2000
|
|
Hori egingo da hain zuzen Donostiako Bagera elkarteak antolatu duen hitzaldi sortan. Azaroaren 6an hasi eta azaroaren 28a bitarte," Euskararen bizitza
|
gure esku
" lelopean, Emilio Lopez Adan, Arantxa Ugartetxea eta Xabier Mendiguren Bereziartuk, besteak beste, eskainiko dituzte hitzaldiak. Halaber," Besteei erantzunez osatu" ekitaldia egingo dute azaroaren 25ean Ikasbide kultur elkartean.
|
|
" orain", esan zuen," jakin behar diagu derrota administratzen"; buru urdinean hazka pixka bat egin eta: " hori ordea, ez baitago
|
gure esku
", bukatu zuen. Handik pixka batera:
|
2001
|
|
autodeterminazio eskubidea baldin badago eta eskubide hori herriei badagokie, guk horretarako eskubidea dugu. Hori galarazteko lege bat jartzen bada, lege hori beteko da baldin eta guk betetzen badugu; beraz,
|
gure esku
dago horri aurre egitea, eta guk erabaki behar dugu eskubide hori aurrera eramatea, ez dugu Estatuaren baimena itxaron beharrik. Alde horretatik da sinplea ideia, latza dena egin beharrekoa da.
|
|
Lobby lana garrantzitsua dela uste du Aureli Argemik: " Medioetan, irakaskuntzan ez gara existitzen eta
|
gure esku
dago, dirua eta publizitatea behar da... Kataluniak hobe egin zezakeen baina zerbait egin du, eta Euskal Herria atentatuengatik ezagutzen dute, baina ez hizkuntza berreskurapenean egindako lan eredugarria, ikastoletan adibidez.
|
|
Poliza.com eta Segurauto.net izenekoek, besteak beste, proposamenik hoberenak eskainiko dizkigutela hitz eman digute: era horretan, on line kontratazioa eta ezbeharren tramitazioa jarriko dute
|
gure esku
.
|
|
Landareen hazkuntza haziaren berezko ontasunak, lurraren ongarritzeaketa eguraldiak erabakitzen duten gisan, halatsu gertatzen da gure ikasleenmotibazioarekin ere; hots, baldintza egokiak sortuz gero, onera egiteko proportzioaduela. Beraz, negarrak alde batera utzi, eta geure partetik ahal dugun guztia eginbeharko genuke, ikaslearengan eragin aberasgarria izango duten urratsak emateko.Beste guztia ez dago
|
gure esku
, eta hor alferrik da jardutea.
|
2002
|
|
Ez izan hontaz kezkarik; gure artean zentzua garaitzen baldin bada (eta garaituko da) euskera ere garaituko da, indartuko da, gure herri izatearen tresna indartsu bihurtuko da. Nahizta ez izan orain
|
gure esku
, guziok dakizkigun zenbait baldintza. Gure hizkuntzaren etorkaro eder bat landu nahi baldin badugu, Larresorok erakusten digu bidea.
|
|
Orain, kilometro dezente egin ditudanean, euskararen bilakaera eta berreskurapenerako erritmoa bizkortu dezadan erregu egin didate. Alabaina, horretarako gaixoari gaitza ongi diagnostikatu behar zaio aurrena, indarrak eta ahuleziak ederto batean neurtu, buxonak non dauden ondo identifikatu, gizartean gertatzen ari diren aldaketez eta joerez jabetzea, hiztun taldeen arteko harremanak aztertzea, harreman sareetan diren etenak eta oztopoak gainditzeko estrategiak zehaztea,
|
gure esku
dagoena eta besteen esku dagoena ondo identifikatzea, eragile bakoitzaren egitekoaz ondo jabetzea eta alderdi batzuen epe laburrerako mugimenduei so ibili beharrean lehia antzuetan denbora ez galtzea eta indarrak ez ahitzea, euskaraz bizitzeko aukerak nonahi eta noiznahi sortzea, hiztunen jokabideetan eragitea eta eragingarri bilakatzea, horiek eta are gehiago beharko ditut, ez gainerakoen erritm...
|
|
Guk, irakasleok, beraz, kontrajarrita dauden bi joera horietako batean kokatuko dugu
|
gure esku
-hartze didaktikoa: aplikazionismoan (teoria edo materialenaplikazio hutsa egiten dugunean) edo inplikazionismoan (gure ikasgelan gertatzendena behatu, ondorioak atera eta, ikaskuntza eman dadin, bitartekoak jartzenditugunean).
|
|
faktore nagusi biren menpekoa da: alde batetik gure gurariena eta, bestetik, gurari horiek betetzeko
|
gure esku
diren informazioena:
|
|
Funtsezko arazoa diagnostikoa da; izan ere, bizitzako lehen urteetan, zenbait koadro daude, hala nola arnas infekzio birikoak, bronkioetako asmaren antzeko sintomak dituztenak (bronkioetako hipererreaktibotasuna). Kasu horietan, diagnostikoa egin behar da kontuan hartuz arrisku atopikoa duen edo ez,
|
gure esku
baitago haur horren gaixotasunaren etorkizuna. Hala ere, badakigu sentsibilizazio alergikoa dela haurtzaroko asmaren kausarik ohikoena.
