|
2000
|
|
|
Liburua erregulartasunik gabea iruditu zaio," testuinguru eta idazkera ezberdinekoak, xarmangarriak batzuk, ez hainbeste bateon bat". Orokorrean Argiako komentariogilearekin bat
|
dator
balorazioetan," Ukabilka" ipuinari deritzo ahulen, eta gaiei buruzko interpretazioan gutxi gora behera bat dator.
|
|
|
Liburua erregulartasunik gabea iruditu zaio," testuinguru eta idazkera ezberdinekoak, xarmangarriak batzuk, ez hainbeste bateon bat". Orokorrean Argiako komentariogilearekin bat dator balorazioetan," Ukabilka" ipuinari deritzo ahulen, eta gaiei buruzko interpretazioan gutxi gora behera bat
|
dator
.
|
|
|
Egin egunkariko iruzkingileak ere(" Izkiritaturik aurkitu ditudan nire ipuinak", Egin,, Liburuak III) liburuko ipuin bakoitzari begiradatxoa ematen dio. Bat
|
dator
aurreko kritikoekin balioztapen eta kritikei dagokienez," Ukabilka" eta" Haurrak pindaturiko paisaia" jotzen ditu ahulentzat. Gainerako kritikoek aipatzen ez duten zinearekiko harremanaren behin eta berriko aipamenak ikusten dira azken komentario honetan:
|
|
|
Lehenengo bi narrazio liburuetan narrazio maila ezberdinekin jokoan dabilela, ametsa eta irudimen jokoak narrazio askoren zutabe direla ikusten badugu ere, azkenekoan, aldiz, joko hori alde batera utzia du. Horregatik, bat
|
dator
Azkorbebeitia Kirmen Uriberen garapen ikuskerarekin:
|
|
|
Ez gara gure baitakoak (Pamiela, Iruñea 1989) liburua Argian honela
|
dator
aurkezturik: " Ateraldi, alegia eta erreflexio laburrez osatutako liburua da oraingoa, lehenagoko Ni ez naiz hemengoa edo
|
|
|
Dena joko bat da, ordea, azken narrazio horretaraino iristeko. Hor
|
dator
Sarrionandiaren benetako kontrazeinua joko horretan guztian: Egileak bere desioak bultzaturik idazten omen du eta" desiraren hutsunea" oroimenaz estaltzen saiatzen da," baina zuloa, zuritasuna, eskasia, zuloa, literaturak bete dezakeena baino arras zabalagoa eta sakonagoa da.
|
|
|
Eta izan ere, iraganaren, orainaren eta geroaren ardatz kronologikoak ez dira kontzeptu exkluienteak beretzat, eta ideia hori aditzera ematera
|
dator
liburuaren egitura. Kirmen Uribek Insula adizkarian" Asalto a los cielos" izeneko artikuluan egoki adierazi zuen moduan, historiaren kronologia eta progresoaren kontzeptuak ez ditu aintzakotzat hartzen, T.S. Eliot ek bezala," Orainaldia eta iragana biak daude etorkizunean bildurik beharbada, eta etorkizuna berriz iraganean zegoen jadanik."
|
|
|
sorlekua edo abialekua baina baita helmuga ere ze Kavafis poetak dioen bezala eta honetan Sarrionandia estu estuan jarraitzen zaio" eduki ezazu beti Ithaca zeure buruan/ hara heltzen zarenean bete baita zure fatua". Berehala
|
dator
Paris mitikoa, imajinazioaren sormen hori; geroago Grezia, Lisboa, Irlanda, Praga eta, amaitzeko, erbestea. Bidaiaren patua eta paradoxa dugun erbestea, bidaiarako gonbitea eta, era berean, bere ukazioa:
|
|
|
2 Matizazioa joskera mailan nabari da: esaldi nagusi batean adierazirikoa matizatzera
|
dator
sarritan hurrengo lerroko bigarren esaldi bat.
|
|
|
Literatur Kaierak liburu sorta moduan sortua da eta, ezaugarri horreri lotuta, lehenengo aleari jarraipena emotera
|
dator
bigarren zenbaki hau. Kaiera bati dagokon neurri eta mailan, literatur gaiak irakurgai bihurtuko dira eta, aldi berean, beste irakurgai batzuk hobeto aituteko giltza be bai.
