|
2000
|
|
|
Gehiago ere bai: bola miresgarri
|
bat
lurreraino jantzitako mahai biribilaren gainean, sinbolo hermetikoak paretetan josirik edo sabaitik zintzilik, eta are hontz bat ere, zoko batetik so, lepoa harrigarriro bihurrikatuko zuena. Beharbada telesail merke sobera ikusia naiz.
|
|
|
Bi euli ikusi nituen beiraren kontra sexu jotzen, doilorki, maitasunik gabe. Leihatilaz kanpora begiratu nuen azken aldiz, eta begiz jo nituen jada gogoan ez ditudan arren txori irazekiak, paperezko loreak eta aingeruren
|
bat
lurraren ezki berandutuen gerizpean. Eta orduantxe, istripua.
|
|
|
Irribarretsu hurbildu zitzaidan, mihi gorria kasik ezker gingileraino luzaturik. Argiak piztu ziren orduan, argi guztiak, eta oinaztarri batek oinaztarri artifizial baina ekologiko batek, dudarik gabe zerua bitan ebaki zuen; gero eztanda egin zuen trumoiak ala lehenago izan zen?, eta danbatekoarekin kili kolo zegoen gargola
|
bat
lurrera jausi zen abaila beldurgarrian; baina ez zen mila zatitan txiki txiki egin, gargola mitologiko hura ez zelako harrizkoa, nik errezeloa egin bezala, kartoi harrizkoa baizik. Beraz, ez zen huraxe eliza gotiko bateko patioa, dena kartoi harri huts hutsa baizik.
|
|
|
Ez zen, ordea, apeaderorik hantxe. Euren parean, bietatik hara, lan kabina prefabrikatu baten ondoan, bi langile, borra bana erabiliz, iltze antzeko burdina erraldoi
|
bat
lurrean sartzen ari ziren.
|
|
|
Xan, aski nekez, goraino heldu zelarik, bueltatu eta, ñarroa ere gorantza hasi zela ikusi zuen. Arin arin pasabide estu batean sartu zen; kale kantoian emakume
|
bat
lurrera ia ia bota zuen. Jende pixka bat zebilen kale adokinatu batera iritsi zen.
|
|
|
" Nola ez dagoela?". Lupori, ohean buelta erdia egin zuela, altzoan zuen laranja
|
bat
lurrera erori zitzaion. Laranja, pirika pirika, Xanen zangoen artetik igaro eta gelaren beste alderaino joan zen.
|
|
|
Korridore luzean, emakume gazte
|
bat
lurra garbitzen ari zen. Handia, ile beltza, birristi barrasta, brioz, apur bat lardaskan lan egiten zuen.
|
|
2001
|
|
|
Aldatzeko beldurra dutenek hain zuzen. (Hatz
|
bat
lurrera zuzenduz.) Eta badakizue non amaitzen duten aldatzeko beldurra dutenek?
|
|
|
familiak alabaina, ahalkez edo miseriaz ezin jakin, ez zuen Maddalen bere habian ehortzi nahi ukan eta autoritateek azken eskualdunaren zokoratzea onartu zuten. Mintzaldi zenbait hauteman ziren oraino, apezak zuloa erramuz benedikatu zuen amultsuki, kontseilu orokorraren lehendakariak palatara
|
bat
lur bota zion hobian emeki sartzen ari zen kutxari, Euskal Herri Kultur Erakundeko presidenteak, ahots dardaratiaz Gure Aita sentitu bat eskaini zuen eta Euskal Herri Konfederazioan bildu elkarte arduradun bakoitzak, CRSen artetik bidea irekiz, arrosa soila aurtiki zuen aditzaren hutsa markatzen zuen gunera.
|
|
2002
|
|
|
Udabe Beramendira Etxalekuko errota zahar deseginaren ingurutik zubi polit bat pasatu ondoren. Ardi bordak ezagutu, aurrealde polita dute, zenbait poliki zainduak besteren
|
bat
lurrean. Iruñetik Donostiako bide zaharrean barna ibili Muskitzaino.
|
|
|
Horretarako, bi aireztapen sareta jartzen dira altuera desberdinetan. Horietako
|
bat
lurretik metro erdira baino gutxiagora jarri behar da, eta bestea, paretaren alderik altuenean, 1,80 m tik gora. Sarrerako saretak leihoen goiko aldean jarri behar dira, eta irteerakoak, sabaian.
|
|
2003
|
|
|
Baina jolas gaitezen hipotesiarekin: batetik, lurralde bat edo herri bat edo komunitate bat, gazna baten moduan kontsideraturik; eta, bestetik, tirano
|
bat
lur gaznaren zaintzaile. Tiranoari pena handia eman behar dio gazna osoa ebakitzen hasteak.
