|
2000
|
|
|
Beste kontua da Interneterako sarbidea eta Internet bidezko zerbitzuen hornikuntza. Hain zuzenere, komunikazio askatasunaren Legea eraldatzeko Lege berria eremu hau arautzera ere
|
etorri
da, edukiengaineko kontrola eta erantzukizunari dagokionean bereziki. Ez dago ezer, ordea, Internet bidez bakarrikemititzekoak edo ematekoak diren irrati edo telebista zerbitzuei buruz, zeinak, inongo esleipen prozeduraedo hitzarmen edo konbentzioa sinatu beharretik kanpo dauden.
|
|
|
Gure inguruko telebistei begiratuta, urrezko ordu horietan oso ondo kokaturikdaude albistegiak, informazio saioak alegia. Eta, jakina, horien eskutik
|
etorri
ohi diraune honetan interesekoak ditugun eguraldi mapak.
|
|
|
Hitzaurrea, zuzeneko mintzaldiak eragindako atsegina aipatuz amaitu nahi dut.Eta, bide batez, atsegin hori banatzeko gogoz gaudenez, datorren urteko ikastarorako gonbitea luzatuz. Gainera, aurten
|
etorri
izan bazina, aparteko lagun giroa ezagutzeaz gain, ez zenuke orain liburua irakurri beharrik izango.
|
|
|
Globalizazio hori prozesu historiko baten bidezagertu da. Hasieran, 70eko hamarkadan deslokalizazio produktiboak gauzatu ziren; eta estatu garatuetako zonalde industrializatuaren beherakadarekin, Asiako herensugeen gorakada
|
etorri
zen; hots, Singapur, Hego Korea eta Taiwan etorri ziren gero; eta azkenik, gaur egun Txinako Errepublika Popularrean bost zonalde ezberdinetaneta kostaldeko 40 hiritan dugun kapitalismo basatia.
|
|
|
Globalizazio hori prozesu historiko baten bidezagertu da. Hasieran, 70eko hamarkadan deslokalizazio produktiboak gauzatu ziren; eta estatu garatuetako zonalde industrializatuaren beherakadarekin, Asiako herensugeen gorakada etorri zen; hots, Singapur, Hego Korea eta Taiwan
|
etorri
ziren gero; eta azkenik, gaur egun Txinako Errepublika Popularrean bost zonalde ezberdinetaneta kostaldeko 40 hiritan dugun kapitalismo basatia.
|
|
|
Behobiako mugan egin beharreko xehetasun eta joan
|
etorri
guztien berri ematen da 1846eanargitaratutako bidairi gida batean (Aguirre, 1995: 44).
|
|
|
Batez ere arrazoi historiko eta soziologikoengatik, eskualdeka egoera ezberdinak daudela onartzen dugu. Adibidez, gerra zibilean erailzituzten hainbeste nafarren heriotzaren ondorioz, gaur egun indar korrelazioa aldatu egin da Nafarroan; Bizkaiko Ezkerraldean, emigrazioaren ondorioz, indar korrelazio berria sortu da; Ipar Euskal Herrian Paristik bizitzera
|
etorri
diren pertsoneneragina ere hor dago... Baina euskal herritar sentitzen garenon eskubide politikoakaitortzeko eskubidea ukaezina da.
|
|
|
Nork berma lezake beste subjektu bati buruz ari dela, berau,. Wo Es warsoll Ich werden? formulari erantzunez subjektu gisa bere Zera ra
|
etorri
(advenire) dela. Nork baiezta lezake beste bati buruz ari dela, identifikazioetatik harantzagobere izatea subjektibatu duela?
|
|
|
Fritz ek, bera gestaltista hutsa ez zela onartu bazuen ere, Laura Posner emazteeta lankidea bazen, ordea. Gestalt Terapiaren oinarriei Gestalt Psikologiareneraginak bere bitartez
|
etorri
zitzaizkien.
|
|
|
Bere heriotzaren ondoren, Ackerman Institute mutur psikoanalitikotik aldenduzen, eta espektroaren erdigunera
|
etorri
zen. Bere bulegoetatik pertsonaia ospetsuakigaro dira, hala nola, D. Bloch, O.
|
|
|
Barbagelata edo J. Navarro, besteen artean?. Zaragozako lehen bilerahonen ondoren
|
etorri
ziren beste batzuk, Familia Terapiaren JardunaldiNazionalak izenez urtero deitu zirenak; azkena, XV. Bilera, Gasteizen egin zen1994ko urrian. (Jardunaldi hauen garapen historikoari buruzko datu gehiagorako, ikus R.
