|
2000
|
|
|
Ondoko mapan argi ikusten da aragoeraren egungo eremua eta jasandako atzerabidea. Oraindik eremu zabalean mintzo da, hiztunak oso gutxi dira ordea, industriarik ezean eta mendiko bizimodu latzaren eraginez
|
jendez
hustutako lurraldea baita Goi Aragoi. Datu zehatzik ezean, hamar milatik berrogeita hamar mila bitarteko hiztun kopurua aipatu ohi da.
|
|
|
Ezertan harro egoteko motiborik badut, nik uste hartantxe daukadala. Karmelo Baldan zen, eta ia tope bete zen
|
jendez
. Donostian eginiko omenaldietan jende gehien bildu zena izango zen, seguru asko.
|
|
|
Popa
|
jendez
mukuru dago. Bihar goizean Bellingham era (Seattletik gertu) iritsi arte, ez dugu lurrik zapalduko:
|
|
|
Gaur egun zeregin bera izaten jarraitzen du, euskaldunen gune izatekoa, alegia. Taberna eta dantza aretoa ditu, eta igandetan dantzan eta kartetan aritzen den
|
jendez
beteta egoten da. Frontoi txiki bat ere badute, pilotan eta paletan jokatzeko.
|
|
|
Iazkoari begiratu besterik ez dago. Zumardia
|
jendez
gainezka, eta guztiak ere herri dantzak dantzatu eta dantzatu. Hasberri eta dantzari iaioak, haurrak, gurasoak, gazteak eta garai bateko bileretan jai giroan aritzen zirenak.
|
|
|
Zaharragoak horrelakoxeak izanda, haurrengandik zer espero? Bada, uste dena baino askoz gehiago, kiroltasuna zer den transmititzen dakien
|
jendez
inguraturik badaude, Aingeru Epaltzaren" Baloika" ko protagonistak erakusten duten bezala. Neska motiko hauek, futbito talde bateko partaide izanik guztiak, kiroltasuna ondotxo dakite zer den, jokoan eta lehian gogo biziz ari diren arren.
|
|
|
Ez da gutxi", baina" eginahalak eginda ere ez da beti erraz, ona izaten. Diruz me,
|
jendez
urri, propagandaz motz, eta lege esiz sendo" zebilenarentzat. Edonola ere, kontuan hartu beharrekoa hauxe zen:
|
|
|
Ziur ez nago guardia zibilak ala aguazilak izan ziren eta seguruenik tabernariak eskatuta izango zen gainera. Taberna
|
jendez
gainezka eta bertsolarien jardunari adi, tabernariak ordea edaria saldu nahi. Ez dakit zein jai ziren San Inazioak edo baina Azpeitian gertatu zen.
|
|
|
Bertan, lehenik Bangkok hirian eta geroago beste herriska txikietan, dena da zikina. Zikinak
|
jendez
zein zaborrez bete kaleak, zikinak trabesti, homosexual eta urdangek pozten dituzten gauak, zikinak opio keak berotutako tabernak. Garbitasun apur bakarra body body masaialari batek, Nittayak, ekarriko du atal hauetara, bere lurrin eta xaboiez." (Egunkaria IX)
|
|
|
Jaietara joaten ginen; gustura herriko jaietan, baina askoz hobeto ingurukoetan edo urrunekoetan, eta zer esanik ez igande aspergarrietan supituan antolatzen ziren guateke ia anakroniko haietan (gure herrian mundu osoan baino hogei urte beranduago deskubritu ziren guatekeak). Ahoz aho hedatzen zen albistea, eta laster betetzen zen
|
jendez
eta edariz lonja txikia, atea irekitzeko giltzak nondik irten ziren inork ez zekien arren. 80ko hamarkadaren hasiera zen; beno, 84a zen Txemarekin hasi nintzenekoa, baina berdin dio, honek guztiak ez du zerikusirik esan nahi nuenarekin.
|
|
|
sal-erosi nahasiak izan ote ziren edo sal-erosi garbiak, lukurreriazko tratu gaixto engainamenduz beteak edo egainamendu gabeak, baina bai segura diezazuket ezen probetxu handikoak gertatu zitzaizkiola guztiak ere, halako suertez, non oker handirik gabe erran baitzitekeen gizon hartaz ezen nekez ereinen zuela bihirik buru beterik emanen ez zionik... Eta, hala, bide hartarik bideratu eta biribildu ahal izan zuen hurrengo hamabi hamahiru urteetan —bizi izan zen artean, beraz— mirakulu iduriko hura Urbiainen, zeren Euskal Herria pobretzen eta
|
jendez
hustutzen ari zela eta gainbehera zetorrela erdietsi baitzuen jauregiaren eta jauregi inguruaren jasotzea eta nehoiz baino goitiago edukitzea, diru irabaziak urtez urte berretzen eta gurentzen zituela.
