|
2000
|
|
|
Bere jaiotzatik urte batera, ZTBk aldaketa handia egin zuen, bere programazioa hiru ordu ezberdinetan ematen hasi zen-eta, kirolari garrantzi berezia
|
emanez
. Herrikoen artean ikusmin handia pizten baitu kirolarien artean senide, lagun eta ezagunak lehia bizian ikusteak.
|
|
|
Sei ataletan banaturik, lehenengoan gazteen errealitatea du aztergai: lan merkatua, eta etxebizitzen espekulazioari buruzko informazioa
|
emanez
. Kapitalismoak bere burua justifikatu eta bere horretan mantentzeko dituen mekanismoak deskribatzen ditu ondoren, eta honen atzean noren interesa izkutatzen den agertzen du.
|
|
|
Muga Gipuzkoa zen, baita Araba ere, baina garai hartan Pirinioak ez ziren inongo muga. Hango jendearen artean, halaber, jauntxo tiki anitz zegoen eta une horietan, zergatik ez badakigu ere, Nafarroa Garaian horietako leinu historiko anitz desagertu zen, bertze horiei tokia hartzeko aukera
|
emanez
. Batzuk Korte berrirat joan ziren, bertzeak herrietarat.
|
|
|
Ez behintzat beste hizkuntzatan baino gehiago. Elexpuruk bederen ez du eragozpen handirik izan eta, exenplu
|
emanez
, bi liburu burutu ditu berak zuzentzen duen bildumarako. «Krabelina beltza» nobela eta «Euskal lizunkeriaren antologia», non euskal erotikaren errapasoa egiten duen.
|
|
|
Urriaren 7an (asteazkena), goizeko zortzietan, aurreko egunean beratzen utzi zen patsa hartu eta dolarea bete zen, eman beharreko lau kolpeak
|
emanez
. Azkeneko zortzi zakuak hartu eta goiko solairura igo ziren, garbitu eta jotzeko.
|
|
|
Zerikusi handia izan du, halaber, filma eskaini aurretik Joseba Apaolazak «La noche de» saioaren antzera egiten duen aurkezpenak, filmaren inguruko xehetasun eta bitxikerien berri
|
emanez
. «Zine oro»ko film ikusienen artean «Gaixo ingelesa», «Bihotz ondoko sekretuak», «Airbag», «Betiko kartzela», «Iluntzetik egunsentira arte», «Garrasia», «Etxean bakarrik», «Maverick», «Dreed epailea», «Fluke», «Oroimena erronka» eta «Izurria» ditugu.
|
|
|
Fernando Buesa eta Jorge Diezen hilketak ere bapo baliatu dituzte EAJ eraso mediatikoen erdigunean jartzeko. Espainiako Elizaren ordezkariak ere, beren neutraltasun itxura gordez baina lerro artean argi aditzera
|
emanez
, ez dira eraso honetatik kanpo geratu:
|
|
|
La salud por las plantas medicinales" izeneko lana izan zen. Oraingoan, lan berri honetan, gai berdinera hurbildu da, baina alderdi esoteriko eta erritualari garrantzi handiagoa
|
emanez
. Izan ere, liburuak jasotzen dituen 160 sendabideetatik batzuen eragin positiboa onartzen bada ere, askok eta askok kutsu esoteriko eta erritual nabarmena du.
|
|
|
Barreiatzaile haizea duten landareek lorearen itxura ahaztu eta polen asko ekoiztera bideratzen dute energia. Polena zabaltzeko intsektuen laguntza ezinbestekotzat jotzen duten landareek, aldiz, polen gutxiago ekoiztu eta bere kemenak intsektuak erakartzen xahutzen dituzte, kolore biziz jantzitako lore handi ikusgarriak eta usain edo kirats dotorez hornituak
|
emanez
. Honetan ere alde ederra dago pinua, haritza edo belarren lore ia ikustezinetatik, mendi eta belazeak margoz eta usainez betetzen dituzten landare harroputzetara.
|
|
|
Bigarren ekinaldian kanpaina Hegoaldera zabalduko da Herriko etxeei, Eusko Jaurlaritzari eta Hegoaldeko beste hainbat erakunderi haien sustengua eskateko. Horri lotua, 15.000 triptiko banatu dituzte Hego Euskal Herriko zenbait herritan, irratiaren egoera azalduz eta egitekoak diren ekitaldien berri
|
emanez
. Maiatzaren 27an esaterako, Baionako Sagardo Eguna dela eta, irratiak sagardotegi bat apailatuko du.
|
|
|
Urtebete baino gehiago behar izan zuen Tomas Gerrikagoitiak honako liburua idazteko. 1986ko irailean hasita, bertan bere bizitzaren gorabeherak jaso zituen, aldi berean, bizitako garaiaren berri
|
emanez
. Berak zioenez, Ameriketan bizi zen alabak eskatu zion biografia burutzea eta laurogei urte betetzera zihoala ekin zion lan honi.
|
|
|
Legearen aldetik ez dago aitzakiarik. Madrilgo Gobernuak eta Espainiako Federazioak baimena
|
emanez
gero FIFAren aldetik ez legoke arazorik. Azken finean arazoa politikoa da"
|
|
|
Duela bi urte egoitza nagusia handitu zuten, baina Haur Hezkuntzako ikasleak beste eraikin batean daude oraindik. Hasieratik euskarazko kalitatezteko hezkuntza eskaintzearren lan egin dute, eskola ordutik kanpoko jarduerei garrantzi handia
|
emanez
. Ildo horretatik," Euskaraz Bizi" ekimena jarri zuten abian, euskara klasetik at ere hitz egin dadin.
