|
2000
|
|
|
|
daukagu
guk biyak;
|
|
|
Txillardegi-ren harira etorriz, nola presta daiteke herri bat askatasunerako? Zein errekurtso
|
dauzka
gurea bezalakoherri batek, errealitate finkatu bati aurre egin eta potentzialitate baten onurak sinesgarri bihurtzeko?... Gure historiaren berraztertze kritiko batetik abiatuta, konstruktibismoaren haritik, gure potentzialitate soziopolitikoetan oinarrituz, txikitasunakematen digun aukera guztiez baliatuz.
|
|
|
Hara, Dabid, nik barkatu behar bazaitut, barkatu egiten zaitut, baina onartu beharra
|
daukagu
gure harremana" impasse" handi batean dagoela. Beharbada zure harreman berri horren beharra genuen non geunden argi ikusteko adierazi diot, eta nire hitzetan Teresaren hitzen oihartzuna antzeman dut.
|
|
|
Ordurako Dabidek sabaiko argia piztua zuen eta niri, bikoteari atsegin ematearren, lanparak ere piztea bururatu zitzaidan. Eta piztu banituen, piztu nituen, zeren lanpara oparituak argitu beharrean, Dabidek ohepean ezkutatuak
|
zeuzkan
gureak piztu baitziren. Hura lotsa!
|
|
|
Eskerrik asko, poeta lagunok. Zuen malkoari esker
|
daukagu
gure maluren eta pozen berri; gure begian ikusten jakin izan duzuen zuen malkoari esker gure samin pertsonalak gozatu dizkiguzue; negar egiteko beldur ez zaretelako ikasi dugu kantatzen gure saudade kolektiboa, gure fado nazionala: " Nesta vida desvairada, ser felizecoisa pouca." j
|
|
|
Irudikapen argiaren kontzeptuak funtsezko esanahia
|
dauka
guretzat. Gure irudikapen era izendatzen du, gauzak ikusteko dugun modua.
|
|
|
Hurrengoa esango nuke: basatien ikuspuntuak deskribatzeko Frazerrek" ghost" [espiritu] edo" shade" [itzal] bezalako hitzak —guretzat eta beraientzat hain arruntak direnak— eskura
|
edukitzeak
gure eta basatien arteko parekotasuna erakusten digu.
|
|
|
Frazerrek ez du ikusten Platon eta Schopenhauerren doktrina
|
daukagula
gure aurrean.
|
|
2001
|
|
|
Hori horrela, orain arteko terminologia horrek denak (independentzia, federalismoa...), adierazten ditu subiranotasunaren gradu ezberdinak, alegia, ahalmen politikoa noraino
|
eduki
gure eskutan. Ondo da.
|
|
|
Frankok behar bada ez
|
daukate
guretzat. Zenbatek ez dakit, ez baititut alderdi bakoitzeko iritziak kontatu.
|
|
2002
|
|
|
Erritmo eta
|
edukietan
gure aurreikuspenak betetzen ari dira, baina garbi dugu oraindik ez dela bukatu. Ziur gaude inputazioak egongo direla, atxiloketak eta kartzelaratzeak, edo saiakerak bederen.
|
|
|
Ai, alia! Mayan
|
geunkan
guk onen inbiri bakue: ogei urtekua.
|
|
|
Eskolapean zegoan Maruriren bizartegia, gaur Caja Ahorros Municipal de Bilbao dalakoa dagoan tokian bertan. Arroitaren ostatuan, ordea, orain bizartegia
|
dauka
gure adiskide betiko batek.
|
|
|
Hor dagoz euren lanak, zelan halan baliotsuak, hain nabarmen eta zoragarri mailakoak izan ezarren. Arean be, gure, bai intereseko literaturan, hau da, arimen onerako taiutu eta idatzi izan direan liburuetan, bai hutseko edo, diranetan be, maila apalean
|
daukagu
gure literatura idatzia, gaur dan egunean be. Ez gagoz beste iñungo literatura mardo eta gizenakaz erkatzerik ez alderatzerik egiteko moduan.
|
|
|
–Zuk, zuk al
|
daukazu
gure begia! Eta nor zara zu?
|
|
|
Lehenik eta behin, egoera honetan, behingoagatik badaukagu masa kritikobat, bai ikasleen aldetik, bai eta irakasleen aldetik. Kongresu honetan bertan emango diren datuen arabera, 1.000 bat irakasle euskaldun
|
dauzkagu
gure artean. Berriki UEUk egindako ikerketa batean. Bizkaiko Foru Aldundiaren diru-laguntzaz? 900 bat irakaslerekin osaturiko laginketa baten bitartez, profil bat egitea lortu dugu, zoritxarrez datu hauek ez daude txostenetan, gauza berria delako?.
|
|
|
–Auskalo –hausnartu zuen– Agian norberak bere bidea jorratzen dik, edo agian patu mugatu bat
|
zaukak
gutako bakoitzak, eta, orduan, egiten dugun edozein gauza ondo zagok. Akatsik ez horrela –eskua uretan sartu zuen, pentsakor.
