|
2001
|
|
|
‘Hobeto ikusten haut, ’
|
diotsot
, eta egia da.
|
|
2006
|
|
|
Lehen erantzuteko astia izan ez dudana orain
|
diotsot
zeharkako bidez:
|
|
|
Kafea hartzen dudan artean Billek Euskal Herrira itzultzeko asmoa duela diost, eta nahiko lukeela hango musika korala grabatu. Egon badagoela
|
diotsot
, bidaliko diodala. Berak besterik nahi duela dio; modu estandarrean grabaturikoa barik, soziedade, txoko eta halakoetan berak grabatua, horra.
|
|
2007
|
|
|
sinesten diodala
|
diotsot
, artez.
|
|
2009
|
|
|
–Zein iritzi duzu homosexualitateaz?? galderaren xalotasunak neutralizatzen nau, eta askatasunaren balioaz zerbait
|
diotsot
. Bezperan etxera gonbidatu ninduen Ahmadinejad zaleaz oroitzen naiz, familiarekin bazkaldu ostean irribarre egin eta bere bizarraren latza sentitu nuen masailean, musu suharra ematen zidala.
|
|
|
Montereyn izan naizelarik, Cannery Rowtik pasa naizen galdetu dit. Asko aldatu dela
|
diotsot
, hainbeste denda dotore; jada ez dagoela arrain kontserba fabrika haien arrastorik ausartu naiz esatera, ez dudala langileez, etorkinez, prostitutez eta zapalduez hainbeste arduratu zen idazlearen bazkarik sumatu han. Steinbecken izena eta irudia, bai, edonon aurkitzen da Cannery Rowen egun, merkatalgai bihurtuta baina.
|
|
|
Ezetz
|
diotsot
. Lotsatuta alde egiten dut, emakumea atzetik dudala.
|
|
2010
|
|
|
Irantzu, beldurrik gabe
|
diotsot
, etorri niganaino eta emadazu musu bat.
|
|
|
Lasai maitea,
|
diotsot
kontsolamendu emaile lanak ahalik eta modurik maskulinoenean haragiztatuz. Nire kulpagatik zaude horrela, gaineratu nioke, kar kar kar, erraietatik igotzen ari baitzait barrez lehertzeko gogoa, maiteak bihotza leize duen arren.
|
|
|
Pena ematen du benetan Irantzuk, unibertsoa etsai daukan pertsona inozoa. Egunen batean dena argituko dela
|
diotsot
, kontsolatzeko, niretzat inoiz ez argitzea onena izan arren.
|
|
|
Kontuz ibiltzeko
|
diotsot
, amildegiaren ertza bertan duela. Kasu, amildegia!
|
|
2011
|
|
|
Beti asmatzen duk, ezta?,
|
diotsot
nik.
|
|
|
Hain azkar gertatu izanak harritzen nau,
|
diotsot
nik. Ez nuen uste...
|
|
|
Agian beranduegi ohartu naiz,
|
diotsot
nik. Lehenago detektatu izan banio gaitza... gainean egon izan banintz, baina Bartzelonan bizi naiz, eta bisitan etortzen nintzenean, ni konturatzen ez...
|
|
|
Azkeneko gorabehera hauek koadernora pasatu, garagardoa bukatu, eta Maravalli deituko zioat,
|
diotsot
.
|
|
2012
|
|
|
Hala ote, ene jauna? Zinez
|
diotsot
gorentasun horri
|
|
2013
|
|
|
–Ez da ezer Rosingsen ondoan, ene Ladya, hori esango nuke; baina zinez
|
diotsot
berorri Sir William Lucasena baino askoz ere handiagoa dela.
|
|
2015
|
|
|
lehendik ere menpean nindukan moteltasun horixe dela ebatzi dut halako idazlan bati ondoen egokitzen zaion erritmoa, gauzak pixkanaka gogoratzeko eta aproposagoa. Eta lehen alferkeriari egozten banion azkarxeago ez ibiltzea, egunean orri bateko batez bestekotik ez aurreratzea, orain uste dut (edo hala
|
diotsot
neure buruari, kontsolagarri) barneko jakituria batek ezarria dudala martxa geldo hau. Gero, deskuidoan abaila azkartu eta abiada bizkortzen badut, aurkituko dut hori zuritzeko teoria ere.
|
|
|
2 Hiribildu honetan osasunez egunetik egunera hobeki noa, eta horrela daude gainerakoak ere; ez dago inor ere atsekabez dagoenik eta egunetik egunera pozago naukate. Nik
|
diotsot
berorren gorentasunari, etorri ziren lauretatik hiruk otoitz berezia eta are gehiago dutela. Ni joan arren, ziur egon daiteke berorren gorentasuna, perfekzioan ez dela hutsik egingo, batez geratzen zaizkien pertsonekin?
|
|
|
Alonso Cabriak Malagóngo monasterioan lan egin zezala eta ospitalea bota zezala nahi izan zuela Jaunak diote, eta egia diote, Carlevalen anaia etorri zelako. Nik
|
diotsot
berorren gorentasunari, oso pozik natorrela hura han uzteaz; neure Aita Paulo izan ezik, ez dakit nik nor utziko nuen halakorik. Zorion handia izan da.
|
|
|
2 Baina, berorri luze idatzia dudanez, arrazoi askorengatik ezin izan ditut alde batera utzi Jainkoaren inspirazioak zirelako, eta ez gutun batean esatekoak; hau
|
diotsot
soilik: pertsona santu eta jakintsuek uste dutela koldarra ez izatera beharturik nagoela eta ahal dudan guztia obra honetan jartzera, hau da, hamabost soilik egongo diren eta kopurua ezin gehitu izango den monasterio bat, itxitura handi handiaz egitera; ez dira inoiz irtengo eta belo bat aurpegi aurrean dutela izan ezik ez dute ikusiko inor; otoitzean eta hilduran oinarriturik egongo dira, luzeago idatzi diodanez eta berriro ere idatziko diodanez Antonio Moránen bidez hau horrantz doanean.
