebizitza aurkitzea.
‎Nire ezkontidea duela urte batzuk hil zen eta jabetza utzi zuen, testamenturik egin gabe.
‎Gainera, nabarmendu zuen botika horiek bereizi gabe erabiltzeak arrisku larria ekar dezakeela osasun publikoarentzat. Horri dagokionez, Domínguezek esan zuen gaur egun pertsona batzuk hiltzen ari direla Mendebaldean, infekzio batzuk sendatzeko antibiotiko eraginkorrik ez dagoelako. Amaitzeko, esan zuen azken urteetan eztabaida bizia izan dela Europako hegoaldeko herrialdeetan erabiltzen diren ekoizpen intentsiboko abeltzaintza sistemen eta Iparraldekoen artean, ez baitituzte botika horiek erabiltzen hazkundea sustatzeko.
‎Imajina dezakezu zer izan litekeen batere kontrolik gabeko gerrarik? Batzuetan, ez ahaztu, beharrezkoa izaten da batzuk hiltzea beste batzuk bizi ahal izan daitezen. Guk nork hil behar duen eta aberastasuna nola partituko den erabakitzen dugu.
2002
‎Bestetik, Valentziako Ospitale Orokorrean diharduten kirurgialari kardiakoen talde batek laborategian kultibatutako zelula amak ezarriko ditu, infartuak eduki ondoren zona jakin batzuk hilak dituzten giza bihotzetan, erasandako bihotz zati horiek erregeneratzeko asmoarekin. Horrela, bi urtez esperimentazioko animalietan egindako saioak gizakiekin aplikatuko dira.
‎Baina gauzak berde zeuden... eta hain berde. ETAren bonba bat Bilboko Banco de Vizcayan, han lanean ari ziren batzuk hil zituzten eta sozialistek esan zuten" hemendik bagoaz ziztu betean". Hala ere oraindik saiatu ginen konpontzen.
‎Ez berak hautatzen dituelako albiste batzuk, beste batzuk tintontzian bizitzera kondenatuz; ez horregatik bakarrik, behintzat. Horrez gain, publititateak hedabide batzuk aupatu egiten ditu eta beste batzuk hiltzera kondenatzen ditu.
‎Flinders Unibertsitateko Medikuntza Eskolako Giza Fisiologia Saileko zientzialari talde batek, Hegoaldeko Australian, Parkinson gaixotasunaren endekapen prozesua mantsotzeko gai den garuneko entzima bat aurkitu du, Alzheimer gaixotasunak eta dementziak jotako gaixoei ere lagunduko diena. Ondorio horietara iristeko, Parkinson, Alzheimer edo beste gaixotasun neurologiko batzuk hil aurretik, giza garunak aztertu zituen taldeak, eta entzima (glutationperoxidasa) ugari agertu zen. Powerren arabera, entzima hori Lewy (edo Lewybodies, proteinen eta lipido kaltetuen agregazioak) gorputzak dituzten neuronetan ekoizten da.
‎“Kontraindikazioek ez dute alarmistak izan behar. Prospektu batzuk hiltzeko arriskuan daude. Laborategi batzuk osasunean sendatzen dira eta defentsa medikuntza praktikatzen dute”, dio Mariano Avilések.
2003
‎Bi mende luzeko kultur ezarpenak bere ondorioak ekarri ditu: Hexagonoaren hizkuntza batzuk hil zorian daude (bretoieraz, esaterako, biztanleriaren %10 baino gutxiagok hitz egiten du) eta denek frantsesaren mesedetan galdu dute haien hizkuntz nagusigoa. Lehen" gutxiengo linguistikoak" zirenak" hizkuntza gutxituak" bihurtu dira.
‎Eta 90eko hamarkadan mundu osoan lehengaien prezioek behera egin zutenean, hortxe sortu ziren liskarrak. Guadalcanaleko biztanleek kanpora bidali nahi izan zituzten gainerako herritarrak, batzuk hil eta askoren ondasunak kixkaliz, eta ondorengo istiluetan joan ziren gorpuztuz gobernuak aurrean dituen bi miliziak.
‎Bai, bizi naizela egin dizkidate. Beste batzuei hil eta gero egiten dizkiete. Alde horretatik pozik naiz.
‎Orain urte batzuk Madrilen izan zen pneumonia toxikoa, sukarraz lagunduta zioan. Batzuk hil egin ziren, baina sukarra ez zen izan kausa, irentsitako toxikoa baizik. Sukarra bizirauteko borroka zen, eta ez dakit egoera horietan sukarra jaitsaraztea ideia ona ote den.
‎Hau da, elikagaietako patogenoen presentzia eta haien bilakaera ezagutzea, baita muga onargarriak ere, halakorik bada. Hala, salmonella, listeria edo beste edozein patogeno egotea arriskutsua den zehaztu ahal izango da, elikagai batzuetan hil edo kontrolatu ahal izango baita, eta beste batzuetan, berriz, hori ezinezkoa izango da. Datu horiek ez dira aski izango.
‎Euskal Herriko prentsan aldaketa izugarriak izan dira urteotan. Hedabide batzuk jaio egin diren bezalaxe, beste batzuk hil egin dira, edo hil egin dituzte. Jaiotzea eta hiltzea lege da, baita hedabideen artean ere.
