|
2000
|
|
|
Zer zen salbuespen egoera? Hitz gutxitan, hiritarrek
|
zeuzkaten
eskubide apurren deuseztatze erabatekoa: adibidez, edozein unetan sar zintzaketen preso (beno, hori bestela ere bai, baina oraingoan aitzakiarik asmatu gabe) eta komisaldegian" sine die" eduki.
|
|
|
Gogora ditzagun laburki gertakari nagusiak: 1885ean hasi ziren tirabirak.Norvegiarrek bi helburu
|
zeuzkaten
: 1) kanpo harremanak zuzenean eraman nahizituzten Christiania tik (1925ean. Oslo?
|
|
|
Antzina, neguko hotza eta elurrak iristean, artzain batzuk Kantabriara eraman ohi zituzten artaldeak. Han, aldez aurretik alokatuta
|
zeuzkaten
larreetan neguko hilabete gogorrenak igarotzen zituzten. Nahiz eta ardiak kostaldera eraman, transhumantzia hau, marchar a la montaña?
|
|
|
Baina erran beharra dut ezen, hatsarrean bederen, haserre ediren nuela osaba Joanikot... hain haserre, non ez baitzion kasurik ere egin eskuan nekarkion presentari: ...; eta Arkimedesenganat hurbiltzean, oharturik ezen sugegorri batekin ari zela, lurrean bizpahiru urratserat zegoen makila bat jaso, txakurra baztertu, eta lauzpabortz kolpez akabatu nuen narrastia; eta eskuan hartu, eta osabarenganat egin nuen, disekzioren bat edo egiteko asmotan, zeren osabak atsegin izaiten baitzuen jakitea eta guri erakustea zer nolakoak ziren animaliak barrendik eta zer organo
|
zeuzkaten
—hemen bihotza, hor gibela, han giltzurrunak—, lupa bat eskuan.
|
|
|
Hiru lau kaset ziren, kaxarik gabeak. Argia ahulegia zen bizkarrean idatziak
|
zeuzkaten
letrak irakurtzeko.
|
|
|
Hizkuntza Politikako Zuzendaritza utzi dute kargudunek. Susmopean
|
zeuzkaten
, desautorizaturik. Goi agintarien konfiantza guztia duen jauna izendatu dute hizkuntza gauzetan arduradun, Pedro Pejenaute.
|
|
|
Edota ‘x objektuak c Celsius gradutako tenperatura du’ enuntziatua ‘termometro batek x objektua ukitzen badu, orduan termometroak c Celsius gradu erregistratuko ditu’ enuntziatuaren baliokidea dela zeritzoten. Ikusmolde murriztaile hau ere —joerazko terminoak
|
zeuzkaten
enuntziatuak behaketazko enuntziatuetara (egiaztagarriak, azken finean) murriztea besterik ez zuen nahi— problematiko bilakatu zen. Ikus dezagun zergatik.
|
|
|
Txalet haietako zenbaitetan lan egitea egokitu zitzaidan... Urrezko iturriak
|
zeuzkaten
!, Italiatik inportatutako urre mazizozko iturriak, aizu! Eta hango autoak!
|
|
|
Amona, ama, izeba, izebaren seme txikia eta gu bi anaia –gutako hirugarrena, arreba alegia, gerraostean jaio zen–, beraz, sei lagun abiatu ginen Tolosara autobusean. Gurpil mazizoak
|
zeuzkaten
autobus haiek, inguruetako herrietatik Ordiziako azokara baserritarrak eta eramaten ibiltzen zirenak. Amaren ahizparen etxera gindoazen Tolosara, baina han ere gerra mugimenduak izan, eta egun gutxi egin genituen.
|
|
|
Dena dela, hazten ari zen mugimendua, handitzen, gainezka egitear. Buru zebiltzanak eurak ere ez ziren konturatzen zer zeukaten eskuartean, zelako indarra eta ahalmena
|
zeuzkaten
mugimenduarekin.
|
|
2001
|
|
|
1.1960az geroztik nazionalismo iraultzailea gizarteratzen hastearekin baterasortu zen dinamika politiko soziala eta kulturala aipatu behar da. Bertsolaritza, euskal kanta berria, Ikastolak, komunikabideak eta euskal argitalpenak, 1960ko hamarkadan, euskal gizartean sustraiak sendo botata
|
zeuzkaten
kultur gertakariak ziren, eta frankismoa suntsitzen saiatu bazen ere, ezzuen lortu. Alfabetatze eta euskalduntzearen hezkuntza gertakaria, funtsean, herri mugimendu baten ondorio da.
