|
2000
|
|
|
Telekomunikazioei esker, finantza plaza finantza espazio bihurtu da. Delako ziberespazioaren agerpena lan merkatua eraldatzen
|
ari da
azken urteetan, eta elkartrukatzeen desmaterialtzeak aberastasunaren sorreraren gainean eragina du. Gauzak horrela, enpresak mundu mailako merkatuak bereganatzeko prestatzen ari dira.
|
|
|
" Dakarren deskribapen soziologikoak mende ondar huntan gure alderdian egiten den literaturan oihartzun haundia badu. E. Etxamendi eta D. Landart, besteak beste, eremu hortan
|
ari zaizkigu
azken urte hauetan." (Maiatz 22)
|
|
|
Hauxe da Juan Mari Lekuonaren sorkuntza batek eskaintzen digun bide oparoa.Ilargiaren eskolan obrak urrats ukaezinak eman ditu, eta gu urrats horien alderdibatzuk argitan ezartzen ahalegindu gara. Urrats hauek euskal poesiaren eremuan bestepoetetan ere atzeman daitezke, hala nola, Mikel Lasa, K. Izagirre, 32 Lete eta bestebatzuengan, euskara, poesian, ibilbide iradokikorra egiten
|
ari zaigun
azken urteotan.
|
|
2001
|
|
|
Nik, hala ere, zabalagoa ikusten dut esparrua.
|
Ari gara
azken urteotan ekin eta ekin hezkuntza etairakas kuntza ren inguruan, gizartean bestelako alorrik ez balego bezalaxe. Hartara, hezkuntza sistema horren fruituak, gure gazteak, arras bakarturik ibiltzen dira langintza edo mundu profesionalean euren euskarazko trebakuntzak erakutsi nahi dituztenean.
|
|
2002
|
|
|
Desoreka hauek berriak dira sarritan, berau eragiten duten jarduerak bezain berriak (Internet kasu). Horregatik gaiaren inguruko azterketak ugaltzen
|
ari dira
azken urteetan. Ikertzaile ugarik «adikzio» hitzaren aldeko hautua egin du eta denborarekin ofizial bihurtuko delakoan dago.
|
|
|
Bizitzaren zientziei buruzkoa da, eta animalia-bioteknologian espezializatua. Estatu Batuetako Nekazaritza Sailaren (USDA, ingelesezko sigletan) zifrek erakusten dutenez, animalien ikerketa bioteknologikoa nabarmen hazten
|
ari da
azken urteotan. Adituek diotenez, kontsumitzaileei eskaintzen zaizkien elikagaien ekoizpena askoz eraginkorragoa eta kalitatezkoa izan dadin bideratu behar da ikerketaren helburua.
|
|
|
Alterazio hori gene bakar batean kokatzen den genea, halako moldez non gene horrek sortu behar zuen entzima edo proteina ezohikoa den edo ez den gertatzen. Horrelako gaixotasunetan bide bat irekitzen
|
ari da
azken urteotan etorkizuneko tratamenduetarako, eta horren adibide da, hain zuzen ere, Pomperen gaixotasuna”. Kasu horietan, falta den entzima identifikatzen denean, aldatutako genea aldatzen saia daiteke, edo pazienteak fabrikatu ezin duen entzima osatzen.
|
|
2004
|
|
|
Jaitsiera ez da liburugintzan bakarrik sumatzen, Euskalduntze-Alfabetatzean ere jaitsiera izugarria egon da. Euforia saltzen
|
ari gara
azken urteotan, baina egoera ez da hain baikorra; euskalgintzak zulo handiak dituela esan liteke. Helduleku batzuk behar ditugu eta askotan ez dugu egoera hain larria denik onartu nahi.
|
|
2005
|
|
|
Ttipi ttapa hamabostekariak 6.000 harpidedun ditu egun. Zonaldeko udaletatik, Eusko Jaurlaritzatik eta Nafarroako Gobernutik jasotzen dute aldizkarirako diru-laguntza. Baina Nafarroako Gobernuaren diru-laguntza jaisten
|
ari da
azken urteotan: 1999an 7 milioi pezeta jaso zituzten eta iaz 18.000 euro, erdia baino gutxiago, beraz.
|
|
|
Elizak gogortasuna eta zorroztasuna apaldu ditu. Teresak esan bezala, sakratuaren laizizazioa ematen
|
ari da
azken urtetan. Ateoak, agnostikoak gehienbat, erromesaldietan ibiltzen dira, Xabierraldian eta tokian tokiko festa patronaletan.
|
|
|
Euskaraz gain mintzo zituen espainola, frantsesa, alemana, inglesa eta arabea. Teologia ikasten
|
ari zen
azken urte hauetan eta, gauza bitxia, denak dakizkiten kazetalari hoietan bihi batek ez digu horrelakorik salatu! Egia erran, haren ehorzketetan meza bat izan dela ere ez du erran Berria bere kazetak, dedikatu dizkion sei orrialdeetan.114 Futbol partida bat aipa lezakete baloia eta kirolariak badirela ere erran gabe!
|
|
2006
|
|
|
Udare-itxurako loditasunak, emakumearengan ohikoa denak, arrisku txikiagoa dakar, baina inoiz ez da alde batera utzi behar. Gerriaren perimetroa handitzen
|
ari da
azken urteotan. Espainian, zehazki, gizonen% 30ek eta emakumeen% 37k uste baino gerri handiagoa dute.
