|
2002
|
|
|
Ez da Iratxeren kontu bat. Ni urrutitik
|
nator
literaturaren ibilbidean. Une batez, pixka bat urruntzea erabaki nuen, lasai bizitzea.
|
|
|
Edonola ere, kritikaren beraren helburu, baliabide edo prozedurak zeintzuk diren zehazteak mendeetako eztabaida eta hurbilpen ugarietara eramango gintuzke. Behialako kritikari jainkotuen eta gaur egungo kritikarien artean dagoen aldea bat
|
dator
literatur kritikaren baitan jarduera kritikoak izan duen bilakaerarekin. Jakina denez, obraren balio literarioaren gainean iritzi eta epaiak ematen zituzten kritika inpresionistetatik abiatu eta literatur testuen irakurketa eta interpretazioa helburu duten hurbilpenetara heldu gara joan den mendean.
|
|
2003
|
|
|
Gaien arabera liburugintza sailkatzen dugunean ikusiko dugu zehatzago, baina aurrera genezake berredizioa ez dela ematen gai multzo guztietan modu orekatu berean. Be rrargitalpena ren zatirik handiena irakaskuntza liburuan izaten da, %55, 7 Eta honen ondorengo liburu mota,% 2 7, 3 rekin, haur eta gazteentzako liburua da. Askoz urrutiago
|
dator
literatura, helduena, %13, 7rekin. Honek esan nahi du bizi itxaropena duen liburua hiru hauetan dagoela, eta, jakina, batez ere haur eta gazteei zuzenduta dagoenlibu ruan, testua izan, irakurgaia edo literatura izan.
|
|
2005
|
|
|
Nondik
|
datorkizu
literaturarekiko zaletasuna?
|
|
2006
|
|
|
Baina hasieratik esan dudan bezala, engaiamendua artearekin ezkontzekokonbentzimendua ez zitzaidan
|
etorri
literaturatik (Ehun metro eta beste liburubatzuen irakurketa beranduago etorriko zen), musika anglosaxoitik baizik. BobDylan, John Lennon, John Mayall eta abar garrantzitsuak izan ziren hasieran, bainaEuskal Filologia ikasten ari nintzela, diktaduratik demokraziaranzko trantsiziopolitikoaren urteetan (benetako demokrazia bat den ala ez eztabaidatzea bestebaterako utziko dugu) Xabier Montoiak punk eta reggae musikez hitz egin zidan, garai hartan bere faboritoak.
|
|
2008
|
|
|
" Literatura irakasteko materiala oso eskasa da: eskuliburuetan
|
datozen
literaturari eskainitako atalak erabat aspergarriak dira, ez dute inoren pizten, ez diote inori literaturan barneratzeko gustua sorrarazten". Bestalde," Hizkuntza eta literatura" irakasgai bakarra da, eta hortik literatura ateratzen da galtzaile.
|
|
|
KGNZren emaitzek 8 hilabete bitarteko haur euskaldunen komunikazio garapenaren inguruan datu asko eman dizkigute, eta datu horiek bat
|
datoz
literatura zientifikoarekin. Emaitzok adierazten dute KGNZk batetik konstruktu baliagarritasuna duela, eta, bestetik, tresna gai dela garapenean gertatzen diren aldaketak antzemateko.
|
|
2009
|
|
|
Gombrowicz konbentzituta zegoen: testuak ez dira, ezta ederrenak ere, sakratuak; literatura erlijio gisa, testuak sakratutzat jotzetik, idazle ofizioa bera apaizgoaren moduan praktikatzetik
|
datoz
literaturak dituen aje nekagarrienak eta neke minenak.
|
|
2010
|
|
|
2 Dena dela, eta literaturak kontzientzia nazionala indartzeko zeukan funtzioa XIX. mendean indartu zela onartuta ere, funtzio hori aspalditik
|
zetorren
literaturaren kontzeptuarekin uztartuta (Even Zohar, 1993: 363). Horrekin lotuta, garrantzitsua da gogora ekartzea Zabaletaren lana (2000), non sakon aztertzen den estatuek eskola nola baliatu duten nazioaren irudia, historia eta tradizioa zabaltzeko, nazioarenganako zaletasuna eta berarekiko atxikimendua ezartzen saiatuz, horretarako sinboloak eraikiz eta, askotan, nazioaren tradizioa zein historia, edota nazioa bera ere, asmatuz.
|
|
|
Ahaztu egiten da, ia tabu da, nondik
|
datozen
literatura txikiotako asko. Edertu egin behar izaten du literatura bakoitzak bere historia, normalitate airea ematen dio.
