|
2000
|
|
|
—Zein ederra den libertatearen hazia! Eta hazi bakar hori jenderazinoz jenderazino bizirik mantentzea duk gure eginbeharra, egun
|
batean
lur ongarriztaturat erori, eta bateko ehun eman dezan, eta orotarat heda dadin.
|
|
|
Eta bazihoazen Elbira eta bere ama jauregitik... eta aitak, orduan, Mattini bere betea eman zion, muturreko
|
batez
lurrerat egozten zuela.
|
|
|
Gehiago ere bai: bola miresgarri
|
bat
lurreraino jantzitako mahai biribilaren gainean, sinbolo hermetikoak paretetan josirik edo sabaitik zintzilik, eta are hontz bat ere, zoko batetik so, lepoa harrigarriro bihurrikatuko zuena. Beharbada telesail merke sobera ikusia naiz.
|
|
|
Kanpoko marmaria ez zegokion orain eleketa arrunt bati, bi gorputzen arteko ekinaldiari baizik. Zer pisu
|
batek
lurra jotzean jarri zuen isiltasuna. Segundoak mende egin ziren maletategiko atea ireki bitartean.
|
|
|
—Bart, etxeko salan apal batzuk paratzen ari ginela —bota nuen burura etorri ahalean— Anaiak aulkiari kontu behar zion, eta nik, gainean, pareta makinaz zulatu. Ez zinan hagitz tinko atxikiko, bat
|
batean
lurrean aurkitu bainaiz, makina eta guzti. Bisaia ere zulatu ez dudanean...
|
|
|
Bi euli ikusi nituen beiraren kontra sexu jotzen, doilorki, maitasunik gabe. Leihatilaz kanpora begiratu nuen azken aldiz, eta begiz jo nituen jada gogoan ez ditudan arren txori irazekiak, paperezko loreak eta aingeruren
|
bat
lurraren ezki berandutuen gerizpean. Eta orduantxe, istripua.
|
|
|
Irribarretsu hurbildu zitzaidan, mihi gorria kasik ezker gingileraino luzaturik. Argiak piztu ziren orduan, argi guztiak, eta oinaztarri batek oinaztarri artifizial baina ekologiko batek, dudarik gabe zerua bitan ebaki zuen; gero eztanda egin zuen trumoiak ala lehenago izan zen?, eta danbatekoarekin kili kolo zegoen gargola
|
bat
lurrera jausi zen abaila beldurgarrian; baina ez zen mila zatitan txiki txiki egin, gargola mitologiko hura ez zelako harrizkoa, nik errezeloa egin bezala, kartoi harrizkoa baizik. Beraz, ez zen huraxe eliza gotiko bateko patioa, dena kartoi harri huts hutsa baizik.
|
|
|
Eta kasik aldi berean garrasi eta biraoren bat entzun dugu, garbi baino garbiago (nik berehala antzeman diot Tomen ahotsari, eta berehala Grand Canyoneko jaitsieraz oroitu naiz, eta pistolaz, eta Rayz...). Ez dut besterik oroitzen; hori eta Rubenek inpentsan ni besarkatu, eta biok
|
batera
lurrera erori garela.
|
|
|
Ez zen, ordea, apeaderorik hantxe. Euren parean, bietatik hara, lan kabina prefabrikatu baten ondoan, bi langile, borra bana erabiliz, iltze antzeko burdina erraldoi
|
bat
lurrean sartzen ari ziren.
|
|
|
Xan, aski nekez, goraino heldu zelarik, bueltatu eta, ñarroa ere gorantza hasi zela ikusi zuen. Arin arin pasabide estu batean sartu zen; kale kantoian emakume
|
bat
lurrera ia ia bota zuen. Jende pixka bat zebilen kale adokinatu batera iritsi zen.
|
|
|
" Nola ez dagoela?". Lupori, ohean buelta erdia egin zuela, altzoan zuen laranja
|
bat
lurrera erori zitzaion. Laranja, pirika pirika, Xanen zangoen artetik igaro eta gelaren beste alderaino joan zen.
|
|
|
Korridore luzean, emakume gazte
|
bat
lurra garbitzen ari zen. Handia, ile beltza, birristi barrasta, brioz, apur bat lardaskan lan egiten zuen.
|
|
2001
|
|
|
Bilboko metroaren proiekturako bi objektu egin zituzten, eserlekua eta paperontzia. Eta ondoren, bakoitzaren bi aldaera ere sortu zituzten,
|
bata
lur gaineko geltokietarako eta bestea lurrazpikoetarako.
|
|
|
Aldatzeko beldurra dutenek hain zuzen. (Hatz
|
bat
lurrera zuzenduz.) Eta badakizue non amaitzen duten aldatzeko beldurra dutenek?