|
|
|
–Eta zer ikusteko
|
dauka
gurekin? –galdetu zuen Mirarik, zentzu bila.
|
|
|
Horietako batean irakurri nuenez, zauritutakoaren semeak hauxe aitortu zuen: " Zakurrak begitan hartuta
|
zeukan
gure aita, lehenago aitak gogor egin ziolako".
|
|
|
–eta ahoa ez ezik begiak ere zabaltzen nizkiola ikustean, erantsi zuen–: Izan ere, maitemindua
|
daukazu
gure ama Pantxike. Guztiz.
|
|
|
Demagun, bada, hirurehun presotik gora
|
dauzkagula
gure ardurapean eta espetxeko gorabehera ohikoenak aztertu ondoren urtean zehar hiltzen direnen batez besteko kalkulu bat egiten dugula; demagun kalkulu horren arabera ateratzen den zenbatekoa hogeitik batekoa dela, alegia, hori dela urtean zehar hildakoen batez bestekoa; hona gure planak agintzen duena: eman enpresaburuari hamar libra hildako bakoitzeko; eman, beraz, gure kasurako, ehun eta berrogeita hamar libra eta jarri baldintza bakarra, alegia, urtea amaitzerako batez bestekoak markatzen duena baino galera handiagoak badauzka, eman ditzala hamar libra galtzen duen morroi bakoitzeko.
|
|
|
Ordurako, inguruko polizia guztiak gainean izango ditugu, eta hori izango da gure koartadarik onena: polizien aurrean egingo dugu inoizko operaziorik garbiena eta ez dute ezer
|
edukiko
gure kontra erabiltzeko. Hik, Joselu, borroka horietan parte hartu besterik ez duk egin behar.
|
|
2003
|
|
|
lau itzultzaile, editoreek liburuan jarri duten indize onomastikoa, Lizardi edo Orixe esaten denean, kasu, nortzuk izan ziren azalduz… Eta oso oso kezkaturik nago. Penagarria egiten zait erdal komunitateak ez
|
edukitzea
gurearekiko sentsibilitate edo interes gehiago. Hala ere, konbentzituta nago ni hil baino lehen espainolezkoa gehiago salduko dela zenbaki absolutuetan, eh! euskarazkoa baino.
|
|
|
Batetik, Aralar alderdi sortu berria delako, egitura txikiarekin. Ez
|
daukagu
gure inguruko komunikabide bat eta hortaz gizarteak ez gaitu ia ia ezagutzen. Bestetik, egoera politikoa ez da egokiena alderdi bat sortzeko, hauteskunde hauek ez dira egokienak gurea bezalako mugimendu bat abian jartzeko.
|
|
|
Hau da, 4.000 baino gehiago dira 10.000 hiztun baino gutxiago dituzten hizkuntzak. Baina horietariko bakoitzak
|
dauka
gure hizkuntzak bezain egitura konplexua, gurearengandik bereizten duen mundua ulertzeko modua, eta bakoitza da bere giza taldearen nortasun etniko eta kulturalaren adierazpena. Beraz, horietariko bakoitzak du bizirik iraun eta bere giza taldearen kultura eta bizitzeko eraren adierazpena izaten jarraitzeko eskubidea.
|
|
|
Ez dio gezurrik. Insomnioa
|
dauka
gure Felixek. Horregatik etorri zen gure herri ttiki eta lasaira.
|
|
|
EAJ EA koalizioak Bizkaia eta Gipuzkoan kasik oposiziorik gabe agindu ahal izango du datozen urteetan, Donostia bezalako salbuespenak salbuespen, eta bere nagusitasuna sendotu hiru lurraldeotan. Sozialistek beren eragina galdu dute, Nerbioi ezkerraldean bertan abertzaleak gailendu baitzaizkie, eta halakorik ez
|
geneukan
gure memorian.
|
|
|
«Inoiz guri ere heltzen zaizkigu horrelako zalantzak, inon argituta ez daudenak eta guk ere askotan ez dakigu edo gure iritzia ematen dugu beste barik», jakinarazi digu. «Denok
|
dauzkagu
gure zalantzak, guk ez dakigu dena, guk ere gure harremanak egiten ditugu gauzak konpontzeko», gaineratu du.
|
|
|
Ekialdeko Eleizea be ondo ezagutzen eta asko maite eban. Ganera, beste baimen bat be
|
baeukan
gure gizon honek: Eguzkialdeko liturgia erabilteko baimena.
|
|
|
Edozein hizkuntza menperatzeko berebiziko erreztasuna
|
eukan
gure Ballesterrek, eta euskerea ganoraz irakurtea eta mezaren zati batzuk buruz ikastea be ez jakon horren gatx egin. Harrituta itxi ginduzan guztiok, Arrazolako eleizan, herri guztiaren aurrean, mezea euskeraz emoten ikusi genduanean.