|
|
|
Baina, jakina, espazio horietan ematen den denborak, erabilerak eta etengabeko lekualdatze garrantzitsu eta jarraituak azalera zigortua higienizatzera bultzatzen ditu. Azalera egokitzeko modu asko daude, baina irtenbide
|
bat
lurrean pintatzea izan daiteke. 1 Gainazala ikuskatu behar da, eta kalte garrantzitsurik ez dagoela egiaztatu, hala nola arrakalak, hondamenak edo koskak.
|
|
|
Autobusak aurreko autoaren kontra egin zuen talka ia ia. Bidaiari pare
|
bat
lurrera erori ziren. Neskatilari panpinak irrist egin zion eskuetatik.
|
|
|
Eta leize zulo batean aurkitzen denean, galdetu dio Lupe Latasak, zer gertatzen da orduan. Zer gertatzen da gorpu
|
bat
lur azpiko zulo batean laurogeita sei metrora dagoenean.
|
|
|
Eskukada
|
bat
lur, ahurka berriztuta zabalduko duena,
|
|
2004
|
|
|
–Nik badakit zure bihotza handia dela eta zabala, Joana. Hazi ziztrin
|
bat
lur azpian jarrita arrosa eder bilakatzen bada, zer espero dezaket zugandik. Gutxiago?
|
|
|
denboratxo bat behar zuen horretarako, igartzeko zelan ari zen lurretik despegatzen. Oraindik hanka
|
bat
lurrean bazuen ere, bestea dantzan hasten zitzaion, airetik hariren batek tira egingo balio bezala. Errealitatearen eta ametsaren arteko maila horretan, alboko mutilaren hitzak entzuten zituen lainotan.
|
|
|
Josebak lotsa apur batez ireki zuen bere etxeko atea. Jertse bat sukaldeko mahai gainean, hainbat zapatila gela erdian, garbitzeko toalla
|
bat
lurrean botata...
|
|
|
Aristotelesentzat lekuz aldatze hori ez litzateke azalduko harreman horren bidez; haatik, geure gorputzari dagokion kontu hutsa izango litzateke. Berarentzat substantziak izango dira mundutik higituko diren gai fisikoak, bakoitza bere lege fisiko propioekin, higitzeko lege bereziekin, eta substantzia horietako
|
bat
lurrera jausten bada, berez lurrerantz joateko joera duelako izango da, lege fisikoa gorputz fisikoaren baitan egongo da-eta. Horrela, mundu fisikoarekin zerikusia duten legeak gaiei eurei legozkiekeen nolakotasunen bidez azalduko lirateke.
|
|
|
Baratx baratx bere zapatillekin pasilloaren burura heldu zelarik, bertan emakume lodi
|
bat
lurrean etzanda zegoen, mutil bat painuelo batekin haizea ematen ari zitzaion eta inguruan bi erizain harekin zer egin, berriketan zeuden.
|
|
2005
|
|
|
Segur aski, bizkarroiak izango ditu, eta, gero, landareak hartuko ditu. Nolanahi ere, agente erasotzaile horiek kentzeko trikimailu
|
bat
lurra zenbait minutuz laberatzea da. Aurrez prestatuta merkaturatzen diren substratuak erabiltzea da egokiena.
|
|
|
gazte
|
bat
lurrean aurkitu dugu
|
|
|
Karlos Felixek, barnealdea berriz busti bezain laster, betiko txorakeriei ekin zien. Eguraldiaren gizona imitatu zuen arrakasta ikusgarriz, batez ere atzeraka erori eta lanpara
|
bat
lurrera bota zuenean: denak barrezka hasi eta aitona amonak itzartu ziren lipar batez.
|
|
|
Frontoiaren izkinan ginela, Joxe Mari eta Ana ikusi genituen lasterka iristen. Taberna aurrean jende inguru bat zegoen, eta gorputz
|
bat
lurrean, odol putzu baten erdian; beste batzuk ez ziren ausartzen taberna barrutik irteten. Ana eta Joxe Mari gugana hurbildu ziren.
|
|
|
– Hara non han aulki
|
bat
lurrean uzkailia ikusi nian! Kuskurtu ninduan haren zutik jartzeko eta, belauniko nintzen unean, sunpurretik dilindan zegoen zerbait latzek burua handizki jo zidaan.
|
|
|
Jendetza iluna berandu arte opariak erosten ibili zen. Haien artean, eskaleak besoak tente, eguberri kariko manaren parte
|
bat
lurrean pausatu bunetetara eroriko zitzaiela amets. Errumaniatik etorri musika jole hirukoteak tzigane aireak eskaintzen zituen, beste batek ondoko karrika kantoian bouzoukiz alegeratu soinu sotilak eta denen gainetik, zurrunbilo elkor, hiriko animazio taldeak aurretik grabatutako 40 Top eko kantak isurtzen ziren.
|
|
|
Patroia langileria Errusia sindikatua langileen errepublika trahitua maitasun librea greba iraultza, soplete
|
bat
lurrean piztuta ikusten zuen guztietan koleratu egiten zen Juan buruzagiaren ahotik sortzen ziren hitzak, bazkaritan. Sopleteak bezain ebakitzen zutela etxean ikasitako uste zaharren burdina herdoildua.
