|
2000
|
|
|
Zeanurira heldu baino lehen, Burt Lancaster agertzen zen film zahar hartaz oroitu nintzen, luzaz etxetik kanpo izan ondoren Burt Lancaster, lagunen
|
etxeetatik
pasatuz, piszinaz piszina, etxera nola itzultzen zen kontatzen zuen filmaz. Amaieran, etxea hutsik eta abandonatua aurkitu zuen, sasiak eta huntzak guztiz janda.
|
|
2001
|
|
|
Hasierako garaitan jendea euren
|
etxeetatik
oinez joaten zen kanpamenduraino, soinean zeukanarekin basamortuan barrena; pentsa ze egoeratan iristen ziren. Geroztik gauzak aldatzen joan dira, baina sekula aldatzen ez dena da han udan 40°tik gorako beroa dagoela, neguan berriz hotza, hondar ekaitzak etortzean airean hondar asko egoten dela...
|
|
|
Pixka bat harantzago dagoen Chowh auzoan bero itogarri hezea da. Goialdean burdina goriaren antzeko eguzkiak etxeak etengabe galdarazten ditu eta
|
etxeetatik
ibairaino, harrizko mailadietan behera, haize kiskalgarriak uhinetan bezala galarazten digu arnasa.
|
|
|
Arrats batez, Goio Ontziola bazterrean eserita zegoen eta Ariane ikusi zuen, baina ez Zubietako
|
etxeetatik
baizik eta Kaioarri aldetik zetorrela, eta Feliperekin, portuko tabernariarekin. Bata bestearen alboan solasean biak, paseatzen, itsasertzetik zetozela gauean, itsasoaren hondo sakonetik baletoz bezala.
|
|
|
Eta baten batek salatu zituela, guardia zibil konpainia oso bat Burgos aldetik etorrita esperoan izan baitzuten. Eta herrian jadanik lau edo bost gazte atxilotu zituztela ere esaten zen, eta kuartelera hurbiltzen ziren detenituen senitartekoei ez zietela pasatzen uzten, eta atxilotuen oinaze oihuak entzuten zirela alboko
|
etxeetatik
, batez ere goizaldean.
|
|
2002
|
|
|
Orain arte ere ibai honen inguruan ibili gara, baina hemendik aurrera gure alboan eramango dugu, hainbat aldiz gainetik pasako dugularik. Arboladi handia igaro ostean, bidegurutzetik 9,5 km.ra Arrietako Bentak izenekoaren lehenbiziko
|
etxeetatik
pasako gara.
|
|
|
«Ostalaritzan urte batean bi milioi eta erdi litro jasotzen badira, eta kopuru hau kontsumitzen den olioaren %30a bakarrik dela jakinik, pentsa zenbat litro olio isurtzen den
|
etxeetatik
!» ohartarazi digu du Xabierrek.
|
|
|
Horrek esan nahi du Xfera Móviles S.A. enpresaren telefonia mugikorreko antena baten obra bertan behera utzi dela. Antena hori inguruko bizilagunen
|
etxeetatik
bost metro eskasera jarri da, eta ez du behar den udal lizentziarik. Gainera, epaileak epaian, alderdi demandatuak oraindik errekurritu dezakeen epaian, osasunari egin dakizkiokeen kalteen gaia sartu du.
|
|
|
Bostehun bat pertsonak Bercedoko, Cuenako eta Mataporquerako (Campo) herri kantabriarren etxeetako anoche ak hustu behar izan zituzten, azken herri horretan aparkatutako tren batek utzitako eta akrilinitrito izeneko material toxikoa garraiatzen zuten lubakiengatik. Babes Zibilak jakinarazi zuenez,
|
etxeetatik
irten ziren bizilagunek etxera itzultzeko aukera izan zuten, intoxikazio arriskua alde batera utzita. Mataporquera joan ziren teknikariek kalteak ebaluatzeko, gaueko hamaikak baino lehen likido hori ateratzen zen balbula itxi eta ondo doituta ez zegoela egiaztatu zuten.
|
|
|
Eskolara joan eta maisu maistrek, eskuak buru gainean, tximinoak ziruditen. Handiki guztiak ere euren
|
etxeetatik
urten barik zuden, egunero hamar aldiz garbitu arren, ezin baitziren izurrite hartatik libratu. Eta zelan egingo du, bada, erridikulua maila horretako gizon edo emakume batek?
|
|
2003
|
|
|
Hauxe baino ez omen da: " Emazteak
|
etxeetatik
irten eta ez dakit noraino erosketak egitera joan daitezen. Horretarako denbora asko behar dutenez, ezinezkoa zaie beste lan bat edukitzea eta egiten duten lana etxe barruan egin dute.
|
|
|
Bestalde badira gauza batzuk inoiz aldatzen ez direnak: ETAk ez du armak alde batera uzteko keinu txikienik ere erakusten, eta badute hauek ere garaia erretiroa hartzeko; gobernuan daudenek bazuten presoak beren
|
etxeetatik
gertuago ekartzea horrela familiak ez gehiago izorratzearren... Aspaldiko kontuak, geldi geldirik daudenak.
