|
2008
|
|
|
Tratatuen interpretazio arau orokorrak alde batera uzterik ez dago ariketa honetan eta, beraz, bertan agertzen diren xedapenen zentzu eta norainokotasuna finkatzeari eta zehazteari lehentasuna eman zaio, eta horrela tratatuetan jasotako estatuen arteko consensusa bere garaian zein izan zen izan behar da helburu.
|
Lan
honetan, beraz, hiru irizpide kontuan hartu behar dira: lehenik eta behin, testua bera estatu kideen kontsentsuaren adierazpen autentiko gisa; bigarrenik, estatu kideen borondateen elementu subjektiboa eta, azkenik, tratatuen xedea eta helburua bera (Gonzalez et al., 2002: 307).
|
|
|
Zentzu horretan komeni da argitzea Vienako Hitzarmenaren 13 artikuluak jasotzen duenari begira, Nota Elkartrukea Estatuen borondatea plazaratzeko instrumentu juridikotzat jotzen dela eta, ondorioz, tratatuen oinordetza terminoetan hitz egitea onargarri bihurtzen dela. Instrumentu horretan jasotakoak eta
|
lan
honetan egitateetan islatuta geratu denak ez bide diote uzten zirrikitu handirik Uruguaiko herritar bati bisaturik gabe Espainian sartzeko momentuan; izan ere, bertan jasotzen den moduan, bakarrik laurogeita hamar egunetik beherako sarreretan edota langileria diplomatikoaren kasuetan baimen hau ez da galdatuko. Horri atzerritartasun legeriari blokean egindako igorpena gehitzen badiogu, horrek ondorioztatzera garamatza ezen, nahi bai, baina zaila dela bi instrumentu horien arteko interpretazio bateragarria topatzea eta, beraz, arlo honi dagokionez, 1870eko Tratatuaren 8 artikulua litzatekeela aplikatu bateraezintasun horiek direla eta.
|
|
|
|
Lan
honen izenburuan zer motatako parte hartzea bilatzen den aipatu da, eraldatzaileak diren ereduak hain zuzen. Bilaketa horretan ez da defendatuko zenbat eta parte hartze gehiago izan, hobe delako ideiarik, ez da eskala kuantitatibo soil bat eskaini nahi, baizik eta sakoneko begirada kualitatibo bat.
|
|
|
Ekintza hori, dena den, porrot handiarekin amaitu zen.
|
Lan
honetan borrokari buruzko zenbait datu zehaztu dira, hala nola elkarren aurka aritu ziren soldaduen kopurua eta izandako bajak; baina bereziki, porrot horretan eragina izan zuten zenbait faktore aztertu ditugu.
|
|
|
Dena den, lan berri horiek, badute, nire ustez, gabezia bat; hots, datu berri asko eskuratu arren ez dira behar beste jorratu, eta bereziki, ez da nahiko ahalegin egin inguruarekin konparatzeko. Gabezia horrek, hain zuzen, eraman nau
|
lan
hau idaztera, ez hainbeste datu berriak ekartzeko asmotan, badakit hainbat agiritegi begiratu gabe utzi ditudala eta ez dut landu ahozko historia; baizik eta ditugun datuak hobeto ulertzen lagunduko digula uste dudalako.
|
|
|
|
Lan
honen jatorria 2001 urtean Legutio herrian eman beharreko hitzaldia da. Orduan bertan behera geratu zen, baina hurrengo urteetako irakurgaiek animatu ninduten gaia berraztertzera eta hartutako oharrekin ikerketa berria egitera.
|
|
|
Orduan bertan behera geratu zen, baina hurrengo urteetako irakurgaiek animatu ninduten gaia berraztertzera eta hartutako oharrekin ikerketa berria egitera. Manex Goihenetxe historialaria eta UEUko lehen zuzendaria hil zenean, euskal erakunde batek haren omenezko liburua kaleratzeko asmoa agertu zuen eta
|
lan
hau bidali nien, 2005eko azaroa zen. Arrazoi ezezagunen ondorioz asmo hura ez da oraindik gauzatu eta hona hemen Uztaron nire lana.
|
|
|
Arrazoi ezezagunen ondorioz asmo hura ez da oraindik gauzatu eta hona hemen Uztaron nire lana. Historialariok jarrera kritikoa izan behar dugula entzun nion Manexi 1987an ezagutu nuenean eta ziur naiz gustura ikusiko zuela espiritu hari eusten saiatu naizela
|
lan
honetan.
|
|
|
7 Honi buruz gehiago,
|
lan
honetan: Adams eta Craig, 2002.
|
|
|
|
Lan
honen bidez, Etxebarriko eta Bolibarko gaurko euskara parez pare jarri eta euren arteko aldea ateratzeko saiakera da eta, bide batez, herri bakoitzean belaunaldi batetik bestera zer nolako bariazio linguistikoa gertatu den aztertzekoa.
|
|
|
|
Lan
honen abiapuntu edo aurrekari gisa, Aurrekoetxea (2003, 2004, 2006 eta 2007 2008) eta Pérez Landa (2006) aipa ditzakegu. Aurrekoetxeak eginiko ikerketen ondorioek erakusten dute nolako eragina duten estandarrek hizkera jakin batzuetan.
