|
2003
|
|
|
Aurten, 1999an ari naiz, gutun bat bidali dut prentsara, iritzi sailerako, Xabier Mendiguren idazleak torturari buruz idatzi duen artikuluak eraginda. Hartan aipatzen du zenbat eta zenbat garen herri honetan poliziek tratu txarrak emandakoak eta, biktimen kontua hain aparrean
|
dagoenez
, geure ahotsa ere entzun dadila proposatzen du.
|
|
2004
|
|
|
Wuali berrogeita zortzi urtekoa; Jam berrogeita bostekoa; Hoss berrogeita bat urtekoa; Junes hogeita hamazortzikoa, eta ni, Susan, hogeita hamaikakoa, ustekabean sortutako neska bakarra. Argi
|
dagoenez
, gure izenek ingeles jatorrikoak ematen dute, baina, egiaz, Wualid, Jamal, Hossam, Yunes eta Sawsan dira. Gurasoek, etxean, gure benetako izenak erabiltzen zituzten deitzeko, baina etxetik kanpo laburtuta deitzen ziguten.
|
|
|
–Al final, la reclamación básica en la que se basa el euskera es precisamente el de la libertad, pero una libertdad que sólo es posible teniendo en cuenta el hiato, la polisemia, la pluralización de mundos de sentido, la diferencia entre significante y significado, la distancia entre impulso y satisfacción, la apertura de la imperfección, la no existencia de fronteras claras, definidas y absolutas?. Honainokoa euskal klonazioari egiten dion kritika da, euskararen klonazio teknologia oso aurreratua
|
dagoenez
, etengabe aplikatzen omen dugu eta. Orain datoz ordea alerik distiratsuenak, aurrekoaren lerroan:
|
|
|
Hori da hori euskararen gaitzak labur eta zorrotz adierazteko ahalmena! Lehendabizikoan euskararen estatus auzia tartetan
|
dagoenez
, hizkuntza komunitate ororen noraezeko baldintza iradokitzen digu: hau da, honek bere izaera kulturalen arabera bizi nahi badu, horren neurriko aterpe politikoaren eta nazionalaren jabe ere izan duela.
|
|
|
Baina, dakigun bezala, historiaren nondik norakoa paradoxaz betea
|
dagoenez
, otsoak arkumearena egiten du eta arkumeak otsoarena. Tragediaren ondoren, komedia.
|
|
|
Baina nondik ateratzen dute euskara bizi eta adierazkor hori? . Euskara normalizatua ez
|
dagoenez
, gauzak oso erraz eman behar zaizkio ikus entzuleari. Kaleko hizkuntza idealean oinarritzea funtsezkoa da, baina ez gaurko kaleko hizkuntzan, oso kutsatuta baitago.
|
|
|
Euskaldun berriak euskara erabiliko du honetarako edo hartarako mamua agertzen zaionean. Baina elebitasun horren pareko kultura bitasunik gabe
|
dagoenez
, hizkuntza horren gizarte munduaren erreferentzialtasunik ez duenez, onenean, laino artetik ateratzen zaizkion lagun eta leku batzuk lotuko ditu euskararekin. Elebitasuna, egoera diglosikoaren egituran bizi duenak, isil gordean ezkutuka dabilen mamuaren gisa bizi du.
|
|
|
Sakonagoak eta ezkutuagoak: erabilera hori gizarte indarren itsasoan murgildurik dabiltzan faktoreen kontua izan ohi denez, itsaso horren zokondoan gorderik dabiltzan indar harremanen esku
|
dagoenez
, ezer gutxi argituko digu auzi ilun hori gainaxaleko zantzuen arabera pentsatzeak. Egitura eta geruza sakonetan sortzen diren ur uhinen agerpen ondorioak baizik ez ditugu ikusten hizkuntza erabileraren mekanismoetan.
|
|
|
Agerian
|
dagoenez
, ez dugu oso atzera ere jo behar eskola espainolaren eta frantsesaren arantza sentitzeko. Arantza horrek eragindako mina atzo arteko belaunaldiak jasan du bere bihotz gorputzetan.
|
|
|
Zoritxarrez, HABEren zuzendaritzapean duela gutxi moldatua izan den curriculum formalean ez da ageri ezer gai horri buruz. Hobeki esan, Alderdi Soziokulturala deritzan epigrafe bat badago, azalpen modura, baina edukien zutabeetara jo ondoren, euskal kulturaren arrastorik ez da ikusten inon.506 Era horretara, begien bistan
|
dagoenez
, irakasle askoren asmo zintzoak aldez aurretik antzuturik geratzen dira, ofizialtasunaren aterperik gabe, ikasleak landu behar dituen didaktika gaietan halakorik agertzen ez delako. Gizarte legitimaziorik eskuratu ez duen kultura dugu euskal kultura.
|
|
|
Euskara edo amaren sua, ororen gainetik, euskaltzale finak aldarrikatuko lukeen gisa. Aitaren etxea oraindik oruberik gabe
|
dagoenez
, gutxien gutxienez, euts diezaiogun txingarrari. Joera honen ordezkari gisa abertzale batzuen euskararen apropiazioa211 kritikatu digu Joxerra Garziak, sua guztiona izan dadin, eta den denok supazter berriaren epelera hurbil gaitezen.
