|
2000
|
|
|
Sozietate berriak Madrilen du egoitza nagusia, eta Bartzelonan eta Bilbon bulegoak ditu. Dagoeneko lanean ari da Iberdrolaren jatorriko
|
etxearen
merkataritza estrategia osoa antolatzeko proiektu batean, Interneten zerbitzu berriak eskaintzeko plan anbiziosoaren baitan. Bestalde, atari bat Interneteko orria, era guztietako zerbitzuak biltzen dituena prestatzeko lanetan ari da artean aurkeztu ez den finantza erakunde batentzat.
|
|
|
Berriki kaleratu du Julen Gabiriak bere lehen nobela Elkarlanean
|
etxearen
eskutik. Igartza saria jasotako" Connemara gure bihotzetan" honetan, idazle galdakaoarrak bi pertsonaiek Irlandan zehar eginiko barne eta kanpo bidaia kontatzen du ironiaz.
|
|
|
Sistemaren" garunak" elektrizitatea edo bestelako energiak erabiltzerakoan, gau tarifak eta uneko eskaintzak kontuan hartuz, dirua aurrezten laguntzen digu. Hirugarren,
|
etxearen
segurtasuna kontrolpean izango dugu. Izan ere, sistema suteak, gas ihesak eta ur ihesak detektatzeko gai da.
|
|
|
estopa, ezpartzu eta kalamuak soka eta txikotak egiteko, zume eta drakaenak listatarako, berbenak, malmak, intsusak eta abar sendagaietarako... Hauen laguntzaile
|
etxearen
zentzu mitikoa bideratzen zuten hagin, arte, intxaurrondo, palmera... Bakoitzaren mitoak, hori bai osasuna!
|
|
|
Azkenik, Internet enTerra ataria eratu du, Lycos en erosketaren ondoan mundu mailako atari nagusietakoabilakatu dena. ...ere saiatu da telekomunikazioezaparte, bere nazioarteko presentzia areagotzen, hala EEBBetan Lycos ataria eta arakatzailea erosiz, nola Argentinan (telebista erregionalak, Patagonik Film Group produkzio etxea,...), zein Europan bertan ere (Pearson-en gutxiengoko parte hartze batekin, besteak beste, Britainia Handiko Financial Times edo Thames TV kudeatzen ditu, eta Herbeheretako Endemol produkzio
|
etxearen
erosketarekin). Nabarmentzea merezidu, halaber, hedapen politika hau guztia bideratzeko hitzarmen estrategikoa sinatuzuela BBVA bankuarekin 2000ko otsailean, zeinaren bidez bankua akziodun nagusietakoa bilakatu den.
|
|
|
Beste baserri batzuek, berriz, Bizkaiko zein Kantabriako baserrien ezaugarriak bateratzen dituzte: aurrealdean, gainjarritako balkoi bat baino gehiago eta teilatuak
|
etxearen
bi alboetarako isuriak izateaz gain, miru buztan ereduko bisera (moriskoa) dute aitzinaldean. Dena dela, baserri eredu hau hedatuago dago Turtziozen eta Aguera ibaiaren arroan.
|
|
|
Mattin anaia etxeko lehena zen, eta ni bigarrena, eta, nola aitak baitzuen Mattin, etxeaz eta
|
etxearen
etorkizunaz denaz bezainbatean, bere asmorik behinenen le hen harri eta zimendu, hala bereizten gintuen, bakoitza gero eta bere tokiagoan: Mattin gero eta lehenago, eta ni gero eta bigarrenago, eta hala izaiten ziren, ondorez, gainak eta bikainak anaiaren, eta hondarrak eta bil ondoak, apurrak eta arbuioak, ene... eta hala ibiltzen zen hura, handiak bezala, nahikara, eta ni, tipiak bezala, ahalara.
|
|
|
Bai, badakit ezen aita ere, bere sasoinean, etxeko lehena izan zela bere anaia bakarraren —osaba Joanikoten— aitzinean, eta aitona Nikolasek eurekin egin zuena egiten ari zela bera ere gurekin —Mattinekin eta biokin—, eta aitak, beraz, garbi zituela gauzak lehenbizikotik, eta
|
etxearen
eta leinuaren jarraipenak kezkatzen zuela oroz gain; eta badakit, hargatik, ezen erabiltzen zituen hitzak eta keinuak, eta egiten zituen komentarioak, kasik oharkabean egiten zituela, zeren eta hark ez baitzuen nehori ere kontu eman beharrik, azken finean, eta bai hartu bertzeei, etxeko jauna izanik; baina oharkabetasunak ez gaitu bertzeei min egitetik libratzen, kulpatik libra bagaitzake ere, ze... Eta ni mindurik sentitzen nintzen maiz aitaren jokamolde harekin eta deus guti egin nezakeen haren kontra.
|
|
|
Mattin harroina zen, eta ni etxean edo etxeko zoko batean galdu haizea, eta hargatik mintzatzen zen aita Mattinekin antsiatsu eta arduratsu, eta enekin epelki eta laxoki. Eta, nola aitak Mattinenean ikusten baitzituen bere burua eta
|
etxearen
etorkizuna, hala maitatzen zuen Mattin bere burua bezainbat. Eta Mattinendako zituen hitzak eta Mattinendako begiak; eta Mattinendako zituen irriak eskumenka, enetzat bihika, eta ni jelosiak joa egoiten nintzen.
|
|
|
Eta amak irri zabal hura egin zidan, ezin uler daitekeena jakin gabe zein zen amaren orduko egoera, amak berak bere azken aitorrean adierazi zidana, zeren eta baitakizu zein den, etxeko auziaz denaz bezainbatean, etxeko jaun eta etxeko andereek izan ohi duten pentsamoldea,
|
etxearen
eta leinuaren irautea guztiaren gainetik jartzen dutela. Eta, hala, bada, iguriki zitekeenaren kontra, amak irri hura egin zidan, eta irriarekin baterat halaxe mintzatu zitzaidan:
|
|
|
Ordea, anaia Madrildik itzuli zen, eta, handik aitzina, Villagrandeko dukearen semearen gutunen aiduru egoiten zen hura, ezin urduriago. Eta asteazken goiz hartan ere —tigreak basorat ihes egin eta handik urte erdirat edo izan zen, hurrengo urteko martxoan— gutun bat jaso zuen, non Villagrandeko dukearen semeak Madrilgo kontuen berri emaiten baitzion, baita bere
|
etxearen
eta etxekoen berri ere; eta gutun hartan eta bere gutun guztietan beti izaiten zuen esker oneko hitzen bat azken aldera, batik bat gure amarentzat, zeinak ezin hobeki tratatu baitzuen, hura gure etxerat etorri zenean, aitaren berrogeita hamargarren urtemugan.