|
|
|
6 Eman didaten laguntzagatik, eskerrak eman nahi dizkiet Maite Olabe eta Mireia Amilategiri, eta nola ez,
|
lan
honetarako ezinbesteko izan diren lekukoei: Jabier Bustindui, Iban Iloro, Luis Mari Ezenarro eta Iñaki Uzuriaga.
|
|
|
Bigarrenak, aldiz, estandarraren eta dialektoen arteko ezaugarrien bateratzea adierazten du.
|
Lan
honetan, batez ere, bateratze bertikalak dira ikergai, bestela esanda, eguneroko jardunean estandarrak dialektoetan duen agerrera neurtu nahi da. Euskalkiek estandarretik jaso duten eraginera mugatuko da.
|
|
|
|
Lan
honetako helburu nagusia herri jakin bietako hizkeraren azterketa soziolinguistiko zehatza egitea izan da, aldaera estandarraren eta dialektoen arteko bateratze joerak zenbaterainokoak diren lantzea da helburua, une bereko eta herri bereko bi belaunaldiren arteko aldea da aztertuko dena. Estandarra oraintsu sartzeak eta euskalkiak oraindik irauteak euren arteko berdinketa, intentsitatea edo bizitasuna eta indarra neurtzeko aukera ematen digu.
|
|
|
Gaur egun, immigrazioa aztertzean hainbat ikertzailek genero ikuspuntua erabili dute edota emakumearen garrantzia narbarmendu dute. Ildo beretik,
|
lan
honetan Euskal Herrian bizi diren emakume etorkinen ezaugarriak eta ongizate maila erakutsi ditugu.
|
|
2009
|
|
|
|
Lan
honetan aztertutako bederatzi testuekin batera lau hiztegi, edo hitz zerrenda, datoz: 1931ko Argia asterokoan Zenbakiztiko iztegia argitaratu zuten, sei astetan 66 hitz agertu zituzten; 1932ko Zenbakiztija testuarekin batera Idazti onetan erabilt zen diren itz atzalgarrijak hiztegitxoa dago orri batean bereizirik, 101 hitz zerrendaturik; 1933ko Zenbakizti Lengaien ikastia testuaren bukaeran 114 hitzen zerrenda eman zuten; eta, azkenik, 1972ko Neurriztia testuaren egileak gai bakoitzaren hasieran hitzen zerrenda bat eman zuen, eta testuaren bukaeran Iztegi berezia, guztira 302 hitz.
|
|
|
zenbakiak, ordinalak eta kardinalak; neurriak, estandarrak eta bestelakoak; aditzak; terminoak eta esamoldeak.
|
Lan
honetan zenbakiak, neurriak, aditzak eta terminoak aztertu ditugu, eta esamoldeak baztertu ditugu. Testu bakoitzean hitzak behin baino gehiagotan agertzen dira.
|
|
|
Hortaz, grafiak ez du berebiziko garrantzia izango gure azterketan. Hala eta guztiz ere, zenbait ortografia aukera garai hartako testuen bereizgarritzat har daitezke, eta erreferentzia berezia egingo diegu
|
lan
honetan.
|
|
|
|
Lan
honetan ere aditzak jaso ditugu eta, aztertu ondoren, ondorioztatu dugu aditz horietatik gehienak aditz terminologikotzat har daitezkeela. Nolanahi ere, aditz diskurtsibotzat har daitezkeen batzuk ere detektatu ditugu:
|
|
|
|
Lan
honetan, batuaz idatzita ez dauden Matematika arloko testuak aztertu ditugu. Euskarazko zenbakikuntza landu zuten testuak ere aurkitu ditugu; baina horiek ez ditugu testu matematikotzat hartu; izan ere, ikuspuntu linguistikotik jorratu zuten gaia, ez zituzten landu Matematika arloko gaiak, ezta Matematika arloko terminologia ere.
|
|
|
Bestetik, Bidea lexikalizatzeko moduari dagokionez, argi geratu da euskara gertuago dagoela satelite hizkuntzen ereduetatik, gainerako aditz hizkuntzen ereduetatik baino. Ibarretxe Antuñanok ildo horretan proposatutako hipotesiak, beraz, argi frogatu dira
|
lan
honetan.
|
|
|
Dena den, kontuan hartzekoa da
|
lan
honetan aztertutako testua poema bat dela, eta itzulpenean neurria mantentzeko ahaleginik egin ez den arren, baliteke espazio kontuek mugatu izana perpaus batzuen luzera, eta beraz, egin diren kenketa edota laburtzeak. Bestetik, Joseba Sarrionandiak itzulpenaren inguruan duen filosofia ere aintzakotzat hartu behar da:
|
|
|
|
Lan
honetan S. T. Coleridge ren The Rime of the Ancient Mariner ingelesezko poeman eta Joseba Sarrionandiaren euskarazko itzulpenean agertzen diren mugimenduzko ekintzak aztertu dira, bi hizkuntza horien lexikalizazio ereduak alderatzeko. Talmy k (1991, 2000) eta Slobin ek (1991, 1996a, 1996b, 2000, 2004, 2005) proposatutako banaketari jarraituz, euskara aditz hizkuntza dela frogatu da, baina Bideari buruzko informazioari dagokionez, satelite hizkuntzek bezala jokatzen duela (Ibarretxe Antuñano, 2004a).