|
|
|
...aldean Santo Tomáseko pulpería batean —zeina baitzen, hobeki uler diezadazun, saltoki suerte bat, tabernatzat ere har zitekeena, non zerbitzatzen baitziren jan edanak, mota orotako produktuak saltzeaz gain—, eta, sartu bezain fite, ikusi ez genituen, bada, bortz zaldun handinahi haiek, dadoen jokoan jo eta ke, mahai berezi baten inguruan, bertze jende batzuen artean, zeren saltoki hura
|
jendez
beterik baitzegoen!
|
|
|
Eta istant haietan kolera hura zen auziaren auzia eta bien arteko gorabehera guztia, baita handik gutirat gertatzerat zihoàn tragediaren gakoa ere. Eta begien hertsi ireki batean pulpería
|
jendez
hustu eta, beren arteko diferentzien deliberatzeko, borrokan hasi ziren Joxe Aberasturi, zeina baitzen, hainbatetan erran bezala, ezpatari ezin trebeagoa, eta zaldun gaztelau hura, zeinari Lorenzo Cortés baitzeritzan... Ordea, borroka hark ez zuen historia luzerik izan, zeren, hasi bezain sarri, lehenengo entseiuan zauritu eta akabatu baitzuen Joxe Aberasturik, eta hala gelditu zen eskarnio egin ustea eskarniatua eta odol isurle ustezkoa odolustua, lurrean etzanik, bere kapelu hegal zabala —baita ile-ordea ere— burutik kanpoan eta bere iduri irrigarri harekin, zeren halakoa baitzen haren begitarterat bildurikako keinua, eta zeren buruan orraztatu gabeko bi ile baitzituen, biak ere nahasirik eta izurturik.
|
|
|
Azken urteetatik hona huntza bezala ugaritu dira halakoak, Udalean hirigunea jarduera zikin edo kutsagarriez arintzeko premiatzen hasi zirenetik. Kale zuzeneko eta zeharkakoen amaraun gaitza, industri pabiloi handi eta ttipiek zedarritua eta
|
jendez
hutsa gauerdiko hilerria bezain. Mamu istorio baterako lekune aproposa zirudien, balaztendako zapatak eta automobilendako pieza osagarriak galdatzen dituzten labeetan gorituriko izaki beldurgarrien jabego.
|
|
|
Hogei urte joan dira. Handik hona, ikusia naiz egunkariko tailerrak
|
jendez
husten eta sarraski teknologikotik salbatutako langile urrien lohihartzeko tintaz zikinduak txabusina zuriek ordezkatzen. Ikusia naiz bizkarrean likatu zitzaidan zuzendari lausengaria irteerako atea danbateko batez ixten eta haren bulegoaz bertze batzuk —ez hain lausengariak— jabetzen.
|
|
|
Ez dakit bertzerentzat gure taldekidearentzat bezain eskuzabala izan ote zen, bizi bitartean, izeba Milagros. Abuztuko asteazken horretan, bederen, eliza
|
jendez
ihaurri zegoen, emakumeari azken agurra ematera joana. Ni, horrelako egokieretan ohi dudanez, berandu ailegatu eta jartzeko lekurik ez zenez, zutik gelditu nintzen sarreraren ondoan.
|
|
|
Klarak, aitzineko gauean, zerbait erran zuen, giltza handi hori zela-eta; lehen mugidan ez zitzaidan oroitu zer. Eskuak jakako poltsikoetan sarturik, giltza gaitzaren fereka latza hatz artean sentitzen nuela urratu nituen
|
jendez
eta autoz betetzen ari ziren karrikak. " Ortziralaz geroztik ez dut berriz erabili", horiexek, orain bai, Klararen hitzak.
|
|
|
Zera! Nik pasatu ditudan kaleak behintzat
|
jendez
gainezka zeuden-eta! Beraz, isil zaitezte eta egon patxadan, aurki ditugu hemen gure bila etorriak eta!".
|
|
|
Hurrengo egunean hartu genuen trena Bartzelonan, etxerantz. Merkantzia trena zen,
|
jendez
betea, gure moduan etxera zihoan jendez betea. Ez dakit nondik norako ibiliak egin genituen trenean, nolakoak izan ziren bidaiako gorabeherak.