‎Eta agur Salsamendiko mutil zintzoari ere. Handik egun batzuetara hil egin omen zen. Bizkargiko gainean.
2004
‎Orain, Burgosekoak izan zituen publizitatea eta neurria... Neurria errejimen frankistak berak ipini zuen, auzi berean 16 pertsona bildu zituenean horietatik batzuk hiltzeko. Ordurako Sarasketaren auzia ere izana zen, heriotz zigorra tartean zela, eta kristoren mobilizazioa izan zen greba orokor eta guzti, baina pertsona bakar batez ari ginen.
‎Lekukoren bat edo batzuk hil badira edo absente badaude, besteei galdetuko zaie haiek sinadura eta izenpekoa jartzen ikusi dituzten; eta, gainera, hildakoaren edo absentearen sinadura eta izenpekoa ezagutzen dituzten beste bi pertsona aztertuko dira, horiek agirian jasotakoekin duten antzekotasunari buruz.
‎Kanariar Uharteetako uretan zetazeo batzuk hilda agertu ziren berriro, “Sindex 2004” maniobra militarrekin batera, urriaren 14an eta 15ean, El Hierro uhartetik hurbil. Hori dela eta, WWF/ Adena elkarte ekologistaren protestak piztu dira, eta José Bono defentsa ministroari eskatu dio “behin betiko” deklaratzeko ur militarrak “eremu libre” gisa.
‎Ahnenerbe elkartea inperio naziarekin batera suntsitu zen. Erakundeko buruzagi nagusiak Nurembergen epaitu eta haietako batzuk hiltzera kondenatu zituzten. Hala ere, Ahnenerbeko kide gehienak libre gelditu ziren gerraostean.
‎—Bada, hori, orain dela gutxi arte hemen gerra ibili dela —ekin zion ostera— Alde bateko soldaduak eta beste aldekoak. Eta soldadu batzuk hil egin ziren. Baso honetan bertan, hiru.
batzuk hilak baino lasaiago,
2005
‎Baina lan istripu bat labur txiki bat baino ez da izaten, ez balu bezala da, eta ni sutu egiten nau horrek. Pertsona hori beste zirkunstantzia batzuetan hil izan balitz sekulakoa izango zen, kondenak, doluminak, baina nola aldamiotik erori den izorra dadila. Irakekin ere berdin gertatzen ari da.
‎Horietako asko atxilotuak, bortxatuak eta torturatuak izan ziren. Agoarras txertoak jartzen zizkieten, orratzekin gorputz osoa ziztatzen zieten, aulki elektrikoan esertzen zituzten, etab. Emakume batzuk hil egin ziren eta beste batzuek beraien buruaz beste egitea erabaki zuten, sufrimendu horiekin amaitzeko.
‎Artikulu honen xedea ez da Alardearen esanahia zein den azaltzea. Era horretan, bertan ez da azalduko zergatik pertsona batzuk hiltzeraino prest dauden Alardean parte hartzeko; eta aldiz, beste batzuk, aurrekoen nahiak eragozteko hiltzeraino kapaz diren argituko. Bai batzuk zein besteak, pertsona arruntak dira, guztiznormalak, politikoki zein sozialki ponderatuak, eta maila kulturalean pluralak, gutxienez lehenengo begirada batean.
‎Guarani etniako dozenaka haur desnutrizio larrian bizi dira Mato Grosso do Suleko erreserba batean (Brasil), eta horietako batzuk hiltzeko arriskuan daude, bertako prentsan irudi batzuk argitaratu ondoren agintariek aitortu dutenez. Osasunaren Fundazio Nazionalaren arabera, bost urtetik beherako 1.773 haur daude eskualdeko hiru herrixketan erroldatuta, %14k desnutrizio larria dute, heriotza arriskua dakarrena, eta beste %19k desnutrizio ertaina.
‎Adituek zehaztu dutenez, sarna kasuak ugaritu egin dira Bartzelonako eta inguruko auzo jendetsuetan. Hiri Kondaleko eta haren metropoli areako oinarrizko laguntzako zentro batzuetan hilean bost kasu izaten dira, eta ospitaleetan, berriz, gaixoen laurdena. Antoni Campoy dermatologoak, Kataluniako Ospitale Orokorrekoak, adierazi du gaixotasunaren berragerpena batez ere etorkinen hazkundearekin lotuta dagoela, batez ere Hego Amerikatik datorrenarekin, zeina etxeetan pilatuta bizi baita baldintza higieniko eskasetan, pobreziarekin eta baliabide ekonomikoen eta osasun hezkuntzaren gabeziarekin.
‎Aitaren kamioia Joxe Mariri saldu genion hartan berarekin jatetxean izan nuen elkarrizketari buelta asko eman izan dizkiot geroztik: egoera batzuetan hil dezakegun, ala inoiz ez. Nire jarrera ideologikoak, Adelak erakutsitakoaren eraginez, inoiz ez esatera bultzatzen ninduen, non eta norberaren burua heriotzatik babesteko ez bazen.