|
|
|
Orain arte egindako ikerketek erakutsi dutenez, tipologikoki desberdinak diren bi hizkuntzaren arteko itzulpenetan gertatzen diren egokitzapen nagusiak, mugimenduzko ekintzei dagokienez, Bideari nahiz Moduari buruzko informazioa galtzea edo gehitzea dira.
|
Lan
honetan, tipologikoki desberdinak diren bi hizkuntza alderatuko ditugu, ingelesa eta euskara, eta S. T. Coleridge ren The Rime of the Ancient Mariner poema (1798) eta Joseba Sarrionandiak egindako euskarazko itzulpena (Marinel zaharraren balada, 1995, Pamiela) aztertuz, mugimenduzko ekintzen itzulpenean gertatzen diren aldaketak definituko ditugu. Ingelesezko testuaren estilo erretorikoa euskararen diskurtsora egokitzeko Sarrionandiak zein estrategia erabili dituen ikusiz, euskarak mugimenduzko ekintzak lexikalizatzeko dituen ahalmen eta aukerak hobeto ezagutzea espero dugu.
|
|
|
1
|
Lan
hau Eusko Jaurlaritzaren finantziazioari esker egin ahal izan da, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ikertzaileak prestatzeko eta hobetzeko ikasturtean emandako bekaren bidez. Esker ona agertu behar diot Iraide Ibarretxe Antuñano irakasleari ere, lan hau arretaz irakurri eta zuzendu duelako.
|
|
|
1 Lan hau Eusko Jaurlaritzaren finantziazioari esker egin ahal izan da, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ikertzaileak prestatzeko eta hobetzeko ikasturtean emandako bekaren bidez. Esker ona agertu behar diot Iraide Ibarretxe Antuñano irakasleari ere,
|
lan
hau arretaz irakurri eta zuzendu duelako.
|
|
|
Sektore guztirako lan itun bat sortzea mesedegarria litzateke, profesioa arautzeko, gutxieneko lan baldintzak arautzeko, eta, bide batez, egungo anabasa honetan ordena apur bat jartzeko.
|
Lan
honetarako elkarrizketatu diren iritzi igorleek begi onez ikusten dute sektorerako hitzarmena sortzea, egungo lan baldintzak hobetzeko lagungarria izan litekeelako. Hala ere, zaila iruditzen zaie euskarazko komunikabideen sektore osoa arautuko duen hitzarmena gauzatzea.
|
|
|
|
Lan
honetarako iritzi igorle protagonisten aburuz, langilerian dirua inbertitzea ezinbestekoa da orain arteko soldatak eta lan baldintzak hobetu nahi badira. Hedabide enpresek apustu hori egin behar dute nahitaez kalitatezko zerbitzua eman nahi badute.
|
|
|
17 Atal hau egiteko, gure
|
lan
hau erabili dugu oinarritzat: Iriani eta Alvarez, 2003.
|
|
|
badaukazue zuen Ikastetxe berria. Batez ere,
|
lan
hontan zuen gogo, zuen biotza, zuen indarr osoa ipiñi dezutenok, idiki orain poz eta alaitasunari norbere biotzaren atariak zabal zabalik: azkenik iritxi duzute amairu urrtetatik onaraiño izan dan zuen amets gozoa.
|
|
|
Hiru urtetan besterik ez zuen iraun Euskal Erria ikastetxeak; azkenean euskal etxearen eta kongregazioaren arteko ika mikak zirela eta, 1927ko abenduan ikastetxea itxi zen betiko. Gure
|
lan
honen helburuak gainditzen ditu historia horren azterketak. Edonola ere, Euskal Errian ematen zen hezkuntza eredua Euskal Echekoaren oso antzekoa zela esan dezakegu.
|
|
|
|
Lan
honek bi zati izango ditu. Lehenik eta behin, AHTren inguruko iritzi bilketa baten berri emango dugu, zehazki, euskal Y proiektuak kaltetzen dituen udalerrietako herritarren iritziak jasoko dira.
|
|
|
Bestalde, mundu osoko zientzialarien arteko komunikazioa funtsezkoa da gaur egun; horregatik, hizkuntzen arteko mugak gainditzeko, aspaldidanik hasita, zientzialariek sinbolo bidezko kode idatzi bat adostu dute, mundu osorako era berean balio duena.
|
Lan
honetan, arazoaren azterketa eskematiko bat egin ondoren, zenbait gomendio egiten dira nazioarteko sinboloak euskararako egokitzeko.
|
|
|
|
Lan
honek helburutzat du agerian uztea Elizak bere ondasun higiezinak Jabetza Erregistroan inskribatzeko izan duen trataera berezia. Ezein jabek bere ondasun higiezinei Erregistroan matrikula emateko ahalmena izan badu ere, Eliza Katolikoak bere herriko elizak ezin izan ditu erregistratu, hain zuzen ere higiezin horren jabetza eskubidea duela zalantzazkoa izan baita.
|
|
2010
|
|
|
Horretarako, hizkuntzaren hainbat arlo aztertuko ditugu (lexikoa, izen morfologia, aditz morfologia, sintaxia eta fonologia) itxi baten bidez lortutako datuak erabiliz.
|
Lan
hau Gotzon Aurrekoetxeak euskararen aldaketa soziolinguistikoaz abiaturiko azterketaren jarraipena da.
|
|
|
|
Lan
honetan bi kontu izango ditugu ardatz: hizkera biren (Tolosakoaren eta Ataungoaren) arteko hizkuntz (ez) berdintasunak eta, batez ere, herri biotako bakoitzeko bi belaunaldiren arteko aldeak.