|
|
|
Eta biak zihoazen nor bere kaparekin eta ezpata motz zabalarekin, baita bere dagarekin ere; biek zuten sonbrailu lumadun bana, eta oinetako zuri batzuk beren ezproinekin; eta zaldi bana zuten, halaber, zuriak eta bikainak, oihal begi betegarri batez apainduak. Eta haien peoiak eta morroiak ere dotore baino dotoreago jantzirik zihoazen, nor bere jaunaren eta
|
etxearen
ezaugarriekin eta bere zaldiarekin. Emaz te kiak, aldiz, hiru karrozetan zihoazen, guztiak ere kolore biziko xingolak zintzilik zituztela, eta karroza bakoitzetik tiraka, berriz, lau zaldi beltz, txintxarriz beteak.
|
|
|
Hogei urte gehiegi dira, izan ere, semerik ikusi gabe... Eta okerrena izan zen ezen, Pedro Italiarat joan zenetik zazpi urte baizik iragan ez zirenean, bat batean hil zitzaidala senarra, baita handik gutirat Pedroren bertze anaia ere, Timoteo —izan ditzala Jainkoak biak ere zeruan—, eta semeari skribatu niola itzultzeko, zeren egoera hark ez baitzuen jada zentzurik, etxean bakarrik geratu nintzelako eta Pedro zelako, Timoteo hil ondoren, gure
|
etxearen
eta gure ondasunen heredero legitimoa. Eta hark ihardetsi zidan:
|
|
|
Zeren eta zinez miresten baitzuen Antonio Ibarbiak Asisko Frantzisko. Eta ameslari hutsa zen, adinak, ohi ez bezala, are ameslariago egin zuena; guraso modest eta onest batzuen seme bakarra, umetan eta gaztetan frantziskotarrekin ibilia, studioak utzi egin behar izan zituen aitzinago, bere aitak itsasoan izan zuen istripu baten karietarat, zeinak utzi baitzuen bizitza osorako hebaindurik, ezindurik eta erdi bentzuturik, aulki bati lotua; eta, hala,
|
etxearen
ardura bere gain hartzen zuela, Antonio ere, aita bezalaxe, itsas lanetan hasi zen, eta ez-ohiko ohitura bat hartu zuen: bere itsasaldietan libururen bat edo bertze eramaitekoa.
|
|
|
Eta, geure ametsen gibeletik, diruz ongi horniturik gindoazen —Antoniok bere poltsan zeramatzan, izan ere, bere
|
etxearen
sal-erositik eskuetaratu diruak, baita eltzeitsu batean ezkutaturik zituen bizitza osoko irabaziak ere, poltsa batean gorde genituenak eltzeitsua hautsi ondoren, eta nihaur ere ez nindoan esku hutsik, ez horixe, merezi nuena baino hagitzez ere diru poltsa joriagoa jaso bainuen Piarres Oihartzabal kapitainaren eskuzabaltasunetik, han Donibane Lohizunen geure arteko kontuak zerratzen genituela.. diruz ongi horniturik gindoazen, beraz, ez diru hartaz diru gehiago egin nahi genuelako, zeren guztiz bertzelakoa baitzen gure xedea, baina ikusten genuelako ezen bidaia hartan beharrezkoa izanen genuela, hainbat gastutarako, geure azken porturat iritsi bitartean.
|
|
|
Aitona Nikolasek —eta gure aitak ere ez gutiago—
|
etxearen
eta etxekoen erreputazionea eta izen ona zuen kezka eta ardura nagusi, muinetaraino eta erroetaraino sartua. Horregatik, zenbatetan eta zenbatetan ez ote ziguten erran bai batak eta bai bertzeak Mattini eta bioi:
|
|
|
Gure
|
etxearen
historia ez zen, halarik ere, azken mende eta erdi hartan, nehor harrotzeko modukoa, zeren, nola gure arbasoak, Nafarroako erresuma izutu eta ikararazi zutèn ondikozko gerla haietan, galtzaileetarik izan baitziren —agramondarrak, beraz—, hala, hamaika umiliazio eta erreprasalia jasan behar izan zuten, zeinetarik adierazgarrienetarikoa izan baitzen harresiak deuseztu eta desegin zizkiet...
|
|
|
—Pedro gazte sutsua zuan, pintatzeko eta beregainezko zaletasuna zuena, eta gauzak hatsarretik argi izan zituena, zeren eta, haur zelarik, pintore bat heldu baitzen Ubarnerat, koadro baten egiteko enkarguarekin, elizako erretaula edertzeko asmoz —erran zidan behin batean osabak, haren jarraikian argibide guztiak emaiten zizkidala—: Baina, harien ongi lotzeko, derradan lehenik ezen Pedroren aitak, Abel Huizik alegia, parte hartze xuxena izan zuela elizak pintoreari eskaini zion enkarguan, batetik Abel Huizi bera zelako, hain zuzen ere, Ubarneko herriko etxeko sekretarioa denbora hartan, eta, bertzetik, kargu hartaz baliatu zelako alkatea konbentzitzeko, honek elizari bere laguntzatxoa eman ziezaion, herriko
|
etxearen
izenean... Zeren, inguruetako bertze jauntxo gehienak ez bezala, pinturazalea baitzen Abel Huizi eta uste baino adituagoa... bere lehengusu baten eraginagatik, beharbada, zeinari Juan Huizi baitzeritzan, Irun berrin jaioa, eta zeina baitzen, ofizioz, eskultore, Aitzurengo elizako erretaula egin zuena, norat joan baitzitzaion Abel bisitan behin baino gehiagotan, hura Aitzurenerat etorri zenean —eta, introdukzione haren ondotik hats hartzen zuela, osabak erantsi zuen—:
|
|
|
Eta zoriontsuagoa nauk horrela, zeren euli farfaila ere lorez lore dabilenean duk zoriontsu, ez armiarmaren sarerat erortzen denean, nola erortzen baitira ezkontzen diren guztiak... Eta, Donibane Lohizuneko
|
etxearen
guardiatzeko, bertzalde, ez diat arreba baino emazteki hoberik...