|
|
|
Donostiako baserri
|
bateko
lurretan bazkan ari zen ahuntz bat bortxatzeagatik, bost egun arrestatutaegotera zigortu dute 43 urteko gizonezko bat. Horrez gain, 6.000 pezetako (240 libera inguru) eman dio ahuntzaren jabeari; hain zuzen ere, bortxaketaren ondorioz abereakzituen zauriak sendatzeko albaitariari ordaindu behar izan zitzaiona.
|
|
|
familiak alabaina, ahalkez edo miseriaz ezin jakin, ez zuen Maddalen bere habian ehortzi nahi ukan eta autoritateek azken eskualdunaren zokoratzea onartu zuten. Mintzaldi zenbait hauteman ziren oraino, apezak zuloa erramuz benedikatu zuen amultsuki, kontseilu orokorraren lehendakariak palatara
|
bat
lur bota zion hobian emeki sartzen ari zen kutxari, Euskal Herri Kultur Erakundeko presidenteak, ahots dardaratiaz Gure Aita sentitu bat eskaini zuen eta Euskal Herri Konfederazioan bildu elkarte arduradun bakoitzak, CRSen artetik bidea irekiz, arrosa soila aurtiki zuen aditzaren hutsa markatzen zuen gunera.
|
|
|
Izanez ere, gurdia airean eramaki zuen, bere gurpil handiak eta guzi. Garrafoiak dantzan hasi ziren, erori ez erori, eta zaldiak are biziago mugiarazi zituen bere zango ederrak, ikaraturik, ihesi nahi eta ezin, bazekielako haietakoren
|
batek
lurra jo eta puskatuz gero, nagusiaren kolera ez zela itzaliko bere saihetsetan toberak jo gabe, eta orduan oinazeak laino bat hedatuko zuela bere begietan, Martin Joxe nekatzen zen arte.
|
|
|
EMAIDAZU TRANTSIZIORAKO AUKERA
|
BAT
LUR BERRIAN
|
|
|
Hamaika objektu ikusten ziren han hemenka barreiaturik. Amaiak, amorruz, besoaz bota zituen sofaren gainean zeuden gauza guztiak eta lurrean zegoen botila berdexka hartu zuen; ondoren eta pixka
|
batean
lurra miatu eta gero, bi edalontzi ttiki jaso eta bete egin zituen. Sofan eseri ginen biok, edalontziak eskuetan eta isilean.
|
|
2002
|
|
|
Dendrogeomorfologiari dagokio, adibidez, lubizi batek zuhaitzarengan ondorioak izan ditzakeen aztertzea. Aldapa batean sustraituta dagoen arbola
|
baten azpiko
lurra behera dihoanean, zuhaitzak ere norabide bera hartuko du, baina tente mantentzen saiatuko da. Horretarako enborraren alde batean bestean baino egur gehiago pilatuko du, eraztunaren ohiko zirkulu forma desitxuratuz.
|
|
|
Udabe Beramendira Etxalekuko errota zahar deseginaren ingurutik zubi polit bat pasatu ondoren. Ardi bordak ezagutu, aurrealde polita dute, zenbait poliki zainduak besteren
|
bat
lurrean. Iruñetik Donostiako bide zaharrean barna ibili Muskitzaino.
|
|
|
Errautsek suteak eragin ditzakete basoetan eta nekazaritzarako erabiltzen diren lurrak edo teilatuak estali eraitsi arte, uztak hondatu edo aldi
|
batez
lurrak ereitea galarazi.
|
|
|
geologiak lurrazalaren ezpain desberdinak aztertzen ditu, mundua lekuan lekuan denboraren poderioz zelan egituratu den azaltzeko; guk testua aztertuko dugu bere dibertsitate osoan, bere maila desberdinak azaleratuz. Testuaren ezpainak ikertuko ditugu, hormari begira geologoak harrobi
|
batean
lurraren konposizioa azter dezakeen moduan.
|
|
|
Hala ere, kontuz ibili behar da tamainarekin: gorantz gehiegi hazten ez bada ere, saihetsetara hazten da, eta, lorategian jartzen bada, adaburuak ondoko etxe
|
bateko
lurra “har” dezake. Bestalde, sustraiei ere erreparatu behar zaie, urteekin lurra enborretik nahiko urrun altxatu baitaiteke.
|
|
|
Horretarako, bi aireztapen sareta jartzen dira altuera desberdinetan. Horietako
|
bat
lurretik metro erdira baino gutxiagora jarri behar da, eta bestea, paretaren alderik altuenean, 1,80 m tik gora. Sarrerako saretak leihoen goiko aldean jarri behar dira, eta irteerakoak, sabaian.