|
|
|
Espazialitate postmodernoaren kontzeptu horrekin lotuta dago bidaiaren metafora Uriberen hitzetan, eta bidaiaren gaia aldiz, aurreko liburuei buruz hitz egiterakoan etengabe aipaturiko irudia izan da, eta exilioa den bidaiarena da beharbada liburu honetan hartzen duen funtsezko tornua, Han izanik hemen naiz liburuari jarraiki. Azkorbebeitiak ere" bizitza erbestea da" zitatzen du eta bat
|
dator
J.L. Otamendirekin(" Nora itzuli?, Argia, 1996, 1.566, 96 II)", esatean poesia liburu honetan" erbesteak kategoria sinbolikoa eta metafisikoa hartzen duela." (J.S. Irakurketa proposamen bat, 84 or.)
|
|
|
Izan ere, narrazioak aurrera egin ahala, maitaleen maitasuna udarara gerturatuz gero piztuz doala antzemango dugu: udarako argitasuna maitaleen alaitasunarekin bat
|
dator
. Hortaz, gertaerak udazkenerantz gerturatzen diren heinean, irakurleoi liburuaren amaiera aurreikusteko bidea iradokitzen zaigu.
|
|
|
Idazkera jantzi eta zail samar hori bat
|
dator
egilearen estiloarekin ere: oso gutxi dira nobelako gertakariak, batere ez elkarrizketak, barne gogoeta eta analisi xehe, zehatz ia obsesibo bat da testua, irakurleak lehenengo orrietan aspertuta alde batera uzten ez badu azkenerako ahalmen hipnotiko bat ere izan dezakeena.
|
|
|
Hiru ataletan
|
dator
banaturik ipuin bilduma, itxura batean, bi erizpide oso ezberdineri jarraituz: kontatutako istorioaren garaia (beti ere galtzear dugun Euskal Herri sakonaren sasoia lehen" eldarnioan"; istorio garaikideagoak bigarren eta hirugarrenean) eta ipuinen luze laburra:
|
|
|
Bada gogoeta bat komunikazioari buruz ere, oro har, sermoilariaren bitartez. Sermoilaria jada gainbeheran
|
dator
1960an. (Egunkaria XI)
|
|
|
Pertsonaia nagusi hau kutxazain automatikoetan lo egin ohi duen mutil gazte bat da, eta horietariko gau batean neska batekin harremanetan hasteko aukera izango du. Kutxazainean jolasean ari direla, polizia
|
dator
eta ihes egin dute. Honela, neskaren lagun baten etxera joan beharrean egongo dira, eta bertan jantzi baten lapurretaren berri izango dute.
|
|
|
Hain zuzen ere, idazleak jostearen metafora darabil bizitzari buruzko bere ikuspegia emateko, eta ondorioz, josten ikasteko manual gisara antolatu du eleberria bera. Jose Jabier Fernandezek dioen bezala," jostorratza eta haria bai era metaforikoan baita era zuzenean ere (askotan liburuak josten ikasteko manual itxura hartzen du) erabiltzen baititu idazleak istorio historioa multzo desberdinak lotzeko." (Egunkaria 1996 X10) Hortaz, adabaki txikitxoez osaturiko liburua eleberriaren beraren eduki eta xedearekin bat
|
dator
. Honela, jostearen inguruko termino ugari ekarriko ditu hizpidera behin eta berriz, lotura gabekoak diruditen hainbat testu aske hauen arteko hurbiltasuna azpimarratuz:
|
|
2001
|
|
|
L´âge du roman américain, 1948) etengabe mugituz doan foko batek aurkezten dizkigu protagonista nagusiaren joan etorriak. Tren geltokiko berritsuaren planoa, ordea, elkarrizketa moduan
|
dator
transkribatuta, baina oraingoan, A. Camus idazle frantsesak La chute (1956) nobelan egin zuen moduan, berritsuaren jarduna bakarrik begitantzen zaigu. Itxuraz inongo harremanik ez duten bi plano hauetan, garaiko ideologia eta ikuspuntuak aurkezten zaizkigula esango genuke.