2006
‎Herritar hauek jarrera hartu dutelako arazoa handiagotu da, ados egon edo ez hartu duten jarrerarekin. Defentsarako jarrera horretan batzuk hil dira, beste batzuek espetxean bukatu dute, bestetzuek ihes egin dute, eta gu horien guztien senide edota lagunak gara. Gatazkaren oinarria horretan kokatzen dugu.
‎–Mila esker; aitona orain dela aste batzuk hil zen, eta haren etxean kasu horri buruzko egunkari ebakin batzuk aurkitu nituen. Pentsatu nuen agian aitona Bouthier jaunaren adiskidea edo izan zela garai batean.
‎Ni neu izurdeak ikusita nago hemendik gertu, azoka parean, honaino saltzera etortzen ziren arrantzaleei jausitako arrainen bila, eta baita submarino aleman bat ere, Ibarrekolanda gaineko kanposantuan euren eskifaia kide hil berri bat lurperatzeko asmoz... Deustuko erriberan lehorreratu eta Ibarrekolandakoan lurperatu zuten gauez... eta handik aste batzuetara hildakoaren bila bueltatu ziren... Gauza jakina da atzerrian lurperatzeak hildakoari tristura handia dakarkiola, ezin duzulako ondoko lurperatuekin berbarik egin, ez diezulako tutik ere ulertzen, ez dakizulako zeintzuk diren beste hildakoen intentzioak, eta hortik eta hildakoen arteko istiluetara tarte gutxi dagoela... ba, hori, etorri, lehorreratu eta berriro jaso zuten kide hila, kanposantuan bakartuta zegoena... gauza tristea da hori, bai horixe...
2007
‎Alzheimerren gaixotasunaren kasuan, esaterako, neuronen heriotza gertatzen da. Esklerosi anizkoitzaren kasuan, berriz, zelula glial mota batzuk hiltzen dira, oligodendrozitoak, hain zuzen ere.
‎Paradoxa ederra ere izaten da dilema batzuekin: batzuentzat hil ala biziko ardura izaten diren arren, beste batzuentzat, agian, ez dira ezta kontuan hartzekoak ere.
‎Ahalmen oldarkor desberdin horren ondorioz, gaur egun gizon batek %16ko probabilitatea du bere bizitzan zehar prostatako minbizia diagnostikatzeko, nahiz eta %3 baino ez duen hil. Horren adierazgarri da, halaber, beste arrazoi batzuengatik hildako autopsietan aurkitutako KPren ehuneko handia (heren bat inguru 70 urtetik gorako gizonetan). KPa bahetzeko hiru proba daude:
‎Hildakoaren azken aitorpena eskuratzeko, Zerga Agentziak oinordekoei Azken Borondateen Ziurtagiria, heriotza ziurtagiria eta eskatzen duenak legezko oinordeko gisa duen egoera egiaztatzea eskatzen die. Kontsultarako beste iturri batzuk hildakoaren ordainagiri eta faktura guztiak zein bankutan helbideratuta zeuden jakin behar da, alokairu kontratuak halakorik badu eta kreditu txartelen ordainagiriak dira. Horrek, era berean, errenta aitorpenean sartzen ez den zordunketa kontu txikiren batera sartzeko aukera ematen die.
‎Azkoitia Azpeitia maratoi erdiko antolatzaileek urtero lagun batzuk gogoratu nahi izaten dituzte, omentzeko, eta aurtengo edizioan Alejandro Gomez atleta, Diego Garcia lasterkalariaren aita zena (abuztuan hil zen) eta Fernando Tapia zena (orain dela aste batzuk hil zen azkoitiar pilotari eta hautatzaile izandakoa) omenduko dituzte.
2008
‎Gaixotasunon erregistro bakar eta fidagarririk ez dagoela salatu dute. Ildo beretik, ESK eta STEE EILASek “ezkutuan dauden eta lan baldintzak narriatzen” dituzten laneko gaixotasunak “argitara atzeratzea” proposatu dute.LABek Lan batzuek hil, beste batzuek kondenatu lelopean, lan eta sektore batzuek langilea “bizia galtzeko arriskuan” jartzen dutela eta beste batzuek “baldintza txarretan bizitzera behartu” erakutsi gura du. Egun horretarako “langilegoaren erantzunean jausi kualitatiboa emateko balio behar duen” ordubeteko lanuzteak deitu ditu; 25ean, Araban, eta gainerako herrialdeetan 28an.
‎Euskal Herriko enpresetan amiantoarekin lan egin duen hainbat langilek egoera gordin hori bizi du. Batzuk hil egin dira amianto kriminal horrek eragindako minbiziengatik. Azkeneko biak ondokoak dira:
‎Gerra Zibila da nagusi eta Euskal Herria jada frankisten esku dago. Euskaltzaindia itxita dago, bertan aritutako euskaltzain batzuk hilda, beste asko exilioan. Euskal kultura bizitza publikotik desagertu da.