|
|
|
Orain dela lau urte, Euskal Autonomia Erkidegoko etorkinak biztanleriaren %1 ziren, eta, aldiz, Espainiako Estatuko beste leku batzuetan, %8 inguru. Nolanahi ere, biztanle-kopuru hori handitzen ari da, eta kanpotik etorritako ikasleak gehitzen
|
ari dira
azken urteotan.
|
|
2007
|
|
|
Horrelako terminal edo komunikatzeko tresna mugikor edo eramangarrien merkatua izugarri handitzen
|
ari da
azken urteotan. Gero eta ezagunagoak egiten zaizkigu.
|
|
|
Aholku batzuk kontuan hartuz gero, pisuko metro karratu txikiei etekina atera ahal izango zaie diru gehiegi inbertitu gabe. Espazioa irabazteko aukerak Altzari-fabrikatzaileak etxebizitzen ezaugarri berrietara —gero eta murritzagoetara— eta maizterren beharretara egokitzen
|
ari dira
azken urteotan. Ildo horretatik, altzari modernoek joera funtzionala dute, diseinua eta kostuak merkatzen dituzten lehengaiak konbinatzen dituena.
|
|
|
Hipotekaren titularra hiltzen bada, higiezinaren jaraunsleak merezi badu bakarrik onartu ahal izango du," inbentarioaren aldeko jarauntsiaren" arabera hari uko egiteko duen eskubidea kontuan hartuta. Bestalde, bankuak eta kutxak hipoteka-kredituei lotutako bizi-aseguruak sustatzen
|
ari dira
azken urteotan, hain zuzen ere, bizkarra emateko eta, titularra hilez gero, aseguru-etxe horiek etxebizitzaren prezioa eta interesak babesteko. Adituek gomendatzen dute aukera guztiak ondo aztertzea eta oinordetutako higiezina saltzea, titular berriak hipotekaren ordainketei aurre egin ezin badie, horrek dakartzan gainbalioekin.
|
|
|
Eta horien artean dago bide berdea berreskuratzeko proiektua ere, garai batean Plazaolako trenak Iruñea eta Donostia lotzeko egiten zuen 84 kilometroko bidea berreskuratze egitasmoa, alegia. Eginahal horretan
|
ari dira
azken urteotan, eta dagoeneko 19 kilometro atondu dituzte Mugiro (Nafarroa) eta Andoain (Gipuzkoa) artean: 2000 urtean Mugiro-Lekunberri-Uitzi bide zatian lehen zazpi kilometroak inauguratu ziren; 2001ean Uitziko tuneletik Gipuzkoako mugarako bertze 12 kilometro egokitu ziren.
|
|
|
Mexikon, Ciudad de Juarezen desagertu eta hildako emakume eta neska gazteen kasua, horren adibide askotako bat da. Ehundaka emakume modu sistematikoan erailak izaten
|
ari dira
azken urteotan Ciudad de Juarezen; 4000 emakume hilak edota desagertuak azken 10 urtetan. Emakume horien egoera gertutik ezagutzeko, hildako bi emakume gazteren amen testigantzak entzuteko aukera izango dugu.
|
|
|
Jarrerei dagokienez, EAEko egoera soziolinguistikoa oso baikorra da momentu honetan. Dena den, plangintzaren aurkako iritzi gogorrak agertzen eta zabaltzen
|
ari dira
azken urte hauetan. Hainbat faktore direla medio (egoera soziolinguistikoa, egoera ekonomiko gero eta zailagoa, immigrazioa, e.a.) iritzi ezkor bat zabaltzeko arriskua dago (eta zabaltzen ari da):
|
|
2008
|
|
|
Horregatik, sistema nola moldatu aztertzen
|
ari dira
azken urteetan, eta aukera bat izan daiteke kuotatik kanpo uztea normalean itsasora botatzen dituzten arrain mota horiek; alegia, horien pisua ez aintzat hartzea portuan arraina pisatzen denean.
|
|
|
Langileak enpresako bazkide gisa izan dezakeen kokapena gaurkotasun harrigarria izaten
|
ari da
azken urteotan. Kooperatibagintzan gai honi buruz betidanik izan den azterketatik aparte, herri anglosaxoietan, eta AEBn bereziki, kapital-korporazioen korporazio-agintearen diseinuan lehen mailako gaurkotasuna duen gaia bihurtzen ari da.
|
|
|
Zerbitzari hedatuena, berriz, sendmail izan da, librea eta Unix sistema gehienetan estandar bihurtu zena. Nolanahi den, postfix eta qmail programak zabalpen handi samarra lortzen
|
ari dira
azken urteetan, duten abiadura, sinpletasun eta segurtasunarengatik. Ondoko ataletan postfix eta sendmail deskribatuko dira.
|
|
|
Munduaren antolaketa eredua azkar aldatzen
|
ari da
azken urteotan, batez ere, orain dela gutxira arte garapen bidean ziren hainbat herrialde jada garapenaren lehen lerroan jarri direlako. Brasilek, Hegoafrikak, Indiak, Mexikok eta Txinak osatzen dute ekonomia emergenteen taldea.
|
|
|
«Askoz gogorragoa da, herri txikietan batik bat». Hala ere, EHGAMek urtero antolatzen duen kanpaldia «arraroa» da, gizon baino emakume gehiago biltzen
|
ari direlako
azken urteetan. «Hori ez da batere normala, emakume lesbianak askoz ere ezkutatuago daudelako».