|
|
|
1
|
Lan
hau Gotzon Aurrekoetxeak abiaturiko EAS (Euskal Atlas Sozio geolinguistikoa) ikerketaproiektuaren barnean kokatzen da. Egitasmo honen xedea Euskal Herriko 100 herritan egindako inkesten bidez euskararen hizkuntz bariazioa jaso eta nondik nora doan aztertzea da.
|
|
|
Xehetasun gehiagorako ik. Aurrekoetxea & Ormaetxea 2006). Bihoakio nire eskerrik zintzoena Gotzon Aurrekoetxeari
|
lan
hau txukuntzen eta argitaratzen laguntzeagatik.
|
|
|
Aldaketa horren lekukotasunak bildu eta aztertzeko asmoz EUDIA ikerketa taldea sortu zen, eta hortik atera da, besteak beste, EAS proiektua. Horren ondorio da
|
lan
hau.
|
|
|
16 Berez, bi aldaerak lehian omen zeuden XX. mendearen hasieratik(
|
lan
honetako 7 oin oharra), baina, batuan larunbat hobesten denez, pentsa dezakegu horrek bultza dezakeela Ataungo gaztea aldaera hori hautatzera.
|
|
|
Bilgune horretan hautemandakoa, ikusitakoa, entzundakoa, sentitutakoa, esangurazko eremu baten mugarria da, aldiro aldiro eraberritzen den espazio denbora baten bidegurutzearen atarian.
|
Lan
honen xedea, sormen lurralde eremuko sinbolismo kulturala aztertzea da, eta horretarako Dan Sperber en dispositibo sinbolikoaren mekanismoa abiaburu, narrazio kulturalaren eszenaren kontzeptu ardaztaileen deskribapena egin dugu. Espazio hori intentzio batekin eraikita dago eta sormen eraiketa horretan ebokazio/ gogoramena lehendik jasotako oinarri kulturalaren gainean eraikita dagoenez, diskurtso berriak eta irudi berriak eraikitzeko duen garrantzia agerian jarri ohi du iruditegi kolektibo eguneratzeko prozedura biziberrituz.
|
|
|
|
Lan
honen helburua izan da, alde batetik, gertakizun baten oroimena aztertzea eta, bestetik, oroimenaren errendimenduan gazteen eta zaharren arteko ezberdintasunak aztertzea. Informazio mota (nagusia eta periferikoa) eta eduki mota (ekintzak, pertsonak eta detaileak) aldagaien manipulazioa garrantzitsua izan da eta, oro har, aurreko ikerketen emaitzak errepikatu dira (Migueles eta GarciaBajos, 1999).
|
|
|
|
Lan
honen bitartez, uste dugu bide ireki bat uzten dela gai honen barneanr uztarturik dauden agente sozialetan barneratu edo sakondu ahal izateko. Pentsamendu sozialaren ezagupenak ahalbidetuko du sentsibilizazio eta trebakuntzaa bideratutako proiektuak diseinatzea.
|
|
|
|
Lan
honen xedea, unibertsitateko Gizarte Hezkuntzako ikasleen artean emakumeen aurkako indarkeriaren inguruko irudikapenak, biolentzia horren jatorriari buruzko usteak eta prebentzio estrategiak aztertzea litzateke. Bi helburu nagusirekin:
|
|
|
|
Lan
honen xedea, unibertsitateko Gizarte Hezkuntzako ikasleen artean (N= 125) emakumeen aurkako indarkeriaren inguruko irudikapenak aztertzea da. Irudikapen sozialaren eredu teorikotik abiatuta (Moscovici, 1961) eta metodologia parte hartzailearen bitartez, emakumeen aurkako indarkeriaren inguruko esanahiak, indarkeria honen jatorriari buruzko usteak eta prebentzio estrategien proposamenak aztertzen dira, helburu bikoitzarekin:
|
|
|
Kontuan izan beharrekoa da taula horretan irakaslearen komunikazio gaitasuna trebetasunetan eta hiru eremutan zehazten dela. Era berean, garrantzizkoa da ohartaraztea,
|
lan
honen hasieran esan den bezala, komunikazio gaitasuna ezagutza linguistikoak ez ezik, beste gaitasun batzuek ere osatzen dutela eta taula honetan horren berri ere ematen da; izan ere, ikasle batek esaten duena ulertu behar baldin badu irakasleak, ezagutza linguistikoaz gain, ezagutza soziala ere izan behar du, aintzat hartu behar baititu ikasleak dituen izaera, jatorria, heldutasun maila, ama hiz...
|
|
|
Hortaz, irakasleak argi izan behar du komunikazio gaitasuna ez dela gaitasun linguistiko hutsa,
|
lan
honetan zehar aipatutako zenbait ikerketek ere hala erakutsi digute (Canale eta Swain, 1983; Bachman, 1990; Celce Murcia, Dörnyei eta Thurrell, 1995; Europako Erreferentzi Marko Bateratua, 2002). Hau da, sistema linguistikoa maneiatzeko bestelako trebetasunak (soziolinguistikoa eta pragmatikoa Europako Erreferentzi Marko Bateratuak dioenari jarraitzen badiogu) ere garatu behar ditu, hau era egokian erabili arte.