|
|
|
1984an eratu zen Familia Terapiaren lehen Elkartea. Familia Terapia EuskalEskola? eta honen ondotik
|
etorri
ziren Valentziarra, Aragoitarra, Madrildarra etaKataluniarra. 1991n, azkenik, Familia Terapiaren Elkarteen Federazio Espainiarraeratu zen, aipatu elkarteek eratua; handik laster Elkarte Andaluziarra, Galiziarra, Kanariarra, Gaztela Leondarra eta Kantabriarra erantsi zitzaizkion, eta gaur egun850 kide ditu.
|
|
|
Ez dut uste, daukan suharra ezaguturik, Txillardegi inoiz jubilatuko denik. Halaere, pozik
|
etorri
naiz hitz xume batzuk esatera, lagunek gaur egin nahi dioten gorazarrehonetara, unibertsitatetik jubilatu behar duela eta. Nemesio Etxanizen gutunetan osogauza bitxia irakurtzen ahal dugu.
|
|
|
Zerk bultzatu ote gaitu Txillardegiren irudiaren inguruan artikuluak idaztera. Horixe izan da honako omenezko lan hau idaztera abiatzean burura
|
etorri
zaidangaldera. Izenburuak berak adierazten duen modura, erantzuna laburra da ene kasuan: aitorpena.
|
|
|
Kontuak gero
|
etorri
ziren, idazten hastean. Zeri buruz idatzi?
|
|
|
Zerbait bereziagoa merezi zuen. Egunak joan egunak
|
etorri
, estutasunasentitzen hasi nintzen, zerbait idatzi beharra eta, aldi berean, ezina sumatzen bainuen.Izan ere, alferkeria sentitu nuen gai tekniko bati buruzko zerbaiti ekiteko, eta aldebatera utzi nuen bide hori. Erdi etsita nengoela, azkenean, zerbait pertsonalagoidazteko ideia hurbildu zitzaidan, eta itolarrian dagoen naufragoaren antzera, azkenahalegin batean salbatuko ninduen oholari eutsi nion, bertara lapen erara itsatsiz.Horixe nuen irtenbidea:
|
|
|
Azkenean, Franco zendurik bulta hartan,
|
etorri
zitzaien hegoaldearen berrizikusteko txanda. Geroztik tarteka elkarrekin topo egiten dugu:
|
|
|
Urteak joan eta urteak
|
etorri
, aldiak aitzina jo zuen eta, horrela, erakundearenBosgarren Batzar Nagusia iritsi zitzaigun. Honetan jazo zena, maiz eta testu frankotanagertua da.
|
|
|
Baina horrela gutiagobaitzuen berak jateko, azkenean aspertu zen eta senarrari salatu zion gauero laminaetortzen zela. Hurrengo gauean emazte jantzi zen senarra, eta supazterrean geratu zen.Lamina
|
etorri
eta zer edo zer igarri zuen, gizonaren bizarra ikusirik. Txitxiburruntziemateko eskatu eta, gizonak burruntzia berotu eta ahotik sartu zion.
|
|
|
Txitxiburruntziemateko eskatu eta, gizonak burruntzia berotu eta ahotik sartu zion. Lamina oihukajoan zen eta gehiago ez zen
|
etorri
.
|
|
|
Galdera zehatzago eginik, Eulalik dio gizon itxuran
|
etorri
zela* Teofilo eta katuitxuran joan: «katu handia zorroa lepoan dauela».
|
|
|
«katu handia zorroa lepoan dauela». Abadea
|
etorri
zen amamak deituriketa: «Bedeinkatu, konjuratu behar dot etxea», santu bat ipini zuen atean, untzakaz, iltzekin?
|
|
|
Beste aldaketarik ere bada, Kondairarenkronologia itzulikatu izan da: Araneko gizona, tradizioan legez katu
|
etorri
eta gizonberbilakatu barik, jende itxuraz joan ohi zen berea egitera, eta harrapatzen zuteneanbihurtzen zen katu, ihes egiten ahal izateko edo.
|
|
|
Eulalik inbertitu du kondairaren kronologia baina ez du bere gogotik arraskanporatu, eta berriz etorriko zaio ahora «Araneko hilbegira»ren bigarren aldiz kontatuzuenean: aldi hartan katu bat
|
etorri
zen gorpuaren bila, eta gero, beilariek otoitz egineta inarraz jo zutenean, gizon ageri zen. Zalantzak salatzen du tradizioari egindakoaldaketa aski efimeroa datekeela eta «jatorrizko» bertsioak gaina hartzeko joera duela.