|
|
|
9 Oso ongi ezkondua da; eta berorri
|
diotsot
, Joana hain emakume zintzo eta baliokoa gertaturik, Jainkoa gorestekoa dela; aingeru baten arima du. Ni gertatu nintzen guztietan kaskarrena, naizen bezalakoa izanik, berorien arreba edo ahizpatzat ere ez nindukete hartu behar eta.
|
|
|
3 Gutun honen bidez
|
diotsot
, gaur, 1573ko Andre Mariaren Garbikundeko bezperan jaso ditudala hirurogeita bi hegazti. Eta hala dela adierazteko neure eskuz sinatzen dut.
|
|
|
Toledon hogeita hamabost direla jakin dut, eta hortik gora ezin daitezkeela izan. Nik
|
diotsot
berorri, hainbeste neskatila eta hainbeste zarata ez dela komeni inola ere. Honegatik batzuek ez balute limosnarik eman nahi, joan bedi berori apurka apurka, ez baita presarik, eta egin beza berorren elkargo santua, Jainkoak lagunduko baitu, eta limosna dela-eta ez dugu hautsi behar oinarrizko gauzarik.
|
|
|
Ni, berorri neure buruaren kontu emateko, nori idazten nion arreta handiz ari nintzenean etorri zen, inolako hutsik egin behar ez zaion bati bezala. Neure gutunean esaten nuen baino gutxi gehiago atzeratuko naiz, izan ere, nik
|
diotsot
berorri ez dirudiela orain galtzen dudanik, eta hala ere ez ditut eman hamabost egun gure monasterioan, etxera prozesio baten bidez handikiro eta debozio handiaz igaro ginenetik. Izan bedi Jauna bedeinkatua guztiagatik.
|
|
|
3 Nik
|
diotsot
berorren gorentasunari, berorren egintzak izatea nahi nukeen bezain ospe ona duela hemen; berorren gorentasunari santa deitu besterik ez dute egiten eta etengabe ari zaizkit berorren gorentasuna aupatzen. Izan bedi Jauna goretsia, hain etsenplu ona ematen baitzaie.
|
|
|
Izan bedi Jauna goretsia, horrela egiten duelako. Nik
|
diotsot
Joan Ovallegatik eta alabagatik, diodanez, aparteko poza eman didala. Azken batean, nire gutunak zerbaitetarako balio izan dute, berorrenei jaramon handirik egin ez badiote ere.
|
|
|
3 Ez da konturatzen, nik ahaleginak egin arren, Haren Maiestateak ez duela nahi txiroa izan nadin? Egia esan, alde batetik nahigabea ematen didala
|
diotsot
, gauzaren bat egin behar dudanean eskrupuluaz ez ibiltzeko izan ezik. Eta horrela, uste dut orain ordaintzea zegokion txikikeria batzuez, eta zerbait, edota gehiena, gordez Ordenan bertan gastatzeko, eta diru kontu bat eduki, handik kanpo zerbait egin nahi izanez gero, eskrupulu hauetan ez estutzeko.
|
|
|
Inola ere ez beza agindu ez baimendu batak besteari zaplada ematerik (atximurkadak ere esaten dira), ezta mojak eraman ere Malagónen ikusi zituen laztasunen bidetik, ez baitira esklaboak; hildurak ez bitez izan probetxurako baizik. Nik
|
diotsot
, ene alaba, kontuz begiratu beharra dagoela ama prioretxoek beren kabuz egiten dituztenak (ai, nolako gauzak agertzen dizkidaten orain), nahiko pena ematen didatenak. Jainkoak santua egin diezadala, amen.
|
|
|
1 Benetan, pena handia eman badit ere, debozio handia ere ematen dit berorren aitatasuna kontu handiz joan dela eta belzkeriak egin dizkiotela badakidalako. Nik
|
diotsot
, Jainkoak maite maite duela, ene aita, eta haren imitazioan ongi doala; egon bedi alai alai, eskatzen diona ematen diolako, hau da, sufrimenduak; Jainkoa berorren alde irtengo da, zuzena baita. Izan bedi bedeinkatua betiko.
|
|
|
Ez bekigu inoiz ere ongi etor, gure Onaren borondatearen aurka joanik. Nik
|
diotsot
berorri, Pauloren arreba izan balitz ere, ezin baitut esan gehiago?, ez nuen ahalegin handiagorik egingo. Bera itsutua egon da arrazoiari begiratu gabe.
|
|
|
Espiritu Santuaren grazia izan bedi beti berorren aitatasunarekin, ene aita, eta gorde biezat urte askotarako, amen. Nik
|
diotsot
, Jainkoak aditzera eman ez balit egiten dugun on guztia bere eskutik datorrela eta zein gutxi ahal dugun geurez, ez litzatekeela asko berorrek egiten duenaz nolabaiteko handiustea izatea. Izan bedi beti bedeinkatua eta haren izena goretsia beti betiko, amen; izan ere, zoratzeko modukoak dira gertatzen diren gauzak; baina gehien miresten dudana da, berorren aitatasunak bake bakean egiten dituela, etsaiak adiskide bihurtuz, eta, hobeki esan, haiek beraiek egile edo betetzaile izan daitezela eginez.