|
|
|
Gaur egun hiztun orok duen komunikazio gaitasuna definitzeko orduan, kode linguistikoa ez ezik, bestelako ezagutza ere kontuan izan behar dugu. Horrela, bada,
|
lan
honetan aipatzen ditugun zenbait autorek komunikazio gaitasuna osatzen duen ezagutzaren berri eman dute. Halaber, lan honetan irakasleak izan beharreko komunikazio gaitasuna zehaztu dugu eta horretarako bi bide hartu ditugu; batetik, irakasleak bere eguneroko jarduera akademikoan dituen hiru lan eremuak zehaztu ditugu; bestetik, Europako Erreferentzi Marko Bateratuak aipatzen duen C1 hizkuntza maila oinarri hartuta, irakasleak izan beharreko komunikazio gaitasuna aipatutako hiru eremuotan azpimarratu dugu.
|
|
|
Horrela, bada, lan honetan aipatzen ditugun zenbait autorek komunikazio gaitasuna osatzen duen ezagutzaren berri eman dute. Halaber,
|
lan
honetan irakasleak izan beharreko komunikazio gaitasuna zehaztu dugu eta horretarako bi bide hartu ditugu; batetik, irakasleak bere eguneroko jarduera akademikoan dituen hiru lan eremuak zehaztu ditugu; bestetik, Europako Erreferentzi Marko Bateratuak aipatzen duen C1 hizkuntza maila oinarri hartuta, irakasleak izan beharreko komunikazio gaitasuna aipatutako hiru eremuotan azpimarratu dugu....
|
|
|
|
Lan
honen egileoi egokia iruditu zaigu bi bidetatik jotzea sarrera honetan; batetik komunikazio gaitasunaren garrantzia azpimarratzeari ezinbesteko deritzogu, egungo ikuspegi linguistikoetan horixe bilatzen baita; bestetik, irakasleak duen jardueran oinarrituta, lan hau egiteak izan duen helburua zehaztu dugu.
|
|
|
Lan honen egileoi egokia iruditu zaigu bi bidetatik jotzea sarrera honetan; batetik komunikazio gaitasunaren garrantzia azpimarratzeari ezinbesteko deritzogu, egungo ikuspegi linguistikoetan horixe bilatzen baita; bestetik, irakasleak duen jardueran oinarrituta,
|
lan
hau egiteak izan duen helburua zehaztu dugu.
|
|
|
1.2
|
Lan
honen helburua
|
|
|
|
Lan
honek duen xederik behinena hausnarketarako bidea izatea da; hau da, Haur, Lehen eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako irakasleak euskaraz komunikatzen diren neurrian, euren eguneroko lanean dituzten jarduera eremuetan izan beharreko komunikazio gaitasunari buruzko gogoeta da. Horretarako, komunikazio gaitasunaren garrantzia azpimarratuta, definizioa emateari ekin diogu eta zenbait ikertzailek egin dituzten sailkapenak ere azpimarratu ditugu; izan ere, komunikazio gaitasuna kontzeptu konplexua da, gaitasun orokorraren barnean bestelako gaitasunak ere kontuan hartzekoak direlako.
|
|
|
Behin hori guztia azpimarratuta, orokortasunetik zehaztasunera jo dugu; komunikazio gaitasuna orokorrean hartua, irakasleak izan beharreko komunikazio gaitasuna zehaztu dugu, horretarako, kontuan izan ditugu irakasleak ikasleekin, gainerako profesionalekin eta ikasleen senideekin dituen ohiko hiru jarduera eremuak, hauek baitira irakasleen egunerokotasunean komunikazio esparrurik ohikoenak. Azpimarratu beharra dugu komunikazio gaitasuna
|
lan
honetan adierazten den zentzurik zabalenean kontuan izan behar dugula, ingurunea eta pragmatika ere kontuan hartuta. Irakasleak izan beharreko komunikazio gaitasunaren berri emateko orduan, Europako Erreferentzi Marko Bateratuak definitzen duen euskarako C1 maila aintzat hartu dugu.
|
|
|
Horretarako estimulu gisa zapore bat erabili genuen dimentsio ezberdinetan. Alonso eta Hall ek (1999) bereizteko oso errazak ziren bi oinarrizko estimulu erabili zituzten bitartean (azukrea eta gatza), aurkeztu dugun
|
lan
honetan, zapore gozo berdina erabili genuen kontzentrazio maila desberdinetan. Zapore berdina zenez, oso zaila zen bien arteko asoziazioa eta ezberdintzea egitea.
|
|
|
Estimuluen aurreko esposizio hutsaren ondorioz gertatzen den ikaskuntzaren ebidentzia esperimental handia dago animalia eta gizakiengan (ikus, adibidez, Alonso, Sanjuán, Lombas eta Rodríguez, 2003; Michell, 2009; Rodríguez eta Alonso, 2007). Ondoren, eremu honetan burutu diren ikerketa esperimental esanguratsuenak deskribatuko dira animalien ereduan oinarrituta, berau izango baita
|
lan
honetan erabiliko den eredua. Ikaskuntza pertzeptiboa animaliekin bi modu ezberdinetan ikertu da, batik bat:
|
|
|
Hemen aurkeztu dugun
|
lan
hau oinarrizko psikologian kokatzen da. Ikerketa honekin oinarrizko eta unibertsala den ikaskuntza pertzeptiboaren fenomeno honetan parte hartzen duten mekanismo eta prozesu psikologikoetan sakondu nahi izan da.