|
|
Hitzarmen honek 1.200.000 euroko zuzkidura du, eta, besteak beste, Ingurumen Ministerioko Erakunde Autonomoak (Parke Nazionalak) edo Europako Life funtsetako 5 milioi euroak (Matas gehitu zuen) bideratzen duten 7 milioi euroko kopurua. «Helburua da planetako felido mehatxatuenetako bat ez galtzea, eta, horretarako,
|
gure esku
dagoen guztia egingo dugu». Harrapin Fundazioak Katamotz iberikoaren kontserbaziorako estrategian parte hartuko du, eta dibulgazio eta sentsibilizazio sozialeko jardueretan gauzatuko da, bereziki linearekin lotura gehien duten taldeei zuzendua, hala nola, ehiztariei eta finken jabeei eta komunikabideei.
|
|
Eta hala, nire soldaduek formatzea lortu orduko, zureek dagoeneko hartua dute posizioa guda-zelaian haien zain. Gertatuko denaren amaiera ez dago jadanik
|
gure esku
, ene adiskide min. Gudari bakoitza porta bedi dagokion legez. Hamaika entseiu eginak dira bakealdietan momentu hau prestatzen.
|
|
Baina horrek ez du esan nahi bitartean ezer egin gabe geratu behar garenik. Gauza asko daude
|
gure esku
, uste duguna baino gehiago, eta horietako asko txikiak direla dirudien arren, eragin handiak izan ditzakete. Lan honetan zehar ideia asko jarri ditut mahai gainean, eta ez dut uste, gainera, inola ere originala izan naizenik.
|
2003
|
|
Etengabeko bilaketa bat du bere oinarrian, eta alde horretatik Ekialdeko kulturetara egin dut nik, txinatarrek igarkizunak egiteko erabiltzen duten liburu batera joz. Liburu hori ez dago debekatuta guretzat, baina eurek diotenez mendebaldarrok ezin dugu ulertu eta ez genuke
|
gure esku
izan behar gainera. Nolanahi ere, liburu horretako zenbait pasartek balio izan didate niri kontatzen dudan istorioari filosofiaren jakintza gehitzeko.
|
|
Kamioien aurrean jarri dira, toki ezberdinetan kateatu dute euren burua, eraikinak eskalatu dituzte... «Ekintza bat planteatzen dugun bakoitzean arriskuak aurreikusten ditugu,
|
gure esku
dauden segurtasun neurri guztiak hartzen ditugu, baina besteen eskutan dagoena ezin dugu bermatu. Nola pentsatuko genuen indusmakinak sartuko zituztela jendea etxe barruan egonda?».
|
|
Dena, ordea, ez dago
|
gure esku
|
|
–Arrazoi duzu, don Estebe. Izan ere, Azpil ez dago
|
gure esku
, orain hogeita bost urte bezala, maisu madarikatu horren erruz, eta...
|
|
Laster helduko ziren. Gure kontzientziak har zezakeen atseden,
|
gure esku
zegoen guztia egina zegoen. Noiz pasealeku luzerantz begiratzen genuen, noiz pun  ttu laranja hura galtzen zen itsaso zabalerantz.  Bizirik zegoen oraindik:
|
|
Ildo hortarik, geuretzat eta gainerakoentzat interesgarri eta erakargarria datekeen egoera berri bat sortzea da erronka; ideia, ekintza eta jarduera bizigarriak tarteko. Eta hori,
|
gure esku
dago.
|
|
Legea eta legeriaren potentzialitateari buruz hitz egiten delarik, hitz dotore eta luzimenduko porrostadetan aritzen dira" adituak" errealitatera iristeko jauzia eman ezinik, gauzak diren bezala ez agertzeko ahaleginean. Alegia legea dena den hori dela (eta egiten den irakurketa hori, eta egiten den ezarpen hori, eta erabili ahal duenak egiten duen erabilera hori, irakurketa hori...), eta ez izan litekeen hura baldin eta..., ondorioztatu litekeen bestea ondorioak ateratzea
|
gure esku
ere ez dagoenean etab. Dauden zirrikitu guztiez baliatu behar delako, ezin baliatu ez dauden zirrikituez.
|
|
Hausnarketa honetatik sortzen da nire iritziz begi-bistakoa den galdera: zer egiteko prest gaude gu, euskalgintza, gustatu ala ez gurea den arazoaren konponbidea ez dagoelako bakarrik
|
gure esku
–°
|
|
Lege horren espirituari men eginez, kontua ez da gainontzekoenganako maitasun-joera hori izatea, horiek ezaugarri eder eta duinak erakutsi dituztelako. Aitzitik, maitasunak agintzen digu besteen egiazko ona nahi izatea eta,
|
gure esku
dagoen neurrian, besteei on hori helaraztea. Agindu hori betetzeko ez da erabakigarri izan behar besteek guganako erakutsi duten meritua, maitasunak ez baitu inor baztertzen.