|
|
|
Haurretatik ez dut kasik oroitzapen garbirik atxikitzen, usaimenari edo ukimenari eragiten diotenak ez badira: katu gernuaren urrin mina, amatxi zenaren
|
etxearen
gomuta ezabatuen ordezko, edo" Talco" hautsen balaku oretsua, anai arreba berriren baten etorrerari lotzen dudana. Bertzelakoan, hamahiru urte ingurukoak ditut lehen lehenak eta, hamahiru urtetan, imajina izugarriak kaskoratzen zitzaizkidan, lo arinak lo astunari zainak erauzi ondoan, erdi amets erdi ernai egiten nituen goiz orenetan.
|
|
|
Beste lagun guztiak ere ezagutzen zituen. Batzuk
|
etxearen
izenez, besteak pontekoez, eta guztientzat zuen zerbait.
|
|
|
Izerditan nengoen, eta
|
etxearen
teilatu zulatua ikusten nuen, eta arrano batek hodei bat zeraman mokoan.
|
|
|
Diru pribatuek hornituko dute orain sona handia izateko bidean jarri duten Juan Zelaia saiakera saria. Pamiela
|
etxearen
produktua da, euskaldun jendea buruari hazka jarri nahi duena, ile kalpar azpian pentsamendu edo iritzi, analisi edo proposamenik topatzerik bat ote den jakitera emanen diguna.
|
|
|
Munduko gerra guztietan eta historian zehar beti berdin gertatzen da: gizonezkoak gerrara eta abenturara joaten dira; eta emakumeek, zahar edo gazte, egin behar izaten dute haurren kargu,
|
etxearen
eta erretagoardiaren arduradun. Gizonak fusila darama, emakumeak bizitza guztiaren zama.
|
|
|
Oroitzapen historikoen aldetik ere, ez zegoen gertutasun handirik: Franco eta Hitler elkartu ziren lekutik gertu geunden eta Antoine Abbadiaren bizitoki eta behatoki astronomiko izandako
|
etxearen
inguruetaraino joan behar genuen.
|
|
2001
|
|
|
Arestiren poesian lorratz nabaria utzi zuen Melirekiko maitasunak: " Guraso biak jaio jatzuzan/ Leongo erreñu zarrean"," Melitxu Basurtuko(...) Espainiako andrea/ nire aitaren
|
etxearen
habea" edota" Meli piku melatua" hitz eztitsuak lekuko. Gaur egun, Meli Esteban eta Andere Bihotz alaba Gabriel beraren Bilboko jaiotetxean bizi dira.
|
|
|
Ahalegin franko eta hainbat eskaera burutu ondoren Baionako Herriko Etxeak bere laguntza asmoa azaldu zion AEKri eta hainbat proposamen eskaini ere. Alta, etxea bera edo
|
etxearen
kokapena egokia ez zirelako, han hemenka eta molde ezberdinetara saiatu izan arren AEKideek ez zuten lortu behar zuten etxebizitza bereganatzea eta bertan behera utzi behar zuten udalaren eskaintza.
|
|
|
1 urtekoak alde batetik, eta 3/ 7 urtekoak bestetik. Moduluaren banaketak
|
etxearen
antzekoak izan nahi du, sukalde, komun eta gelekin. Bakoitza tailer bat da, psikomotrizitatea lantzeko, aroztegi bezala prestatua dagoena, garbiketak egiteko komuna, sukaldea bazkaltzeko...
|
|
|
Monarkia ezarri zenean berriro, txanponen atzeko aldean Espainiako armen ezkutuak jarraitu zuen, eta horri une bakoitzean erregetzan zegoen
|
etxearen
ezkutua eransten zitzaion; esate baterako, Alfonso XII. eta XIII. erregeen eta Juan Carlos I.aren txanponetako lisa. Aurreko aldean Hispaniako irudiaren ordez erregearen irudia jarri zen.
|
|
|
Erre den sukaldea berriro instalatzea 800.000 pezeta kostatzen bada, baina
|
etxearen
balio osoa hiru milioi pezetatan balioztatu baldin bada eta estaldura %50era bakarrik iristen bazen, konponketari dagokion proportziozko partea baizik ez du jasoko aseguru hartzaileak, hau da, 400.000 pezeta.
|
|
|
Eta azpiegitura kontua ere bada: gurasoen
|
etxearen
antolaketak eta mailak bere gela izateko aukera ematen die gehienetan gazteei eta aisialdi eta zaletasunekin lotutako ekipamendu aberatsa izaten dute: informatika eta Internet, telebista, musika, liburutegi propioa...
|
|
|
Hainbat gorabehera dela eta, asmoak bertan behera uztea erabaki genuen, baina orain nirekin harremanetan jarri da laguna eta esan dit etxea erosi genuenetik kontribuzioa berak ordaindu duenez,
|
etxearen
legezko jabe bakar bihurtu dela.
|
|
|
Etorkizunean horrelako egoerarik gerta ez dadin, bien izenean dagoen kontu batean helbidera liteke zerga (kontu mankomunatu edo solidarioan, euren harreman eta interesen arabera) eta jabe biek diru kopuru berberak sartu, gastu horri edo
|
etxearen
beste gastu komunei erantzuteko.
|
|
|
Indarrean den legeriaren arabera, aldeetako batek erantzun ez badu, Ondasun Higiezinen gaineko Zerga gisa ordaindutako kuotaren %50 eskatu ahal izango dio besteak, baina ez du inolako legezko oinarririk
|
etxearen
titulartasun osoa bereganatzeko.
|
|
|
Bikoteak demanda jarri zuen aseguru
|
etxearen
aurka eta Kantabriatik kanpoko tratamenduaren eta eritetxeko gastuak erreklamatu zizkion.
|
|
|
Urteosoan zehar bertako jauregiaz arduratzen ziren zerbitzariez gain, egun jakin batzuetan herriko biztanleek koroaren lurrak goldatu, erein eta igitatu behar izaten zituzten; gainera, erregearen garagarra bihitegian gordetzea eta bere mahastiak mendematzea eskatzen zitzaien. Emakume alargunak, familia edo
|
etxearen
arduradunakzirenez, zenbait zerbitzu egitera behartuta zeuden, baina zerbitzu horiek beste biztanleenak baino arinagoak ziren: kanaberak hartzea, batez ere (mahastiak sostengatzeko ote?).