|
|
|
Izenik gabeko kale hartan izenik gabekoak ziren etxebizitzak. Mila bider ikusitako horma zikinak, zenbakiak ahaztuak
|
zeuzkaten
portalen atariak, (batean edo bestean sartzean errealitate berarekin topo egingo zenuela adieraziz) farola eskasen argi ximela... Klarinete baten melodia entzuten zen, deszifratzeke gelditzen zitzaizkion maitasunaren koblak partitura eskas hartan aurkitu nahian.
|
|
|
Niri begira ote zeuden iruditu zitzaidan, baina ez nuen haietako bakar baten begiradarik topatu. Nonbait bihotzeko ispiluak apurtuak
|
zeuzkaten
, baina zazpi urteko madarikazioa baina luzeagoa suertatu zitzaien bizi hartako ikusezina, sentiezina... Hala ere, berehala estali zizkidan makinak irudi haiek, nik oparitutako txanponaren ondorioz musika martxan jarri zenean.
|
|
|
6 Ibili nintzen ikastetxekoak, bederen, frantses etorkikoak ziren eta artean, oraindik, frantsesak
|
zeuzkaten
buru. Chauvin en eskolakoak izateaz gainera, jo eta ke aritu ohi ziren, espainolak baino espainolago zirela erakutsi nahiz (K.M.O.).
|
|
|
hots, kat, exokhén erdara den horren ordain. Daramagun martxan, laster esan da, eta Euskaltzaindiak aldarrikatuko balu hobe, 1950 inguruan euskaldun guztiok euskalduntzat
|
zeuzkaten
hitzak euskal hitz direla. Ez garela, formaz eta adieraz, mailegatuen mirabe.
|
|
|
Argia gaberik jaikitzen, presaka gosaltzen eta lau hankak sokaz bilduak
|
zeuzkaten
axuriak beso banaren puntan dilindan bide bazterrera lehiatzen ginen. Urtarrileko hormek ipularrak zuritzen zituzten eta zubitik lerratzean uraren murmurioan amodiozko kanta bilakatzen zitzaigun.
|
|
|
Sanson eta Dalilaren pasartea mahairatzen zenean, gasna irensten zuten apezek, behatz gotorrak gerezi konfitura ontzian deblauki sartuz. Aita ausentearen partez, Balantsunen bost ondokoek lau aita kanoniko
|
zeuzkaten
: ez ziren galduko.
|
|
|
Hil eta hurrengo urtean, herriko plazan, gerlan bizia lapurtu zitzaien herritarren oroitarriaren parean, Balantsunen plomuzko itxura estreinatu zuten" poesiaren eta herriaren maitale sutsuek". Ospetsuek meza, mintzaldiak eta Herriko Etxearen kontu adelatu bazkaria
|
zeuzkaten
egitarauan. Plomuki hartan Balantsun agertzen zen, bildotsa bizkarrean zeramala, labrit xakurra saihetsean eta galtzarpa hutsalak sorbaldan.
|
|
|
Gerla ugarietan harrapatu banderak tanpez altxatu ziren. CRSek gerrian zintzilik
|
zeuzkaten
lakrimogenoak askatu zituzten zer gerta ere. Eta bost gizonek Maddalen zenaren hilkutxa bizkarrean zeramatela, gurutze zilarra eroaten zuen lehen auzoaren hatzetarik, elizatik jalgi ziren.
|
|
|
Aldapatik behera zetozen, korrika ttikian, ezinean kasik. Oso txandal nabarmenak jantzita
|
zeuzkaten
, berri berriak eta kolore bizikoak. Bolantea kolpetik jiratu eta, kamioaren alde batetik bestera lerratuz, beren aurrean geratu nintzen Juliaren kotxeaz galdetzeko asmoz.
|
|
2002
|
|
|
Astopisten herria ei zen gurea 1972an. Eta
|
zeuzkaten
zirkulazio arazoei nolabaiteko konponbidea emate aldera, gaur egun hain ezaguna zaigun Bilbotik Behobiarainoko autobidea egitekotan ziren. Proiektu honek ez zuen protesta larriegirik sortu, ez behintzat Leitzarango autobia egiterakoan izan zirenaren parekorik.
|
|
|
haien orduko programan, segurantza soziala Euskadirena zen, enplegua Euskadirena zen, ikerketa Euskadirena zen... Plataforma horretatik abiatzen ginen, sozialistek beren egitarauan
|
zeuzkaten
eta. Jende argiarekin eta aurrekari horiekin, saiatzea behintzat merezi zuen.
|
|
|
Antolapenak azkortu eta agurotu egin ziren, beharrik, eta hala, bigarren urtearen erdi inguruan Asia zabaleko eta Ameriketako estadistikak zehaztatu ezezik, munduko beste zokoetako ximinen gora beherak ere, burutu xamar
|
zeuzkaten
. Ondorioz, Biltzarrerako zirriborro erabatekoak taxutzen ere hasiak ziren.
