2002
|
|
Sobre literatura), eta horregatik uste dugu eleberri bakoitzak egitate nobeleskoa ulertzeko era berri bat, poetika berri bat daramala bere baitan. Horren arabera, eta gaurtik ikusita, ez da zuzena euskal eleberrigintza modernoaren bilakaera azaltzerakoan modernitate tematikoaren eta modernitate formalaren artean bereizketa egitea, bi alderdiak banaezi1 Atal honetan nahiz hurrengoan
|
datozen
idazle garaikideen fitxa bio bibliografikoak osatzeko, Felix Ibargutxi kazetaria Auñamendi Entziklopedia interneteratzeko prestatzen ari den lanaz baliatu naiz. nak baitira egitate artistiko batean. Horrenbestez, zuzenagoa iruditzen zaigu Leturiaren egunkari ezkutuak euskal eleberrigintzako modernitatea berez mugarritzen duela baieztatzea, bilatzen den poetikarekin bat zetozen estrategia narratiboak egokitu baitzizkion eleberri tipologia berri bati, existentzialistari2.
|
2004
|
|
Ikusiak ikusita, horren ulergaitza al da Luis Mari Mujikak hemen agertu nahi digun errezeloa? Ingelesa euskararen aurretik jarri behar zela uste zuen Buesaren garaiko kezkekin
|
datorkigu
idazle lizartzarra: –Hori guztiaz gain, Buesaren buruzagitza Hezkuntza Kontseilaritzan eusteak errezeloak ugaritzen ditu.
|
2005
|
|
18 Larramendiren ideiekin bat ez
|
zetozen
idazle bat baino gehiago zegoen, hala nola; Mayans y Siscar(), H. Flórez(),...
|
2007
|
|
Filma, ordea, erdia ikusi eta gero, ez
|
zetorren
idazleak aipatzen zuenarekin bat, zeren...
|
2008
|
|
Idazleak bera protagonista dala atontzen ditu osotasuna diran ehunen bat pasarte aukeratu. Honetan bat
|
dator
idazleekin, dinoanean, norbere esperientzia dala sormeneko prozesuaren gunea.
|
|
Ondoko lan labur honetan Lazarragaren izkribuko hizkeraren puntu batzuk hautatu ditut aztergai, gramatikari doazkion alderditik, zabalean barik sakonean ikertu nahiz, asmoz behintzat. Gramatika historikoa dudanez neure irakasgai oinarrizkoetarikoa, pentsatu dut eraz
|
datorkeela
idazle honen garaian eta eremuan kokatzea gramatika egitura jakin batzuk, konparantzak eginez, bai aldi beretsuko beste izkribuetako erabilerekin, bai ekialdeko, bai sartaldekoekin, baina baita denboran hurbilagoekin, batez ere bizkaiera zahar eta klasikoko ereduekin eta, denboran jauzi handi bat eginez, gaur egun ere bizirik dirauten egitura zaharzale batzuekin.
|
2009
|
|
Laguntza humanitarioa eskaintzera
|
etorritako
idazle emakumeen eskutik heldu ziren gerrariburuzko emakumeek idatzitako lehenetariko testigantzak (Usandizaga, 2007). Bestalde, gerraerreportariek eta kazetariek berebiziko garrantzia hartu zuten.
|
2011
|
|
Katolikoek heriotza –eta hilezkortasuna– salmoz, otoitzaz eta makurtzez betetzen zuten modu berean, obituarioz betetzen zituen hark bere bizitza eta besteena. Bat
|
zetorren
idazle gehienekin sinestean heriotzak etorkizunez beteriko bizitzak zirela. Bizitza behar bezala ezagutu ahal izateko heriotzan sakondu beharra zegoen, neurri batean gorputegian nekropsia egiten duen nekrologoaren antzo, gorpuak behin eta berriz eskaintzen dituen seinaleak interpretatuz, bizitza heriotzan soilik baitago.
|
|
Merkearena aldiz, ez dizut barkatzen. Nonbaitetik
|
datorkizu
idazle bokazioa, ala?
|
|
Mundua gainera erori zitzaion Lazkanori: bere aitaz akordatu zen, hainbeste gorrotatzen zuen gizonaz, inpostore hartaz, bere krudeltasun neurri ikaragarriaz, hari Casa Morelen eman zion sudurrekoaz," nonbaitetik
|
datorkizu
idazle bokazioa, ala?", nola ez zuen ordura arte ikusi, nola egon zen hain itsu, zergatik ari zen bera, bere modura, aitaren portaera errepikatzen, usurpatzen, hari leporatu zion jarrera berbera, okerragoa ez bazen, bereganatzen. Hotzikara ikaragarri batek zeharkatu zion bizkarrezurra, aitak bere benetako istorioa ezagutu izan balu egingo lukeen barre algara irudikatze hutsarekin.
|
2012
|
|
68). Sarrionandiak eta Mirandek itzultzeko hautatutako autoreei erreparatuz gero, aise ikusten da Mirandek, oro har, bere ideologia politikoarekin bat
|
zetozen
idazleen obrak euskaratzen zituela. Sarrionandiak euskarara itzulitako autore asko, berriz, ez datoz inondik ere bat bere ideologia politikoarekin, baina horrek ez du garrantzirik, Sarrionandiaren ustez, helburua literatura egitea bada:
|
|
Pertsona psikologikoki osasuntsua bere burua zaintzeko gai denaren, eta horretarako prest eta erabakita dagoenaren? ideia[?] bat
|
dator
idazle latinoen gutunetan agurtzeko formula gisa agertzen den, zaindu zure burua, antzinako esaera moralarekin eta norberaren zainketarekin[?].
