|
2000
|
|
|
Aurora hura gogoan, Yukonek gehiago eskaini didala gehitu dut. Egun, mikroa aurrean paratuko balit, Alaskak pena ere eman didala
|
esanen
nuke: urtsidoak, idi musketadunak, Dall ahuntzak, baleak, aurorak, glaziarrak eta fiordak gozamen hutsa dira enetzat, baina gizakiaz deus gutxi oroitu dira ahoa laudoz beteta daukatenak.
|
|
|
Sari hau lortzeagatik ere, ez naiz famatua izanen, baina badakit helduko dela. Orain zenbait proiekturen atzetik nabil, baina ez ditut
|
esanen
, ateratzen ez badira oso gaizki geldituko naizelako. Bestalde, zuzendari batek beti konpositore berdinarekin lan egiten badu eta emaitzarekin pozik badago, film luzea egiteko aukera suertatzen zaionean musikagile horri deituko dio.
|
|
|
Perls en
|
esanen
ondorioz, bere ikasleek, kontaktua/ erretirada zikloan oinarritzenden metodologia sortu dute. Konstrukto teoriko hau J. Zinker ek garatu zuen etaoso garrantzitsua da talde zein gizabanako mailan, autorregulazio organismikoaren prozesuan gertatzen diren etenak lantzeko orduan.
|
|
|
Halako jakinduriaz non esan bailiteke gure ruralismo guztiak deskubritu ezin izan zuen Naturaren kantore handi bat dugula bere obra. Ez ordea jarrera ideologiko edo aldeaurreko hautu baten ondorioz; ez dugu haren lanetan deus aurkituko elaborazio hutsez egina, dena ematen zaigu lehenagoko hausnartze zuhur baten ostean —hitzaren adiera jatorrean," auzmartze" baten ostean, berak
|
esanen
lukeen gisan—, Perurena zentzumenen poeta delako lehenik: berezko dohain garesti horixe dauka.
|
|
|
Ia beti isurtzen zaio prosaismoren bat, eta gaia lantzeko erak askotan dauka artifizialtasunetik. Zaila da sorterriaren nostalgiaz topikoetan ez erortzea, eta
|
esanen
genuke horretan oinarritzen dela, hain zuzen, erbesteratuaren gaitza: iragana du etorkizun.
|
|
|
KOLDO IZAGIRRE entimentalkeria oso gaitz zabaldua da, eta ez nuke
|
esanen
—literaturzaleok haserretuko bazarete ere— osasungarria ez denik1 Negar egitea edo negarraren lekuko izatea nardagarria da maiz, egia da, baina uste dut artistaren kongruentzia nardagarri bat ere badela. Edo nahiago baduzue, patu barregarria.
|
|
|
Etiopia eta haren area Arestiren harriari kontrajarri izan zaio. Ez dut
|
esanen
interpretazio zilegizkoa ez denik, baina harria bera area ale aunitzez sortzen baita, azken finean zentrorik ez dagoela digu adierazten harriaren hondartzeak. Eta horixe izan zen modernotasun berriaren ekarririk eraginkorrena:
|
|
|
Egunen batean
|
esanen
dut:
|
|
|
Nire alde
|
esanen
nizukeen
|
|
2001
|
|
|
Europar Batasunak indarrean jarri berri dituen neurriek urte beteren buruan
|
esanen
digute B.S.E.k gurean izan dezakeen eragina zenbaterainokoa den. Anartean, ez dirudi baliabide guztiak ekinean jarri direnik; izan ere, gardentasuna ez da bermatzen.
|
|
|
Jakina denez eskizofrenia, nortasunaren bikoiztasunean datza; baina pertsona gaixoak, zeren eskizofrenia gaitza dugu, ez daki bere burua bikoitza denik. Klaroago izate arren,
|
esanen
dut eskizofrenia sozial hau, alienazio gisa bat dela. Komunzki, igandea festa denbora bezala hartu ohi izan dugu.
|
|
|
‘Ushuaian desenbarkatuko naiz, ’
|
esanen
diezu.
|
|
|
Telefono urdin bat ikusiko duzu horman, joan eta zazpi zenbaki markatuko dituzu eta, tontamentean, erantzunaren zain geratuko zara. Neska ahots automatiko batek
|
esanen
dizu, gaztelaniaz eta ingelesez, Zenbakia ez da egokia, agian oker markatu duzula. Edo isilik geratuko zara neska boz batek Hello, hello, hello erantzungo dizunean, komunikazioa lortu ahal izango litzatekeelako larritasunarekin.
|
|
|
‘Zuk operatu zenuen laguna ongi dago, ’
|
esanen
dizu.
|
|
|
‘Begira! ’
|
esanen
dizu.
|
|
|
‘Izotz tontorrak zati handia soltatuz gero posible da, grabitate zentroa galduz, iraultzea... ’
|
esanen
dizu Axelek.
|
|
|
‘Azukrezko etxea, ’
|
esanen
du Ednak.
|
|
|
‘74 metro, ’
|
esanen
du, izotzezko gorputz horren altura neurturik.