|
|
|
Ikerketa
|
lan
hau Zientzia eta Innobazioa Ministerioaren (PSI2008 PSIC) eta Eusko Jaurlaritzaren (IT) diru-laguntzari esker burutu da. Egileek SGIkerrek emandako laguntza teknikoa eta gizatiarra eskertzen dute.
|
|
|
1 Eskerrak adierazi nahi dizkiegu ikerketa honetan lagundu diguten guztiei, hala nola datu bilketan parte hartu duten haur eskola eta guraso guztiei, babesaz eta diruz hornitu gaituzten Euskal Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailari (PI2000 eta PI2004) eta MECri (HUM2006 C03/ FILO), KGNZ taldeko ikertzaile guztiei, Uztaro aldizkariko ebaluatzaileei eta bereziki
|
lan
hau euskara aldetik orrazten hainbeste lagundu digun Mitxel Kaltzakorta lankideari.
|
|
|
Horregatik guztiagatik, ikerketa
|
lan
honetan aztertzen da ea neskatoek eta mutikoek garatzen duten euskara modu berezituetan eta, zehazki, ea balizko ezberdintasunak generoen artean sendoak diren KGNZren bertsio bietan (luzean zein laburrean).
|
|
|
|
Lan
honetan aztertzen da generoaren eragina komunikazio garapenean haur euskaldun txikietan (8 hilabete bitartean). Horrela, aurkezten dira 2.811 haur euskaldunen komunikazio garapenaren hainbat alderdiren datuak.
|
|
|
|
Lan
honetan aztertzen da generoaren eragina komunikazioren garapenean, zehatzagoa esanda, ea neskatoek eta mutikoek patroi berezituak dituzten euskarazko komunikazio garapen goiztiarrean.
|
|
|
1
|
Lan
hau EHUko Zuzenbide Konstituzionaleko katedraduna den Gurutz Jauregik zuzendutako euskal sistema unibertsitarioko Oinarrizko Eskubideak eta Europar Batasuna ikerketa talde kontsolidatuaren (IT) eremuan egina da.
|
|
|
Euskal esaera zaharrak dioenez, beti bezala, «zenbat buru, hainbat aburu». Guk,
|
lan
honetan, Frantziako ereduari so egingo diogu, errepublika horretako araudiari erreparatuz.
|
|
2011
|
|
|
|
Lan
honen bidez proposatzen den eskala ezberdinetako azterketa konparatiboetarako ereduak ez ditu soilik kontuan hartuko lurralde garapenari loturiko egiturazko alderdiak. Lan honen helburua da, gainera, egitura eta agentziaren artean dauden errekurtsibitate harremanak aztertzea (Zunino, 2002, 2000).
|
|
|
Lan honen bidez proposatzen den eskala ezberdinetako azterketa konparatiboetarako ereduak ez ditu soilik kontuan hartuko lurralde garapenari loturiko egiturazko alderdiak.
|
Lan
honen helburua da, gainera, egitura eta agentziaren artean dauden errekurtsibitate harremanak aztertzea (Zunino, 2002, 2000).
|
|
|
Hasteko, uste da Giddensek (1984) egindako planteamenduak, zeinak, gizarte egitura (bere ustetan, eguneroko bizimoduan erreproduzitzen diren eta etengabeko eraldatze prozesuan dauden arauen multzoa) eta sistema soziala (denbora tarte luze batean garatzen direnak) ezberdintzen baititu,
|
lan
honetan balio ez duela. Giddensen aburuz, gizarte egiturak eguneroko praktika sozialen bidez birsortzen eta erreproduzitzen dira.
|
|
|
Capelen (2003) ustez, Geografia arloan, eskalei buruzko eztabaida eskalen aldaketan galtzen eta irabazten denaren arazoari zegokion, baita horietakoren batean maila ezberdinetan egindako generalizazioen balioari ere. Zentzu horretan eta
|
lan
hau planteatzen den parametroen barruan, azterketa enpirikoak ahalbidetzeko garaian eskalaren erabilgarritasuna garbia eta funtsezkoa da.
|
|
|
|
Lan
honetan finkatu diren helburuak lortzeko, ikerketa zientifikoak egiteko erabili ohi diren ikerketa eredu nagusiak baliatu dira: kuantitatiboa eta kualitatiboa.
|
|
|
Lau kapituluetako edukien azterketa egitea erabaki genuen, telesailetan agertzen diren gaien eta espazioen errepikapenek baliozkoak diren ondorioak ateratzeko aukera eskaini digutelako. Are gehiago,
|
lan
hau tamaina handiagoko ikerketari bidea zabaltzen dion lehenengo hurbilketa bat baino ez dela kontuan hartzen badugu.
|
|
|
Disney Channel en agertzen den emakumearen erakargarritasunaren eredua aztertzea da
|
lan
honen helburu garrantzitsuenetakoa. Horretarako, kapituluetako sekuentzia guztiak berrikusi dira eta bertan agertzen diren emakumeen datu zehatzak bildu dira.
|
|
|
Galdera sortak 10 itaun biltzen ditu eta bertan ikergai den egoerari modu egokienean erantzuten dieten aukerak eskaintzen zaizkio ikasleari. Inkesta 2010eko ekainaren lehenengo hamabostaldian egin zen,
|
lan
honen egileak bertan zirela.