|
|
|
Hurrengo egunean hartu genuen trena Bartzelonan, etxerantz. Merkantzia trena zen, jendez betea, gure moduan etxera zihoan
|
jendez
betea. Ez dakit nondik norako ibiliak egin genituen trenean, nolakoak izan ziren bidaiako gorabeherak.
|
|
|
Herriko jaietan txirrindulari lasterketa izaten zen, txapel okerrek zaindutako karrera. Espaloiak
|
jendez
beteta zeuden txirrindulariak ikusi nahian, eta neuk ere zerbait ikusi nahi. Jendearen atzetik edo artetik ezin nezakeen nahi beste gozatu.
|
|
|
Orduan badakik: kaleak bete egin zituan kontra zegoen
|
jendez
. Auzoan gure jendea potortuta zegoan.
|
|
2001
|
|
|
Datu esanguratsu bat aipatzearren, duela 30 urte lan ezak bailara osoa
|
jendez
hustutzearen mehatxupean jartzen bazuen, gaur egun, eta INEMek 1999an eskainitako datuen arabera, Lea ibarra osoan 19 besterik ez dira lanik ez duten pertsonak, hamar emakume eta bederatzi gizonezko. Beste alde batetik, lanean ari diren pertsonen artean, gehienek zerbitzuetan egiten dute lan (%43, 5) eta gutxienek eraikuntzan (%9, 1); industrian (burdinola, kartoiak, grafikagintza, burdingaiak...) hiru leatarretik bat ari da eta, azkenik, antzina ogibide nagusia zen nekazaritzan bakarrik %13, 6k jarraitzen du.
|
|
|
Pentsa liteke presioak ez zigula hainbeste eragin behar, gazteak gara eta azken batean partida bat gehiago da. Baina noski eragiten zigula, zelaia
|
jendez
gainezka, Liverpool aurrean... horrek hankak dudan jartzen dizkizu. Onena izan zen taldea burua zut atera zela zelaitik, jokoz aldatzen jakin zuela, eta nik uste Europako Kopa Alavesena pixka bat ere izan zela.
|
|
|
Zer mundua elizan eta plazan! Zer bildutasuna eta kartsutasuna goizeko mezan, eliza
|
jendez
kokorreraino betea. Hura zen hura herri meza!
|
|
|
Badira, hala ere, tabernako telebistan ikustea nahiago dutenak. Eguraldi ederretako igandeetan,
|
jendez
gainezka daude kale guztiak, gazte eta ez hain gazte, neska, mutil eta jarraitzaile guztiak nahasturik ibiltzen dira elkarri zirikatzen.
|
|
|
Durangoko Euskal Liburu eta Disko Azokak datorren asteazkenean irekiko ditu ateak. Abenduaren 5etik 9ra hitzez, doinuz eta, batez ere,
|
jendez
beteko da Durangoko Azoka. 4.900 metro kuadroko oihal zuriak estaliko ditu Euskal Herriko liburugintzaren eta musikagintzaren erantzule nagusiak:
|
|
|
Imajinazioa entretenitzea lortu du osabari heldu gara esaten entzuten dionean. Ez du, ez huen, ez duk
|
jendez
betetako babarrua ezagutu, agian herori sentitzen haiz estrainoa".
|
|
|
Kulturgune hau, Alvar Aaltoren maisu-lana izateaz gain, lasai egotera gonbidatzen duen tokia da: egun osoa
|
jendez
beteta egoten da. Finlandia irakurzaletasun maila handienetakoa duen herrialdea da.
|
|
|
Udan
|
jendez
gainezka agertzen da Bidea; gehienak turistak izaten dira, Bidea eginez opor desberdinak, merkeak eta espiritualtasun dosi justua ematen dutenak gozatzera datozenak, udazkenean berriro garraio publiko, posta elektroniko, haurren ikastetxe, futbol, telebistako albistegi eta aerobic klaseen ohiko dosiari aurre egin ahal izateko.
|
|
|
Botea jarri eta alde zaharrera abiatu dira. Arkupera sartzean taberna
|
jendez
gainezka dago. Uda dirudiela komentatu dute, herria kanpotarrez betetzen baita orduan eta edonora joanda ere leporaino egoten da dena.
|
|
|
Pauso handirik ez, ostera: Mariak leku ederra aurkitu baitzion hilerrian txiza egiteko –mausoleo bateko estatuaren atzean– eta, asko mugituz gero, agerian geratuko baitzen Lucas, hilerri
|
jendez
gainezkakoan.
|
|
|
Milioi eta erdi lagun dituen Surat hiritik hiru egunean 700.000 lagun itzuri ziren. Autobusak, trenak, kamioiak, autoak, traktoreak
|
jendez
gainezka... ahal zena erabili zuten izurriari bizkarra emateko.