|
|
|
Euskaldunok bilduko bagara, oinarrizko baldintza batzuk izendatu dizkigu Amatiñok. Zerrendan jasotzen diren balio jarrerei buruz axal axaleko ebaluazio xume bat egiten badugu, agerian
|
dagoenez
, honako ondorio hau aterako dugu: era bateko eta besteko indarkeria guztiak salatu behar lituzkeela egunkari berriak.
|
|
2005
|
|
|
Azkenean igogailuan sartu eta laugarren solairuan atera dira, lehen bezala. Atea giltzaz itxita
|
dagoenez
, txirrina jo dute. Luze barik Tetsuok ireki die, eta sartzera gonbidatu beharrean berak irten du, giltza eskuan duela, berriro atea kanpotik ixteko.
|
|
|
Labaka nahiko goian
|
dagoenez
(90 bat metroko heinean bai, Labarganeko Farola baino goraxeago), oso argiro ikusi ahal izan dut Labartza herria bere osotasunean.
|
|
2006
|
|
|
Etxeari zerbait falta zitzaiola iruditu zitzaion bart. Lewis kanpoan zen eta, etxera heltzean, beti bertan aurkitzen ohituta
|
dagoenez
, etxe ezezagun batean sartu zela iruditu zitzaion. Haren falta usaindu zuen.
|
|
|
Gaur ere ez dio makinak dirua itzuli. Norbaitek teknikariari deitu lioke, baina ez
|
dagoenez
horretarako arduradunik, eta denak lanez gainezka daudenez, ez du inork egiten. Kafeari zurrutada bi eman ondoren, erretzeko gogoa piztu zaio berriz.
|
|
|
Itsasargiaren bonbillari esaten dio berak Katalin. Behin galdetu nionean ea zergatik ematen zion izen hori, azaldu zidan faroa dagoen tokiagatik dela, Santa Katalinaren ermita hortxe
|
dagoenez
, horrelaxe deritzola inguru guztiari. Alabaina, beste uste batekoa naiz ni.
|
|
2007
|
|
|
egina
|
dagoenez
, diotenez,
|
|
|
Marte Eguzkitik urrunago
|
dagoenez
, bestetik, Lurra baino aise hotzagoa da: tenperatura ertaina? 63º C izanik, muturrak 0º eta? 120º dira.
|
|
|
Juan Luis. Pipi? Zabalak Berria egunkarian argitaratutako erreportaje hirukoitza (fotoak eta guzti) irakurlearen eskuragarri
|
dagoenez
(ikus urriaren 27, 28 eta 29ko ihekietan), ez dut bigarren bidaiako kontuez ezer errepikatuko.
|
|
|
Posible ote zen, ordea, euskararen alorrean egin dugun bezala, grafia bikoitza atxiki (lusista kasu honetan, Portugalen bitasuna bizirik
|
dagoenez
), eta binomia baten bidez bi ahoskerak onartzea? –Junta?
|
|
|
Ez bat eta ez bi, erostera joan nintzen Antiguara. Hain zuzen, flandriar emakume batek daraman Caxton liburu dendara, berau ingelesezko liburuetan espezializatuta
|
dagoenez
.
|
|
2008
|
|
|
Bere jendaurreko zereginetan ere euskara erdara adina edo gehiago darabilela. Ederki dago hori, ederki
|
dagoenez
. Haatik, ederretsi berri dugun hizkuntza jokabide horretan bertan ajetik erruz eta dohainetik urri aurkitzea ere ez litzaiguke harrigarria izango.
|
|
|
Oso oker ez banago, gainera, ez dira aho batez onartzen ditugun ideien eremu garbikoak hitz horien gibelean dauden asmoak, lintzura lokaztuetan sartzeko hobeak baitira gogo lanabes horiek elkarrekin gogo gozo aritzeko baino. Baina, nolanahi ere, gure berbaldiaren jarduna ideia indar horien ardatzean harilkatua
|
dagoenez
, komeni zaigu era batera edo bestera aldez aurretik apur bat argitzea.
|
|
|
Lehenik eta behin, gure mintzagaiari mugarri bat ezarri diezaiokegu kulturaren kontzeptua anabasaren nahasmendutik pixka bat ateratzeko: hau da, gure jardunaren esparrua nazio identitatearen ardatzean kiribildua
|
dagoenez
, kulturaren zer nolakoa esparru horretara errenditu behar genuke. Ez gara kulturaren zentzu orokorraz mintzo.
|
|
|
Honezkero atzendu samarra geratuko zitzaigun noski guk begiz jota dugun Kymlicka ren kultura adigaia, baina gogora dezagun definizio haren muina zertan den berriro ere: lehenik eta behin, gizarte nazional batek bere bizimodua eratzeko baliatzen duen kulturaz ari gara gu, gizarte horren nazio zerumuga estatuaren eremuan egituraturik
|
dagoenez
; eta, bigarrenik, kultura eredu horrek hizkuntza nazional bat du ardatz, hizkuntza horixe bera delako gizarte nazional osoaren erreferentzia eta esperientzia sozial eta kulturalak barruti nazional batera errenditzen dituena.