|
|
|
Agian, garai bateko testigantza da abangoardia hori, beste alde, Etiopiaz gain Ziutateaz lanean ere agertzen dena, Mari Jose Olaziriegik ikusi duenez (1993). Gure artean" isiltasunaren poetika" deitu dugun joerarekin bat
|
dator
Ziutateaz, Beckett-ek hasitako bideari jarraiki.
|
|
|
Ahaztu ezineko beste teknika bat Etiopiaren sorreran collagearen teknika da. Collagean galdutako edozein gauza, behe mailakoa lehen planora
|
dator
, bere anonimotasuna galtzen du eta poeman duen tokiagatik garrantzitsu bihurtzen da.
|
|
|
Ikuskera mundutik irudien pilaketa
|
dator
, eta irudi pilaketak irakurtzen ikasi du poesia hartzaileak, baina lan horretan lagundu egin dio idazleak. Gorago ikusi dugu nolako laguntza eman dion" Ainhoa" ren poema irakurtzeko.
|
|
|
Poesia honen efikazia ez
|
dator
soilik bere joera dramatikotik, badu arrazoi sakonagoa ere. Ez delako hemen erromantizismoaren karikatura eta bizipen bortitza elkarren buruz buru jartzen, hemen gure gaurko kulturaren eta kultura iraultzailearen zutabe diren elementu biziak kontrajartzen zaizkio bizitzari.
|
|
2002
|
|
|
110), Miranderen euskaltasun heterodoxoak baditu aitzindariak, hala nola Xaho eta La leyenda de Jaun de Alzate idatzi zuen garaiko Baroja. Azken honekin bat
|
dator
, esaterako, kristautasunak eta latinitateak bizitasuna itzali dioten Baskonia pagano baten mina adieraztean.
|
|
|
Lehen esan dugun modura, genero autobiografikoa da nobela honetan protagonistaren ezinegona kontatzeko forma narratiboa. B. Ciplijauskaiték bere La novela femenina contemporánea() (Anthropos, 1988) ezagunean adierazi bezala, nobelagintza modernoak subjektuaren izaera finkatzen duten ezaugarrietan sakondu nahi du eta hortik
|
dator
genero honek betidanik autobiografiarekin izan duen lotura eta harremana. " Nor naiz?" edo" Zer egiten dut mundu honetan?" galderen erantzun literarioa, emakumezkoen nobelagintzaren ezaugarri bihurtu da XX. mendean.
|
|
|
Edonola ere, kritikaren beraren helburu, baliabide edo prozedurak zeintzuk diren zehazteak mendeetako eztabaida eta hurbilpen ugarietara eramango gintuzke. Behialako kritikari jainkotuen eta gaur egungo kritikarien artean dagoen aldea bat
|
dator
literatur kritikaren baitan jarduera kritikoak izan duen bilakaerarekin. Jakina denez, obraren balio literarioaren gainean iritzi eta epaiak ematen zituzten kritika inpresionistetatik abiatu eta literatur testuen irakurketa eta interpretazioa helburu duten hurbilpenetara heldu gara joan den mendean.
|
|
|
Kritika inpresionista saihestuz eta errusiar formalisten hurbilpen deskribatzaileegia gaindituz, gaur egungo norabide kritiko pragmatikoek literatur lanen irakurketa proposamenak egiten dizkigute eta sorkuntzaren ingurune sozio historikoarekin harremanetan jartzen dituzte artelanak. Paul de Manek dioen modura, irakurketaren metaforak kaleratzen ditu gaur egungo literatur kritikak eta, gehienetan, testuaren beraren baliabide deigarrienak edo alderdirik zailenak izaten ditu hizpide20 Hortik
|
dator
askotan horrelako kritika lanen aurrean literaturazaleek egin ohi duten salaketa: non dago obraren kalitateaz edo kalitaterik ezaz mintzo zitzaigun epailea?
|
|
|
Bestaldez" Guernika" ko Arbola" zortziko ospetsuaren ereskidea dala ta, bere Altuna irakaslearen aitatasunatzaz, aiko maiko txiki zuur bat
|
dator
.
|
|
|
Baina bestea, barriz, etxeko haundi dot barruko izareran, ez hartuemonetan; hori bai gauza bakana! Hara doan inor, ez
|
dator
hona. Orainarte huts emon deust beti; ez deust hona inor be bialtzen.