|
|
2011
|
|
|
Orduan geunden irakurle gazte apurrak bila eta bila aritzen ginen liburutegietan, gure adinarekin bat
|
zetozen
literatura lanak aurkitu nahian, baina ez zegoen nerabeentzat argitaratutako bildumarik.
|
|
2012
|
|
|
4 Dena dela, eta literaturak kontzientzia nazionala indartzeko zeukan funtzioa XIX. mendean indartu zela onartuta ere, funtzio hori aspalditik
|
zetorren
literaturaren kontzeptuarekin uztartuta. Izan ere, Even Zoharrek (1993:
|
|
2015
|
|
|
Deleuzek zioen eskizofrenikoen arazoak errealak direla, neurotikoenak ez. Eta egia da neurosia hobeto
|
datorkiola
literaturari osasuna baino, idazleak erdi berariaz elika lezakeela bere eritasuna; ez da ordea Saizarbitoriaren kasua.
|
|
2017
|
|
|
Islandia, Italia eta Irlanda bezalako herrialdeek garatzen dute idazle zenduen oroitza. Karriketan idazki eta berunezko tailuak begiesten dira, liburutegiak kafetegiak direla eta maizenean, erdi arotik
|
datorkien
literatura, herri aberastasunaren zatitzat daukatela. Yrsa Sigurdardottir, Sjon eta Arnaldur Indridasonek anitzez gehiago egiten dute Islandiaren ospea emendatzeko Reykjavikeko edozein marrazo aferagile hartzituk baino.
|
|
2020
|
|
|
Ipar Euskal Herriko esparru literarioan itzal handikoa zen Piarres Lafittek promozio kontrazala idatzi zion liburuari. Haatik, ezin erran dezakegu zenbat ale saldu ziren.305 Urte horietan Eñaut Etxamendi ezaguna bazen ere, 306 ospea ez
|
zetorkion
literaturaren eremutik ez bada kantugintza herrikoiaren eta militantzia politikoaren eremutik. Zentzu horretan, Etxamendiren nortasun eta ospe sozialak inkonformismoak markaturik daude, bereziki haren karrera literarioaren hasierako urteetan.
|
|
|
Badira gehiago ere. Ohi bezala, gazteenentzako liburuak baitira ugarienak
|
badatorren
literatur uztan.
|
|
|
Irakurlearen juzkura entregatzen dugun eleberri labur hau, beraz, urrats propioz urratzera
|
dator
literatur sorkun  tzaren ibilbidea, eta gozamen guztiz berri batez sarituko du irakurlea, bera ere bidaide Lertxundiren testuko Gilles de Rais alderraia bezala.
|
|
|
Aldaketa horietan ETAren desagertzea mugarri izan ote den galdetzerakoan, ez dute lotura zuzenik egiten. Aurretik
|
zetozen
literatur jardunean eragingo zuten aldaketak, diotenez. Hala ere, ETAren desaDesados daude Euskal Herriaren eta euskal gatazkaren gaineko errelatuan idazleek izan behar duten parte hartze eta betebeharrarekin gertzeak bere ondorioak izan ditu.
|
|
2021
|
|
|
ugariak dira tradizioan molde hau tzaka edo tzeka formetan agertzen den adibideak.
|
Gatozen
literatur tradizioko adibide batzuk jasotzera:
|
|
|
Etxetik
|
datorkizue
literaturarekiko zaletasuna?
|
|
|
batzuk Indiara joan ziren, beste batzuk ziztatzen hasi, liburu politikoak biltegian hauts hartzen geratu zitzaizkigun". Atzetik ere
|
bazetorkion
literaturarekiko joera, argitaratuak zituen Charles Bukowski, Tom Wolfe, baina liburu politikoak estalita geratzen ziren. Nolabaiteko liberazioa ezagutuko du literaturak urte haietan, eta editoreak ere bai neurri batean.
|
|
|
Bigarrena litzateke transmititu beharrekoa, horrek komunitate identitatea eraikitzen laguntzan duelako; hau da, nondik gatozen, nor garen eta mundua nola irudikatu izan dugun. Ur Apalategirekin bat
|
nator
literatur kanona hezkuntzan landu behar dela dioenean". (IE6)
|
|
|
Orduan agertzen da historia honetan Miguel de Cervantes izeneko tipo bat. Miguel ez
|
dator
literaturaren mundutik. Miguel Aljerreko kartzelatik dator, Lepantoko batailaren ondoren atxilo hartu baitzuten, Rodrigo anaiarekin batera.
|
|
2022
|
|
|
Esataria: Amarengandik al
|
datorkio
literaturarako grina Nobel saridunari?
|