|
2004
|
|
Etengabeko hobekuntza gauzatzeko, indibidualizatu behar genuela prestakuntza. Bazirela
|
gure esku
leudekeen aldagaiak ezagutu eta emaitzak hobetzea. Futbolaz ari naiz.
|
|
" Mendira joaten garenean haizea kontra edo alde edukitzeak erraztu edo zaildu dezake gailurrera iristeko bidea. Eta nik horrela kokatuko nituzke nazioartetik etor ahal zaizkigunak, baina, berez, euskararen normalkuntza
|
gure esku
dago".
|
|
Euskara konnotazio makurretarik garbitzeko? Edozein modutan ere, asmoak asmo, hizkuntzaren funtzio-andana ez dago
|
gure esku
, eta dagokion eginkizuna gure gogoaren gainetik beteko du. Kasu honetan, gainera, euskararen aldeko borroka daukagu tartean, eta ez dirudi oso bide egokia denik gure hizkuntza nazionalaren izaera itxuragabeki narrasten aritzea.
|
|
Euskaldun egiten gaituena ezin delako izan soil-soilik ahozkotasuna bere bakardade gorrian. Baina ez dirudi ezinaren egina
|
gure esku
dagoenik hirukotearen mezuari bagagozkio.
|
|
leihoetako kristal-mota, fatxadetan, leiho eta ateetan isolamendurik dagoen ala ez, etxebizitzaren tamaina, etab. Etxeko guztizko energia-kontsumoaren %44 berogailuan joaten da; beraz, etxebizitzaren kostu handienetako bat da. Gastu hori murrizteko irtenbidea
|
gure esku
dago, behar bezala erabiliz. Zein berogailu-mota instalatuko den erabaki aurretik, garrantzitsua da zenbait kontu kontuan hartzea:
|
|
NBEko agentziak gogorarazi du iododun gatza sustatzeak ez duela gehiegi kontsumitzera eraman behar, eta horrek hipertentsioa eragin lezake, iodotzea egunean gehienez bost g kontsumitzeko gomendioekin bateragarria den kontsumo-maila batekin egin baitaiteke. Iodorik eza “munduko populazioaren osasunerako eta garapenerako mehatxu garrantzitsua da, batez ere eskolaurreko eta haurdun dauden haurrentzako” esan zuen Jong-Wook Lee OMEko zuzendari nagusiak jakinarazpen batean, eta txostenak erakusten duenez, “iodorik eza mundu osoan ezabatzea
|
gure esku
dago”. Jaten ditugun elikagaietan iodo faltak asaldura mental eta neurologikoak eragin ditzake haurrengan, eta horrek murriztu egiten ditu eskola-errendimendua, adimen-gaitasuna eta lanerako gaitasuna.
|
|
–Parsifal harrapatzeko gure laguntza osoa emanen dizugu orduan. Erran zer behar duzun eta,
|
gure esku
baldin badago, eman eginen dizugu.
|
|
Norabide horretan hainbat ekimen interesgarri susta daitezke. Helbururik garrantzitsuena —eta Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan
|
gure esku
dago—, Nafarroan dagoeneko egin dutenaren ildo beretik Ikus-entzunezkoaren Lege bat onartzea izango litzateke (honako auziei egin beharko lieke aurre legeak: edukiak, deontologia, kuotak, barne ekoizpenaren programazioa, berezko musika eta ikus-entzunezkoaren gutxienekoak programazioan...), eta, bide batez, legearen aplikazioa gordeko lukeen Ikus-entzunezkoaren Euskal Batzorde independentea abian jartzea.
|
2005
|
|
Txikia ez ezik txikitua izan den gurea bezalako hizkuntza bat hazteak berez dakar kalitatearen galera. Hortik aurrerakoa, berriz,
|
gure esku
dago dena. Egoki jarduten asmatzen badugu, hutsaren hurrengoa izango da galera; egoki jokatzen asmatzen ez badugu, ordea, berez behar lukeen baino handiagoa egingo dugu galera hori.
|
|
Mendebaldean-«mendebalde» bihur (ri) tutako mundu osoan-, ametsean bizitzera eta amets egitera (des) heziak gara, eskubide-obligazio-aukera berdinak ditugulakoan, lorpenak oro
|
gure esku
direlakoan-auzoa zamakatuz, bidenabar, hurkoa eta urrunekoa, pertsonal mailan eta kolektiboan-... Baina, aspaldiko kontua da, nahiz gero eta gaizkoatuagoa izan, abantzu beti ametsa ameskeria bilakatu ohi da.