|
|
|
Egunen
|
batean
lurrak berdinduko nau; hobeto esanda, lurra berdinduko dute nire gainean, eta irribarre susmagarria eramango dut ezpainetan, azken poz izoztua.
|
|
2003
|
|
|
Baina jolas gaitezen hipotesiarekin: batetik, lurralde bat edo herri bat edo komunitate bat, gazna baten moduan kontsideraturik; eta, bestetik, tirano
|
bat
lur gaznaren zaintzaile. Tiranoari pena handia eman behar dio gazna osoa ebakitzen hasteak.
|
|
|
Auzokideek adierazi bezala, zentral termikoaren balbulak garbitzean sortutako keak inguruko baratzeetako landare eta barazkiak" erre" egiten ditu. Auzoan baratzea dutenek diotenez, garai batean kearekin batera pinporta batzuk erortzen ziren lurzorura eta baratzeren
|
batean
lurrean 12 zentimetro behera sartutakoa aurkitu duenik bada. Aitzurrarekin lanean hasitakoan aurkitzen zituzten arrasto horiek.
|
|
|
Ikerketa abenduan argitaratu zen New Scientist aldizkarian, eta, haren arabera, zenbait kutsatzaile, hala nola kadmioa, giltzurrunetan kalteak, anemia eta hezur arazoak eragin ditzakeena, elikadura katean sar liteke. Zientzialariek egindako lanei esker jakin ahal izan dute kadmio metal astuna handitu egin dela erabiltzen ez den berunezko eta zinkezko urtzaile
|
batez
lurrez betetako ontzi batean jarritako barraskilo babosen gorputzean. Adituek diotenez, beste metal astun batzuk ere aztertu behar dira, hala nola zinka, kobrea, beruna eta merkurioa.
|
|
|
Baina, jakina, espazio horietan ematen den denborak, erabilerak eta etengabeko lekualdatze garrantzitsu eta jarraituak azalera zigortua higienizatzera bultzatzen ditu. Azalera egokitzeko modu asko daude, baina irtenbide
|
bat
lurrean pintatzea izan daiteke. 1 Gainazala ikuskatu behar da, eta kalte garrantzitsurik ez dagoela egiaztatu, hala nola arrakalak, hondamenak edo koskak.
|
|
|
1975ean, Behe Tentsioko Erregelamendu Elektroteknikoa indarrean sartu zenean, nahitaezkoa zen hura instalatzea; beraz, eraikin askok ez dute halakorik. Eraikin osoko instalazio elektrikoa berritu behar da, etxebizitza
|
batek
lur hartunea izan dezan.
|
|
|
Autobusak aurreko autoaren kontra egin zuen talka ia ia. Bidaiari pare
|
bat
lurrera erori ziren. Neskatilari panpinak irrist egin zion eskuetatik.
|
|
|
Hori dela gure destinoa. Legearen aurkako gudu honek azken berrehun urteotako historian dauzka erroak eta ez dira haize buhako soil
|
batez
lurretik erauziko. Egoera hain gakotua nabaritzen dugunean, galdera zera liteke:
|
|
|
Eta leize zulo batean aurkitzen denean, galdetu dio Lupe Latasak, zer gertatzen da orduan. Zer gertatzen da gorpu
|
bat
lur azpiko zulo batean laurogeita sei metrora dagoenean.
|
|
|
Eskukada
|
bat
lur, ahurka berriztuta zabalduko duena,
|
|
2004
|
|
|
–Nik badakit zure bihotza handia dela eta zabala, Joana. Hazi ziztrin
|
bat
lur azpian jarrita arrosa eder bilakatzen bada, zer espero dezaket zugandik. Gutxiago?
|
|
|
horrenbestekoa da euskaldunon morrontza politikoa! Baina, nolanahi ere, balio eta eredu auzi honen erreferentziak zehazki finkatu ditugu euskaldunok, inoiz, nonbait, nolabaiteko porturen
|
batean
lur hartu nahi badugu. Erreferentzia hauek direla eta, duela zenbait urte, gomendio batzuk egin zizkigun euskaldunoi filosofo handi batek.
|
|
|
Estatu Batuetako Aeronautika eta Espazioko Administrazio Nazionalak (NASA) ziurtatu du asteroide
|
bat
Lurretik 43.000 kilometrora igaro dela, hau da, zeruko gorputz bat Lurretik hurbilen dagoen distantziara. 2004 FH izeneko asteroideak 30 metroko diametroa du, eta talka egiteko arriskurik egon ez den arren, prismatikoekin ikus zitekeen.