|
|
|
Eta zer da existitzea, existentzia? Konplikazio handiegietan ez sartzeko, existentzialistek berek existentzia nola ulertzen duten ikusteko, irakurgai egokia dukeguUnamuno ren Vida de Don Quijote y Sancho delakoaren prologoa(. El sepulcro deDon Quijote?), autore horren ohiko sarkasmoarekin bulgaritate nagusiaren aurka.Gehien gehiengoaren existentzia, hau da, bizitzea, mundura
|
etorri
eta hortxe egoteada, egon, joatea tokatzen zaien arte?, estas pobres muchedumbres ordenadas y traaquilas que nacen, comen, duermen, se reproducen y mueren? 5?, ezer egin gabe mundua aldatzeko edo hobetzeko, urdailarena baino bestelako buruhausterik eta kezkarikgabe, utopiarik gabe, espirituarekin borrokarik izan gabe. –^Pero existen?
|
|
|
Nola jaio nintzan? Txiripaz
|
etorri
naizmundura, txiripaz ezagutu zuten elkar nere gurasoek, eta hala Adanganaino. Eta jaioondoren ere, Zoriak gidatu nau orain arte, ta milatan hil nindekeen.
|
|
|
Hori guztia gorabehera, egon zen Atotxan hamarkada oso beteko predikari ibilaldia egokiro bete zuenik (J. Lasa), eta
|
etorri
ziren ahots berriak ere, beharbada, arrazoi guztiz, berreskuratutako status a motza eta jasanezina aurkitu zutenak.Belaunaldi berri bat hain zuzen hau, gogo berriztatuak zekartzana (S.
|
|
|
Auzoko herri herritarrekin, alde batetik, eta Hirikoklase jasoagoekin. Fraideak saiatu ziren, batzuekin eta besteekin konpontzen, etaklasearteko joan
|
etorri
sozial hartan moldatutako egoera aski diglosikoa, komentukozenbait eliz ekitalditan ere agertu ohi zen (Intxausti 2000: 263).
|
|
|
Pelikulen bidezko mezu politiko kulturalak lausoegi geratzeko arriskua zela-eta, balore etasinbologia orokorrez honantzago dagoen errealitate politikoak behar zituen tratamendu berezia etaerantzun zehatzak eskaintzera
|
etorri
zen NODO delakoa. Albisteak eta dokumentalak nahasiz, eta xedeespainolista uniformizatzaileen menpe betiere, Franco-ren eta haren, nazio, aren (balore, planteamendueta estereotipoak barne) goresle hutsak izateko jaio ziren informatibo bideratu haiek.
|
|
|
Gizarteko klaseen desberdinketa ez zen bakarrik
|
etorri
, historikoki gertatu zirenbeste zenbait aldaketa sozialekin batera baizik. Baldintza sozialen aldaketa nagusienakhauexek izan ziren:
|
|
|
–Ba al dakizu nor
|
etorri
den?
|
|
|
–Osaba ikustera
|
etorri
naiz, hotz eta motz.
|
|
|
–Inoiz ez da jakiten, Antonio, inoiz ez da jakiten. Ardo goxo pixka bat hartukoduzu, ba, honaino
|
etorri
eta gero...
|
|
|
Herrira joan nintzen. Aurrena etxetik pasatu nintzen, aitari esateko Salbatoreranindoala eta ea
|
etorri
nahi zuen.
|
|
|
Gizalegezko agurrak
|
etorri
ziren estreina, gaitzari buruzko galdeak eta osatzeazkarrerako animoak gero. Berak ere bere aje eta oinazeen inbentarioa egin zigun, etaondoren komentuko gorabeherez jardun zuen Aita Arbizurekin.
|
|
|
Une hartan, nik ezagutu ez nuen osabaren irudia
|
etorri
zitzaidan burura, aurreanneukan agure hil hurrena ikusita. Ihesi zebiltzan abertzaleak galtzeko asmotankuartelillora joateko prest zegoen fraide erretxina, eta salataria ezkutuan pozoitu edohiltzen utzi omen zuen abade ohi kaskailua, biak ere azken finaren errainu hurbilakberdindurik sumatzen nituen, nolabait.
|
|
|
– . Hiruretan bakarrik/
|
etorri
dira?. (Jarraian, etenik gabe, hiruretan baino ez?,, hiruretan soilik?
|
|
|
– . Hiruretan/ bakarrik
|
etorri
da?. (Etena eginda eta, bakarrik?
|
|
|
(Etena eginda eta, bakarrik? indartuta. Hiruretan nola
|
etorri
da, galderari erantzungo lioke).
|
|
|
Antzina, kazetaritza literatura azpigenero bezala izan zen joa. Baina, urteak joan urteak
|
etorri
, kazetagintza aro modernoko adierazpide heldua bilakatu da. Kazetagintza inprimatutik agertu ziren genero batzuk irrati telebistara pasatu dira eta garapenak irentsiak izan dira, komunikabide hauetan bizitasun eta adierazkortasun berria hartu dutelarik.