|
|
|
2 Arren eskatzen diot berorren aitatasunari, mesedez, ez dadila gera baimena niri bidali gabe, eta laster bidali gabe; nik
|
diotsot
aingeru hauek onerantz eragiten digutela eta alaitu egiten gaituztela. Etxe bakoitzean bat bakarrik izanez gero eta ez gehiago, ez dut inolako kalterik ikusten, mesedea baizik?
|
|
|
Biziki pozten nau berorren jauntasuna hain libre izateak, penarik ez izateraino. Ikus beza berorren jauntasunak abadesari abisu ematea eta haren kidearekin haserre agertzea komeni den ala ez, zerbait erremediatu ahal den edo; nik
|
diotsot
berorri arreta handiz hartzeko esan zidatela.
|
|
|
3 Nik
|
diotsot
berorren agurgarritasunari, Gizakundeko monasterioan era horretan inon ikusi ez dena gertatzen dela uste dudala. Tostadoren aginduz, fraide oinetakodunen probintziala etorri zen hona ama priorearen aukeatzea egitera, orain dela hamabost egun, eta zigor handiak eta eskumikuak zekartzan niri botoa ematen zidatenentzat.
|
|
|
Nik
|
diotsot
arrazoi duela Josek, lo egiten uztean. Poz handi handia hartu dut; izan ere, berorren aitatasuna joan zenetik eskatu eta erregutu diot bihotz bihotzez, beharrezkoa zela uste bainuen.
|
|
|
6 Nik
|
diotsot
gauza ziurtzat dudala, pertsona serioren batek hitz egingo balio nuntzioari frai Joani buruz, esanez informa dadila aita hori nor den eta zein bidegabeki daukaten atxiloturik, berehala aginduko lukeela bere etxera joan dadila. Ez dakit zer zori den, inoiz ez baita santu honetaz gogoratuko denik.
|
|
|
1? Nik
|
diotsot
, gogoan dudala frai Joan Gurutzekorekin egin dutena, ez baitakit nola sufritzen dituen Jainkoak halako gauzak; eta oraindik berorren aitatasunak ez daki guztia. Bederatzi hilabete osoan, bera hain txikia izanik, ia kabitzen ez zen kartzelatxo batean izan zen, eta aldi horretan guztian ez zuen tunikarik aldatu, hiltzeko zorian egon arren,, irten baino hiru egun lehenago eman zion priore ordeak bere alkandora bat?, eta zigor latzak, eta inoren bisitarik izan gabe.
|
|
|
Ez dakit non aldendu zaidan gutuna; aurkitzen badut, bidaliko diot berorren aitatasunari. Nik
|
diotsot
, sentitzen dudala berorren aitatasunak halako fraideak izatea, hain leialtasun eskasekoak; frai Baltasarrekin batera joan zenagatik diot hau. Oinetakodunen kartzelazainak hobeki portatu ziren.
|
|
|
Ez ahaztu, gero! Nik
|
diotsot
, hiltzen bada, gutxi geratzen zaizkiola berorren aitatasunari hura bezalakoak.
|
|
|
Zortzi egun edo izango dira Toledoko ama priorearen, Ana Aingeruenaren, gutuna jaso nuela; gutun horretan esaten dit berori Madrilen dagoela. Horrek poz handia eman dit, nire nekeak nolabait arintzearren Jainkoak ekarri duela horra uste dudalako; nik
|
diotsot
berorri joan zen abuztutik honantz urtebetean sufrimendu ugari eta era askotakoak izan direla; horregatik, atseden handia litzateke niretzat berorrekin egotea batzuk kontatuz asaskatzeko, denak kontatzea ezinezkoa baita. Hori gutxi balitz, orain gutun hau eramango dionak esango dion eran gaude; elkar maite dugulako hark ere bere partea du eta bete betean fida gaitezkeen pertsona da.
|
|
|
6 Nik, goitik datorrela uste dut; Jaunak nahi duela guk sufritzea eta egiaren alde irtengo den eta nire aldeko hitz on bat esango duenik ez izatea. Egia
|
diotsot
berorri, niri dagokidanez, ez nau batere asaldatzen ezta nahigabetzen ere, baizik eta aparteko poza ematen dit; baina uste dut, aita horiek nitaz diotena ez dela egia agertuko balitz, beharbada, aita Gracián maisuaz diotena ez lukeela sinetsiko, eta hori da gehien doakiguna. Horregatik bidaltzen dizkiot nik ditudan baimenen agiriak, etxeak baimenik gabe fundatuak daudela-eta, egoera txarrean gaudela dioelako.
|
|
|
3 Informazio horretan ikusiko du berorrek zein gutxi eragiten dien aita hauei errege aginduak; ez dakit erregeari berari ere begiramenik izango lioketen; izan ere, nahi duten bezala irteten ohituak daudenez eta hortik ongi doakienez, nik
|
diotsot
berorri, haiekin tratatzeko orain izan daitekeen oztoporik arriskutsuena dela. Berorrek Pastranan eta Alcalán haiei men egin zietela esaten didanez eta gureei erantzun dieten ez dakidanez, jakinaraz biezat, mesedez, gure aitak ez baitit idazten horrelakorik ezer.
|
|
|
1 Grazia egin dit, ene alaba, zein arrazoi gabe kexatzen den, hor baitute nire frai Joan Gurutzeko, gizon zerutar eta jainkozkoa dena. Bada, nik
|
diotsot
, ene alaba, horra joan zenez geroztik, ez dudala aurkitu Gaztela osoan zerurako bidean bihotzak hark bezala sutzen dituen beste inor. Ez du sinetsiko haren faltak eragiten didan bakardadea zein handia den.