|
|
|
Buztandun ximinoek gertu
|
zeuzkaten
beren isatsak, hautsez beteriko paper xortak biguinki igurtziz garbitzeko. Katirrinoek atseginez hartu zuten izendatu zitzaien lana eta emandako agindua; lanik gabe zeuden eta bizikatura dexentearen jabe ezin bait ziren, aldizko.
|
|
|
Oroigarrien artean, han
|
zeuzkaten
harako Phitecanthropus zutikakoa (lehen aztarna Javan zuen), han Sinanthropus pekindarra, han Mauer en matrailezurdun presapiens. Eta geroago... iluntasun osoa.
|
|
|
Zortzi frijigailuetatik, erresistentziak aparatuari kateaturik
|
zeuzkaten
laginak Philips eta Tefal ziren (horrenbestez, garbitzeko unean eragozpen latzagoak agertzen zituzten) bi.
|
|
|
Ilartargiak diz diz egiten zuen piztia haien ezkatazko azalean eta hondar gainean tolestaturik
|
zeuzkaten
urrezko hegalen luma apainetan. Ikara eta izua emateko moduko brontzezko atzaparrak itsatsirik zeuzkaten itsasoak noizbehinka laztanduriko harri beltzetan.
|
|
|
Ilartargiak diz diz egiten zuen piztia haien ezkatazko azalean eta hondar gainean tolestaturik zeuzkaten urrezko hegalen luma apainetan. Ikara eta izua emateko moduko brontzezko atzaparrak itsatsirik
|
zeuzkaten
itsasoak noizbehinka laztanduriko harri beltzetan. Gorgonak amets gozoetan murgildurik zeudela zirudien:
|
|
|
beharbada, gizakiak sarraskitu eta urratzen zituztela egingo zuten amets. Ilearen ordez
|
zeuzkaten
sugeek ere lo ziruditen, eta, hala ere, bat edo beste bihurrika hasten zen noizbehinka, egon ezinik, edota burua altxatzen zuen eta mizto bikoitza atera hortz pozoitsuen artetik. Zenbaitetan, ziztu mehe eta erdi lotakoa bezala egiten zuten burua altxatuta, eta besterik gabe, nagi, euren ahizpa sugeen artean ezkutatzen ziren berriz ere.
|
|
|
edozein izaki bizidunek gorgona haietako bati aurrez aurre begiratzea nahikoa zen haragizko, hezurrezko eta odolezko gorputz beroa harrizko bizigabe hotza bihurtzeko. Gorgonen aurpegiek harri bilakatzen zituzten aurrean
|
zeuzkaten
bizidun guztiak.
|
|
|
1970eko hamarkadan energiaren edo petrolioaren krisia agertzean, Hego EuskalHerriak, industria eskualde legez, energiaren kontsumo handia zeukan. Enpresekgutxi garatuta
|
zeuzkaten
energia aurrezteko planak, prezioak garestitzean arazobilakatu zena. Era berean, energia iturriak gutxi ziren, nagusiak petrolioa eta energia elektrikoa izanik; beraz, iturrien dibertsifikazioa eskasa zen.
|
|
|
Oinordetza eta Dohaintzen gaineko zergaren kasuan, senidezuzenen arteko oinordetzak eta dohaintzak zergetatik aske utzi dituzte, eta gainerako kasuetan jaitsi egin dira tipoak. Pertsona fisikoen errentaren gaineko zergarenkasuan, 1997ko erreformara arte lurralde historikoen araugintza ahalmena nahikoatxikia zenez, aukera gutxi
|
zeuzkaten
foru aldundiek arauak ezartzeko. Dena den, errenta profesionalen eta enpresarialen kasuetan zenbait hobari fiskal ezarri ziren, eta kuotaren gaineko kenketa pertsonalak sartu ziren.
|
|
|
Euskal kontzejuetanfinkatu ziren oligarkiek, beren lehentasuna justifikatzeagatik, XIX. mendera arteiraungo zuen gizartearen irudia zabaldu zuten. Irudi horren arabera, Gipuzkoako etaBizkaiko biztanleek orubeak
|
zeuzkaten
aitoren semeen komunitateak osatzenzituzten. Bizkaian, behintzat, ideia hori XVI. mendearen hasieran finkatu zen.1452ko Foru Zaharrak nekazariak eta aitoren semeak bereizten bazituen ere, 1526koForu Berriak kaparetasun orokorra aldarrikatzen zuen.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, hasierako hominido haiek abantaila nabarmenak
|
zeuzkaten
gainerako animaliakaz alderatuta, zeren: a) gizakien burmuina handiagoa baitzen gainerako ugaztunena baino; b) burmuin handiago horrek ikaste prozesuak ahalbidetzen baitzituen.