|
|
|
batetik, garaian garaiko albiste nagusiak; bestetik, albiste laburrak orrialdeen beheko aldean; eta azkenik, Arrasate Pressek eginiko elkarrizketa garrantzitsuenen aipuak jaso dira. Azkeneko orrian berriz, aldizkarian lan egin duten kazetari eta publizisten argazkiak argitaratu dituzte, euren egungo egoeraren berri
|
emanez
.
|
|
|
Ahantzi gabe, aurten, Jean Mixel Bedaxagarrek sortu" Ama" entzun ikusgarria. Berzaitzek zabaldutako bideari segida
|
emanez
.
|
|
|
Halaxe, bi aktore hauek jendartean duten tiradizoa baliatzeko asmoz," Festaburu" aurkezteko aukeratu dituzte. Saioak Euskal Herriko zenbait hiritara joko du hango lagunik ezkutuen, dibertigarrien eta xelebreenak ezagutarazteko, bide batez, leku horietako kultura eta tradizioen berri ere
|
emanez
. " Festaburu" ko ostera Lekeition hasiko da eta gero Lesaka, Donostia, Bakio, Sara, Gasteiz, Azpeitia eta Zarautz bisitatuko ditu, datorren uztailaren 6an hasita eta zortzi ataletan zehar.
|
|
|
Gauerdian berriz, astelehenetik ostiralera, musika zaleen txanda izango da," Oporrock" saioa aurkeztuko baitu Joseina Etxeberria Euskadi Gazteko esatariak. Azkenik, asteazkenetan," Euskal Herria lau haizetara" dokumental anbiziosoa helaraziko da, non Euskal Herriko itsas labar, ibar eta hiriguneak helikopterotik hartuta erakutsiko zaizkigun, airean dabiltzan arranoen antzera ikuspegi zeharo ezezagun eta liluragarria
|
emanez
|
|
|
zer nolako oinarriak lituzkeen, beharrezkoa ote den, egiteke dagoen, nola, zein aktorek hartuko luketen parte,... Ikastaro hau galdera horiei erantzuna ematen saiatuko da, beti ere gaiaren zabaltasunak eskatzen dituen zehaztasunak
|
emanez
. Horretarako, baliabide ugari erabiliko da, esate baterako:
|
|
|
ea giza eskubideak zapuzten dituzten ekimenak nolabait gaitzesten dituen, eta ea ETAri ekimen armatua bertan behera uzteko eskatzeko unea ez ote den. Galdera hauei EHk baiezkoa
|
emanez
gero, guk ez genuke inongo arazorik beraiekin elkarlanean aritzeko. Su etenaren garaian elkarlana posible izan da; ondoren, ordea, Legebiltzarreko akordioa bertan behera geratu da eta Lizarra Garazi, Udalbiltza eta Batera izozkailuan sartu ditugu.
|
|
|
Estatu Batuak, Estatu espainiarra eta antzekoen aurreiritzi ofizialei bizkar
|
emanez
, 1970eko irailaren haseran, lehendakaritzarako hautagai sozialista bat aukeratu zuen Txileko herriaren gehiengo erlatiboak, Salvador Allende hain zuzen ere. Berehala kontrajarri zitzaizkion besteak, ordea.
|
|
|
Hori bai, EAJ berriro ere berreraketa estatutarioaren eta iraganeko aliantzen bersortze estrategian sartzen bada eta zoritxarrez, ditugun datuen arabera, kanpoko eta barneko presioei amore
|
emanez
, EAJ bide horretaruntz doa, Ezker Aber tzaleak esparru soberanista osoa esparru abertzale eta progresista osoa eratu eta konfrontazio demokratikorako prozesu nazional bat zabaltzeko gai izan behar du. Parametro horietan kokatu nahi du LABek bere lana
|
|
|
guiroa, tanbora, esku soinua eta ahotsa. Formazio horietan oinarrituta eta izenari euskal kutsua
|
emanez
sortu zen Joxe Ripiau, Jabi Muguruza esku soinuan, Sergio Ordoñez guiroan eta Iñigo Muguruza baxuan zituela. Duela bi urte eta erdi Irungo hirukoteari Asier Ituarte ondarrutarraren tronboia gehitu zitzaion.
|
|
|
Hemendik aurrera, artifizialki elikatuz, bizitza luza daiteke, baina, orokorrean, biktimaren heriotza lehen sintometatik 18 bat hilabetera heltzen da, nahiz eta kasu batzuetan geroago gertatu. Gaixotasuna gizakien artean ez da eguneroko harremanetan kutsatzen eta horrelako kasu bat soilik odola edo organoak
|
emanez
gerta daiteke. Oinazeari dagokionez, sufrimendu psikologikoa fisikoa baino askoz larriagoa da.
|
|
|
Ohiko saioan gaia argi esan behar bazaie bertsolari eta entzuleei, zeresanik ez txapelketan daukan gehigarria. Bertsolariak bestetan ez daukan nerbio puntu horri ezin dio gai jartzaileak beste bat gehitu, bere papera zein den argi esaten ez dion gaia
|
emanez
edo ziurtasunik gabe irakurriz.
|
|
|
Sarrionandiak inoiz idaztea sinesgarri litzatekeen testuak dira berez, tankeraz, aipatzen dituen autoreengatik, erabiltzen dituen gaien taxuarengatik, baina ez dira idatziak dituen liburu horretakoen aipamen zuzentzat jo behar. Zehaztasunak, izenburu eta data zertzeladak
|
emanez
, sinesgarria den entorno literario bat sortu nahi du. Dena joko bat da, ordea, azken narrazio horretaraino iristeko.