|
|
|
Estatu Batuetako Aeronautika eta Espazioko Administrazio Nazionalak (NASA) ziurtatu du asteroide bat Lurretik 43.000 kilometrora igaro dela, hau da, zeruko gorputz
|
bat
Lurretik hurbilen dagoen distantziara. 2004 FH izeneko asteroideak 30 metroko diametroa du, eta talka egiteko arriskurik egon ez den arren, prismatikoekin ikus zitekeen.
|
|
|
Baina, 2008an Merkuriora iristeko, Messenger ek beste planeta batzuekin “elkarraldi hurbilak” egin ditu, eta planeten grabitazio indarra baliatu bidaiarekin jarraitzeko. Bidaiak 7.900 milioi kilometro ditu, eta iraganaldi
|
bat
Lurretik gertu (2005ean) eta bi Artizarretik gertu (2006an eta 2007an) ditu. Ibilbide horretan, eta 2011 urtean orbita nahiko finko bat hartu baino lehen, ontziak hiru iraganaldi egin ditu planetaren aurrean.
|
|
|
Valentziako astronomo amateur
|
batek
Lurretik hurbil dagoen asteroide bat aurkitu du Internet bidez
|
|
|
denboratxo bat behar zuen horretarako, igartzeko zelan ari zen lurretik despegatzen. Oraindik hanka
|
bat
lurrean bazuen ere, bestea dantzan hasten zitzaion, airetik hariren batek tira egingo balio bezala. Errealitatearen eta ametsaren arteko maila horretan, alboko mutilaren hitzak entzuten zituen lainotan.
|
|
|
Denboratxoa pasatu zuten bidearen erdian. Denbora, denbora, denbora pasatu zen; hainbeste, sagar bat ere jausi zen zuhaitz
|
batetik
lurrera, tok. Eta Libek besotik heldu zion Martini eta, tira eginez, baserrira sartu ziren.
|
|
|
Josebak lotsa apur batez ireki zuen bere etxeko atea. Jertse bat sukaldeko mahai gainean, hainbat zapatila gela erdian, garbitzeko toalla
|
bat
lurrean botata...
|
|
|
Aristotelesentzat lekuz aldatze hori ez litzateke azalduko harreman horren bidez; haatik, geure gorputzari dagokion kontu hutsa izango litzateke. Berarentzat substantziak izango dira mundutik higituko diren gai fisikoak, bakoitza bere lege fisiko propioekin, higitzeko lege bereziekin, eta substantzia horietako
|
bat
lurrera jausten bada, berez lurrerantz joateko joera duelako izango da, lege fisikoa gorputz fisikoaren baitan egongo da-eta. Horrela, mundu fisikoarekin zerikusia duten legeak gaiei eurei legozkiekeen nolakotasunen bidez azalduko lirateke.
|
|
|
Baratx baratx bere zapatillekin pasilloaren burura heldu zelarik, bertan emakume lodi
|
bat
lurrean etzanda zegoen, mutil bat painuelo batekin haizea ematen ari zitzaion eta inguruan bi erizain harekin zer egin, berriketan zeuden.
|
|
2005
|
|
|
Lanetik etxera etorren baten, egunero lez postontzia zabaldu eban. Zabaltzeaz
|
batera
lurrera jausi ziran supermerkatuetako hainbat alperrikako eskaintza iragarki koloretsu, lurretik altzetea be merezidu ez ebenak. Barruan, zabaldu barik be, aldez aurretiko informazino jakina ekarren bankuko karta pare bat egozan.
|
|
|
Lurrikarak Lurraren azalean baino ez dira gertatzen, gehienak azaleko 70 km-tan, askoz urriagoak dira 100 km-ko sakonera bitartekoak. Sakonera handiagoetako baldintza fisikoek bat
|
bateko
lur mugimenduak eragozten dituzte. Lurrikaren sorrera eremuari fokua edo hipozentroa deritzo, eta fokuaren bertikalean kokatutako lurrazaleko puntuari, hau da, uhinek ukitzen duten azaleko lehenengo puntuari, epizentro (1.3 irudia).
|
|
|
Ondorioz, nahiz eta Lurraren adina 4.550 Mu koa izan, hasierako bilakaera kaotikoaren eraginez oso bitxiak dira 4.200 Mu baino arroka zaharragoak; aldiz, 4.200 Mu baino arroka gazteagoak ugari dira. Noizbait, Lurraren bilakaeraren lehendabiziko Mu haietan, planetak mantuko materialaren zati
|
bat
Lurretik askatu zuen izugarrizko talka baten eragina jasan zuen. Talkaren ondorioz askatutako materiala Lurraren inguruko orbitan biraka hasi eta kontsolidatu egin zen gure Ilargia eratuz.