|
|
|
Foru Aldundiak XVII. mendeko baserri hau berritzeko lanak hasi zituen. Bi solairuko eraikuntza da, isuri bikoteilatua eta
|
etxearen
aurrealde edo fatxadan egurrezko eraikuntza du. Bi egitura arkitektonikoz osatutako eraikuntza da:
|
|
|
bi horma eta zutoin zulo gehiago pareten alde bietan, estalkiaren seinale. Behe Erdi Aroko cluck a izanzitekeela pentsatu zen, hau da, XIII XV. mendeen tartean mendebaldekoEuropa germaniarrean hedatutako nekazari
|
etxearen
antzeko bat.
|
|
|
Hala ere, badaude hiru gela edogela bakar bat duten etxebizitzak ere. Europan supazterra
|
etxearen
sarreratik hurbileta hormetatik urrun kokatzen zen arren, Nafarroan hormak harrizkoak zirenez, hormaren alboan jartzen zen, suhartzeko arriskurik ez zegoelako. Etxe hauen antzekoak leku askotan topatu dira:
|
|
|
Tradizioaren arabera, bele beltza zorigaitzaren sinboloa da, eta baladahonetan iragartzen zaigun zorigaitza Alosko
|
etxearen
desohorea dugu: BeltranPerez, Alosko jauna, zazpi urtez mairuen kontra gudan ibili zebilelarik, Alosetxean sasiko seme bat jaio zen.
|
|
|
Liburuxketako hizkuntzak, gaztelaniak?, letra idatziaren lustreaz gainera, plus bat oparitzen zidan: ai, txokolatezko
|
etxearen
ipuina txokolate usainarekinirakurtzeko pagotxa hura!
|
|
|
Multzoaren itxura zorroek zehazten dutenez, kuxin desberdinak erabil daitezke horretarako, gero kanpoko estalduraren bidez bateratuta. Inspirazioa lortzeko, Olivieri
|
etxearen
Bed Pixel modeloa ikusi besterik ez dago. Ispiluak Hasiera batean, bitxia izan daiteke ispilu goiburu batean pentsatzea, baina, berez, ondo geratzen dira, eta aldaera asko onartzen ditu.
|
|
|
Aseguruaren bermea alternatiba bat da: arazo bat agertzen denean, aseguruak
|
etxearen
salerosketagatik ordaindutako dirua itzultzen du; edo, bezeroak dirua itzuli nahi ez badu (izan ere, eskriturarekin bat ez datorren arren, etxea interesatzen zaio), aseguruak polizaren baldintzen araberako kalte ordaina ematen dio. Asegurua elkartasunaren ohiko printzipioan oinarritzen da:
|
|
|
Tradizio luzea duen arren, 80ko hamarkadan Estatu Batuetan garrantzi handia hartu zuen, eta etxebizitzen erosleen artean %97ko merkatu kuotak lortu zituen. Amerikatik Ingalaterrara eta Frantziara jauzi egin zuen, eta irailetik aurrera Espainian merkaturatuko da, Génesis aseguru
|
etxearen
bidez. Genesiak merkatu negozio osoa sinatuko du, banku bakar baten mendeko aseguru etxeek ez dutena nahitaez. Aseguruaren kostuari dagokionez, Gonzalo Fernández de Mesak esan du “prezioa oso lehiakorra dela:
|
|
|
Bat batean, argiak desagertu, eta nire lehiotik so eginez, bi zentimetroko luzerakoa dirudien
|
etxearen
beste aldean dagoen baratzetik rugby baloi baten itxura zuen zera bat airatu zen. Badakizue fikziozko filmetan ikusten diren ontzi hegalariak bezalakoa.
|
|
|
Don Patricio jaio orduko ere Filipinoen etxea hor egongo zen. Bera filipinarra zenik ere ez genekien, bizi zen
|
etxearen
izenaz beste frogarik ez zegoelako, eta igual maisuaren jatorriaren misterioagatik zuten geografia klaseek malenkonia hura.
|
|
|
Nork zabaldu ote du mapa zaharkitu hau lurrean,
|
etxearen
atarian, bisitarien lokatzak eta hautsak jasotzeko. Goiok berak igual, eta mapa tolestu eta sarreran jarri orduko gure herri txiki urruna bilatuko zuen, bere hatz erakuslearen punta munduko marra eta kolore urratu eta azalduen artean eramanez.
|
|
|
Hizkuntzaren egoeraz hitz egin dut aurren aurrenik, eta euskal literaturaz ondoren: idatzirik dagoena literatura izango dugu saio honetan, nahiz paperek artikulu fedekoak edo
|
etxearen
zein erleen gobernua tratatu. Komeni baita dagoeneko esatea, bestetan sartu baino lehen, hizkuntza eta literatura elkarrekin bortizki kateatuak agertzen zaizkigula euskararen kondairan barrena.
|
|
|
Kezkagarriagoa da, aldiz, maiz sarri bertan irakurri duguna, gure arteanjada gainditurik zegoena berriro ere errepikatuz. Bakoitza da bere
|
etxearen
jabe, etaEgunkari a-k eskubide osoa du bereari eusteko. Ez dugu uste, horratik, beste hainbeste esan dezakegunik inoiz bertan irakurri ahal izan dugunaz.
|
|
|
Honako bertuteak ematen zituen erreskan: fede azkar eta kartsua, ohitura zaharren errespetua, familiaren eta
|
etxearen
amodioa, mintzaira ederra, langileek eta sehiek nagusiaren alderako errespetua, eta hirietan arrarotzen ari bide zen onestasuna eta josteta garbiak aipatzen zituen.
|
|
|
–Extraooordinaires –hanpurusa askatuz, begiak borobiltzen zitzaizkien,
|
etxearen
eta gasnaren arteko loturak goraipatzen aditzean.
|
|
|
Kanpoko irudiak hitzik gabe utzi zuen. Urrabia itsasoa zen eta bere
|
etxearen
behealdea ere hartua zuen. Han eta hemen ebatsi zituenak ageri ziren azalean, bere kabiara zeramatzala, uraren zurrunbiloetan preso, etxeen paretekin edo elkarren kontra joka.
|
|
2002
|
|
|
Enbor oien adar eta frutu gera. Baiña, ez
|
etxearen
, ez lantokiaren, ez erriaren, ez gizartearen, ez elizaren eta ez munduaren etorkizunak ez du egon behar zaharren esku".