|
|
2006
|
|
|
Presidenteek bostekoa luzatzen diote elkarri, eta pasatzen dira esku txuriak, esku guriak, esku garbiak, inoiz hortzik estutu gabeko eskuak. Baina estutu bat eta estutu bestea, iritsi da esku bat besteak ez bezalakoa, esku
|
bat
lurraren kolorekoa, esku bat erreka bidez marraztua, esku bat gogorra; esku bat, esku izatea zer den badakiena. Ez dago aurpegira begiratu beharrik, Evo da.
|
|
|
Kolore ohar
|
bat
lurrean
|
|
|
Ez huen ez belar kotizatu haren hauspo alerik utzi galtzen airean, ez hengoen hire paradisuan sartu gabe geratzeko prest eta hala geratu hintzen: gorputza trapu
|
bat
lurrera erortzen den legez bankuan lekuturik eta begiak, bakoitza tona bana altxatzeko harri jasotzaile, ezin zabalduta mantendurik.
|
|
|
Izen berria ez ezik, gauza gehiago aldatuko zion Santiago gazteluko ateetako zalapartak. Nik baietz hik ezetz hartan, bigorrar haietariko
|
bat
lurrean zerraldo gelditu zen, aitatxiren mailuak sudurra hautsirik.
|
|
|
Haatik, garbi gogoratzen nituen nire bi ametsak, nori egin nion kaixo lehenbizikoan, eta nori agur bigarrenean: Estepan ia ezezagun bati, bizarra egin gabe eta narras baitzegoen pareta baten aurrean abailduta, gurutze
|
bat
lurrean, odola bularrean.
|
|
|
Hanka
|
bat
lurrean paratu orduko esan zigun Tonerde basoan gazte bat aurkitu zutela, urkaturik. Baso ura zalditegitik hurbil zegoen, eta gu sarritan joaten ginen espeleologia egitera, oso paraje egokia zen-eta, dena leizez betea.
|
|
|
Erortzen hasi zen astiro, harik eta zubipeko lur goroldiotsuan etzanda geratu zen arte. Ni erdi makurturik geratu nintzen eta belaun
|
bat
lurrean nuela, gizonak nire eskuari lotuta segitzen baitzuen. Hilda zegoela pentsatu nuen.
|
|
|
Gazte batzuk gogotik egurtzen ari ziren gizona, kalean bizi den horietako bat. Haren poltsa zaharrak sakabanatuta zeuden kantoiko espaloian, kontainer
|
bat
lurrera bota izan balute bezala. Kolpe hotsak sikuak ziren, astunak, eta bazirudien hamaika puskatan birrindu behar zutela.
|
|
|
Hotsa olioa bezala zabaldu zen. Teknikaria autoa utzi eta oin
|
bat
lur gainean jartzerako, jendea etxeetatik eta arkupeetatik ateratzen hasi zen, inork usteko ez zuen kopuruan, bestela kasik abandonatua zirudien herri hartan. Teknikaria, lehengo ustekabea garaiturik, harrera batzordea, Pepe Isbert buru zuela, noiz azalduko jarri zen.
|
|
2007
|
|
|
Viktor() baso ingeniari eta asmatzaile izan zen eta basogintza, nekazaritza, hidrologia, uraren biziberritzea, energia askeak, etab. ikertu zituen. Ingeniari adiskideek, bere asmazioak eta proposamenak ulertzeko motz, zorotzat jo eta eroetxe batean garai bat pasarazi zioten.Nekazaritzarako egin zuen proposamenetako
|
bat
lurra lantzeko lanabesena izan zen. Bere arabera, burdinazko tresnak erabilita, higadura dela-eta burdin hori pixkanaka pixkanaka lurrean geldituko da.
|
|
|
Hori dela eta, egitura berritzea edo hobetzea beharrezkoa da Espainiako nekazaritzaren zati zabal batean, azkenaldian egiten ari diren aldaketa sakonak gorabehera, zati horrek oraindik egitura gutxiegitasunak dituelako, bai oro har eta lurraldeari begira, bai beste estatu batzuen aldean; hain zuzen ere, azken horiekin batera, egunean egunean irekiagoak eta lehiakorragoak diren merkatuak eta interesak ditu. Egitura hobetzeko, funtsezko osagaietako
|
bat
lurraren mugikortasuna da, eta helburu hori lortzeko mekanismorik egokienetarikoa errentamenduaren erakundea da.
|
|
|
Une hartan sentitu zuen zoriontasuna, baina, erantzitako soineko
|
bat
lurrera nola, hala irristatu zitzaion gogotik. Isil isilik eta elegantzia izpi batekin.
|
|
|
Itsatsi zurtoinaren beheko muturra sustraitzen duen substantzia batean, eta jarri elikagai ugari dituen substratu batean. Zulatu pixka
|
bat
lurra arkatz edo antzeko batekin, ura sartu ahal izateko, eta finkatu, ertzek sendo iraun dezaten. Ureztatu zure etorkizuneko landarea, eta estali plastiko batekin.