|
|
guk ez dugu erabakiak hartzeko eskuduntzarik, gure sailean azpiegituren inguruko azterketa egin dugu aholkua eta partzialtasuna lortzeko, herrialde ezberdinen hiru kontsulta-etxeen laguntzaz egin ere. Prozesuak hainbat irtenbide eskaintzen du, baina, aireportuen, itsas-portuen, errepideen, trenbideen edo AHTaren garapena ez da
|
gure esku
, ezta euren arteko loturak ere. Foru Diputazioak errepideen eta zenbait azpiegituren eskumenak baditu, baina Eurohiriaren proiektua kudeatzen duen sail honek ez.
|
|
Lur honen hobetzea ez da Jainkoaren lana,
|
gure esku
utzia du Kreatzaileak: " Bete lurra eta izan haren nagusi.
|
|
Armak ez ditun berez ez onak eta ez txarrak: onak badira,
|
gure esku
daudelako dun,, kausaren, alde, eta txarrak badira, etsaiaren eskuetan daudelako,, kausaren?
|
|
Gaixotasun horren jatorrian zenbait elementu eragilek parte hartzen dute, hala nola akaroek, etxean dauden araknido txiki batzuek. Etxeetako gortinetan eta alfonbretan metatutako hautsak konnotazio berezia du; izan ere, “polenarekin ez bezala, prebentzioa mugatua baita,
|
gure esku
dago kasuak areagotzea saihestea”, adierazi du José Antonio Castillok, SEPAReko asma eta errinitisari buruzko lan-arloko kideak. Akaroen tamaina 0,2 eta 0,5 milimetro bitartekoa da, eta, beraz, giza begiak ezin ditu ikusi.
|
|
–Gure aldetik egin dezakeguna bai, aurrerantzean ez zagok
|
gure esku
. Zirujaua nauk, ez jainkoa.
|
|
Makinek haren bizi konstanteei eusten diete... Gordetzen zuena behintzat
|
gure esku
dago...
|
|
Oso txunditzen gintuen narrasti hauen hauskortasunak. Itxura zenez, sugandilak prest zeuden, iheserakoan, buztanaren hiru laurdenak bixi-bixi galtzeko; eta ziraunak, ikarak zurrun jarririk, puskatu egiten ziren
|
gure esku
" bekatarietan".
|
|
Eskularru batek besteari: hotza besterik ez zagok
|
gure esku
.
|
|
Mundu hura kaka zaharra zela jakitea, belarria bihotzean jartzen zidan neska batekin dantzatu izana... naturak erabakitako arauen meneko iruditu zitzaizkidan anarterainokoak, begiak zabal murgiltzea edo eztulik egin gabe erretzea beste. Geu ginen handik goiti aroak abiatuko genituenak," Asmoa
|
gure esku
" idatzi nuen. Historia aldatzen hasiak ginen.
|
|
Bera da, bai, gerraontzi hegalarian naturaren arauak berrezartzera. Eta malko erretan gainez egindako amorruak bultzata, arma patioko harrietan marinel hordituen antzo zabuka aireratu ahal izan dugu, asmoa
|
gure esku
, Vladimir.
|
2006
|
|
Idazlearen zirrara gure baitan berritzea
|
gure esku
dago. Inor gutxik esango dizu hara inguratzeko, jeep izeneko hori ahazteko eta zeharkaldi ikusgarriak (kontagarriak) utzita basamortu menditsu honen atarian begira geratzeko, luzaro.
|
|
Benetako kalitateko produktuak egin behar ditugu, baina ez gara mugatu behar produktu hori sortzera, produktu hori jan behar duenaren eskuetaraino eraman behar dugu. Eraldaketa, merkaturatzea, salmenta... kate hori dena
|
gure esku
badago, baserria benetan errentagarria izango da. Eta oso inportantea da produktuei gona altxatuz gero baserritarra ikustea, eta ez sozietate anonimo bat.
|
|
Koldo Etxabek uste du gure kultura judu-kristauak eragiten digula jarrera hori. «Nahiz eta askok dagoeneko erlijioan ez sinetsi, edo errituetara ez joan, oraindik txikitatik erakusten zaigu geure bizitza ez dagoela
|
gure esku
, Jainkoa dela bizitza eman eta kentzen diguna». Azken finean, ezezaguna zaigun errealitate bati aurre egiteko modu desberdinak ditugu gizakiok.
|
|
Eskaladan hasiberriak batzuk eta eskarmentu handikoak besteak, Erlaitz eta Irun mendizale elkarteko kide ugari elkartu gara goizean. Arroka
|
gure esku
eta hankaz igotzea dugu denek helburu eta erronka. Hamahiru lagunez osatutako taldea bildu gara, aterkia eskuan eta material guztia motxilan nahiz besapean dugula:
|
|
Edozein ahalegin egitea ona da 2004 urtean lan egiten zuten 217 milioi txikiek lan egiteari utzi ez diezaioten, “Haurren lana ezabatzea:
|
gure esku
dagoen helburua” izeneko txostenaren arabera. Genevako LANEren urteko 95 konferentzian dauden 178 herrialdetako ordezkariek eztabaidatu dute txosten hori.