|
|
|
Eta harantzaxeago joaten zara eta errekatxo zikin baten ondoan txabola mailara iristen ez diren oihalezko bizitegi urratuak ikusiko dituzu,
|
jendez
beterik.
|
|
|
Trenak
|
jendez
gainezka. Barruan sartzeko izerdia atera duzu.
|
|
|
Iraun nahian erresistentzian beti, maitasunak eta heriotzak multiplikatuz. Jakinik, gu gabe ere, mundua
|
jendez
beterik legokeela.
|
|
|
Eta ateetako bat seinalatu ziguten, Cuarto por allá. Eta klaustro ilun eta
|
jendez
bete hartan barrura sartu ginen, aita nire maletarekin eta ni larruzko zorro berriarekin.
|
|
|
Urak kafearen kolorea du, ibaiak lurra higatzen duelako eta abere industriaren kutsaduragatik. Gure panga
|
jendez
eta poltsaz beterik doa. Nire alboan, hiru oilo saskian, elkarren kontra, luma multzoa dardaraka, burua hegalpean gordeta, dandarra gora, uzki uzkurtu eta arrosa kolorekoak agerian.
|
|
|
Atzetik harrapatu naute, ustekabean. Kalea gainezka dago
|
jendez
, baina inork ez gaitu ikusten. Auto batean sartu naute.
|
|
|
Eta, bat batean,
|
jendez
bete zen hiria.
|
|
|
Han bertan, bestaldean, hirugarren, deuseztaturik ikusten dugula gure egunotan  gehientasun hori. Izenak izen, baduela zer ikusirik, laugarren, indargabetze horrek Baxenabarrek edo Nafarroa Behereak Lapurdiren aldean,
|
jendez
eta eremuz, orain duen nagusitasunarekin. Euskal Herriaren bihotza, bosgarren, Hegoaldean zegoela 1800 inguruan, Humboldt guregana zenean.
|
|
|
Ez da, gainera, kasu bakarra izan, ez hemen Euskal Herrian, ez guretik kanpo ere. New Yorken —hantxe hasi gara eta— Metropolitan Museum a
|
jendez
gainezka ibili da Jackie Kennedy Onassis dela eta. Jacqueline Kennedy:
|
|
|
Egoera horretan, hiria zeharkatu nuenean, karrikak
|
jendez
mukuru zeudela ohartu nintzen: ikusiz besten arrakasta, ostaleren eta hauen sustatzaile sutsu zebiltzan herriko kontseilariak behingoz kontent izaten ahal ziren, Sud Ouest en irakurriko zutela gero" Un succés remarquable!" beren urteko negar auhen sailak halatan isilaraziz.
|
|
|
gogo oneko
|
jendez
inguraturik:
|
|
|
Gutariko bakoitzari aita behin bakarrik hilko zaio, ez da hori egunero gertatzen den gauza bat. Ospitalera joatea bisitan eta kimioterapia saioetara ez da egunerokotasuna, hori bai, egunero daude ospitaleak
|
jendez
beterik, eta autobideak, eta hipermerkatuak, eta parkeak. Baina ez dira jende, bakoitza jainko bat da, heroi bat, sagarrak erosten edo medikuaren atearen aurrean zain.
|
|
2002
|
|
|
Hor ditugu, nola ez, bi estatu txiki, Luxenburgo eta Islandia, Araba baino jendetsuxeagoa lehenengoa eta biztanlez urriago bigarrena. Euskal Herria baino txikiago direnak,
|
jendez
eta lurraldez eta futbol tradizio gutxiago dutenak, bainan estatu izateak ematen duen txartela dutenak.
|
|
|
Azken Aste Santura begiratzea besterik ez dago: Baztan aldea
|
jendez
gainezka, nahiz eta museo handirik ez izan bertan; Bilbon, berriz, hotelak aurreko urteetan baino beteagoak eguraldia ere hobea izan zen baina Guggenheim museoak askoz ere bisitari gutxiago(...). Guggenheimen bilduma iraunkorra gutxi gorabehera lehengoa da(...) eta ezinezkoa da aldi baterako erakusketa espektakularrak egunero antolatzea.
|
|
|
Aipatu lekuez gain, bada Kilometroak 2002 honetan jende ugari erakarriko duen beste gune bat, 5.a, alegia. Urretxuko Gernikako Arbola eta Urretxu eta Zumarraga batzen dituen Areizaga Kalebarren plazetan dago kokaturik, eta bi herrien erdigunean egotean, egun osoan zehar
|
jendez
lepo izango da. Urretxuko Iparragirre plazaren eta Zumarragako Euskadi enparantzaren artean dago aipatu gunea, eta bere azpitik Urola ibaia pasatzen da.
|
|
|
Zumarragako jaietako egun garrantzitsuena da, eta Antiguako baseliza da ezbairik gabe protagonista nagusia. Herritar guztientzat urteko egun ederrena da, eta ermita bera eta bere inguruak
|
jendez
gainezka egon ohi dira goizean goizetik iluntze aldera arte. Orduan ikus daiteke herrian mirespen handiena sortzen duen ikuskizuna:
|
|
|
Hoietakoa izan diteke aurreneko orrian aipatu dugun' Estanda Urtegia'. Inguruko erriak etxez eta
|
jendez
lepazurreraino bete, ura nondik izango duten kontuak atera gabe».
|
|
|
Nire aurrean dagoen gizon burusoilak Anjel Lertxundiren liburua ireki du, eta bertan Antton Olariagaren marrazkiak ikusi ditut. Elkarren standa
|
jendez
gainezka dago, Iñaki Mendiguren baitago aztiz mozorrotuta" Harry Potter eta suzko kaliza" liburua sinatzen. Bat hartuko dut sinadura eta guzti niretzat.
|
|
|
Uste dut, ikastolak gaizki interpretatu zuela nire metodoa. Enbarazu bat nintzen eskola hartan, bakarti bat, eta hala ere beti
|
jendez
inguratuta nengoen.
|
|
|
Salgaiak mando gainean jarri, eta denda artean sartzen dira. Den denak egoten dira
|
jendez
gainezka; are izozki dendak ere. Izozkiak egiteko prozesua artisau lana da:
|
|
|
Iluntzen hasten denean, Damaskoko kafe etxeak nargilea â?, ahotik ahora eramaten den ur pipaâ?? erretzen duen
|
jendez
betetzen dira, eta orduak eta orduak ematen dituzte horretan. Beste batzuek te bero beroa edaten dute edo kafe lodia, kardamomoz gozatua.
|
|
|
Biarritzeko eta Angeluko kantonamenduetan proportzio hauek apalagoak dira (%49 eta %37, 5, hurrenez hurren). Horrek, Baionak duen enplegu dinamika erakarkorra erakusten du.Azken urte hauetan
|
jendez
azkar bete den Hiriburuko kantonamendua lo tokia bertzerik ez dela erran dezakegu, landunen %86, 4 egunero herritik kanpo lan egiterabaitoaz.
|
|
|
Jendea halako ikuskizunetara joateko irrikitan zen Tiberioren agintaldian atseginetatik urrunduta izan baitziren; uholdeka joan ziren, emakumeak eta gizonezkoak, adin guztietakoak, eta are gehiago lekua hurbil zelako; horregatik izan zen ezbeharra are izugarriago. Oholtza
|
jendez
gainezka zegoen lokatu zenean; gero barrura erori zen eta zati batzuk kanporantza lehertu ziren. Hala ikuskizunari so nola kanpoan zen jendalde eskerga aurretik eraman zuen herrestan eta lurperatuta utzi.
|
|
|
Galiziako Xuntak esan zuen atzo 8.335 pertsonak garbitzen zutela itsasertza, eta 4.552 herritar ziren modu altruistan laguntzen zutenak. Kostako herriak
|
jendez
bete ziren ibilgailu partikularretan, autobusetan edo trenetan. Agintariek badaezpadako neurriak hartu dituzte ostiralean olatu handiak bi boluntario eraman ondoren.
|
|
|
Unet: xo bat besterik izango ez delakoan berokirik gabe atera eta andeneko nahaste heterogeneoan murgildu naiz. Horrenbeste
|
jendez
inguraturik egon arren, inoiz baino bakartiago sentitu naiz, harrigarria badirudi ere, ia ahazturik neukan sentipena berau.
|
|
|
Nahiz etxerik gehienetan argia zegoen, tabernetan ez zen bezerorik falta. Laster hustuko ziren
|
jendez
, halere, gauaren garaipena gauzatu ahala. Bere aita etxera heltzear egongo zela eta ordurako amak afaria prest izango zuela gogoratu zitzaion Josu R ri, San Adriango autobus geltokiaren ondoko gurutzatzen ari zela.
|
|
|
Josu R k, ordu hartan
|
jendez
bakandu samar ageri zen Abenidan aurrera zihoala, kaleko bazter guztiak miatu zituen begiradaz, baina ez zuen inon poliziaren arrastorik sumatu. Burua atzera jiraturik, guardia zibilen furgoi pare bat ikusi zuen soilik, bata bestearen atzetik kale ahoa gurutzatu eta bertatik urruntzen.
|
|
|
Iluntze hartan Topingua futbol zelaira ailegatu zirenean, lauzpabost lagun izango ziren lagun koadrilan, Julian eta Rikardo kontatuta. Harmailak lepo
|
jendez
, partiduak halako ikusmina sortua baitzuen. Izan ere, Langreo Bigarren Mailako taldea zen.
|
|
|
Zabalgune bat aukeratu dute gazteluaren oinarritzat. Pixkanaka hondartza
|
jendez
bete  tzen ari da, eta, noizean behin, paseatzaileren bat edo umeren batzuk inguratzen zaizkie lanak ikustera. Eurek, ordea, ez dute begirik gazteluarentzat baino, eta ez diete jaramonik egiten ikusleei.
|
|
|
Asmo horrekin, gehienak norbere sorterrira itzuliko ziren; beste batzuek, berriz, Bilbon segitzea erabakiko genuen, edota hala nahi izango zuen gure patuak. Beraz, sorterrira bueltatze orokor haren ondotik, astero Arriaga atzean bildu ohi ginenon lagunarteak, urritu ez ezik, soildu egingo ziren
|
jendez
, desagertzeraino. Guztiarekin, garaiz iristeko ohitura ez genuen sekula galduko, eta ikusmiran egotea denbora pasa arintzeko modu bat baino ez, ordu arte gure itxaronaldietako entretenimendu nagusi bilakatuko zen.
|
|
|
Jatetxea
|
jendez
leporaino dago, baina  aitak mahai bat erreserbatzeko ardura izan du. Luxua nonahi.
|
|
|
dendak
|
jendez
beterik daude,
|
|
|
Ostiral gaua zen, eta giroa ezin hobea. Eguraldi bikaina lagun, kaleak eta tabernak
|
jendez
beterik zeuden, batez ere jende gaztea, algaraka eta elkarri zirika ziharduten mexikar jatorriko neska mutikoak. Jatetxe mexikar batean afaldu eta Coronita batzuk edan ostean, lotara joatera deliberatu ginen.
|
|
|
Gure aldea gazte
|
jendez
beterik zegoen, eta gauez giroa aparta zen. Gure aterpea Ocean Beach etik, surfzaleen paradisua omen den hondartzatik, oso gertu zegoen, eta inguruetan munduko bazter guztietatik etorritako gazte surfzaleak ziren nagusi, den denak asmo bakar batez bertaratuak:
|
|
|
Han ere, baina, bazegoen zer ikusirik. Kaleak
|
jendez
gainezka zeuden eta sekulako bizitasuna zerien, leku guztietan jendea gora eta behera, Â bertako herritarrak zein Tijuanako dendetako prezio baxuek erakarritako estatubatuar azal zuriak. Burritoak jaten eta margaritak edaten igaro genuen eguna.
|
|
2003
|
|
|
Bertan, erantzun egiten dio Jon Juaristiren" El buckle melancolico" liburuaren berrargitalpen bateko hitzaurreari, eta horrez gain, euskal nazionalismoaren aurka azken garaiotan azaldu diren hainbat lanen errepasoa egin, eta irakurlearen esku uzten du egia nork dioen erabakitzea, egilea ala besteek. Koldo San Sebastianentzat, egun, euskal nazionalismoaren aurkako taldea, (batik bat, eta edozein dela ere bakoitzaren atxikitze ideologikoa), aurretik zituen helburu politikoekin porrot egin duen
|
jendez
osatua dago: frankista ohiez, zentrista ohiez, komunista ohiez, etakide ohiez...
|
|
|
Nik karpeta errekuperatu nahi nuen, eskarian jarritako kopurua aldatzeko, eta zeharka esan nion: " bai, utzidazu karpeta, zu hemen
|
jendez
inguratuta baitzaude, eta bihar utziko diot zure idazkariari...". Ramonek ezetz, berdin zuela, eta guk baietz, karpetari tiraka egin genituen hamar minutu.