|
|
|
Segur aski, bizkarroiak izango ditu, eta, gero, landareak hartuko ditu. Nolanahi ere, agente erasotzaile horiek kentzeko trikimailu
|
bat
lurra zenbait minutuz laberatzea da. Aurrez prestatuta merkaturatzen diren substratuak erabiltzea da egokiena.
|
|
|
C.B. entomologo britainiarra. Williamsek kalkulatu zuen une jakin
|
batean
Lurreko intsektu bizien kopurua trilioi bat zela (1.000.000.000.000.000.000.000.000). Kalkulu horretan oinarrituta, beste aditu batzuen iritziz, inurrien guztizko populazioa hamar mila bilioi ingurukoa zen, eta horien pisua gizakiena bezalakoa da, kontuan hartuta langile bakoitzak 1 eta 5 miligramo artean pisatzen duela batez beste.
|
|
|
Apophisen eta Lurraren arteko talka gertatuko balitz, 2036 urtean gertatuko litzateke, nahiz eta 2029an haren orbita gure planetatik 32.000 kilometrora baino ez zatekeen izango. Distantzia hori da bere neurriko objektu
|
batek
Lurrera gehien hurbiltzen duen puntua. Rusty Schweikart astronauta ohiak, “Apolo” misioko kide ohiak eta B612 Fundazioko lehendakariak, hauxe esan zuen:
|
|
|
2002ko urriaren 24an Ertzaintzak atxilotu egin zuen Orkatz Gallastegi eta komisarian zegoenean ikusi zuten kamiseta hartan aurkitutako arrastoak bereak zirela. Gazteak txistua bota zuen une
|
batean
lurrera, agente batek jaso egin zuen azterketa egiteko, eta bi arrasto genetikoek bat egiten zutela ikusi zuten", adierazten du epaiak.
|
|
|
Legeak hektareako 70 etxebizitza arautzen du. Baina alde
|
batean
lur guztiak
|
|
|
Express aren konponketaren fakturak zerikusia izan zezakeen honekin. Tokia ziurrenik haurtzarotik ezagutzen zuten, ez baita izen propiorik aipatzen; gainera, aparte samar egon behar zuen gorpu
|
bati
lurra emateko. Hau dena Olgari kontatu nion, eta toki baten izena eman zidan:
|
|
|
Plastikozko aulki zuri batek ere hankaz gora bukatu zuen. Besotik heltzen saiatu nintzen, gelditzeko oihuak egiten nizkion bitartean, baina jadanik ez zuen ezer kontrolatzen; Ramon paparretik askatu gabe, gorputzaren mugimendu
|
batez
lurrera bota ninduen eta Ramonen burua baldosen aurka jotzen jarraitu zuen, ez dakit hogeita hamar segundoz edo minutu batez; zertxobait baretu zenean, Ramon paparretik askatu gabe, arnasestuka oraindik, albo batera begiratu zuen: Itziar atean zegoen esku batekin ahoa tapatzen, oihu egiteko gauza ez zela.
|
|
|
gazte
|
bat
lurrean aurkitu dugu
|
|
|
Karlos Felixek, barnealdea berriz busti bezain laster, betiko txorakeriei ekin zien. Eguraldiaren gizona imitatu zuen arrakasta ikusgarriz, batez ere atzeraka erori eta lanpara
|
bat
lurrera bota zuenean: denak barrezka hasi eta aitona amonak itzartu ziren lipar batez.
|
|
|
Saiatuak ginen frankotan amodioa egiten, baina zer edo zer gertatzen zen beti: behin
|
batean
lur bustiak bizkarrak lokaztu zizkigun, beste batean erle batek kosk egin zion izterrean, gero mendigoizaleak ere toki guztietan azaldu behar; institutuko komunetan berak ez zuen nahi, jasangaitza baitzitzaion kiratsa, eta auzo galduenetan ere norbait ibiltzen zen beti, zakurra paseatzen edo. Egia esateko, hura zen aukera, denbora eta espazioa geureak ziren; hildakoenak ere noski, baina haiek, pentsatu nuen nik, ez zuten txintik ere esango.
|
|
|
Frontoiaren izkinan ginela, Joxe Mari eta Ana ikusi genituen lasterka iristen. Taberna aurrean jende inguru bat zegoen, eta gorputz
|
bat
lurrean, odol putzu baten erdian; beste batzuk ez ziren ausartzen taberna barrutik irteten. Ana eta Joxe Mari gugana hurbildu ziren.
|
|
|
– Hara non han aulki
|
bat
lurrean uzkailia ikusi nian! Kuskurtu ninduan haren zutik jartzeko eta, belauniko nintzen unean, sunpurretik dilindan zegoen zerbait latzek burua handizki jo zidaan.