|
|
|
Instantzia politiko ia guztietan. Jaurlaritza, Diputazioak, Udaletxeak, eta zernahitako erakunde publikoak...? gauzatzen den herrigintza funts funtsean hizkuntza menderatzailean hezurmamitua
|
dagoenez
, zertarako nahi dugu euskaldunok ideologia eta praxi horren herrigintza?
|
|
|
herri erdaldunari ez baitio berdin eragin inondik inola ere kontraesan horren errealitate beltzak. Denok izango gara herri honetan mendeko, bai, hala diote ezkerreko eta eskuineko abertzaletasun adarrek; haatik, alde ederra dago, alde ederra
|
dagoenez
, herritar euskaldunak jasaten duen egoeratik aski eroso bizi den herritar erdaldunaren identitate estatusera.
|
|
|
Are gehiago, oraindik ere halaxe dira gauzak, funts funtsean ez baita deus irauli. Oraindik ere indarrean dago, ondo indarrean
|
dagoenez
, bizitzari zentzu onuragarria eta baliagarria aurkitzeko erdarazko bizimoduaren eredua: bestea izan dugu eredu, eta halaxe garraizkio geure buruaren aurkako ukapen bideari.
|
|
|
Gaurkoa ere burokraten eguna da. Lehenik eta behin, dirua aldatzea, trukea ofiziala baino kaskarxeagoa, herri osoan konpetentziarik ez
|
dagoenez
, baina onartzeko modukoa. Asegurua hurrena.
|
|
|
Gasolindegira joan gara badaezpada ere, Aaiunera heltzeko beste gasolio botatzera. Larregi ere ez, Saharan subentzionatuta
|
dagoenez
askoz merkeagoa da, baina ezin ibiliko gara dirham bat gora behera xuhur planean. Badaude bestela ere nahikoa zailtasun, basamortuan gasolio barik gelditzeko.
|
|
|
Hogeita hamarreko hamarkada arte jendea bizi izan zen irla hartan. Eta Rockall St Kilda irlatik berrehun milia barruan
|
dagoenez
, ezin zen bertan arrantza egin baimenik gabe.
|
|
2009
|
|
|
Neskatan egiteko bizarra izan nahi, baina hiru ile bakan afeitatu behar. Eta gurean gizonik ez
|
dagoenez
, zer, eta Gillette Venus Passion arrosa bat ostu behar arreba Mariari. Uste dut berak izterrondoak depilatzeko erabiltzen duela tresna hori.
|
|
|
(Guk ikasi dugun moral, kristaua? ez da gehien gehienbat moral burges moderno hori besterik, jada Sartreren Existentzialismoa humanismoa da n salatua
|
dagoenez
. Max Stirnerrek eta Nietzschek lehenago).
|
|
|
Konfiantzakoa, bai. Ilegala da, bisaturik gabea... bai, gaztea da, hogeita bosten bat urte... oharrak eman dizkiot... noiz esan eta hantxe izanen duzu... bi garraiotarako esan diot... hori, gure eskuetan
|
dagoenez
gehiagotarako... noski, nahi dugun arte... bestela garbitu... ez dio poliziari deus esanen... lasai, nire eskuetan dago... nik ordainduko diot bai, besteei bezala... kontrazeinua eman diot... badakizu... oharkabean pasatuko da mutil hau... bai, lasai, ez daki deus... ederki, gabon?.
|
|
|
A LTUBEKO geralekua Gasteiztik berrogei minutura geratzen da eta Bilbotik bost gradura (gehi bost udan, ken bost neguan, Eliasen kuatrolatas zaharrak ez baitauka ez berogailurik, ez aire giroturik). Bero larria
|
dagoenez
, Martin kamioi gidariz beteriko tabernan geratzen da eta izerditan itota eskatzen du Coca Cola hotza. Kafeinak ez dio onik egiten baina ekartzen ez badiote bertan urtuko da, irribarrerik gabeko kamioi gidarien artean, tabakoaren keak lodituriko giroan.
|
|
|
–Hori duk. Eta aurrera jarraitzeko biderik ere ez
|
dagoenez
, nik kontu hau hementxe lagako nikek. Eta aurrekoan hitz egin bezala, txanponak itzuli, noski.
|
|
|
...neskeriak eta nahikeriak arrazoiari ostutako espazioak berreskuratzen zituela, beraz?, Damaso bere ondorioetara iritsi zen, baita portaerari eta jokabideari buruzko alorrean ere; horregatik aritu zitzaion gogor Adari, neska airedromoan bere leloarekin ibili zenean, miraria da eta miraria da, zientziak mugatzen eta zedarritzen duen eremuan miraria ezinezkoa delako, materia lege fisiko estuen menera
|
dagoenez
: esan nahi baita Damasorentzat San Jose Cupertinokoak bezala hegan egin nahi izatea zela erokeria eta ameskeria, anormala eta bideraezina, bestela esanda?, eta normala pilotu nahi izatea, bideragarria zen neurrian; Damasoren buruak, beraz, erabaki zuen erabaki beharrekoa, eta, hala, sentimenduak ere buruak erabakitakoaren menera ipintzen zituela, anaiaren aldeko jarrera hartu zuen, halako eran, non, gurasoek, izebak edo anai arrebek iritzia eskatzen bazioten, berehala botako baitzien buruan zeukana:
|
|
|
Hirurogeita hamalau urte ditu Ozalak orain, eta bere etxeko leiho batetik, ohikoa baino apur bat altuago
|
dagoenez
, herriko teilatu asko ikusten da, inondik baino gehiago.