|
|
|
Eta lasterketa horretan, EB AEBen aurretik doa. Horregatik europarrak garen heinean, gure konpromisoa oso handia da hori azalarazteko, eta horregatik G batzarrak, Evianen, garrantzi handia
|
dauka
gure agendan.
|
|
2004
|
|
|
Euskaraz antzerkia egitea ezinbestekoa da, eta euskaraz egiten dugun antzerki hau beste herrialdeetara eramatea gure existentziaren arma, mugak apurtu eta gainditzeko bala. Oraindik, gure hizkuntzan lan asko dago egiteke eta jolas estetiko ikaragarri ederra
|
daukagu
gure imaginarioan, nire ustez sortzeko dagoena.
|
|
|
Egia ote? Sortzaile gehiegi ote
|
daukagu
gure ekosistema xixtrinak denei jaten emateko. Ala sortzaile txarrak dauzkagula esan nahi ote zuten, hitz erdika?
|
|
|
Egun 50 metrotik gora ditu eta neguan eroritako elur kopuruaren arabera mehetu edo loditzen da. Ez
|
dauka
gure antzik, eski zeharkaldietan neu normalean argaldu egiten naiz, baina oraingoan gizendu. Itxura guztien arabera, jandakoaren proportzioan ez dugu gastatu eta behingoz mejoratua etorri naiz.
|
|
|
Ba al
|
daukagu
guk osagai nagusi hori gaur egun, ordea. Nire uste apalean, Euskal Herriko eragile politiko gehienek badute gatazka politiko hau konpontzeko borondate irmoa.
|
|
|
Egunero jarraitzen dut eta, garbi esango dizut, kezkatu egiten nau egoerak. Badirudi katramila izena duen laino astun eta beltza
|
daukagula
gure gainean.
|
|
|
2001eko udaberria aukeratu genuen ezkontzeko. Urtebete
|
geneukan
gure planak aurrera eramateko.
|
|
|
Zertan ote datza zehatz mehatz orain eta hemen euskararen lekua eta egitekoa? Horren arabera bakarrik jakin dezakegu euskara zein neurritan den forma, bitartekoa eta
|
edukia
gure egitura sozial eta nazionalaren luze zabalean.
|
|
|
Ustekizun horren gibelean oinarrizko gauza bat ahantzi dugu, inondik ere, eta ahanzturak eragin duen zer hori, berriz, erabakigarria izan: egitura sozio-ekonomikoen sozializazio esparruetan errotzeko ahalmenik ez
|
daukan
gure mintzaira nazionala nola arraio utz dezakegu nazio identitateari darion ideologia gaitasunik gabe. Bat nator beraz Saizarbitoriaren ideiarekin alderdi horretatik begiratuta.
|
|
|
Egingo nuke, besterik nahi izan arren, zuzenetik gehiago duela iritzi honek okerretik baino. Borrokalarien herritzat
|
daukagu
gurea, baina herria, herri gisa eta erabat hartuta, barrenetik janda dago. Erakusten dituen gaitasun baliabideak ez dira gauza aurrez aurre daukan nazio problema sakonari taxuzko aterabiderik emateko.
|
|
|
Euskal kulturak, eremu urriko kultura menderatua den heinean, kultura gizarteratu batek ez dauzkan arriskuak dauzka bere izana itxuragabetzeko. Izan ere, gizartearen bizipen eta giharra bihurtua dagoen kulturak ez
|
baitauka
gureak sasi bide etan barrena ibiltzeko daukan arriskurik.
|
|
|
Laster ikusiko dugu hori, gure herriari dagokionez. Bitartean, jakingarria da hizkuntzen ofizialtasuna jaiotzen deneko erditze lan horretan, gutxien gutxienez, amaren irudia betiko tinko atxikirik
|
edukitzea
gure burutapenetan. Biziki jakingarria da, orobat, haurgintzan lagundu zioten emaginak ondo ezagutzea:
|
|
|
Zuek ez
|
daukazue
gurekin etortzerik.
|
|
|
Hitz berri hau, berez, ez da Euskal Herria bezain garbia, eta ez da garbia, zeren azken hau eus kaldun guztiek ezagutu eta erabiltzen duten bitartean, hark azalpen bat eskatzen baitu. Beraz, ondo asmatua denetz arazoa alde hatera utzita, ez dago berri bat asmatzen ibili beharrik lehendik
|
daukagunak
gure izatearen berri ematen digu nean (159). Euskal Herria hitzak ez duela euskallurralde osoa besarkatzen, eus kaldunena bakarrik, eta, ondorioz, hitz desegokia dela euskal nazioa adierazte ko?
|
|
|
izendapena beste batekin ordezkatzen, espainiar historiografian sakon errotuta dagoen konbentzio deritzolako. Ez naiz sartuko espainiar historiografian, baina guk, euskaraz behintzat, ez
|
daukagu
gurea ez den tradizio bat zertan errespetatu, are gutxiago aski eztabaidagarria denean.