|
|
|
1 Tamaina handiagoko ikerketari bidea zabaltzen dion lehenengo hurbilketa da
|
lan
hau.
|
|
|
Hezkuntzaren alorrean diharduten egile kritikoen lorratzari jarraituz prestatu dugu
|
lan
hau. Hedabideetatik umeek jasotzen dutena modu kritikoz ikertu behar dela pentsatzen dutenekin bat gatoz, eta gizon eta emakumeen arteko benetako berdintasun eraginkorra jomuga dutenekin konpartitzen dugun ardurak bultzatu gaitu Disney Channel katean begia ezartzera.
|
|
|
AEBko Disney faktoriak errealitatea islatzeko duen modua aztertzen duen ikerketa korrontearen barruan kokatzen da
|
lan
honen helburu orokorra. Fikzio telesailen bitartez eta nerabeentzako komedia formatupean, itxuraz tolesgabea den dibertsioaren bilgarriarekin erakusten ditu Disney k gazteen imaginarioan sakon sartzen diren AEBko bizimodu idilikoa, kontsumo moldeak edota emakume eta gizonen erakargarritasunen ereduak.
|
|
|
Hori dela-eta,
|
lan
honen funtsa ikasten duten eskualde eta lurraldeen kontzeptutik haratago, sozialki berritzaileak diren lurraldeen ideian zein gobernantzaren kontzeptu integralago batean ezartzen dugu interesgunea. Aipaturiko desoreka eta jasangarritasun ezak eragiten du gure arreta eragile kolektibo moduan jarduteko baldintza instituzionalak garatzean ezartzea.
|
|
|
Sareen barnean sorturiko harreman kapital horrek tokiko autorregulazio ahalmena garatzen du. Aldi berean, saretze prozesuak ikerketa
|
lan
honetan gakotzat dugun berrikuntza sozialaren ideiaren oinarrian aurkitzen dira. Hain zuzen, lurraldearen ikuspuntutik, berrikuntza sozialaren eduki soziala berrikuntza eragiteko prozesuetan bertan hezurmamitzen dela aldarrikatzen dute berrikuntza soziala prozesu moduan ikusten duten egileek (Moulaert eta Nussbaumer, 2005; Davies, 2009; Mulgan, 2006).
|
|
|
|
Lan
honen helburu nagusia berrikuntza sozialaren teoriak tokiko ekonomia garapenari eskaintzen dion balio erantsia aztertzea da. Batik bat tokiko garapenean parte hartzen duten eragileen arteko trukeek eta ekinbide kolektiboak tokiko garapen horretan duten ekarpena izango da aztergai.
|
|
|
Dena den,
|
lan
honek berrikuntza sozialaren bestelako ikuspegi bat aztertzea du helburu. Berrikuntza sozialak lurralde eta tokiko garapenerako bidean duen paperari egiten diogu erreferentzia.
|
|
|
Prozesu hau erritu tradizional baten barne nola sortzen den ikustea da
|
lan
honen xede nagusia. Marijesiak Gabonetako bederatziurren bat dugu.
|
|
|
Azaldu dugun bezala,
|
lan
honek abiapuntu zehatza badu ere, euskal kultura eta identitatea ditu xede. Hau da, enpresa izenetatik abiatuko gara, eremu askoz zabalago batera jotzeko asmoz.
|
|
|
|
Lan
honen hipotesiak II. Errepublikaren ezarpena eta bere eragina nabarmentzen ditu, nola askatasun zibil eta politikoei dagokienez, hala gizarte eta lan arloan izandako lege garapenari dagokionez. Ondorioz, euskal langileen sindikatuak afiliatu gehiago lortu zituen, barne antolaketa garatu zuen eta ekintza programatiko bat jarri zuen martxan SOV ELAk inoiz lortu ez zuen aldarrikapen praxian.
|
|
|
Aurretik egin diren ikerketa horiek oinarritzat hartuta,
|
lan
honen helburua da, batetik, aztertzea zein den telebistagintzaren gaur egungo testuingurua, eta bestetik, testuinguru berri horretan ikertzea Leintz bailarako nerabeen kontsumo erak.
|
|
|
|
Lan
honetan aztertu da Leintz bailarako nerabeek egiten duten ikus entzunezko edukien kontsumoa. Ohiko telebista ikergai bakartzat hartu barik, Internetera eta mugikorretara ere zabaldu da kontsumoaren azterketa (ikerketatik kanpo utzi da, hori bai, zinema ekoizpena, aztergaiaren eremua zedarritze aldera).
|
|
|
|
Lan
honek balioko du, batetik, Leintz bailarako nerabeen ikus entzunezkoen kontsumoaren argazki bat izateko, eta, bestetik, aurrera begira egin litezkeen ikerketa zabalagoen metodologia diseinua proposatzeko.
|
|
|
|
Lan
honetan, beraz, ikertu gura izan da, batetik, ea XXI. mendeko lehen hamarkadako uztan ere garrantzi kuantitatibo handiagoa daukan euskarazko fikzioaren barne produkzioak gaztelaniazkoak baino (uzta hori katalogatuko dugu horretarako); eta bestetik, ea produkzioa baldintzatzen duten faktoreek zelan eragiten duten emisioan eskainiko den produktuan (Goenkaleren kasu azterketaren bidez)....