|
|
|
Jendetza iluna berandu arte opariak erosten ibili zen. Haien artean, eskaleak besoak tente, eguberri kariko manaren parte
|
bat
lurrean pausatu bunetetara eroriko zitzaiela amets. Errumaniatik etorri musika jole hirukoteak tzigane aireak eskaintzen zituen, beste batek ondoko karrika kantoian bouzoukiz alegeratu soinu sotilak eta denen gainetik, zurrunbilo elkor, hiriko animazio taldeak aurretik grabatutako 40 Top eko kantak isurtzen ziren.
|
|
|
Carver bakarrik jabetu zen (narratzaile orojakilearen abantailak, pentsatzen zuen orain). Zerraldo batean zegoela sinesten zuten gainerakoek, auskalo nongo kanposantu
|
batean
lur emana, marmolezko hilarri baten pean. Berak ikus zezakeen, fusila garbitzen, trapua hartuta, salako munduko bola birarazi eta hari apuntatuz.
|
|
|
Patroia langileria Errusia sindikatua langileen errepublika trahitua maitasun librea greba iraultza, soplete
|
bat
lurrean piztuta ikusten zuen guztietan koleratu egiten zen Juan buruzagiaren ahotik sortzen ziren hitzak, bazkaritan. Sopleteak bezain ebakitzen zutela etxean ikasitako uste zaharren burdina herdoildua.
|
|
2006
|
|
|
Presidenteek bostekoa luzatzen diote elkarri, eta pasatzen dira esku txuriak, esku guriak, esku garbiak, inoiz hortzik estutu gabeko eskuak. Baina estutu bat eta estutu bestea, iritsi da esku bat besteak ez bezalakoa, esku
|
bat
lurraren kolorekoa, esku bat erreka bidez marraztua, esku bat gogorra; esku bat, esku izatea zer den badakiena. Ez dago aurpegira begiratu beharrik, Evo da.
|
|
|
Gerra neurosiarekin. Obus eztandek eragindako ikara zela-eta, nerbio krisiak eta bihotzekoak izaten zituzten soldaduek; izan ere, asko eta asko, bizirik lurperatuta egon izan ziren, inoiz edo behin, obus eztandaren
|
batek
lurrez estali eta gero.
|
|
|
Orain enpresa itxi ondoren, Iurbentia eraikuntza enpresak lurrok erosi ditu 240 milioi eurotan, 2.000 etxebizitza eraikitzeko. Iurbentiak beste enpresa
|
baten
lur batzuk ere erosi nahi ditu: Befesa enpresarenak, 2007an itxiko baita.
|
|
|
kate horretan denok
|
batera
lurrari loturik gaude.
|
|
|
Alde batetik, emakumeak eta bere seme alabek senarraren estatus berezia eskuratzen zuten, hots, nobletasuna. Beste aldetik, emakume horrek dotetzat emandako lurrak (ordura arte zergapekoak zirenak) hortik aurrera exentzio fiskalak gozatzen zituen noble
|
baten
lurrak balira bezala, senarrak ematen baitzion familiari kaparetitulua, eta senarraren jabetza bilakatzen baitziren?.
|
|
|
Periodo sinodikoa. Planeta
|
bat
Lurretik ikusita, berriz ere Eguzkiarekiko posizio erlatibo berean ikusteko igaro behar den denbora.
|
|
|
“Science” aldizkariaren azken zenbakian argitaratutako azterlan baten arabera, ozeanoetako arrainen bolumena %90 baino gehiago murriztu da azken mendean, eta babestutako itsas biodibertsitatearen ehunekoa guztizkoaren %0, 1 baino txikiagoa da. Kopuru hori ez dator
|
bat
Lurreko biodibertsitatearen babes mailarekin, %10 inguruko tasekin, Carlos Duarte Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko irakasleak (CSIC) azaldu zuenez. Kopuru horiek direla eta, ezinbestekoa da “egoera horri buelta ematea” eta “itsasoko eta lurreko biodibertsitatea ikertzeko ahaleginaren oreka hobea lortzea”, ikertzaileak adierazi duenez.
|
|
|
Kolore ohar
|
bat
lurrean
|
|
|
Ez huen ez belar kotizatu haren hauspo alerik utzi galtzen airean, ez hengoen hire paradisuan sartu gabe geratzeko prest eta hala geratu hintzen: gorputza trapu
|
bat
lurrera erortzen den legez bankuan lekuturik eta begiak, bakoitza tona bana altxatzeko harri jasotzaile, ezin zabalduta mantendurik.
|
|
|
Lur mokorren artean, burezur horixka
|
batek
lurrez betetako begiez so egiten zion.