|
|
|
2 Hemen esan didate berorren gorentasunak guztioi egiten digun mesedea. Nik
|
diotsot
berorren gorentasunari, hain handia izanik?
|
|
|
Orain goi goian dago, gero itsasoaren hondoan. Nik
|
diotsot
badugula bai arrazoirik aski Jesu Kristo gure Jaunaren gurutzeaz harrotzeko.
|
|
|
Bedeinkatua izan bedi Jainkoa hain mesede handiarengatik. Nik
|
diotsot
berorri, honekin alderatuz, gainerako guztiak ez didala hainbesteko minik ematen; dena dela, benetan poztuko nintzateke bi fraideak dagoeneko aske ikusteaz. Jaunagan itxaro dut, mesede hau egin digunez gero, gainerakoak ere egingo dizkigula.
|
|
|
7 Gauza ikaragarria da nola dabilen orain guztia eta deabrua hauei laguntzen; nik
|
diotsot
, bere onerako ongi jokatu zuela aingeru nagusia kendu eta haren ordez orain dagoen motela jarri zigunean. Nik ez dakit nola izan zen zentzugabekeria hau, eta uste dut, Ardapilla hemen izan balitz, handiagoak egingo zituzketela.
|
|
|
Ez nion esan nor den. Nik
|
diotsot
, berorren agurgarritasunak baino hainbat gehiago desira dudala hura. Nire ustez, artzapezpikuari beronen etxean hitz egitea da egokiena, meza entzuten duen eliza batetik sarturik.
|
|
|
Ni, paperak ikusi ondoren, samin handiaz nengoen, nola uzten zioten Jauna hartzen. Nik
|
diotsot
, ene ama, ez dela bidezko halako gauzak zigorrik gabe geratzea, eta hemen erabakirik zegoen berorrek dioen betiko kartzela, komeni zela handik ez irtetea.
|
|
|
Hemen inbidia diete, ikuspegi hori ederra baita gure Jauna goresteko. Nik
|
diotsot
, hori gabe izan daitezenean, beraren falta sumatuko dutela.
|
|
|
1 Espiritu Santua izan bedi beti berorren jauntasunarekin, amen. Nik
|
diotsot
berorren jauntasunari, ez dakidala zer arrazoi den, ni eta ahizpa hauek hain samurki gozatu eta alaitzeko berorren jauntasunak bere gutunaz egin zigun mesedeaz; izan ere, asko izan daitezke arrazoiak, baina ohituak gaude balio handiko pertsonengandik mesedeak eta laguntzak jasotzen eta ez digute halako eraginik egiten; beraz, ulertzen ez dugun ezkutuko zerbait egon behar du. Eta, gainera, arreta handiz aztertu dut ahizpa hauengan eta neure buruagan.
|
|
|
9 Ama priore ordeari eta guztiei nire goraintziak. Nik
|
diotsot
gogo bizia dudala beroriek ikusteko. Jainkoak guztia ahal du.
|
|
|
Nire aita frai Gregoriok pena ematen dit; idatzi nahi nioke. Esan horrela egiten direla santuak, eta berorren agurgarritasunari, ene alaba, gauza bera
|
diotsot
. Ez naiz ohitzen berorri neure letraz ez idaztera.
|
|
|
3 Badirudi desira etortzen zaidala, berorren agurgarritasuna Madrilera badoa, Frantzisko jauna eta honen emaztea bisitatzera joateko mesedea egin diezadala; izan ere bera, lotsaturik, ez da ausartuko berorren aitatasuna bisitatzen (egina dagoenagatik poz pozik dagoela idatzi dit), eta berorren agurgarritasunak Jainkoa zerbitzatzeko gogoa berotu diezaion, eta fraide izateari utzi ziolako, gorroto duelako irudipenik izan ez dezan. Uste dut nahiko hondamen izango duela gobernu eskasagatik; nik
|
diotsot
berorren agurgarritasunari, emakumeen aldetik ez zutela ezkontza onik egin. Gogo handia dut haien guztiengandik alde egiteko, eta amaginarrebak ni hain adiskidetzat hartuz, gauza askotaz galdetzen dit, eta nik nahitaez erantzun behar; horrela, neka neka eginik geratzen naiz.
|
|
|
3 Jakin beza berorren aitatasunak etxe bila aritu naizela eta ari naizela hemen, eta ez dagoela bat ere, oso garestiak eta gabezia ugari dituztenak izan ezik; eta horrela, Andre Mariaren ondoan daudenetara jo dugula uste dut, hauek ere gabeziak izan arren; kapituluak abeltegi handi batzuk ematen badizkigu, denboraren joanean erosteko biderik balego, baratze ederra egin daiteke eta eliza bi kapilautzarekin eraturik dago, eta salneurria laurehun dukat merkatu dute, eta gehiago ere merkatuko dutela uste dut. Nik
|
diotsot
berorren aitatasunari, harri eta zur geratu naizela herri honetakoen bertuteaz. Hainbeste limosna egiten dituzte, eta janaritako soilik gastatzen bada (elizaren kostua handia baita), uste dut, berorren aitatasunak duen etxe onenetako bat izango dela.
|
|
|
5 Nik
|
diotsot
berorri, nire esku balego, gezurra izan arren, saihestuko nukeela arrisku bidea; baina nik oso gutxi egin dezaket, zerbait baldin bada, Jainkoari otoitz egitea besterik ez. Dena dela, hain kaskarra naizenez gero, berorrek ikusten duena baino on gehiago ez die egiten, ezta niri ere berorren zerbitzaria izateak, arazo hau hasieratik nirekin trata dezan.