‎Baina Juan Andres Laskurain nagusiak ez zuen zigor hori inoiz beteko, ez Cartagenan, ez Ferrolen, ez inon, Bilboko kartzelara ailegatu eta denbora gutxira, osasuna kaskartu eta bertako ziega batean hil baitzen 1794ko azaroaren 22an253.diko laguna Hileta elizkizunak 1795eko maiatzaren 2 eta 3an ospatu ziren, sei hilabete geroago. Ez dut lortu atzerapen horren arrazoia jakiterik, baina bai behintzat elizkizunak ofiziatu zituen apaiza Martin Rementeria izan zela, Laskurainen aspal254 Laskurainen senide eta hurbilekoak meza ospatzen ari zirela, beste batzuek hilda ere ez zioten bakerik opa nahi Laskurain nagusiari, txekor batzuk atera eta sokamuturra prestatu baitzuten elizaren aurreko plazan eta aterpean bertan. Batzuentzat mingarria zena, beste batzuentzat ospatzeko gai bihurtu zen, eta beraien festa Irarragorri baserriraino eramateko prest omen zeuden255.
‎WWF/ Adenak dio “Clavo” hilko zela Santa Olalla aintziraren inguruan Sierra Morenako aleak lekuz aldatzeko Juntak eraikitako zerkoiaren barruan harrapatuta geratu zenean. “Guztiz onartezina eta ulertezina da, Andaluziako Juntak Sierra Morenatik mugak lekuz aldatu nahi dituen bitartean, oraindik Doñanan geratzen diren gutxi batzuei hiltzen uztea”, adierazi du Juan Carlos del Olmo WWF/ Adenako idazkari nagusiak. “Andaluziako Juntak eta Doñanako Parke Nazionalak azaldu behar dute nola gertatu den zabarkeria hori munduko felido mehatxatuenarengan, teorian Europako parke nazional babestuenetako batean”.
‎“Hori onartezina litzateke Coto del Rey herria modu aktiboan erabiltzen ari direnean, Parke Nazionalaren barruko eme ugaltzaile bakarrak han baitaude, seguruenik”, adierazi du erakundeak. Gainera, aurkitu zituztenean egun batzuk hilda egon zirenez, “zalantzan jartzen du amaren eta haren txakurkumeen jarraipen eta zaintza lana eta ekipoek lurrean erreakzionatzeko duten gaitasun eskasa”. Atzo arte ez zen ezagutzen ama eta laugarren txakurkumea non zeuden.
‎Haren amaren aurpegia nire amaren aurpegiaren berdina da, haren albotik joan nintzen momentuan... Aita gaur lanean da eta haur bat sortu da bere besoetan; batzuk hil eta besteak sortu: biziaren legea.
‎Gainera, orain dituen ardiak 1998 urtean Eusko Jaurlaritzaren laguntzari esker Chiloera hegazkinez eramandakoak dira. Horietako batzuk hil zirela jakinarazi du, eta beste batzuk bere onenak emanda daudela dio.
Batzuentzat hildakoa" joan" egiten da eta beste batzuentzat" gelditu" edo" pausatu". Gauza bat eta kontrakoa.
2009
‎Londres, 1888 urtea. Prostituta batzuk hilik aurkitu ditu poliziak. Euren gorpuek estanpa beldurgarria osatzen dute:
‎Dena den, testamentua dela-eta jende asko hurbiltzen zaio," kasurik gehienetan hildako baten herentzia tramitatzera". Beste batzuetan, duela urte batzuk hil zen norbaiten ondasun batekin zerbait egiteko jotzen dute beregana, oinordetzan utzi ez zen etxebizitza bat saltzeko edo alokairuan jartzeko, esaterako. Edonola, testamentuak beti liskarren abiapuntu direla adierazi du hernaniarrak.
‎Batzuek norbait hil egingo dute. Batzuk hil egingo dira.
‎Depresioa duten pertsonetan ere maiz ikusten da elikagai jakin batzuk jateko apeta dutela, hala nola txokolatea, alkohola, izozkia, patata frijituak, hanburgesak... Antzeko jokabidea izaten dute emakume batzuek hilekoaren aurreko egunetan.
‎–Anak erositakoak dira horiek guztiak, erran zuen Oskarrek, izorraturik?. Orain urte batzuk hil zenean, Anaren aitak dirutza utzi zion, eta harekin erosi genuen etxe hau.
‎Batzuk bizirik datoz, Bilbok behar duen lan indarra. Batzuk hilda doaz, hiriak odolustutakoen ejerzitoa. Batzuk hortxe hortxe gaude, leihotik begira, ezin lorik egin, denboran aurrera eta atzera Portugaleteraino, ez bizirik ez hilda.
‎Reginak hainbestetan eta hainbestetan entzun zuen hitz hura, ama?, non ohiko bihurtu baitzitzaion, hitz hura bere eguneroko paisaia pertsonalaren osagai edo objektu arrunt bat balitz bezala? ...aldiz, hitz hura entzun zuenean, lehen aldiz entzun balu bezala sentitu zen; maila batean, halaxe zen, gainera. Reginaren begiak, argitan blai?!?, seme edo alaba batek izen hartaz lehen aldiz deitu zion bakoitzean antzeko sentimenduak bereganatu baitzituen, zirrara atsegin batek sabelaren oinaze guztiak ezabatzen zizkiola eta urtzen, eta Domingo orduantxe jaio baitzen mundura bigarren aldiz, egun batzuetan hil edo bizi egon ondoren, heriotzatik hurbilago bizitzatik baino, itxuraz; horregatik, semearen ahotsak hartua eta onartua sentitu zenean, eskaini zizkion besoak bere gorputzaren gorputz izandakoari, eskaini zizkion musuak eta eskaini zizkion hitzak: –Seme, seme, seme??, ez zion besterik esaten, izen soil hura, apaingarririk eta adjektiborik gabekoa?
