2000
|
|
«Amenabar eskubaloi taldea Ohorezko B mailan
|
ari dela
, hondartzako futbol txapelketa, eskolarteko lehiaketak, surfa, pilota, eta abar. Duela bi urte arte zuzeneko kirol emanaldiak egiten genituen.
|
|
Horrek badu eragina. Horrez gain, ez dugu kontuan hartzen, herri aldizkarien bitartez--beste gantxo batzuk dauzkatelako--jende asko
|
ari dela
alfabetatzen euskara batuan. Beste maila bateko alfabetatzea izango da, baina ari da...
|
|
Horregatik portzentaia hauek. Estatu mailan garbi ikusten da gainera frontenisa gora
|
ari dela
egiten eta beste jokamoldeak behera.
|
|
Beste hitz batzuekin esanda, nazionala izenondoa dela eta eragozpenak jartzen dituenari, argi eta garbi hauxe gogoratu behar zaio: jarrera prekonstituzional bat hartzen
|
ari dela
. Zakarrago esaterik ere badago.
|
|
Dena den, azken txanpan, erresoluzioa zertxobait lausotua geratzen da. Musika pixkanaka ahitzen
|
ari dela
, hutsune bat nabaritzen da irudiak sartu aurretik.
|
|
Bai. Izan ere, inprobisazioz jokatzen
|
ari dela
uste dut. Kanpora zabaltze horretan, bai behintzat.
|
|
" Helena eta arrastiria" zure azken eleberriarekin euskal literatura zabaltzeko bide berri bat lantzen
|
ari dela
dirudi.
|
|
Zein da beraz, ondorioa? Ba, Telefonica taldeko enpresa bati esker, Tele 5 ikaragarri aberasten
|
ari dela
. Horren harira, tentsio nabarmena dago; Tele 5en ez dira batere fidatzen" etsaiarena" den enpresa baten jarduerarekin," Gran Hermano" ko laburpenei dagokienez, gehienbat.
|
|
Txapelketaren egungo helburu eta funtzioak antzerakoak badira ere (bertsolari gazteei bidea ireki eta harrobia sortzea, alegia), badirudi garaiko modek eta joerek aginduta, giroa aldatzen
|
ari dela
: txapelketako hasierako urteetan, umeek lagunak egin, ongi pasa eta bertsotan aritzea zuten helburu bakar (beste aukerarik ez baitzegoen orduan bertsolaritzan).
|
|
Harkaitzek literatura eta musika nahastea aipatu du lehenago. Badirudi bide hori zabaltzen
|
ari dela
. Nola dakusazue hori?
|
|
Gero eta ikuspegi profesionalago batetik eta argitaletxeak gero eta enpresago diren heinean, narratiba sustatzen dute. Eta agian topikoa da esatea nobela agortzen
|
ari dela
. Baina inguruan ateratzen ari diren liburuei begiratuz, badirudi joera hori izango dela, memorietara jotzea, esperientzia liburuetara... eta horri fikzioa txertatzera.
|
|
Pilotaren osasuna ona dela aipatzen zenuen lehen, ikastoletan lana egiten
|
ari dela
, baina punta-puntan nafarrak bakarrik dabiltza. Zergatik?
|
|
Zer gertatzen ari da? Oso txosten bigunak egiten dituztela arkeologo batzuk eta ondare asko galtzen
|
ari dela
. Esate baterako San Telmoko plazan Erdi Aroko harresia aurkitu zen, ez Boulevardean aurkitutakoa, hori atzokoa da, Erdi Arokoa, askoz ere garrantzi handiagokoa.
|
|
Mendiak leku handia du euskaldunen imaginarioan, eta gehiegi lotu da natura garbia eta ama-lurra bezalako ipuinekin. Batzuek diote mendia kontsumorako lehen -gai bilakatzen
|
ari dela
orain, baina hori aspaldiko kontua da. Produkziorako, merkaturako, beti baliatua izan da eta paisaiak ez dira batere naturalak:
|
|
Eusko Jaurlaritzako Osasun Saileko arduradunek beraiek aitortu dute geroz eta lan istripu gehiago
|
ari dela
gertatzen EAEn. Horrela, Guillermo Lopez Vivanco, Osasunaren Plangintza eta Antolamendurako kontseilariordeak adierazi du azken hiru urteetako datuak alderatuz nabarmen ikusten dela urtetik urtera lan istripu gehiago dagoela.
|
|
AZKEN atxiloketa hauekin Garzonek desobedien-tzia zibila oztopatu nahi izan du, baina kontuan izan behar da Garzon epailea aspaldidanik
|
ari dela
herri honetako espresio garrantzitsu ugari kolpatu nahian; ezarpen antidemokratiko eta eskubide sozio-politikoak ukatzen diren egoera gainditzea helburu duten espresioak, hain zuzen ere.