|
|
|
Ene! Mutiko barria
|
dator
eskolara, baserrikoa esan eban.
|
|
|
Baiña hau, antziñatik
|
dator
. Hizkuntza arloan be, ez da ameslaririk falta izan gure artean.
|
|
|
Mahatsaren orpotik
|
dator
mama gozoa.
|
|
|
Basetxe ixenak: Arratzike, Odijaga, Anitua an urruntxuago, Tellerija emen, Tellerija etxetik urre, osin txikija; bertaruntz
|
dator
amama zarra ontzi bat garbitutera. Egun on, amuma gure lagun batek ¿ bizkor gabiltz, bizkor?
|
|
2003
|
|
|
Argitara dakargun elaberriko datak ere bat datoz guk eman ditugunekin. EuskM elaberriko protagonista, Txomin, 1950ean
|
dator
Madrilera, eta hango" Instituto Nacional de Electrónica" delakoan hasten da lanean. Posible da, berez, idazleak beren beregi urteak aldatu izatea ere eta egiazko gertaerak urte bi atzerago izatea, baina elaberriko gertaerak errealitatetik hurbilegi daude hori sinesteko.
|
|
|
Madrilgo egotaldia 1955era arte luzatu zen. Urte horretan Iruñera
|
dator
. Ezer ere barik etorri ei zen, diosku emazteak.
|
|
|
Iruñeko institutuan matematikak irakasten hasiko da. Artean, han irakasten zegoen Jose Maria Urmeneta Algortara
|
dator
eta haren gomendioz sartuko da Basterretxea plaza horretan. Handik urte bira ezkonduko da, 1957an, Maria Dolores Moreno Zenoz Atarrabiako alabarekin, gaur bere alarguna dena.
|
|
|
4 Data horretan bat
|
dator
Arana Martija ere. bat egiten du, eta gasolino baten lekua egiten diote, eta gauez lortzen dute itsasoratzea Cervera gudu itsasontziari burla eginez, eta orduko beste politika arduradun batzuekin batera, Donibane Lohitzunera heltzea lortuko du. Ondoko hileak, 1937ko bigarren partea gutxi gorabehera, Ifarralde horretan igaro ei zituen, Donibanen eta Biarritzen, ahal zuen moduan bizitzen.
|
|
|
Edizioa bera txukuna eta apain diseinatua izateaz gainera, sarrera luzetxo batez hornitua
|
dator
. " Hitzaurrea" delakoan garantzen du idazleak zeintzuk diren euskararen batasunerako gerra ostean egin diren saioak, eta hauei ikusten dizkien akats eta eragozpenak argitu ondoren, berak proposatzen duen" euskara osotua" deritzanaren ardatz nagusiak zehazten ditu.
|
|
|
Aitari omen egiten dio ezizen horren bidez, ezen, Kurloiak elaberriko Patxi protagonistari, idazlearen alter ego den horri, beraren aitak hala deritzo: " Hemen
|
dator
gure oskillaso". Arana Martijak zehazten duenez, idazleak berari 1967an idatziriko gutun baten argitu ei zion ezizen kontu hori:
|
|
|
Bizarrak kenduta, ile bustiak ondo orraztuta, galtzerdi gabeko oinetako haragia zurixka, bainutik irtendakoan hartu ohi duan kolorezkoa, etxeko jauna sukaldera
|
dator
, oraino alkondararen botoiak bidean lotutzen dituala eta mahai ondoko aulki batean exertzen da. Hartu han dagoen egunorokoa eta mahai gainean zabaltzen du.
|
|
|
Hamazazpi urteko alaba polita, luzea ama bezela, liraina eta benetan galanta, mantalina eta eliz liburu beltza dakarzki eskuan. Mezatatik
|
dator
jaunartuta eta gosaria hartu behar du.
|
|
|
Eskuak ordea lodilodiak, beste gizon handiago batenak ziruditen, hamar hatzen ordez hamar odolki eukiko balitu bezela. Hau pelotaka jokatzetik
|
dator
eta honegatik eukitzen dituzte atzamarrak handituta euskaldun askok.
|
|
|
Bai, arratsalde guztixetan egoten da bentanien ondoan jesarritte, geure etsie ikusten dan lekuen, liburu bategaz... Ha zeure atzetik
|
dator
... ezteukazu gauze seguruagorik.