‎Gelditu gabe aldatzen omen zituzten koordinatzaileak, batzuek astebete ere ez zutela egiten, esan dio Drentelek. Guztiarekin ere, Drentelek agindu dio ahalegina egingo duela koordinatzaile batzuekin hitz egiteko, batzuk hilda eta asko herritik kanpo bizi diren arren.
‎Musonek esan du zaila dela hala ere garai hartako koordinatzaile guztiekin hitz egitea, asko izan zirela, berrehundik gora ere bai, eta batzuk hilda daudela, eta beste batzuk kanpoan. Esan du balitekeela Soraren koordinatzailea edo koordinatzaileak hilda egotea orain?
‎Halako hil kexek sorturiko ezinegona, batzuek hilikoaren arimaren patuari lotzen diote: diotenez, inbokazio horiek, zuka zein hika, arima lurrean kateaturik atxikitzen dute, goi esferetarako bere ibilbide askatzailea eragotziz.
‎Non daude besteak? Batzuk hilda eta beste hainbat erbestean. Izendatu berriak lau dira.
‎Gainerakoak atxilotu zituzten gerran zihardutela, gehienek borrokatu zuten milizianoen eta gudarien artean. Batzuk hil zituztenatxilotutako lekuan bertan, ezagutzen zituzten pertsona batzuek. Beste batzukbizilagunen salaketa faltsuagatik epaitu eta fusilatu zituzten.
‎Elgeta, 1937ko apirilaren 24tik 25erako goizaldean; frankista batzuk baserribatera joan ziren, 13 urteko neskatila bat «eruen gure euien», aitak aurre egin, tiroegin birritan eta han geratu zen lurrean, luze, hilda; amak ere gogor egiten jarraituzuen eta kulata kolpeka apurtu zioten burua, handik egun batzuetara hil zen, neskatila bortxatu egin zuten eta mutilatu. Hori guztia kontatu zigun neskatila hark, Antxonik, 66 urte geroago bere bizi guztiko isiltasuna apurtuaz.
‎Modu ziklikoanazaltzen diren sintomak aztertu zituen: tentsioa, buruko mina eta pisua irabaztea.Garrantzia eman zien, gainera, emakume batzuek hilekoaren aurretik azaltzendituzten emozio aldaketa nabarmen edo larriei. Frank-ek zioen sintoma hauekhilekoaren aurreko 7 egunetan azaltzen zirela, eta odol-jarioa azaltzeaz batdesagertzen zirela.
‎Tresna erretrospektiboen artean, galdesortakditugu. Batzuek hilekoaren zikloan zehar azaltzen den sintomatologia aztertzendute; besteek, hilekoaren aurreko tentsioa aztertzen dute; edota hilekoaren aurrekosintomak edo sindromea; azkenik, badago ere DSM III R-aren arabera HilekoarenAurreko Nahaste Disforikoa neurtzen duten tresnak. Gehienek nahastea ez denbeste konstruktuak neurtu izan dituzte, eta, batez ere, hasierakoek konstruktuarendefinizio ezetik eratorritako arazoak azaldu dituzte.
‎Bestalde, ekorketa sareek hondoko habitata kaltetzen dute. “Sare itogarri bat abandonatzen edo galtzen bada, arrantzan jarrai dezake bakarrik hilez hilabete –eta batzuetan urte–, arrainak eta beste animalia batzuk hiltzen bereizketarik egin gabe”, eutsi egiten dio txostenari. Tranpak ere “arrantza mamuaren” erantzule garrantzitsuak dira.
‎abortua, dibortzioa eta eskoletako gurutzeak. Abortutik gutxi batzuk hiltzen dira baina gosez 30.000 haur hiltzen dira egunean. Proportziorik ez dago gauza bati eta besteari ematen zaion garrantzian.
‎Kartzelan, ikaragarria zen egoera, ziegatik indarrez atera eta basaki galdekatu, eta torturatu gintuzten. Ikusi nuen nola atxilotu zituzten beste gazte asko, Rangungo matxinada hasi ere baino lehen, eta haiek ere kartzelatu egin zituzten; haietako batzuk hil egin zituzten, kartzelako atarian. Ez dut ahaztuko ziegatik atera eta torturatu gintuzten eguna.
‎Horiek zerk eragin zitzakeen ere argitu zuten. Zauri gehienak gazte irundarra hil baino lehen egindakoak izan arren, beste batzuk hil ondorengoak zirela jakinarazi zuten, eskuineko eskukoak esaterako. Heriotzaren ordua zehatz mehatz esaten ausartu ez ziren arren, 07:00etatik 11:00etara bitarteko tartean kokatu zuten.
‎Bi sindikatuek azaldu dutenez, gaur egun Bizkaian eta Gipuzkoan lurralde mailako lan itunak dituzte, eta Araban, berriz, Espainiakoa ezartzen dute. Horrek dakar langile batzuek hilean 1.000 euro inguru jasotzea, urtean 1.800 orduko lanaldia izanik ere. Osakidetzan, lan berdinagatik, baldintzak askoz hobeak dira.