|
|
|
2 Jainkoak barka biezaio, nik
|
diotsot
ez duela sinetsiko zein poz handia ematen didaten berorren gutunek. Ez utzi niri idazteari eta berariaz berorren arimaren berri emateari, eta esan biezat nola doakion aita frai Gabrielekin, gure Jaunak berorrengatik ekarri zuela berriz horra uste baitut; nik ere, biziki nahi nuen, eta aita priore karguaz itzul dadila nahiko nuke, ziurrago izan dezaten hor, baina nik uste dut, Jainkoaren laguntzaz, egongo dela orain, eta uste dut era batera nahiz bestera probetxu berdina egingo diela; izan ere, hark beroriei dien bezalako maitasuna izanik, praktikan jartzeko abagunea izango du.
|
|
|
Goretsia izan bedi Jainkoa, nekatzen hasirik nagoela baitirudi. Nik
|
diotsot
, ene aita, azken batean, haragia gaixoa dela eta, beraz, nik nahiko nukeen baino gehiago tristatu dela, tristura gaitza izan baita. Gu geure etxean utzi arte behintzat, ez zuen joan behar berorren aitatasunak, zortzi egun gehiago gutxiago, ez baita ezer.
|
|
|
Nire neba hil ondoren, ahaideekin guztiz asperturik nago, eta ez nuke nahi inolako liskarrik haiekin. Nik
|
diotsot
, kezkaz nagoela gure aitak lurralde horretako garestitzeaz idazten didanagatik, ez baitakit nola bizi diren; eta orain diru horiek ordaindu beharrak ematen dit bai kezka; nahiago nuke berriko etorriko balitzaizkio. Jainkoak erremedia dezala eta eman diezaiola berorren agurgarritasunari osasuna, horrekin guztia eramaten baita; baina hain osasun eskasaz eta premiaz ikusteak nahigabe handia ematen dit.
|
|
|
Ezta ez dakit zer dela-eta ez duen hitz egin behar berorren agurgarritasunak guri dagozkigun gauzez. Nik
|
diotsot
, argi agertzen dela nire gutunean, zein on handia egiten duen berorren agurgarritasunak bisita egiten digunean, hori egia baita; gogoko duen edozertaz jardun dezake guri mesede egiteko, moja hauei hori eta gehiago zor baitie, malko ugari kostatzen zaielako. Dena dela, nik ez nuke nahi hitz egin dezan beste inork, berorren agurgarritasunak eta aita Nicolaok izan ezik; izan ere, gure konstituzioez edota guretzat agintzen denaz, ez dago kapituluan tratatu beharrik ezta ez dute haiek horretan sartu beharrik ere, aita frai Pedro Fernándezek ere (zeruan gerta bedi) berorrekin eta nirekin soilik tratatu baitzuen; eta hasieran jartzen ditudan zortzi gauza horiek garrantzi txikia dutela uste badu ere, jakin beza handia dutela, eta beraz, haietatik bat ere ez dezatela ken nahiko nuke, izan ere, mojei dagokien kontu honetan neure botoa izan dezaket, gauza asko ikusi baititut, huskeria zelakoan, hondamendia eragin dutenak.
|
|
|
horretaz balia daitezela fraide horiei ohi duten baino hobeki jaten emateko. Nik
|
diotsot
berorren aitatasunari, alde guztietan honi erremedioa jartzen ez bazaio, ikusiko dutela zertan amaitzen den; eta ez lukete hori agindu gabe utzi behar, beharrezkoa eman gabe sekula ere ez baita geratuko Jainkoa. Haiek fraideei gutxi ematen badiete, Jainkoak ere gutxi emango die...
|
|
|
2 Ama prioreak, Maria Bautistak, idatzi dit nola poztu zen berori Jainkoak honetan egin digun mesedeaz; eta ez zegoen hark esan beharrik, nik badakidalako, berorren mirabe hain zintzoei dagokiguna izan ez arren, nahikoa dela Jainkoaren gauza izatea horretaz pozteko, haren etxeko eta erreinuko pertsona denez. Nik
|
diotsot
berorri, oso bihotz altxagarri izan zaidala, eta, dirudienez, aurrerantzean bakea izango dela, gauza handia baita, eta eragozpenik ez izatea hain prelatu desberdinekin bide honi ekin diogunok, zer egin ongi jakitea baizik. Izan bedi bedeinkatua guztiagatik.
|
|
|
2 Beste gauza bat ere bururatu zait, berorren agurgarritasuna probintzial karguan geratuko balitz, saia dadila berorren laguna aita Nicolao izan dadin, hasiera hauetarako garrantzitsua delako elkarrekin ibiltzea (komisarioari hori esan ez arren); izan ere, aita frai Bartolomek, hain gaixo egonik, ezin diot okela jateari utzi eta dagoeneko begitan harturik dute batzuek. Hasiera hauetarako behintzat, nik
|
diotsot
ongi etorriko litzatekeela, eta gauza guztietan aholku onak ematen dituena da; eta berori bezala, beste era bateko batzuk jasan beharra izan dituena, poztuko da halakorik jasan beharrik izan ez duenarekin.
|
|
|
Ávilan esan eta esan ari da, ez zuela inork behartu. Nik
|
diotsot
, ene aita, orain ikusten dudanaren beldur izan naizela beti. Ez dakit zerk eragiten zidan, baina arnasa hartu dut haren ardurarik ez izatean, ezkontzan nahi dezadanetik ez dela irtengo badio ere.
|
|
|
Gauza bitxia da zenbat bidegabekeria ikusten den lurralde honetan, zein egia gutxi, zenbat azpildura! Nik
|
diotsot
ongi merezia duela duen fama. Bedeinkatua izan bedi Jauna, gauza guztietatik ona ateratzen baita; eta ni, hainbeste on batera ikusiz, ezohiko poz batek harturik egon naiz.