|
|
|
Auzoaren ingurunea zeharo aldarazi zuten proiektuak garatu ziren orduan. Askasibarren aburuz," auzoa mapatik kanpo egon izan ez balitz, ezin izango zuketen industria hori guztia ezarri, gure
|
etxeetatik
distantzia horren laburrera egonik, legez kanpokoa izango zatekeen eta."
|
|
|
27 aizto kolpe eman zizkioten. Emakume horrek demostratua zuen ikerketa batean milaka indiar beren
|
etxeetatik
beste herrietara mugiarazteko operazioa Guatemalako gobernuak eta armadak subertsioaren kontrako plan baten barruan burutu zutela.
|
|
|
Eta berak halako batean: «Gure lagun asko aterarazi dituzte beren
|
etxeetatik
sua oso hurbil zutelako. Guri ere gerturatu zaigu:
|
|
|
Probintziarik garestiena, betiere hiletarik xumeenaren arabera, Madril da, bertan hileta batek batez beste 1.808 euro balio baititu, eta merkeena, berriz, Bartzelona (hiriburuko ehorzketa
|
etxeetatik
bakar batek ere ez zion aldizkari honi informaziorik eman nahi izan eta, ondorioz, datua bakarrik hiriburutik kanpo daudenei dagokie), 880 eurorekin batez beste.
|
|
2004
|
|
|
Komunikabideak erabat aspertzen ditu. Beraz, hedabideen arreta gureganatu nahi baldin badugu, urtegiek beren
|
etxeetatik
bidaliko dituzten ehunka mila lagunek bestelako martingalak erabili dituzte, edo eta amore eman».
|
|
2005
|
|
|
Bullcreek eta Blackbearren
|
etxeetatik
lau kilometro ere ez daude zarama nuklearrentzako pentsatuta dagoen zelaietara. Baina bertan geratzea erabaki dute.
|
|
|
Frantzian, mila sei ehun haurrez goiti desagertu da hiru urtez! 40 Eskandalarik sortzen du horrek? UNICEFen arabera 2002 urtean 1,2 milioi haur desagertu da beren
|
etxeetatik
munduan, haurren trafikoaren eraginez, lanean edo putetxeetan aritzeko. Europa eta Ameriketako zibilizatuek jantzi eta oinetakoak merkeago pagatzeko, oporrak Tahitin pasatzekotan, denen beharra baitugu! 41
|
|
|
Hektarea horiei beste 700 gehitu behar zaizkie, igandean Parke Naturalean ekaitz beragatik deklaratutako beste bi suteek erre zituztenak, Segura de la Sierra eta Orcera udalerrietan eragin zutenak. Ebakuatutakoak itzultzea Atzo arratsaldean, asteartean beren
|
etxeetatik
eta Coto Ríosko ostalaritza establezimenduetatik modu prebentiboan ebakuatu zituzten pertsonak itzuli ahal izan ziren, leku turistiko horretatik sei kilometro baino gutxiagora sua zegoenean. Parke Naturaleko hiru suteetan prebentzioz ebakuatutako pertsonen kopurua 1.500 ingurukoa izan zen, nahiz eta horiek guztiak jatorrizko tokietara itzuli ahal izan diren.
|
|
|
Galizia Galizian bost sute daude aktibo, hiru Ourense probintzian eta bi Pontevedra probintzian. Horietatik, Latzako Oriaren udalerria ukitzen duenak bakarrik du 1 alerta maila,
|
etxeetatik
hurbil dagoelako. Bestalde, Correchouso eta Navallos herrixketako 80 bizilagunak beren etxeetatik atera zituzten sugarretatik hurbil zeudelako, eta beren etxeetara itzuli dira.
|
|
|
Horietatik, Latzako Oriaren udalerria ukitzen duenak bakarrik du 1 alerta maila, etxeetatik hurbil dagoelako. Bestalde, Correchouso eta Navallos herrixketako 80 bizilagunak beren
|
etxeetatik
atera zituzten sugarretatik hurbil zeudelako, eta beren etxeetara itzuli dira. Galizia osoan ez dago sute aktiborik gaur egun, klima euritsua dela eta.
|
|
|
–Geure
|
etxeetatik
! –aldarrikatu zuen Lurdisek Karlos Felix apur bat urrunduz– Anai arreben eltzeitsuetatik ostuko dugu, edo amaren xorrotik!
|
|
|
Joan zirenean, ezkutatuta zeudenak lasterka irten ziren, ostikoak hartutakoei laguntzera;
|
etxeetatik
ere irten zen jendea. Ni, ordea, hantxe geratu nintzen, ezen, arriskua pasatu zela ikustean, dardarka hasi nintzen, handik mugitu ezinik, harik eta plazan aita begiztatu nuen arte, eskuak buruan zituela, denei galdezka ea ikusi ote ninduten.