|
|
|
Xuabe xuabe hustu zituen agurearen errautsak gari luze okertuen oinetan. Aise egin zuten
|
bat
lur xehe lehorrarekin. Eskua hondoratu zuen abegi bigun hartan, eta nahas mahas eragin zion, aleari ale, dena berdindu zuen arte.
|
|
|
Berehala hasi zitzaion odol hari lodia masailetik behera, alkandoraren zuria gorritzeraino. Belaun
|
bat
lurrera makurtu zuen.
|
|
|
Lisarentzako kaina hartu zuen esku batean, eta bestean edalontzi handiago bat, garagardoz leporaino betea. Astindutxo batean pixka
|
bat
lurrera erori zitzaion, limoi zati bat eta guzti. Ahoarekin helduta zekarren Franziskaner botila mahai gainean utzi arte ezin izan zuen hitzik esan.
|
|
|
Eta haiek, ezetz eta ezetz. Tira hemendik eta tira handik, ez naiz oso indartsua, baina hankak trabatu zaizkiolako, edo nik al dakit ba, bietako
|
bat
lurrera joan da, eta lurrera bidean, autoaren paratxokea jo du bekokiaz, klok, egin du, klok, errekan harri borobil bat beste baten kontra indarrez botatakoan egiten duen bezala. Klok lehor lehor eta sekulako bat.
|
|
|
Albert Labruquere aldiz elez zeken zegoen, itsuskeria
|
bat
lurretik ilki bagenu bezala. Beste errekituek buruak apal zetxizkaten.
|
|
|
— Andere, zehe
|
bat
lur hartu dauzut, golde bat baino gehiago itzuliko dauzut!
|
|
2008
|
|
|
ez gogorik ez zuelako, itxuraz, ahoa ez ezik, eskua ere zabaldu baitzuen aldi berean, hitz egitera balihoa bezala, ahoarekin eta eskuarekin egindako mugimenduak istantean desegin zituen arren. Markes jauna, izan ere, laino batean bezala zegoen, baina, kontsulak ez bezala, zango
|
bat
lurrean zuen gutxienez. Eta oin bat lurrean izateak ematen ziòn errealitate zentzutik, kontsularen hitz aspertua, zinez sinesten ote zuen, baina, kontsul jaunak bere erretolika hura, edo ironiaz ari ote zen, sarritan ohi zuen bezala, seriotasunaren itxurapean??
|
|
|
Markes jauna, izan ere, laino batean bezala zegoen, baina, kontsulak ez bezala, zango bat lurrean zuen gutxienez. Eta oin
|
bat
lurrean izateak ematen ziòn errealitate zentzutik, kontsularen hitz aspertua, zinez sinesten ote zuen, baina, kontsul jaunak bere erretolika hura, edo ironiaz ari ote zen, sarritan ohi zuen bezala, seriotasunaren itxurapean?, mementoko asaskalditzat harturik edo, nola aldera zezakeen kontsulak, izan ere, beltzen dantza erritmiko arritmikoa (irrazionala, senak bideratua zèn heinean) arrazoiak eta sentimenduak elkarlanean osatutako bals baten dotoretasun harmonikoarekin, eta nola beltzen musika primitiboa, tam tamaren joan etorri eroak oinarri dituena, orkestra batek jotako musika landu ezin aberatsagoarekin?
|
|
|
eta nola, azkenik (nola, bada!), harri aroan bizi zèn oihaneko beltz bat, danborrarekin joaldi basati bat inprobisatzeko gai izan zitekeena (nola dei zekiokeen konpositore halako gizon bati, bestalde!), Mozart batekin!?, isilik geratzera deliberatu zen. Markes jaunak, baina, bazuen lehenagoko kontu bat, antza, eta nola baitzuen zango
|
bat
lurrean, arrazei buruzko eztabaida saihestu eta kezkaturik zuèn gaiari heldu zion berriro:
|
|
|
Korrika abiatu nintzen ronaren bila; baina, nahiko nahastuta nengoenez gertatutako guztiagatik, baso bat hautsi nuen eta upeleko txotxa trabatu zitzaidan, eta hala nenbilela salan gauza astunen
|
bat
lurrera erortzen sentitu nuen. Di da batean itzuli nintzen, eta kapitaina lurrean zerraldo erorita ikusi nuen.
|
|
|
Hogei kilo gehiago bizkarrean eramateagatik ez ziren, bada, beren seme edo ilobak kexatzen hasiko. Zerraldoak egiten zituzten hiruzpalau arotz eta dozena erdi
|
bat
lur emaile aski izan ginen polizia eroturik edukitzeko. Urte ederrak izan ziren haiek.
|
|
|
Azafatetako
|
bat
lurrera erori zen, ia konortea galdu zuen. Besteari ahoa ubeldu zitzaion, zorabiatu eta erori egin zen.