|
|
|
Zein pertsonari deitu zioten ikusita, argi ikusi genuen horixe zela. Neure buruaz
|
diotsot
, Jainkoak grazia bat egin zidala, atsegin batek harturik bezala bainengoen. Etxe hauei guztiei etor dakien kalte handia irudikatzea ez zen aski, poza handiagoa baitzen.
|
|
|
Oi, ene Jainkoa, bai izaera prestua duela zirikatzeko! Nik
|
diotsot
handia izan behar duela nire bertuteak, hau egiteko; eta txarrena da beldur naizela ene aita Padilla lizentziadun jaunari ez ote dion erantsiko berorren izaeraren zertxobait, berorren agurgarritasunak bezala, hark ere ez baitit ez idazten ez goraintziak bidaltzen. Jainkoak barka biezaie; dena dela, Padilla lizentziadun jaunarekin nik hain zor handia izanik, hura ahazten bada ere, ni ezin ahaztu izango naiz hark eginiko mesedeaz; gutun hau beretzakotzat har dezala eskatzen diot.
|
|
|
Haren Maiestateak nahi beza hauek erremedioa merezi izatea; fraide oinutsei oso aurrera joaten uzte horretan ez dut inolako eskurik, Jaunak bideratzen baitu guztia on handiagorako. Gure aitak probintzialaren ordezkotzat Karmengo aita priorea, Ebanjelista, jarri zuen, orain kolpe honen zain baita; hala ere nik
|
diotsot
berorri, hura burua ez denez gero, ez diotela ezeren berri emango. Adore handia du, eta laguntzailea prest prest dago zerbait balego laguntzeko.
|
|
|
Ez nuke nahi berorren agurgarritasuna hortik irtetea, gauza hauek nola geratzen diren ikusi arte. Nik
|
diotsot
gauza hauek ulertzen dituen berorren falta sumatzen dudala, eta orain guztiok arretaz eta kontuz ibiliko garela. Aita frai Bizenteri nire goraintziak eta izan dadila zorionez profesaduna.
|
|
|
1 Espiritu Santuaren grazia izan bedi berorren aitatasunarekin, ene aita. Biziki poztu naiz gaur mandazain honen aukera izateaz, hain pertsona ziurrarekin hau egiten atseden pixka bat hartzeko; nik
|
diotsot
berorren aitatasunari, dagoeneko Sevillan dela pentsatzean, berorren aitatasuna hara itzul dadin izan duten presa kontuan izanik, oso kezkaturik nagoela, eta ikusten dut hain kezkaturik ez egoteko erarik hoberena bertan egotea zela; berorren aitatasunaren berri noizbehinka soilik izango dudala gogoratzen dudanean, ez dakit nola eraman behar den. Jainkoak erremedia dezala eta egin diezadala jende horrengandik nik berorren aitatasuna aske ikusteko mesedea.
|
|
|
Haren Maiestateak badaki zein pozik egongo nintzatekeen ni etxe horretan. Baina handik irten nintzenez gero,
|
diotsot
berorri, ez dakidala lan handirik gabeko egunik izan dudanik. Bi monasterio fundatu dira, Jainkoari eskerrak, eta hau da txikiena.
|
|
|
4 Gure Jaunak ordain diezaiola berorren gorentasunari, gutunaren bidez egin didan mesedea eta eman didan poza; nik
|
diotsot
behar dudala halako edo holako poza. Oi, ene anderea!, gure etxeetako baretasuna probatu eta orain jende zalaparta artean norbere burua ikusiz, ez dakit nola bizi daitekeen, alde guztietatik izaten baita zertan sufritu.
|
|
|
6 Nik
|
diotsot
berorren gorentasunari gogo gogoan dudala, eta ez zegoela berorren gutunaz ni iratzarri beharrik; nik pixka bat lotan egotea nahiko nuen berorren gorentasunaren penak penaz sentitzean neure burua hain inperfektua ez ikusteko. Gure Jaunak eman biezaio poz eta atseden betikoa, bizi honetakoei orain dela hainbat egun eman baitzien berorren gorentasunak ordain-agiria, hain nahigabetua sentitzean, berorren gorentasunak ez dagoela oso ongi ordaindua uste badu ere.
|
|
|
Argi ikusi nuen nik, berorren aitatasunak hari atsegin ematearren egin zuela. Hala ere, joateko tentaldiren bat izan banu, gauza gogorra izango litzateke; izan ere, ez dut uste egundo inora joateko asmorik izan dudanik, mundu guztiak dakiela; neure gogoa egitea balitz, nik
|
diotsot
berorren aitatasunari, alde batetik, pozik igaroko nituzkeela han egun batzuk.
|
|
|
Alkabalaren inguruan konponketa lortzea ere nahiko nuke. Nik
|
diotsot
ardura handia ematen didala berorren agurgarritasunak hor dituenak ikusteak. Jaunak nahi beza ikus dezadala batere gabe eta nik opa diodan osasun onarekin.
|
|
|
Ongi litzateke negoziatzea eta bat etortzea, berorren agurgarritasuna hain irmo dagoenez gero, inongo priorerik nahiz priore ez denik ez baitzait jarri horrela aurrean. Hor
|
diotsot
nik, adiskidetasuna hausteko bidea dela.
|
|
|
Akatsak aurkitzen badizkio, berorren agurgarritasunak dituelako izango da eta harekin tratu gutxi izan duelako. Nik
|
diotsot
santua dela eta nabarmena batere ez, oso begiratua baizik. Hori nik neuk ikusia dut, eta liburuak baino besterik ere izan dezake bere esku.