|
|
|
Hamairu istorio labur dira eta ipuin bakoitzaren hasieran itzultzaileak egileen eta obren iruzkin eta aipamenak egiten ditu. Poesian bezala, narratiban ere Sarrionandiarengan Jon Miranderen eragina nabaritu genezake, aurrerago aipatuko ditugun bere lehenengo bi ipuinen estiloan eta taxuan ez ezik, umore beltzeko narrazio hauek itzultzeari ekin ziolako, zuberotarrak hasitako arloari jarraipena
|
emanez
. Bestalde, umore beltzeko ipuinen arloan badira zenbait adibide Sarrionandiaren ipuin originalen artean ere esate baterako," Ukabilka" ipuina Ifarraldeko orduak liburuan (1987).
|
|
|
Manhattan ikus 4.2, eta Speed gauak ikus 2.2, esaterako). Gainera, oso gertutik deskribatzen digu mundu hori bertan aurki daitekeen samurtasun eta adiskidetasunaren berri
|
emanez
. Honela, irakurle batzuentzat urruna eta ezezaguna den mundu horrekiko hurbiltasuna sentiaraztea lortzen du.
|
|
|
hauetan atzera saltoak nabariak dira, noski. Kasu gehienetan, kanpo analepsiak erabiltzen ditu, erabakia hartu aurreko gertaeren berri
|
emanez
. Epe labur horretan ez da gauza gehiegirik gertatzen, ekintzak baino, pertsonaiaren barne mundua baita garrantzitsuena:
|
|
|
Ipuin gehienetan hirugarren pertsonako narratzaileak kontatzen dizkigu istorioak. Hala ere, ipuin bilduma honen hasierako ipuinean lehenengo pertsonako narratzailea ageri zaigu, idazlearekin berarekin identifika daitekeena, eta ipuin bildumaren berri
|
emanez
.
|
|
|
Edorta Jimenezen ustez narratzailearen ikuspegia ezohikoa da. (Egunkaria XII) Izan ere, batzuetan gizonezkoa fokotzat hartuz, eta honen istorioaren berri
|
emanez
, bigarren mailakoa den emakumezko pertsonaiaren istorioa bereganatzen dugu gizonezkoarenaren hurbiltasun berberaz. Felipe Juaristik honela adierazi zuen bere iritzia:
|
|
|
Kontalari ezberdinak istorio berberan ere azaltzen dira, narrazioari argi itzal planu egoki eta aldakorrak
|
emanez
. Eta, subjektu orojakilea maiz hirugarren pertsonaz baliatuz, diskurtso objetiboa egiteko asmoz.
|
|
|
Pertsonaiek beraien artean dutenean, egileak bere buruz hitzegin dezaten uzten ditu, ez du hizkunerik erabiltzen, kontalariaren ausentziari esker, gertakariak eskenatokian egongo bailiran suertatzen dira, arintasuna
|
emanez
. (Egan 49)
|
|
|
Nahiz eta une historiko jakin bat hizpide izan, xede nagusia bertako giroa deskribatzea denez, oso aipamen historiko gutxi egiten ditu. Antza denez, historia osatu duten eta ahaztuak izan diren gizakiak azaleratu nahi izan ditu, historiaren beste aldearen berri
|
emanez
. Beraz, giro honen berri emateko, deskribapenak etengabeak dira:
|
|
|
Ipuin honetan ezustea eta zentzugabekeria etengabeak dira. Rob deituriko mutil batek Greta bere aspaldiko maitaleari hitz egiten dio, bere bizitzaren berri
|
emanez
. Bakarrizketa honetan zehar, Roben bizitzaren inguruko gertaera batzuk argituz joango dira, etengabeko ezusteek aurrera jarraitzeko piztuz.
|
|
|
Gerra zibila amaitu eta 15 urtera, 1952ko negu hotzeko gau elurtsu batean, Bizkaiko kostaldeko herri batean, maki batek aspaldiko lagun eta adiskide duen kapitain baten etxeko atea jotzen du, eleberri honetan jasotako fikziozko gertaerei hasiera
|
emanez
. Gerran parte hartu ez bazuen ere, makien gora-beheretan nahastuko da aurrerantzean Onofre kapitaina eta, jende eta kontu berrien ezagupidea emateaz gain, bere burua hobeto ezagutzen eta ulertzen ere lagunduko dio berak nahi izan gabe egindako lotura horrek, nahiz eta bere buruaren ezagutzak ez duen, jakina, pertsonaia baikor bihurtuko.
|
|
|
Denborari bagagozkio, eleberriaren hasieratik amaierara arte garapen kronologikoa nagusi den arren, bigarren atal honetan kartzeleratzearen berri ematean, kanpo prolepsi baten bidez sortzea lortzen du. Haatik, garapen kronologiko honetan zenbaitetan denbora bera errepikatu egiten da, gertaerak beste ikuspuntu batetik
|
emanez
. Ondorioz, lehen pertsonako narratzaile autodiegetikoa, hirugarren pertsona erabiltzen du fokoa beste pertsonaia batzuengana gerturatuz.
|
|
|
anakronia (ik.) mota bati deritzogu prolepsia: hau da, denboran aurreranzko salto bat
|
emanez
kronologia apurtzeari deritzogu prolepsia: oro har, iragartzearekin lotuta egoten da.