|
|
|
Ermita barruko suak, hor bai, lekua argiztatzen zuen, eta elkar ikusi ahal izan zuten: denek
|
zeuzkaten
beltzak aurpegiak; bihotza dardaraz. Lasterka urrundu ziren metro batzuk, badaezpada.
|
|
|
Irene eta Arantxa aurkitu zituen sukaldean, esnea berotzen. Begiak erdi itxita
|
zeuzkaten
.
|
|
|
Ez zen horrela. Hildakoek bala zauriak
|
zeuzkaten
. Kontuak ongi ikertu eta garbi atera zen:
|
|
|
Informazioa toki askotatik iritsi zen Londresera. Egunkari bakan batzuek soilik
|
zeuzkaten
berriemaileak, Bizkaian hilketa basa jazo zenean. The Times ek gogor salatu zuen Alemaniako hegazkinen ankerkeria.
|
|
2003
|
|
|
Alde horretatik, merezi du Piketty eta Saez-en ikerketan aurkezten diren guztien artean pare bat zifra nabarmentzea. 1970an, familia guztien artean %0, 01ek AEBetako ondasun guztien %0, 7
|
zeuzkaten
, eta herrialde osoko familien irabazien media bider 70 irabazi zuten. 1998an, familien %0, 01 hori ondasun guztien %3aren jabe zen eta media bider 300 irabazi zuten.
|
|
|
Kotxerik gabeko kaleak
|
zeuzkaten
orduan, eta jendea lasai asko ibil zitekeen bertatik. Baita bizitzaren erritmoa askoz motelagoa zelako ere.
|
|
|
Eta etxean bertan hasi zuen bere heziketa, liburutegian
|
zeuzkaten
liburuetatik eta gurasoek jarri zizkioten etxe irakasle frantziar eta ingelesetatik ikasiz. Horrela bilakatu zen hirueledun (erbestera joan behar izan zuenean itzultzaile gisa lana izateko primeran etorri zitzaion gorabehera hori), eta horrela ezagutu zuen Frantzia eta Ingalaterrako literatura.
|
|
|
Bestetik," Umeiki alkiya", 1916an Itsasondoko baserri batetik ekarritako aulki benetan bitxia. Garai batean, erditzeko orduan arazoak
|
zeuzkaten
emakumeek erabiltzen omen zituzten honelakoak. Hiruki formako zurezko eserlekuak, erdian hutsunea zuen.
|
|
|
Bigarrenik, bide bera hartu zuten gero Europako beste erresuma zenbaitek eta bere gain utzi menturaz lau mende hartan eskutan
|
zeuzkaten
ontasunak: Hala nola, Portugalek Mozambike, Ginea, Angola eta Timor; Espainiak Maroko Iparra eta Sahara Mendebala; Belgikak Kongo, Burundi eta Ruanda; Herbehereek Indonesia; Italiak Libia, Etiopia, Eritrea eta Somalia.
|
|
|
XVIII. mendearen bukaeran, milaka frantsesek Antilletan plantazioak zituzten eta horiei esker bizirauteko posibilitateak
|
zeuzkaten
. Azukre industriari esker Paris, La Rochelle eta Bordele industri gune garrantzitsuenak bihurtu ziren:
|
|
|
Edo beste ordena batean, beharbada. Aurre aurrean
|
zeuzkaten
atea eta kartela seinalatu zizkion neskak," Bertan" esan nahi izan balio bezala. Matias lotsatu egin zen apur bat eta okurritu zitzaion neska hori aurreko gizonaren alaba izan zitekeela.
|
|
|
Izan ere, karratu batzuek karratu itxura daukate baina sorpresak ematen dituzte gero. Beste alde biek ere zazpina zentimetro
|
zeuzkaten
, ordea. Paper karratu karratua zen.
|
|
|
Nik bi urte pasa berriak nituen barnetegi frankista batean, goi mailako batxilerra ikasten, eta hamarretik hamalau urtera bitartean mojen ikastetxe batean egona nintzen, Teresianetan. Garai hartarako teresianak modernoak ziren (kalekoz janzten ziren, lanbide zibilak
|
zeuzkaten
) eta pedagogiaren aldetik aurreratuenetakoak izango ziren ikastetxe erlijiosoetan. Baina ez zeukaten ezer abertzaletik.
|
|
|
Gauetan noiztenka, nahitara alarma batek huxtukatzen zuen eta beren oihal etxoletarik kaltzoinez ateratzen ziren, ziztuan. Bozen manuz hor zeuden, zutik, hotzak hotzari, iraupen fisiko fisiologikoaren mugak norainokoak
|
zeuzkaten
aztertzeko. Hamaseietarik zortzi hoberenak hautatuko zituen Patxi ATEko logistika arduradunak.