|
|
|
Aita Elias bareago eta gogotsuago dago. Nik
|
diotsot
berorren aitatasunari, zaratarik gabe eta leuntasunez hasiz lan handia egingo dela; ez dela jo behar dena egun batean egitera. Uste dut, egiaz, zentzuzko jendea dagoela.
|
|
|
9 Oi, bai grazia egin digula nire alaben gutunak! Benetan
|
diotsot
grazia handikoa dela. Goraintzi asko eman haiei, gure Garciávarez onari idazteko atsegin handia hartzen dut umore horrekin denean.
|
|
|
6 Gorteko bidetik idatzi diot haren agurgarritasunari, eta hemendik sarriago idatziko nion, baita berorren agurgarritasunari ere; gutunak galdu egiten direla uste nuenez gero, ez naiz ausartu. Poztu naiz benetan nireak ez galtzeaz, ama priore ordeaz nuen iritzia agertzen nuelako han, berorren agurgarritasunak hobeki jakingo duen arren zer komeni den berorren etxean; hala ere, nik
|
diotsot
, zentzugabekoa dela oso ama prioreak eta priore ordeak osasun eskasa izatea. Eta baita ama priore ordeak irakurtzen eta korukoa ongi ez jakitea eta konstituzioaren aurka doa.
|
|
|
Hemen oso pozik daude guztiak, eta halako ama priorea izanik badute hala egoteko arrazoirik. Nik
|
diotsot
, guztien artean hoberenetakoa dela, eta osasunez ongi dago; hori gauza handia da. Etxea paradisu bat bezala dago.
|
|
|
Haren Maiestateak nahi beza nik ikustea, ez datorkiela gaizki hura berriro eramaten saiatzea, ni hor saiatu nintzenez. Berorren agurgarritasunari
|
diotsot
, hara itzuliko balitz, etxe honetako bakea erabat haustea litzatekeela, beste gauza batzuk kontuan hartu gabe. Hain gauza astunez ez litzateke urrutitik hitz egin behar, arima baten on eta sosegurako, bere atsedena alde batera uzteko prest dagoenaren aurka.
|
|
|
Berak egia ziostan, etxe horretako kalteaz konturatzen zenez gero, engainatua egon ez nadin. Oi, ene alaba, bai gutxi axola duela hainbat aldiz barka eskatzeak, niri dagokidanez!; izan ere, benetan
|
diotsot
, ez zaidala gehiago axola niri kasu egitea ez egitea baino, beharturik daudena egiten ongi ari direla konturatzen naizenean. Okerra hemen legoke:
|
|
|
Nik
|
diotsot
berorri, hemen erosotasun handia dagoela niretzat, aspaldiko urteetatik hona nahi izan dudan bezalakoa; izan ere, berezkoa bakarrik egon arren, kontsolatu ohi zuena gabe egon arren, arima atseginez dago; eta kontua da ez dagoela Teresa Jesusenaren oroipenik, munduan izango ez balitz baino gehiago. Eta horrek dakar ni ez ahalegintzea hemendik joaten, agintzen ez badidate; izan ere, batzuetan atsekabez ikusi dut neure burua hainbeste zentzugabekeria entzunez:
|
|
|
1 Nik
|
diotsot
berorren aitatasunari (Jainkoarren, horretan argi ibil dadila beti, berorren etxeak hondaturik ikusi nahi ez baditu), gauzen prezioa gora eta gora doala eta, hirurehun mila inguruko errenta dutela pobreak ez izateko, eta ematen dioten horrekin etxe horrek errentadun etxearen fama hartuko duela, gosez hiltzeko; ez dezala zalantzarik izan.
|
|
|
2 Ahizpa Jeronimari, hondakindegiaz arduratu zenari,
|
diotsot
, Jainkoak nahi dezala apaltasun hori hitzezkoa soilik ez izatea. Eta ahizpa Gabrielari, jaso nuela San Pauloren irudia, oso polita, eta txikian beraren airea zuenez, atsegin izan zitzaidala.
|
|
|
Espiritu Santua izan bedi berorrekin, ene ahizpa. Nik
|
diotsot
, neure pozaren bila ibili banintz, sufrikarioa izango nuela beti elkarrengandik aldendurik egoteagatik; baina lurralde arrotzean gaudenez gero, hemengoa igaro beharra dugu, gure Jaunak betiko iraungo duenera eraman gaitzan arte.
|
|
|
Kontu egin beza horren zati bat niri ematen didala, premian banengo egingo lukeen bezala, eta nik berorrengandik jasotzen dudala, berorri inolako nekerik ez eragiteko borondate sendoaz. Nik
|
diotsot
, ordurako aspaldidanik ez zela izango berorren etxean, berori batzuetan oinaze harekin eta aipatu ditudan beldurrekin ikusteak ematen zidan saminagatik.
|
|
|
Berak Diego Muzmánek emandakotik gastatu behar du, eta gastatua izango du. Nik
|
diotsot
, neure izaeragatik, benetan estutzen nauela kontzientzia onez ezin eman izateak; berorri neke hori kentzearren ere benetan poztuko nintzateke. Jaunak erremedia beza.
|
|
|
Espiritu Santuaren grazia izan bedi berorrekin. Nik
|
diotsot
, dirudienez, Jainkoak baimentzen duela gizon gaixo hau gu tentatzen aritzea, gure karitatea noraino iristen den jakiteko. Eta egia esan, ene neba, nirea harekin hain motela izanik, pena handia ematen dit; izan ere, ez bakarrik ez da neba den aldetik izan behar niokeen karitatea, lagun hurkoa den aldetik ere (arrazoizkoa izango bailitzateke haren premiagatik bihotzeko mina sentitzea) oso motela dut.