|
|
|
Batak darabila nekea eta trabaillua; bertzeak aisia eta alferkeria; jakintasunak edo zientziak gerla egiten dio enorantziari nekearen eta trabailluaren bidez, harma hautaz garaitzen du. Halaber enorantziak ere aisiaren eta alferkeriaren bidez kontra egiten dio jakintasunari, trabatzen du, eta irabazten diotza hanitz izpiritu gai eder, eta batzuetan, munduan diren adimendurik haltoenak, eta gairik hoberenak; batzuek estudiatu gabez, eta bertzeak estudiatu ondoan halaber aisiari eta alferkeriari bere buruak
|
emanez
, eta ikasi zutena ahanztera utziz?.
|
|
|
–Zehazki, Real Cédula de 23 de junio de 1768, Karlos III.ak aginduaren arabera, lehenengo eta bigarren mailako irakaskintzak (enseñanza primaria y secundaria) Estatuko eskola guztietan egin zitzatela? únicamente en lengua castellana?. Baina lehenago ere, maisu maistrei isilpean, era horretako aginduak emanak zituzten Espainiako erregeek, gaztelerari bakarrik bidea
|
emanez
. Adibidez, begira 1717an Felipe V.aren zer agindua, Soldevilaren Historia de España-ren bosgarren tomoak 333 orrialdean dakarrena?.
|
|
|
Hori guztiori aski ez dela, Gobernuak ez zuen bete berak Kontseiluari ezarritako arauek agintzen dutena ere; izan ere, urtean bi bilera egitera behartua dago, eta 1998an bat besterik ez baitzen egin, Kontseiluaren gehiengoak egin zion eskakizunari ezezkoa
|
emanez
.
|
|
|
1780kourriaren28kozirkularbatargitaratuzuen, Nuntzioakezarritakoikasketaaginduarenberri
|
emanez
.
|
|
|
Horrelakoetan, bizkaierazko joerari jarraituz, ric erabiliko du eta ez instrumentala. Noizbehinka esapidearen bigarren osagaia absolutibo mugagabean jarri beharrean adlatiboan jartzen du; beste urrats txiki bat
|
emanez
, gaur egun haren eskualdean kaletik kalera, menditik mendira... entzuten dira, kalerik kale, mendirik mendi esapideen ordez:
|
|
|
(Iturria: ...errepikagailuek Ipar Euskal Herriari eskaintzen dioten estaldura osoarizor zaio hein handi batean, ETB eta Telediffusion de Franceren (TDF) artean 1995eko urriaren 30eanegindako akordioaren ondorioz, Euskal Kulturaren sostengurako Udalen arteko Sindikatua bitarteko.Angelu hiriak ausarki lagundu zion diruz Anglet FMri 1994/ 1995 artean Ipar Euskal Herriko irratisoziatiborik aberatsena izateko bidea
|
emanez
, 65.000 liberatara hurbiltzen zen aurrekontuarekin.Horregatik, irrati hau udalarena zela uste zuen jendeak. Biarritz eta Getaria hiriek eta Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorrak ere nasaiki lagundu zioten estazio honen finantzamenduari (garai hartan RadioBayonnerentzat bezala). 31ziurtatzeko borondatea barneratuko zuen mailaketa proposatzea zen ildoa.
|
|
|
Atera dezakegun lehen ondorioa, beraz, honako hau da: lurraldearen ikuspegitik begiratuta, Euskal Herriaren irudi beraosatzen dute egunkari biek, herrialde eta herrialdez gaineko egitate bakoitzari antzekopisua
|
emanez
batak zein besteak. Horrekin batera, arreta bera ematen diete Euskal Herritik kanpo gertatutakoei, bai Espainia eta Frantzian bai mundu zabalean gertatutakoeidagokienez.
|
|
|
Goiko taulari begirada azkar bat
|
emanez
ikusten den legez, kanal batean sendoagertzen den generoak ez du leku gehiegirik bestean; eta alderantziz. Hori, behin bainogehiagotan aipatu dugun osagarritasuna prime time aldian areagotu egin izanarenadierazgarria besterik ez da.
|
|
|
Hauzuzenean, bortizki edo zeharkako adierazpenekin. Behind the back edo bizkaratzetik, honetan taldekideek protagonistari bizkarra
|
emanez
, edo alderantziz, berarekiko iritzi eta sentipenak adierazten dizkiotenean. Etorkizunerako proiekzioa, protagonistak bere etorkizuna irudikatu eta errepresentatzen dutenean.
|
|
|
Beste esperientzia garrantzitsua, errepresentazioak haurrari sinbolizatutakoa da; hau da, taldekide guztiek ulertzen diote inolako esplikaziorik gabe. Fikzio batensaretzea da, non guztiek parte hartu eta ulertzen duten, inork ezer esplikatu gabe; beraz, ahozko interpretazioa bigarren planora pasatuko da, terapeutak, rolean kokaturik, elkarrizketari lehentasuna
|
emanez
.
|
|
|
Gogoeta hau bera proposatu dute Amar ek, Baile k eta Salem-ek, ekintzapsikodramatikoaren funtzio prekontzienteari lehentasuna
|
emanez
; baina hauekurrunago joan dira, eszenaren eta aparatu psikikoaren funtzionamenduaren arteanantzekotasuna ezarri baitute. –Azkenean niaren balizko jarduera prekontzienteareneszenaratze gisa ikusi dugu psikodrama analitikoa.