|
|
|
Ez dirudi pozteko moduko koadroa. Dena den, gazteenen artean badirudi hezkuntzaren eragina azaltzen ari dela; eta adinekoek adin talde euskaldunena izaten jarraitzen badute, bai ezagutzari dagokionez eta baita erabilerari dagokionez ere, gazteenen artean ezagutza zertxobait handitzen
|
ari da
azken urte horietan.
|
|
2009
|
|
|
Etorkizuneko autoak ekologikoagoak, gutxiago kutsatzen dutenak eta energetikoki askoz ere eraginkorragoak izango dira. Automobilgintza, kutsatzen ez duten ibilgailuak sortzeko eta garatzeko aldaketa garrantzitsuak egiten
|
ari da
azken urteotan. Ibilgailuen fabrikatzaileak ingurumenaren kutsaduraren aurrean kontzientzia hartzen ari dira, eta hori dela medio, egunetik egunero energia alternatiboko eta gutxiago kontsumitzen duten ibilgailuak geroz eta ohikoagoak dira geure artean.
|
|
|
Imagen: Instituto de los Andes Urrea eta zilarra garrantzi handia hartzen
|
ari dira
azken urteotan, goi-mailako gastronomian erabiltzen baitira sukaldaritzako prestakin zainduak aurkezteko, ukitu ikusgarria ematen baitiete. “Urrez lan egiteak beste ezein substantziak baino plazer handiagoa eman dit”, dio elkarrizketa batean John Fackler kimikari estatubatuarrak metal horren propietateak ikertzen ditu.
|
|
|
Horrez gain, nano produktuen berariazko arriskuen ebaluazioa ziurgabetasun-maila handiaren mende dagoela gehitu du. Aurkikuntza berrietara egokitu Elikagaiei aplikatutako nanoteknologia garrantzi handia hartzen
|
ari da
azken urteotan. Zientzia berri horren ondorioak aztertzen ari dira oraindik.
|
|
|
Lapurtutako ondasun kulturala gero eta gehiago aipatzen
|
ari da
azken urteotan Txinan. Hango Gobernuak mundu zabalean dauden milaka eta milaka artelan Txinara itzultzea galdegiten du.
|
|
|
Kirol eskaladaren zailtasuna eta horma handietako eskalada uztartzen
|
ari zarete
azken urteetan. Ibilbide horretan zer garrantzia du Orbayu ireki eta eskalatu izanak?
|
|
|
Honek zerikusi gutxi du egin denarekin; ordenagailuen hornidura ezin da edozein modutan burutu, planteamendu metodologiko eta didaktikoak egoki landu gabe, ordenagailuen erosketa antzua izan baitaiteke. Informazio eta Komunikazio Teknologien esparruari dagokionez, gure eskoletan-eta ingurukoetan ere-esperientzia interesgarriak egiten
|
ari dira
azken urteotan; bultzatu, zabaldu eta balora ditzagun. Eta benetan berritze teknologikoa bultzatu nahi badugu, ikastetxeetan informatika gai hauen ardura daramaten irakasleon lanaren orduak behar bezala onartu beharko lirateke Lanpostuen Zerrendan, izan ditzaketen ondorio guztietarako.
|
|
|
Baina gero eta indar gehiago hartzen ari den des-hazkunde kontzeptu politiko berri samarra eztabaidatzen hasi baino lehen, kontuan hartu behar da, dena dela, europar gizartea hazkunde demografiko oso txikia izaten
|
ari dela
azken urteotan, eta etorkinen ugalketa eskema kulturalengatik ez balitz ziurrenik hazkunde negatiboan egon gintezkeela. Hau da, jende gutxiago, batez ere askoz ume gutxiago, askoz esne gutxiago, beraz.
|
|
2010
|
|
|
Sendabelarrak erabiltzeko ohitura ere asko hedatzen
|
ari da
azken urteotan, baina SING erakundeak (Scottish Intercollegiate Guidelines Network) 2010.
|
|
|
Hots, diglosiarik gabe gelditzen ari gara240: menderik mendeko diglosiaren azken gaztelua, etxea eta lagunarte hurbila, begien bistan indargabetzen, ahultzen eta galtzen
|
ari zaigu
azken urteotan. Ondorio berbera atera liteke EGAdun berrien urterik urteko estatistika ofizialetatik.
|
|
|
Etorkizuna bat-batean ekaitz zurrunbilotsua da eta hurrengo haize bafadak norantz ibiliko zaituen ikuskizun da: Imarkoain, Agoitz, Miranda de Ebro, Antequera... Gamesarenak bere tamainarengatik eta ezustearengatik asaldatu gintuen lazkiago baina zerrenda etengabe gizentzen
|
ari da
azken urteotan: Ufesa, Dinescon, Recindsa, Lurgain, Isphording, Barranquesa...
|
|
|
Artikulutxo honetan hainbat inkestetan oinarritutako pertzepzio pertsonal bat aurkezten da, ez da errealitatearen ispilua eta jarreren bilakaera oraindik ikertzeko dago. Dena den, badirudi euskararen aurkako jarrera berri batzuk indartzen
|
ari direla
azken urte hauetan. Badakigu Euskal Herriko edo hobeto esanda EAEko hizkuntza jarrerak euskararen eleaniztasunaren aldekoak direla, baina jarrera berri horiek indartuz doaz.