‎...hura entzun zuenean, lehen aldiz entzun balu bezala sentitu zen; maila batean, halaxe zen, gainera –Reginaren begiak, argitan blai...! –, seme edo alaba batek izen hartaz lehen aldiz deitu zion bakoitzean antzeko sentimenduak bereganatu baitzituen, zirrara atsegin batek sabelaren oinaze guztiak ezabatzen zizkiola eta urtzen, eta Domingo orduantxe jaio baitzen mundura bigarren aldiz, egun batzuetan hil edo bizi egon ondoren, heriotzatik hurbilago bizitzatik baino, itxuraz; horregatik, semearen ahotsak hartua eta onartua sentitu zenean, eskaini zizkion besoak bere gorputzaren gorputz izandakoari, eskaini zizkion musuak eta eskaini zizkion hitzak: " Seme, seme, seme...", ez zion besterik esaten, izen soil hura –apaingarririk eta adjektiborik gabekoa– seme galdua irabazi zuelako bermea balitz bezala.
‎Gudari jeltzale hark kontaktu pila bat zian. Behin, Fraga barne ministro zela, Gasteizen poliziak langile grebalari batzuk hil zituela eta, gudari zaharrak koadrilakooi deitu ziguan eta Zazpi Kaleetan zeukan soto zahar batera eraman gintian; barruan, harlauza batzuk altxaturik, pistola eta metraileta mordo bat erakutsi ziguan, eta bi granada jaurtigailu ere bai. CIAk emanak omen zituan, gudari batzuek Bigarren Mundu Gerratik espioi harremanak baitzituzten amerikarrekin eta zenbait arma zulo baitzeuzkaten diktaduraren kontrako jazarpena noiz iritsiko.
‎Joseph Roth zen bezeroa. Handik egun batzuetara hil zen.
‎Ordea eri batzuk hil egin zirenez eta sendatu berriz zenbait bakan, haiek utzi lekua bete ahalegin, eritasunek herritar berriak mankatu zituzten. Baina Don Telmok ezin izan zuen zaldiaren itzulia aldatu, animaliak zaldizkorik gabeko egun hartan bere gisa konplitutako ibili hura egiten zuen soilik, motel eta egoskor.
2010
‎Herrizaingo Sailak jakinarazi duenez, bilaketa lanetan zegoen gazte batek aurkitu du gorpua. Baliteke egun batzuk hilda eramatea.
‎Mediku forenseek analisia egin behar diote gorpuari, baina baliteke egun batzuk hilda eramatea.
‎Gizona Reina Sofia Ospitalera eraman zuten, larri zaurituta baina bizirik, baina handik ordu batzuetara hil egin zen.
‎Polizia matxinoek atxikita zeukaten ospitale batean, baina soldaduek handik ateratzea lortu dute. Operazioan pertsona batzuk hil dira.
‎Ekuadorreko Armadak erreskatatu egin du gaur goizaldean Rafael Correa presidentea, matxinatu diren poliziek atxikita baitzeukaten ospitale batean. Soldaduek eta agenteek ordu erdiko tiroketa izan dute, eta ondorioz pertsona batzuk hil dira. Oraingoz, baina, ez dago argi zenbat.
‎Zer egiten duzu zuk hor, ordea, Damaso?; aharrausika ez ezik, zurrungaka ere nabaritzen baitzaitut, nire irakastaldiaren klimaxean!; baina zuk ez duzu nire lezioen beharrik, beharbada, orain dela urte batzuk hil eta lotan bezala baitzaude geroztik, Jainkoaren magalean gozo eta ezti; baina hara nola, niri pentsamendu hori bururatu ahala, bat batean esnatu eta ezin haserreago esan didazun: –Jainkoaren magalean esan duzu, Gabino?; ez txorakeriarik esan, mesedez!?; zure ateismoak ez du, zinez, erremediorik, Damaso!
‎Ene! Ordu batzuen buruan hiltzea, eta pentsatzea ere duela urtebete, halako egun batez, libre eta garbi nintzela, udazkeneko paseoak egiten nituela, zuhaitzen gerizpean nora ezean, eta orbel artean ibiltzen nintzela!
‎Biztanleak, horietako gehienak festa batean zeuden hiritik at; geratu ziren gehienek hiribildua laga zuten erasoa hasi eta berehala. Gutxi batzuk hil ziren inpaktuak pairatutako babeslekuetan. Oraindik bonben zuloak ikusten dira, guztiz sinestezinak.
‎Gaur itzuli dira, bilatzen zuten altxorrarekin: mutiko batzuk bizirik eta gizon batzuk hilda. Dirudienez, mutilei uruxari en familietan lekua egingo diete eta gerlari bihurtuko dituzte, xamanak lehengoan aurreikusi zuen borroka handiaren egunari begira.
‎(33: 11) (OFF) Polizia batzuk hil behar genituela esan zidan Graviano k.
‎Pertsona batzuk hil ondoren areago maitatzen ditugu. Memoria halakoxe eskuzabala da.