|
|
|
Lan honetan talde analisiaren hastapenetan eta Moreno-ren hastapen eta tekniketan oinarriturik, teknika psikoterapeutikoetan harantzago joanez sortzen denjardueretako bat adierazi nahi izan dugu, batez ere eszena dramatikoakahalbidetzen duen aberastasunaren berri
|
emanez
, baina aberastasun hau sostengatzen duen teorizazioa ahaztu gabe. Teorizazio hori psikoanalisiaren alor zabalarenbarnean aztertuz, noski.
|
|
|
Independentziak ez du hizkuntzarenbizitza segurtatzen, Irlandako kasuak erakusten duenez. Herriak nahi badu bakarrikbiziko da hizkuntza, eta ez legeak
|
emanez
, dio Txillardegik.
|
|
|
Nola egin? Garbi zegoen kosmopolitismoa euskaraz
|
emanez
ez dugula nahikoa, geure herriko kultura, nortasuna, eraikiko badugu. Biltzen gaituzten osagaiak bilatubehar ditugu.
|
|
|
Hizkuntzak biltzen ditu bere baitan beste gai guztien ezagupena, elektrizitate sareak bezala lotura eta egitura
|
emanez
. Euskararen originaltasuna munduan daudenhizkuntzalari guztiek aitortzen dute.
|
|
|
Metafisika arloan, esentziak eta horrelakoak definitu eta bereizten zituztenfilosofiak, bata bestearen atzetik pasatu dira gaurdaino, garaian garaiko modarenlekukoa elkarri
|
emanez
. Bakoitzak munduari buruzko bere interpretazioa ekarri digu, aurrekoak gogoz ezabatu nahian.
|
|
|
Ahaleginak egiten ditut adierazteko ezdela derrigorrezko ni neu izatea zauritua, aski dela gure ingurumarian gertatzen denaentzuten jartzea... ala? Zalantza izpiren bat sumatu diodanez, jarraitu dut esanez, horrenzaila al da, bada, geure askatasunari, sormenari, jakituriari, geuregaintasunari, etaabarri bidea
|
emanez
elkarguneak aurkitzea. Ala, argalekin otso eta handiekin leial?, ezjakin, baldar edo menpeko norbait behar ote dugu geure baliabideak bideratzeko?
|
|
|
erakustendigute etengabe beren inprimaki eta publizitatean. Zergatik ez nabarmendu enpresa etasaltoki euskaldunak, alegia, beren zerbitzua euskaraz eskaintzeko gai direnak, onarpenezko agiri ofizialen bat
|
emanez
–
|
|
|
Honen aurreanChomsky k eta Halle k lan honi ekarpena egin zioten parametro artikulatorioak eretasunen bitar hauetan sartuz. Etxean ibiltzeko definizio bat
|
emanez
, aparatu fonatzailearen eragiketa bakoitza tasun bat dela esango dugu (ekintza eza ere eragiketa modurazenbatu behar da).
|
|
|
Ezerez hau, gainera, ez zaio borroka nahiz lan gisa soilik ageri, orobat heriotzaedo erabateko bukakortasun gisa baizik. Heriotzaren aurrean deus ez balitz edo benetako ez balitz bezala jokatzen du gizaki arruntak; eta, hari bizkar
|
emanez
, lehenbailehenjotzen du telebistara, egunkarietara, eguneroko amorru unatura, heriotza ahantzinahian. Alabaina, filosofoak jakituria erdietsi nahi badeza, ezerezari aurrez aurrebegiratu dio, haren alboan egon.
|
|
|
Afari batean entzun nuen, ustekabean. Ez naiz kulturako jendearen jaietarajoateko zalea, baina harakoa hutsegin ezinezko konpromisoa izaten zen, gure herrikoelkarte batek, bertako kultur astean aldez edo moldez lagundu ohi genuen guztioieskerrak
|
emanez
, arkume jate batera gonbidatzen baikintuen urtero: aurrena pikatxatortilla eta tripotxak, ondoren arkume errea entsalada ugariarekin eta, menu beti berdina bukatzeko, mamia.
|
|
|
1991 urtean 4.000 kazetarik lan egiten zuten prentsa kabineteetan Estatu espainiar osoan eta urte bat geroago gobernu zentralak ia 2.000 milioi pezeta inbertitu zituen Bozeramalearen Ministerioan, hirurehun bat tekniko eta kazetariri lana
|
emanez
.
|
|
|
Albiste bakoitzean, saia zaitez ahalik eta zenbaki gutxien idazten. Albiste baten barruan batzuk badaude, guztiak pilatu eta esan, baina beren arteko diferentzia
|
emanez
edo batuketa aipatuz.
|
|
|
Horrekin batera hedabideen kontsumoa eta lehiakide direnen estrategia programatikoei ere so egin behar die, bere burua hobeto kokatzeko. Programazioko irratsaio desberdinei jendeak zer erantzun ematen dien ikusteko, denbora unitateak zehaztu behar ditu, beraietan irratsaio egileei konfiantza
|
emanez
, harik eta aurretik zehazturiko epemuga hori, hiru hilabetekoa da gutxienezkoa, amaitzen den arte.
|
|
|
Eta hori zenbait faktoreren eraginez gertatuko da; besteak beste, telebista digitalak eragina edukiko du populazioaren irrati eta telebista entzuketa indizeetan, autoprogramatzeko aukera, programa aniztasuna, home cinema eta horrelakoak jendearentzat oso erakargarriak bilakatuz. Gainera, ibilgailuetarako irrati hargailuen prezioak ere behera egingo du, hainbat jenderi aukera
|
emanez
irrati digitalaren soinuak jasotzeko. Ikusentzunezkoen esparruan dagoen lehian, irratiak galtzeko aukerak ditu entretenimendu eta jasoketa estatikoen alorrean, azken boladan horrenbeste garatu diren Internet, bideo jolasak eta dibertimenduarekin erlazionaturiko gainerako moduak direla-eta.