|
|
Une honetan daukagun erronkarik garrantzitsuena da lurralde-garapena eta egiten ari garen jarduera berriak kontuan hartuko dituen berrantolaketa-prozesu bat burutzea, eta gauzatzen ari garen lan-arloetan profesional berriak sartzea eta parte hartzea, hori guztia gure kudeaketan kalitate-irizpideak aplikatuz. Bigarrenik, kalitatea eskaintzen jarraitu nahi dugu, baina baita berotasuna ere
|
gure esku
-hartze sozialeko programetan, non protagonista baita haiengana iristen den pertsona, bere egoera pertsonalari erantzun egokia emateko. Ildo horretatik, orain egiten ari garen jarduerak zabaltzea eta dauden baliabide publikoetan antzeman ditugun gabeziak betetzen joatea da gure helburua, hori guztia administrazio eskudunekin lankidetza estuan.
|
|
Bestetik, beti garbi izan behar du taldeak, botoa eman digutenei eta gainontzekoei ere erantzun behar diegula. Gu ahalegin guztiak egiten ari gara,
|
gure esku
dagoen guztia ematen ari gara.
|
|
Gehienek biziki aspertzen ninduten. Bertzalde, ez Etxeberrik ez Akademiako irakasleek, inoiz ez gintuzten haiekin luzaz uzten, beldurrez eta
|
gure esku
zakarretan hauts bilakatuko ziren. Orain diferentea zen.
|
|
Legeak agintzen du, Elsbeth, aukera ez dago
|
gure esku
.
|
|
artelanari buruzko ahalik eta informazio gehien lortu behar dugu eta, halaber, gure gustua edo sentiberatasun estetikoa findu behar dugu praktikaren bitartez. Hau da, filmen gaineko judizio egoki batera irits gaitezen, filmak ikusi behar ditugu, zenbat eta gehiago orduan eta hobeto, filmen arteko erkaketak egin behar ditugu eta film horiei buruzko informazioa ere
|
gure esku
izan behar dugu. Horrela jarduteak erlatibismoa ahulduko du.
|
|
Akats horiek guztiek ebaluaketa moralaren ustezko erlatibismoa dakarte. Konponbidea, esan bezala, ikuspuntu tinko eta orokorrean dago, eta konponbide hori
|
gure esku
dago, nahiz eta sarri askotan kasurik ematen ez diogun.
|
2007
|
|
Liburu metak, hitz katea ezinago lotuak, metafora opiazeoak, aipuen gurpil balaztarik gabea, etorkizunez kargaturiko poema trabakatuak… Argi dago orain arteko sasi irtenbideek ez garamatzatela inora, horra hor, inork adibiderik beharko balu, isiltasunaren poetika gero eta zabalduagoa, bide honetatik zer esan ez dagoelako frogarik behinena. Literatura benetan eraginkorra
|
gure esku
dago eta lortuko dugu.
|
|
Eginkizun hau ez dagokigu bakarrik euskaltegioi, baina gure arlo honetan, ezin diogu muzin egin gure erantzukizunari. Guregana hurbiltzen den ikasleari ezagutzaren eta erabileraren artean dagoen jauzian laguntza eman behar diogu
|
gure esku
dagoen guztia eginez. Gabezia horretaz konturatuta abian jarri ziren aspaldian Berbalagun edo Mintzalagun izenekin ezagunak diren egitasmoak.
|
|
Epe ertain eta luzera begira planifikatzen ikasi behar dugu. Baina, hau guztia ez dago
|
gure esku
bakarrik. Izan ere, administrazioek Euskararen Normalizazioan zer asmo duten jakitea ezinbesteko da.
|
|
Tira, badirudi, azken finean, ondo erabiliz gero, gutxiago kutsatzen ere lagundu dezakeela kadmioak. Kutsatu edo ez kutsatu
|
gure esku
dagoela, horra hor koska.
|
|
Hitzarmen bat daukagu berarekin. Horrela, ikerketen emaitzak
|
gure esku
uzten dituzte, eta tokian tokiko mintegi-jabeek landare horiek erabil ditzakete. Akordio antzeko bat da, ikertegiaren eta ekoizleen arteko halako sinbiosi bat.
|
|
Hitzarmen bat daukagu berarekin. Horrela, ikerketen emaitzak
|
gure esku
uzten dituzte, eta tokian tokiko mintegi-jabeek landare horiek erabil ditzakete. Akordio antzeko bat da, ikertegiaren eta ekoizleen arteko halako sinbiosi bat.
|
|
Talde nazional bakoitzak bereidentitatearen elementuak eta ezaugarriak ezarri nahi izatea, funtsaren funtsean, nork bere hizkuntza, kultura, historia, lurraldea eta nork bere interpretazioa etadefinizioa ezarri nahi izatea besterik ez da. Besterik ez, nioen, gutxi bailitzan: baina gaur gaurkoz
|
gure esku
ez dagoen herri euskaldunaren boterea eskatzen duherri-proiektu horrek.