|
|
|
‘Pariseko Triunfoaren Arkua, ’
|
esanen
du nostromoak.
|
|
|
‘Mundu amaierako espektakulua, ’
|
esanen
du Ednak, paraheliotan errepikatuko den eguzkia seinalatuz.
|
|
|
‘Oreka jauzkorra, ’
|
esanen
du batek.
|
|
|
‘Nahi duzu bat? ’
|
esanen
dizu Axelek.
|
|
|
Sinatuz gero, bakoitzak bere bizitzaren kargua izanen duela
|
esanen
du nostromoak. Eta solemnitatez sinatu eta izenpetuko duzue deklarazioa.
|
|
|
‘Hau da burokrazia australa hau... ’
|
esanen
du Axelek barreka.
|
|
|
‘Portu eta gordeleku ona izan da beti, ’
|
esanen
du marinel batek, ‘haize zuriak belaontzien zutabeak apurtu dituenean edo itsaso izoztuak ontzi inguratuaren kroskoa hautsi nahi duenean... ’
|
|
|
Industrialde guztia seinalatuz,
|
esanen
du:
|
|
|
‘Baina, emana izango du honezkero, nahiz eta guk ez ezagutu, ’
|
esanen
du batek.
|
|
|
‘Ubarroiaren gibela gozoa da benetan, ’
|
esanen
du sukaldariak, abisu antzera.
|
|
|
‘Ea hurrengoek ere aurtengo urtea behintzat dezifratzea lortzen duten, ’
|
esanen
du baten batek.
|
|
|
Ednak nekaturik eta pozik
|
esanen
du:
|
|
|
Laguntza eskatuko dizue, gero deskribaketa egiteko ezagutu behar dituela
|
esanen
du.
|
|
|
‘Begira, maitasun hori! ’
|
esanen
du Ednak.
|
|
|
‘Zurekin joango naiz, ’
|
esanen
dizu Ednak.
|
|
|
‘Moztu egin behar da... ’
|
esanen
duzu.
|
|
|
‘Hemen hasten dira hegoaldeko kanalak, ’
|
esanen
du Axelek.
|
|
|
‘Ez dut izena gogoratzen, ’
|
esanen
dizu Axelek, begi bistako paisaia harekin harrituegi, orain bertan liburuak kontsultatzen hasteko.
|
|
|
‘Itsasoaren baretasun hau ekaitzaren seinalea dela ematen du, ’
|
esanen
du Axelek.
|
|
|
‘Hobe dugu barrura sartu, ’
|
esanen
duzu.
|
|
|
‘Hemengo ekaitzak ikaragarriak dira! ’
|
esanen
du Axelek.
|
|
|
‘Konta iezadazu zeozer zeuri buruz... ’
|
esanen
dizu.
|
|
|
‘Ez da bitxoa, itsasbelarra da, ’
|
esanen
dizu Bobbik.
|
|
|
‘Itsasoaren hondorainoko luzeak omen dira, ’
|
esanen
dizu barreka sukaldari beltzak.
|
|
|
‘Oso pozgarria duk egun batzuk tribulagunarekin pasatzea, ’
|
esanen
dizu Andonik hurrengo goizean.
|
|
|
‘Dena dela, ’
|
esanen
diozu, ‘gu bestearen modukoak ere bagarela uste diat.’
|
|
|
‘Gordelekurik gabe dabilen itzal arrotz horren modukoak, ’
|
esanen
duzu.
|
|
|
‘Nantuak gara, orduan! ’
|
esanen
du Andonik.
|
|
|
‘Bisita motza izan da, ’
|
esanen
dizu Andonik.
|
|
|
‘Motza eta ederra, ’
|
esanen
duzu irribarrez.
|
|
|
‘Egin biziagatik! ’
|
esanen
dizu.
|
|
|
‘Agur, Esteban, ostera arte, ’
|
esanen
diozu ia oihuka.
|
|
|
‘Bai, estudiantea, ’
|
esanen
duzu, eta erridikulua sentituko zara.
|
|
|
‘Bai, Unibertsitatetik bidali behar zuten erizaina zara, ezta? ’
|
esanen
du ingelesez, eztulka. ‘Aurrera... ’
|
|
|
‘Nik ezagutzen dudan lekurik ederrena eta ikaragarriena da, ’
|
esanen
du.
|
|
|
‘Hau da Edna, nire emaztea, ’
|
esanen
du Edwinek.
|
|
|
‘Brompton, ’
|
esanen
dizu. ‘Baina lasai, Ednak eramango du.’
|
|
|
‘Leku askotan egon zara, ’
|
esanen
diozu.
|
|
|
‘Itxita dago, ’
|
esanen
dizu.
|
|
|
‘Hemen bertan lo egiten dut, ’
|
esanen
dizu.
|
|
|
‘Barkatu, Axel Fountaine naiz, ’
|
esanen
dizu bostekoa emanez. ‘Topografoa.’
|
|
|
‘Javier, ’
|
esanen
duzu.