|
|
|
Bestearen abotsa urrunegitik
|
dator
. Eztakigu zer ote dion.
|
|
|
Jesus gure artera
|
dator
argi ta bizi lez... Pekatariok, prestau bidea damu negar zintzoenez.
|
|
|
Bakerik eza pekatutik
|
dator
|
|
|
gertau zaiteze bakearen Urte Santu hau ondo ospatuteko; eta itxaropen bat be eskaintzen deutsuegu: salbamena ez
|
dator
geure gizon ahaleginetatik, goitik baino; eta goitik datorren salbazino horrek anaitasuna ta bakea gehitu egingo ditu gure artean.
|
|
|
Itun dagoz Sion bideak, inor ez
|
dator
bere jaietara. Bere ateak lurrean, antsiz bere abadeak, bere neskak kolorga ta bera saminez betea.
|
|
|
Hurrengo, 27 zenbakian (azken aurrekoan!), 1969 urtean, azken orrialdearen behekaldean, lauki txiki baten barruan," Gipuzkoa Olerti Saria" irabazi dauala ta. Oraingo honetan, horraitino, hobeto horniduta
|
dator
albistea: " gure betiko lankidea" dala dino.
|
|
|
Rituala eta azkeneko eleiz abestiak. Apalago eta laburrago
|
dator
Kerexetaren liburua Orixerena baino, ahal danik eta merkeen eta Bizkaiko kristinau askoren eskuetan lagateko borondatez edo.
|
|
|
" Elorriotik
|
dator
Jaime Kerexeta. Nok du sendoagoa idazteko seta?
|
|
|
Ez, ez. Baina liburuon indarra ez
|
dator
euron ugaritasunetik, euron erabiltetik baino. Gogoan izan behar dogu zetarako eginda dagozan, batez be:
|
|
|
Baina herri baten ohiturak sustrai sakonak izan ohi ditu, eta gauzak goizerik gauera eta goitik behera aldatu gura izatea arrisku handitzat jo izan dot beti. Arazoak patxadaz eta zentzunez aztertu eta gero, bide artezak erakustea, argibide zuzenak emotea ondo baino hobeto
|
dator
hori. Baina gaurko egoerea hain bizkor eta zehatz aldatzeko egin diran ahaleginak (batez be, arazo honen lehenengo urteetan eta orduko egoera larrian), alde batetik borondate onekoak eta mesedegarriak izan badira be, ez dira arrisku eta kalte bakoak izan.
|
|
|
Gure Gabon kanta eder batek dinoskunez: " Mesias sarritan agindu zana, aingeru artian
|
dator
gugana: Gloria zeruan, bakea hemen..."
|
|
|
Gure eleizetan aspalditik kantetan dan lez," Mesias sarritan agindu zana aingeru artean
|
dator
gugana."
|
|
|
· Jesusen berbak: " Iñor ez
|
dator
Nigana, Aitak ekarten ez badau" (Jn. 6, 34).
|
|
|
eleiz agintariak. Euron agintaritza ez
|
dator
herriagandik, Kristogandik baino (baina herriaren onerako, ez euren onerako); gure gaurko Eleizeak holako zerbitzari asko behar ditu, baina, batez be, on onak: apalak, pobreak, Jaungoikozale sutsuak, jakitunak, herria maite dabenak, euren bizi osoosoa kristau herriaren alde emoten dakienak.
|
|
|
Ez dauka zertan ezer gertatu. Berak klasea emango dit; klasea ematera
|
dator
. Erdi biluzik aurkitzen banau, agian larritu egingo da eta ez dit klaserik gehiago emango.
|
|
2004
|
|
|
Halako batean, burrukan hasten dira, ukabilka. Eta belarriondokoa doa, belarriondokoa
|
dator
; iraina doa, iraina dator.
|
|
|
Halako batean, burrukan hasten dira, ukabilka. Eta belarriondokoa doa, belarriondokoa dator; iraina doa, iraina
|
dator
.
|
|
|
Ez; pausu hotsa da. Norbait
|
dator
.
|
|
|
Enekoneko Pedro
|
dator
Olazaharrera. Zertan ote dator ordu honetan?