|
|
|
Zoritxarreko gau hartan familia osoa etxe barruan aurkitzen zen, eta arrapaladan irten behar izan zuten garrek beren etxea irensten zuten bitartean. Familiako alabarik zaharrena, gainera,
|
etxearen
leiho batetik bota behar izan zuten suteak harrapa ez zezan.
|
|
|
Casanueva
|
etxearen
atarira bertara joan gara, eta etxearen ondoan, itxita dagoen langa bat topatu dugu. Beste aldera pasa eta bide garbi batetik basoan sartu gara.
|
|
|
Mendeetan zehar koadro nahiz liburuen ilustrazioetan emakumeak irudikatu diren moduan, Teresak leihotik begira ematen ditu orduak,
|
etxearen
edo oroimenen babesean gorderik. Alferrikakoa zaie eleberriko pertsonaia maskulinoei harengana hurbiltzen ahalegintzea, urruti, oso urruti baitago bera.
|
|
|
Osterantzean, eguzkiaren argia eta epeltasuna,
|
etxearen
hegoerantz egoan patio handiko leihoan zehar joaten jakozan bere gorputzera, garramura grinearen ordezko lez izanik, emebako berotasun hori.
|
|
|
Garantia epearen barruan zenez, saldu zidaten dendara eraman nuen eta
|
etxearen
zerbitzu teknikoarekin harremanetan jartzeko esan zidaten.
|
|
|
Prozesu hori ulertzeko, egileak Arrasateko leinu baten historia hartu zuen abiapuntu, Bañez Artazubiagakoaren leinuarena, hain zuzen. Arrasateko hiribilduan bestefamiliek egin zuten erara, XV eta XVI. mendeetan Bañeztarrek ondarea pilatu, jaraunspen lerro bat definitu eta bere
|
etxearen
egonkortasuna bermatu zuten.Kontzejua, hots, tokiko boterea, menperatzearren, bi estrategia erabili zituzten: lehendabizi, bortizkeria pribatuaz baliaturik, bando gerretan aritzea, Gebara familiaren babespean; gero, XV. mendearen bigarren erdialdean, bandoak debekatuzirenean, egoera berrira moldatzea, eta, legezko ordenamendua errespetatuz, udal erakundeetan sartzea eta infiltratzea, ardura garrantzitsuenak kontrolatzeko asmotan.
|
|
|
Hala ere, leinuaren bilakaera Gipuzkoako testuinguru politikoanulertu behar da. Hiribilduek eta Ermandadeek Gipuzkoako lurraldea menperatzeagatik Ahaide Nagusiekin izandako gatazkan, Loiola
|
etxearen
jarrera aldakorra izanzen. Hasieran, beste Ahaideekin batera jokatu bazuten ere, Ermandadeak inposatuahala, Probintziaren nagusitasuna onartu eta haren zerbitzura jarri ziren15 Bizkaikokasuari dagokionez, Arsenio Dacosta ren tesiak, oraindaino argitaratzeke dagoenak16, lurralde horretako leinu aristokratikoen ikuspegi orokorra eskaintzen du.
|
|
|
Erabilitako dokumentazioaetxe haien egunerokotasuna jasotzen duena da:
|
etxearen
gobernuaren egunerokoaztarnak, normaltasunak eta tentsioak barne. Eta hain zuzen ere, dokumentu horietan aurkitu ditugu emakume haien aztarnak, bizi zituzten eguneroko arazoenak, etxearen gobernuaren inguruan sortzen ziren tirabiretan zeukaten betebeharrena, etab.
|
|
|
etxearen gobernuaren egunerokoaztarnak, normaltasunak eta tentsioak barne. Eta hain zuzen ere, dokumentu horietan aurkitu ditugu emakume haien aztarnak, bizi zituzten eguneroko arazoenak,
|
etxearen
gobernuaren inguruan sortzen ziren tirabiretan zeukaten betebeharrena, etab. Zein dokumenturekin ari gara lanean?
|
|
|
Gero eta gehiago, Antzinako Erregimeneko gizartea aztertzeko protokoloek daukaten baliagarritasunaadierazten ari dira lan ezberdinak. Ezkontza kapitulazioek, testamentuek, bainabaita ere lurren edo beste edozein ondasunen salerosketa kontratuek, zentsuek, obligazio gutunek, eta abarrek posible egiten dute lehen aipatutako prozesu horipausoz pauso jarraitzea; eta
|
etxearen
gobernua zertan gauzatzen zen ulertzen laguntzen dute. Gainera, dokumentu horien azterketaren bidez, leinuen harreman munduaberregin daiteke, negozioak zein pertsonekin egiten zituzten ikusita (pertsona horiek beste motatako dokumentuetan lekuko moduan azaltzen ziren) edo eta haiekinizan zituzten harremanak zein motatakoak ziren aztertuta.
|
|
|
Protokoloek eguneroko normaltasuna erakusten badute ere, nahiz eta tentsioakere bertan azaltzen diren, auzietan ikus daitezke garbien
|
etxearen
antolaketak etaetxearen inguruan egituratutako harreman mota haiek sortzen zituzten eztabaidak, eta emakumeek haietan nola parte hartzen zuten. Gipuzkoako Artxibo OrokorrekoKorrejimentu sailean eta Valladolideko Chancillena n gordetzen diren auziek ereinformazio ugari ematen dute; batez ere konfliktuak aztertzeko, hau da, familiarenbarruan zeuden tentsioak ikusteko.
|
|
|
Ulertu beharduguna honako hau da, alegia, zer esan nahi zuen emakume kapare eta etxe batenpartaide izateak Gipuzkoako Antzinako Erregimenean; eta horrelaxe ulertukodugu, zer gizarte zentzu zuen genero femeninoak konfigurazio hartan. Eta, agian, esan dugu, generoa ez zela
|
etxearen
egituran haiek zeukaten tokiadefinitzen zuen elementu bakarra.
|
|
|
Lehenik eta behin, badirudi aztertutako emakume kapareek bazituztela zenbaitjarduera espazio
|
etxearen
gobernuan, eta espazio horiek autoritatea eta botereabarneratzen zituztela; nahiz eta etxearen barruan, legez eta tradizioz, gizona, hauda, pater familias zelakoa, izan botere eta autoritatearen buru.