|
|
Argitzerik ez zeukalako, beharbada. ...ldt-ek nolabait iradokitzen duena, hizkuntzaren eta pentsamenduaren korrespondentzia hotsez hots eta kontzeptuz kontzeptu edo kontzeptuaren osagarriz osagarri egiaztatzeko egitasmoa baldin bada, esan beharko genuke, beti izan duen korapilo gordiarra dizula hori, ahalegindu arren askatu ezin eta ezpatakada batez ebaki ere ez nahi (gomutatu behar da, bestalde, Kawi-izkribua deitu ohi dena, hor dago
|
gure esku
arteko pasartea, ez dela hitzaurre orokor bat besterik ikerlan partikular handiago bati, eta kapitulu askotan manifestu programatiko baten edo noizpait lantzeko gaien iradokizunaren tankera duela, hala orain ukitzen dugunean?, ezen ez aurkezten dituen gaien trataera bukatuarena). Printzipio irmetzat har daiteke «hizkuntza batean denak analogiaren gainean atsedeten duela»533 Gertari bat da hizkuntzaren ordena analogikoa, gertaria da kontzeptuen ordena (ana) logikoa, eta gertaria da hizkuntzaren eta pentsamenduaren elkarkidetasuna.
|
|
ni naiz substantzia bat, bere zerizana edo natura osoa pentsatzea duena; ezeren beharrik ez duena kanpoan, ez lekurik, ez gauza materialik, ezta gorputzik ere hortaz, bera izateko; ez sentsu eta ez emozio, «pentsatzen duen zerbait baizik» soil-soil259 Res cogitans. Nire ideiak, nire zientzia, hori naiz ni («oso-osorik
|
gure esku
dagoen gauza bakarra gure pentsamenduak» baitira) 260, eta horiekaz, nirea da mundu guztiaren domeinua. Ni garbi bat da Descartes-ena:
|
|
Baina laborantza berriak ere agertzen dira. Zitrikoak, etxekotutako laborea,
|
gure esku
dago existitzeko. Benetako sinbiosia da.
|
|
Baina, era berean, ofizialtasunaren alde lan egitea gure zeregina ere badela argi daukagu. Gu euskaldunak gara, gure selekzioa Euskal Herriko selekzioa da, eta zentzu horretan aurrera egiteko,
|
gure esku
dauden pausoak emateko prest gaudela argi eta garbi azaldu nahi dugu.Luzatu nahi ditugun eskaerak: 1-Euskal Herriko eragile politiko eta kirol federazio ezberdinei: Ofizialtasunaren bidean aurrera egin eta Euskal Herriko selekzioek nazioarteko txapelketa ofizialetan parte hartzeko duten eskubidea bermatu arte, lan-indarrak areagotzeko eskatzen dizuegu.
|
|
Gure etorkizunaren jabe gara. Gure erabakiak onartuak izan daitezen, inolako eskuartze eta inposiziorik gabe,
|
gure esku
dago, denon artean lortu behar dugu, eta lortuko dugu. Borroka garaia da.
|
2008
|
|
Bolognako prozesua euskaldunok dugun aukera bat da. Oraingo egitura aldatu eta berri bat eraikitzeko, oraingoarekin ez gaudelako konforme... eta datorrena, neurri handi batean,
|
gure esku
dagoelako, unibertsitatean gauden guztion esku dagoelako. Eta Unibertsitateak-edozeinek, baita datorren euskal unibertsitatek-bete behar duen prozesua denez, agian esloganetatik proposamenetara pasatzeko ordua iritsi zaigu.
|
|
" Duela 30 urte baino ez Waloniak sustengatzen zuen Flandes. Iparraldeko emigrazioa jasotzeaz gain,
|
gure esku
zegoen gizarte-babesa. Elkartasuna erakutsi genuen orduan.
|
|
Bizidun batzuek, adibidez, ezinbestekoak dituzte uholdeak beren ziklo biologikoa osatzeko. Hortaz, oso garrantzitsua da emariak gora eta behera egitea; eta, horregatik, behar-beharrezkoa litzateke gorabehera horiek kontuan hartzea ibai batek izango duen emaria
|
gure esku
dagoenean.
|
|
NARRATZAILEA Arbasoek
|
gure esku
utzi zuten ehiza eta gu beti egon gara harro ehiztari izateaz. / Aldiz, arrantza gorroto dugu.
|
|
harriturik, urruntzerat egiten zieten apezetarik. Guhaurek segur, begi hobez ikusi izan dugu, beste gizaldi batean, Luhusoko Sauveur Bisquey apez bat gure erakasle zorrotz bezain amultsua, eta jada pisutzen hasia, hantxetan Uztaritzen, pilo-ta berri batzu aurkitzen zizkigularik
|
gure esku
ttipien izarikoak. Eta berdin estimatu ere, Larzabaleko Landetcheberry erretora, pilota larruztatzen zigu-na, berdin tabako paketa batean truk, edo gabe.