|
|
|
Zure liburua badut (Ez zaigu ahaztu). Baina euskaraz
|
dagoenez
, ia ezinezkoa egiten zait irakurtzea. Irakasle bat genuen hemen, baina Euskal Herrira joan zen duela urte batzuk.
|
|
|
Arimaren hilezkortasunean sustraituriko erlijioak indarra galtzen ari diren honetan, eta jendartea gero eta sexualizatuago
|
dagoenez
, nolabaiteko federen baten beharrak G puntu harrapagaitza asmatzera eta sakralizatzera bultzatu gaitu. Erlijio klasikoetan arimak betetzen zuen eginkizuna G puntuari dagokio orain:
|
|
|
...riak eta nahikeriak arrazoiari ostutako espazioak berreskuratzen zituela, beraz–, Damaso bere ondorioetara iritsi zen, baita portaerari eta jokabideari buruzko alorrean ere; horregatik aritu zitzaion gogor Adari, neska airedromoan bere leloarekin ibili zenean, miraria da eta miraria da, zientziak mugatzen eta zedarritzen duen eremuan miraria ezinezkoa delako, materia lege fisiko estuen menera
|
dagoenez
: esan nahi baita Damasorentzat San Jose Cupertinokoak bezala hegan egin nahi izatea zela erokeria eta ameskeria –anormala eta bideraezina, bestela esanda–, eta normala pilotu nahi izatea, bideragarria zen neurrian; Damasoren buruak, beraz, erabaki zuen erabaki beharrekoa, eta, hala, sentimenduak ere buruak erabakitakoaren menera ipintzen zituela, anaiaren aldeko jarrera hartu zuen, halako eran, non, gurasoek, izebak edo anai arrebek iritzia eskatzen bazioten, berehala botako baitzien buruan zeukana:
|
|
2011
|
|
|
– Ba, hola, motel; ez zegok erraza, ez
|
dagoenez
. Eta eskerrak orain neska bat hartu dugun, astean behin etxeko garbiketa eta egiteko, bestela... larunbat askotan bukatu ezinik ibiltzen ninduan.
|
|
|
Enarek, hain ziur
|
dagoenez
agurea atzetik datorkiola, ez du atzerantz begiratu ere egin, harik eta agure aztia aldamenean izan duen arte.
|
|
|
Bulegoa estaia altuan
|
dagoenez
, leihotik so eginez gero teilatu arre eta zuhaitz ihar baten adaxkak ikusten dira behean. Eta beherago, urrunagatik txiki, etxe berri bat eraikitzen ari diren langileak.
|
|
|
markatuz doalako bizitzaz dugun ikuspegia, arteaz dugun ikuspegia, eta beraz, zinemaz duguna. . Euskaldunok badugu zinema ikusteko modu bat, nahiz eta zoritxarrez, dena geroz eta globalizatuago
|
dagoenez
filmek ere geroz eta antz handiagoa duten; batzuk besteen klixeak dira geroz eta gehiagotan, Euskal Herrian nahiz Thailandian egin. Eta horregatik, gure bide propioak bilatzen jarraitu behar dugu, ez soilik euskaldunak garelako eta gure kultura dugulako, baizik eta bakoitzak adierazteko modu guztiz pertsonala lortu behar duelako, eta besteak egiten duen zinematik aldendu?.
|
|
|
Are gehiago, lardaskeriarako joera ere ekarri du teknologien demokratizazioak, jaialdietako epaimahaikide aritu denetan frogatu ahal izan duenez: . Edozer gauzarekin konformatzen da jendea, eta amaituta
|
dagoenez
, bidali egiten du. Nik egin ditut lan kaskarrak, baina tiraderan geratu dira; orain jendeak ez du lotsarik, badirudi denak balio duela?.
|
|
|
Genozidioaren nahiz etnozidioaren zerrenda luze bezain hits honetan, beste kontinente bateko gertakari lazgarriak ekarriko ditugu akordura. Jatorrizko herrien aurkako kolonoen jazarpen ankerrak, ondo dokumentatua
|
dagoenez
, neurri guztiak hautsi baitzituen Australiaren historia modernoan. Ikaragarriak, ikaragarririk gertatu baldin bada, gutxiengoen hizkuntz nortasunen aurkako suntsipen metodoetan.
|
|
|
Xede hizkuntza menderatuaren aldeko gutxieneko kultura soziolinguistikorik gabe, jai dauka hizkuntzak, jai hiztunak, jai komunitateak. Xede hizkuntza egoera problematikoan
|
dagoenez
, problema gisa hauteman luke ikasleak. Alabaina, non eskura dezake hiztun azpiratuak hizkuntza azpiratuari buruzko formazio ideologia?