|
|
|
Udazkeneko berriak izan dira hauek. baina gure panorama nolabait astindu duten bestelako berri txarragoak ere baditugu. Nazioarteko ordenak eragina
|
dauka
gurea bezalako herri txikietan, eta herri mugimenduek antolatzen dituzten ekimenetan ere islatzen da hori. Nazioarteko ekimena da Indymedia.
|
|
|
Gizakien arazoak zein diren zehazten ez dutenean eta horiei soluzio posibleak ematen ez dietenean, hiztegi horiek zaharkituta daudela esan behar dugu, dio Rortyk. Jada ez
|
dauzkate
gure bizitzarako metafora erabilgarriak, kontingenteak, eta fosilbihu rtzen dira, ‘benetako’ egiak, gauza unibertsalak, objektiboak, ‘korapilo esklerotikoak’ Rort y ren begiradapean. Hori da hain zuzen Filosofia Txikiak diagnostikatzen duena eta errefusatu nahi duena.
|
|
|
Internetek eskaintzen duen egitura horizontalak berebiziko garrantzia
|
dauka
gurea bezalako kulturarentzat, arrotza etxeko komunikabide erdaldunetan eta arrotza estatuetako egitura inposatuetan. Hego, ipar edo ekialdeko mugen gainetik alde eginez, frantsesaren eta gaztelaniaren gainetik jausi eginez, euskalgintzak zuzenean jotzen du haren berri jaso nahi duenarenganantz, euskaraz ala lingua franca erabiliz, munduan zehar bere burua ezagutaraziz.
|
|
|
Iraganaren berrantolaketa eta Depresioaren arteko lotura ezkutuez ari zen hizlaria: " Gure oraina iraganeko oroitzapenetan egiten dugun irakurketan oinarriturik dago; are gehiago, esan dezakegu, neurri handi batean irakurketa horren emaitza garela, eta, beraz, garrantzi handia
|
daukala
gure osasun mentalean oroimen horien antolaketak. Etxe baten eraikuntzaren similaz baliatuz, esan genezake, teilatua paratzen badugu oinarriak baino lehen, edo leihoak leku okerrean paratzen baditugu, etxe okerra geldituko zaigula; antolaketa hau, izan ere, ez dagokio denbora hurrenkerari, baizik eta gure bizitzan garrantzitsu izan diren alderdiei.
|
|
2005
|
|
|
Ikusten ditudanean bestelako auzietara doazen emakumeak negarrez eta oihuka, nik harrituta begiratzen diet. Nik sekula ez dut hori sentitu. Nik oso argi
|
daukat
gure aita hil zutenak mertzenario hutsak zirela eta lan bat betetzera joan zirela. Nik barruan amorru handia daukat, baina amorru handia daukat hori planifikatu, finantzatu, eta agindu egin zutenenganako.
|
|
|
Esperantzarik ez daukat ikusiko ditudanik. Nik argi
|
daukat
gure aitaren hilketa eta beste hainbeste estatu krimenak izan direla, eta ez dut uste estatuak bere burua inoiz epaituko duenik. Are gutxiago kondenatu.
|
|
|
Sateliteek satelite artifizialek esatea hobe, naturalak ere badaude eta egundoko garrantzia dute gure eguneroko bizimoduan. Ehunka
|
dauzkagu
gure buru gainean, batzuk zenbaitzuren negozio, besteak guztion onura.
|
|
|
Ele anitzeko irakaskuntza ez da gauza berria gure artean. Hemen ez ezik atzerrian ere Lewisek eta zehatz eta ederki agertu zutenez, gutxienez 4.000 urteko historia
|
dauka
gure mundualde euromediterranear honetan ele biko edo ele anitzeko hezkuntzak. Beraz, oso urrutitik datorren kontua da.
|
|
|
Konparatzen baldin badugu, egia da emakumeok beste leku batzutan baino botere handiagoa eduki dugula, baina beti gizonaren menpe. Euskal Herrian ez da egon matriarkaturik, baina guk sinestu egin dugu, eta horrek kalte handia egiten digu, ez
|
daukagulako
gure benetako irudiaren neurririk. Emakume euskaldunak ere patriarkatuaren biktimak gara, baina ez dugu gure egoeraren neurri egokia, beste emakume batzuekin konparatuta oso boteretsuak garela uste dugulako.
|
|
|
Gure etxebizitzak sabai baxuko atiko itxura eukan gela batzuetan, eta aldamenean, ganbara bat, sabai baxuko atikoak eta ganbarak modan ez egozan garaietan. Igogailurik ez
|
geunkan
gure gorantza eta beherantzakoetarako. Ataritik bosgarren etxebizitzarainoko zurezko eskilarak izan ziran jardun eta froga leku niretzat.