|
|
|
11 Pertsona guztiek dute bere
|
etxeetatik
edo lurretatik kanporatuak ez izateko eskubidea, horren atzean Ingurumenari eragiten dioten xedeak badaude, edo Ingurumenari eragiten dioten erabaki edo ekintzen ondorioz; eskubide honetan salbuespena izango dira larrialdiak edo gizarte osoaren onurarako diren helburu baztertezinak, horiek beste inola lortzerik ez badago. Pertsona guztiek dute bere kanporatzeari dagozkion erabakietan modu eraginkorrean parte hartzeko eta horren inguruan negoziatzeko, eta eskubidea dute, halaber, kanporatuak izanez gero, kendutakoa ahalik eta lasterren itzul diezaieten, ordain bat eman diezaieten eta/ edo egoitza edo behar adina lur egoki eman diezaieten.
|
|
|
1920 urtean, Ivan Revinsky zirku enpresariak bi erabaki garrantzitsu hartu zituen: lehena, zirkua karpa erraldoi batekin estaltzea, artistak eguraldiaren mende ez egoteaz gain, inguruetako
|
etxeetatik
ikuskizuna inork doan ikus ez zezan, eta, batez ere, herrietako plaza nagusietan bizkarroiren batek bere balkoia alokatuta negoziorik egin ez zezan.
|
|
2006
|
|
|
Hauteskunde eguna zen eta Sinn Feineko militante eta laguntzaileek zenbait herritar
|
etxeetatik
hautestontzietara laguntzen zituzten beren autoekin, bestela bazen batzuk etxean geratzearen arriskua eta. Kalean baziren prozesua zalantzan jarri eta abstentzioa bultzatzen zuten kartel batzuk, Republican Sinn Fein alderdiak sinatzen zituen, iraganean mugimendu errepublikarrean izandako zatiketa txiki baten ondorioa zen.
|
|
|
Aldiz, galtzaileak zein diren badakigu. Wikipediak abuztuaren 23an eskaini zituen datuen arabera, aste labur horietan 1.300 libanoar zibil hil dituzte (eta 46 militar baizik ez), 3.700 zauritu eta milioi batek egin behar izan du ihes beren
|
etxeetatik
. Hildako israeldarrak 163 izan dira (tartean, 119 militar), zaurituak 1.750 eta ihesi joandako zibilak 500.000 Hezbolak zenbat gizon galdu dituen ez dago argi:
|
|
|
Bederatzi: nazioarteko emigrazioek 175 milioi lagun eraman dituzte beren
|
etxeetatik
atzerrira. Merkatu ekonomiak produkzio tresna guztiak askatu ditu, salbu eta eskulana, hau Estatuaren mende geratzen da eta.
|
|
|
Lehen mailako hezkuntza herrixketan ematen dugu, baina bigarren maila egitera Wukrora etorri behar dute. Eta agian hogei kilometro daude beren
|
etxeetatik
Wukrora, eta ez dute nola etorririk. Beraz, neska horietako askok, estudiatu ahal izateko prostituitu egin behar izaten du, eta iruditzen zait niri, neurri batean duintasuna ematen dien prostituzio bat dela.
|
|
|
Emeki hasi ginen urruntzen
|
etxeetatik
eta bidexkak hartuz arroka eta pentze berdeek fite inguratu gintuzten. Malda ttipi bat igo genuen eta han ene bizi osoan ikusi nuen paisaiarik ederrena ikusi nuen:
|
|
|
Gainera, baimena ez eskatu izanak ez du ezer adierazten, Antena Ez kolektiboaren datuen arabera, udalerrian dauden 33 antenetatik 12 baino ez baitira iragarri Bizkaiko Aldizkari Ofizialean. Beste guztiek ez dute Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen Legea betetzen eta hori dela eta horiek eta ikastetxeetatik edo osasun
|
etxeetatik
gertu daudenak kentzea eskatu dute etengabe Antena Ez eta Berdeek.
|
|
|
Zein ziren benetan zure itxaropenak hitzordu haren aurrean? Zinez uste zenuen, hiri urrun eta handi batean egonik, bion
|
etxeetatik
urruti, sentsualagoa bihurtuko zela bion arteko kimika. Zurekin oheratzeko gertu egongo nintzela?
|
|
|
Ez zen bakarra. Iruñean ez bezala, eskualde horretan erreboltaren hotsak gazte andana ateraraziak zituen beren
|
etxeetatik
, gorrotoak eta loria nahiak ziztaturik. Halako dohainak, ordea, ez ziren aski espainolari buru emateko.
|
|
|
Denetariko basakeriak entzuten dira: Nafarroan mihia josi diotela emakume bati, euskaraz berba egitearren; eskuindarrek familia osoak
|
etxeetatik
atera eta fusilatu dituztela; faxisten lerroetan borrokatzera derrigortu dituztela gazte asko; lagunak lagunen kontra eta anaiak anaien kontra egiten ari direla tiro...