|
|
|
Joera hark irratia ere jo zuen. Urteak joan eta urteak
|
etorri
, lokalismo, tradizionalismo eta erregionalismoari gerra deklaratu zioten pertsonetariko asko damuturik edo ikusten ditugu, oraindik ingelesez ere jakin gabe eta kazeta erregionalak erosten edota proiektu erregionaletan buru belarri sartuta, Europaren eraikuntzan herrialde eta estatugabeko nazioek zer paper garrantzitsu jokatzen duten jabeturik. Bistakoa da globaltasuna eta lokaltasuna azken urteotan etengabe garatuz joan diren joerak direla.
|
|
|
Bigarren esangura kontuan hartzen badugu, argiro esan behar da, mintzatzeko erak erlazio zuzena daukala idazteko moldearekin. Ebakera problemak hortixek
|
etorri
ohi dira. Alfabeto, esaldi eta soinu transkribaketena, mintzaldiaren esparruko gai garrantzitsua da.
|
|
|
Irratiaren industria berehala konturatu zen analisi horieksalmenta tresna garrantzitsuak zirela, baita entzuleek informatzeko eta dibertitzeko zituzten desira eta interesen alde egiteko mekanismo hobea ere. Emisioaz batera egindako elkarrizketaren ostean, Nielsen-en metodo elektronikoa
|
etorri
zen(, audimeter, deitu ohi zitzaiona)?
|
|
|
Urteak urteak
|
etorri
, 80ko hamarkadan aldaketa handia gertatu zen Hego Euskal Herriko irratietan. Telebistan, aldiz, estazio pribatu espainiarren heldu eta 90ko hamarkadako lehiakortasuna iritsi arte, ez zen aldatu estazio jabeen jarrera programazioaren antolakuntzari zegokionez.
|
|
|
Ibai karramarro autoktonoak, arrantza eta izurri baten ondorioz atzerakada nabaria jasan zuen duela zenbait urte, eta gaur egun desagertzeko zorian dago. Afanomikosia edo karramarroen izurria kanpotik ekarritako karramarro gorriarekin batera
|
etorri
zen. Gaur egun, ibai karramarro autoktonoa errekuperatuko ez delakoan, seinale karramarroa
|
|
|
Aldaketa nagusia gari soroen murrizketarekin
|
etorri
zen, klima heze honetan gariak uzta kaskarra ematen baitzuen maiz. Gerrate Zibileko labore eskaeraren Piper gorriak Raneroko baserri batean zintzilik.
|
|
|
Horiek konpontzeko, lurrak karetzen hasi ziren eta karobiak izugarri ugaritu ziren. Baina urte batzuen ostean, karea gehiegi erabili zenez, lurzorua larregi ahuldu zen, uztak gainbehera
|
etorri
eta baserri asko hustu egin ziren. Hain zuzen, Amerikarako emigrazio gogorrenak orduko superpopulazioaren ondorio izan ziren.
|
|
|
Baina eraiki beharreko hezkuntza sistemaren izaera nazionalaren defentsa sutsua jakobinoen eskutik
|
etorri
zen; horretaz, Daltonen hitz hauek oso adierazgarriak dira:
|
|
|
Baina, lehen esan dugun legez, Fernando VII.aren eskutik
|
etorri
zen erreakzio absolutistaren itzulerak pikutara bidali zituen liberalen ametsak, hezkuntza arloan ere. 1812ko Konstituzioaren indargabetzearen ondorioz irakaskuntzaren ardura zuen. Secretaría de Despacho de la Gobernación?
|
|
|
izenaz ezagutzen zenak izango zuela berriro. Itxuraz administrazioaren inguruko jokoaren barruan joan
|
etorri
gisa uler daitekeen honek badu, gure iritziz, garrantzia duen eta kontuan hartu behar izango den elementu adierazgarri bat. –Fomento?
|
|
|
Geroztik, nahiz eta hauek 1808an desagertu, ez da antzeko junten bidez probintzia mailako administrazioa utziko. Junta horien momenturik interesgarriena aipatu dugun 1838ko legearen eta lege hau arautu zuen 1839ko araudiaren eskutik
|
etorri
zen, zeinak. Comisiones Superiores de primaria, eta. Comisiones Locales?
|
|
|
Irtenbidea. Escuelas Normales? izeneko irakasle eskolen eskutik
|
etorri
zen, eta Moyano legea izan zen, hain zuzen, irakasleriaren prestakuntzari izaera estrukturala eman ziona223.
|
|
|
Imprenta y Encuadernaciones de G. Juste; 124 or.), harik eta, Estatuak ardura hau bere gain hartu ez zuen arte, horrela kontrola ziurtatzeko izugarrizko urratsa emanez. Esan daiteke, eta ez dugu uste hau kasualitatea denik, denboran bat
|
etorri
zela (XX. mendearen hasiera) eskolatzearen derrigortasunaren alde hartutako neurriekin.