|
|
|
Gaur egun, irratia sintonizatzea errazagoa da, eragiketa berehalakoa bilakatu baita. Orain jada ez dugu diala higitu behar, botoiari birak
|
emanez
. Pioneer enpresak plazaratutako BSM motako sistemetan pentsatzea baino ez da:
|
|
|
Hala ere, ordurako argi zegoen publizitateak irrati estazioen koste handia ordainduko zuela (I. de Sola Pool, 1992, 95). Bestalde eta garai bertsuan, 1922an hain zuzen ere, ATT telefono elkarte iparramerikarra bitarteko berria negozio modura hasi zen kontsideratzen, argi edukiz ezen beraiek programazioen kontua albo batera utzi behar zutela, transmititzeari baino ez
|
emanez
–carrier soilak, alegia?. Baina, ideiak ez zuen arrakasta handirik izan, zeren New Yorkeko WEAF estazioa sortu zutenean inor ere ez baitzen joan irratsaioak egiteko tarte edo denborak alokatzera.
|
|
|
Forma
|
emanez
: nola?
|
|
|
Edukia
|
emanez
: zer?
|
|
|
Haatik, aurrikuspen negatibo eta kritikoak gorabehera, hor dirau euskaldunen gizartean apala eta sinesgarria den mezubide modura. Progra mazio homogeneoko irratia da gurea, bai edukien aldetik, bai formatu eta generoen aldetik ere, irratibidean ere mimesia gertatzen baita, berrikuntzei aukera gutxi
|
emanez
, nahiz eta beste hedabideak baino egokiagoa izan gauzak eraldatzeko.
|
|
|
Ondoren, Interneteko zenbait ziber irratiguneren helbideak adierazi dira. Irratiguneek izen hori hartzen dute, hastapenean audioan oinarritu zirelako, ondoren Interneterako pausua
|
emanez
. Batzuk engoitik esparruan kokatu dira zibergunean, irudi artxiboak ere jarriz.
|
|
|
Festuca rubra, Carex caryophyllea, Thymus polytrichus, Acinos alpinus, Hieracium pilosella eta Helianthemum nummularium. Sarritan, abereen presioa jaisten denean, albitz belarra nagusitzen hasten da, honekin batera ainarra burusoila eta otabera arrunta ere agertuz, eta landare komunitateari sastrakadi itxura
|
emanez
. Sastrakez eta harriz tartekatutako larre hauetan bizi dira Euskal Autonomia Erkidegoko erbinude zuri bakarrak.
|
|
|
Eskerrak
|
emanez
|
|
|
–Falloux? legeak98 irakaskuntza ofiziala kontsakratu zuen, Estatuarekiko menpekotasuna indarrean jarriz, eta Frantziako hezkuntza sistema nazionalari fisonomia osoa
|
emanez
. Goitik behera, eraikuntza honen alderdi guztiak arautu ziren:
|
|
|
Bestalde, irakaskuntza hiru mailatan banatu zen (9 art), antzinako erregimenean ez zegoen egiturari lege corpusa
|
emanez
, horrek berez zuen garrantziarekin: lehen aldiz barne koherentzia zuen hezkuntza sistema izatea135 Horrez gain, goian esandakoa gutxietsi gabe, funtsean ez zegoen 1814ko proiektuarekiko aparteko gauza berririk (lege estatusa lortzeak zuen garrantzia ahaztu gabe):
|
|
|
horrelako lege mailako erabakiak indarrean jar daitezke, baldin eta burutu ahal izateko nahiaz gain, aldi berean administrazio egiturak ere eraikitzen badira. Eta horixe da, hain zuzen, Moyano legeak ahalbideratu zuena; esate baterako, lege honen markoan posible izan zen 1883ko dekretua ateratzea, ondoko agindu zorrotza
|
emanez
:
|
|
|
Madrid: Imprenta y Encuadernaciones de G. Juste; 124 or.), harik eta, Estatuak ardura hau bere gain hartu ez zuen arte, horrela kontrola ziurtatzeko izugarrizko urratsa
|
emanez
. Esan daiteke, eta ez dugu uste hau kasualitatea denik, denboran bat etorri zela (XX. mendearen hasiera) eskolatzearen derrigortasunaren alde hartutako neurriekin.
|
|
|
Bai zera! Furgonetan sartu nintzen, beraz, Ralphek izandako detaileagatik eskerrak
|
emanez
. Beste bostak hantxe geratu ziren, Lahincheko aterpetxearen ondoan, hondartzaren parean.
|
|
|
Gonbidatu ninduenak barrezka erantzun zidan ezetz, tokirik ez banu bere etxera joango nintzela lotara, eta telefonoan txanponak sartzearen keinua egin zuen bere emazteari deitzeko, afari berezia presta zezan agintzeko. Eskerrak
|
emanez
irten nintzen tabernatik aterpetxerantz, eskerrak batez ere Irlandan bakarrik sentitzea oso zaila delako, eta horregatik.
|
|
|
Betikoa ez: askoz ere alaiago zegoen, eta" Eider" errepikatzen zidan, nire maitasun mordoari bultzada berri bat
|
emanez
, eta musu ematen zidan, eta besarkatu, eta nik gero eta gehiago maite dut.
|
|
|
...engoen ezen napolitarraren hitzek gogo hozturik baizik ez zezaketela utz, zeren iruzurtzat eta engainamendu handitzat baitzituen sainduen mirakuluak eta mirakulukeriak, bataz, horrela pentsatzen zuelako, eta, berriz bertzea, gurean eskarmenturik ere izan genuelako, noiz eta aitak etxerat ekarri baitzuen lignum crucis aren erlikia hura, aitona Nikolasen gaitza sendatuko zuelakoan, aitonak hari musu
|
emanez
gero, baina alferrik... Osabak, halarik ere, gonbidatuarekin konplitzeko edo, irria edo irri iduriko hura luzatu zion.
|
|
|
...rrean zihoanean, eta zakuak gibelago erori behar zuela, mastaren oinetik urrats bat edo bi gibelago, ezinbertzez, untziaren abiaduraren arabera, zeren eta zakua erortzen zen bitartean untzia aitzina baitzihoan; aitzitik, osaba Joanikotek ihardetsi zion ezen segur zegoela erraiten ari zenaz, eta hain segur zegoela, non markatu zirkulutik urrats bat gibelago jartzeko prest baitzegoen, mastari bizkar
|
emanez
.
|
|
|
Hantxe ene urduritasunari eta neure ezinegonari leku emaiteko okasionea! ...regiko egun hartan, ordea, osabak min har zezakeelakoan edo, izutu egin nintzen hatsarrean, eta ez nuen, halatan, irririk egin, harik eta osaba bera irriz hasi zitzaidan arte; lohiaren gainerat erori zen bertze egun hartan, alabaina, nola urduritasunaren eraginagatik fintasun eta sentikortasun orotarik kanpoan bainengoen, istantean hasi nintzen irri karkaraka, gogo biziz eta neure ezinegonari leku
|
emanez
, osabari baimendurik eskatu gabe. Berehala joan zitzaidan, ordea, irri egiteko gogoa!, zeren, ene irria aditu bezain sarri, tximistak harturik bezala zutitu baitzen osaba, eta, ukabila altxaturik, erran zidan:
|
|
|
Eta orduan izan zen, orduantxe bai, noiz eta biak salatu behar nituela bururatu baitzitzaidan. Zeren eta anaiak bihotza hautsi baitzidan, baina nik moneda bertsuan pagaraz niezaiokeen, ordainez ordain, Mattini bizkarrean ederrak
|
emanez
, konparazione, neure eskua mugitu ere gabe gainera, baldin hariak behar bezala mugitzen banituen...
|
|
|
Eta Jainkoari eskerrak
|
emanez
hil na hi nuke, ez bertze munduaren izenean, baina honen izenean. Eta, aintzakotzat harturik Publilio Siriarraren errana, zeinak baitio:
|
|
|
Badakizu, halaber, ezen salaketa haiek isilpean eta ezkutuan egiten zirela: ...itzuen salatzailearen eta lekukoen berri jakiten, eta, honelatan, nahiz eta akusazinoak, anitzetan, munta tipikoak izaiten ziren eta multa tipi batekin konpontzekoak, ez ziren guti izan, halaber, gehiegikeriak eta bidegabekeriak, zeren, babes haren gerizpean, nornahik sala baitzezakeen bertze nornahi, edo, gezurraz baliaturik, falso testimonio gaixtoren bat erauzaraz, bekaitzari eta inbidiari bide
|
emanez
, bidegabeki.
|
|
|
...izen, eta nola, ondorez, ezin baztertu bainituen neure pentsuetarik portuak eta portuetako tabernak eta neskatxak, hala joan zitzaizkidan bortz sei urte haiek gisa hartan, plazer haien ehizan, neskatxak eta jan edana trabailu eta festa banitu bezala, orain kandelak eta kandelak pizten, zeren eta kandelen iraupenaren arabera neurtzen baitzuten neskatxa haiek plazerraren denbora, eta orain zurrutari
|
emanez
, garagarraren mamatik haragiaren mamirat, zenbatenaz bianda haien jaleago, hainbatenaz gurago eta zaleago...
|
|
|
Ez nuen ikusten ahal, hesi batek bereizten baininduen harengandik, baina niganaino ailegatzen zen haren oldartu beharraren mina. Neure burua distantziaren bidez babesteko sen irrazionalari amore
|
emanez
, kontrako espaloira jo nuen urrats bizi urdurian, eta hortik txartelperaino segitu nuen, aitzin gaueko kolpearen ondoriozko maingueria herrestan neramala.
|
|
|
Ez nuen Edurne sobera ezagutzen, baina bai mehatxua betetzeko gauza zela konprenitzeko bezainbat. Horizontaltasunaren nolabaiteko jabaldurari gogo eta gorputz amore
|
emanez
, egitera utzi nion, begiak hertsirik eta ahoa ere, arrangura gehiagorik kanpora ez zekidan. Atorra eta zapatak kenaraziak zizkidan istant bat lehenago, eta orain eskertzekoa zitzaidan.
|
|
|
Ana agertu arte, gaizkiaren indar ezkutu nahiz ageriko guztiek elkar harturik ziruditen, nire kontra, abuztuko asteazken horretan. Makur argitutako egunari araberako segida
|
emanez
, deus zuzenik ez zitzaidan gertatu lantokira nintzenetik. Sarasa inspektoreordea," Manolo Potzolo" goitizenez, zortzi hamar aldiz deitu, eta denetan lelo ezaguna erantzun betiko ahots ongi aginduak:
|
|
|
Ez nuen barregarri gelditu nahi, bidai poltsa alu batekin behaztopatu eta hainbateko muturrekoa hartua nuela aditzera
|
emanez
. Bertzetik, Anaren begi berdeek interesaturik ematen zuten.