|
|
|
Hamabost egunen buruan nortasun agiri faltsuak eskuratu zituzten, eta, lasaiago dagoeneko, hiriko puta etxe argiztatu batera jo zuten, erraiak huts asmoz, geltoki herdoilduaren auzoan. Bilo eta bizar luzeak
|
zeuzkaten
. Mendian zein gaueko ekintzetan zainartu mutikoen ipurdi alde gogor eta gotorrak desiragarri zitzaizkien" gixon" melengei.
|
|
|
eta seme alabak
|
zeuzkaten
.
|
|
2004
|
|
|
Gainerako zukuek aroma naturalak
|
zeuzkaten
.
|
|
|
Nork ikusi du horrelakorik! Hala ere, eskuetan asaltorako fusil handiak
|
zeuzkaten
, ia eurak baino handiagoak, eta, horiek ematen zieten segurtasunez edo, oilar plantak egiten zituzten. Palestinar adinekoenganako errespetu eza, egun horretan egiaztatu nuen.
|
|
|
–Hirugarren Munduko? herrialdeek Europan garatutako nazio kontzeptua eta metropoliek
|
zeuzkaten
garapen ekonomiko eta ongizate mailak lortu nahi zituzten (Gerra Hotzaren garaian bi bloke nagusitu ziren, bi mundu zeuden: edo AEB ren aldekoa zinen edota SESB en aldekoa.
|
|
|
Esan dugunez, SokratesHomeroren aurka sortu zen, Sokratesen etika artean nagusi zen etika homerikoarenukapena da. Horrela aitortzen zaigu Sokratesen Defentsa obra platonikoan, Sokratesek bereherrikideek
|
zeuzkaten
bizitza goiburu homerikoak aitortzen dizkigurtean:
|
|
|
–Beharrezkoa zen. Oraindik ez genekien Mireiaren esperimentuaren emaitza zuzenak ba ote
|
zeuzkaten
. Nola edo hala erakarri behar genituen; burua aterarazi.
|
|
|
Ezker filosofikoa, bestalde, dialektiko berriek osatzen zuten, Frankfurten ingurukoek, eta buruan
|
zeuzkaten
gauzen artean gertakariak auzian jartzea zen garrantzitsuenetariko bat. Filosofiak, beren ustez, gertakari horien kritika behar zuen izan.
|
|
|
" Bazekiat non eginen dudan...", ‘dudan’ aditza azpimarratu zuen,"... zuloa!" Miren beti eraman nahi izan zuen zoko batean eginen zuen, Lizarragako portuan bertan. Sai sail nagusiak habiak
|
zeuzkaten
tokiaren azpian.
|
|
|
Lurrean
|
zeuzkaten
poltsa maletak hartu eta taxi bat gelditu zuten kalearen erdian. Taxiaren atzealdean eseri ziren.
|
|
2005
|
|
|
1984ko 2tik 3rako gauean 43 tona gas toxiko isuri zituen Union Carbidek Bhopalen oraindik martxan daukan lantegian: ura sartu zen gai arriskutsuak
|
zeuzkaten
biltokietan eta erreakzioak eragindako leherketak ingurura jaulki zituen metil isozianatoa, fosgenoa (mostaza gasa), zianido hidrogenoa eta monoxido karbonikoa. Babes neurriek (baldin bazeuden) ez zuten beren lana egin:
|
|
|
Pamiela argitaletxearen eskutik Álvaro Adot Lerga historialariak aurkezten digun lan honek Juan de Albret y Catalina de Foix o la defensa del Estado navarro() dauka izenburutzat, eta bertan daude jasoak Nafarroako Juan III.ak eta Catalina I.ak beren menpe zeukaten erresumaren indarra eta independentzia babesteko egin zituzten ahaleginak. Nafarroa eta Biarnoko independentzia deuseztatzeko asmo sendoa zeukaten bai Gaztelako erregetzak eta baita Frantziakoak ere, eta Adot Lerga historialariak dioenez, Albreteko Juanek eta Foixeko Catalinak balantzin motako politika aurrera eraman behar izan zuten beren menpe
|
zeuzkaten
lurraldeen burujabetasuna babesteko, unearen arabera etsai arriskutsuenetara gerturatuz edota haiengandik irmoki urrunduz.
|
|
|
Bi eguneko lanaren eta erreakzio kimiko batzuen ondoren, lortutako produktua hozkailuan sartu eta halako festa txiki bat egin dute paraje hartara bildutako hogei lagunek. Biharamunerako, kristaltxo hilgarriak lehortu eta etxera eramateko prest
|
zeuzkaten
.