|
|
|
Enekoneko Pedro dator Olazaharrera. Zertan ote
|
dator
ordu honetan. Urduri ta arnasoska dator.
|
|
|
Zertan ote dator ordu honetan? Urduri ta arnasoska
|
dator
. Afrontuagatik, guardasolari esku biekin hobeki eusteko, ahoan dakar esku argia.
|
|
|
Gazte talde bat
|
dator
sorgin kobarantz, eskuzuzien argitan.
|
|
|
Beste gizon bat
|
dator
. Arkupetan dagoen gizonarengana hurbiltzen da.
|
|
|
Basoak, arboladiak, landak, soroak, etxeak, abereak eta gizonak zain dagoz... Badator, oraintxe
|
dator
eguzkia. Bere ile mataza beilegiak sorgin orratzez lotu, ta badator lurrera eguzkia.
|
|
|
Bere ile mataza beilegiak sorgin orratzez lotu, ta badator lurrera eguzkia. Laino artetik, arte murriztu ta ziztrinen barna, zeharka
|
dator
; etorri da. Eta maitekiro musukatzen du bere ama lurra, ta kolore berriz jantzi.
|
|
|
Don Julian ere ukabilka hasten da batekin. Ukabilkada bat doa, ukabilkada bat
|
dator
; ukabilkada bat doa, ukabilkada bat dator, ukabilkada bat dator, dator, dator..."
|
|
|
Don Julian ere ukabilka hasten da batekin. Ukabilkada bat doa, ukabilkada bat dator; ukabilkada bat doa, ukabilkada bat
|
dator
, ukabilkada bat dator, dator, dator..."
|
|
|
Don Julian ere ukabilka hasten da batekin. Ukabilkada bat doa, ukabilkada bat dator; ukabilkada bat doa, ukabilkada bat dator, ukabilkada bat
|
dator
, dator, dator..."
|
|
|
Don Julian ere ukabilka hasten da batekin. Ukabilkada bat doa, ukabilkada bat dator; ukabilkada bat doa, ukabilkada bat dator, ukabilkada bat dator,
|
dator
, dator..."
|
|
|
Don Julian ere ukabilka hasten da batekin. Ukabilkada bat doa, ukabilkada bat dator; ukabilkada bat doa, ukabilkada bat dator, ukabilkada bat dator, dator,
|
dator
..."
|
|
|
Nire bila, seguru asko. Bai, ikusi nau, ta nigana
|
dator
.
|
|
|
Hurrengo gipuzkoar bat
|
dator
, igaz txapeldun gelditu zena. Gazte koloregorri alai bat da.
|
|
|
Ehunzango bat bezala, auto ilada bat
|
dator
Olazaharrerantz. Ekidazuarrak dira, ta Olazaharko familiari laguntzera datoz.
|
|
|
" Mercedes" bat
|
dator
aurrenengo. Don Trifonena?
|
|
|
Berbaroa ta pausu hotsa da kanpoan. Nor ote
|
dator
Txitxirrira?
|
|
|
Libre utzi dutela ere entzun dut baina... Gabon, Doroteo, bai, hemen
|
dator
trena ere ta.
|
|
|
Joan doa ala etorri
|
dator
trena. Hamaiketakoa ala hamaika t" erdietakoa ote da?
|
|
|
Aeroplano bat
|
dator
mendi oste batetik, aeroplano burrunbari bat. Badoa aeroplanoa mendi osterantz.
|
|
|
Dana
|
dator
, etorri dator; ni ere banator.
|
|
|
Dana dator, etorri
|
dator
; ni ere banator.
|
|
|
Mendian behera
|
dator
iluna, Ekidazu bere hegapean ezkutatzeko.
|
|
|
Ez. Beste bat da hau, ta oinez
|
dator
hirugarren batek.
|
|
|
Halako batean, aireko erraldoi bat agertzen da gure aurrean burrunbadaka. " Boeing 727" bat da, eta tiburoi bat bezala
|
dator
gureganantz.
|
|
2005
|
|
|
Marta ostera pozik
|
dator
eta ez dau, antza, hasarretzeko ez agirika egiteko gogorik. Egongelara eta besaulkirantza jo eta ahiztaren ondoan egokituko da.