|
|
|
Arruntean ikusezina izaten nintzen horientzat guztientzat. Trabes egin nezakeen, ordea, gogo gorputzen aginduei amore
|
emanez
gero, denek batera ezarriko zidatela soa. Ezin, beraz, neure koldarkeriari leporatu, ezpain marrubitsu horien zaporea neure hartan dastatzeko urratsa egin ez izana.
|
|
|
Buruak, ordea, mantsoago ibiltzeko aholku. Anaiaren neska gurekin zegoenetik egun bakar batean ere ez nintzen afaltzera etxeratu, eta ez nuen nabarmendu nahi nire ohiturei halako tornua
|
emanez
. Ximurra eperik gabe baztertuta, Charly gelditzen zitzaidan, baina goizean hilerrian bakarrik utzi izanak erresumindua nindukan oraindik.
|
|
|
Atertuko Dik Noizbait Ere. (A.D.N.E., siglazaleei plazer
|
emanez
gero).
|
|
|
Guztiarekin, Dabidek egiaz tiro egin zidanetik anestesiatua bezalaxe egon naiz, lozorroan Loti Ederraren antzera, eta ez dakit norbaitek musu bat
|
emanez
guztiz esnatuko ote naizen... Baina, azken finean, hori pentsa  tze hutsa aski zait dagoeneko gogoa etorkizunean ere badudalako, eta horixe, eta etengabe errebobinatzen ez ibiltzea, delako Teresak behin eta berriro aholkatzen zidana.
|
|
|
Hale hop! esan du orduan Danek, eta bolanteari beste esku zartada bat
|
emanez
, errepidean aurrera abiatu da.
|
|
|
guztiz lainotua eta nahasia. Eta masailean musu
|
emanez
agurtu dut, eta ez naiz atzera itzuli harrizko estatua bihurtzearen beldur. Eta ibilian ibilian, esan ditudan azken hitzek Patxi ekarri didate gogora, hari ere beti" Sentitzen dut" esaka amaitzen bainuen; baina Patxiren hitzek ere berriro zalantza piztu didate, zeren, Teresari esan zionez, Dabid zineman neska batekin ikusi berria baitzuen.....
|
|
|
Azken amodioak ez bide dio luze iraun, eta auto stop eginez lortu du furgoneta harrapa  tzea. Eta ongi etorri kalapitatsuaren ondotik (Danek bolanteari ukaldi bat
|
emanez
erreakzionatu badu ere, Luisen ezusteko etorrerak berriro bizipoza eta zeresana ekarri dio, batez ere Olga eta Xavierrena eta, neurri batean, Adelarena gertatu zenetik, aski moteldua zegoen furgonetako giroari), bidaiariek galdeketari ekiten zioten bitartean, Ruben eta bion belaunek elkar laztanduz jardun dute.
|
|
|
Oposaketa batzuk atera ditut. Eta denak zorionak
|
emanez
eta zer oposaketa mota ote ziren galdezka hasi zaizkit. Eta niri damutu egin zait beste ateraldi hoberik eduki ez izana, hartara ez bainuen nire harridura ezkutatu, eta bozkarioa itxuratu behar izango; zeren telegrama, izan, Dabidena baitzen, eta mezua, telegrama bat izateko, Dabidek idatzia izateko, berak bidalia izateko, zinez txundigarria (egia esatera, Karmelok proposamen hori egina ziola jakin arren, ez nuen inondik ere halakorik espero, beharbada Dabidek apenas ezer irakurtzen zuelako, ezer idazten ez zuelako).
|
|
|
Promozio sareen bazter batean, Igela argitaletxea literatura ingeleseko perla bitxiak ale aleka ekartzen ari zaigu aspaldian, builarik gabe, bazka harrigarriro gozoa
|
emanez
irakurzaleei. Ford Madox Forden Historiarik goibelena da lanmolde emankor horren adibide bat.
|
|
|
Lege berri hobe baten proposamenari aupada
|
emanez
hasi zuten urtea Nafarroako euskal jendeek. Ekimena oraindik euskaltzaleen esku.
|
|
|
Idazle eta editoreen eskaerari erantzun dio, azkenik, Jaurlaritzak, 3 milioi (HIRU!)
|
emanez
liburuak itzultzeko. Hasiera batean, gainera, Baskongadetako idazleenak itzultzeko eskaini du dirua, baina kritika jaso ondoren atzera egin behar izan du:
|
|
|
Zentzuzkoagoa litzateke gertakari haiek bestela ulertzea, hots, nabarmentzeko ohi zuen bide epatant harekin, kritika horien bidez Unamunok, sibilak bezain maltzurki, bere herritarrei erronka egiten ziela pentsatzea, euskararen aurkako erasoekin min
|
emanez
, hala, haserrez eta kontrakarrean, haiek, eginekin, euskara zientziaren zehaztasuna eta filosofi mintzabidearen xehetasunak oro adierazteko egiazki gai zela frogatzen ahalegin zitezen, bera oker zegoela erakutsi arte. Izan ere, Salbatore Mitxelenak berak ongi aurpegiratu zionez, euskara baztertzeko zergati nagusia, logika hotzaren arrazoia bazen, ironiaz Unamunoren beraren argudioak erabiliz, horri euskaldunek erraz kontrajar ziezaioketen sentimenduaren logika beroa.
|