|
|
Arazoa da, ordea, Literaturaren Historia horretan euskara eta euskal literatura ahanztea, erabat ezabatzea erabaki dutela lan hori egin duten arduradunek (adituek?). Ez dago euskararik bertan, ez dago euskal idazle nafarren arrastorik batere... ez, barkatu, ba omen
|
dator
idazle baten seinalea eta. Nor izango ohore handi hori irabazi duen euskal idazle nafar hori?
|
2013
|
|
Atxaga bi munduetan eroso dabil. Baina ez dakit hori izango ote den
|
datozen
idazleen kasua». Bihar:
|
2014
|
|
Euskal herriko leku guztietatik
|
etorritako
idazleak, sortzaileak, argitaletxeak, irakurleak, zaletuak, kontsumitzaileak izan dira Literaturian eta honek izaera nazionala ematen dio ekimenari.
|
2015
|
|
Serioski idazteak bizitzari ukoa dakar sarritan, eta ingurukoen mamoi bihurtzea. Bizitza hausten zaizularik, umea hilik jaiotzean, kasu, hor
|
datorkizu
idazle mamoia tragedia hurrupatzera, esne bizia ondoren tinta idor bilakarazteko. Oroitu Juliak konfidentzialki Martini arkatzena kontatu eta berehala irakurri zuela Martinen ipuin zirriborro batean Juliaren alter ego a txikitandik zegoela bere bulbatxoarekin trafikatzera ohitua.
|
2016
|
|
Literatura nazionala, literatura gutxitua, hizkuntza gutxituan egiten den literatura, hizkuntza nagusian idazten duen beste herri batetik
|
etorri
idazlea, herri ezaguturik ez duen hizkuntza batean idazten duen idazlea, herritik kanpo bizi den bere herriko hizkuntzan idazten duen idazlea, kontzeptu eta egoera horiek guziak indarra hartzen ari dira interesatzen zaigun gaian.
|
2017
|
|
Lau ipuinez osaturiko Hontzaren orduak izeneko lana obra atipikoa da: egituraren aldetik da atipikoa, lau ipuinetako hainbat elementu amankomun txirikordatuz osaturiko ezohiko eleberri baten aurrean baikaude; atipikoa da, halaber, azken urteotako euskal literaturak bazterturik zituen halako tipiko itxurako gai, zirkunstantzia, pertsonaia eta giroa berreskuraturik ere, ironiatsu
|
datorkigulako
idazlea.
|
2019
|
|
Honen barruan Sanjuandarren Oroimena taldea sortu da, herriko aitona amonen testigantzak bildu nahi dituena. Udaleko baliabideei etekina ateraz, Hugoenea sormen espaziora
|
datozen
idazleekin kafe tertuliak ere antolatzen ditugu. Haurren taldea ere badago:
|
2020
|
|
Ez zitekeen horien presentzia hain nabaria Etxamendiren obran, idazlea ez balitz ingurumenaren pertzepzio sinestesikoan hazi, ez balitz euskararen bere sozializazioa idazkera gabeko nekazaritza munduan mamitu. Edo, baikorki erranik, Etxamendiren narratibaren egituraketa estetikoa herrikoitasunean sustraitzen baita, bat
|
dator
idazlea sortzen ikusi zuen zibilizazioarekin.
|
|
Lehena," ukazioaren indarra" edo Eñaut Etxamendik kontrakotasunari aurre egiteko erakutsi izan duen kemen handia. Segidan
|
datoz
idazlearen militantzia politikoko urteak eta haren idazkera deszentratua, hots, arau normatibotik aldendua mantendu izan duen posizioa.
|
|
Gantza hori? Literatura dago gantzaz betea, gantza erretorikoa, gantza aristokratizantea eta nire ustez, asko
|
dator
idazle funtzionario batzuen bidetik, ez direnak niretzat autentikoak".
|
|
Orduan aipatu zuen berak bizitzari, sorkuntzari eta oro har existentziari buruzko gaiekin ibilia zela idazle hil berria, baina kolpetik eta inork espero ez zuenean eleberri errealista eta kutsu politiko handiko bat idatzi zuela, oso hilabete gutxitan gainera, eta lan horren amaiera ospatzetik zetorrela erretegi batetik mendiko auto batek atzetik jo eta maldan behera bota zuenean. . Izeta erretegian afalduta
|
zetozen
idazlearen Smart txikian Urdanetako errepide estuan behera, eta ukitu bat nahikoa izan dute maldan behera joateko. Idazlearekin zetorren argitaletxeko adiskide bat ospitalera eraman dute zauri larriekin.
|
2021
|
|
Susa argitaletxearen poesia atalean
|
dator
idazle nafarraren azken bilduma, editorial berean argitaratutako azken liburutik zortzi urte bete diren honetan. Idazleak ondutako azken bi idatziak narratibakoak izan baziren ere, neurtitzetara itzuli da Mikel Taberna Arkanbele kantak honekin.
|
2023
|
|
Ana Rivera Ramos psikologo kliniko eta Bizkaiko Psikologia Elkargoko kidea bat
|
dator
idazlearen interpretazioarekin: hildakoaren objektuetan arakatzeak haren irudia desitxuratu diezaioke dolu prozesuan dagoenari.
|
|
esaldien erritmoa, esamoldeen ebakera, absurdoaren neurria, hitz jolasak… dramagintzaren ofizioa ondo ezagutzen duen egile bat topatu genuen bertan. Testu hura aurkikuntza izan zen zaleentzat, batez ere, ohiko bideetatik at
|
zetorkigulako
idazlea: ez genuen ezagutu talde baten baitan, ez zetorren beste literatura genero batzuk lantzetik, bete betean antzerkiaren idazketatik baizik.
|