|
|
|
Kostata baina, Anek bide egin zuen gelaren hondorantz liburu meten artean, idazmahai astun bat helburu. Bide erdia egina zuelarik, Ane behaztopatu eta liburu pila haietako
|
batek
lurra jo zuen, hauts zirimola gris bat altxatuz. Bi sagu ñimiñok lasterka egin zuten hondamenditik.
|
|
|
–Martxa honetan ez zaigu gauza handirik geratuko gorpua identifikatzeko –erran zuen agente
|
batek
lurrera tu eginez.
|
|
|
Poztu baino gehiago. Baina zure aurpegi arrai hura berehala itzali zenuen, zure hazpegiak menderatu beharrez, eta, hortik aurrera, ez zenuen begirada hurreratu ere egin ni nengoen aldera; begiei nigandik urruti eutsi zenien; ahotsa ere egoki atera zitzazun, dardararik gabe, urteetako jardunak hezia; baina gorputzaren kontrola ez zen erabatekoa, eta horren erakusgarri zen, esate baterako, oin
|
batek
lurraren kontra joz egiten zuen etengabeko tapa tapa hotsa, edo eskuetan zeneukan lumari tapoia kendu eta jarri, kendu eta jarri zenerabilen mugimendu urduri atergabea, beste batengan ohikoa izan zitekeena baina ez zuregan, ez lehendik ezagutzen nuen irakasle harengan.
|
|
|
Izen berria ez ezik, gauza gehiago aldatuko zion Santiago gazteluko ateetako zalapartak. Nik baietz hik ezetz hartan, bigorrar haietariko
|
bat
lurrean zerraldo gelditu zen, aitatxiren mailuak sudurra hautsirik.
|
|
|
Hala ere, ezin uka arrotz aire bat atzeman niola. Zuberoan ez zitzaidan halakorik gertatu, bertze errege
|
baten
lurra izan arren.
|
|
|
Haatik, garbi gogoratzen nituen nire bi ametsak, nori egin nion kaixo lehenbizikoan, eta nori agur bigarrenean: Estepan ia ezezagun bati, bizarra egin gabe eta narras baitzegoen pareta baten aurrean abailduta, gurutze
|
bat
lurrean, odola bularrean.
|
|
|
Hanka
|
bat
lurrean paratu orduko esan zigun Tonerde basoan gazte bat aurkitu zutela, urkaturik. Baso ura zalditegitik hurbil zegoen, eta gu sarritan joaten ginen espeleologia egitera, oso paraje egokia zen-eta, dena leizez betea.
|
|
|
Erortzen hasi zen astiro, harik eta zubipeko lur goroldiotsuan etzanda geratu zen arte. Ni erdi makurturik geratu nintzen eta belaun
|
bat
lurrean nuela, gizonak nire eskuari lotuta segitzen baitzuen. Hilda zegoela pentsatu nuen.
|
|
|
Gazte batzuk gogotik egurtzen ari ziren gizona, kalean bizi den horietako bat. Haren poltsa zaharrak sakabanatuta zeuden kantoiko espaloian, kontainer
|
bat
lurrera bota izan balute bezala. Kolpe hotsak sikuak ziren, astunak, eta bazirudien hamaika puskatan birrindu behar zutela.
|
|
|
Hotsa olioa bezala zabaldu zen. Teknikaria autoa utzi eta oin
|
bat
lur gainean jartzerako, jendea etxeetatik eta arkupeetatik ateratzen hasi zen, inork usteko ez zuen kopuruan, bestela kasik abandonatua zirudien herri hartan. Teknikaria, lehengo ustekabea garaiturik, harrera batzordea, Pepe Isbert buru zuela, noiz azalduko jarri zen.
|
|
2007
|
|
|
Viktor() baso ingeniari eta asmatzaile izan zen eta basogintza, nekazaritza, hidrologia, uraren biziberritzea, energia askeak, etab. ikertu zituen. Ingeniari adiskideek, bere asmazioak eta proposamenak ulertzeko motz, zorotzat jo eta eroetxe batean garai bat pasarazi zioten.Nekazaritzarako egin zuen proposamenetako
|
bat
lurra lantzeko lanabesena izan zen. Bere arabera, burdinazko tresnak erabilita, higadura dela-eta burdin hori pixkanaka pixkanaka lurrean geldituko da.
|
|
|
Hori dela eta, egitura berritzea edo hobetzea beharrezkoa da Espainiako nekazaritzaren zati zabal batean, azkenaldian egiten ari diren aldaketa sakonak gorabehera, zati horrek oraindik egitura gutxiegitasunak dituelako, bai oro har eta lurraldeari begira, bai beste estatu batzuen aldean; hain zuzen ere, azken horiekin batera, egunean egunean irekiagoak eta lehiakorragoak diren merkatuak eta interesak ditu. Egitura hobetzeko, funtsezko osagaietako
|
bat
lurraren mugikortasuna da, eta helburu hori lortzeko mekanismorik egokienetarikoa errentamenduaren erakundea da.