|
|
|
Gure zaharrak entzuten direlarik lehenagoko biziaz mintzatzen nostalgiarekin, gauza bera erakusten dute: ez dute xurikiten errekan, neguko ur hotzean egiteaz dolurik ez eta kilometroak oinez lohian ibiltzeaz, baina bai elgarren artean
|
zeuzkaten
harreman aberatsetaz, urera joatean ala bideetako ibilaldietan. Bidean oinez zoazelarik eskolara, elizara, merkatura, elizan sartu aitzin eta ondoan, arto biltzen edo xuritzen, ogi joiten... elgarrekin mintzo ziren, elgarren berri bazekiten, elgarren arteko loturak sortzen ziren, indartzen.
|
|
|
Eta klaro, hori, nik uste dut, Gallastegik bakarrik egin duela, eta berak lortzen du bere inguru interesantea idazlea zelako, eta ez dauka denborarik gerrak harrapatzen duelako. Gallastegik zeuzkan, besteek ez
|
zeuzkaten
iturri batzuk intelektualki ere, ze Irlanda ezagutzen zuen eta zeuzkan adiskide irlandarrak, orduan, bazeuzkan erreferentzia batzuk, ba beste batzuk ez zeuzkatenak. Eta Arana Goirik ere ez zeuzkanak, eta orduan posible zen beste pentsamendu bat desarroilatzea.
|
|
|
Langileen arabera, Bizkaiko Foru Aldundiak" iruzurra" egin die. Izan ere, maiatzaren bukaeran besteak beste Areeta Larrabetzu linearen zerbitzua ematen duen Loiuko enpresako kideek ekainaren hasierarako aurreikusita
|
zeuzkaten
lanuzteak bertan behera utzi zituzten, Eusebio Melero Garraio sailburua bitartekari lanak egin ostean. Langileek herenegun Batzar Nagusietan Bizkaiko Foru Aldundiko Gobernu Taldea osatzen duten EAJ eta EAk lan baldintzak berdintzea jasotzen zuen PSE EEren proposamena atzera bota izana kritikatu dute.
|
|
|
Erortzeko moduaz aparte, hilotzean bereak ez ziren ile batzuk aurkitu zituzten. Ileak berez eroriz gero garbi egoten ziren, baina borroka baten ondoren eroriz gero haragi zati mikroskopikoak
|
zeuzkaten
ertz batean itsatsita, eta horrela zeuden Anderri aurkitutakoak. Ileak kasuarekin zerikusia zuten guztiekin alderatu zituzten eta ADN frogak ezezkoak izan ziren.
|
|
|
144 metro baino askozaz gehiago zituen belardiak; 200 ere bai. Sobran
|
zeuzkaten
metroak. Baina zabalera ere neurtu behar zuten:
|
|
|
36 metro
|
zeuzkaten
neurtuta zabaleran. 36 metro.
|
|
|
Ziur zegoen ez zuela inor hil, bala galduren batek jota ez bazen. Aurrez aurre
|
zeuzkaten
lubakietan mugitzen ziren itzal urrun haien artean, anaia zaharraren aurpegia ikusi uste zuen etengabe, hura ere izuturik, bera bezala.
|
|
|
Sartaldekoan erosotasun guztiekin, komunisten aldean, berriz, dena eskas. Aleman jesuitek ia guztiek
|
zeuzkaten
ezagunak komunisten aldean eta erregaloak ematen zizkiguten, ezagun horiei emateko: usain oneko xaboiak, nylon galtzerdiak, jantzi dotoreak...
|
|
|
Kapitain alemanaren ondoan frantses armadako bi lotinant ere ba omen zituan. Eta hara non hilerriaren erditik begitarteak oihal zuriz estalirik
|
zeuzkaten
bost edo sei mutilez osatu taldea jazartzen zaien, mitrailetak ozen eta su.
|
|
|
Gurutzearen seinalea marrazten zuen bitartean, lau soldadu uhin hiru lerrotan plantatu ziren. Mutikoek eskuak eta zangoak sokaz estekaturik
|
zeuzkaten
. Janinak su!
|
|
|
Mutikoek atsean hartuko zuketen ohean etzatea eta ur freskoz garbitzea; ez zuen gehiagokorik amesten Beinatek, aldion saldoaren buztanean zebilela. Hamabost kilometro
|
zeuzkaten
egiteko armadaren kanpamendura heltzeko. Baina hara non bortu gain zehargi batetik, nehork ezin zehazki iragar nork eta nondik, tiro batek erdiz erdi urratu zuen Beinaten lagun mina bilakatzen ari zen Georges apez gaztea.