|
|
|
ASIER pijamarekin ohe gainean eserita, oso urduri. Hanka
|
bat
lurraren kontra mugitzen du etengabe, ateari begira. Ohean etzaten da gero.
|
|
|
Ordaindutako zergaren batez bestekoan parekatuta agertzen dira boluntario liberalak eta karlistak, azken horien lagina pertsona bakarrak osatzeak konparaketaren fidagarritasuna zeharo makaltzen duen arren. Baina 1842ko zerga ordaindu zutenen kopuruak aztertzen baditugu, armatutako urbanoen artean seitik
|
bat
lur jabea zela konturatzen gara, eta boluntario karlisten artean 25etik bat. Beraz, lur jabeek, oro har, liberalismoaren alde egin zutela esan dezakegu, desjabetuek karlismorantz jo zutelarik.
|
|
|
y otras minudencias (sic) inutiles que no se le dieron valuacion alguna»783 Handik pare bat astera Ibazetak berriz deklaratu zuen, Zelaiari etxea erre ziotenean, burdinak gordetzea haren emazteak. Teresa Ibarzabalek? eskatu ziola zehaztuz784 Aldaketa horretan beharbada izango zuen zerikusirik Elgoibar aldean aurkitu zioten pare
|
bat
lur puska bahitzeko mehatxuak. Bost egun geroago, Arruti eta Ibazeta behin behineko askatasunean utzi zituzten,«?
|
|
|
Beste herrialde batzuek, hala nola Herbehereek eta Danimarkak, debekatu egin dute beren lurralde osoan berunezko kartutxoak erabiltzea. WWF/ Adenak desjabetzen duen beste mito
|
bat
lurren desjabetzea da. “Nahiz eta komunikabide askotan argitaratu den, araudi aldaketa berriak direla eta, Natura 2000n lurrak desjabetu daitezkeela, babes horrek ez du horretarako aukerarik ematen, naturgune babestuek ez bezala (parke naturalak, etab.).), non komunitateek aukera hori baitute 1989az geroztik, eta oso gutxitan aplikatzen baitute".
|
|
|
Unitate hori, ordea, ez da batere zehatza. Landa modulu
|
bat
lur nekazari batek familia aurrera ateratzeko landu behar duen eremua da.
|
|
|
Mark Wahlberg, Mila Kunis, Beau Bridges. 100 min. New Yorkeko polizia ohi
|
bat
lur jota dago, emaztea eta haur jaio berria droga sintetiko batekin hil zituztelako. Haien hiltzaileen bila ibiliko da handik aurrera.
|
|
|
Mark Wahlberg, Mila Kunis, Beau Bridges. 100 min. New Yorkeko polizia ohi
|
bat
lur jota dago, emaztea eta haur jaio berria droga sintetiko batekin hil zituztelako. Haien hiltzaileen bila ibiliko da handik aurrera.
|
|
|
Markes jaunak ez zion ezer erantzun... ez gogorik ez zuelako, itxuraz, ahoa ez ezik, eskua ere zabaldu baitzuen aldi berean, hitz egitera balihoa bezala, ahoarekin eta eskuarekin egindako mugimenduak istantean desegin zituen arren. Markes jauna, izan ere, laino batean bezala zegoen, baina, kontsulak ez bezala, zango
|
bat
lurrean zuen gutxienez. Eta oin bat lurrean izateak ematen ziòn errealitate zentzutik, kontsularen hitz aspertua –zinez sinesten ote zuen, baina, kontsul jaunak bere erretolika hura, edo ironiaz ari ote zen, sarritan ohi zuen bezala, seriotasunaren itxurapean? – mementoko asaskalditzat harturik edo –nola aldera zezakeen kontsulak, izan ere, beltzen dantza erritmiko arritmikoa (irrazionala, senak bideratua zèn heinean) arrazoiak eta sentimenduak elkarlanean osatutako bals baten dotoretasun harmonikoarekin, eta nola beltzen musika primitiboa, tam tamaren joan etorri eroak oinarri dituena, orkestra batek jotako musika landu ezin aberatsagoarekin... eta nola, azkenik (nola, bada!), harri aroan bizi zèn oihaneko beltz bat, danborrarekin joaldi basati bat inprobisatzeko gai izan zitekeena (nola dei zekiokeen konpositore halako gizon bati, bestalde!), Mozart batekin! –, isilik geratzera deliberatu zen.