|
|
2011
|
|
|
Herritarrek etorkinekiko duten ezinikusia handitzen
|
ari da
azken urteetan, krisiak eta immigranteen kopurua handitzeak eraginda. Froga, Bilbon:
|
|
|
Leitzako Udala moarraketa berreskuratzen
|
ari da
azken urteetan eta Juan Mari Barriola zinegotziak ekimenaren balorazio baikorra egin du.
|
|
|
intelektualki Carles Riba, eta poeta gisa Salvador Espriu. Espainoletatik, asko irakurtzen
|
ari naiz
azken urteetan Urrezko Mendeko poesia: Gongora, Garcilaso de la Vega, Quevedo...; poesia horrek ere asko eragin dit, bai formalki eta bai pentsamenduaren aldetik.
|
|
|
Nago harri bakoitzean eta itzal bakoitzean ezkutatzen diren sekretuen zerrenda etengabe handitzen
|
ari dela
azken urteotan. Izan ere, egia da gaur egungo jendeak hirian bizi nahi duela, baina ez dirudi hiria bizi nahi duenik.
|
|
2012
|
|
|
Horrek hedapen handia du. Datuak biltzen lagundu zidan irakasle batek, oso modu grafikoan kontatzen zidan erosketak egitera joaten zen betiko dendan, zernolako aldaketa gertatzen
|
ari zen
azken urteetan bere begien aurrean. Betidanik beraien artean euskaraz aritu izan diren bizilagunak, euskara/ gaztelania tartekatzen edota gaztelaniaz hitz egiten sumatzen dituela.
|
|
|
2004an idatzi zuen azken liburukia, eta iaz Literaturako Nobel Saria jaso zuen. Jokin Zaitegi sariketaren bidez, aurreko urteko Nobel saridunaren lanak euskaratzen
|
ari dira
azken urteotan, Elkar argitaletxearen eta AED Arrasate Euskaldun Dezagun elkartearen ekimenez. Juan Mari Agirreurretak euskaratu du Transtromerren obra poetiko osoa, Bizientzat eta hilentzat.
|
|
|
Horretarako, tokiko guneetan emakumeek duten esku-hartzea nabarmentzen dute, askotan ez-formala eta komunitarioa izaten dena, eta eguneroko bizitzako elkartasun-bilbeak eraikitzen laguntzen duena. Tokiko guneetan gertatzen den «partaidetza ikusezin» mota horren kartografia apurka-apurka osatzen
|
ari da
azken urteotan (Hernández García, 2009).
|
|
2013
|
|
|
Michael Douglas, Robert de Niro, Morgan Freeman eta Kevin Kline. Horien artean, akaso Freeman da zahartzarora egokien moldatzen jakin duena, gainerako hirurak ez dira oso ibilbide distiratsua izaten
|
ari
azken urte hauetan. 50eko hamarkadan lagun minak izan ziren, baina bizitzaren gorabeherek elkarrengandik urrundu dituzte.
|
|
|
besteak beste, anai-arrebok musikariak… Harparekin jarraitzen al du Oihane arrebak. Bai. Badajozko kontserbatorioan irakasle lanetan
|
ari da
azken urteotan eta gutxi gerturatzen da honuntza. Kontzertuak ere eskaintzen ditu deitzen diotenean.
|
|
|
Azken urteetan, herritarrek festetan parte hartzeko ahalegina egiten ari da Urrestillako Festa Batzordea. " Betiko zenbait ekitaldi mantendu, baina beste berri batzuk sartu eta probatzen
|
ari gara
azken urteotan, jendearen parte-hartzea sustatu nahian", azaldu du Unanuek.
|
|
|
Soziolinguistikaren alorrean, biologiatik eta bereziki ekologiatik edan izan da, hainbat eredu teoriko sortzeko eta nazioarteko aniztasun linguistikoa nola babestu daitekeen pentsatzeko. Informatika eta matematika ere asko erabiltzen
|
ari dira
azken urteetan: adibidez, hitzez eta esaldiz osatutako corpusetan azterketa kuantitatiboak egiteko, maiztasunak kalkulatzeko...
|
|
|
Garabide elkartea ertzeko hizkuntza komunitate horiei begira truke-lana antolatzeko sistema sortzen
|
ari da
azken urteotan. Euskalgintzan esperientzia duten erakundeen eta munduko hiztun komunitateetako erakunde zehatzen arteko zubi lanak eratzen.
|
|
2014
|
|
|
Egileen arabera, zenbait gauza aldatzen
|
ari dira
azken urteotan, baina lan handia dago aurretik. " Ohartu gabe bada ere, sistema patriarkalaren moldeak erreproduzitzen ditugu etengabe.
|
|
|
Dendetan jartzen den irrati katea, tabernetako musika edo telebista saioa... establezimendu askotan egunero bultzatzen da kultura bat ala bestea, eta euskal kultura gutxi agertzen da horrelakoetan. Formatu txikiko kontzertuak eta bakarrizketak antolatzeko ohitura errotzen
|
ari da
azken urteotan, Udalaren laguntzarekin.