|
|
|
Beti gogoeta egona naiz Eliza ez ote litekeen bat bederaren giristinotzean mugatu, Frantses Iraultzako indibidualismoari jarraikiz Euskal Herrian, errotzeaz arrangura handirik izan gabe. Zerk egiten du euskaldun hemengo Eliza, beste nonbait afrikar edo indio bezala, horrelako nortasuna
|
daukan
gure herrian? 104 Mintzairak. Teologo frantses eta espainolen gogoetak euskaraz itzuliak izan dira, tututik edanak gehiagokorik gabe.
|
|
|
Elizaren heriotzea onartua dugula. Elizako heriotzearen gestio egiletzat
|
daukagula
gure burua. Elkarte ttipiak biltzen ditugu ttarro bat egiteko eta horrela... geure burua tronpatzen.
|
|
|
Dena dela, argi adierazi nahi nuke kontsumitzaileok ere erru asko
|
daukagula
gure eskubideen urraketan. Alegia, gure eskubideak zapaltzearen errua ez da bakarrik ekoizle, banatzaile, erakunde eta marketing adituena.
|
|
|
Euskara oso ondo dago gauza batzuetarako, baina gainerakoan hobe dago txoko batean. Zer leku
|
dauka
gure hizkuntza zaharrak erakusketa areto erraldoien, honezkero elkarrekin korapilatzen hasiak diren errepide sare modernoen, museo superfashion en eta altzari denda ahalguztidunen Euzkadi global honetan. Guk progresoa behar dugu, ekonomia batez ere batzuena haztea, eta halakoak.
|
|
|
–Diozun hori oso serioa da –eskuak bermatu zituen mahaian eta niregana makurtu zuen burua–, baina, zeuk aipatzen duzun gorpu horretaz aparte, beste bat
|
daukagu
guk, zure –atzamarrarekin bularra seinalatu zidan– jatetxean aurkitu dugu eta han agertu den errebolberrak –berriro seinalatu ninduen– zure hatz markak dauzka.
|
|
|
Zoroak jota zaude, inondik ere, baina zeure zoroan egia handi bat diozu: zertarako ditugu utopiak oro, gure etorkizuna hobetzeko ahalegin oro, baldin eta berandu baino lehen sega zorrotz bat zain
|
badaukagu
gure hankak mozteko. Herrestan jarraitzen utziko ez digu, eta hantxe bertan etengo digu argitasunera daramagun bidea.
|
|
|
Kultura politika baten eraikitzeko, garrantzitsua da jakitea, besteak beste, jendeak zer igurikatzen duen kultura mailan, eta zer atxikimendu
|
daukan
gure kasuan euskal nortasunarekin.
|
|
|
Uste baino arazo larriagoa
|
daukagu
gure Euskal Herrian: Banka eta Kutxen arteko harremanen sabaipean gure Kutxen bateratzearen ekimena.
|
|
2006
|
|
|
Lurrari eta bizitzari sustraituta
|
ginduzkan
gure baitako zuhaitza zaindu eta mimatzea ahazten ari zaigu edo ez dugu ikasi: urtero inausi, alferrik jaten ari diren adarrak ebaki eta San Joan sutara bota; benetako azala estaltzen dioten goroldioak kendu eta indarrak xahutzen dizkion mihura sortak errotik ebaki, orain ez baitago mihura haziaz elikatuko den karrastarrorik.
|
|
|
Osasunari egiten dioten kaltea ondo ezaguna izanagatik ere, tabakoa eta alkohola legezko drogak dira, eta hori ez ezik, erro sakonak
|
dauzkate
gure artean. Alkoholak batik bat, lehenagotik ezagutzen dugulako besterik ez bada ere.
|
|
|
Gure aitak lana beti zerra batean egin izan du, eta zerra horren ondoan daude bere baserria eta amarena. Aita bizikletan joaten zen lanera, eta koadroan horrelako eserleku txiki bat
|
zeukan
gu eskulekuari helduta hantxe joateko. Bera bizikletan lanera, eta gu baserrira.
|
|
|
Bestalde, eta fusilatzeaz ari garelarik, ezin ahaztu, Andoni Egañaren Pausoa noiz luzatu (Alberdania 1998) liburuaren 16 kapitulua. Irakurleak mugak gainditu ditugula iritziko dio, izan ere, Garcia Hernandez eta Galanen fusilatzeaz ari da 1930eko Oskan (Huesca), alta, uste baino harreman estuago
|
dauka
gurearekin.
|
|
|
Ama barik itxi ginduezan golpeak behin baino ez ziran entzun, ostera. Gizon harek ez eban egundo be
|
euki
guretzat maitasun berbarik.
|
|
|
Lehen ona
|
dauka
guretzat, hizkuntza bitxi batean bere lurra defenditzen duenherriaren itxura biderkatzen digulako. Euskara ikasten duten atzerritarrekikusmoldea berenganatzen dute eta harritzen dira bortizkeria, sostengatzen?