|
|
|
Markes jauna, izan ere, laino batean bezala zegoen, baina, kontsulak ez bezala, zango bat lurrean zuen gutxienez. Eta oin
|
bat
lurrean izateak ematen ziòn errealitate zentzutik, kontsularen hitz aspertua –zinez sinesten ote zuen, baina, kontsul jaunak bere erretolika hura, edo ironiaz ari ote zen, sarritan ohi zuen bezala, seriotasunaren itxurapean? – mementoko asaskalditzat harturik edo –nola aldera zezakeen kontsulak, izan ere, beltzen dantza erritmiko arritmikoa (irrazionala, senak bideratua zèn heine... Markes jaunak, baina, bazuen lehenagoko kontu bat, antza, eta nola baitzuen zango bat lurrean, arrazei buruzko eztabaida saihestu eta kezkaturik zuèn gaiari heldu zion berriro:
|
|
|
Eta oin bat lurrean izateak ematen ziòn errealitate zentzutik, kontsularen hitz aspertua –zinez sinesten ote zuen, baina, kontsul jaunak bere erretolika hura, edo ironiaz ari ote zen, sarritan ohi zuen bezala, seriotasunaren itxurapean? – mementoko asaskalditzat harturik edo –nola aldera zezakeen kontsulak, izan ere, beltzen dantza erritmiko arritmikoa (irrazionala, senak bideratua zèn heinean) arrazoiak eta sentimenduak elkarlanean osatutako bals baten dotoretasun harmonikoarekin, eta nola beltzen musika primitiboa, tam tamaren joan etorri eroak oinarri dituena, orkestra batek jotako musika landu ezin aberatsagoarekin... eta nola, azkenik (nola, bada!), harri aroan bizi zèn oihaneko beltz bat, danborrarekin joaldi basati bat inprobisatzeko gai izan zitekeena (nola dei zekiokeen konpositore halako gizon bati, bestalde!), Mozart batekin! –, isilik geratzera deliberatu zen. Markes jaunak, baina, bazuen lehenagoko kontu bat, antza, eta nola baitzuen zango
|
bat
lurrean, arrazei buruzko eztabaida saihestu eta kezkaturik zuèn gaiari heldu zion berriro:
|
|
|
Nola dagoen lurra eta nola dagoen zerua. Nola
|
bat
lurrean etzanda dagoen, lurra sentitzen, usaintzen, eta zerua daukan aurrez aurre. Eta nola den posible, noizean behin, lurretik zentimetro batzuk altxatzen zarela sentitzea, baina jakinik lurra hor behean dagoela eta hori dela zure lekua, nahiz eta zerua existitzen den, hor goian, eta ederra dela gora begiratzea etzanda zauden lekutik.
|
|
|
Rosa mozkorrarengana hurbiltzen da. Erosketen poltsetako
|
bat
lurrean utzi eta atximurtxo jostaria egiten dio masailean, eta diotso: Nola ba, bezerorik onena izanda?
|
|
|
Muino baten gainera iristen dira. Inaziok motoa gelditzen du, eta hanka
|
bat
lurrean jarririk oreka gordetzeko, esku bat luzatzen du atzerantz. Rosak eskua hartzen dio eta mototik jaisten da.
|
|
|
Moto bat ikusten du, eta, moto gainean, Inazio, hanka
|
bat
lurrean jartzen.
|
|
|
Hanka
|
bat
lurrean duela segitzen du.
|
|
2009
|
|
|
Ikaragarria da: ordu erdian, kumulu ninbo
|
bat
lurretik 15 kilometrotaraino. Ekaitz handi batean, minutu batzuk besterik ez ditu behar osatzeko, gu mehatxatzeko, eta bustitzeko.
|
|
|
Udaletxeko plazaren sarreran, zezen batek korrikalari
|
bat
lurrera bota du eta beste bat harrapatu du metro batzuk aurrerago.
|
|
|
DYAk adierazitakoaren arabera, istiluetan 64 urteko gizon
|
bat
lurrera erori eta sudurrean zauritu da Agirer Miramón kalean Polizia eta manifestarien karrerak ustekabean harrapatuta. Antza denez, bigarren zauritu bat dago Ertzaintzak jaurtitako gomazko pilota baten ondorioz.
|
|
|
Orduz geroztik, azpiegiturez josi da inguratzen gaituen paisaia. Errepideek hartu dute batik
|
bat
lurra, eta haiek eman diote itxura egungo paisaiari. Mendez mende gizakiak basoak ustiatu eta txikitu baditu ere, orain haratago jo dugu, eta lurra bera, basoaren oinarria, suntsitzen ari gara.
|
|
|
gailu eta irabiagailuei alegiazko hauts izpiak haizatuz. Hain urduri zegoen, non lisagailu
|
bat
lurrera botatzeko zorian egon baitzen. Oskar haren atzetik joan zen.
|
|
|
Eskailerak jaitsi zituen gero, eta saloian lau pertsona kontatu zituen, botila eta edalontzi mordoxka baten erdian. Bikote
|
bat
lurrean zegoen, gaizki puztutako koltxoi baten gainean,. Beste parea sofa ohean, maindirerik gabe, berokiak manta gisa erabilita, edozein modutan.
|
|
|
–Teresak ez dizu gezurrik esaten, Eutimio, neu ere bertan nengoen. Ordutik dago pintura gorria plazan, gizon batzuk txalupa pintatzera zihoazen, eta frankista hark airera bi tiro egitean pintura poto
|
bat
lurrera erori zitzaien.