|
|
|
Estatu politikaren helburua bere ezpalekoak besterik ez diren nazio identitatearen ezaugarriak garatzea eta sozializatzea baldin bada, gizarte klaseen interes politikoak eta ekonomikoak ez daude politika horretatik at. Aitzitik, estatuaren kontrola klase hegemonikoen esku
|
dagoenez
, hegemonia nazionalak hegemonia ekonomikoa du eskakizun. Goi mailako gizarte klase modernoak izan dira, hartara, estatuaren botere aparatuaz baliatuta, lekuan lekuko herri mintzairak heriotza zigorrera kondenatu dituztenak.
|
|
|
Elebitasun sozialak erakusten duen bideragarritasun ezaren beste datu esanguratsu bat: oker ez bagaude, hiztun herri burujabe gehientsuenetan, hots, estatuen artean, izatez hiztun gehienak elebakarrak dira, nahiz eta beste hizkuntzaren bat edo beste lardaskatu funtzio jakin batzuetan. Munduan elebitasunaren fenomenoa erabat zabalduta dagoelako iritzia erabat errotuta
|
dagoenez
, ondorio oker honetara garamatzan topikoa nagusitu zaigu: alegia, estatu nazioanitzak barne jardueraz ele biko edo anitzeko direlako uste ustelera.
|
|
|
Eskola umeak bi hizkuntzen eta kulturen artean dakusalako bere burua, eta bi hizkuntza horien arteko alde onak eta txarrak barneratzen hasten delako ezarian ezarian. Identitate lehian ikaragarrizko asimetria
|
dagoenez
, hizkuntzen arteko aldeak eta xehetasunak zehatz mehatz azaltzen ez bazaizkio umeari, ideia okerrek mendean hartuko omen dute hura. Alegia, maia hizkuntzen egoera diglosikoa dago horrelako pedagogia baten premian.
|
|
|
Ondo esana, ondo esana
|
dagoenez
: giza kosmobisioaren ondare neurria ez baita, nola izan liteke??
|
|
2012
|
|
|
Tarta erraldoia plataforma gurpildun baten gainean dago, inauterietako karroza bat balitz bezala, eta aitak eta biok, bultzaka bultzaka, gela nagusiraino garraiatu dugu. Oholtza alboan kokatu, inguruan kandela potoloenak ipini eta, argindarrik ez
|
dagoenez
, aitatxok eskuko telefonoan grabatuta daukan politono bat aukeratu du, hain zuzen Xalbadorren heriotzean hunkigarria, eta topera ipini; jakina, stripperra ez da tartatik irten. delako?
|
|
|
Hemen datza ehortzia Terentzio Colnago: bera bakean
|
dagoenez
, gu ez gaude okerrago. Halakoren bat, gizona?
|
|
|
Orain arte musika talde batean aritu izan da, Austrolopitekus. Baina geldi egon ezin diren horietakoa da eta bide berri horri ere heldu dio orain. Eta hasten
|
dagoenez
–Bere burua ezagutarazi nahi du eta doan arituko da gure festan.
|
|
|
Javi Bilbaoren motxila aurkitu duten bezala utzi dute gutxi gorabehera. Gero gabardinako poltsikoan sartu, gelatik atera, eta pasilloan inor ez
|
dagoenez
gabardina dagokion esekitokira bueltatu dute.
|
|
|
Egunez eguzkiak etengabe lurrunarazten du urtegi haietako ura, eta horrela eragozten zaie gainezka egitea. Gainera, monarkaren esku
|
dagoenez
irla laino eta hodeiak baino gorago eramatea, nahi duenean eragotz lezake ihintza eta euria egitea. Izan ere, hodeirik altuenak ezin dira bi milia baino gorago igo, naturologoek diotenaren arabera, edo herrialde hartan ez da inoiz jakin behintzat gorago joan direnik.
|
|
|
Bost metro eta erdi da luze eta alderik zabalenean gutxienez hiru metro alderik alde. Erditik zeharkatzen duen diamantezko ardatz sendo batek eusten dio imanari, bere gain ibiliz, eta hain zehatz orekatua
|
dagoenez
, eskurik ahulenak ere biraraz dezake. Diamantezko zilindro huts batek inguratzen du, metro eta hogei dituena altueran, beste horrenbeste lodieran eta hamaika metro diametroan, horizontalki jarria, diamantezko zortzi oinarriren gainean, hauetako bakoitza bost metro eta erdikoa.
|
|
|
Guraso eta seme alaben arteko betebeharrei buruzko haien ideiak eta gureak oso ezberdinak dira. Zeren eta, arraren eta emearen arteko elkarketa Naturako Lege nagusian
|
dagoenez
oinarritua espezieek ugaldu eta iraun dezaten, gizon emakumeak, beste animaliak bezalaxe, haragiaren grinaz daudela halabeharrez elkartuta uste dute liliputiarrek; eta beren umeenganako samurtasuna ere natur printzipio beretik sortzen dela; hau dela eta, ez dute inoiz onartzen ume batek inolako obligaziorik duenik aitarekiko, honek sortu zuelako, edo amarekiko, honek mundura ekarri zuelako; zeren... Honengatik eta antzerako arrazonamenduengatik, haien iritziz, gurasoak dira beren seme alaben heziketaz ardura litezkeen azkenak; beraz, hiri bakoitzean haurtzaindegi publikoak dituzte, eta guraso guztiak, baserritar eta laborariak izan ezik, behartuak daude seme alabak hogei ilargialdi betetzean haurtzaindegi haietara bidaltzera bertan hazi eta hezi daitezen, adin horretarako pixka bat otzantzen hasiak direla uste izaten baita.