‎Kontserbazio metodo honetan gazitzearen eta lehortzearen ondorioak ez ezik, mikroorganismoen ugalketa inhibitzen duten substantzia kimikoen eragina ere bilatzen da, kean daudenak. Horretarako, jakia gazitu edota ondu ondoren, egurra erretzean sortutako kearen eraginpean jartzen da, ur edukia murrizteko, kearen substantzia antioxidatzaileak eta bakteriostatikoak xurgatzeko eta apur bat egosteko (tenperatura altu hauek mikroorganismo batzuk hil ditzakete). Egun kontserbazio metodo gisa baino gehiago, jakien zaporea, usaina eta kolorea aldatzeko erabiltzen da.
‎Aukeratutako zenbatekoaren eta adinaren arabera, ordaindu beharreko prima kalkulatzen da. Gazteenentzat hilean 4 euroko polizak daude, kalte ordainik txikienak jasotzeko eskubidea ematen dutenak, eta beste batzuk hilean 60 eurotik gorakoak, titular zaharragoak eta diru-laguntza handiagoak direnean. Ez da beharrezkoa aseguru mediko pribatua kontratatzea, poliza horiek ere modu independentean merkaturatzen baitira.
‎Uraren egoera txarrak eragindako gaixotasun eta infekzioak dira arrazoia. Kasu batzuetan hil ere egiten da. “Egunean 4.000 haur baino gehiago hiltzen dira, uraren kalitaterik ezagatik saihets daitezkeen beherako eta gaixotasunengatik”, zehaztu du Planak.
‎urtean, hiruhilekoan edo lauhilekoan. Ordaintzen diren zenbatekoak —ekarpenak— faktore askoren araberakoak dira (seme alaben adina, harpidetutako plan mota edo planaren epemuga, besteak beste), nahiz eta aseguru etxe batzuek hilean gutxienez 20 eta 50 euro artean ezartzen dituzten. Beste batzuk, zorrotzagoak, kuota 100 edo 150 euroraino igotzen dute.
‎Zer egiten duzu zuk hor, ordea, Damaso?; aharrausika ez ezik, zurrungaka ere nabaritzen baitzaitut, nire irakastaldiaren klimaxean!; baina zuk ez duzu nire lezioen beharrik, beharbada, orain dela urte batzuk hil eta lotan bezala baitzaude geroztik, Jainkoaren magalean gozo eta ezti; baina hara nola, niri pentsamendu hori bururatu ahala, bat batean esnatu eta ezin haserreago esan didazun: " Jainkoaren magalean esan duzu, Gabino?; ez txorakeriarik esan, mesedez!"; zure ateismoak ez du, zinez, erremediorik, Damaso!
‎Irakaslea ez zen ausartzen beste lankide batzuei kontatzen, hainbat hilabete pasatu arte, beranduegi zenean. Irakasle horri astakeria hura esan zion ikaslea gaur egun kartzelan dago, Hernanin ertzain batzuk hil zituen komando bati laguntzearen akusazio pean. Haren aita pertsonalki ezagutzen ez nuen arren, kalean gelditu ninduen behin, bere semeaz hitz egiteko, ETAren su etena zela medio ea laster etxeratuko zuten ala ez galdetzeko, ea niri zer iruditzen zitzaidan.
‎Istorioa mamitsuago da, Broden heriotzaren ostean dokumentu asko Esther Hoffe idazkariaren esku gelditu zirelako. Emakumea duela urte gutxi batzuk hil zen eta dokumentuak bere alaben esku gelditu dira, baina hori beste kontu bat da. Gauza da Max Brodek ez zuela lagunari agindutakoa bete.
‎Historiografian, orokorrean, zu joaten zara historiako eskuliburu bat hartzera, eta esplikatzen dizute herri baten ekonomia nolakoa izan den, artea nolakoa izan den, espiritualitatea nolakoa izan den, nola egituratu den bertako agintea... Inork ez du hitz egiten, historiografian, hizkuntzei eta hiztunei buruz; nola hizkuntza batzuk zabaldu diren munduan, zergatik beste batzuk hil.
‎Gaua da, auto batean sartuta nago, ez dakit nora eraman nahi nauten. Bakarrik dakit nirekin zihoazen batzuk hilda daudela dagoeneko. Rabinowitz doktorearen kontsultan ikusten nituen, azalpenak ematen, eta Rabinowitz doktoreak esaten zien:
‎Iratzartzen naizelarik, Lili ikustean saminez betetzen naiz. Gure inguruan, emazteak beren artean eroak bezala borokatzen, auhenka aritzen eta batzuk hiltzen dira.
‎Zelula batzuk hiltzen dituk eta beste batzuk, berriak, sortzen.
‎Albiste askorik ez zutela dio Amantesek. Hasieran, ez zekiten inor hil ote zen; geroago, Bizkaian batzuk hil zirela jakin zuten. Kalteak jendearen bizitza denbora luzez baldintzatzeko modukoak zirela ikusten genuen, gogoratu du.
2011
‎Heriotza zigorra ezartzen duten herrialdeen kopurua beti da gehiegi, baina azken hamar urteetan zertxobait jaitsi da. Egun 2000 urtean baino 31 estatuk gutxiagok dute preso jakin batzuk hiltzea ahalbidetzen duen legedia. Nolanahi ere, 2010aren amaieran 17.833 preso zeuden, mundu osoan, heriotzaren itxarongelan, Amnesty Internationalen arabera.