|
|
|
Haurrak preso
|
zeuzkaten
familia kideek eta presoen sustengatzera bezain horditze on bat atzeman eta neska zenbait" altxatzera" gerturaturiko multzo gotorreko zintzur zabalek mailuka segitzen zuten. Edmeak orduan populua aztertzen zuen:
|
|
|
Monoprix dendan ez hain aspaldi erosi ardoa inguruka ibilarazten zuten eta bakoitzak, eskuarekin ttuttuna xahatu gabe, botila berde uhargia ezpain artera hupatzen zuen. Zakurrak saihetsean
|
zeuzkaten
, mihia lurreraino tiran eta hatsanka. Kastelaren euskaldun txapel beltza kalearen erdian zen, eurozko arditen aiduru.
|
|
|
Esku gibelaz begitartea idortu zuen. Oinak lohian iltzatuak
|
zeuzkaten
. Eskuak buztinez emokatuak.
|
|
|
Egun hartan Yves eta Thierry errabiatuak ziren. Jules, Kastela eta Philippe Poternan aiduru
|
zeuzkaten
. Philippek hiriko jatetxeetako zikin ontziak arrakatu zituen eta elkarrekin oparoki bazkaltzen zirela, beraien artean konpontzea deliberatu zuten.
|
|
|
Loa zutik hartzeko istorioak lerrokatzen zizkion Peterrek, ya know eta ya see ka, basamortuan Europa zaharretik etorri beste immigratuekin, hinki hanka mintzatzen ikasiriko amerikar perpausaren bihotzean fucking elea edonon sakatuz. Desert Inn-en zeudela, kafe kikera ketan aitzinean, Mikek Peterri amultsuki eta telebistari aldizka begiratzen zien, gerrietan zintzilik
|
zeuzkaten
talki walkien zurrunga bitsak ostatuaren barnean oihar.
|
|
|
Neskak aiduru
|
zeuzkaten
, herrokan. Tadjikek bi elez normaltasun itxurarekiko tratua hitzartu zuen Maiwen etxekanderearekin.
|
|
|
Zortziak inguruan lotzen zen tango kidearekin, katu itxurako reiki terapeuta. Erotuta
|
zeuzkaten
aldian aldian eskolak ematera azaltzen ziren irakasle porteñoak.
|
|
|
Bilbon epelenekoek agintzen zuten, antolamendu onak
|
zeuzkaten
batzokietan, eta ongi ezkutatuak Belgikatik ekarritako sutarako denak. Ez zuten herria armatu nahi, burokrazia handia gainditu behar zen pistola zorritsu bat eskuratzeko.
|
|
|
Eta tiro batzuk gero. Gaueroko kontua zen, harri barruan
|
zeuzkaten
lezoiak batzuek eta besteek.
|
|
|
Plazan gelditu ziren hiru soldadu, errepidea zubirantz gurutzatzera zetozen neska multzo berriak meneko
|
zeuzkaten
langile penatuen lerro artetik iragan ez zitezen.
|
|
|
Meza nagusiaren ondoko orduak libre
|
zeuzkaten
edonon ibiltzeko herri barruan, guti ziren kasernara joaten zirenak bazkaritara, otordu jator bat egiteko tenorea zen, astean behin bederenik. Bittorrek esaten zuen, nori ikasia oroitzen ez, patrikan bezalaxe nahi izanen zukeela ukabila sabelean sartu ahal izan, betea zeukala esate alde.
|
|
|
Atelierrera abiatzeko asmoa zeukan goiz hartako aginduak ematera, baina tinkatze hark amorrarazi egin zuen, herrira abiatu zen buru makur eta madarikazioka, Tanqueray Abbot Ale Hornimans Buchanan’s Royal Crown, hiriburuko lineak egokitzen zituzten bitartean portuan ikuilututa
|
zeuzkaten
Londresek saldutako bi solairuko troley zaharren artetik.
|
|
|
Eta kandela guztiak ebastera sartu behar genuela eliza itxian aginduko zuen, edo antxetek habiak
|
zeuzkaten
labar ikaratzaileetan jaitsi behar genuela arrautza bila, eta ez zetozenak loretxu, eta loretxuei egiten zitzaiena eginen zigula berak bat banaka. Izuturik ez baina liluraturik ginduzkan.
|
|
|
Hori esanda udaltzainen bulegora jo zuen pauso luzeka, Tom krabata beltzak oraindik lepoan
|
zeuzkaten
lehengusuen artean utzita.
|
|
|
Gaztelarrek bahiturik
|
zeuzkaten
hiri 15
|
|
2006
|
|
|
Betiko zenbait mugimenduk ere han zirauten: ekologistak eta feministak, kasu; artean, arazo ezberdinak
|
zeuzkaten
eta asimilatuak ez izaten saiatzen ziren. Muturreko talde hauek, beraz, taktika berriak sortu behar izan zituzten.