|
|
Dena zen administrazioaren proiektuak sortzea. Uste dut azken urteotan politika hori aldatzen
|
ari dela
, besteak beste administrazioak berak sortzen dituen muntaien inertziak dirua gastatzeko oso aparato onak direlako, eta sarri askotan operatibitate zalantzazkoa edo errenak behintzat badirelako. Euskalgintza eta kulturgintza aurrera atera nahi bada, herri honen borondatea da artikulatu behar dena, eta ez administrazioaren borondatea bakarrik.
|
|
Azken 5 -6 urte hauetan urtero 1.000 bat saio egiten dira. Garbi ikusten da jaialdiak behera doazela, eta lagunartekoago den beste espazio bat sustraitzen
|
ari dela
: bertso afariena.
|
|
Bigarren, ekonomikoki: sinesten badugu Akitania-Euskal Herriaren arteko ardatz ekonomiko hori indartzen
|
ari dela
, hor hiru hizkuntzen lurralde bat izango da, eta Hegoaldean bizkarra erakusten ari gara frantsesari. Frantsesak ez dira hori egiten ari.
|
|
Nortasun propioari eusteko tresna ala globalizatutako ereduetan murgiltzeko bidea? Erantzunak erantzun, honelako gertaeren ondorioz kultura, nortasuna eta lurraldearen artean orain arte egon den lotura beste dimentsio batzuk hartzen
|
ari dela
bistan da, eta horri buruz zer pentsatua badugula
|
|
Kartzelan zegoela idatziriko Ni ez naiz hemengoa liburuak adierazten duen poetikaren pitzadura ematen du aditzera kartzelatik ihesi egin ondorengo poema honek. Halere liburuari hasiera ematen dion" Irakurtzailearentzako abisua" hitzaurreak aditzera ematen du itxaropentsuagoa den oreka berreskuratze saioan
|
ari dela
poeta bere baitan: " euskal poesia itsasoaren eta lurraren mugaldeko marinel-ostatu bat legez imajinatu nahi nuke, eta bertan eseri, ezen eta gu-pirata ingeles hark esan zezakeen bezala-tolerantziarako eta taberna batetan edateko jaio gara." (9 or.)
|
|
Liburu honetan antzematen da euskal literatura gazte hizkeran zein bizitzari hurbiltzen
|
ari dela
gero eta gehiago, eta horrek gure literaturari onurak baino ez dizkio ekarriko, izan ere, gazteengan literatura erakargarria izan dadin beharreko baldintzetako bat kontatzen diren istorioak gertukoak izatea da, fantastikotasuna martxan jarriz. (Gara 2000-II-5)
|
|
izan ere, eleberrian ez baitigu pertsonaiaren mundu intimo horretan sakontzeko ahalegin berezirik aurkezten. Urrujulegi intimismoaz aritzean, eleberri honen pasarteek berak bizitakoarekin duten loturaz
|
ari dela
uste dugu.
|
|
Orain arte esandakoa laburbilduz, esan dezagun ezen gure hipotesia honako haudela, alegia, euskal nortasun nazionala prozesu eta mekanismo ezberdinen bitartezeraikitzen
|
ari dela
. Alde batetik epe luzeko nortasun etnikoa daukagu, oinarrian osagaikultural eta historiko enpirikoak dituena (hizkuntza, oroimena, kultura, e.a.). Bestealdetik, aurrekoari lotzen edo gaineratzen zaion beste nazio-nortasun bat dugu, zeinaren barnean garrantzi handia duen eremu publikoan, eta beste eremu batzuetan, eraikitzen den irudikatutako komunitateak.
|
|
Albistegien azterketarako saio guztiak ez ditugu kontuan hartu, eta egunerokoalbistegi orokorretan eta bertan hedatzen diren saioak beren artean orekatzen dira, herrialde baten edo beste baten agerpenaren aldeko joerarik sortu gabe. Horrela, badakigu ezen bizkaitarra Bizkaiko albisteak jasotzen ari den bitartean, arabarra Arabakoakjasotzen
|
ari dela
. Baina Euskal Herriaren irudia albistegi orokorrak eskainiko dio.
|
|
Zerikusi zuzena diogunean hauxe esan nahi dugu, alegia, artikuluak ez duela ezertarako aipatzenEuskal Herria, osorik zein bere zati bat?, eta soilik Espainiaz
|
ari dela
. Artikulu batek Estatu Espainiarosoan eragina duen gertaera bat aipatzen badu (esaterako, Madrilgo Gobernuaren Ministro-kontseiluakhartutako erabaki bat) baina Euskal Herria era espezifikoan aipatzen ez badu, orduan. Espainiarekin soilikzerikusia duen artikulutzat?