‎Hori egin beharrean sentitu dira, historian eta gaur egun, mundu osoko diktaduren eta zapalkuntzen kontrako erresistenteak. Eta, haietako asko bezala, gutako askok erbestean eta kartzela frankistetan amaitu genuen, urte askotarako; eta beste batzuk hil egin ziren, polizia etxe eta kuarteletan.Diktadura haren aurkako borrokalari eta erresistente moduan dugun duintasuna ez digute kenduko ez militarren matxinada kriminal hura oraindik kondenatu ez dutenek, nahiz eta haren aurkako erresistentzia kondenatzeko eskatzen duten?, ez eta behin gerra galduta ere askatasuna kendu zien sistema hari erresistentzia erradikal bat egiteko gai izan ez zirene... Haien arabera, Amaiurrek edo erresistentzia antifrankista hartatik eratorritako beste edozein osaera politikok bakarrik uko egin behar dio bere historiari.Ez dugu halakorik egingo.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
batzuk 372 (2,45)
batzu 12 (0,08)
Lehen forma
batzuk 252 (1,66)
batzuek 32 (0,21)
batzuetara 28 (0,18)
Batzuk 16 (0,11)
batzuetan 14 (0,09)
batzu 11 (0,07)
batzuengatik 7 (0,05)
Batzuek 6 (0,04)
batzuentzat 5 (0,03)
batzuen 3 (0,02)
batzuen buruan 3 (0,02)
batzuei 2 (0,01)
Batzu 1 (0,01)
Batzuentzat 1 (0,01)
batzuekin 1 (0,01)
batzuen alde 1 (0,01)
batzuen arabera 1 (0,01)
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
batzuk hil egin 40 (0,26)
batzuk hil ere 18 (0,12)
batzuk hil egon 15 (0,10)
batzuk hil ala 5 (0,03)
batzuk hil ari 4 (0,03)
batzuk hil behar 4 (0,03)
batzuk hil kondenatu 4 (0,03)
batzuk hil arrisku 2 (0,01)
batzuk hil beste 2 (0,01)
batzuk hil eraman 2 (0,01)
batzuk hil ezan 2 (0,01)
batzuk hil joan 2 (0,01)
batzuk hil adin 1 (0,01)
batzuk hil agertu 1 (0,01)
batzuk hil ahal 1 (0,01)
batzuk hil ahalbidetu 1 (0,01)
batzuk hil arazi 1 (0,01)
batzuk hil areago 1 (0,01)
batzuk hil arima 1 (0,01)
batzuk hil asaldura 1 (0,01)
batzuk hil atxikimendu 1 (0,01)
batzuk hil aurkitu 1 (0,01)
batzuk hil aurreko 1 (0,01)
batzuk hil autopsia 1 (0,01)
batzuk hil baino 1 (0,01)
batzuk hil bakartu 1 (0,01)
batzuk hil bar 1 (0,01)
batzuk hil bat 1 (0,01)
batzuk hil behartu 1 (0,01)
batzuk hil behin 1 (0,01)
batzuk hil bereizketa 1 (0,01)
batzuk hil bi 1 (0,01)
batzuk hil bila 1 (0,01)
batzuk hil bizi 1 (0,01)
batzuk hil bost 1 (0,01)
batzuk hil bueltatu 1 (0,01)
batzuk hil bukaera 1 (0,01)
batzuk hil eduki 1 (0,01)
batzuk hil egun 1 (0,01)
batzuk hil ekarri 1 (0,01)
batzuk hil erabaki 1 (0,01)
batzuk hil Espainia 1 (0,01)
batzuk hil eurak 1 (0,01)
batzuk hil ez 1 (0,01)
batzuk hil familiarteko 1 (0,01)
batzuk hil gai 1 (0,01)
batzuk hil gehitu 1 (0,01)
batzuk hil gertatu 1 (0,01)
batzuk hil gogo 1 (0,01)
batzuk hil gutxi 1 (0,01)
batzuk hil gutxieneko 1 (0,01)
batzuk hil halako 1 (0,01)
batzuk hil hamar 1 (0,01)
batzuk hil han 1 (0,01)
batzuk hil hau 1 (0,01)
batzuk hil hur 1 (0,01)
batzuk hil irudi 1 (0,01)
batzuk hil laguntza 1 (0,01)
batzuk hil lehenengo 1 (0,01)
batzuk hil lortu 1 (0,01)
batzuk hil merezi 1 (0,01)
batzuk hil milaka 1 (0,01)
batzuk hil nahiago izan 1 (0,01)
batzuk hil odol 1 (0,01)
batzuk hil ondorengo 1 (0,01)
batzuk hil ordainagiri 1 (0,01)
batzuk hil pertsonaia 1 (0,01)
batzuk hil prest 1 (0,01)
batzuk hil senide 1 (0,01)
batzuk hil testamentu 1 (0,01)
batzuk hil ukan 1 (0,01)
batzuk hil uko 1 (0,01)
batzuk hil zelula 1 (0,01)
batzuk hil ziklo 1 (0,01)
batzuk hil zori 1 (0,01)
batzuk hil zorian 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia