|
2000
|
|
|
70eko eta 80ko hamarkadetan hartutako maileguak dira, Espainiako Estatuko maileguen interesa% 20tik gorakoa zenean. Baina Alemaniako markotan, Suitzako frankotan, yenetan eta dolarretan egindako zorra aurreikusitakoa baino heren bat gehiago kostatu zen, pezetak 1969az geroztik izandako balio galera
|
guztien
ondorioz. Zulo hori gainditzeko, 1969tik 1996ra bitartean, Estatuak 489.052 milioi pezeta ordaindu zituen dibisetako zorraren trukeko aseguru gisa.
|
|
|
Hitzarmen honen eduki guztiz demokratikoa ez du inork zalantzan jarri, gatazka politikoari irtenbidea emateko metodoa guztiz demokratikoa dela ez du inork zalantzan jarri. Gatazka politikoari konponbidea aurkitzeko indarkeri mota
|
guztien
desagerketa eskatzen duela ez du inork ukatuko. Horregatik, nazionalista espainolen kritika ez da edukietara zuzendu, baizik frentismoaren mamua astintzera, gizarte banaketa iragartzera, hitz batean esateko, beldurraren mezua zabaltzera.
|
|
|
Baina hala eta guztiz ere, abertzaleok, geure galbahe partikularra daukagu, eraso, manipulazio, eta gezur
|
guztien
gainetik badugu nahiko kemen eta indar gaiak bereizteko, izaera politikoa duen gatazka politikoari konponbide demokratikoa bilatzen zein dabilen jakiteko, euskaldunok geure etorkizuna libre eta demokratikoki erabakitzearen alde zein dabilen lanean ikusteko.
|
|
|
Edozein kasutan, arazo
|
guztien
gainetik, itxaropentsu egoteko motiboak badauzkagu. Urte t' erdiko su etena ez da alferrikakoa izan, herriarengan ilusio eta esperantza sortu dira, gatazka gainditu dezakegu, mahai baten ondoan negoziatzeko eseritzea nahi ez duten horiek, eseri araziko ditugu, guk, gure egia esplikatzeko ahaleginak biderkatu behar ditugu, gure hitza eta ahotsa isiltzen saiatuko dira, gure bidea luzea da, ezin dugu amore eman, eta are gutxiago herriari bizkarra eman.
|
|
|
Eibarko Udalak Siadeco enpresarekin batera egin duen azterketatik ateratako datuak dira horiek. Hala ere herritar
|
guztien
batez bestekoa(% 49,5ek daki euskaraz) baino altuagoa da merkatarien euskara ezagutza, eta sektore hau da euskara gehien erabiltzen duena. 650 saltoki, lokal eta bulegok dute azterketa lan honetan.
|
|
|
Arrazoi du Arnaldo Otegik egoera hau frakaso kolektibo gisa deskribatzean, baina frakaso kolektibo horretan talde edo eremu politiko
|
guztien
akatsak ere ez dira berberak: PPk bat du, Lizarrak beste bat, EAJk berea, HBk ere bai, besteek berdin... eta ETAk ere bai, su eten garaiko aktibo eta guzti ez nolanahiko erantzukizuna gainera.
|
|
|
Etxebest enpresariak duen ikusmoldea bat dator Zuberoako geroa ekoiztu nahi duten aktore
|
guztien
nahiarekin. «
|
|
|
Gauzak ez dira beti norberaren gustuko bidetik abiatzen eta Bilbora eman genuen jauzia, G. Aresti euskaltegira alegia. Inoiz baino ilusio handiagoa, esperientzia aberasgarriak ematen duen bagaje sendoarekin, gauza berriak egiteko asmoz traba eta inmobilismo
|
guztien
gainetik, ekinaren ekinez, sarritan hanka sartze itzelekin, baina beti prest gabezi pertsonal eta hutsune kolektiboetatik ikasteko. Eta Teok ematen badaki, neu lekuko; eta kontrakoa diruedien arren, hartzen eta enkajatzen ere bai.
|
|
|
Lurralderen batean egon daiteke zerbait, baina ez ildo politikoa dela eta. Urtarrilaren 16an Izan erabakitzeko ponentzia politikoa Euskalduna Jauregian onartu zenean, aho batez lurralde
|
guztien
oniritziarekin izan zen.
|
|
|
Telekomunikazioaren sektoreak 1.500 milioi dolarreko merkataritza elektronikoa sortu zuen 1999an, eta kopuru hori 15.000 milioi dolarrekoa izango omen da 2003an, hots, 2003 urteari begira aurreikusten den guztizko kopuruaren %5 Internetek ohiko bihurtu du datuen trafikoa, eta horrek sektore honetan parte hartzen duten ia
|
guztien
negozioa sendotu du. Gainera, sektore honetan aitzindari diren AT&T; eta MCI WorldCom bezalako konpainiek enpresei telekomunikazio zerbitzuak eskaintzeagatik jasotako sarrerak handitzen ari dira etenik gabe.
|
|
|
Hala ere, zailtasun
|
guztien
gainetik, bederatzi esperientziak oso garrantzitsuak izan dira.
|
|
|
Euskal Herrian sortu eta bertako gune komertzialetan saltzen diren produktuek ere ez diote euskarari begirune handirik. Esaterako, Andoainen dagoen Krafft enpresaren produktu
|
guztien
ontzi eta etiketek gaztelania soilik erabiltzen dute. Zahor txokolateak Oñatin du sorlekua, baina ez du euskara baliatzen," Lore" txokolate motari izena emateko ez bada.
|
|
|
Inork ezin du esan elkarlana erraza denik, baina elkarlana garatu ahal izateko gauza
|
guztien
gainetik borondatea, zintzotasuna eta argitasuna dira beharrezkoenak. Ukatu gabe oso baldintza handia dela, borroka armatuak ez du gure agenda erabat markatu behar.
|
|
|
Datorren milurterako Herritarren Batasuna dugu helburu. Ezkerrari egin diezaiokegun faborerik handiena sektore
|
guztien
metaketa garatzea dela eta bereizketa saihestea, eztabaida irekia eta bultzatzen, interlokuzioa zabaltzen eta etengabeko gonbidapena luzatzen, arrazoi batengatik edo bestearengatik Batzarre taldeko kide batzuk baizik ez dira koiuntura honetan proiektu horretatik aldendu direnak
|
|
|
Basozaina hurbildu zait. Fotokopia batzuetan, nazio independiente
|
guztien
zabalerak Alaskarenarekin alderatuak ditu, eta denei bezala, ez baigenekien edo, niri ere 49 estatua zein handia den azaldu dit, bere herrikideek hain atsegin dituzten superlatibo eta konparatiboak erabiliz. Une hartan australiarra ez, Sam Osabaren etsai aljeriarra, sudandarra edo libiarra izatea gustatuko zitzaidakeen," Ene herria handiagoa duk!" edo botatzeko.
|
|
|
Arrazoi hauen
|
guztien
ondorioz, Gaztelugatxe Aketx Matxitxako ingurua Biotopo Babestua izenpean babestuta dago gaur egun.
|
|
|
Esanda geratu den moduan, ibilbide orokorrak 30 dira, baina hauek zenbait zatitan banatu ditugu, eta laburrenak zenbaki bakarrean jorratzen baditugu ere, beste batzuk, luzeenak, bost astetan ere izango dituzue irakur ikusgai, beraz ibilbide zatiaren zenbakiari adi egotea gomendatzen dizuegu, nahas ez zaitezten. Dena den, hementxe duzue ibilbide
|
guztien
eskematxo bat, gidaren nondik norakoak aurreikusten joan zaitezten.
|
|
|
800 etxalde inguru direlarik, laborantzak hartzen du Maule eta Atharratzeko bi kantonamenduetako enpleguaren herena. Berau da haranaren bizitzaren ardatza, biztanle
|
guztien
bizitzaren moldatzaile. Hots, garapen proiektuaren funtsezkoa da.
|
|
|
Bidaian, Achab kapitainaren benetako asmoa jakingo da: Moby Dick balea harrapatu eta Leviatanekin borrokatu, bera baita bere gaitz
|
guztien
erantzule. Baina balea zuriak indar izugarria du eta Pequodek baino hileta karroza dirudi.
|
|
|
Herri kirol, erakusketa eta famili eta lagun arteko topaketak ekitaldi nagusi izango dira. Gauean, aldiz, Euskal Herriko dantzari eta musikariek eskainitako" Festara" emanaldia izango da Idahora hurbiltzen diren
|
guztien
gozagarri. Egun horretantxe, NABOk (Ipar Amerikako Euskal Etxeen Elkarteak) kongresua egingo du.
|
|
|
Alderdi frantziarren ezaugarri hau are gehiago nabaritzen da deszentralizazioari dagokionean. Jakobinismoa da alderdi
|
guztien
ezaugarri komuna. PSko Jean Pierre Chevenementek eta RPRko Charles Pasquak, ezkertiar edo eskuintiar izan, argudio bera darabilte deszentralizazioari eta Europako eraikuntzari buruz.
|
|
|
Inasmetek 2.000 milioi pezetako diru sarrera izan zuen 1999an, hau da, joan den urtean baino %9 gehiago. Diru sarrera
|
guztien
%76a teknologi proiektuak egitetik datorkio, eta horietako gehienak kontratu pribatuak dira. %14 zerbitzu teknologikoetatik jasotzen du (egunez eguneko industri produktiboen premiei erantzuteko asistentzia teknikoa barne) eta gainerako %10a Inasmetetik industri ingurunera egiten den teknologia hedapenerako jarduerari dagokio.
|
|
|
Saioak zineari buruzko egunero gertatzen direnen berri emango digu, albisteak, estreinaldiak eta abar, eta Iñaki Pangua zuzendariaren esanetan: " Helburua Euskal Herrian burutuko diren zinema estreinaldi
|
guztien
berri zabala ematea da, filmaketei buruzko erreportajeak, izarrekin elkarrizketak...". Horiez gain, mundu osoko errodajea eta filmen gaineko albisteek zein izarren bizitzazko zurrumurru eta istorioek ere beraien lekua izango dute programa berrian.
|
|
|
Beste joko batzuekin, eta gure pilota joko mota zaharrenekin duen antzekotasunak pilota joko
|
guztien
jatorri komuna iradokitzen digu
|
|
|
Estatu guztiek desarmerako politikak erabaki eta jardunean jar ditzatela eskatzen dute, bai ohiko armei dagokienez eta bai arma nuklear, biologiko eta kimikoei dagokienez. Baita pertsonen aurkako minen Konbentzioa berretsi dezatela eta herrialde guztiek hitza eman dezatela bakearen alde jokatzeko, armen trafikoa eta legezko nahiz legez kanpoko salmenta desagertarazteko eta gerra gaitzetsi eta arbuiatzeko, biztanle zibil
|
guztien
eta, bereziki, emakume, haur eta adinekoen aurkako bortxakeria kolektibo nagusi gisa.
|
|
|
Bestalde ordea, atzera bota du Espainiako Parlamentuak PP eta PSOEren bozei esker Ezker Batuak 1998an Filologia Asturiarra sortzeko egindako proposamena. Asturiesko elkarte, sindikatu eta alderdi
|
guztien
babesa zeukan proposamenak Madrilen ezetz esan zutenak barna.
|
|
|
Denekin zituen arazoak: ARGIArekin, AEKrekin... gizonak ez zuen ikusi nahi izan gobernua, abertzale
|
guztien
gobernua dela (eta besteena ere bai noski, zergak ordaintzen dituzten neurrian). Gobernuan jada ez zara alderdi batekoa, nazioa zara, eta denok gara nazio.
|
|
|
ETAk Luis Portero Andaluziako fiskalburua hil ondoren eta Ibarretxe lehendakariak ETAren kontra manifestaziora deitu aurretik solastatu ginen EAJko Joseba Egibar bozeramailearekin. Zurrunbilo politikoaren erdian EAJ alderdi
|
guztien
jomuga dela esan digu. Lizarra Garaziko Akordioa indarrean zegoen garaian gertatutakoaz hausnarketa egin al du EAJk?
|
|
|
Une honetan Gonvarri eta Nervacerorekin proiektu garrantzitsua ari da negoziatzen Acinox taldeko Antillana de Acero eraldatu eta birmoldatzeko. Halaber, Matanzaseko Central Azucarero España Republicana eta fabrika erantsi
|
guztien
eraldaketa negoziatzen ari da. Programa horrek bost urteko iraupena izango du, eta Euskal Herriko enpresa txiki eta ertain ugari erakarri dezake.
|
|
|
Lizarra Garazik" Batasun Nazionala" lortzeko ezinbestekoa den abertzale
|
guztien
elkartzea ekarri zuen.
|
|
|
" Euskalerriaren zazpi alderdi" plazaratzeko gogoz ziren, itxura
|
guztien
arabera" elkartasunean euskaldunen indarra" biltzeko asmoarekin. Izan ere, euskaldunen artean ika mika eta kalapita gehiegi sortua zen bazterretan, eta haserre horien guztien ondorioak jasanak zituen batek baino gehiagok, eta ZERUKO ARGIAk ere bai, jakina.
|
|
|
Ondorioak baino, gure planteamenduak berretsi ditugu. Nik uste dut gauza
|
guztien
gainetik euskaraz, ingelesez edo alemanez abestu badagoela hizkuntza musikala. Niretzat lotura hori oso garrantzitsua da.
|
|
|
Besteen esanak esan, gu konturatu gara guri balio digula eta gainera sortzaile bezala esperientzia aberasgarri bat ari garela sortzen, baita proiektu soziokultural bezala ere, baduela bere lekua. Elkartearen inguruan proiektu autoeratu bat sortzen ari gara euskal lurralde guztietan, bertsolaritzako agente
|
guztien
partaidetzaz, eta gizarte esperientzia bezala ere ezaugarri interesante batzuekin.
|
|
|
Zertarako odolaren gainean eta kirtenkeria etiko handienak zurituz eraiki nahi den lurraldetasun bat? Nik, behintzat, euskararen lurraldetasuna defenditzen dut beste gauza
|
guztien
gainetik. Judutarrek hainbeste mendetan beren lurraldetasun espirituala mantendu zutelako jarraitzen dute han eta hemen judu izaten.
|
|
|
Eta lan sakon, aldiz nekoso, horren emaitza da Euskal Herriko Unibertsitateak kaleratutako liburu eder hau. Ikertutako eskultura
|
guztien
irudiak agertzeaz gainera, non dauden, zein materialekin eginak izan diren, nork antolatu zuen haiek saridun gertatzeko lehiaketa, edizio bakoitzaren gorabeherak eta abar azaldu dizkigute, zehatz mehatz. 258 eskultore eta 9 talde omen dira guztira EAEko leku publikoetan beren eskulturak ezarriak dauzkatenak.
|
|
|
Epaileok ez dugu eztabaida politikoan parte hartu behar. Gobernu Batzordea Euskadiko epaile
|
guztien
gobernu Aretoa da. Guk, gainera, desobedientzia zibilak bere alde onak dituela adierazi genuen.
|
|
|
Idazlearen estiloa da kritiko guztiek gauza
|
guztien
gainetik azpimarratzen dutena; denen iritziz, Sarrionandiak estilo dotore eta propioa du oretua. Aingeru Epaltzaren hitzetan esateko," idazketa dotore nahastezina":
|
|
|
Sarrionandiaren literaturaz hitz egiterakoan" metaliteratura" da kritiko
|
guztien
ahotan entzuten dena. Alegia, Sarrionandiaren ipuinak idazle edo tradizio batetik datozen argumentuez, pertsonaiaz eta egoerez baliatzen dira ahots propio batez" bestelako" errealitate edo egoera baten lekukotza emateko.
|
|
|
Bestalde, saioei berei dagokienez, gehienak idazle edo filosofo ezagunen aipamenen bat abiapuntutzat hartu eta bere argudioak eta ondorioak adierazten ditu segidan. Literatur piezei dagokienez, berriz, hiru aipatzen ditu Joxerra Gartziak beste
|
guztien
gainetik" Euria esan eta euria erortzea" (191 or.)," Ziutateko enparantzak" (201 or.) eta" Laberintoa habitatu" (206 or). Hirurak surrealismo girokoak direla diosku, Kafkaren mundu absurduetatik hurbil daudenak, eta amesgaiztoen logikan oinarrituak.
|
|
|
Kolore hau, gainera, izuaren eta beldurraren sinboloa izan ohi da. Basapiztia hau ipuin
|
guztien
lotura gisara ageri da. Hona hemen aurkezten diren beste abere madarikatuak:
|
|
|
Narratzailea gizonezkoa dugu guztietan eta emakumearekiko ikuspuntua oso antzekoa da kontakizun guztietan. Emakumea da sentimendu nahasi eta kilikagarri
|
guztien
iturburu, baina beraren papera ez da agerian jartzen, bigarren mailako figura izatera lerratzen da. (Habe 292)
|
|
|
Hain zuzen ere, XVI. mendeko ohituren berri ematen digu, horretarako Sebastian deituriko pertsonaia baten bizipenak gogora ekarriz. Gainera, ohituren deskribapenak eta gertakari
|
guztien
gorabeherak hilketa batek eragindako harilkatuko ditu. Izan ere, Ezkertiren heriotz bitxiak Sebastianen susmoak piztuaraziko ditu, hilketa hau argitu arte gelditu gabe arituz.
|
|
|
Bestalde, garai hartako egoera islatu nahian" boterearen amarauna ongi asko definituta dago (Erregea, Jauntxoak, Prebostea, Lehorreko alkatea, Ustrumana, Inkisizioaren komisarioa, Maiordomoa, herri xehea...), hala nola jokabide eta portaera
|
guztien
logika." (Egia, Lutxo: Deia)
|
|
|
Izan ere, pertsonaia ezberdin hauengan sortzen diren sentimendu ezberdin hauek guztiek zeharo nahastuko dituzte. Gainera, eleberri honetan" Sentimendu hitza funtsezkoa da, gertakizun
|
guztien
gidaria" (A.A.A.: Pergola 66) Hiru gazte hauen bidez, ikasleen mundu horren berri eman nahi izan du, eta zehazki, gazteen gaueko irteeren berri.
|
|
|
Esate baterako, Lapurdiko Biltzarrari idatzi zion gomendiozko gutun hartan zioen: . Mundu hau bada bere oinean badago, mantentzen bada, legeak egiten badira, nori bere zuzena begiratzen bazaio, jakintasuna, eta eskolak irakasten, eta ikasten badira, eta
|
guztien
gainetik baldin salbatzen bagara; ontasun eta fagore hauk guztiak heldu zaizkigu mintzotik eta hitz egitetik?.
|
|
|
ONUko Adierazpen agiri haren lehen euskarazko itzulpena Nikolas Ormaetxea. Orixe? idazle bikainari zor diogu, zeinak argitara eman baitzuen 1949an Alderdi aldizkarian, izenburutzat Giza eskubide
|
guztien
Aitorkizuna jarriz. Gero, Coruñako Agrupación Cultural O Facho zeritzan elkarteak, ONUren agiri horren hogeigarren urteburuan (1968) lau hizkuntzatan (galegoz, gazteleraz, katalaneraz eta euskaraz) argitara eman zuen Coruñako Moret argitaletxean, J. A. Gonzalez Casanova irakaslearen hitzaurrez.
|
|
|
Oroi feudalismo garaiak zirela eta errege zein jaunak, lege
|
guztien
gainetik, herriak ahalik eta lotuen edukitzearen aldeko zirela. Herria foruen babespean ez jartzearren, jaunok lortu zuten Arabatik banatzea.
|
|
|
Maiz esana dudan bezala, gure Nikolas Ormaetxea. Orixe? zenak itzuli zuen Nazio Batuek 1948ko abenduaren 10ean azaldutako Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsala, 1949an Alderdi aldizkarian argitaratzeko, Giza-es kubide
|
guztien
Aitorkizuna izenburuz.
|
|
|
Kontuan izanik munduko askatasuna, justizia eta bakea giza familiako kide
|
guztien
berezko duintasunean eta esku bide berdin eta ukaezinetan oinarritzen direla;
|
|
|
Nuestro ilustre escritor Nikolas Ormaetxea. Orixe?, en 1949, publicó la traducción al euskera de la Declaración Universal de Derechos Humanos en la revista Alderdi, que a la sazón se publicaba en París, y a la que le dio por título Giza eskubide
|
guztien
Aitorkizuna. Ese texto fue aprovechado por la Agrupación Cultural O Facho en una edición cuatrilingüe (gallego, castellano, catalán y vasco) publicada por la Editorial Moret de La Coruña en 1968, con motivo del vigésimo aniversario de aquella Declaración Universal, con prólogo del profesor J.A. González Casanova, catedrático de Derecho Público de la Universidad de Santiago de Compostela.
|
|
|
Nazio Batuen Erakundeak, 1948ko abenduaren 10 ean agertu zuen Giza eskubide
|
guztien
Aitorkizuna. Espainian lehen aldiz Coruñako Agrupación Cultural O Facho zeritzan erakundeak galegoz, gazteleraz, katalanez eta euskaraz eman zuen argitara, Giza eskubideon XX. urteburua ospatzeko asmoz, Santiago Compostela-ko Unibertsitatean Zuzenbide Politiko sailean katedradun zen J. A. González Casanova jaunaren hitzaurrez, Editorial Moret (1968) argitaletxean.
|
|
|
Euskaltzaindiak bere sorreratik Jagon Sailaren ardurapean dituen eginkizunetarako baliagarri ditugu ONU eta Unesco ren arau horiek, Euskal Herriko muga
|
guztien
gainetik, nahiz Iparralde nahiz Hegoalde, ahal denean administrazioekin erarik hoberenean arituz eta lan eginaz; eta, hori ezinezko zaigunean, horien gainetik aipaturiko bi erakundeotara edo Europako Parlamentura joaz.
|
|
|
Alde horietatik begiraturik doa honako liburu honetan biltzen dudana, uste dudalarik zentzuzko arrazoirik aski badugula edonon aurkezteko, hilketarik gabe eta indarkeriarik gabe noski, zeren gauza
|
guztien
gainetik, lehen lehenik gizakia jarri behar dugu, edonongo gizakia. Eta ideia kontuak, Aita Vitoriak ongi zioen bezala, itsutasunik gabe, elkarrizketaz bideratzeko ahaleginak eginaz aurrera joan gintezke.
|
|
|
En su carta de recomendación a dichas juntas, entre otras cosas viene a expresar: . Mundu hau bada bere oinean badago, mantentzen bada, legeak egiten badira, nori bere zuzena begiratzen bazaio, jakintasuna, eta eskolak irakasten, eta ikasten badira, eta
|
guztien
gainetik baldin salbatzen bagara; ontasun eta fagore hauk guztiak heldu zaizkigu mintzotik eta hitz egitetik? (Si este mundo se asienta en sus bases, y se mantiene, si crea sus leyes, respetando el derecho de cada uno, si se enseña y se aprende la sabiduría y conocimientos, y si en fin conseguimos la salvación, todos estos bienes y favores nos vienen del lenguaje y de la palabra).
|
|
|
desietia, ezbadabaita pornicacinoeco, seniqueraco, noberagazco, naturaleciaren contraco, sodomijaco, ganadubagazco, verbazco tacantazcopecatuloi
|
guztien
desiuatagurarija bere (Icas II, 269).
|
|
|
Alabaina, gizarteko praktikahorien presentzia enpirikoa ez da nahikoa, berez ezberdintasunaren, eta, beraz, taldearen existentziaren? autopertzepzioa gara dadin eta ondorio sozialak izan ditzan.Nortasun
|
guztien
eraikuntzan bezalaxe (taldekoak izan zein banakoak izan), ezinbestekoa da nortasunaren subjektuak bere izatearen pertzepzioa edukitzea. –Ni neu naiz, esaten dudanean, honela neure buruari nortasuna aitortuz, neure osotasunaren(, batnaiz?) eta denboran zeharreko neure jarraikortasunaren(, atzokoa naiz, eta bihar erehalakoa izango naiz?) pertzepzioan oinarritzen naiz1 Pertzepzio hori gabe, neureosotasun fisikoak zein denboran zehar bat bera iraun izanak ez dute, berez eta eramekanikoan, nire nortasuna sortzen.
|
|
|
Argitu beharra dago, ezen laugarren eta seigarren ataletako azterketan burutu direnegunkarien eta telebistaren hustuketak, UPV EHUk finantzatutako ikerketa bati eskergauzatu egin ahal izan direla10 Ikerketa horren atal baten barruan, lagin bat aukeratuzen prentsaren11 eta ETBren12 hustuketa egiteko. Lagin hori astebete konposatu batekoegunkari
|
guztien
aleek eta ETBko emanaldiek osatu zuten. Astebete konposatua1999ko udaberrian zehar osatu zen.
|
|
|
Astebete konposatua1999ko udaberrian zehar osatu zen. Behin egunkarietako ale guztiak eta ETB1 zeinETB2ko emanaldi
|
guztien
grabazioa eskuetan genituela, bakoitzaren eduki analisiariekin zitzaion, horretarako diseinatutako fitxa batean oinarrituz. Egunkarien kasuan, artikulu guzti guztiak hartu genituen kontuan (hamar milatik gora), eta bakoitzarenpisua ponderatu ondoren (Budd eskala baten bitartez), hauexek neurtu genituen:
|
|
|
Ikusi dugunez, egunkaria erosteko zaletasun handia du Euskal Herri penintsularreko populazioak. Informazio orokorrekoak izan zein kiroletan edo ekonomianzentratzen diren
|
guztien
azterketa egin dugun arren, ondoko taulan informazioorokorrekoak deituriko eguneroko kazetak agertzen dira soilik.
|
|
|
Lehen hiru horiek, gehi, irakurle kopuru aldetikaskoz apalagoak diren EL DIARIO DE NOTICIASek eta EL PERIODICO DEALAVAk badute beren arteko erlaziorik, audientziaren banaketari dagokionez, hainzuzen ere. Bakoitzak bere mailan, baina
|
guztien
kasua da, oso indartsuak diraprobintzia bakarrean edo bitan, baina garrantzia galtzen dute Hego Euskal Herrimailan kalkuluak eginez. Ikustea besterik ez dago nola EL CORREOk Arabanirakurtzen dutenen baitan %63, 5 eskuratzen duen; eta antzeko kopuruak lortzen dituBizkaian (%60, 8).
|
|
|
Kudeaketa honek metatze prozesu ugari ekarri ditu. Tradizionalena metatze bertikaleko prozesua izan da, hauda, maila
|
guztien
bateraketa, hots, ekoizpenetik banaketarako mailen berrelkarpenatalde berean. Honela, bere publizitatearen kontrolguneez hitz egin gabe, Sud Ouest SAtaldeak bere banaketa elkartea sortu du S2Drekin batera.
|
|
|
Nabarmenenak, Iparraldeangertatutakoen inguruan agertzen dira: mota honetako albisteak EUSKALDUNONEGUNKARIAren albiste
|
guztien
%11 diren bitartean, GARAn %4ra jaisten da portzentaje hori. Horren aldean, GARAn zertxobait gehiago agertzen dira Gipuzkoan gertatutakoak, eta bai orokorrean aldi berean Euskal Herri osoan gertatzen direnak ere.Edozein modutan ere, ezberdintasun txiki horien gainetik antzekotasuna nabarmenageri da.
|
|
|
Edo, zein gaik eragiten duHegoaldea unitate esanguratsutzat hartzea? Horretarako berriro joko dugu, lehenik, egunkari
|
guztien
azterketara, geroago egunkariak banan banan ikusteko. Adierazle gisahonako ezaugarri hau hartu dugu:
|
|
|
Hala ere, aireratzen diren programa
|
guztien
generoa eta iraupena kontuan hartuta, hauxe da euskarazko kanalaren eskaintza.
|
|
|
Gutxi gorabehera, emisio ordu
|
guztien
erdiak ez du zerikusirik gaietan, pertsonaietan edo produkzioan Euskal Herriarekin. Horren arrazoien artean dago, nola ez, ETB2n kanpoko produkzioak nagusi izatea.
|
|
|
Nafarroan eragina duten auziei buruzko albisteak kasurik hoberenean (gaztelaniazko albistegian) %6 diren bitartean, Euskal Autonomia Erkidegoan eragina dutenak %23tikgora dira. Gainera, azken hauei hiru herrialdeetako batean eragina dutenak (hotsAraba, Bizkaia edo Gipuzkoan) gehitzen badizkiegu, kopuru hau
|
guztien
erdi ingururairisten da. Hartara, Nafarroa ez da erreferentzia ETBko albistegi orokorrentzat.
|
|
|
Era berean, Euskal Autonomia Erkidegoaren ostean Hegoaldea da lehenesten denbeste erreferentzia eremua: egitate oso honetan eragina duten albisteak,
|
guztien
artekolaurden bat dira, baina hauei lau herrialdeetan eragina dutenak gehituz gero, albisteen%72 eta %83 dira ETB1en eta ETB2n, hurrenez hurren.
|
|
|
Internet en, Vizzavi edo VivendiNet atariak gestionatzen ditu. Eta ikus entzunezkoetan, Havas eta Canal Plus en bidez sartuta dago lurrazaleko telebista analogikoan, satelite bidezko digitalean eta kablean (NC Numericable rekin, zeinak, France Telecom eta Lyonnaise Cable rekin batera, kablera harpidetutako
|
guztien
%80menderatzen duen). Baita horietako guztietarako programen produkzioan (StudioCanal+, Expand), eskubideen salerosketan (Sogepaq, Bac Distribution) edo kateenosatze eta komertzializazioan (Paris Premiere, Seasons, Canal Jimmy,...).
|
|
|
Lurrazaleko irrati analogikoa eragiteko baimena izanda, nazionala izan zein lokala izan?, zehaztutako eremuan, izaera bereko zerbitzu publiko eta baimendu
|
guztien
entzuleria potentzial metatuen%10etik gorako entzuleria bereganatzea.
|
|
|
Lurrazaleko irrati digitalak eragiteko baimenak izanda, nazionalak izan zein lokalak izan?, horien entzuleria potentzial metatua, zehaztutako eremuan, izaera bereko zerbitzu publiko etabaimendu
|
guztien
entzuleria potentzial metatuen %10etik gorakoa izatea.
|
|
|
Halaber, beharrezkoa izango zaie beti euskara agertzea. Euskarakgutxienez izan duen agerraldia zehazteko, EUSTAT Erakundeak urtero argitaratzen duen EuskalEstatistika Urtekariaren azken alean udalez udal jakinarazten diren datuak erabiliko dira, euskararengutxieneko erabilera portzentajea, bertan azaldutako multzo euskaradun jakin
|
guztien
portzentajeenbatuketaren araberakoa izanik. Halaber, aipatutako euskararen gutxieneko presentziaz gain, gazteeneizuzendutako irratsaioetan, euskararen presentziak EUSTATen datuetan ageri den adin talde horreneuskara ezagutzaren mailaren parekoa izan du gutxienez (138/ 1994 Dekretua, martxoaren 22koa).
|
|
|
– Lurrazaleko irrati analogikoen kasuan sozietate batek ezin du, bera titularraden zerbitzu
|
guztien
eta horien programazioak ematen dituzten emisorenentzulego potentzialak batuta, 150 milioi biztanlerengana baino gehiagorengana heldu guztira.
|
|
|
Aipatzekoa da, era berean, eguraldiari buruzko orrialdean espainiar estatuarenmapak duen protagonismoa. Mapa horrek, iragarpenarekin batera, estatua osatzenduten autonomia erkidego
|
guztien
mugak erakusten ditu.
|
|
|
Maparen funtzionamendu bikoitza dela medio, faktoaren eta ametsaren ispilu ezpata izate bikoitz hori dela eta, lurraldeen profil mediatizatuek garrantzi estrategikoahartzen dute nola herri eta hala estatu
|
guztien
politikagintzaren oinarrizko lerronagusiak azpimarratzeko orduan.
|
|
|
egitea exijitzen du produkzio berriak. Hirugarren tendentziak zeregin
|
guztien
integrazioa bideratzen du, informazio trukaketa multidirekzionalean oinarrituta, informatikari esker?.
|
|
|
– Teknologia arazo
|
guztien
soluzio magiko bailitzen azaltzen da. Adibidez, Internet ek langabezia, diskriminazioa, azpigarapena... eta gerrak ere(!) desagerraraziko ditu.
|
|
|
Behobiako mugan egin beharreko xehetasun eta joan etorri
|
guztien
berri ematen da 1846eanargitaratutako bidairi gida batean (Aguirre, 1995: 44).
|
|
|
Ideologia herritarra gutxiengo etnokulturaletan parte hartze gabeziaz ezaugarritzen da; Bretainia Handia honen adibidea izango lizateke. Beretzeideologia edo Ideologia asimilazionista, arestian ikusi izan dugun moduan, agerikoena izan zen estatu nazio sorreran XIX. mendean eta XX. mendearen hasieran.Ideologia honen aldaera bat Ideologia errepublikarra izango litzateke, hemen, gizabanako
|
guztien
berdintasunagatik halako politika publikoa onartzen baita, zeinenarabera gehiengo menperatzaileak dituen ezaugarriez bestelakoak diren desberdintasun etnokulturalak desagerrarazten baitira. Frantzia izango litzateke honelako ideologiaren adibide klasikoa (Hammer 1985), eta Espainiaren ohiko praxi politikoa erehemen koka daiteke.
|
|
|
Esan beharra dago, guk, gaur egungo marko juridiko politikotik abiatuta planteatzen dugula hori guztia. Gustatu edo gustatu ez, hori besterik ez dugu; eta planteamendu horrekin euskal herritar
|
guztien
eskubideabermatuko litzateke. Izan ere, gutxienez badaukagu gune bat non prozesua bermatuko litzatekeen, eta gero gune hori Euskal Herria osora enfokatua izango litzateke, nahi duten guztiek parte har dezaten.
|
|
|
Beraz, tentsio kronikoan dagoen gihar talde bakoitza landu behar da, dezakeen mugimendu
|
guztien
alorrean. Masailezurraren tentsioak gatazka batadieraz dezake, kosk egiteko bulkadaren eta halako ekintza batek gurasoen aldetikekar ote ditzakeen errepresalien beldurraren arteko gatazka, hain zuzen.
|
|
|
–Neurotikoaren kasuan, kontaktua/ erretiradaren erritmoa deseginda dago. Ezindu bere kabuz erabaki noiz parte hartu eta noiz erretiratu, bere bizitzako amaitugabe dauden asuntuak, gertatzen diren prozesu
|
guztien
etenak bere orientabide zentroa nahastu dutelako... Bere gizartearekin kontaktu berezia izan dezakeenpertsona, gizartetik guztiz erretiratu gabe eta gizarteak irensten utzi gabe, ongiintegratutako pertsona da?. 13
|
|
|
Selfaren bereizkuntza eskala giza funtzionamenduaren maila
|
guztien
sailkatze ahalegina da, eta pertsona bakoitzaren oinarrizko nia neurtzen ahalegintzen da, hau da, besteekin ni komun batean emozionalki fusionaturik ez dagoen niarenzatia: bereizi gabeko niaren masa.
|
|
|
Zer du barnean gizon honek, beti ere botere pixka bat izandutenek eztabaidatua eta baztertua izateko? Alderdi eta erakunde politikoetatik hasi etaEuskaltzaindira iritsiz, sekula ez du
|
guztien
adostasuna lortu; edo, hobeto esanda, betieztabaida iturri izan da. Aurkakoak eta aldekoak, batzuk agerikoak eta beste batzukezkutukoak, inoiz ere ez ahobatekotasunik; ahobatekotasuna argiro zor zitzaionean ereez.
|
|
|
Zer esanik ez, horrez gain, Txillardegiren beste hainbat euskarazko lan azter ditzakegu, ekimen positibo eta esnatzaileak,
|
guztien
begien bistan daudenak. Nork ezdaki arlo askotan bide urratzaile izan dela, hala nola nobelagintzan, gramatika gaietan, fonetikan, euskararen ahoskeraren problematikan, intonazioaren garrantziaren azterketan, linguistika eta matematikaren arteko erlazioan, soziolinguistikan (zenbat informazio ez ote digun eman, herri gutxiengotuen arazo linguistikoez, diglosiaz etaabarrez)...
|
|
|
Hori da nik uste onar dezakeen ismo bakarra. Dogmatismoeta determinismo
|
guztien
etsaia da: berari entzunik, protestanteak bezala idazkisakratuen irakurle askea, kritikoa.
|
|
|
erratzendenean errakuntza berehala ezagutzeko ahalmena, bata, eta intuizio itzelezkoa, bestea, bonba batek ere suntsituko ez lukeen intuizioa. Txillar emotibitate hutsa da, erromantiko petoa zentzu berezkoenean; maitasuna da bere motorra, eta emozioa duegintza
|
guztien
oinarrian. Badakigu politika (politikoa esan nahi dut) eta maitasuna ezdatozela beti bat.
|
|
|
Guztira 67 berba jaso dira nola edo halako erreferentzia orografikoa dutenak, bildu diren erantzun
|
guztien
%8 baino ez.
|
|
|
Haizeon izenaren erreferentziari dagokionez, ostera, diferentziak handiak dira.Haize izenak zortzi multzo desberdinetan sailkatzen baditugu, gehien bildu duenmultzoa puntu kardinalari erreferentzia egiten diona da, zalantzarik gabe. 402 erantzunbildu dira sail honetan, bildu diren erantzun
|
guztien
%48, hain zuzen ere. Ondorentoponimiarekin harremanetan dagoen izendapen mota agertzen da 199 erantzunekin.
|
|
|
Erdal jatorrizko izendapen gutxi erabiltzen dira, oro har, taulan ikus daitekeenez.Erdal jatorrizko formak gehien erabiltzen dituen haize mota iparraldekoa da. Eta kopuru nahiko handian, gainera; iparraldeko haizea izendatzeko hitz
|
guztien
%27.Gainontzeko haize motak izendatzeko ia ez da erabiltzen erdal jatorrizkorik.
|
|
|
–22 kromosomaren sekuentziaren lana Giza Genoma Proiektuaren barneankokatzen da. Giza Genoma Proiektua ikerkuntza programa internazionala da, etahonen helburua giza genoma osoaren informazio genetikoa deszifratzea da, hau da, gizakion material genetikoaren edo kromosoma desberdin
|
guztien
sekuentzia (basepareen ordena) determinatzea?. I. Bernales (Egunkaria, 99 XII).
|
|
|
1999ko azaroaren 6an, Uztaritzeko EKEk deituta, 100 bat pertsona, kultur eragile gureneurri apalean nolabait, bildu ginen Euskal Kulturari buruz hausnarketa egitera.Txalotzeko izan da deiaren zabaltasuna, erakunde
|
guztien
inertzia izaten baita barnekoauto erreprodukzioa bultzatzea, gutxitan kanpoko harremanetik ernaltzea. Laulantaldetan banatuta geunden.
|
|
|
Hizkuntzak biltzen ditu bere baitan beste gai
|
guztien
ezagupena, elektrizitate sareak bezala lotura eta egitura emanez. Euskararen originaltasuna munduan daudenhizkuntzalari guztiek aitortzen dute.
|
|
|
Baina intuizio batetik ziurtasun batera, bide luzeadago. Giza Genoma Proiektua ere berri samarra dugu, eta genoma osoaren informaziogenetikoa deszifratzea du helburu, kromosoma desberdin
|
guztien
sekuentziadeterminatzea. Antzeko zerbait dugu eginkizun geure kulturarekin.
|
|
|
Bi kultura ezberdinen adierazle dira mantentzen direnjarrerak. Bi bandoen tradizioa, emakumearen eskubideak eta giza harremanak tartedirela, lehentasuna bati edo besteari emanez gero, ateratzen diren diskurtsoenondorioak makilaka erabakitzen ari dira orain arte, inolako erakunderik gauza izan ezdela oraindik
|
guztien
adostasuna biltzeko.
|
|
|
Mitxelena-ri mundu berri baten inpresioa egin ziona ere. Gero, ez da ahaztu beharhor daudela jada ezkontza tradizionalaren kritika, erlijio tradizionalaren kritika, ohitura hutsa bilakatuta dagoena gizartean?, erlijioaren eta fedearen pertzepziosoziologiko bat, absolutuaren forma
|
guztien
ezintasuna, etab., gauza pila, izugarrikritikoa bere garairako. Indibidualismoa, antidogmatismoa.
|
|
|
Leku berberorretatik datoz, halaber, gaurko politikan eskubide historikoen errebindikazioa eta horrek arlo juridikoan izango lukeen luzapena. Traszendentalismoz jantzitako Historia, beraz, momentuhonetako legitimitate
|
guztien
oinarria litzateke, horien arabera. Balizko historiahorretan den dena legoke jadanik:
|
|
|
2) Teoria batzuen zabalkunde eta aplikagarritasun orokorra, adibidez informazio edo komunikazio teoriekin gertatzen den moduan, gizarte harreman+ gizarte eraginakaztertzerakoan, modu honetan diziplinartekotasuna erraztuz. 3) Zientzia eta teknologia konputazionalak, zientzia mota guztietan aplikagarri eta
|
guztien
transformatzaile bihurtu direnak, bai teorikoki eta baita enpirikoki ere; orain ere, hizkuntzaeta informazio teoriak+ komunikazio teoriak oinarrian aurkitzen dira.
|
|
|
nahiz eta gutariko bakoitzaren esperientzia besteei begira ezberdina izan etanor bera izan besteengandik ezberdina, kultura bateko eta bereko partaide gara; intereshistoriko komunak ditugu (sozialak, politikoak, ekonomikoak). Pentsatzen dut ezgarela behar bezain kritiko, sasi
|
guztien
gainetik, mozorrotutako jokabidez, lankide, adiskide... izenekin eusteko leherre nak egiten ditugunean, eta horiguztia diot sexuaz eta patriarkalismoaz egiten ditugun erabilerak bazter utziz.
|
|
|
Eta erantzuna: . Hiru: frantsesa
|
guztien
hizkuntza, frantsesa lan hizkuntza eta frantsesa bizitza publikoarenhizkuntza?.
|
|
|
Euskal Herrian bizi dugun egoera politikoan kulturaren izaeraz hainbeste adierazpen desegoki egiten direnean eta euskal kulturari buruzhorrenbeste balioztapen interesatu eta ez zientifiko irakurri, ikusi eta entzuten direnean.Horregatik, derrigorrezkoa da guretzat ekarpen hau lehenbailehen egitea. Jakinbidehauen
|
guztien
irizpideez (gure egoerari egokituta) baliatuko gara, fenomeno musikaleninguruan sortzen diren komunikazio eta errepresentazio sozialen jokoak aztertzeko.
|