|
|
|
Esan bezala, tesiaren helburu nagusia emakume kapareek
|
etxearen
gobernuanbetetzen zuten lekua ezagutzea da. Era berean, emakume haiek leinuen parte zirenez eta leinuen baitan ulertu behar direnez, gure ikerketak leinuen funtzionamendu orokorra hobeto ezagutzea posible egingo duela uste dugu.
|
|
|
Aldaketa horienondorioz, posible gertatu zen leinua eta ondarea elkarrekin lotzea, transmisio lineazehatz batean. Lotura horren ondorioz,
|
etxearen
figura azaldu zen. Etxeak oinetxeabarneratzen zuen, eta, bertan, leinua, ondarea eta ahaidetasun harremanen antolaketa zehatza bateratzen ziren erabateko modu batean.
|
|
|
Ezkontzaren bitartez bideratzen ziren etxe ezberdinenarteko harremanetan zeukaten garrantziaz; etxeen ondarearen transmisioanjokatzen zuten paperaz, bai ondasunak jasotzerakoan, dotearen bitartez, adibidez, bai ondasun horiek uzteko zeukaten ahalmena erabiltzerakoan ere; beren seme alaben gain zeukaten autoritateaz; leinuen ondarearen eguneroko kudeaketanzuten eginkizunaz. Azken finean, oeconomicaren teoriak
|
etxearen
gobernua delakokontzeptuaren barnean azaltzen zituen esparru horietan guztietan zeukaten presentziaz4 Eta hau guztia zuzenki erlazionaturik dago gipuzkoar estamentu kaparearenantolamenduarekin. Lehentxeago laburki deskribatu dugun Behe Erdi Aroan garatutako prozesuak definitu zituen Antzinako Erregimeneko ezaugarriak.
|
|
|
Lehentxeago laburki deskribatu dugun Behe Erdi Aroan garatutako prozesuak definitu zituen Antzinako Erregimeneko ezaugarriak. Horrela, estamentu kaparea etxea eta leinua binomioaren inguruan antolatzen zela esandezakegu, etxeko komunitatea oinetxe batekin lotzen zuen formularen bitartez; eraberean, etxeak eta bizilagunak ziren hiribilduen egituraren oinarriak5 Errealitatehoriek, Probintziaren barne egituraren funtsa dira, etxea baitzen garai hartangobernu zibilaren oinarria, eta oeconomicaren
|
baitan
etxearen gobernua baitzenbizilagunak errepublikaren gobernurako gai egiten zituena6 Ondorioz, etxea bihurtu zen estamentu honetako benetako subjektua, eta etxea denboran zehar mantentzea, biziaraztea, zen leinu horien ahalegin guztien helburua.
|
|
|
Ez dugu ahaztubehar, diskurtso horren atzean errealitate ekonomikoa ere bazegoela, etxea produkzio unitatea baitzen, eta bai lurraren eta beste aberastasunen jabetza lortzeko bideaere, horiek herentzia sistemaren bitartez jasotzen baitziren batez ere. Beraz, leinuhorien ezkontza politika,
|
etxearen
ondarea filiazio linea batekin lotzen zuen herentzia sistema, ondare ekonomikoa kudeatzeko modua eta emakumeek jokatzen zuten papera ere, errealitate horien barnean ulertu behar ditugu. Bestalde, gipuzkoargizarte hura, printzipioz, estamentu bakar batez osatutako gizarte korporatiboa zen, kaparetasun unibertsalaren ondorioz.
|
|
|
Ikerketaren hasierako hipotesia honako hau da: etxea mantentzearen inguruanantolatutako leinuen egitura eta gobernu moduak zirela medio, emakumeek bazeukaten jokaera espazio bat horien barnean, baita zenbait botere eta autoritate ere, batez ere etxekoandre modura, eta zenbait momentutan
|
etxearen
gobernua berengain hartzera irits zitezkeen. Gaitasun horrek zerikusi handiagoa zukeen emakumehoriek etxearen hierarkian zeukaten lekuarekin, taldearekiko gordetzen zutenposizioarekin eta etxearen eta leinuaren parte izatearekin, emakume izatearekinbaino7 Horrek zerikusi zuzena zeukan Gipuzkoako gizartea estamentala izatearekin.
|
|
|
etxea mantentzearen inguruanantolatutako leinuen egitura eta gobernu moduak zirela medio, emakumeek bazeukaten jokaera espazio bat horien barnean, baita zenbait botere eta autoritate ere, batez ere etxekoandre modura, eta zenbait momentutan etxearen gobernua berengain hartzera irits zitezkeen. Gaitasun horrek zerikusi handiagoa zukeen emakumehoriek
|
etxearen
hierarkian zeukaten lekuarekin, taldearekiko gordetzen zutenposizioarekin eta etxearen eta leinuaren parte izatearekin, emakume izatearekinbaino7 Horrek zerikusi zuzena zeukan Gipuzkoako gizartea estamentala izatearekin. Gizarte estamental eta korporatibo batean, gizabanakoen posizioa eta haienpribilegio eta betebeharrak, bere indibidualtasunaren baitan baino gehiago, taldearekiko definitzen ziren.
|
|
|
etxea mantentzearen inguruanantolatutako leinuen egitura eta gobernu moduak zirela medio, emakumeek bazeukaten jokaera espazio bat horien barnean, baita zenbait botere eta autoritate ere, batez ere etxekoandre modura, eta zenbait momentutan etxearen gobernua berengain hartzera irits zitezkeen. Gaitasun horrek zerikusi handiagoa zukeen emakumehoriek etxearen hierarkian zeukaten lekuarekin, taldearekiko gordetzen zutenposizioarekin eta
|
etxearen
eta leinuaren parte izatearekin, emakume izatearekinbaino7 Horrek zerikusi zuzena zeukan Gipuzkoako gizartea estamentala izatearekin. Gizarte estamental eta korporatibo batean, gizabanakoen posizioa eta haienpribilegio eta betebeharrak, bere indibidualtasunaren baitan baino gehiago, taldearekiko definitzen ziren.
|
|
|
Gizarte estamental eta korporatibo batean, gizabanakoen posizioa eta haienpribilegio eta betebeharrak, bere indibidualtasunaren baitan baino gehiago, taldearekiko definitzen ziren. Emakumeek ere etxeko partaide modura eta taldeareninteresen arabera ikusten zuten definiturik beren tokia
|
etxearen
barne gobernuaneta hierarkian. Zentzu honetan, badirudi, generoa, gizonezkoa ala emakumezkoaizatea?