|
|
|
Urrats garrantzitsua. Duque de Rivas, en planarekin (1836) batera
|
etorri
zen, non partehartze desberdina izango zuten batzorde ezberdinez hitz egin zen, guztia eredu hierarkikoaren arabera, probintziako batzordeetan gobernuko ordezkari politikoaren gobernadore zibilaren presentzia nagusia nabarmenduz: Plan horrek gobernuaren ikuskaritza funtzioaren antolakuntzaren oinarriak markatu zituela esan daiteke eta aipatutako izaera lokal horrekiko nolabaiteko haustura ekarri zuen:
|
|
2001
|
|
|
Ikuspegi postmodernoa ez da iristen ikuspegi modernoa gainditzera.Horretarako, ikuspegi dialektikoak
|
etorri
du.
|
|
|
Galdeketako hirugarren puntuan, egindako lanaren balioaz galdetzen nien.Irakasle biak bat
|
etorri
dira esperientziaren alderdi onak azpimarratzean. Hona, jarraian, irakasle horiek egindako zenbait iruzkin:
|
|
|
Mintegi honen helburuen betetze mailari buruz esan behar da ezen, ikasturteamaieran egindako galdeketa baten arabera, irakasle gehienek ekarritako helburuakbete zituztela eta espero ez zuten gauza gehiago ere ikasi zutela. Baina, hori ereesan beharra dago, irakasle gehienek aitortu zuten, mintegira ikas unitateak ezagutzera baino ez zirela
|
etorri
, eta berentzat ustekabekoa izan zela hain programazabala aurkitzea.
|
|
|
Dena dela, aitortu behar dut, adreiluen gainean min handiarekin nengoela, berriro ere zentzuna galdu nuela eta askatu egin nuela soka. Upela sokabaino pisu handiagokoa zenez, beherantz
|
etorri
zen ziztu bizian, nirehanken gainean erori zen eta hanka biak apurtu zizkidan.
|
|
|
Gutxi gorabehera hirugarren solairura heltzean, upelarekin egin nuen topoberriro ere. Eta ia seguru nago kolpe horren ondorioz
|
etorri
direla nire orkatilen etasudurraren hausturak. Kolpeak, zorionez, nire jaitsieraren abiada moteldu zuen.
|
|
|
Dena dela, aitortu behar dut, adreiluen gainean min handiarekin nengoela, berriroere zentzuna galdu nuela eta askatu egin nuela soka. Upela soka baino pisu handiagokoazenez, beherantz
|
etorri
zen ziztu bizian, nire hanken gainean erori zen eta hanka biakapurtu zizkidan.
|
|
|
iritziak ikasleak zerbait kontatu eta gero inkestari erantzutea, ikasleak kontatutakoaeuskaldunaren ikuspuntutik kontatzea... Ehunka teknika dago joan
|
etorri
horiburutzeko. Beti eskatzen dugu lan hori, alde batetik, ikasleak ongi ari direlaziurtatzeko, eta bestetik, klasean lantzeko aukera paregabeak sortzen direlako.
|
|
|
mi, mis, tu, tus, nuestro, nuestros; mon, ma, mes, ton, ta, tes, notre, nos; nire, hire, gure. Badirudi alde hauek guztiek, jabetza, kontzeptu ezberdinak adierazten dituztela.Zergatik erabiltzen dira askoz gutxiago euskaraz inguruko hizkuntzetan baino. Ha venido mi hermano itzuli nahi dugunean, zer esan behar dugu anaia etorrizait, anaia
|
etorri
da ala nire anaia etorri da. Eta zergatik erabiltzen dugueuskaraz plurala, gaztelaniaz singularra erabiltzen den tokian?
|
|
|
mi, mis, tu, tus, nuestro, nuestros; mon, ma, mes, ton, ta, tes, notre, nos; nire, hire, gure. Badirudi alde hauek guztiek, jabetza, kontzeptu ezberdinak adierazten dituztela.Zergatik erabiltzen dira askoz gutxiago euskaraz inguruko hizkuntzetan baino. Ha venido mi hermano itzuli nahi dugunean, zer esan behar dugu anaia etorrizait, anaia etorri da ala nire anaia
|
etorri
da. Eta zergatik erabiltzen dugueuskaraz plurala, gaztelaniaz singularra erabiltzen den tokian?
|
|
|
Hala ere, esperimentazioan lortutako informazioa oso interesgarria da, nahizeta orain arte lortutako datu guztiak bat ez
|
etorri
eta zenbaitetan kontrajarriak izan.Datu partzialak izanda ere, ordea, hainbat ohar interesgarri egin dezakegu jadanik:
|
|
|
Gero, ikastaroan zehar, zeharka, eguneroko jardunean eta behaketan oinarrituz, ikasle bakoitzarenikas estiloa nolakoa izan litekeen sumatzen du, iritzi orokorra jasoz, betiere, ikastaroa hasi eta hilabete batzuetara, eta irakasle bakoitzak aurrezduen irakaskuntza esperientziaz ere baliatuz. Iritzi edo inpresio hori zenbaitetan bat
|
etorri
zen ikas estiloen neurtze tresnaren emaitzekin, eta zenbaitetan ez.