|
|
|
–Ohorerako baino, lanean jarraitzeko deia duzue hau. Begien bistakoa da eta horretan
|
ari garela
azken urte hauetan, uste baitugu Euskaltzaindiak bere ateak ireki behar dizkiela euskararen arloan egunotan bizien dabiltzan sektoreei. Hor ari zarete zuek ere, andrazko zein gizonezko, idazletzan, kazetaritzan, zientzian, teknikan, administrazioan, irakaskuntzan, ikerketan eta bestelakoetan.
|
|
|
Mezua bidali zion hala ere, ez zekien ondo zertarako... Indarkeriei begira
|
ari zen
azken urteetan Irene Arrias, ETAren 2006ko su-etenetik beharbada, ez zekien zergatik, ez zuen zerikusirik bere bulegoko lanarekin, bere familiarekin, ez zekien zertarako. Baina Eustakio Mendizabal Txikiari begira ari zen, torturak, armak, bahiketak, exekuzioak, Ruandako masakreei begira ere bai zerbait.
|
|
2015
|
|
|
Arbuiatzen dut garai haiek egungoak baino hobeak zireneko burutapena. Badut, ordea, errezeloa hainbat arlotan, basakeria batzuk ekiditearren, sozietatean inozokeria aldera errazegi lerratzen
|
ari garela
azken urteetan.
|
|
|
25). Hizkuntza-ekologiaren edo ekolinguistikaren inguruan, bigarrenik, corpus teoriko aski interesgarria sortzen
|
ari da
azken urteotan, Halliday hizkuntzalariak hizkuntzen testuinguru ekologikoen funtsaz ohartarazi zuenetik (1990). Hizkuntzaren baitan lurraldeaz eta paisaiaz dagoen ulerkeraz eta kontzeptualizazioaz, hirugarrenik, dagoeneko zerbait idazten hasi da oso bestelako ikuspegi etnologikoetatik, hots, etnoekologiaren, etnogeografiaren eta etnofisiografiaren alorretatik (Mark et al, 2011).
|
|
|
Horretarako, ahalik eta jende gehienarengana iristeko bideak aztertzen ari dira: gazte lokalekin egin dute lana jada, eta baita helduentzako ikastetxeetan ere.Ildo beretik, bortizkeriaren ondorioetatik haratago ere joan nahiko lukete, eta bide horretan
|
ari dira
azken urteetan: 2008tik berdintasunerako udal ordenantza bat dauka Tolosak, eta zenbait proiektu ere baditu abian.
|
|
|
Kubatik kanpo bizi diren sortzaile eta egile disidenteekiko harremana bideratzen
|
ari da
azken urteotan, baina oraindik harremanak ez dira errazak. –Ari gara deserriko literatura argitaratzen, baina badira egile batzuk ez dutenak gurekin argitaratu nahi, Guillermo Cabrera Infante, esaterako.
|
|
|
dibulgazioan lan handia egiten
|
ari da
azken urteotan, besteak beste,
|
|
|
Alde batetik, ondare arkitektonikoarekiko interesa hazten doalako eta, bestetik, egurraingurugiroa errespetatzen duen eta benetan jasangarria den eraikuntza material bakarra delako, haren erabilera eraikuntzan berpizten
|
ari da
azken urteetan.
|
|
|
1936ko Gerra eta haren ondorio krudelak gero eta oihartzun handiagoa hartzen
|
ari dira
azken urteotan. Herriz herri talde ugari sortu da iragana egunera ekarri eta biktimek bizitutako sufrimendua aitortu nahian.
|
|
|
Hor ez dugu berehalakoan asmatuko euskaldunon lekuari tonu egokia bilatzen. Horretan
|
ari gara
azken urteotan, baina ez da erraza puntua aurkitzea. Gure hizkuntzaren egoera erdipurdikoa eta gure" erromesaldi herrena" ikusita, besteen aurrean eredu agertu behar ote dugu ba?
|
|
2016
|
|
|
Beganismoa zabaltzen ari dela uste badute ere, arduratuta daude hartutako norabidearekin. " Beste hainbat mugimendu sozialekin gertatutakoa ari zaio pasatzen, kapitalismoak funtsean dituen oinarri politiko eta etikoa kendu eta dizkio eta bereganatzen eta negozio bihurtzen
|
ari da
azken urteotan", salatu du Ibañezek. Argaltzeko eta osasuntsu egoteko dieta gisa saltzen ari direla argi dute.
|
|
|
• Aurreko mendearen gehienean ez bezala, nabaritzeko moduko immigrazioa izaten
|
ari da
azken urteetan Aian. Bertako gazteak herrian bizitzen geratzen ari dira, usu herritik kanpokoekin bikotea osatuta, eta herritik kanpoko gazte jendea Aiara etortzen ari da.
|
|
|
Guraize-efektu hori gauza berria da arnasguneetan: azeleratzen
|
ari da
azken urteotan.
|
|
|
Herri-herrixka horietan (erdara hutsezko eskolaren ordez D eredukoa eratu delarik tartean) gero eta gutxiago egiten da euskaraz etxean. e) Hots, etxeko bizigiroari dagokionean E4-jarduna gora doa zertxobait (ez asko) erdara nagusi den herrietan, herriburuetan eta hiriburuetan eta, aldi berean, behera doa euskara (menderik mende," bart arratsera" arte) nagusi (are jaun eta jabe) izan den herri-herrixketan. f) Guraize-efektu hori gauza berria da arnasguneetan166: azeleratzen
|
ari da
azken urteotan. Konkretuki, 1991-2001 tartean baino nabarmenagoa da 2001-2011 hamarkadan. g) Intentsitateari dagokionez, etxeko E4-jardunaren gorabidea xuabea da herri/ herriburu/ hiriburu erdaldunetan.