|
|
|
Jesus Arpalen liburu eta artikuluak oinarrizkoak izan zaizkigu, gizarte hartara hurbiltzeko. ...Jose Urrutikoetxearen tesia, nahizeta Antzinako Erregimenaren bukaeran kokaturik egon, eta lehen aipatutakoAchon en eta Marin en lanak ere, batez ere, XVI. mendean ahaide nagusien etxeekbizi izan zituzten prozesu eta aldaketen azterketa egitean, gure oinarrizko bibliografiaren parte dira10 Aipatu beharra daukagu, halaber, zuzenbidearen historiarenbarruan, Alvaro Navajas Laporte k (1975) Gipuzkoako
|
etxearen
herentzia sistemari buruz egindako lana.
|
|
|
Lan horietan aztertzen dira, batez ereeliteen kasuan, boterea, familia antolaketa eta estrategiak, eta elementu horienarteko harremanak nola uztartzen ziren. Horrela,
|
etxearen
gobernuaren egunerokofuntzionamendua eta Antzinako Erregimeneko gizarte egituraren eta egitura politikoaren arteko harremanak ikus ditzakegu. Izan ere, espazio publikoa eta espaziopribatua bereizten ez zituen gizarte antolaketa batean, ez da ahaztu behar etxeareninguruan hartutako erabaki askok eragin publiko zuzena izan zezaketela, etaezinezkoa zela etxearen espazio domestikoa eta errepublikaren gobernua banatzea, eta, halaber, eliteen botere estrategiek familia harremanak barneratzen zituztela.
|
|
|
Horrela, etxearen gobernuaren egunerokofuntzionamendua eta Antzinako Erregimeneko gizarte egituraren eta egitura politikoaren arteko harremanak ikus ditzakegu. Izan ere, espazio publikoa eta espaziopribatua bereizten ez zituen gizarte antolaketa batean, ez da ahaztu behar etxeareninguruan hartutako erabaki askok eragin publiko zuzena izan zezaketela, etaezinezkoa zela
|
etxearen
espazio domestikoa eta errepublikaren gobernua banatzea, eta, halaber, eliteen botere estrategiek familia harremanak barneratzen zituztela. Lan horiek guk ikertutako leinuen bilakaera ulertzeko analisi eredu izan daitezke.
|
|
|
Alde batetik, hierarkia garbi bat sortzen zen neba arrebenartean, eta oinordekoa beste neba arreben gainetik bereizten zen. Hark jasoko zuenetxearen ondarea, eta bera izango zen
|
etxearen
nagusi berria, bere senar edo emaztearekin batera. Haren neba arreben aukerak, ondarearekiko, ezkontzarekiko, etab.?
|
|
|
Baina eraberean, leinuen sorrerak eta ondare linea garbien sorrerak ezkontza bikotearengarrantzia azpimarratu zuen, hartan gauzatzen baitziren belaunaldiz belaunaldietxearen burutza, ondarearen gaineko eskubideak, autoritatea eta etxea komunitatean errepresentatzeko lana. Horrek lerroak garbi mantendu beharra eskatzen zuen, garbi gera zedin zein ziren
|
etxearen
jabeak eta etxekoak, gainerako ahaideenaurrean eta komunitatearen aurrean. Horrek handitu egin zuen emakumeak anderemodura zeukan eginkizunaren garrantzia, gure ustez, eta horrela etxeko anderearenfigura indar berriz agertzen da Antzinako Erregimeneko gizartean.
|
|
|
Emakumeen bidez bideratutako harremanek eta emakumeen bidez jasotakoondasunek (dotearen bitartez, adibidez) oso garrantzizkoak dirudite leinu haiekbizi zuten prozesuan, ondareak sortzean; eta, halaber, harreman sare ezberdinetansartzeko edo ohorea lortzeko. Aurrerago esan dugun bezala, Gipuzkoako leinuekbizi izan zuten prozesu hartan, emakumeak
|
etxearen
ondaretik at geratu ziren kasugehienetan. Baina honek ez du esan nahi etxearekiko funtziorik betetzen ez zutenik.
|
|
|
Oeconomica kontzeptuarekin ezagutu zen Europako mendebaldean Antzinako Erregimeneanzehar
|
etxearen
gobernuari buruz eratutako teoria etiko, moral eta politikoa. Europari Erdi Arotikdatorkion tradizioa da, eta gizartearen benetako oinarri den errealitate hori jasotzen du.
|
|
|
Nahiz etagaraiko tratatuak etxe nobleei zuzenduta egon, etxea gizartearen benetako subjektutzat daukatengizarteetan ere ikus ditzakegu bertan azaltzen diren ideiak. Gipuzkoa ere, tokian tokiko berezitasunakkontuan harturik,
|
etxearen
kultura horren partaide litzateke. Oeconomicari buruz argitaratutako lanenartean ondokoak aipa ditzakegu:
|
|
|
(irakur: 2001eko abuztuan Bayer
|
etxearen
erabakia, Lipobay eta Baycol izenekin komertzializatutako farmakoaren inguruan. Beste kontu bat da, epe luzeagoan jorratzekoa, enpresa horrek hartutako jarreraren gibelean dauden arrazoiak ikertzea).
|
|
|
Familiaren soziologian nagusi izan den paradigma funtzionalistak arrazoi biologikoak eta psikologikoak argudiatuz bultzatu duen hitzarmen ekonomikoak,, gizona? familia batasuna bermatzeko hornitzaile materialaren arduradunatzat jo du; eta, emakumea?, berriz,
|
etxearen
eta haurren babes eta euskarri emozionalaren hornitzaile. Familiaren baitan rol sexualen diferentziazio funtzional hori gizarte industrialaren zutabea izan da.
|
|
|
1814 urtean, Londresko The Times egunkariak Köning
|
etxearen
lurrun prentsa erantsi zion bere inprentari. Hurrengo urtean zenbait moldaketa egin zizkion sistemari eta 1866 urtean The Times egunkariak 10.500 ale argitaratzen zituen orduko!
|
|
|
Lur txiki ontan, saria eder izaten ba, zaio, gauza askok atsegintzen dute nire Suetoni maitea: Erroma, ren urbilla, bidearen erosoa,
|
etxearen
neurri ona ta lurraren edago egokia, yostatzeko geiago lanpetzeko baiño. Au bezelako etxekoyaun ikastunai, ba, naiko zaie burua atsedentzeko, begiak berritzeko, inguruka ibiltzeko, bideska batetik yoan eta etorrtzeko, bere matsondo guziak ezautzeko ta zugaznoak oro zenbatu al izateko bear besteko lurra edukitzea.