|
|
|
–Monsieur Leon, zioen botikariak?, lehengo batean berarekin solasean ari nintzela, harritu egiten zen zuek Madeleine ez hautatzeaz, gaur egun sobera modan
|
dagoenez
.
|
|
|
Eskierki, Rodolphek, gogoeta frankoren ondoren, Rouen aldera abiatzea erabakia zuen. Eta, Huchettetik Buchyra, Yonvilleko bidea besterik ez
|
dagoenez
, herria zeharkatu behar izan zuen, eta Emmak ezagutu egin zuen, arrastiria tximistak bezala ebakitzen zuten farolen argitara.
|
|
2013
|
|
|
–Bai. Gaur ilargi betea dago, eta, zeruan hodeirik ez
|
dagoenez
, gau osoan zerua zeharkatzen ikusteko aukera izango dugu.
|
|
|
Itxura txarreko patata tortilla pintxo hura ez zen hain erakargarria, eta, goserik ere ez neukanez, ideia hori bertan behera utzi dut. Gainera, beste inor ez
|
dagoenez
, ziurrenik tabernaria ere hitz egiten hasiko zait eta ez daukat deus esatekorik, ezta azalpenak ematen hasteko gogorik ere. Ez dut inoiz sinistu denbora pasako tertulia sozial horietan.
|
|
|
Markadak, berez, zera dira: urtean zehar etxe inguruan jateko belarrik ez
|
dagoenez
, Andeetan gora askatzen dituzte behiak, han ondo elikatuak hazi daitezen. Ondoren, urtean behin eta sendi bakoitzaren markaden sasoian, auzolanean igotzen dira inguruetako sendiak ere.
|
|
|
Errepide nagusitik aparte
|
dagoenez
, azken urteetan Kankal ez da asko aldatu. Aspaldiko zuri beltzezko argazkietan herria ia berdin berdin ageri da.
|
|
|
Gure Axular urrun dago, urrun
|
dagoenez
, horretatik guztitik. Haren biografiaz oinarri oinarrizkoak baizik ez dakizkigu.
|
|
|
Gidariak gidatu gabe abiatu da mandoa. Kutxaren pisutik arindua
|
dagoenez
, arinagoa behar zuen ibilera ere. Kontrara gertatu da, astunago dabil orain.
|
|
|
Bere gogara ematen zuen solasgaiak hartua zuen bidearekin?. Familia guztiarekin liskartua
|
dagoenez
, denei zaflakoa emateko manera izanen lukek Luis Beaumontekoaren ondokoa Nafarroako erregeren zerbitzura etortzea.
|
|
|
Harrigarria zait Darcy ez ezkontzea, eta halako erosotasun bat behin betiko ez ziurtatzea. Baina beharbada arrebak ondo balioko dio bitartean, eta, bere ardurapean bakarrik
|
dagoenez
, gogoak ematen diona egin lezake berarekin.
|
|
2014
|
|
|
Y rekin Bilbon gaur, dena den, gaur jadanik bihar izanik metro zerbitzua agortuta
|
dagoenez
eta Y ren helbidea aldirietakoa denez, erreka alboko pasealekuan barrena eta harmailadun zubietan gora luzaz promenatzeko aukera izango dugu.
|
|
|
Boluetako tunelean sartu aurreko KUKUTZA IKUTU BEZ! zubiaren azpiko bihurgunera iristerako, beraz, pinporta marroiz zikindutako plastikozko zatiz beteta dut magala, oraindik estafa ekonomikoa a.k.a krisia guztiz eztanda egin gabe
|
dagoenez
astunagoa eta kulturaren inguruko orrialde gehiagoduna den egunkaria pareko eserlekuaren kontra poltsa barruan zokoratuta, ametsetako idazle bilakatzeko bidean dagoen DFWren La Broma Infinita tankearekin batera, bai, harrigarria da tarte hiletarako liburu hori hautatu izana atzo Bilbora parrandara gentozela jakinik, baina aspaldikoa da nire obsesio hori, alegia, arrazoi ezin aurreikusizko baten o...
|
|
|
Goizetik bero
|
dagoenez
, eta sarjentuak, ondoezik sentitu eta bordan geratu denak, agindu zehatzik eman ez digunez, erreka aldera abiatu naiz, bainatu eta pixka bat txukuntzera, behar dut eta. Ez naiz ohartu segika dudala Markel.
|
|
|
Antologiako lehenbiziko kontakizuna, «Berniceren ile motza» (Saturday Evening Post, 1920), Jazz Aroko neskentzako gomendio sortatzat hartua izan da, egileak berak 1915ean bere arreba Annabeli gizartean arrakastatsu izateko idatzitako dekalogo haren ildokoa (honelakoak esaten zizkion: «Orain argaltasuna boladan
|
dagoenez
, ariketa fisikoa eginez landu dezakezu»). Gaur egun, ordea, genero ikasketek beste molde batean aztertzen dute pieza hau:
|
|
|
113 Gero eta askatasun handiagoa
|
dagoenez
, orduan eta gauza gehiago debekatzen digute.