|
|
(?) Bai, bai, OK, ez kezkatu. Utzi
|
gure esku
–Hitz egingo dugu.
|
|
Hamarkada batzuk geroago, 1960tik aurrera, nabarmen hazi zen eskualde horretan GIBaz kutsatutako pertsonen kopurua. Ikerketaren zuzendaria baikor agertu zen pandemiaren etorkizunari buruz, eta egoera aldatzea
|
gure esku
dagoela esan zuen. “GIBak ahulgunea badu, nahiko gaizki transmititzen da.
|
|
Bada, harrotasunez esan behar dugu, norbaitek ez badaki, gutun honen sinatzaileok euskaldun berriak garela. Bere garaian
|
gure esku
egon ez ziren hainbat ondorioengatik gure haur ikasketak A ereduan egin behar izan genituen hirurok.
|
|
«Politikan eta ekonomian erabakiak hartzeko gaitasun handiagoa behar dugu, hobeto bizitzeko», Ibarretxeren aburuz. Horregatik, «onartezina edo justifikatu ezinezkoa da Gernikako Estatutuak agindutako transferentziak oraindik
|
gure esku
utzi ez izana», dio. Lehendakariak gogorarazi ditu Espainiako Berrikuntza ministroak egindako hitzak.
|
|
Hori ez zegoen
|
gure esku
, eta zuzendaritzak erabakitakoa onartu beste aukerarik ez genuen. Andonik eta nik argi daukagu Osasunan jarraitzea gauza handia dela, baina ez zen gure erabakia.
|
|
Independentzia lortzeko xedean bistan da hainbat izan daitezkeela bideak eta zaila izango dela ziur asko eragile guztiak estrategia bakar baten inguruan biltzea, Maltzagako Mahaitik
|
gure esku
dauden ahalegin guztiak xede horretara bideratzen saiatuko garen arren. Denbora eskatuko du horrek.
|
|
3 Ez dago dena
|
gure esku
, baina lehendabizi hemen jarri behar dugu ados. Hemengo borondatea agerian utzi behar da, eta uste dut batzuek urtean behin azaltzen duten borondatea ez dela benetazkoa.
|
|
Epe laburrean beste zita bat daukagu, gure konplexu eta beldurrak gainditu ditzagun, irtenbidea
|
gure esku
dago, ez dezagun etorkizuna gure «ordezkarien» esku utzi.
|
|
Bai, eta horretan datza nire lanaren alde subertsiboa. Guk ez dugu administrazioarekin lan egiten, eta argi dut
|
gure esku
-hartzeko ekintza batzuk legez kanpokoak direla. Protesta modu bat ere bada gure aktibismoa.
|
|
Kaltea izugarria da, mundu mailako izurritearen antzekoa. Irtenbidea, aldiz,
|
gure esku
dago: ekonomia erreala da bultzatu behar dena, fikziozko ekonomia behin betiko alboratuz.
|
|
Jokalariek arazoa buruan ote duten galdetu ziotenean ere ozen hitz egin zuen entrenatzaile espainiarrak: Gal dezakegun azken gauza da burua; egoera samurra izan ez arren, baikorrak izaten ahalegindu behar dugu, eta egoera zaila izan arren, helburua oraindik
|
gure esku
dago. Horri eutsi behar diogu, esan zuen gorritxoen prestatzaileak.
|
|
Desesperatzen hasten bagara, ez gara aitzinatuko. Gainera, soluzioa ez da
|
gure esku
. Krisiak ez luke asko iraun behar, bestela, bai, larria bilaka daiteke.
|
|
Mikel Mendizabal bertsolariak bi bertso kantatu zituen. Memoriaren oroigarri batjarri da plaza honetanFrankismoaren garai gogorrakhartuz oroitzapenetan.Garai hartako testigu biziIsaac daukagu bertan.Amets gaizto bat dirudi bainaGertatua zen benetan (bis) Trenbide eta harrobietanbizitza zitzaien laztu.Hirurogeita hamaika urtebaina ezin degu ahaztu.Gertatu zena gertatua zenta orain ezin da saihestu.Baina gertatu daitekeenaHori dago
|
gure esku
(bis) Oroimenaren AutobusaNafarroan barna oroimenaren suzia pizturik daraman autobuseko kide Carlos Martinezek hartu zuen hitza segituan. Lehenik eta behin gogoratu zuen oraindik" gorpuak lurpean daudela".
|
|
" Ardura politikoarekin jokatu nahi dugu eta horregatik helegitea jarriko diogu epaiari. Nahiz eta bere garaian Etxebeltz-Izarran etxebizitzak egitearen aurka egon, une honetan eta herritarrak tartean daudela ikusita,
|
gure esku
dagoen guztia egingo dugu", esan du Errazkinek.
|
|
Edo beste modu batera esateko, gure bizitzaren zein alde daude tychearen menera, deitu fortuna, zoria, deitu patu, denak ez dira berdin, baina guk sinonimotzat joko ditugu, eta zein gure menera, edo, nahi baduzue, gure eskura, techne. Gure bizitza tychez gabetuko bagenu,
|
gure esku
geldituko litzateke dena. Egin daiteke?