|
|
|
Bihotzeraino doazen bideak, handik ateraten diranak, nahas mahasean dabiltza sarri askotan edo gehienetan, hori dinoe behintzat gure egunotaraino horrezaz zerbait esan dabenek, zientzialari, poeta zein horoskopo igarle izan. Hau guzti hau baina, eta orain konturatzen naz, ez
|
dator
aurretik esandakoagaz bat, hau da, bideak ondo be ondo finkatuta dagozala eta zaila dala errailetatik kanpo ibiltea dinoen horregaz.
|
|
|
Aro hau euskal literaturaren modernismo berantiarrarekin eta postmodernitatearen zantzuen hastapenekin bat
|
dator
.
|
|
|
Edozelan ere, Jon Arretxeren arrakastaren oinarria ez
|
dator
bakarrik gure literaturak daukan irakurle multzorik handienaren egarri eta gaitasunetik. Jon Arretxeren liburuen arrakastari beste arrazoi bi gehitu genizkioke.
|
|
|
Egur harroa ipuinak, esaterako, narrazio historikoak izan nahi du, gertaera XVII. mendean gertatzen da, batzuetan fantasiara jotzen duen galeoi zaharren istorioa da. Horretan ere bat
|
dator
Edorta Jimenezen ipuingintzarekin. Beste narrazioetan, berriz, denbora garaikideak nagusi dira, errealismora jotzen dute abenturaren fantasia alde batera utzi gabe.
|
|
|
Bietako adibideak ugari ugariak dira. Ostean, bilduma horien erabilera
|
dator
, erabilera literarioaz gain, argi eta garbi aldarrikatzen da bildumok beren beregikoak direla ikasleak eskolatzeko, testu laburrak eta erabilgarriak diren aldetik. Aldarrikapena ez dator egileen eskutik, argitaletxearen eskutik baino.
|
|
|
Ostean, bilduma horien erabilera dator, erabilera literarioaz gain, argi eta garbi aldarrikatzen da bildumok beren beregikoak direla ikasleak eskolatzeko, testu laburrak eta erabilgarriak diren aldetik. Aldarrikapena ez
|
dator
egileen eskutik, argitaletxearen eskutik baino. Horrek guztiak zirkuitua irudikatzen du, hizkuntza eta literatura helburuak nahasten diren zirkuitua.
|
|
|
Hizkuntzaren batasunaren arazoa planteatzen digu Zaratek, hizkuntzaren batasun hori berpizte nazionalaren barruan sartuta. Sasoiz bat
|
dator
euskara batuaren lehenengo urratsekin. Zarate, oro har, euskara batuaren aldekoa zen, baina jarrera eta praxi moderatuagokoa.
|
|
|
Bigarren haustura, aipatzen genuen moduan, Europako garaiko joera ideologiko eta literarioak bereganatzetik
|
dator
. Gurean inork haustura biak gauzatu bazituen, hura Gabriel Aresti idazle bilbotarra izan zen.
|
|
|
" Umezurtz aberatsak Gabonetan jokatu nahi" ipuina ere badago nolabaiteko sinbologiatik hurbil. Olerkaria fantasia sinbolikora hurbiltzen den ipuina dugu, eta" Abertzalea" ipuinaren mezua egileak asmatzen duen errokaltar herriaren gorabeherek Euskal Herriko egoera sinbolizatzen dutenetik
|
dator
.
|
|
|
Denbora gutxian bigarrenez
|
dator
liburu sorta honetara Iparraldeko idazle bat. 26 zenbakia egin zuen Hiriart Urrutiren idatzien bildumak, eta 30.a dugu Xipriren saio moduko gogoeta liburu hau.
|
|
|
Galde bat gelditzen da halere: nondik
|
dator
erroak hoin barna eginak dituen demokraziaren alderako beldur hori. Botere gose hori?
|
|
2006
|
|
|
Jauna, errekea harrotuta
|
dator
!
|
|
2007
|
|
|
Oraingoan aldian nik, kantatzen dutena. Baldin badago norbait, konforme ez dagona, neri erakusteko,
|
dator
neregana.
|
|
|
212 Makinaz idatzitako beste orri solte baten lehenengo bi ahapaldiak daude. Bertan honela
|
dator
: Bijok antxen gabiltza,/ alkarren atzetik.
|