|
|
|
Emakumeak arineketan atera ziren
|
etxeetatik
zelaietarantz, haurrei tiraka, sastraka artean ezkutatzera. Taldetxo bat itsasargiraino iritsi zen, gure horma lodien bila.
|
|
|
aita baino askoz zikinagoa naiz ni. Komuna gaur egungo asmakizuna dela esan, eta
|
etxeetatik
kentzea proposatuko lukete batzuek. Libratzera, kaleko lorategietara edo joan ginateke guztiok.
|
|
|
Kalean ez zebilen jende askorik:
|
etxeetatik
iristen zitzaizkigun hotsengatik, afarirako prestatzen ariko ziren sukalde askotan. Hirigunera zeraman tranbiaren geltoki aurretik pasatzerakoan, Klausek gelditzeko agindu zigun.
|
|
|
Gaztetxeetatik deitzen didatenean, kasurik gehienetan behintzat, ez da sosik izaten niretzat; asko jota, bidaia ordaintzeko lain. Baina kultur
|
etxeetatik
deitzen didatenean, nahiko ziurra izaten da dirua jasotzea. Eta, ondo pentsatuz gero, doako emanaldiak ere onuragarriak zaizkit, liburuaren salmentak sustatzeko balio dutenez gero.
|
|
|
Hotsa olioa bezala zabaldu zen. Teknikaria autoa utzi eta oin bat lur gainean jartzerako, jendea
|
etxeetatik
eta arkupeetatik ateratzen hasi zen, inork usteko ez zuen kopuruan, bestela kasik abandonatua zirudien herri hartan. Teknikaria, lehengo ustekabea garaiturik, harrera batzordea, Pepe Isbert buru zuela, noiz azalduko jarri zen.
|
|
2007
|
|
|
2006ko udaraz geroztik areagotu da etnien arteko biolentzia krudel hau. Xiita gerlariek sunitak bahitu edo torturatzen dituzte, eta alderantziz, sendiek euren
|
etxeetatik
alde egin dezaten. Ildo beretik, Bagdadeko auzo bateko xiita eta suniten arteko populazioa %60 eta %40koa bada, talde txikienari 48 ordu ematen zaizkio bere etxeak utz ditzan.
|
|
|
Argazkiak eta guzti ateratzen dizkiete udalari bidaltzeko ulertzen ez dudana, jakin denok baitakigu hor daudela. Protesten ondorioz edo, udaltzainek batzuetan gorago joateko agintzen diete,
|
etxeetatik
apur bat urrutiratzearren. Beste batzuetan, berriz, beherago joateko, goiko auzo dotorekoek ere beraien etxeetatik ez omen dituztelako ikusi ere egin nahi.
|
|
|
Protesten ondorioz edo, udaltzainek batzuetan gorago joateko agintzen diete, etxeetatik apur bat urrutiratzearren. Beste batzuetan, berriz, beherago joateko, goiko auzo dotorekoek ere beraien
|
etxeetatik
ez omen dituztelako ikusi ere egin nahi.
|
|
|
Honen guztiaren atzean zinismoa eta hipokresia antzematen ditut. Batzuek ez dutelako errealitatea ikusi nahi eta askotan zerbitzuon erabiltzaile izanda ere beraien
|
etxeetatik
urruti nahi dutelako, inor entera dadin beldur edo. Besteek, emakumeak langileak oro har kasu gehienetan duintasun handirik gabe eta soldata izena ere merezi ez duten sosen truke lan egiten duten arren, prostituzioaz baino ez direlako kezkatzen.
|
|
|
Jausterakoan, txabola baten teilatua apurtu eta hormen eta mahaien artean geratu da arbolea. Adi adi geratu gara gu eta
|
etxeetatik
urten dabenak, ahoa ezin itxi.
|
|
|
Leihoa ireki nuen. Inguruko
|
etxeetatik
suziriak jaurtitzen zituzten, barra barra. Kalean neska mutil gazteak zebiltzan jai giroan.
|
|
|
Frantzian, bi lagun hil ziren herrialdearen iparraldea eta ekialdea astintzen dituen haizealdi bortitzean, eta kalte eta arazo handiak izan ziren garraioetan. “Kyril” haserrearen ondorioz, Herbehereetako agintariek herritarrei beren
|
etxeetatik
ez ateratzeko eskatu zieten. Polonian, hildakoez gain, 20 pertsona zauritu eta milioidun baino gehiago daude.
|
|
|
Eztabaida, bai, baiña izan ditugun billeratan ez dugu ezer garbirik alde onetatik erabaki; auzia nebulosa, illun xamarra gelditu da beti. Izan ere oinbeste
|
etxeetatik
urtean bein batzen geranok jomuga jakin bat errebista bateri ezartzeko denbora gutxitxo dugu egun pare batean. Beraz, auzi au emen, Arantzazu’n gaudenok erabaki bearko dugu, teoriz —Yakinlari guzien baimenez, esan nai nuke— ez bada ere, praktikuki zer egin bear dan jakiteko beintzat.