|
|
|
Une hartan sentitu zuen zoriontasuna, baina, erantzitako soineko
|
bat
lurrera nola, hala irristatu zitzaion gogotik. Isil isilik eta elegantzia izpi batekin.
|
|
|
maizterrak lurra izaten duen moduan. Zenbat ordaintzen duen maizter
|
batek
lurra ustiatzeagatik ez zaigu orain axola. Inportanteena da berak erabiltzen duela lur hori bere uzta guztiekin eta praktikanberea balitz bezala lantzen duela.
|
|
|
Itsatsi zurtoinaren beheko muturra sustraitzen duen substantzia batean, eta jarri elikagai ugari dituen substratu batean. Zulatu pixka
|
bat
lurra arkatz edo antzeko batekin, ura sartu ahal izateko, eta finkatu, ertzek sendo iraun dezaten. Ureztatu zure etorkizuneko landarea, eta estali plastiko batekin.
|
|
|
Generalitateko Trenbideen (FGC) tunel
|
batean
lurra irristatu zen larunbatean, eta, ondorioz, Renfek Bartzelonan berregituratu behar izan ditu bere trenbide zerbitzuak gaurtik aurrera. Enpresak aldiriko hiru linea eten ditu astebetez gutxienez, eta 220 bat autobusek estaliko dituzte.
|
|
|
Alde horretatik, munduko biodibertsitate handiena duten eremuak dira: 34 eskualde “oso lehentasunezkotzat” jotzen ditu CIk, Lurraren %2, 3 baino ez den azalera
|
batean
Lurreko landare eta animalia dibertsitate osoaren erdia baino gehiago baitaude. Mehatxu nagusiak Primate kopurua murrizteko arrazoi nagusien artean, txosteneko ikertzaileek habitataren galera aipatzen dute, nekazaritzagatik, mozketagatik eta egurra lortzeagatik baso tropikalak desagertu direlako.
|
|
|
alde
|
batean
lurretik metro batera dagoen soka bat jarri da eta bi metrotik zurezko makilak jarri dira hauek eusteko.
|
|
|
Izugarrizko" mendia" eraiki dute, lokatzazko eta harrizko mendia, izugarrizko desnibelarekin, egun
|
batean
lur jauzi bat gertatuko zenaz kezkatzen gintuena.
|
|
|
Xuabe xuabe hustu zituen agurearen errautsak gari luze okertuen oinetan. Aise egin zuten
|
bat
lur xehe lehorrarekin. Eskua hondoratu zuen abegi bigun hartan, eta nahas mahas eragin zion, aleari ale, dena berdindu zuen arte.
|
|
|
Berehala hasi zitzaion odol hari lodia masailetik behera, alkandoraren zuria gorritzeraino. Belaun
|
bat
lurrera makurtu zuen.
|
|
|
" Ez da ezer, lasai, pasatuko zait". Handik gutxira, gorputz
|
batek
lurrera erortzean egiten duen zarata entzun zuen, eta barrura sartu zen arrapaladan.
|
|
|
Azken hori esatean, ukondokada bat eman dio ilehoriari, barreka, eta honi makilgoxoa ahotik erori zaio txakurren artera. Txakur
|
batek
lurretik hartu eta etxe aldera eraman du. Beste biek atzetik segitu diote, hiru mutikoei ezaxolati.
|
|
|
Lisarentzako kaina hartu zuen esku batean, eta bestean edalontzi handiago bat, garagardoz leporaino betea. Astindutxo batean pixka
|
bat
lurrera erori zitzaion, limoi zati bat eta guzti. Ahoarekin helduta zekarren Franziskaner botila mahai gainean utzi arte ezin izan zuen hitzik esan.
|
|
|
Eta haiek, ezetz eta ezetz. Tira hemendik eta tira handik, ez naiz oso indartsua, baina hankak trabatu zaizkiolako, edo nik al dakit ba, bietako
|
bat
lurrera joan da, eta lurrera bidean, autoaren paratxokea jo du bekokiaz, klok, egin du, klok, errekan harri borobil bat beste baten kontra indarrez botatakoan egiten duen bezala. Klok lehor lehor eta sekulako bat.
|
|
|
Albert Labruquere aldiz elez zeken zegoen, itsuskeria
|
bat
lurretik ilki bagenu bezala. Beste errekituek buruak apal zetxizkaten.
|