|
|
|
Luis Errukitsuarekin egoera mantendu egin zen, koroa oraindik indartsuazenez (batez ere kultur loraldiak iraun zuen). Baina ondorengo erregeekingainbehera
|
etorri
zen, eta merobingiarrekin agertutako kontraesan eta ahulguneakazaleratu ziren berriro, batik bat, errege ahulenen artean5; eta inbasio berriek (bikingoenak, kasu zehatz honi dagokionez) eman zioten azken kolpea, hauekzakuraketa zutelarik helburua hein handi batean, eta ez integrazioa (aurrekoinbasioen eredua izan zena) 6.
|
|
|
Hasierako krisialdi labur bat gorabehera, Gartzia Santxez (933) etaAntso Gartzes II.aren (970) erregealdietan, dinastiaren aginpidetza onartua izanzen inolako arazo barik. Benetako erronkak kanpotik
|
etorri
ziren. Ximenotarrek, familiaren interesak zabaldu nahian, lotura sendoak eta sarriak eduki zituzten, Leongo eta Gaztelako agintariekin ezkontza politikaren bitartez.
|
|
|
Santu honek ezzuen Nafarroako eta Iruñeko patroiarekin deus ikustekorik, Jaun Done Ferminenkondaira apokrifoaren sorrera arte. Bere kultua Iruñeko burgesekin
|
etorri
zen, bereizena hiriko burgo bati emanez32; gainera, Jaun Done Ferminen ustezko bataioaizan zenerako, Jaun Done Saturdik jadanik martirioa jasan izan zuen33.
|
|
|
Kultuaren lehen testigantza 1186 urtean Amiens-ko apezpikuak santuaren garezurrarenerlikia bat lortu zuenean
|
etorri
zen. Jimeno Jurio, J. M. (1995):
|
|
|
aurpegiratzen zaizkigu. Bainahorietako asko eta asko nondik sortuak izan diren begiratzen badugu, laster ohartukogara modu tontoenean ideologizatutako saihesbide batetik
|
etorri
zaizkigula.
|
|
|
Euskal gizarteari bagagozkio, ez dut uste ene baieztapen horrek azalpenhandirik behar duenik. Hona, berriz ere oroitarazi behar diot neure buruari, literaturaz aritzera
|
etorri
gara, eta ez ETAren su etenaz, kale borrokaren amaierazedo Lizarra Garazi akordioak ekar litzakeen bide eta aukera berriez. Ezjakinenakere badaki, ordea, gizartearen joan etorriek gizarte horren beraren baitan mamitzenden literaturari ere eragiten diotela.
|
|
|
Arrangura ozen horrek gure lumak anarteraino probatu gabeko bidera ekarriote zituen, ala gauzak berez
|
etorri
ziren, ez nuke erraten asmatuko. Kontua da, handik aitzina, gure artean ez direla gutxi izan zorioneko gatazka horretan harikaldutako liburuak.
|
|
|
Izan ere, ez Obabakoak ezHamaika Pauso, ez dira gorago marraztutako ibilbideen emaitza zuzenak. Nahizeta gorago azaldutako tradizio eta sentsibilitate horien bidetik
|
etorri
, urteetanoretutako lanaren emaitzak dira. B. Atxagaren eta R.
|
|
|
Aurreko nobeletan bezala, oraingoan ere gertakariak ez zaizkigu aurkezten gertatu ziren hurrenkeran; alderantziz, berriro ere denbora psikologikoa da gailentzen dena, eta honen ondorioz, etengabeak dira aurreranzko eta atzeranzko jauziak. Oroimenaren joan
|
etorri
horietan, nobelaren oinarrian dauden bi gerrak dira hizpide. Batetik, Hanbre sagardotegian biltzen diren jubilatuek kontatzen dizkiguten Gerra Zibileko pasadizodesberdinak.
|
|
|
testuaren gainean honezkero irakurketa ezberdinakproposatu izan direla17). Era berean, «honuntz
|
etorri
nintzen» eta «haizeak eramandezala» esaldiek ere irakurketa aniztasunaren aukera seinalatzen digute (ikus, aurreneko kasuan,. Erorketarena, eta. Isiltasuna?; bigarrenean,. Primitiboa?,. Geometria?