|
|
|
Itzal artean ezkutatuta ere, lurrean egindako zuloa ikus nezakeen. Baldosa pare bat altxatuta zeuden, ardo botilak jasotzeko egituratxo
|
bat
lurrean kokatzeko. Perezen bodeguilla. Han behar zuen ezusteko aurkikuntzak, Cassanoren altxorrak edo dena delakoak.
|
|
|
Besoen mugimendua hasi zen elkarren artean eta barraren gainetik. Edalontzi
|
bat
lurrera amildu zen eta txiki txiki eginda geratu zen berehala. Kristal zatiek zapaltzean ateratzen zuten hotsaz oroitzen naiz, Ugarte eta Xanti banatzeko ahaleginean zutitu nintzenean.
|
|
|
–Fabrika
|
bat
lurra bezalakoa da, seme, geruzaz geruza egituratua dagoena: zer gertatzen da, baina, geruzak geruzekin nahasten hasten direnean, behekoak goikoekin eta goikoak behekoekin?
|
|
|
Esparru txikia inor gabe zegoen ia. Zuhaitz batzuen azpian, txakur baten ehorzketan zeuden senar emazte batzuk; ehorzleak hobia sakontzeari ekiten zion; hilkutxa txiki
|
bat
lur mugitu berriaren magalean zetzan. Senarrak lurrari egiten zion so, masailak hezurrari itsatsiak zituela, zurbil; emazteak negar egiten zuen deskontsolatuki, hasperenek itota, betibizi sorta itxuroso bat eskuan.
|
|
|
Eta entzuleetako batzuek burua ezker eskuin mugitzen zutela eta besteak nora ezean gelditu, karta sorta atera zuen Chaplinek patrikatik, ohi bezala; nahastu zituen; erortzen utzi zuen karta
|
bat
lurrera: bateko urrea zen; galdetu zien lagunei:
|
|
|
Itzuli ziren emakumeek banan banan bisitatu zituzten konboiko guztien senideak. Kasu gehienetan, haiek eman zieten heriotzaren berri, Auschwitz, 1942ko udan suntsitze eremu bihurtu zutenetik, itzulerarik gabeko bidaia baitzen ia denentzat, deuseztatzerik masibo eta antolatuena, herri oso
|
bat
lurretik ezabatzeko ahalegin perfektuena. Juduentzat propio prestatuta zegoen, eta sartzen ziren gehienak inolako arrastorik utzi gabe pasa ziren, zuzenean, trenetako bagoietatik gasezko ganberetara.
|
|
|
Denok begira jarri ginen. Andre indiar zahar
|
bat
lurrean eserita zegoen hankak gurutzatuta. Begiak gerizpetu zituen eskuarekin.
|
|
|
Badoaz biak. XABI apur
|
bat
lur jota geratzen da.
|
|
|
Geografia aniztasun hori zaindu eta begiratu beharra dago, pixkanaka pixkanaka desegiten eta hondatzen ari baikara. Tamaina handiko errepideek, zubiek, komunikabide handiak eraikitzeak (batik
|
bat
lurrekoak), energia berritzaile berrien beharrak eta natura berreskuratzeko lanek, ingeniaritzako eta eraikuntzako lan eskergak gauzatzera garamatzate, kutsadura larria eta paisaia desitxuratzea dakartenak.
|
|
|
Ariketa mota hauek egin daitezke: inpaktu txikikoak, irristatze leunak lurrean eta gutxienez oin
|
bat
lurrean edukita; inpaktu handikoak, zoruarekin jauziak eginez eta kontaktua galduz eta gorputza gorantz proiektatuz; eta inpakturik gabeak, gorputza flotatzen ari den eta lurrean oinak ukitu gabe dauden ariketak. Onura orokorrak eta zehatzak Uretako fitness honek abantaila ugari eskaintzen ditu lurreko praktiken aldean.
|
|
|
bere pistolari, leihoko gizonetako
|
bat
lurrean botata utzirik. Eta orduan gertatu zen okerrena, harresian zegoen soldaduak tiroa entzunda azkar erreakzionatu, eta bere metrailetaz tiro egiten hasi zen leku guztietara.
|
|
|
Larrialdi zerbitzuek 07:50ean jaso zuten gertatutakoaren abisua: bi gizonezkoren arteko borrokaren ostean, horietako
|
bat
lurrean zegoen, zaurituta. Ertzaintzaren zenbait patruila eta anbulantzia bat bertaratu ziren; diskoteka hustu zuten, eta osagileak biktima suspertzen saiatu ziren.
|
|
|
Nola lortu sosa artistak jinarazteko? Nola egin lan koherente
|
bat
lur eremu horretan. Zer lan egin euskal antzerkiaren inguruan?
|
|
|
Fusio nuklearraren prozesua bideragarria izango balitz, energia garbi ugari ia amaitezina eskainiko luke. Eguzki txiki
|
bat
lurrean izatea bezala izango litzateke. Izan ere, makinak 100 milioi gradu baino gehiagoko tenperaturak sortzeko gaitasuna du.