|
|
|
euren
|
etxeetatik
ohildutakoak,
|
|
2008
|
|
|
Minerva Santos Hiritarren defentsako zuzendariak esan du herri horretan, Rio de San Juanen, Cabreran eta Matancitan 625 familia euren
|
etxeetatik
atera behar izan zituztela eta familiartekoen etxeetara eta aterpetxeetara eraman behar izan zituztela.
|
|
|
Batetik, hiriek edo auzuneek azalera handiak okupatzen dituztenez, zerbitzuak, lantegiak, etab., urruti? daude gehiengoaren
|
etxeetatik
, eta beraz, jendeak auto pribatua era intentsiboagoan erabiliko du. Eta bestetik, zerbitzu publiko guztiak halako azalera zabaletara helarazteak kostu energetiko handia du.
|
|
|
Arazo larria da, biztanleriaren %80k bizkarra ematen duelako eta BPGaren %2 baino gehiagok osasun gastuek eramaten dutelako. Egia da ezin dela bakarrik egotzi haurrek beren
|
etxeetatik
eskolara eraman behar duten eskola materialaren kopurua. Aldagai gehiago daude jokoan:
|
|
|
Kopuruak izugarri aldatzen dira, nahiz eta gaur egun ingurumenagatik beren
|
etxeetatik
nahitaez 25 milioi pertsona lekualdatu direla kalkulatzen den; kopuru hori bikoiztu egin daiteke 2010ean. Hala ere, nazioarteko ordenamendu juridikoak ez du kontuan hartzen lekualdatuaren edo ingurumen errefuxiatuaren figura.
|
|
|
“Lobby” ak uste du hasitako etxebizitzen kopurua nabarmen jaisten bada, eremu horretako enpleguaren suntsipena 466.000 lanpostu zuzenetara irits daitekeela, aurten bakarrik. G taldearen kalkuluen arabera, 2007an saldutako 503.000
|
etxeetatik
305.000 merkaturatuko dira aurten. Murrizketa horren ondorioz, etxebizitzako zuzeneko enplegua 1.188.000 langiletik 720.000 baino gehixeagora jaitsiko da, %38, 7 gutxiago, hau da, 466.000 lanpostu suntsitu.
|
|
|
Europa osoan gero eta jarraitzaile gehiago ditu Oso joera ezaguna da Estatu Batuetan, gaur egun ia lau milioi enpresa baitaude pertsona bakar batek osatuak. Horri gehitzen badiogu estatubatuar gehienak ohituta daudela beren lanpostura iristeko kilometro asko egitera, horrek dakarren gastu ekonomikoarekin, ez da harritzekoa enpresa askok beren
|
etxeetatik
lan egitea, bi egun gutxienez, kostuak murrizteko. Horregatik guztiagatik, coworking guneak ugaritu egiten dira, eta han errealitate dira.
|
|
|
Aspaceko bi kidek, Susana Fragosok eta Begoña Igoak, lore xorta eskaini zioten Ixabel Irazokiri. Urtetan, Uxaneko kideak beraien
|
etxeetatik
zentrura ekarri eta zentrutik etxeetara eramateko ardura izan du Ixabelek eta orain, erretiroa hartu berritan, Uxaneko ikasleen oroigarria hartu zuen. Ez zuen halakorik espero eta emozioz beterik hartu zuen omenaldia eta txalo zaparrada.
|
|
|
Izan ere, 1970eko eta 1980ko hamarkadetan kurduen kontrako hainbat operazio zuzendu zituen Saddam Husseinen gobernuak. Milaka eta milaka lagun kanporatu zituzten beren herri eta
|
etxeetatik
, eta arabiarrek hartu zuten haien tokia. Kurdu eta turkmenoei lana ematea ere debekatu egin zuen Husseinek.
|
|
|
«Ez, sukaldea pixka bat berotzeko utzi dut propio». Martxoa zen, udaberriaren lehen egunak, eta neguko hotzak ez zuen
|
etxeetatik
alde egin nahi. Izadian den orok egiten dio aurre amaiera dakarren zikloari, denak jartzen dio erresistentzia akaberari, izakiok bezala animalia, landare edo eguratsak.
|
|
|
30.000 lagunek beren
|
etxeetatik
ihes egin behar izan dute Hego Osetian
|
|
|
Horiek erreak zerbitzatzen dituzte, 1599 urtean egiten zuten bezala. Laudioko odoloste
|
etxeetatik
ekarritakoak jan ahal izango dira kalean.
|
|
|
Azken astean, bestetik, 450 pertsona inguru iritsi dira Errusiaren menpeko «segurtasun eremuetatik» ihesi. Errefuxiatuek salatu dute Errusiaren aldeko talde armatuek bidali egin dituztela beren
|
etxeetatik
.
|
|
|
Maiz isilean geratzen diren arren, azken asteetan atxilotu eta zauritu ugari izan dira Mendebaldeko Saharan. Askotan zergatik atxilotzen dituzten jakinarazi ere egin gabe eramaten dituzte beren
|
etxeetatik
. Hori izan da, hain zuzen ere, Akhtur Ali Brahim eta Mohamed Essaulkiren kasua.