|
|
|
Elhuyar taldea, izen bereko aldizkariaren inguruan 1974an sortua, euskalkulturak zeukan hutsune historikoa betetzera
|
etorri
zen, talde horrek bildu baitzituen Zientzia Zehatzetako aditu gazteak esparru horretan euskara modernizatzekohelburu espezifikoarekin.
|
|
|
XIX. mende bukaera eta XX. mende hasieran Bizkaiko burdin industriarenondorioz kanpotarren lehen uholde handia
|
etorri
zen Hego Euskal Herrira, Espainiako lurraldeetatik Bizkaira batez ere. Bigarren uholde handia 60 eta 70eko hamarkadetan gertatu zen.
|
|
|
Ostera, aintzinatik
|
etorri
zaigu perfume batean dagoen usainaren eboluzioa antzemateko prozedura ezaguna: zapi fin batean zipristinak, gutxi?
|
|
|
Perfumegintzako lehenengo iraultza alkoholarena izan zen, eta hurrengo aldaketa nabarmena XIX. mendean
|
etorri
zen, hain zuzen ere, lore eta pomaden erabilpena eta, halaber, esentzia olioen aukera zabalagoa eta egokiagoa ekarri zuena.
|
|
|
–Bere usainak ez du inolako lorerik gogorarazten?, esan omen zuten. Geroago amil salizilatoaren notak, metil iononen usainak...
|
etorri
ziren.
|
|
2002
|
|
|
Etekin tasen jaitsiera eta aipaturiko zailtasunak zirela kausa, enpresa askokuko egin behar izan zieten beren inbertsio proiektuei, aurretik zeukaten segurantzarik gabeko panoramaren aurrean, eta horrela, inbertsio ondasunen eskariarenjaitsiera nabarmena gertatu zen. Ondasun horiek produzitzen zituzten industriakizan ziren krisiak jotako lehenak; ondoren, garraio enpresak
|
etorri
ziren, merkataritzaren geratzeak ukituak. Politika ekonomikoek soldata errealak jaitsaraztea lortuzuten, eta eskarien jaitsierak kontsumoko ondasunen produkzioan ere eragin zuen.Eragin kateatu horren bitartez, atzeraldi ekonomikoak munduko ekonomia osoaneragin zuen azkenik.
|
|
|
Industriaren berreraikuntzak, makinak inportatzeko zailtasuneketa Estatuak produkziorako ematen zuen laguntzak berekin ekarri zuten sektorehauetako inbertsioak nabarmen handitzea. Hala eta guztiz ere, produkzio horietanere arazoak
|
etorri
ziren, horniduren eskasiarengatik. Altzairu eta ijetzien eskasiak, arazo siderurgikoen estekatzeak eta jada aipaturiko energiaren eskasiak eragotziegin zuten eskariaren tiraldia aprobetxatzea, eta Estatuko metalezko produkzioak, haren zati handi bat Euskal Herrikoa?
|
|
|
Oinarri industrial horren gainera, Bizkaiko kapitalak
|
etorri
ziren mendearenazken urteetan, eta are gehiago zabaldu zuten ordura arte abian zen industria.
|
|
|
Horrek aurreko autarkiagaindituz, estatuko mugak ireki zituen, Espainiako garapenerako funtsezkoa izanzena. Hala ere, ondoren
|
etorri
ziren Garapen Planek (1964) Estatu espainola sasi autarkiara itzularazi zuten, Europan 1986 urtean sartu arte. Barruko merkatuaixteaz gain, 1986 urtera arte, Estatu espainoleko industriak esportatzeko erraztasunak edo zerga arinketak zituen (DFE, Desgravacion Fiscal a la Exportacion).
|
|
|
Laburbilduz, horrela antolatu ziren Mondragon Taldeko enpresa kooperatiboak, eta modu horretan aurre egin zieten 80ko hamarkadan
|
etorri
zitzaizkienerronkei, besteak beste gure ekonomia Europako Ekonomia Erkidegoan (EEE) barneratzeari.
|
|
|
Hego Euskal Herriko kasuan, eraldaketa hirurogeita hamarreko urteetako krisiaren eskutik
|
etorri
zen. Eraldaketa horrek eragin traumatikoa izan du lan merkatuan, eta horrek gaur egungo arazorik larriena langabezia masiboa izatea ekarri du.
|
|
|
Halaber, erregioen edo estatu gabeko nazioen garapenaren aldeko instituzio propioekegonkorrak izan behar dute. Tokian tokiko gizartean bat
|
etorri
behar dute sistemaekonomikoaren funtzionamendua bermatzen duten xedeei buruz: hezkuntza sistemaren hobekuntza, kualifikazio egituraren hobekuntza, administrazio publikoarenkudeaketaren hobekuntza, azpiegituren modernizazioa gizarte eta ingurumenareninteresen arabera, ingurune berriztatzailearen hobekuntza, zerga bilketaren hobekuntza, enpresen konpromisoa ingurumenarekiko eta langileekiko, eta enpresekbalio kolektiboagoak izatea.