|
|
|
Nolanahi ere, gaurkoan ekitearen aldeko jarrera euskal arazoaren esparruanzedarriturik ulertuko dugu. Laburbilduz, Sarrionandia gure herri arazoa konpontzeko eta nazioa eraikitzeko ahalegina egitearen alde agertzen dela esan genezake; zergatik eta eskubidea
|
daukagulako
gure herriaren etorkizunaz erabakitzeko.Alegia, naziorik gabeko herrien erresistentzia, berak, laugarren mundua, deitzenduen horren erresistentzia guztiz naturala iruditzen zaio9 edota, alderantziz esateko, hain arbuiagarri egiten zaio edozein inposaketa eta edozein eskubide zapalketa, ezen horrek erresistentzia jarrera du ondorio.
|
|
|
neu nintzela zapataria soldaduen lapur bihurtu zuena. Harrez geroz, askotan galdetu dut zer biradera klase
|
dauzkan
gure barruak horrelako mekanismoak abiarazteko eta, batez ere, zer biradera klase dauzkagun halako prozeduren aurrean gure kontzientziari itsu eta mutu eta gor eusteko.
|
|
|
Txerri guztiak saldu genituen eta letxona hil, hildakoak momentukoa besterik ez duela ematen bi aldiz pentsatu gabe. Dokumental serioa
|
daukagu
guk gero! Txerrikumeak saldu eta letxona hil, gerokoetan pentsatu ere egin gabe.
|
|
|
Pena gure bizitzari buruzko dokumentalik ez egin izana! Dokumental serioa
|
daukagu
guk gero!
|
|
|
Amarekin irten zen. Amak begiak txikituta
|
zeuzkan
gugana heldu zenean. Larri zetorren.
|
|
|
–Chomskyren eskolakoen arabera, gramatika unibertsala oso sinplea da. Orduan, zergatik demontre
|
dauzkagu
guk 600 orrialdeko gramatikako eskuliburuak?
|
|
|
Hori da egungo gizarteak herrialde aurreratuei eskatzen diguna eta Euskadiko hezkuntza komunitateak ezin die hutsik egin. Aukera hori aprobetxatu beharra
|
daukagu
gure hezkuntza sistema hobetzeko.
|
|
|
badakik frontoian jokatzen?, ba, orduan burtsan jokatzen ere badakik, ez zakiat ba, defenditzen zen Goio, hik nahi duana esango duk baina nik frontoiarena garbiago ikusten diat, tira, orduan ez hadi gehiago kezkatu eta jokatu frontoian, eta uztak burtsa Armanirentzat, Armanirentzat?, Goio harrituta, ez duk izango, berriz irri egiten zioten, izango ez duk ba, nondik uste duk ateratzen duela bestela, horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik, Goio, mesedez, Goio, –hau Armani zen–, Goioren begietan irakurtzen zuen mesfidantzak asaldaturik, eta nork lortu zian KPI gehi bateko igoera, zer uste duk, gauza horiek traje eder bat eramateagatik lortzen direla?, ez horixe, gure indarraren kontziente direlako lortzen dituk, eta guk badakigulako nola tratatu jendilaje hori, nola erabili, nola kudeatu gure indarra, eta horrek, gaur egun, lehen ez bezalako gauzak eskatzen ditik, esaterako irudia, esaterako trajea, nire trajea hire buzoa duk, gauzak izugarri aldatu dituk, errealitatea bera aldakorra duk, lehen ere ez al genian horretaz hitz egin, trajea atrezzoaren parte duk, baina patronalaren aurrez aurrekoak gogorrak dituk, gogorrak gero, baita zera ere, esaten zioten orduan beste mihigaizto batzuek, baina ez al diok bibotea ikusi, Armaniren bibotea sarria zen, itxia, batek bertan edozer aurkitzea espero duen horietakoa, ez al diok bibotea ikusi, nik lehengoan bertatik langostino azal bat ateratzen ikusi nian, horiek babokeriak dituk, Goio, patronalaren amarru zaharrak, borrokan kontsekuenteenak direnak desprestigiatzeko, horretan ez zagok aldaketarik, hori betiko errealitatea duk, hik hain ongi ezagutzen duana, Goio, hori jokabide betierekoa duk, dena den ulertzen diat, Goio, hain zuzen lehengoan hitz egin nian horretaz beste hainbat konpañerorekin, konfiantzazkoekin, badakik gauza nola dagoen gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski, nahi ez duenak ez dik jarri behar eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandatan, eta uste al duk hiri kontu eske etortzeko eskubidea eduki dezakeenik inork, urlia, sandia eta berendia sartu dituk, guztiz legala duk, errealitate aldakor honetan zilegi duk kapitalaren tresnak klase ikuspegi batekin erabil ditzagun, zilegi eta logikoa, ezin gaitezkek atzean geratu, ez kezkatu etikagatik, etika arazo faltsuengatik, ez zakiat, zioen bere artean