|
|
|
Bertan dauka basea NBE Nazio Batuen Erakundeak inguru horretan duen misioak. Abuztuaz geroztik 200.000 bat lagunek egin dute ihes euren
|
etxeetatik
liskarren ondorioz.
|
|
|
Bestalde, sorabillatarrak daude. Jakina da hauek ibilbidea
|
etxeetatik
urruntzeko zenbat lan egiten ari diren. Hasieratik hiru egitasmoen artean hirugarren aukeraren alde egin dute.
|
|
|
Bada, antza denez, horixe da ere Udalak lehenetsiko duen aukera.Sorabillakoen gogoko aukeraEta zer dio bada C izeneko hirugarren alternatibak? Hasteko, ibilbideari dagokionez, lau karrileko errepidea
|
etxeetatik
A aukera baino urrunago igarotzen da. Bazkardotik Sorabillaraino tunel bat eraikiko litzateke, ehun metrora iristen ez dena. Aldundiak egindako azterlan teknikoan ingurugiro, ekonomia eta segurtasun irizpideak kontutan hartu ditu eta balorazio onena hirugarren aukerarentzat izan da.
|
|
|
Darfurko gerraren eraginez, 300.000tik gora hildako egon dira eta bi milioi eta erdi baino gehiagok euren
|
etxeetatik
ihes egin behar izan dute.
|
|
|
Hortaz, udal Larrialdi Planean aurreikusitako jarduera guztiak pertsonen segurtasuna bermatu aldera zuzendu ziren. Horregatik 70 bizilagun baino gehiago atera behar izan zituzten beren
|
etxeetatik
eta Udal Zaharren Etxera eta bi hoteletara eraman.
|
|
|
Ez dakigu nola biziko duten euren iragana, ez dakigu gai izango ote diren motxila ospetsuaren zama, laguntzarik gabe, garraiatzeko. Eta gerta liteke arazorik ez egotea, eta batere garrantzirik ez izatea haur horientzat adoptatuak izan zirela jakiteak, iraganean Txinako umezurtz
|
etxeetatik
atera genituen ehunka haurretako bat izan zirela, anekdotarik izan gabe anekdota balitz bezala bizi ahal izatea. Horixe nahi genuke, alajaina!
|
|
2009
|
|
|
Metodologia aldetik, berariaz argitu beharrekoa da, Goieta, Basordaportu edo Marutxeaga auzoa, Añeka
|
etxeetatik
itsasorantz doana, batasun modura kontsideratu dugula. Aldi baten Lemoiz, Jatabe, Mungia eta Plentziaren artean banaturik zegoen auzoa.
|
|
|
Kasu hori ematen zen ordea egiteko desorekatutako lan zamak agertzen zirenean ingurune bereko etxeen artean. Bestetik, sasoika ugariak ei ziren euren
|
etxeetatik
irten eta uzta sasoia alogerean ematen zuten andre eta gizon taldeak. Dirutan ordaintzen zitzaien egindako lana.
|
|
|
Urteberri egunez, urtarrilaren batean, goizean mezatara joaten ziren herritarrak. Horren ostean, umeak urtebarri batzen ateratzen ziren herriko aldea
|
etxeetatik
. Gure lekuko guztiak ez ziren urteberri batzera irteten, baina gomutatzen dira zelan beste etxeetako umeak eurenera hurreratzen ziren.
|
|
|
Horren ondorioz, animalia txikien hazkuntza gutxitu edo bertan behera geratu da. Esate baterako ahuntz, koneju, ahate, uso eta beste hegazti batzuk ia aldendu egin dira gure aldea
|
etxeetatik
. Nekazaritza mekanizatu ahala, era berean, beharrerako erabiltzen ziren animaliak edo gurdi abereak baztertu egin dira.
|
|
|
Edozelan ere, oraintsuko denboretara arte baserri auzoek lur asko erabili izan dituzte goialdeetan; eta hori herri lurtzat hartu izan dituztelako. Auzuneko
|
etxeetatik
ganadua lur horietara eroaten zuten; eta egurra ere lur beretatik ateratzen zuten. Jatabeko kasuan, une jakin baten herri lurren zati handi bat herritarren artean banatu zuten.
|
|
|
Herri egutegi eta mitologia ataletan ikusiko dugun legez, mugarriek, edo mugarri batzuek behintzat, handienak eta mairu
|
etxeetatik
bereizten gaitzenak direnak nahiz eta argi egon ez bereiztu behar liratekeen ala ez, sano garrantzitsuak izan dira jatabearren bizimoduan. Jai gune diren eta erlijio zantzua duten leku guztiek izan dituzte.
|
|
|
San Lorentzo bezperan, ardi zaharra hil berri zutela jakinda, mungiar bat pasatzen zen Jatabeko aldea
|
etxeetatik
ardi larru bila. Ixerdi etxean, kasurako, ikoko adarretik eskegita edukitzen zituzten ardi narru edo ardi larruak.