|
|
|
|
Lan
honetan ezarritako helburuak lortzeko jarraitu dudan metodologia oso sinplea izan da. 6 hilabeteko epea izan dut lan hau aurrera ateratzeko eta hori kontuan hartuta nire lana hiru ataletan banatua izan da.
|
|
|
Lan honetan ezarritako helburuak lortzeko jarraitu dudan metodologia oso sinplea izan da. 6 hilabeteko epea izan dut
|
lan
hau aurrera ateratzeko eta hori kontuan hartuta nire lana hiru ataletan banatua izan da. Lehenengo atala nire ikerketa gauzatzeko beharrezkoak nituen informazio iturrien bilaketa egiteari eskaini diot.
|
|
|
Tresna osatzeko baliogarritzat jotako 1.394 haurren datuak erabili dira.
|
Lan
honetan adinaren araberako eskala bakoitzean bildutako emaitzak eta puntuazio normatiboak aurkezten dira. Erdietsitako emaitzek tresnaren fidagarritasuna eta baliozkotasuna bermatzen dute.
|
|
|
|
Lan
honetan MacArthur Bates Communicatives Development Inventories tresnaren bertsio laburren euskararako egokitzapenaren emaitzak biltzen dira. Tresna honek maila bi ditu:
|
|
|
1 Eskerrak eman nahi dizkiegu galdetegiei erantzun dieten gurasoei, bildutako datuak ekoitzi dituzten haurrei eta KGNZ ikerketa taldeko lankideei. Ikerketa
|
lan
hau aurrera ateratzeko ezinbestekoak izan dira Eusko Jaurlaritzaren (PI2004) eta Espainiako Hezkuntza eta Zientzia Ministerioaren laguntzak (Hum2006 C03).
|
|
|
|
Lan
honetan, euskarazko bertsioa (Barreña et al., 2008) egin duen taldeak Komunikazio Garapena Neurtzeko Zerrenda (KGNZ) tresnaren bertsio laburraren egokitzapenaren berri eman nahi du: ikerketaren prozedura, emaitza nagusiak, puntuazio normatiboak eta ezaugarri psikometrikoak.
|
|
2012
|
|
|
Baina arreta berezia merezi duen elementua eskultura bera da.
|
Lan
honetan, artelan baten barnean beste artelan bat aurkitzen dugu, artista askok jada egin bezala, adibidez, Dalik. Baina normalean koadro barneko koadroak dira aurkitzen ditugunak, eta ez koadro barneko eskulturak, kasu honetan daukagun bezala.
|
|
|
|
Lan
honetan aurkezten den ikuspuntua nahiko berritzailea dela esan daiteke. Aipatu dugun bezala, Bilbo hiria landu duten artistak aldez aurretik izan dira aztertuak, baina gehienetan indibidualki.
|
|
|
Gainera, estiloen arabera sailkatzen ditu artistak, kronologiari garrantzi handiegirik eman gabe, eta, beraz, testuinguruan sakondu gabe.
|
Lan
honetan aurkezten saiatuko garena, ordea, Bilboko hiri espazioak artean duen eragina da, baina aldaketen zergaitia azaltzen saiatuz. Horretarako ezinbestekotzat jotzen da aldakuntza horiek gizarteko eta historiako gertakizunekin lotzea.
|
|
|
Artistak eraikina aprobetxatu egiten du, protagonisten bizitzan duen izate arraroa azpimarratzeko, pertsonaien giza existentzia txikituz dekoratuaren handitasunaren aurrean. Artista honen lanek (eta hautatutako
|
lan
hau ez da salbuespena), Hopperrengan pentsatzera garamatzate, nahiz eta margolari amerikarraren mugako desolazio existentzialik ez agertu, egunerokotasuneko jokalekuetatik hurbilago egonik. 2000 urteko lana dugu hau, 61 X 45 cm-ko neurriak ditu eta egur gainean egina dago arrautzarekin egindako tenplearekin.
|
|
|
Gauzak horrela, artean, eta era berean, gizartean eta hiriaren historia urbanoan batik bat, azken urteetan gertatu diren aldaketak sumatu ahal izango ditu
|
lan
honetan barneratzen denak.
|
|
|
Noski, haietako askok olio pintura ere landu dute, Rafael Ortiz Alfauk kasu.
|
Lan
honetan, Bilbok eta bere historiak artelanetan duten presentzia eta erlazioa aztertzen ari bagara, askotan paisaia beraren parte izan dira margolariak eurak, normalean ibaiaren alboetan, aulki batean eserita astoaren aurrean argiak, erreflexuak, keak eta estruktura ezberdinak antzeman eta bildu nahian, nolabait haien materia irristakorraren menpean.
|
|
|
Gaur egun Elkarkidetza bilduman gordetzen da, Gasteizen. Seguru asko atsegina irudituko zaio
|
lan
hau irakurleari, hiriko deskribapen errealistetan ohikoa ez dena, normalean gizatasunik ez duen aldea agertzen baitute. Argi grisak teilatu eta dorreak biltzen ditu.
|
|
|
|
Lan
hau agertuz, argi utzi nahi dena ez da lanak berak artistaren ibilbidean duen garrantzia (oso artista garrantzitsua da ezbairik gabe mundu mailan), baizik eta Rauschenbergen irudi horrek gure historian daukan ardura, Bilbo munduan kokatu izanaren sinbolo izanik.
|