|
|
|
USS Vincennes gerraontzi estatubatuarrak Iran Airko Airbus A300
|
bat
lurrera bota zuen: 290 hildako.
|
|
|
hizkuntza, identitatea eta muga. Pintura lanak daude ikusgai, elizaren bigarren horma gisa ipiniriko panel zurietan; egurrezko egitura edo instalazio
|
bat
lurrean, zatiketaren, zapalkuntzaren eta mugaren ideiarekin loturikoa; argi instalazio moduko bat sabaitik zintzilik likido horiz beteriko botilatxoek osatua; estatu desberdinetako nortasun agiri erraldoiak, esan gabe doa, identitate nazionalaren gaiaz ari; Kurdistango banderak sarreran; mahaitxoetan bertako egoera politiko sozialaren berri ematen duten orriak; kurdueraren zapalkuntzaz ari diren ... Dena ondo betea.
|
|
|
Bilbon atxilotutako 29 urteko gizonari, berriz, hilaren 3an beste emakume bati sexu erasoa egin izana leporatzen diote. Ustez atxilotuak eta beste gizon batek Amezola auzoan paseatzen zegoen andre
|
bat
lurrera bota zuten, eta arropa kentzen saiatu ziren, 21:30 inguru zirela. Beste emakume batek biktimaren oihuak entzun zituen, eta hari laguntzera joan zenean, ihes joan ziren erasotzaileak.
|
|
|
Esparru txikia inor gabe zegoen ia. Zuhaitz batzuen azpian, txakur baten ehorzketan zeuden senar emazte batzuk; ehorzleak hobia sakontzeari ekiten zion; hilkutxa txiki
|
bat
lur mugitu berriaren magalean zetzan. Senarrak lurrari egiten zion so, masailak hezurrari itsatsiak zituela, zurbil; emazteak negar egiten zuen deskontsolatuki, hasperenek itota, betibizi sorta itxuroso bat eskuan.
|
|
|
Eta entzuleetako batzuek burua ezker eskuin mugitzen zutela eta besteak nora ezean gelditu, karta sorta atera zuen Chaplinek patrikatik, ohi bezala; nahastu zituen; erortzen utzi zuen karta
|
bat
lurrera: bateko urrea zen; galdetu zien lagunei:
|
|
|
–Fabrika
|
bat
lurra bezalakoa da, seme, geruzaz geruza egituratua dagoena: zer gertatzen da, baina, geruzak geruzekin nahasten hasten direnean, behekoak goikoekin eta goikoak behekoekin?
|
|
|
Bigarrenak, berriz: " Behin, halako manifestazio batean, poliziek gizon
|
bat
lurrera eraitsi zuten makilaka, eta modu txarrez zerabilten. Aresti hurbildu omen zitzaien, trajez eta gorbataz jantzita, hauxe zen haren eguneroko janzkera?, eta ba omen ziotsen poliziei:
|
|
|
Sahats adarño edo makila
|
bat
lur umel samarrean sartzea nahikoa, zuztarrak agudo bota eta itsasteko. Txinan bertan, sendikoren bat hildakoan, ehortzi ostean, etxe inguruan sahats zarba bat landatzen zuten bere horretan.
|
|
|
Hasi da trebeska Maria Kristina, egin du atzera zanbuluka, trabatu da lurreko harri kozkor solteekin, egin du estropezu atzeko hankekin, erori da kasik, baina eutsi dio orekari, zealdoka. Irabiaka dabiltza aztal uhalak eta astarkak, lasaitu zaizkio espartzuzko sokak, erori da zaku patatetako
|
bat
lurrera, askatu da kolpean, eta hor doaz hazitarako patatak, Bretxako plazan barrena, izkina guztietara, terren ten ten, pirritan.
|
|
2010
|
|
|
Jolas tresnak nola zainduta egon diren ere aztertu dugu (zatiren bat apurtuta edo solte eduki duten, torlojurik nabarmentzen ote den, elementu herdoildurik baden, zati ezpalduak, ertz arriskutsuak eta egituraren
|
bat
lurrean gaizki ainguratua egon ote den), eta haurrak harrapatuta geratzeko arriskurik egon litekeen ere ikusi dugu: gora eta behera ibiltzeko sokek zenbateko tartea eduki duten, eta ea haur baten burua sar litekeen; V formako irekigunerik baden, non haurraren arropa, edo ilea, kateatuta gera litekeen; irekigune handiegiak dituzten gainazalak badiren; edo zabu kate zabalegiak, non haurrak hatzen bat sar dezakeen tartean.
|
|
|
Ziklogenesiak hainbat kalte eragin ditu Euskadin. Ezbeharrik larriena Soraluzen (Gipuzkoa) jazo da AP1 autobidean, zortzi pertsona zauritu dira, eta horietako bat larri xamar dago, trafiko seinalea
|
bat
lurrera erori eta ondorioz izan duten auto istripuan.
|