|
|
|
IDK Gipuzkoa ondo egiten ari da gauzak. Bilakaera ona izaten
|
ari da
azken urteetan. Etxeko bost jokalari ditu taldean, eta beste bostak fitxatuak dira.
|
|
|
Mikel Zalbide euskaltzainak ekarri zuen, Joshua Fishman hizkuntzalariaren physical breathing space kontzeptuari tiraka; finean, euskara erabat nagusi den eremu demografikoa da, beste hizkuntzen eraso edo mehatxurik gabekoa. Gune horien indarra ahultzen
|
ari da
azken urteetan, baina, ikerketek erakutsi dutenez.
|
|
|
Ingurune teknologikoan aldaketa handiak gertatzen
|
ari dira
azken urteotan. Esate baterako, informazio-eta komunikazio-teknologia berriek aldatu egin dute nola egituratzen diren eta funtzionatzen duten enpresek, bai eta nolakoak diren kontsumitzaileen portaera-eta kontsumo-ohiturak ere.
|
|
|
Raúl Ibáñez Torres (Barakaldo, 1968) Euskal Herriko Unibertsitateko Zientzia eta Teknologia Fakultateko Matematika Saileko irakaslea eta ikertzailea da. Matematikaren, geometriaren eta topologiaren dibulgazioan lan handia egiten
|
ari da
azken urteotan, besteak beste, erakusketak, hitzaldiak eta hedabideetako kolaborazioak eta argitalpenak eginez. DivulgaMAT web-orriaren arduraduna da.
|
|
|
Hiru mila euroko laguntza jaso du Salkinek azken urteetan, baina zazpi milarainoko igoera izango du urtengoan.Zuluetak aipatu duenez, “egia da aurtengoa testuinguru berezian sinatzen dugula hitzarmena: izan ere, Andoaingo komertzioak sufritzen
|
ari dira
azken urtetako krisiaren eraginez; baina bestalde, esan behar dugu egoera hori iraultzen saiatzeko hausnarketa dexente egiten ari garela guztiok ere, eta 2015ean abian jarri genuen Andoain Txartela izan daiteke emaitzetako bat”. Hain zuzen ere, Andoain Txartelaren sustapenerako kanpaina berriari buruzko azalpenak eman dituzte ekitaldi berean. Martxoaren 31n amaitzen da lehenbiziko fasea, herritarrek eskura dezaten txartela.
|
|
|
UNESCO [United Nations Educational, Scientific and Cultural Organisation] erakundeak euskara arriskupeko hizkuntzetan sailkatzen baldin badu ere, euskarazko irakaskuntza gero eta gehiago garatzen
|
ari da
azken urte hautan. Ipar Euskal Herrian, hiru saretan banatzen da:
|
|
2017
|
|
|
Bestalde, Azpeitia eredu delako Euskal Herrian, Kultur Mahaiagatik, Kulturaz Kooperatibagatik, Sanagustinen eta Soreasuren kudeaketagatik, herri komunikabideek kulturgintza lantzen duten moduagatik... Azpeitian egiten dena jarraitzen
|
ari gara
azken urteetan, eta argi dugu oso emaitza onak ematen dituen eredua dela. Azpeitian kulturgintzan egiten den lanari esker ona adierazteko eta aitortza egiteko antolatu dugu saioa.
|
|
|
Bellorinik, moldaketa egiterakoan, André Markowiczen itzulpen berria aitzakotzat hartu zuen. Markowicz
|
ari da
azken urte hamarkada hauetan literatura errusiarra frantsesera berriz egokitzen, eta bereziki Fiodor Dostoievskiren eleberri zirraragarriak.
|
|
|
Eusko Legebiltzarrean bizitzaren amaierako arta arautzeko udan onartu zuten legea, esaterako, epelegitzat du. Bat dator Iñaki Olaizola; antropologoa da, eta pazienteen autonomia handituko duten erabakien alde
|
ari da
azken urteotan. Lege berriaren atariko hitzetan erien autonomia aitortzen bada ere, gero, «letra txikian», sendagileen hitza gailentzen dela uste du.
|
|
|
Udako oporrak prestatzen arituko dira herritar asko, eta batzuek begiz jota izango dute Cadizko kostaldea. Euskaldunez betetzen
|
ari dira
azken urteotan hango hotel, kanpin eta bazterrak: Zahara de los Atunes, Conil, Chipiona, Rota, Sanlucar de Barrameda...
|
|
|
Erabiltzeko eta botatzeko plastikoen erabilera arautzeko joera zabaltzen
|
ari da
azken urteetan, ingurumenari egiten dizkioten kalteak direla eta.
|
|
|
Osasun kontuetan euskaraz aritzeko, baliabide hau euskaraz behar dugu. SNOMED CTko terminoentzako euskarazko ordainak automatikoki lortzen
|
ari gara
azken urteotan (Perez-de Vmaspre eta Oronoz, 2015) eta euskarazko SNOMED CTren bertsio ofiziala ere diseinu eta garapen fasean da.
|
|
|
Arlo honetan interes ekonomiko sakonak daude etaestatu kideak ez daude amore emateko prest, batik bat inbertsio horien hartzailediren estatu kideak, hala nola Britania Handia, Herbehereak edo Luxenburgo. Halaere, gizarte-presioa dela-eta, zenbait urrats ematen
|
ari dira
azken urteetan jatorrizkoogasun publikoek etekin horien informazioa jaso dezaten, baina oraindik luze jokodu gardenki etekin horiek azaleratu arte.
|
|
|
Arkaitz Zubiaga arrasatearra Ingalaterran dagoen Warwickeko Unibertsitatean doktorego osteko ikertzailea da, sare sozialetan sortzen diren zurrumurruak ikertzen
|
ari da
azken urteotan hizkuntzaren prozesamendurako eta datu meatzaritza teknikak erabilita. Gainera, sare sozialetan azterketa demografikoak egiten ditu, bereziki, talde minoritarioetan edo minorizatuetan interesa jarriz.
|
|
|
Motaz, gehiengoa, %65, mestizo delakoetarik, %25" indianoak", %7 larru xuriak, %3 xinatar eta beste. Erlisionez, kasik denak girixtinoak, gehien-gehienak katolikoak bainan protestantak azkartzen
|
ari
azken urte hautan... Mintzaira ofiziala, española, bainan badira beste asko hango berekoak eta zonbaitek ardietsia dute legezko ezagupena.
|
|
2018
|
|
|
Ardatz horiek dira nagusitzen besta egun hori antolatzen dutenean. Amaiarentzat, nahiz eta testu ingurua aldatzen
|
ari den
azken urteetan, uste du lan asko gelditzen dela egiteko eta Basaizea bezalako elkarte batek baduela zer egin. Herritik hasitako laneko indar hori beharrezkoa dela orain, duela 40 urte bezala.
|
|
|
Ikus-entzunezko produktuen arteko lehia geroz eta bortitzagoa izanik, oso konplikatua bilakatzen
|
ari da
azken urteotan zinema, telebista edo Interneteko edukiekin jendea harrapatu, harritu eta fidelizatzea. Formatu eta plataforma berriek leihoak ireki dituztenetik, ordea, telebista eta telesailak kontsumitzeko modua eta arauak aldatu dira.
|
|
|
Aspalditik zeuden arazoaz ohartuak uharteko agintari eta zientzialari asko. Hedabideek sarritan aipatu diete herritarrei urteroko batez besteko tenperatura 0,9 ºC igo dela Kuban azken mende erdian, itsas maila 1966tik 6,77 zentimetrotan goratu dela, fenomenoa bizkortzen
|
ari dela
azken urteotan eta lehen ikerketa batean aztertutako 499 hondartzetatik dagoenekoz %82k higadura nozitzen dutela.
|
|
|
EZ nion esan, bere aurrean ondo geratzeko ahalegin gisa ulertu ez zezan, baina arrazoia zuen, nire sentipenak antzeko modu batean moldatzen
|
ari ziren
azken urte hartan. Garai batean Sylvia Plathen figuraren inguruan ibili nintzen usnaka.
|
|
|
dela jaso dutena. . Horretan
|
ari gara
azken urteotan, uste baitugu Euskaltzaindiak bere ateak ireki behar dizkiela euskararen arloan egunotan bizien dabiltzan sektoreei. Hor ari zarete zuek ere, andrazko zein gizonezko, literaturan, kazetaritzan, zientzian, administrazioan, irakaskuntzan, ikerketan eta bestelakoetan.
|
|
|
Biztanleen gehiengoak horren alde bozkatu zuen 1998an, baina bozkatuta ere, erakundeek ez zuten errespetatu herritarren erabakia. Burgosek ez du deus entzun nahi, beraz Araba eta Burgos negoziatzen
|
ari dira
azken urteetan, Trebiñuko herritarrei zerbitzu hobeak eskaintzeko. Hitzarmen horiei esker, autobus zerbitzua eskaintzen zaie Trebiñuko haurrei, Gasteizera joateko ikastera; behar orduan, Txagorritxuko ospitalera joan daitezke.
|
|
2019
|
|
|
Gunea beteta, dendariarekin hizketan aritu dira tarte luze batez. " Hurbildu direnek ere esaten dute hiria nortasuna galtzen
|
ari dela
azken urteetan". Hiri ereduaz gain, hazien monpolizazioaren inguruan ere solastu zaie dendaria.
|
|
|
Beti egongo da multzo bat (handiagoa ala txikiagoa) lehen sektorearen inguruan, edo egon daitezkeen lantegi-zerbitzuetan lanean arituko dena, baina lantegiak herrian bertan edo gertu egotea berdintsu dela esango nuke. ...dute horretan erantzukizunik handiena, baina goi-mailako erakundeek ere beharrezko babes ekonomiko eta instituzionala eman behar dute edo ematen jarraitu, arnasgune hauen bizitasunaren garra indartsu eta bizirik manten dadin. testuinguru honetan, ez dut aipatu gabe utzi nahi zaharren zaintzaren gaia, herri txiki eta euskaldunetako kale-giroa gehien erdalduntzen ari den faktoreetako bat bihurtzen
|
ari baita
azken urteotan, ostalaritzaren erdalduntzearekin batera. eta lan horietan hasi diren etorkinek zailtasun handiak dituzte euskararen ikasketari ekiteko: ekonomikoak edo denbora aldetikoak gehienetan, eta baita, zenbaitetan, informazio-faltak eragiten duen motibazio urria. gai hau ez da erraza eta apenas heldu zaion serioski inon, nik dakidala.
|
|
|
Euskal Herriko kirol erakundeetako goi karguetara geroz eta emakume gehiago iristen
|
ari dira
azken urteotan, eta aldaketa hori ez da" kasualitatez" eman Azurmendirentzat: " Azpimarratu eta goraipatu beharreko zerbait da".
|
|
|
Justu haren atzetik da Primoz Roglic (Jumbo). Bilbao da Giroan etaparen bat irabazitako euskal txirrindularien artean azkena. Arrastoa uzten
|
ari dira
azken urteetan Italiako proban. Azken bederatzi ekitaldietatik bakarrean ez da egon euskal garaipenik, 2014an.
|
|
|
»Lan akademikoa baldintza egokietan egiteari ez ezik, lan hori plazaratu eta gizarteratzeari ere, behar edo nahi duen ororentzat baliagarri, eskuragarri eta eroso bihurtzeari? garrantzi handia ematen
|
ari zaio
azken urteetan Euskaltzaindia, eta horretan unean uneko teknologia berrietara egokitzea funtsezkotzat jotzen du. Horren adibide adierazgarrienetako bat, baina ez bakarra, ezta hurrik eman ere?
|
|
|
Horrela, Ni-oinarridun Heusler aleazioetan oinarritutako elementu aktiboen garapenerako bidean, azken hamarkadan, material hauen propietate mekanikoak hobetzea izan da helburunagusia (Llamazares et al., 2013). Izatez, mikropartikulak eta nanopartikulak elementu aktibo gisa erabiltzearenplanteamendua konponbide eraginkor bezala finkatzen
|
ari da
azken urteotan (Kumar et al., 2016). Hala ere, nahizeta Ni-oinarridun Heusler alezioetan oinarritutako hauts-laginen jokaerak abantaila aipagarriak erakusten dituzten, eskala hauetan, akatsen, dislokazioen, hutsuneen, tokiko esfortzuen eta tentsioen kontrola ezinbestekoa bilakatzenda, hauek TM-an zuzenean eragiten bait dute (Peruman et al., 2011).
|
|
|
Pertsonalak; genero indarkeria, esaterako. Hala ere, bilakaerari begiratuta, mantentzen
|
ari da
azken urteetan. Baina orain gehiago salatzen da.
|
|
|
Izan ere, gaurko guraso askok euren seme-alabentzako ikastetxea hautatzeko baliatzen duten irizpide funtzional nagusietako bat delako ikastetxean zenbat etorkin (eta ijito) dauden jakitean datza. Ondorioz, ikasle etorkin (eta ijito) gutxien dituzten eskolak aukeratuagoak suertatzen
|
ari dira
azken urteotan.
|
|
2020
|
|
|
Ezin uka daiteke Nafarroako eta batik bat Iruñeko testuinguru soziolinguistikoa asko aldatu denik eta aldatzen
|
ari denik
azken urteotan. Agintari eskuindar elebakarrek ezarritako lege, egitura eta zerbitzuak sarri ez datoz bat biztanleek nahi eta eskatzen dutenarekin.
|
|
|
Kazetaritzaren eremua atzean utzita, Nafarroako Gobenuko Hezkuntza Departamentuan
|
ari da
azken urteetan Alberto Barandiaran (Altsasu, 1964). Dena den, euskal kulturarekiko engaiamenduari eutsi dio lanbide berrian ere, eta transmisioaren alorrera bideratzen ditu ahaleginak.
|
|
|
Euzko Gaztedi ikurrinaren aldeko ekintzak egiten
|
ari zen
azken urteetan. Ez soilik bandera ardatz:
|
|
|
Ostalaritza oso egoera kaskarra bizitzen
|
ari da
azken urte hauetan eta bereziki, azken hilabeteetan osasun krisia dela medio. Kale Nagusiaren erdigunean gaude kokatuta, eta hemen badakigu zer den inguruko tabernen itxierak ikustea.
|
|
|
Horren inguruko idatzizko dokumentazio pila bat agertzen
|
ari da
azken urteetan; argazkietan ere ikusi daiteke, eta duela urte batzuk aurkikuntza oso berezi bat izan genuen, ezagutzen den aurresku baten bideo grabaketa zaharrena, 1921ekoa, eta emakumezkoek dantzatzen dute.
|
|
|
Erlijioa, politika eta armak gai garrantzitsuenetakoak dira hemen, eta ez da erraza bertakoekin horretaz eztabaidatzea. Europarrekin konparatuta, askoz pentsaera tradizionalagoa dute Houstonen, baina esan beharra dago hiria asko aldatzen
|
ari dela
azken urteotan. AEBetako hiri anitzena da Houston, eta Austinekin batera, Texasko hiririk liberalena dela esango nuke.
|
|
|
Polikiago berotzen ari bada ere, prozesu hori ere bizkortzen
|
ari da
azken urteotan, zientzialariek egindako behaketek berretsi dutenez. Txinako Fisika Atmosferikoko Institutuko zientzialariek eta AEBetako NOAAk bildutako datuen arabera, 2019an ozeanoetako batez besteko tenperatura 0,07 gradu altuagoa izan zen 1981-2010 aldian baino.
|