|
|
|
4 Sinets biezat, Jainkoak berorri egin dizkion mesedeak egin badizkio, Beragatik gauza handiak egin ditzala nahi duela, eta hau handia da benetan. Hala ere, nik
|
diotsot
, bide horretan hiltzen bada, ez dadila gera, berorren erara, negarrez urtu gabe, eta, beharbada, ezta Jainkoa ere estutu gabe; eta, horrela, beharrezkoa da, erremedia ezin den okerra egin aurretik, guk kontu izatea; izan ere, Jainkoaren aurrean jartzen bada, jarri behar duen bezala, hari eman dionagatik ez da izango berori pobreagoa, Haren Maiestateak beste alde batzuetatik emango baitio.
|
|
|
kontu horrengatik, horren bitartez nik hartara eragin diodala pentsa ez dezaten, hain gezur handia izanik. Hala ere, nik
|
diotsot
berorren aitatasunari, hain beldur gutxi diedala haien mehatxuei, non Jainkoak ematen didan askatasunaz harri eta zur bainago; eta horrela, errektoreari esan nion, Jainkoaren zerbitzurako dela uste nuen gauza batean, ez Jesusen Lagundi osoak ezta mundu osoak ere ez zidala atzera eragingo, eta arazo honetan ez nuela nik inolako zerikusirik izan, ez asmo hori gauzatu dezan, ez gauzatu ez dezan.
|
|
|
Berak dio barre eragin ziola eta ez ziola eragin bere asmoetan ezertxo ere aldatzera; katuen beldurra duen sagua ematen dudala dio, eta Sakramentu Santua eskuetan, promesa egin zuela, mundu osoak ere ez zuela aldenduko Harengandik. Nik
|
diotsot
harritu egin nauela horrek, beraren anaiek baitiote bai bera eta bai abitua ematen diona eskumikatuak izango direla. Berak dio baduela bere probintzialaren baimena, eta berorren aitatasunak gutun bat idatzi ziola, eta gizakia den aldetik beldur bada ere, aingeru antzera idazten diola; eta zuzen dabil, halakoa baita gutuna.
|
|
|
4 Nik
|
diotsot
, aita Padilla eta guztiok erregearen enpeinua lortzen saiatu bagina, dagoeneko eginik izango litzatekeela (eta berorren aitatasunak ere hitz egin diezaioke, baita artzapezpikuari ere); izan ere, probintziala hautatu ondoren berretsia izan eta erregearen laguntza izango badu, oraintxe egin dezake egokien; eta hautatzen ez bada, ez litzateke geratuko hautatu ondoren probintzia egin ezik geratuko li...
|
|
|
7 Baina hau hitz egin beharra eta hauek ergelkeriak berorri idazten dizkiodanak!; eta onez eramaten du guztia. Nik
|
diotsot
lehertu beharrean nagoela, besteei egiteko esaten diedana nik neuk egiteko askatasunik ez dudalako. Orain, erregea hain urruti doanez gero, zerbait aurrez egina geratzea nahiko nuke.
|
|
|
Idatz biezaio berorrek ahal duenik eta atseginen eta eman biezaio atsegin zer edo zertan, merezi du eta. Nik
|
diotsot
, Frantziskok ogasunarekin kontu asko izan arren, ezkontza oso ona egin zuen; hala ere, haren aitak (bego zeruan) jarri zituen agindu, Teresaren erremedio eta zorrekin, hain gutxi geratu zaio, non, Jainkoak erremediatzen ez badu, ez baitakit nola biziko den.
|
|
|
Etorria ez bada, bidal diezaiola berorrek hau, ez baitut burua asko idazteko eran. Nik
|
diotsot
berorri, zer janik ez badakar, nahigabe handia izango duela, ez baita izango jaten emango dionik, eta niretzat nahigabe handia izango da ezin erremediatu izana. Dagoeneko etorri da erregeordea, eta aita frai García ongi dago, ikusi ez badut ere.
|
|
|
Lau eguneko geldialdia egin nuen han, oso ondoezik nengoelako; izan ere, hotzeri gogor batek jo ninduen eta horrez gainera perlesi txiki batek. Hala ere, hobekuntza txiki bat izan nuenean, irten nintzen, berorren eta andere horien beldur nintzelako, eskumuin asko beraiei?, eta haiei eskatzen diet ez botatzeko niri errurik berandu etortzeagatik, eta berorri ere gauza bera
|
diotsot
; jakingo balute nola dauden bideak, beharbada, etortzeagatik errua botako lidakete. Orain ere nahiko eskas nago, baina ez da eragozpen izango laster joateko, eguraldia pixka bat hobetzen badu; hemendik leku horretarako bidea oso nekagarria dela diote eta, beraz, ez dakit aita probintzialak nahi izango duen irtetea, ni hobeki ikusi arte, gogo handia badu ere; eskuetan muin egiten dio berorri eta ezagutu nahirik dago.
|
|
|
2 Ez nintzen etorri hona osasunez ongi, une batean harrapatutako sukartxo batekin baizik. Orain ongi nago, eta gorputza gozaturik dela dirudi zati batean ibili beharrik ez delako izango; izan ere, nik
|
diotsot
berorri, bide hauek oso nekagarriak direla, hortik Soriara joan nintzenekoaz halakorik esaterik ez badago ere; alderantziz, entretenigarri egin zitzaidan, bide laua zelako eta, askotan, laguntza ona ematen zidan ibaien ikuspegiaz. Gure prebendadun onak kontatuko zizkion berorri hemen igaro ditugunak.
|