|
|
|
Mota guztietako mila jendeen harat hunaten artean, kutxa eta maletakin zamatutako gurdi elektriku ixil bat zuzen zuzen zoan, jendeari jaramonik ere egin gabe, gizon zaratatsu bat gainean zuala. Zenbat ixilagoa gurdia, hainbat zaratatsuagoa gizona, tutu sendo bat entzunarazten zuala, Pelotoi erdiko soldaduak ibiltaldi luzeetan joan ohi diran bezela, Txomin alde guztietatik
|
jendez
inguratua ibili zan tren luzearen ondotik, maletaa eskuan zuala, eta makinaren ondora heldu zanean eskumara jo zuan pelotoi guztiarekin, eta gero, pelotoiak irtentokiaren bila berriz eskumara okertzen zuala, berak ezkerrera jo zuan, eta batekin topo egin eta beste bateri tokia utzi ostean, azkenean libre arkitu zan, sarjentoa deskuidatu bailitzan.
|
|
|
Artean vermouth bat emateko. Morroiak orduan
|
jendez
betetako teatro handi batean zegoalakoan, Eta Toledotik etorritako gizona ahalgez gorri gorri gelditu zan, danak bere begira zaudelakoan.
|
|
|
Fitxa bat eskatu eta Txomin telefonura abiatzen da. Toki guztia
|
jendez
bete beterik dago eta hara heltzeko ukondoz bultzatu behar du.
|
|
|
Mostradore guztia
|
jendez
beteta eta tokirik ez. Egunorokoa atera eta irakurtzen hasten da.
|
|
|
Harrigarria dala? Sendagilerik onenak bakarrik edukitzen dituztela itxarongelak
|
jendez
beterik. Ez gizona, ez.
|
|
|
Jendez betetako areto izugarri handi ta aberats batetik zeihar igaro ostean, ate bat zabaldu zion, eta beste areto bat agertu zan, lehengo lakoa, eta lehen beste
|
jendez
betea.
|
|
|
Ardandegia pixkaka pixkaka
|
jendez
bete zan.
|
|
|
Egun hartako arratsaldean, apaltzera ez joatearren,
|
jendez
betetako bar batean tripakiak jan zituan, ardo beltzarekin, eta gero, beste bar batera sartu eta erretilo bete kiskil handi hartu zuan, olio ta baratxuriekin (gambas al ajillo) eta asetuta gelditu zan.
|
|
|
Auzoko bar eta ardantegiak
|
jendez
mukurru zauden. Vermoutha eta garagardoa hartzeko ordua zan.
|
|
|
Tokia
|
jendez
beterik, danak igandetako janzki berri dotorekin, berriketak eta farrak bazterretatik. Bar gainean karramarro, txangurro eta kiskilen kolore gorria, beste itsas janari mota askorekin, eta beste aldean morroien txamarreta zuriak harat hunataka gelditu gabe, garagardoa, vermoutha, ta jendeak eskatzen zuana eramaten, bakoitzak nahi luken bezain laister eman ezinik, eta Fernandori deitu diona, beste sei lagunekin, txipiroi prijituz betetako plater baten inguruetan.
|
|
|
Bordeleko Unibertsitateko Kalkulu Zentroaren arduraduna zen Harluxet; eta mezu baikorra, baina epe luzeko lana markatuz, azaldu zuen, «Euskal Herri guzirako Unibertsitatea behar dugu, nahi dugu eta lortuko dugu»57 Hizlariaren esanetan, Frantzian bertan mendeak behar izan ziren irakaskuntza frantsesez azaltzeko eta, beraz, euskaldunok pazientzia, konfiantza eta kuraia behar genituen; pazientzia eta lan egin. Uztailaren 17an eman zuen hitzaldia, Areto Nagusia
|
jendez
lepo zegoela, esan dugun moduan 679 lagun bildu baitzen urte hartan Larraonako geletan. Ordura arte UEUk inoiz hartu gabeko jende kopurua zen eta ohiko egoitzaz gain, (Larraona bera, San Fermin, Misioneros Javerianos eta Martin Azpilikueta) Santa Clara eta Argarai unibertsitate egoitza ere erabili ziren UEUkideei ostatua emateko.
|
|
|
Baite Euskara Elkarteak antolaturiko hitzaldian Begiratu bat euskarazko prentsari jende ugari bildu zen, 30 lagun, Aitonenako egoitza adin guztietako
|
jendez
ia beterik.
|
|
|
Gure literatura txikia da eta poztu egiten dira idazle kontsakratuak gazte bat agertzen denean. ...etan; beren buruaz eta beren obraz hitz egiteko sekulako gogoarekin, beren konplexuen morroi, gaueko hitzorduak luzatu nahian ibiltzen ziren beren galai itxura zainduegi horiek exhibituz, zenbat eta beranduago emakume gazte batekin ikusi, orduan eta harroago, ez gauza handirik egiteko asmorik zutelako, oso zuhurrak baitziren eta adorerik gabeak, gehienez ere ukondotik heltzera iristen zitzaizkizun
|
jendez
beteta zeuden lekuetara sartzeko, soineko luzez jantzita nindoan irudipena izaten nuen haien ondoan, halakoxe zeremoniak egiten baitzituzten nirekin. Formol usain pixka bat zeriela erabaki nuen.