|
|
|
Errezintoa teilatutik bost metrora dauka guztira, baina, garita barrurantz
|
dagoenez
, hiru metroko saltoa kalkulatzen du Gatzak. Hiru metro askatasunerako.
|
|
|
Beraz, beste hirurok nire autoan sartu gara Markosenera joateko. Haren baserria Nazariorenetik 100 metro eskasera
|
dagoenez
, berehala iritsi gara atarira. Autotik irtenda, kidea eta biok inguruak miatzen hasi gara, argitasun handiegirik ez dagoen arren gaua bazter guztien jabe bilakatuz geroztik.
|
|
|
da, esan ohi den legez esateko; baina kontzeptu, politikoa? da orobat, abertzalea?, testuinguruan garbi
|
dagoenez
: Atenasko hiriaren interes partikularren gainetik, ekonomikoak edo, solidaritate nazionala dago, hiritarrak prest egoteraino haurride grekoen alde bizia emateko atzerritarren aurka (barbaroak) 2053 Nazio grekoa senitarte grekoa da; nazionalitatea haurridetasuna da.
|
|
|
–Ander hemen
|
dagoenez
, asteazkena da, irribarre egin zuen idazkariak, telefonoa eskegiz.
|
|
2015
|
|
|
Gu hirurok eta beste neska mordoxka batek egin genuen topo Beasaingo taldean. Nesken ekiporik herri guztietan ez
|
dagoenez
, handik eta hemendik etorritakoak ginen: Aisha Lazkaotik, Aiora Ordiziatik, ni Olaberriatik; denon artean zegoen halako giro alai bat, zaletasun berberak dakarren kidetasunaz gain, hurbiltasun sikoak areagotua:
|
|
|
Bazkaldu edo afaldu, nondik begiratzen zaion, arratsaldeko hiruretan joaten naizelako. Ordu horretan ez
|
dagoenez
inor, beti hartzen dut goiko solairuko mahaia, leihoaren ondoan dagoena: itsasoa ikusten da hortik.
|
|
|
Eskubide horiek onartuz gero, zalantzarik gabe, ETAk ez luke borroka armatuaren beharra izango bere proiektu politiko defendatzeko?. Aldea dago, aldea
|
dagoenez
. Bidarte osteko zuzendaritzak emandako lehenengo elkarrizketa zen.91
|
|
|
zela esanez, beste argibiderik eman gabe. ETAren eta EAren arteko bilera hori egin egin zen, liburu honetan dagoeneko kontatua
|
dagoenez
. Kontua da ETAren jatorrizko aktak euskaraz zirela, eta EAren solaskideetako bat, garaiko presidentea?
|
|
|
Urrats isilen eta atearen kirrinkaren ondoren, ahotsak eta ohearen mugimenduak entzun ditu, eta plazer hasperen ito batzuk ere bai tartean. Neskaren logelako atea itxita
|
dagoenez
, euskaldunak lo dauden gelara hurbildu da, eta segituan ohartu da lau beharrean hiru gizon bakarrik daudela lotan. –Beste arazo bat, lehengoaz gain?, pentsatu du bere artean, atzera ere ohean sartuta.
|
|
|
Katuek ez bezala, nork bere izena izan dute beti txakurrek euskal baserrietan, baina Errekarten ohiturarik ez nonbait. Gaur egun bi txakur dituzte bertan, biak ere lasaiak eta alferrak, baserria jendearen etengabeko pasaleku bihurtua
|
dagoenez
zaunkarik ere inori egiten ez diotenak, egonean egon eta gizendu beste lanik ez duten jan txakurrak alegia. Hauen izenaren berri galdetu nuen bisitan joan nintzen batean.
|
|
|
–Jendea, ateak eta trenak, besterik ez dago Irunen. Jendea eta ateak alde guztietan
|
dagoenez
, Vitas trenak ikustera joan da.
|
|
|
Chela Sandovalek oposizio kontzientzia esaten dio horri. Eta identitaterik ez
|
dagoenez
, ez dago argi gu hori zein den ere, ezta. Nor gara gu orduan?
|
|
|
Inesi bretoia kamionetan sartzen lagundu dio. Eguraldi hotza
|
dagoenez
, neskak txandal prakak eta jertse lodi zabala dakartza jantzita. UCLA?, eta horrela ez zaizkio gorputzaren formak ondo nabaritzen. Hala ere, erramalea hartzeko makurtu denean, begiak neskaren ipurdian josita geratu zaizkio Santiri, kuleroen marrazkia ikusi uste izan du eta.
|
|
|
Gainera, igogailua hondatuta
|
dagoenez
, oinez igo behar hiru pisu. Non sartu ote dut ditxosozko giltza?
|
|
|
Gure osasun sistemak tresnak eta botikak bilatu behar ditu horretarako. Azkarrena eta merkeena AEBetan erostea litzateke, baina bide hori itxita
|
dagoenez
, urrutira jo behar izaten dugu. Eta Txinara jo behar bada ere, joko dugu, pertsona baten bizitzak ahalegin hori merezi duelako?.