Goiok, niregatik igual ez nikek egingo, baina familiarengatik, andrea eta semearengatik, semeak uste dik bere aita tonto hutsa dela, ez duk diru asko baina bizi osoko aurrerakina duk, edo ia, ateratzen denarekin etxean obra egingo genikek eta semea bidaltzen genikek kanpora ingelesa ikastera, Armanik arrazoi dik, ez diat kezkatu behar horregatik, eta zer arraio, ez ditek esaten, ba, mihigaiztoek, Armanik ordu sindikalak aprobetxatzen dituela bere swing a edo dena delakoa hobetzeko, orduan, zergatik ez ni... ez diat kezkatu behar horregatik, baina ez, esaten zioten beste lankide maltzur samar batzuek, ez kezkatu horregatik, kezkatu beste honengatik, eta berripaper bat erakusten zioten, non esaten baitzen planta itxi eta beste norabait eramango zutela, gaur jan dituan lentejak zorretan jan dituk, bai horixe, baina kreditua bukatu zaik, ez zagok lenteja gehiagorik, garaiz baino lehen azken tanta arte zukututako limoia haiz, hik ez duk jada limoi urik ematen, kitto beraz, baina lentejak ...Armani, Armani, noizko alternatiba famatu hori, urteak dituk esaten duala ez dela biharko, baina ordutik bihar asko pasatu dituk, edozer baino lehen, ez gaitezen urduri jar, antola gaitezen, gainerako sindikatukook eta gainerako lankideok, orokorrean, bat datoz, egoera larria da, bai, baina guk ere indarra daukagu, manifestazio bat egingo dugu, hasteko, ezin gaituzte part botata utzi, konpromisoak
|
dauzkate
gurekin, ederki asko aberastu dira gure kontura, azken hamabost urteetan, borroka egingo dugu, negoziatu dute, negoziatzera behartuko ditugu, langileria berriro karrikaren jabe, beren ikur zaharrekin, jendea trumilka bildurik, Poliziaren karga bat edo beste, atxilotu batzuk, ez beste garai batean bezainbeste, hala ere, ez kargak eta ez atxilotuak, eta patronala eseri da sindikatuekin negoziatzera...
|
|
|
– Gure iganderoko ofiziora etorri behar duzue, etorri behar duzuenez, ezin didazue ezetz esan, ikusi beharra
|
daukazue
gure eliza, church. Begira, oraintxe eramango zaituztet gure apaiza ezagutzera, egon.
|
|
2007
|
|
|
Hori gutariko askok dugun gabezia da, gerorako utzi ezin duguna, leku hau batez ere hurrengo belaunaldientzako izango baita. Zientziak geroz eta lotura handiagoa
|
dauka
gure bizimoduarekin, geroz eta eragileagoa da gure eguneroko bizitzan eta geroz eta sartuagoa dago humanitateen alorrean. Tabakaleran ez da zientziarik fabrikatuko baina zientziaren alorrean gertatzen dena gainontzeko alorrekin txertatzen ahaleginduko gara.
|
|
|
Ibilbidea Bermeoko geltokian abiatuko dugu, txirrinduz bira ematera doazenentzako erreserbatutako aparkalekuan tokia
|
baitaukagu
guretzat, to pagotxa! Autoa utzi ondoren, geltokitik Artika auzorantz abiatuko gara, Askatasunaren bidetik barrena BI errepidea hartuta.
|
|
|
Orduan, eskolatik irten eta basora joaten nintzen segidan. Baso ganaduak edo etxe ganaduak
|
geneuzkan
guk, baina landarik ez genuen, eta orduan batzuk basora joaten ziren, eta ni haiekin batera alboka jotzera. Etxetik urruti, zuhaitz artean ibiltzen nintzen entrenatzen, eta handik inork ez zidan entzuten.
|
|
|
Ezetz uste dut, baina egia da rokodromoetan hezi eta hazi diren eskalatzaile berriek ez
|
daukatela
guk daukagun kontzientzia hori. Paper bat bota eta norbaitek jasoko duela pentsatzen dute.
|
|
|
Etsipen puntu bat
|
daukazu
gure errealitatearekin?
|
|
|
Beraz, egoera oso gaizki eraman genuen. Hori gabe ere nahikoa lan
|
daukagu
gure proiektuak aurrera ateratzen. Izan ere, hemen aberastasuna ekimen pribatuak sortzen du, administrazioa politikarien zeregina da, baina dirua, aberastasuna, enpresariek sortzen dute.
|
|
|
Jakob Grimm-en frasea famatua da (oraindik 1854an): , zer
|
daukagu
guk amankomunik gure hizkuntza eta literatura baino??. Alta,, sekulartasuna?
|
|
|
Nola aurkituko dugu? Bueno, bi indar
|
dauzkagu
gurekin: zaharra eta berria.
|
|
|
Badirudi barazki batek, bereziki, itzelezko eragina
|
daukala
gure osasunean gordinik janez gero. Batzuen iritziz, baratxuria bikaina da gaitzak sendatzeko; bihotzeko gaixotasunak eta gizonezkoen sexu bizitzarekin lotuta daudenak.