|
|
C) Itxuraz kontrairaultza kontserbadore-monetarista jabetza-eskubide pertsonalen alde egiten
|
ari dela
ematen badu ere (kontsumitzailearen subiranotasuna), errealitatean ikus daitezkeen ezberdintasun ekonomikoak direla eta, Ongizate-Estatuaren aurkako erasoen ondorioz, biztanleriaren gehiengoaren kalterakoemaitzak ugaritzen ari dira.
|
|
Nor izan liteke bermatzaile? Nork berma lezake beste subjektu bati buruz
|
ari dela
, berau,. Wo Es warsoll Ich werden, formulari erantzunez subjektu gisa bere Zera-ra etorri (advenire) dela?
|
|
formulari erantzunez subjektu gisa bere Zera-ra etorri (advenire) dela? Nork baiezta lezake beste bati buruz
|
ari dela
, identifikazioetatik harantzagobere izatea subjektibatu duela. Hori analisi baten ondorio besterik ezin izan daiteke, eta analisia konfidentziala da.
|
|
Erne. Mundu osoan balioen berriztapena egiten
|
ari dela
jakiteak, ez digueuskaldunei gure lana premiazkoa dela adierazi besterik egiten. Orain arteko gurebalioen errebisioa egin behar dugu, zaharrak baliogabetuta geratu zaizkigulako.Gaurko euskal genoma behar dugu, ez aspaldikoa.
|
|
Gazteek hitza har dezaten eta hori berenbaitako (barneko eta kanpoko) egin dezaten ahalegindu behar dugu. Azken buruan, lurhonen, gizarte honen eskuko izan daitezen, gatazkak bideratzeko, konponbideakaurkitzeko eta utzi dizkiegun bideak eta beren kabuz sortuko dituztenak egin ditzaten.Kontua da, kultura garatzen
|
ari dela
eta aurrera egiten duela on-txar guztiekin, liburueta abestiekin, eskola eta harreman-modu berriekin.
|
|
Geroxeago, eta Frantziako estatuaz
|
ari dela
, honela diosku: –Iruditzen zait ezeuskaldunek, ez bretoiek eta ez besteek ere ez dutela argi esaten zer nahi duten eginberen hizkuntzarekin.
|
|
Zeren eta, ondo pentsatuta, hiru oharmen zoli eta zorrotz ageri zaizkigu hor. Lehenik, hizkuntzaren izaera eta funtzioa eraldatzen ari zaigula historian barrena, eta eraldaketa horrenoinarrian dagoen estatu modernoaren aginpidea gotortu ahala
|
ari dela
aldaketa horigertatzen. Hizkuntza ez dela, besterik gabe, gizajendeak elkarrekiko mintza-beharrakasetzeko soilik darabilen tresna aldagaitza.
|
|
Honek ezin du horrela jarraitu. Jabirekin asteburu hau pasatu eta gero, iruditzen zait mundu guztiak jakin behar duela hemen zerbait gertatzen
|
ari dela
. Momentuz, argi esan diot Jabiri hau azken aldia izan dela.
|
|
Eta nik galdetzen dizut: ez al zaizu iduritzen, ezen Nafarroarekin ere antzeko zerbait gertatzen
|
ari dela
–Izan ere, ez ote da zuzen ari gaurko hainbat nafar gazte, Espainiaren izenean pizten diren gerla horiei uko egiten dietenean, zeren nafartzat baitute, lehenik eta behin, beren burua?
|
|
Ezinbestean, eguraldia du hizpide jarraian. Eta, horretan
|
ari dela
, trumoitsu dagoela adierazi nahian-edo, zeru berundua esamoldea erabiltzen du euskara gazteleratuz. Zeru berundua, ahoan dastatzen dut metafora.
|
|
Atzealdean, Ruben eta Karmelo ere eseri dira: lehenengoa Segoviakoa da eta, haren portzelanazko zurbiltasunari erreparaturik, egingo nuke bolada txarra pasatzen
|
ari dela
; bigarrena Madrilekoa da, baina duela urte asko Frantziako hiriren batean bizi da, liburuzain lanetan. Biak ere aski diskretoak dira eta bidaia apenas mintzatu gabe egin dugun arren, abiatu berritan barteko kontu batzuk entzun dizkiet:
|
|
Eta Ruben Rakeli segika ibili zaio, eta hura sartu den jatetxera sartu da, eta azkenean elkarrekin baz  kaldu dute. Ez dakit zenbateraino kezkatzeko modukoa den, baina nago Rakel eta Rubenen artean zerbait dagoela, edo zerbait sortzen
|
ari dela
. Atzo ere, gaueko ibilaldian, halako zerbait antzeman nien berbetan eta begiradetan.
|
|
Edozein modutan, azken egunotan esandakoa baino askoz gehiago ezin dizut esan: beharbada Gasteiztik etorri zenetik hobera egiten
|
ari dela
eta Ruben, nahiz eta apaizgaia izan, uda honetako souvenir bat izan daitekeela, edo zerbait gehiago agian. Nik argi daukat zuen arteko gauzak ez direla lehen bezalakoak izango, baina irudipena dut oraindik garaiz zabiltzala eta, Rakel berreskuratu gura baduzu, zertxobait egin ahal duzula.
|
|
4 Bihotzean adabakiak josten
|
ari dela
, Mary Landfordi Dabid telefono eta telegrama batekin
|
|
Antzerki-eskolen egoera hobetzen
|
ari dela
ematen du. Egiten duten lanaren errekonozimenduak klandestinitatearen esparrua gainditzen lagundu die eta homologazioa, mailakatzea, bateragarritasuna eta antzerkia unibertsitateko karrera izatea bilatu behar da gaur egun. Talde profesionalak, erakunde publikoak eta ikus-entzunezko komunikabideak jabetuta daude beharrak asetzeko adina aktore prestatzeko duten gaitasunaz eta ez litzateke txarra bide honetatik esfortzuak bateratzea eta, era berean, antzerki amateurrari bere esparrua errespetatuta, haien osagarri edo unibertsitate eta antzerki eskolen eremuan zirkuitu propioa izatea.
|
|
Inkognita asko badaude ere, guztia ez da beltza. Ohiko soporteetan dagoen hainbat ezagutza hondatzen
|
ari dela
jakina da. Hor ditugu antzinako testu zientifikoak, artxibo ofizialak, gutunak, argazkigintzaren hasierako bidrio plaketa negatiboak... onddo, intsektu, paper azido eta gizakiaren eraginez hondatzen.
|
2001
|
|
Ez ahal zerate konbentzitu gure sozietate osoa dagoela helburuetatik bazterturik eta guztiz alienaturik? Ez ahal zaudete konbentziturik gure zibilizazio guzia huskerietan
|
ari dela
–Noiz konbentzituko gera ekonomikeria eta teknikeria guzien munstrokerietaz?
|
|
Ez dakit, agian kanpoaldean gauzak hobeto bide doaz (eta esate baterako Italian esan dezakete" Italia va bene") baina hemen inguruan ez. Azken hilabeteotan garbi aski ari baikara ikusten zentru baino gehiago eskumako partidua den PP gaizki baino gaizkiago
|
ari dela
gauzak egiten eta hainbeste arazotan hankasartze itzelak ari dela burutzen. Eta iadanik Aznar ez da ari" España va bien" lelo hori gehiago errepikatzen.
|
|
Ez dakit, agian kanpoaldean gauzak hobeto bide doaz (eta esate baterako Italian esan dezakete" Italia va bene") baina hemen inguruan ez. Azken hilabeteotan garbi aski ari baikara ikusten zentru baino gehiago eskumako partidua den PP gaizki baino gaizkiago ari dela gauzak egiten eta hainbeste arazotan hankasartze itzelak
|
ari dela
burutzen. Eta iadanik Aznar ez da ari" España va bien" lelo hori gehiago errepikatzen.
|
|
Baikor, halere: " Esan diteke aldakuntza sakon xamarra ematen
|
ari dela
jende hanitz eta hanitz, zorionez. Gaur egun iparramerikar asko zalantzan bizi da.
|
|
Mundializazioaren aurkako mugimendu hori, esaterako, oso ezberdina da gure garai haiekiko. Gaur egun esaten da mugimendu hori artxipielago edo eltxo multzoaren bidez funtzionatzen
|
ari dela
. Zenbait tokitan erakunde iraunkorrik gabe dihardute, Interneten bitartez eta mugimenduak Interneten bidez segituz.
|
|
Hogei urte daramatzagu nazio arazo horren eduki nagusiak hustuz eta inguru demokratiko huts eta soil batean kokatuz. Ondorioa zera da, asko demokrata huts bihurtzen
|
ari dela
eta eduki sozial edo ekonomikorik gabeko zerbait planteatzen ari dela. Horren ondorioak oso latzak dira, horrek EAJrekin, hemengo burgesiarekin, aliantzak ekarri ditu, baina maila oso konkretuetan.
|
|
Hogei urte daramatzagu nazio arazo horren eduki nagusiak hustuz eta inguru demokratiko huts eta soil batean kokatuz. Ondorioa zera da, asko demokrata huts bihurtzen ari dela eta eduki sozial edo ekonomikorik gabeko zerbait planteatzen
|
ari dela
. Horren ondorioak oso latzak dira, horrek EAJrekin, hemengo burgesiarekin, aliantzak ekarri ditu, baina maila oso konkretuetan.
|
|
Lehen esan da Hirugarren Munduan ezkerra ez dela horrenbeste aldatu, baina nik uste dut baietz, ezkerra toki guztietan ari da aldatzen. Porto Alegren argi ikusi da globalizazioaren aurkako mugimendutik ezker berri bat sortzen
|
ari dela
eta pixkanaka burua bere lekuan jartzen ari dela.
|
|
Lehen esan da Hirugarren Munduan ezkerra ez dela horrenbeste aldatu, baina nik uste dut baietz, ezkerra toki guztietan ari da aldatzen. Porto Alegren argi ikusi da globalizazioaren aurkako mugimendutik ezker berri bat sortzen ari dela eta pixkanaka burua bere lekuan jartzen
|
ari dela
.
|
|
Hau guztia Bilboko Guggenheim Museoaren lehen urte arrakastatsuen ondoren. Arte garaikidea gurean garai onak bizitzen
|
ari dela
dirudi. Baina agian horixe besterik ez da, irudia.
|
|
" Komunismoaren aitak arrazoi du, gizonak burruka bat ari duela munduarekin esaten digunean. Eta egi da ere, burruka ortan gizona
|
ari dela
gallentzen, alde batera behintzat, berriro esanda. Munduaren sekretoak argitzen ari da gizona eta sekreto oien giltzak pillatzen dijoa, mundua bereago duelarik egunetik egunera eta etekin obea ateratzen diolarik.
|
|
Badirudi PSE oso urrun dela gobernu horretatik, baina hori ez da gure arazoa. PSE aldatzen
|
ari dela
dirudi, hemengo gidariak presioak jasaten ari dira. Zaila da ulertzen Euskaditik baino Madriletik aldatu nahi izatea alderdiaren norabidea, Madriletik presionatzen ari baitira norabidea aldatzeko, hori ez da positiboa alderdientzat ez herri honentzat.
|
|
Jendea izutzen hasi da datorren manipulazio genetikoarekin. Egia esan, kaleko jende arruntak, ez adituak, ezer gutxi daki oraindik gai honi buruz baina ezin da ukatu gero eta handiagotzen
|
ari dela
ezinegona eta kezka larria. John Le Carre idazleak idatzitako azken liburua(" El jardinero fiel") irakurri duenak badaki garbi asko zertaz ari naizen:
|
|
" Teoria bat dago, zeinen arabera idazlea beti liburu bera egiten ari den. Nik uste dut idazlea" mapa mundi" berdina osatzen
|
ari dela
. Liburua diferentea da baina obra bakoitza" mapa mundi" horretako herrialde bat da."
|
|
Bestalde, hortxe dago Bizkaiko Diputazioarekin, BBKrekin edota EUDELekin lanpostuak sortzeko Behargintza hitzarmena ere. Honek guztiak bertako bizimodua hobetzeko helburua du, eta hein handi batean lortzen
|
ari dela
ematen du: besteak beste, bailarako errepideak hobetu dira, telebista eta telefono estaldura handitu eta hobetu da, saneamendu sarea bideratu da...
|
|
PSNk inoiz ez dio utziko UPNri Euskararen Legea aldatzen, eta guk beti esan dugu lege hori
|
ari dela
bermatzen Nafarroan euskararen garapena. Baina UPN argia da, eta legea aldatu ezinean, bere menpeko eremuak dekretuz aldatzen ditu.
|
|
ETAk badaki erreferente politiko inportantea dela, eta halaxe jarraitu nahi du izaten bere ekintzen bidez. Baina, ETAk badaki ere abertzaletasunari kaltea egiteaz gain, norbanakoaren eskubideak urratzen dituela eta pertsona asko sufritzen
|
ari dela
. ETAren amaiera ez da etorriko poliziak komandoak atxilotzen dituelako edota EAJk proiektu politiko baten truke amaitzea eskatzen diolako.
|
|
Hala, hankaz gora jarriko du bulegoa eta berarekin dauden beste pertsonaiak. Poliziak egindakoa estaltzen laguntzen
|
ari dela
uste dute besteek, kontrako guztia egiten ari den bitartean. Hori guztia eszenografia sinple batean, komisaria bateko bulego batean, non mahaia, idazmakina, leihoa eta aulkiak besterik ez dauden.
|
|
gramatikalak diren egituren arteko aukera, eta hiztegi batuan ageri diren hitzen arteko aukera, besteak beste. Eremuaz
|
ari dela
, unibertsitateko euskara aipatzen du Miren Azkaratek, eta hauxe dio hartaz: " Ez dago inolako dudarik, unibertsitateko euskarak ezingo duela gramatika-akatsik izan, eta, erabilera estandar zainduari dagokion neurrian, Euskaltzaindiak batasunerako emandako arauak bete beharko dituela; arau hauek eurak ere gaurko erabilera agramatikalak saihestea dute helburu behin baino gehiagotan.
|
|
Pirinio Atlantikoetako Andre Viau prefetak neurri hauen munta zehaztu zuen hurrengo egunean. Aipatu neurri administratibo hauek, administrazioa aspaldi honetan lantzen
|
ari dela
zehaztu zuen, eta Frantziako Gobernuak Euskal departamendua sortzeko inolako asmorik ez duela argi eta garbi utzi ere bai.
|
|
ETAk izua areago zabaldu nahi du, argi eta garbi. Baina, herriak sortutako ertzaintza izanik, herriak nekez ulertuko du ertzainak hiltzen ETA Euskal Herriko askatasunaren alde
|
ari dela
. ETA amildegi baten barrena sartu zen aspaldi eta ezker abertzalea berekin darama norabide ulerkaitz horretan.
|
|
Halakoetan maisuen aipuak lagungarriak izan ohi direnez gero, gogora ekarriko dut nola Koldo Mitxelenak halako zerbait esan ohi zuen, gutxi gorabehera: kultura egiazko bat, bere buruarentzat sortzen ari denean, mundu osoarentzat
|
ari dela
sortzen. Orain arte esan liteke idazle bakar baten obra oparitu diogula mundu zabalari, Atxagarena hain zuzen(...).
|
|
Eta zer dago azken finean honen guztiaren atzean? Bada, herrialde islamiarretan mugimendu politikoen berraztertze bat gertatzen
|
ari dela
. Boterea hauteskunde bidez hartu eta sistema demokratikoak eraikitzen saiatu diren erakunde tradizionalenek porrot egin dute.
|
|
Eskubide zibilak galtzeko arrisku handia dago eremu horretan, eta egoera baliatuz proposamen zoroak egiten ari dira. Hala ere, nik uste dut erantzun maila bat izaten
|
ari dela
eta horrek geldiaraziko dituela egin nahi diren astakeriak. ' Nirekin edo nire aurka' horrekin gauza asko justifikatu nahi dira.
|
|
Ezin da ukatu beste giro batez
|
ari dela
mintzatzen Jesi, baina horrelako hitzek beti sortzen dute, ilusio aipamen zehaztugabe eta isiltasunen bidez, kontzeptu mitologikoa. Sarrionandiak sortzen dituen mitoetan garaipena ez dago ziurtatua, eta hildako asko dago-ene ustez, zoritxarrez-orrialde hauetan.
|
|
Badirudi, bada, poesiaren funtzioaz galdera egiten duenean Sarrionandia gai ezaguna aipatzen
|
ari dela
artearen funtzioa gizarte burgesean. Poesia gizarte honetan kontrajarpen bizarroan geratu da:
|
|
Hala ere, badirudi egoera aldatzen
|
ari dela
: Madrilgo Lehen Instantziako 13.
|
|
Horri buruz ere hezkuntza erreforma bat egiten
|
ari dela
esan genezake, zeharkako gaiak edo curriculum soziala alegia.
|
|
(Harrituta) Nik esango nuke zentrifugatzen
|
ari dela
...
|
|
MIREN jiratu, atea zabaldu eta ANGELA sukaldetik sartzen
|
ari dela
ikusiko du, sakeleko telefonoa belarrian duela. Arropa sexya darama den goizerako.
|
|
(Aterantz begiratuz) Badirudi zure, zita? atzeratzen
|
ari dela
... (Jakin-minez) Nor da?
|
|
IMANOL fotokopiak ateratzen
|
ari dela
ikusten dugu, oso larriturik. Telefonoaren hotsa.
|
|
Lehenengo aldiz ikusiko dugu LEIRE eserita dagoen bitartean arropak lisatzen
|
ari dela
. LEIREk arreta gehiago jartzen du telebistan arropetan baino.
|
|
Gauak eta Hiriak liburu konplexua eta anbiziosoa da. Ez du mundu bat sortu etaislatu nahi bakarrik; fikzioa lantzen
|
ari dela
ere agerian jarri nahi du, eta metaliteraturaz, literaturaren inguruan sortzen diren kezka eta planteamenduak, osatutadago liburua.
|
|
hartaz: maila esplizituan haurtzaroko gertakizun batzuenoroitzapena eskaintzen digu narrazioak, baina, aldi berean, bizitzaz
|
ari dela
ulergenezake, inplizituki ari ere?, hots, haurtzaroaren babesetik mundu zabaleraatera eta bizitzaren bideari lotu beharraz. Antzeko zerbait gertatzen da. Eguzkiakortze urdinean nabegatzen?
|
|
izeneko narrazioan ere (adibideak, dena dela, benetanugariak dira): maila esplizituan narratzen zaigunaren atzean, unikornioaren bilaketa haren atzean, narrazioa bizitzaz
|
ari dela
irudi dakiguke, zerbaiten bila bizi baikara gu ere. Bizitza, Sarrionandiaren hitzetan, «egiaren eta zorionaren bilaketa epikobat da» (AEE,. Post scriptum?, 121 or.).
|
|
Maila esplizituan geratuz gero, testuak onomatopeien inguruko bitxikeria bateskaintzen digula pentsa dezakegu. Alabaina, esaten zaigun horren inplikazioakeratorriz, testua ikuspegiaren garrantziaz
|
ari dela
erabaki genezake. Izan ere, edozein gauza, tiro bat, kasu?
|
|
Honela, idazleaz daukagun irudiak izandezake eraginik. A. Epaltzak honelaxe dio (Narrazioak liburuari buruz
|
ari dela
):
|
|
Esan daiteke, hizkuntza eta psikologia soziala? izeneko arloareneraikuntza 70eko hamarkadan hasten dela eta etengabe
|
ari dela
garatzen.
|
|
7 Euskalduntze-prozesua areagotzen
|
ari dela
ikusirik, eta jarraituko duela ereuste izanik, badirudi ondoko bi egoera hauek direla etorkizunean azpimarragarrienak, behin eta euskararen ezagutza ziurtatuta dagoenean hainzuzen: 1) Alde batetik, sozialki, euskararen erabileraren, premia?
|
|
Autorearen ezaugarri batzuk idazten ohi dira liburuetan, bere prestakuntza egokia azpimarrazteko. Gure kasuan, perfume eta usainaren zaletasuna egunez egun eraikitzen
|
ari dela
esan behar da. Jatorriren bat aipatzeagatik, P. Süskind-ek idatzitako Das Parfum(. Perfumea?) izeneko eleberria, edota UEUk argitaraturiko Etxean egiteko perfumeri produktuak liburua aipatuko ditugu.
|
|
Sustapen ministroak, Francisco Alvarez Cascos-ek, onartu du Aireko Istripu eta Gertakarien Ikerketa Batzordeak baliabide gutxi dituela bere lana egiteko, baina ziurtatu du Gobernua bere lan-baldintzak hobetzen
|
ari dela
. Senatari sozialistak, Luis Ayllonek, bestalde, azaldu du sektore aeronautiko osoak, pilotuek, kontrolatzaileek, elkarte profesionalek, ikastetxeek, erabiltzaileek eta eragindakoek erakunde horren jardunari buruzko eztabaidan parte hartu dutela, eta guztiek diote Espainian Istripuen Ikerketarako Batzordeak “ez duela funtzionatzen eta ez direla serio aztertzen aireko istripuak”.
|
|
Kozinatu ondoren, aleak bereizita egoten dira, amilopektina gutxi baitute (arrozaren osagaia), eta hori ezinbestekoa da entsaladetan eta goarnizioetan prestatzeko. Egosten
|
ari dela
, limoi-zuku koilarakadatxo bat edo bi gehitzen bazaio urari, arrozaren zuritasuna areagotu egingo da. Basmati eta patna indiar arrozak mota honetakoak dira.
|
|
Horren guztiaren helburua da generikoak indartzeko politika bat lortzea, gastuari eustea, botikak zentzuz erabiltzea eta preskripzioa eta kalitate-aurkezpena lortzea. Idazkariordeak adierazi zuen sendagai generikoen aldeko apustua emaitza handia izaten
|
ari dela
, eta gogorarazi zuen 1997an hasi ziren 22 sendagaietatik 900etara iritsi dela. Botika horien salmenta %5, 5ekoa da osasun-sistema nazionalean, eta Insaluden portzentajea %7, 5ekoa da.
|
|
Azkenik, azpimarratu behar da gerta daitekeela ECVTk eragindako kolitis hemorragikoaren maiztasuna gutxietsita egotea, bai muga teknikoengatik, bai beherako odoltsua eragiten duten serotipoek ez dutelako zerikusirik koadro kliniko honekin (O157: H7) maizenik lotzen denarekin. Azken hori, gainerako serotipoek ez bezala, erraza da lagin klinikoan antzematea; hala ere, egileek uste dute orain arte argitaratutako gorabeherak errealitate epidemiologikoaren isla fidela direla, eta, behar handirik ez duten arrazoiengatik —horien artean, ez da azpimarratzekoa haien bilaketa zehatzagoa—, benetako hazkunde txiki bat gertatzen
|
ari dela
. Denbora gehiago behar da mikroorganismo enteropatogeno arriskutsu horren prebalentziaren joera ebaluatzeko.