|
|
|
Batek aurretik oratuta eta besteak atzetik, abiatu dira berriro Bilbo eta Donostia lotzen dituen bide bazterretik, lehen egin duten norabidearen kontrakoan, pausoak, inkontzienteki baino ez bada ere, arotzak esan dien bezala emanez betiere. Kutxa txikia denez, eta oraindik hutsik
|
dagoenez
, eroso doaz pisu barik; esku bat nahikoa dute kutxari heltzeko, eta libre duten eskua poltsikora joan zaie biei, oharkabean. Izena aldatu berri duen kalea albo batera utzi dute oraingoan, eta apur bat aurrerago segitu dute; herriaren erdigunea zen, eta erdigune hori zein den adierazteko edo zutunik iraun duen iturri luzangaraino.
|
|
|
Ondoren egiten izan zaion kritikaren funts arrazoizkoak dioenez, euskal nazionalismoak erreibindikatzen duen lurraldea paisaia mota desberdinek osatzen dute, eta horrela onartu beharra dago. Hortaz, funtsezko ezaugarria ez denez, eta euren artean prototipo bakar bat ez
|
dagoenez
, paisaia mota bat bultzatzea inposaketa litzateke.
|
|
|
Zelan azaltzen da paradoxa hori? Zalantzarik ez dago, nazionalismoaren jite politiko eta askotan ahaztuagatik, orokorrean; eta, adierazita
|
dagoenez
, euskal nazionalismoaren hizkuntza lurralde motaren eraginagatik, gure kasuari dagokionez. Gakoa galderan dago, noski, euskal herritartasunaz hitz egiten baita; hots, kontzeptu politiko batez.
|
|
|
Eremu bateko helburuak lorgarri eta besteak lorgaitz ikusten badira, erreparo gutxiago dago batzuen alde jotzeko, besteak nolabait atzeratuta edo beste fase baterako utzita. Kasu honetan, nazio helburuak dira, jakina, lorgarri direnak, eta orain prestago
|
dagoenez
beste helburu batzuk behinbehinekoz bigarren mailan uztera, 11 burgesiarekiko elkarlana bultza daiteke. Iruzurrik gabeko elkarlana, jakina; biek atera dezaketelako etekin nahikorik, eta norberaren abiapuntua eta helmuga argi egonik.
|
|
|
Horixe da, hain zuzen ere, ezkerrak nazionalismoari erakutsi behar dion gauzetako bat. Hori dela eta, herri aberatsen artean
|
dagoenez
, Euskal Herriak estatu independentea edo subiranotasun maila goreneko estatu bat osatuko balu, eta, kapitalismoaren barruan, naziokide guztientzako ongizate maila altua lortuko balu ere, kapitalismo hori gaitzesgarri izango litzateke euskal herritarrentzat, munduko herri gehienek pobrezian jarraituko lukete eta. Ezkerreko nazionalismoa ezin da konformatu naziokide guztien ongizatea ziurtatzearekin; naziotik at, nazio guztien arteko elkartasunean sinesten du eta.
|
|
|
Eleberri honetan, pertsonaiak ez dizkigute ezagutzera ematen beren biografietako mugarri ofizial, garrantzitsu edo deigarriek, baizik egoera eta gertaera arrunten aurreko beren barne mintzoek, eta beste pertsonaien gogoan eragiten dituztenek (perspektibismoa). Skye irlakoez kanpoko ikuspuntua berariaz
|
dagoenez
ezabatua, Farorantz eko mundua arras da trinkoa eta bere baitan bildua (inmanentzia,, ez dago Jainkorik?). Virginia Woolfek uko egiten dio berak sortu pertsonaien ezagutza osoari, zalantzatia da:
|
|
|
Nolanahi ere, hiritarrak legea bere sentitzea da funtsean demokrazia. Horregatik Ardantza egitasmoan Estatuaren gabezia demokratikorik eza hain sarritan azpimarratzea (kontuan hartuz gainera, besteak beste, Amnesty International batek urtero, hau barne, salatu dituela torturak. Rousseaurentzat, suplizioen maiztasuna beti ahuleziaren seinalea da, edo gobernamenduaren nagikeriaren marka??, Espainian ofizialki demokrazia
|
dagoenez
geroztik), konstituzionalistei negoziaketetan eginiko ematea baino ez da, ez baitu egiarekin zerikusirik batere.
|
|
|
Hizkuntza arrazoietan oinarritu zuen, beraz, erabakia: Gipuzkoa Euskal Herriaren erdian
|
dagoenez
, bertako hizkera da ulertzeko errazena. Gipuzkoa barruan, berriz, Beterriko hizkera hartu zuen eredutzat eta, zehatzago esanda, Kardaberaz hernaniarrarena.
|
|
|
Bata begi bistakoa: Bizkaia Euskal Herriko bazterrean
|
dagoenez
, hango euskara arrotz samarra egiten zaiela gainerako euskaldunei. Mogelen garaitsukoa da, berriz, bigarren akatsa:
|
|
|
Garbi dago arauak zabaltzeko eta betearazteko bidea zehaztea ez dagokiola, berez, Hizkuntza Akademia bati, baina gurean, gauza horietaz arduratzen den besterik ez
|
dagoenez
, eta oso iritzi okerrak zabaltzen ari direnez, Euskaltzaindiak berak hartu behar luke erantzukizuna. Eta bada horren premia gorria, irizpide bateratu ezak oso ondorio beltzak ekartzen ari delako gure artera.
|