|
|
|
Neskame eta morroiei formakuntza ematen zieten, eskola katolikoetara agindu eta garai hartako goi klaseak zerbitzatzeko hezten zituzten. Baina esan beharra dago euren
|
etxeetatik
heziketa sendoa zeramatela, besteak beste, ondo ikasita zeuden autoritatea onartzen, lan fisikoak, sukaldean eta etxearen garbi ikuzia eta bogada egiten.
|
|
|
Auzo bi horiek nortasun handikoak direnez, azalpen ataltxo bana emango diegu. Añeka
|
etxeetatik
behera Jule, Mardaz (Mardatxek), Astintza (Astintzek), Abaro (Abarok), Sustatxa (Utxek), Arrutze (Arrutzek), Ugarte (Uertek), Oleaga (Oleak), Urretxua (Urretxuk) eta auzune izaterik ez duten zonalde bereko etxeek osatzen dute Erberako beheko aldea, ibar inguruko lurretan dauden etxeek, hartan ere. Bereizirik erakutsiko ditugun beste auzo biak mendi bizkarretan eraikiak dira, Billelabaso zeharrune baten agertzen bada ere.
|
|
|
Metodologiaren ikuspuntutik, Goietako biztanleen bizimodu, ohiturak eta izaera ulertzeko, akats larria izango litzateke administratiboki Lemoiz diren
|
etxeetatik
bereiztea Jatabe direnak. Beraz, batasun etnografikoa erakusten duen auzoari tratamendu bateratua emango diogu.
|
|
|
Bestetik, Marutxeaga auzoan, metro batzuen gorabehera Jatabeko muga administratiboetatik kanpora, Sorgin lezeak daude Atxabaso izeneko sakostan. Unpara
|
etxeetatik
Armintzara joateko bide zaharrean daude, harrizko uraska baten azpialdean. Nekez ikus litezke egun, sasiz beteta dagoelako inguru guztia.
|
|
|
Beraz estrata, estratza, edo gurdibideak ziren lehenagoko gizarteko biderik ugarienak, baita mendeetan zehar komunikazio biderik nagusienak ere. Horren adibidea izan daiteke Billelabasoetatik Armintzarako bide zaharra lehenago estrata eta gaur zidortxoa baino ez dena edo kostaldetik, Bakioko Uriarte
|
etxeetatik
Marutxeaga auzoko Portume etxeetara zihoan gurdibide zaharra, Done Jakue bidearen ibilbide zaharra izan zitekeena, geroago zehaztuko ditugun arrazoiak medio. Bestetik, mendietan erabat aldatu dira bideak atzeneko hamarkadetan.
|
|
|
Zubi berriak gerraostean egindakoak dira. Kasuren baten, Lauxarrabeko etxearen ondokoa kasu baterako, gerrarako atondutako trintxera
|
etxeetatik
ateratako burdinez eginda dago.
|
|
|
Santupe izena daukan basoan zegoen Zoragetxoko edo Sarakotxeko San Martin ermita. Santupe basoa Portume
|
etxeetatik
Urbietako presara doan bidean dago.
|
|
|
Iratxoen gainean batu ditugun kontakizunetan, euren eskuetan jausitako herritarrek ibilbide ezagunak egiten zituzten, ia egunerokoak. Hurrean bizi ziren senitartekoen
|
etxeetatik
bueltan, distantzia sano laburretan eroan dituzte iratxoek, batzuetan. Semearen etxetik edo auzoaren etxetik norberaren etxerako bidean eroan zituzten iratxoek andre bi.
|
|
|
Gorpua, andetan, andabideetatik eroan behar zen. Andabideak edo hilbideak aldea
|
etxeetatik
elizara zeuden bideak ziren. Lantzean behin garbitu egiten ziren, batez ere norbait hilez gero, gorpua derrigorrez handixe eroan behar zen ortusantura eta.
|
|
|
Espainian sortzen den zaborrik gehiena(% 88 inguru) etxeko hondakinak dira, hau da, jendearen
|
etxeetatik
edo bestelako egoitza kolektiboetatik (erietxeak eta abar) datozen hondakinak.
|
|
|
Aztertu ditugun hamar aseguru
|
etxeetatik
seitan, isunen defentsa edo errekurtsoak ere eskaintzen dituzte (Balumba, Direct Seguros, Groupama, Liberty, Mapfre eta Reale), eta Allianz en, isunetarako lege aholkularitza.
|
|
|
Andaluzian, iragan ostegunean Mojakarreko 3.000 auzokide haien
|
etxeetatik
atera zituen Sierra Cabrerako (Almeria) sutea ere kontrolpean dago eta alerta egoera maila baxuenean dago. 2.600 hektarea erre ditu suak.
|
|
|
Jadanik Atenas iparraldetik 15 kilometrora daude sugarrak. 20.000 pertsona
|
etxeetatik
atera behar izan dituzte suaren gertutasuna dela eta.