|
|
Ekonomia moteltzen
|
ari dela
nabariak diren arren, oraingoz ez dirudi kontsumoari kalte egiten ari denik, urteko lehen seihilekoan Espainiako inportazioak izugarri igo baitira. Kanpoan egiten diren erosketen aurrerapen horretan, kontsumo-ondasunek (horien inportazioak %13 hazi ziren), automobilek, jantzigintzak eta beste manufaktura batzuek lagundu dute.
|
|
Hala ere, Espainiako osasun-sistemaren funtzionamendu egokia defendatu zuen, “ez dela txarra edo akastuna”, nahiz eta noizbehinkako arazoak izan, “ikertu, neurriak hartu eta erantzukizunak argitu behar direla”. Villalobosek onartu zuen Espainiako Medikamentu Agentzia, Osasun Sailaren menpekoa, aztertzen
|
ari dela
ea baden argudio juridikorik Bayerren (Lipobay-ren fabrikatzailea) aurkako kereila bat auzitegietara eramateko, Alemaniako Gobernuak egin duen bezala, jokabide arduragabeagatik, zeribastatina beste printzipio aktibo batzuekin konbinatzean erreakzio kaltegarrien arriskua, baita heriotza ere, jakinaraztean. Villalobosko parlamentuko agerraldiaren iragarkiak ez zion amaiera eman PSOEri.
|
|
Montorok dio euroa iristean diru beltza azaleratzen
|
ari dela
|
|
Espainiako Udalerrien eta Probintzien Federazioak (FEMP) antolatutako jardunaldietan, ministroak gogorarazi zuen telekomunikazioetako operadoreak eta sareak ugaritzeak “jabari publikoa okupatzeko eskubidea erabiltzeko agintzea beharrezkoa dela”. Ildo horretatik, iragarri zuen MCYT ministro-agindu bat izapidetzen
|
ari dela
, prozedura hori arautzeko eta “sareen erabilera herritarrei zabaltzeko zangak behin eta berriz ireki beharrik gabe”. Bestalde, Birulések konpromisoa hartu zuen Telekomunikazio Azpiegitura Komunak (IKT) –azken erabiltzaileak bizi diren eraikinetan daudenak– arautzen dituen legeria eguneratzeko, “herritarren artean telekomunikazio-zerbitzu berrien eskaintza gero eta handiagoa bultzatzeko”.
|
|
Ikerketen Bulego Federalak (FBI) lehendik ere onartu zuen programa informatiko ‘espioiak’ erabiltzen ari zela, susmagarritzat jotzen diren erabiltzaileen informazio baliotsua lortzeko, pasahitzak bezala. Baina FBIk lehenengo aldiz onartu du ‘Linterna Magikoa’ izeneko programa informatiko eztabaidagarria garatzen
|
ari dela
. Programaren funtzionamendua birus informatiko batzuen antzekoa da.
|
|
Ez daki zer esan, nondik hasi. Nola azaldu denek argitutzat ematen duten heriotza bat bere kontura ikertzen
|
ari dela
–
|
|
Berez ohartu ote da laguna, bere begiradaren bat atzematean malekoian, edo beste batek esanda jakin du. Eta batez ere, Arantxa ere ohartu ote da bere pausoak jarraitzen
|
ari dela
.
|
|
Ustekabean harrapaturik. Korrika
|
ari dela
atzera begiratzen du Arantxak tarteka sorbaldaren gainetik, gazela izutu aurpegiarekin. Nor edo zer dator ba.
|
|
Beste metro mordoska bat egin du Tasiok, Arantxa beragandik
|
ari dela
ihesi konturatu den arte. Dagoen lekuan geratu da orduan.
|
|
Irribarre egin duenean ere, Robert de Niroren plantak egiten
|
ari dela
pentsatu du Tasiok. Taxi Driver-en duen paperean.
|
|
–Bale, bale –erantzun du Tasiok bareago, laguna haserretzen
|
ari dela
nabarituz–, ez diat meriturik kentzen. Esan nahi nian bakarra hori zuan, zera, ez nagoela nire sasoi onenean.
|
|
Frogak. Esku bat iletik igaro du Tasiok, etsipena bere barnean gailentzen
|
ari dela
sumatuz. Ezin du jasan Arantxa eta bere senargai arraunlaria azkenean libre aterako direla pentsatzea.
|
|
Baina zer arraio kontatzen ari zaio. Bakarrik hitz egiten
|
ari dela
ematen du eta. Ez da isiltzen.
|