|
|
|
Egokiro eta bete betean onetsi zenuten zuen oihuekin, kiriteok, Marteren soldaduen jarduera bikaina: horiek senatuaren agintearen, zuen askatasunaren eta errepublika osoaren alde jarri ziren, eta beste horri, etsai, lapur, aitaren
|
etxearen
saltzaile horri, atzea eman zioten. Eta ez zuten bihotzez eta adorez bakarrik egin, hausnartuz eta zuhurtziaz ere bai:
|
|
|
!
|
etxearen
|
|
|
Egunero edukiontzira eramaten dugun zaborraren pisu globalean, hondakinen ia erdia (%47, 7) plastikoak dira (%14), ondoren latak (%11, 7) eta papera edo kartoia (%20), eta gehienak beste era batera zerbitza daitezkeen edo berriro erabil ditzakegun produktuen ontzi eta bilgarriei dagozkie. Bai ontzi eta produktu horien ekoizpen prozesua, bai berrerabiltzeko baztertutako materiala eraldatzeko prozesua bera (birziklatze prozesua) energia gastu handia da, eta kontsumitzaile bakoitzak murriztu egin dezake, erosketaren,
|
etxearen
, bulegoaren edo produktuen erabileraren eguneroko jarreratik. Gure etxean bertan zaborrak bereiztean eman dezakegu ingurumena zaintzeko eguneroko laguntzaren lehen pausoa.
|
|
|
Higiezinari buruzko legezko informazio zehatza eskuratzeko, Jabetza Erregistrora, Notariotzara edo Hiri Jabetzaren Ganberara jo daiteke. Saltzailea higiezinaren legezko jabea dela ziurtatzeko, Jabetza Erregistrora jo behar da, eta
|
etxearen
jabeei buruzko informazioa eskatu, eta ondasun horren gainean hirugarrenekin inolako karga edo zorrik ez duela egiaztatu. Eraikina egoera onean ez badago, komeni da dagokion Udalera jotzea, eraikina aurri egoeran deklaratu ez dela eta hirigintzako baldintza guztiak betetzen dituela egiaztatzeko.
|
|
|
Kontratua sinatu aurretik, alderdi interesatuak ados jartzen dira prezioari dagokionez. Errentatzaileak, etxebizitzaren jabea den aldetik, bere
|
etxearen
prezioa zehaztu dezake, eta errentariak onartu edo ez. Alokairuaren ordainketa hilero egiten da, nahiz eta legeak ezartzen duen jabeak hilabeteko ordainketa aurreratu bat baino gehiago eska dezakeela fidantza edo berme gisa.
|
|
|
Azterketa batzuen arabera, azken urteetan, Europako gizonezkoen batez besteko espermatozoide kopurua %50 jaitsi zen. Antonio Allona doktoreak, Espainiako Urologia Elkarteko (AEU) idazkari nagusiak eta Madrilgo Ramón y Cajal Ospitaleko Urologia Zerbitzuko buruak azaldu duenez, “bi metodo horiek azkarrak dira, errazak,
|
etxearen
pribatutasunean egin daitezke eta %98ko eraginkortasuna dute”. Ildo horretatik, adierazi du “proba horiek ugalkortasunari eragin diezaiokeen irregulartasunen bat goiz atzematen laguntzen dutela”, baina “ez da ahaztu behar urologoak duen funtsezko eginkizuna”.
|
|
|
Aseguru
|
etxearen
eta bezeroaren arteko harreman berria.
|
|
|
Lanaren alderdi produktiboa desmitifikatu litzateke, lehenik eta behin, hura galtzeak gogo kalterik eragin ez dezan. Eta hortik aurrera, borondatezko birgizarteratze halako bat sustatzea, sormen handikoa eta aberasgarria
|
etxearen
, aisiaren, jarduera intelektual edo artistikoaren, lankidetzaren esparruan, hauteskundeak erretiratuaren interes eta gaitasunetara egokituz. Erretiroaren bizipenak ez du izan behar etsipenarena edo konformismoarena.
|
|
|
Horien artean, ibilgailu horiek gidatzeko lizentzia lortzeko beharrezko baldintzak gogortzea nabarmentzen da. Evaristo del Río aseguru
|
etxearen
zuzendariak moto aseguruek izan duten igoera handia justifikatu zuen – 1999 urtearen amaieratik% 300, bi gurpileko sektoreko enpresen elkartearen arabera (Anescor), istripuak ere indarrez hazi direlako. «Motorrean egindako heriotzak autoan egindakoak baino 18 aldiz gehiago dira», adierazi zuen Del Ríok.
|
|
|
Alarguna kalean gera liteke hitzez hitz. Jaraunspenei dagokienez, argi utzi behar da oinordekoen arteko ituna dela nagusi, eta, beraz, harreman onak funtsezkoak direla hain bihurria ez den banaketan. Demagun zulo horiek guztiak gaindituta daudela eta, azkenean, zu zarela herentziaren
|
etxearen
hartzailea. Horrek ez du esan nahi, besterik gabe, etxebizitza daukanik, Oinordetza Zerga ordaindu gabe gutxienez.
|
|
|
Erreserbak lehenbailehen egiten saiatu behar da. 2 Autonomia erkidego guztietan Erreserben Zentral bat dagoenez, onena
|
etxearen
jabearekin zuzenean harremanetan jartzea da. Ez dago zalantzarik, prezioaz gain, hainbat alderdiren berri izateko:
|
|
|
Baina, ehorzketa garestia da? Sevillako babes
|
etxearen
hilerrian, Mairena de Alajarafen, nitxoen alokairua ehun eurokoa da hiru urtez. 1982an ireki zuten ehorzketa eremua, baina 1970az geroztik dabil zentroa.
|
|
|
Baina ez da aski hipoteka hilero ordaintzea. Etxebizitza bat erosteko abentura martxan jartzeak hasierako' paper ibiltze' batzuei aurre egitera behartzen du, eta, guztira,
|
etxearen
balioaren %10erainoko kostu gehigarria eragiten dute. Eskrituraren, erregistroaren eta zergen gastuak dira, eta 120.000 euroko etxebizitza baterako" koltxoi" bat jarri behar da eskudirutan, 12.020 eurokoa.
|