|
|
–Edo beste modu batera esateko, gure bizitzatik zenbat dagoen
|
gure esku
eta zenbat Siratsa, Zoria, Patua edo Halabeharraren esku. Halaxe kontatzen digu Martha C. Nussbaumek Eskiloren Prometeo kateatua tragedian oinarriturik.
|
|
Pertsona normalak gara. Ez gara inor baino hobeak eta
|
gure esku
-bihotzak ez dira zabalagoak adoptatzeko inolako asmorik ez interesik ez dutenenak baino. Adoptatu dugunok ere gure miseriak dauzkagu, gure arazoak, gure haserreak eta gure hipoteka maileguak.
|
|
Hori ere esan egin da; hau da, euskararen estatusaren eta erabileraren kalterako izango dela Bolognako prozesua. Lehenago adierazi dugun bezala, Bolognarekin edo Bologna gabe,
|
gure esku
egongo da hori; unibertsitatearen esku, erakunde gisa, eta unibertsitate kideon esku ere. Orain arte horrela izan da eta horrela izango da hemendik aurrera.
|
2009
|
|
Hizkuntza-leialtasunaren eta hizkuntzaren osasunaren adierazle indartsua lor genezake ametsetan. Baina zoritxarrez edo zorionez, informazio hori oraingoz ez dago
|
gure esku
. Hala den bitartean ohiko adierazleetara joko dugu, eta bestelako adierazle fantastikoekin ametsetan jarraituko dugu.
|
|
Plan Gidaria gure eskuetan dago: graduak euskaraz eta espainolez ematea gure eskuetan dago; graduondokoetan hizkuntzen presentzia parekidea izatea
|
gure esku
dago. Huts egiten badugu gure ardura izango da, unibertsitatearena eta Eusko Jaurlaritzarena, baina ez dauka zerikusirik kanpotik datorren Bologna horrekin.
|
|
Beste zenbait batzorderen lana ere areagotzea erabaki zen, teknika berriek
|
gure esku
jarri dituzten abantailak baliatuz. Azken sei hilabete hauetan hainbat emaitza eder ikusi izan ditugu, Euskaltzaindiak informatika bidezko eskaintzetan izugarrizko urratsak eman dituelarik.
|
|
Itzultzaileak, itzultzen, hala badagokio. Argitaletxeak maketatzen du, edo
|
gure esku
uzten du lan hori, eta inprimatze eta koadernatze lanak egiten ditu inprentak. Ondoren, banatzaileak jasotzen du liburua, eta dendara heltzen da, eroslearen eskuetaraino…
|
|
Badakizue zertaz ari naizen: alegia, boterearen baliabideak
|
gure esku
behar ditugula, burujabe bihurtzean euskararen arazoa bideratzea errazagoa izango dela, eta hari bereko argudio-andana.
|
|
Neurri gogorrak hartzen ari gara, baina epe luzera General Motorsen bideragarritasunerako beharrezkoak izango direnak, adierazi du Fritz Hendersonek, General Motorseko zuzendariak. Gure ardura argi dago(...) eta
|
gure esku
dagoen guztia egingo dugu geure ekintzen ondorioak geure langile, kontzesionario, sindikatu, hornitzaile, akzionista eta komunitateetan ahalik eta gutxien eragiteko, gaineratu du.
|
|
Hori bai, azkenerako baikortasun mezua ere gordeta zeukan gorritxoen kapitainak: Osasuna ez da jaitsiko, ezta pentsatu ere, oraindik ere
|
gure esku
dago eta lortuko dugu salbazioa. Eta bide horretan lehen pausoa Getafen emango dugu, seguru, orain hilabeteko Osasuna agertuko da berriz, adierazi du erdiko atzelari beteranoak.
|
|
Ez dakigu hori baikorra izatea den ala ez, baina on eginen liguke jakiteak: dena ez dagoela
|
gure esku
. Eta gure esku ez dagoenaren aitzinean bide bakarra dugu, bide sano bakarra:
|
|
dena ez dagoela gure esku. Eta
|
gure esku
ez dagoenaren aitzinean bide bakarra dugu, bide sano bakarra: bizitzak ematen diguna, bizitzak guretzat gordeta duena, onartzea.
|
|
Ez, onarpenak aitzinera egitea ahalbidetzen du, onarpenak ez digu uzten nahigabean kateatuta gelditzen. Umiltasunez,
|
gure esku
ez dagoena onartzea, bizitzari bai esatea da.
|
|
Patxi Lopez lehendakariak gaur iragarri duenez, datorren astelehenean goi mailako bilera egingo du Manuel Chaves Lurralde Politikarako ministroarekin eta bertan Lan eskumena lortzeko aurrerapen nabarmenak izatea espero du. Hala, 2010eko urtarrilaren 1ean lan arloko politika aktiboak
|
gure esku
izan nahi ditu.
|