|
|
|
‘Eskerrik asko, ’
|
esanen
dizu Ednak.
|
|
|
‘Eskerrik asko, ’
|
esanen
dizu gero gaixoak,, edo ohetik.
|
|
|
‘Fernand Braudel frantziar historialariak esan duenez, historiak oraina jaten du... ’
|
esanen
du John Masefield izeneko batek.
|
|
|
‘Barkatu, berandu ibili naiz... ’
|
esanen
diozu, begiak zabaldu dituela erreparatzean.
|
|
|
Baso bat esne eskainiko diozu eta ezetz
|
esanen
du. Esaiozu zeure iritzia.
|
|
|
Berak lagunkoi
|
esanen
dizu:
|
|
|
‘Oinazea, humanitatearentzat, heriotza bera baino latzagoa da, ’
|
esanen
du. ‘Mundutik alde egitea mundura etortzea baino mingarriagoa da... ’
|
|
|
Gogoratuko duzu esan duena, oinazea heriotza bera baino latzagoa dela humanitatearentzat. Humanitatearentzat,
|
esanen
baitu Edwinek. Humanitatea aipatuz, nahiz eta mina berak pertsonalki jasan.
|
|
|
‘Minaren aurkako estrategia berri bat proposatu nahi dizut, ’
|
esanen
dizu, papera eta boligrafoa eskuan.
|
|
|
Lehertuko zara horrela, ’
|
esanen
diozu.
|
|
|
‘Hobe da beste era honetara, ’
|
esanen
du Edwinek, eta antzeko grafikoa marraztuko du berriro, eta oinazearen lerroa oraingoan barruko zerrendan geratzen da bere gorabeheretan...
|
|
|
‘Hamalau miligramo brompton, lau ordurik behin, mina itzuli baino lehenago, ’
|
esanen
du Edwinek, formula topatu balu bezala.
|
|
|
‘Chiloé! ’
|
esanen
du batek.
|
|
|
‘Ez da batere gustura bizitzeko lekua, nor geratuko zen ba hemen... ’
|
esanen
du Ednak.
|
|
|
‘Eskailera honek ez du mailarik, ’
|
esanen
duzu harrituta.
|
|
|
‘Mailek ere alde egin dute... ’
|
esanen
duzu.
|
|
|
‘Hiltzea debekaturik dago, ’
|
esanen
diozu.
|
|
|
‘Ondo hiltzeko bidea bilatu behar da... ’
|
esanen
diozu, gogora arkanoen moduan helduko zaizkizun hitzak esanez.
|
|
|
‘Txilenoak dira’
|
esanen
du Johnek.
|
|
|
‘Problema territorialak dituzte... ’
|
esanen
du Axelek.
|
|
|
‘Amaiera aldatu egin diagu, orduan.’ Hala
|
esanen
diozu.
|
|
|
‘Esteban, Esteban, esna zaitez! ’
|
esanen
dio urduri.
|
|
|
‘Aurrera bidea... ’
|
esanen
dizu irribarrez.
|
|
|
‘Orain Esteban nauk, baina tira! ’
|
esanen
dizu.
|
|
|
‘Honantzalditxo motz bat egin behar zela eta... ’
|
esanen
duzu.
|
|
|
‘Motza ez dakit, baina ederra izango duk! ’
|
esanen
dizu Andonik. ‘Zatoz nire gela ezkutura.’
|
|
|
‘Gela honetan zaudek euskarazko gauza guztiak... ’
|
esanen
dizu Andonik.
|
|
|
Andonik mapara hurbilduz
|
esanen
du:
|
|
|
‘Apur bat, ’
|
esanen
duzu.
|
|
|
‘Etaaa...? ’
|
esanen
dizu halako batean. ‘Benetan joan nahi duk? ’
|
|
|
‘Gauzak aldatu egiten dituk... ’
|
esanen
du Andonik. ‘Zeharo aldatu dituk gauzak, ez duk uste? ’
|
|
|
‘Ze gauza arraroa den! ’
|
esanen
duzu.
|
|
|
‘Bai, ’
|
esanen
duzu.
|
|
|
‘Hi, zer diok hik? ’
|
esanen
diozu zuk euskaraz errekari.
|
|
|
Axelek
|
esanen
du, nostromoa gauza dela boligrafo urdinez bazter guztiei izenak jartzen hasteko, lautada zuri zabala duenez gero orain izkiriatzeko.
|
|
|
‘Arrakalak zabaldu edo estutu egiten dira, ’
|
esanen
du Axelek.
|
|
|
‘Itsaselefantea! ’
|
esanen
du sukaldariak irribarrez, hildakoaren bizkar gainean bota jarrita, fusila soinaren aurrean trabes erakutsiz, argazkirako lez.
|
|
|
‘Ilargia zela uste nuen, ’
|
esanen
duzu ironiaz.
|
|
|
‘Ba goazen, ’
|
esanen
duzu.
|
|
|
‘Maladiozhnaia... ’
|
esanen
du nostromoak, izena auskalo nondik asmatuta.
|