|
|
|
Hiria
|
jendez
gainezka zegoen. Arratsalde partean ateratzen ziren musikariak kalera:
|
|
|
Ni trenetan denetik ikusia nago. Behin, estazioa
|
jendez
lepo zegoen batean, komuneko leihatilaren bestaldean, gizaseme bat gizon batzuek bakarrean egiten dutena egiten ikusi nuen. Baina iluntze hartakoa markaz kanpokoa izan zen.
|
|
|
Preseski, poliziak etxera lehiatu eta bere bulego zikinean Kerguelen komisarioa bakarrik geratzen zenean, Eusko Armadak ehun elkartasun mutu sareaz pentsatzen jartzen zen. Atentatu batetarik landa arrastatzeak obratzen zituenean, sagu gotor bakar bat harrapatzen zuenen demagun ontsa kontent zen, komandoetako gainerako
|
jendez
zinez deus ez zekiela. Azpiegitura indartsua, zatikatua eta sekretua zeukan Armadak.
|
|
|
Orduan erabaki zen armaz, diruz eta
|
jendez
ATErengandik arras bereiz behar zuela Eusko Armadak. Ospakizun abertzaleetako ostatu luzeetan bildu gazteak trumilka etortzen  ziren, armada kide izateko.
|
|
|
su-hiltzaile eta
|
jendez
inguratuta,
|
|
|
Apurka apurka terraza moduko hura
|
jendez
betetzen joan zen. Mahai gainak hala ere, hutsik ziren gehienak.
|
|
|
Bizitza
|
jendez
inguratuta igarotzen saiatzen gara.
|
|
2004
|
|
|
Kentchok gure ehunka galderei erantzuten dien bitartean, Chetrik bidezidor batetik gidatzen du, mutu, furgoneta. Bide ertzak
|
jendez
gainezka daude Paroko herritik irten garenean. Gehienak umeak dira, eta den denak jantzi tradizionala soinean daramate.
|
|
|
Baina mendeetako endogamiak lagunduta, aristokrazia britainiarra kasik minoria etniko bilakatu da. «Mendeetan barrena elkarren artean ezkontzearen poderioz, tribu bat sortu dute, talde berezi bat, elkarren antza duten
|
jendez
osatua, hitz egiteko manera bitxi berarekin, eskola beretara joanez, elkarren interesak defendatu eta kanpora begira kontrola hedatzen dutenak, armada, Alderdi Kontserbadorea, eta gehien saltzen diren egunkariak erabiliz».
|
|
|
Igande eta astelehenean
|
jendez
lepo egon da baina bestetan ez hainbeste. Zirrara berezia sortzen dit hiru kale ezker eskuin liburu eta diskoz gainezka ikusteak, kilometro erdi bateko eskaparatea dagoela kalkulatzeak eta ia bostehun saltzaile lanean ari direla jakiteak.
|
|
|
Eguberrietan, Gabon zahar egunez (gauez) batez ere,
|
jendez
gainezka egoten da Zirritoki. Eta hango soinu, kantu, dantza, edari, barre algara, esku zarta, eupada, zirri ta mila kolorezko argi, jantzi ta suge paperek ez dute azkenik izaten.
|
|
|
Ekidazuko aiuntamentuko aurreko plaza gainezka dago
|
jendez
. Etorri ere autobusetan etorri da!
|
|
|
Bakar bakarrik gelditu naiz plazan. Huts hutsik dago hau orain; huts hutsik
|
jendez
, baina txapel, erloju, oinetako, gaztaina erre ta gordin, programa, belarrietako..., ta horrelakoz beterik. Eliza goienean dagozen ijitoek balekite hau...!
|
|
|
Arno kalea, beste kaleak ere gainezka egon dira autoz eta
|
jendez
. Autoa hemendik, autoa handik, norako ote du hainbeste presa jendeak?
|
|
|
Lurra hobea da,
|
jendez
betea egonik ere.
|
|
|
Aa, bai,
|
jendez
gainezka dago.
|
|
|
Plaza eguerdia aldera bete zen
|
jendez
. Berezia da oso Extremadurako urdaiazpiko pintxoa pita roso ardo goxoarekin dastatzen Galiziako muñeira dantza oholtza gainean ikusten ari zaren bitartean, aipatzen zuen herritar batek.
|