|
|
|
Atenasetik 60 kilometrora, berriz, Porto Germeno herriko etxebizitzak hustu egin dituzte, baita bertan dagoen bainu-toki turistiko bat ere. 20 etxe kiskali ditu suteak, 20.000 lagun atera dituzte beren
|
etxeetatik
, baina oraingoz ez dago kalte pertsonalik ez hildako, ez zauriturik.
|
|
|
Hegoafrikan milaka pertsona bizi dira latorrizko horma artean, zikinkeri artean eta egoera horretatik irteteko aukerarik gabe. Ez dute ez ur korronterik ezta elektrizitaterik ere eta osasun zerbitzuak eta eskolak kilometrotara daude.Gobernuak beraien
|
etxeetatik
bota nahi ditu, beraien egoera hobetzeko. Txaboletan bizi direnen mugimendua edo Abahlali baseMjondolo zuluz mugimenduaren arabera turisten eta zurien begiradetatik oraindik gehiago aldentzeko.
|
|
|
Higiezinetarako aplikazioak ere badaude: ikusmiran ditugun
|
etxeetatik
salgai edo alokairuan daudenak erakusten dizkigute, euren prezioekin eta jabearen telefonoarekin batera.
|
|
|
Albisteak beren hotel eta
|
etxeetatik
aterarazi zituen begikoak eta gortesau handiak. Sarri, jantokian genituen denak.
|
|
|
Denei esaten die ikusi duela eztanda egin eta ondorengo uneetan jende asko atera dutela trenetatik, baina haietako asko hotzez dardarka zeudela. Eta inguruko
|
etxeetatik
mantak eta ura jaisten hasi direla, baina bera hormatuta bezala geratu dela, shock egoeran. Ez dela gai izan jaisteko.
|
|
|
Bidaia lazgarria, beraz, emigrantearen irudia guztiz eraldatzen duen bidaia, beraien
|
etxeetatik
ilusioz eta bihotz aratzez irteten zirenak, animaliak balira bezala eramaten zituzten itsasontzietan, makina bat miseria bertan pasatzera behartuta, merkantziatzat hartzen zituzten, berri askotan «remesa» edo sortaka kontatzen zituzten, izenetik zenbakira pasatzen ziren, nortasuna bera ere galduz.39Ez da harritzekoa itsasontzi hauetan errebolta eta protestak azaldu izana, edo behintzat hori adi...
|
|
|
Leku seguru baten bila ihes egiten dute. Errefuxiatuak, sarritan, gatazka armatuek beren
|
etxeetatik
ateratzera behartu dituzten pertsonak dira. Beste batzuetan, etniagatik, erlijioagatik, ideia politikoengatik edo gizarte taldeagatik jazartzen dituzte.
|
|
|
Zorpetzea Etorkinek 7.672 etxebizitza erosi zituzten iazko hirugarren hiruhilekoan, Etxebizitza Ministerioaren datuen arabera. Bada, kopuru hori aurreko urtean erositako 18.521
|
etxeetatik
%58 baino txikiagoa da. Espainiarren erosketetan %33, 7ko beherakadarekin alderatuz gero, benetako neurria hartzen duen ehunekoa.
|
|
|
Valentziako Generalitateko Larrialdiak Koordinatzeko Zentroak (LKZ) 22.604 dei jaso zituen larunbateko eguerditik asteleheneko goizeko bederatzietara, Erkidegoan eroritako eurien ondorioekin lotuta. Los Alcázares kostaldeko auzo eta pedanietan bizi diren ehun bat lagun beren
|
etxeetatik
atera behar izan zituzten atzo arratsaldean, El Albujón errekastoak gainezka egin zuelako, eurite handien ondorioz euste dike bat hautsi zelako. Tanta hotzak Murtzian utzi duen panorama tamalgarria da, Defentsa Ministerioak atzo onartu baitzuen Larrialdietako Unitate Militar bat (EEU) eta eskualdera bidaltzea, egiten diren lanetan parte har dezan eta, hartara, azken egunotan eskualdeari eragiten dion euri gogorraren ondorioak arindu ditzan.
|
|
|
Loreak, haiengan bilduakegoteari utzita, zabaldu egiten dituzte besoakargitasunak guztiz zipriztindu ditzan. Jendeairribartsu irteten da
|
etxeetatik
, berriketa bixiakmantenduz kaleetan zehar. Txakurrak jolasean, txoriak txioka... beraien bizipoza adierazten lau haizetara.
|
|
|
Loiun etxe bateko teilatua altxatu zuen haizeak. Santurtzin, hamar familia
|
etxeetatik
atera zituzten, harrobi zaharreko arroka batzuk jausi zirelako. Euriagatik erori dira ustez.
|
|
|
Adikiuk azaldu duenez, erasoaldia mendekua izan da. Borroken ondorioz, 6.000 familia inguruk egin dute ihes beren
|
etxeetatik
. Abereak aberastasun iturri dira tribu haientzat.
|