|
|
|
Konbinazio bikaina. Baina biak elkartzearen plazer huts hutsetik aparte, jaten dugunak eragin handia
|
dauka
gure sexu bizitzan.
|
|
|
badut beldurra Dassancek buruan
|
daukan
gure bilkuratik egitea, zonbait urthe goiti beheti, Academiaño bat, Bilbaokoak alabatzat onhar lezakena mendiz hunaindian. Hola behar litakela, ba segur; holako izanen ere dela noizbait, ez dut ene aldetik bederen etsitzen234.
|
|
|
Gauza askotan, nahiz eta kanpora zuzendu gurelan gehiena, esperientzia eta informazioa guk daukagu. Adibidez, intranetaegituratzeko, informazio pila bat
|
daukagu
guk eta hor ere komunikaziokorporatiboa lantzen da, noski. Kasu honetan, arduradunak eurak dira; gukparte hartuko dugu, adibidez, hainbat egitasmo martxan jartzean, guk horrengaineko informazioa dugulako edo ekarpenak egin ditzakegulako, baina guparte hartzaile hutsak gara.
|
|
|
Jakob Grimm-en esaldia famatua da (oraindik 1854an): «Zer
|
daukagu
guk komunik gure hizkuntza eta literatura baino?». Alta «sekulartasuna» deitu ohi dena, hasia dago; ez da nahikoa esatea, herriak, hizkuntzak, Jainkoak sortu zituela (hauxe da, bestalde, hizkuntzaren jatorria eta naturaren inguruko saioen bolada?
|
|
|
Erraiten du San Tomasek, eta frogatzen den gauza da, gure Jaungoikoak ereina eta landatua
|
daukaLA
gure baitan barrena, jakin behar diren gauzen jakiteko, eta egin behar direnen egiteko hazia eta landarea. (471 or.)
|
|
|
Oraingoz ezin ditugu datak eta zehaztasun gehiago eman, baina gurekin harremanetan jarri nahi duenak ere hemen
|
dauka
gure helbide elektronikoa: anjelkalera [abildua] euskalerria.org
|
|
|
Elkarretaratze ostean kideek azaldu zutenez," jasangaitza da estatu espainolak euskararekiko eta euskaldunen eskubideekiko duen jarrera suntsitzailea". Izan ere," erdaldunen hizkuntza eskubideak bermaturik daude eta euskaldunok, aldiz, erabat urraturik
|
dauzkagu
gure eskubideak" salatu zuten. " Eraso honek egungo markoaren, legedien eta hizkuntza politiken porrota erakusten du", dioenez.
|
|
|
Bestalde, ez pentsa praille ixtudianteok aparteko interesik
|
daukagunik
gure posibletasunen goitik dagon errebista bat zuzentzeko. Gaurdaiño, burukomiñak eta eragozpenak bakarrik sortu dizkigu, bai gure ixtudioetan bai gure bizi-moldean.
|
|
|
Gizarte mugimenduak, eta zehazki ekologismoa, aktibatzeko arrazoien artean, mendebaldeko herrietan kapitalismo aurreratuak eragiten dituen aldaketa sozialak daude: norbanakoen bizitza, osasuna, arriskuan egon daiteke printzipioz norberak kontrolatu ezin dituen erabakien arabera (Beck 1998); gero eta ezaupide gehiago
|
daukagu
gure inguruaz eta etengabe hausnartzen ari gara horri buruz, baina aldi berean hausnarketa horrek etengabe bultzatzen gaitu gauzak hobetzera eta finkatuta dagoena zalantzan jartzera (Giddens 1993); teknologiak gero eta autonomia handiagoa hartzen du gizarte eredua finkatzeko (Munford 1998) eta aldaketa sakonak eragiten ditu denbora laburrean (Castells 1997).
|
|
|
Orsonek
|
bazeukan
gure berri, lehenago ere esanda nago hori. Gauza nabarmenak gustatzen zitzaizkion hari, ardorik onenak, zigarro pururik garestienak, emakumerik ederrenak..., Geu ere jende markatua ginen harentzat, esaten baitzuen hainbeste urtetan mendietan gorderik bizi izandakoak izateko, ez ginela hain salbaiak ere:
|
|
|
– Pakete, nahi baduk
|
bazaukaat
gure abade etxearen ondoan garaje izandako areto txiki bat. Ura eta komuna bazauzkak jarrita.
|
|
2008
|
|
|
Halan kantetan eban amak azaroaren lehen egunean eta danok gustura. Trebetasun aparta
|
eukan
gure amak koplak asmetako. Ia beti ezagutu genduan alai eta goxo.
|
|
|
Gauza bat, behintzat, argi daukat: saguek eta arratoiek jai
|
euken
gurean; inoiz ganbaran zalapartaren bat entzun bai, baina ikusi, banaka batzuk.
|