|
|
|
Horietako lehena, arestian aipatutako1959ko hitzarmena izan zen, zeinak Nazioarteko Moneta Fondoa eta OECD izanzituen babesle. Ondoren, 1970ean Europako Elkartearekin Espainiak sinatutakoLehentasunezko Akordioa
|
etorri
zen, eta, azkenik, 1979an, EFTArekin eginikohitzarmena eta GATTek Tokioko Itzulian hartutako ebazpenen onarpena.
|
|
|
Gainera, frankismoaren urteetan inongo planifikaziorik gabesorturiko zentro desberdinek areagotu egin zuten kaosa. Unibertsitate publikoenhastapenetan irakasle ugari kanpotik
|
etorri
ziren, eta, bereziki, ez ziren oso euskaltzaleak. Unibertsitatea sendotu zen neurrian sortu zen berton jaiotako irakasle taldenabarmena, eta horien artean bilatu behar ditugu lehen irakasle euskaldunak.
|
|
|
Dena den, Erromako Aita Santuarenbulda 1615era arte ez zen ailegatu. Oñatin bezala, XVII. mendean loraldia izanzuen, baina XVIII. mendearen bigarren erdialdean hondamendia
|
etorri
zen, eta1807an guztiz desagertU' zen (Ibarra, 1939; Goñi, 1960).
|
|
|
Kuriosoa izan da, eta datu hori azpimarratzekoa da, Jakin aldizkarian agertzen den moduan?, 1977an Deustuko Unibertsitatean hasi ziren gauzak, giza etagizarte zientzien alorrean eta irakasle eskolan, eta gerora
|
etorri
ziren zientzia fakultateak. Horretan hemen gure artean dagoen irakasle bat aipatu nahi dut, aipatubeharra dagoelako?, Jose Ramon Etxebarria jauna, alegia.
|
|
|
Horretan hemen gure artean dagoen irakasle bat aipatu nahi dut, aipatubeharra dagoelako?, Jose Ramon Etxebarria jauna, alegia. Beraren ekarpenakuriosoa izan da zientzia alorrean, beti pertsona jakinen eskutik
|
etorri
baitiraaurrerapenak.
|
|
|
Hautsibeharreko kateen artean, bi ekarri gura nituzke gogora; honako hauek: gorpuzteerakundetzearena bata (ez dakit hautsi beharreko lehena berau ote den) eta askatzeburujabetzearena bestea (ez dakit, halaber, honek atzetik
|
etorri
behar ote lukeen).
|
|
|
Zerbitzu horiek eta unibertsitateko taldeek eska ditzaketen beharrizan objektiboek (ikasleen egoitza, kultura zerbitzuak, etab.) bat
|
etorri
behar duteerabiltzaile kopuru posiblearekin eta haien helburuekin.
|
|
|
Garbi esan behar dugu: gatazkarenkonponbideari dagokionez gure unibertsitateek egin duten ekarpena, urria izateazgain, berandu
|
etorri
da. Horixe da gure egoera.
|
|
|
Pasa den urteko udan hasi ginen, proba moduan, ikasturtean zehar euskaltegian ibilitako ikasleekin, astean 10 orduko ikastaroetan ibili zirenekin, hainzuzen ere. Gehienak EGA azterketa prestatzera
|
etorri
ziren autoikaskuntzarakogelara. Hauek, gehienbat, idatzizko partea egin nahi izaten zuten eta horretan emanzuten denbora gehiena.
|
|
|
Komunikazio honen gaia aukeratzearen arrazoia azkenengo urteetan ahozko testuformalen azterketa linguistikoan jardun izanaren bidetik
|
etorri
da. Ahozko testuformalen generoen artean ahoz gora irakurtzea, edo beste modu batean esanda, irakurketa ozena politoago aztertzeko denbora hartu dugu.
|
|
|
Esan dugunez, on line ikasbidearen ezaugarri nabarmenena da ikasleakeuskaltegira
|
etorri
beharrik ez izatea, nahiz eta hainbat eta hainbat inoiz etorri izandiren tutorea ezagutzera (bizilekuaren arabera, jakina).
|
|
|
Esan dugunez, on line ikasbidearen ezaugarri nabarmenena da ikasleakeuskaltegira etorri beharrik ez izatea, nahiz eta hainbat eta hainbat inoiz
|
etorri
izandiren tutorea ezagutzera (bizilekuaren arabera, jakina).
|
|
|
Urteak joan urteak
|
etorri
, gure eguneroko jardunean, behin baino gehiagotanentzun dizkiegu ikasleei honelakoak: –Bueno, hasta tener seguridad, hasta aprenderbien la gramatica, prefiero hablar en castellano.
|