|
|
|
Zer ondorio atera? Judu tradizioan heroitzat
|
zeuzkaten
emakume berezi horiek Jainkoaren asmoak mundu honetan gauzatzeko tresna edo bitarteko izan zirelako. Ba, bide heterodoxo eta bihurri samar horietatik bidali bazuen Jainkoak bere Semea mundura, gu ez gaitezen izan hain ipurterre puritano, buru estu eta moralista zitalak.
|
|
|
Lege Lehorra ezarri eta hamabi urte geroago Escohotadoren hitzetan beti," debekuak milioi erdi gaizkile gehiago sortua zuen, eta ia 30.000 lagun hilak zeuden alkohol metilikoa eta bestelako destilazio pozoitsuak edatearren; beste 100.000 inguruk paralisia, itsumena eta bestelako kalte konponezinak
|
zeuzkaten
". Azkenik, 1933an bertan behera utzi zuten Volstead Act, AEBetako gobernuak heroina legez kanpo utzi eta gutxira.
|
|
|
Inguru honetan hogeita hamarren bat herri hustu ziren berrogeita hamar urtean. Gehienetan dabil haizea horma erorien artean, sasiak janda daude karrikak, hilerrietako gurutzeak, elizetako aldareak eta erretaula hondarrak; bizilagun gehienek
|
zeuzkaten
apurrak eraman zituzten eta gaitza da hemen bizi izan zirenen bizimodua gogora ekar dezakeen ezer aurkitzea. Hemen pausoa tentuz botatzen duzu, beldur baitzara ez ote zaizun buru gainera harriren bat eroriko.
|
|
|
Beste jirafa guztiek izen oso luzeak zituzten bitartean Jeronima, Berengaria, Brunisenda, Klementzia edo Petronila jirafa lepo motzari izen laburra jartzea erabaki zuten haren gurasoek. Izan ere, beste jirafa denek hanka eta lepo luze luzeak
|
zeuzkaten
, eta berak ez. Ester hazten zihoan neurrian, lagunengandik guztiz desberdina bihurtzen ari zen.
|
|
|
XIX. mende bukaeran hasi ziren kotoia egiten Chacoko soroetan eta 1923rako 50.000 hektareaz goiti zeuden «urre zuriz» beteta. Ameriketako beste herrialde askotan beltzak
|
zeuzkaten
lantegi horietarako, baina Argentinan Europatik etorritakoen arteko txiroenak eta indioak zeuzkaten. Tarteka hauek protesta egiten zuten bizi baldintza gogorrengatik, baina ugazabak gehiago kezkatzen zituen indio guztiek beste norabait alde egiteak.
|
|
|
XIX. mende bukaeran hasi ziren kotoia egiten Chacoko soroetan eta 1923rako 50.000 hektareaz goiti zeuden «urre zuriz» beteta. Ameriketako beste herrialde askotan beltzak zeuzkaten lantegi horietarako, baina Argentinan Europatik etorritakoen arteko txiroenak eta indioak
|
zeuzkaten
. Tarteka hauek protesta egiten zuten bizi baldintza gogorrengatik, baina ugazabak gehiago kezkatzen zituen indio guztiek beste norabait alde egiteak.
|
|
|
Gaixotasunak ekarritako urritzeaz gain, sirionotarrek aurrez aurre ganadujabe aberats zuriak
|
zeuzkaten
, eta hauei gainera Boliviako militarrek laguntzen zieten. Era guztietako tratu txarrak ematen zizkieten ganadujabe horiek sirionotarrei gainerako indigena eta beste txiro guztiei bezala, noski eta horietatik ihesi zebiltzanak ziren Holmbergek ezagutu zituenak.
|
|
|
[01.28.21] Aleutiarrek beren jatorri eskimalagatik
|
zeuzkaten
|
|
|
Horrela ustiatutako lurrak jabeek edo esklaboek eta kolonoek lantzen zituzten. Hiri greziarrak indigenek landutako lur ugari
|
zeuzkaten
. Lur hauek indigenen etxebizitzak izaten ziren.
|
|
|
Erromako antzinako aristokrazia desagertu zen. Aristokrata hauek probintzian
|
zeuzkaten
lurrak enperadorearen esku geratu ziren. Enperadorearen Italiako jabetzei buruz gutxi dakigu, beharbada jabetzak funtzionarioz osaturiko aristokrazia berriari transferitzen zizkien.
|
|
|
Geratzen zitzaigun arraza oso egoera txarrean zegoen. XX. mendearen bukaeran, 40 abere baino ez ziren gelditzen, Frantziako zoologiko batzuetan
|
zeuzkaten
. Orduan, arraza berreskuratzen hasi ginen.
|
|
|
Bestalde, morfologian ezaugarri bateratuak
|
zeuzkaten
hiribilduek, hala nola hesiz inguratuta egotea, erregulartasuna, auzokideen etxeak zeuden orubeak, espazio publikoak, etab.
|