Testuinguruan

Bilaketa

dist.

non

lema/forma

nola

bilaketa

kategoria

Iragazkiak

Mota/Gaia

Euskalkia

Itzulpena

Erregistroa

Ordena

Formularioa garbitu

Emaitzak: 613

2023
	‎Amaitzeko, Europar Batasuneko Auzitegia daukagu. Auzitegi horrek nahastu ditu Europar Batasuneko antolamendu juridikoetan bizi diren bi sistemak kontinentekoa eta common laweta Europako arauketa interpretatu du Europako zuzenbideko oinarrizko osagaiak	sortuz : horien guztien artean aipa daiteke Europako arauaren lehentasuna.
	‎Tributu sistema aplikatzeko printzipioak dira, ostera, proportziotasuna, eragingarritasuna, formazko betebeharrak betetzeagatik izandako zeharkako kostuak mugatzea eta tributu betebeharpekoaren eskubide eta bermeak errespetatzea. Une honetan guk nabarmendu nahi ditugu tributu sistema antolatzeko printzipioak legegilearen aukerak mugatzen dituztelako tributu arauak	sortzeko eta onesteko orduan.
	‎zerga oinarriari tarifa progresiboa aplikatu eta oinarri hori ekonomia ahalbide osoa agertzen duen magnitudearen zenbatekoa denean. Oinarriak ekonomia ahalbidearen agerpen partziala islatzen badu, ostera, desegokitzeak	sortuko dira, ahalbide eta berdintasun printzipioak urratuz. Horregatik, Konstituzioaren arabera ezin daitezke progresiboak izan ekoizpenaren gaineko zergak, kontsumoaren gaineko zeharkako zergak edo ondarearen zati baten gainekoak.
	‎Estatuko legeez gain, ezin ahantz daiteke autonomia erkidegoek euren eskumenen barruan zerga berriak	sor ditzaketela, edo Estatuaren zergen gaineko errekargua ezar dezaketela legearen bidez; berbarako, zenbait autonomia erkidegok Bingo Jokoaren gaineko Zerga ezarri dute Bingo —Asturias Balear Uharteak—, eta beste batzuk Jarduera Ekonomikoen gaineko Zergan gutxieneko kuoten gaineko errekarguak jarri dituzte —Asturias, Kantabria eta Murtziako Erregioa— Halaber, Nafarroako Foru Komu...
	‎Tributuen arloari dagokionez, esan behar da legegintzazko dekretuak sarri erabili direla testu bateginak	sortzeko . Horren adibide izan daitezke, besteak beste, irailaren 24ko 1/ 1993 Legegintzazko Errege Dekretua Ondare Eskualdaketa eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergaren testu bategina onesteko edo martxoaren 5eko 2/ 2004 Legegintzazko Errege Dekretua Toki Ogasunak arautzen dituen Legearen testu bategina onesteko, bi biak lurralde erkidekoak.
	‎Konfiskaezintasun printzipoak balio ideologikoa edo politikoa du, balio juridikoaren gainetik. PALAO TABOADAk eta beste autore batzuek esan dutenez, printzipio hori berdin aplikatu litzateke Konstituzioaren 31 artikuluan egongo ez balitz ere, baldin eta legeak ezarritako tributuak ondore konfiskagarriak	sortuko balitu edo jabetzarako eskubidea ezabatuko balu, kasu horietan 33 artikuluaren aurkakoa izango bailitzateke. (Ikusi, edu berean, urriaren 4ko 150/ 1990 Konstituzio Auzitegiaren Epaia4).
	‎"(...) Orain, esaldi horri honakoa gehituko diogu: konfiskatzearen debekuak dakar zentzuzko beste eskakizun bat	sortzea , zergak ordaintzeko aitzakiarekin zergapetzeko aberastasuna ez agortzeko behartzen duelako, hori baita zergapetzearen oinarria edo funtsa. Horiek horrela, zergapetzearen gehieneko muga, Konstituzioak ezarritako muga behintzat, zergapetzearen ondorio konfiskagarria debekatzea da".
	‎Subiranotasunaren adierazpenik argienetarikoa zergak ezartzea da, eta tributuen arloan dagoen lege erreserbaren printzipioa, berriz, demokrazia printzipioaren ondorio da. Legeak	sortu edo ezarri ez duen tributua ez da zilegia, ez da zuzena. Hortaz, lege erreserba ez errespetatzea ez da forma kontua bakarrik, legitimazioaren edo zuzentasunaren arazoa ere bada.
	‎Horiek horrela, tributuak	sortzeko orduan legeak muga batzuk errespetatu behar ditu. Konstituzioak 87.3 artikuluan beren beregi baztertu du tributu legeak herriaren ekimenez aldatzeko aukera.
	‎Zeintzuk dira legearen bidez edo foru arau bidez ezarri beharreko aldeak? Zehatz esateko, foru arauak ezarri behar ditu tributua ordaintzeko eginbeharra	sortzen duten kasuak (zerga egitatea), tributuak nork ordaindu behar dituen (subjektu pasiboak) eta zenbat ordaindu behar den (oinarria, karga tasa eta kuota). Horiez gain, preskripzioeta iraungitze epea ere oinarrizko osagaia da.
	‎Zerga egitatea, beraz, arauak finkatutako egitezko kasua zen, eta, berori burutzean, tributu betebeharra sortzen zen. Ildo horretatik, likidazio egintzak ondorio berriak zekartzan aurreko egoera juridikoari begira, baina ondorio horiek zerga egitatetik	sortutako betebeharra eskatzeko moduko betebehar bihurtzen dute, alegia, likidazio egintzak izaera adierazlea baino ez dauka.
	‎Egun, ordea, beste ikusmolde batetik begiratzen diogu tributuari eta, dagoeneko, zerga egitatea ez da tributuaren ardatza. Izan ere, zerga egitateaz aparte izaera ekonomikoko betebeharrak	sor daitezke, eta, ikuspuntu berriaren ariora, tributuaren barne eskubideak ez ezik, eginbeharrak eta ahalmenak ere sartzen dira. Azken urteotan, bada, tributuaren ordainketa aurreratzeko tresna berriak sortu dira, atxikipenak eta zatikako ordainketak batik bat, eta, horren ondorioz, zerga egitatea ez da tributuaren egituraren ardatza.
	‎Izan ere, zerga egitateaz aparte izaera ekonomikoko betebeharrak sor daitezke, eta, ikuspuntu berriaren ariora, tributuaren barne eskubideak ez ezik, eginbeharrak eta ahalmenak ere sartzen dira. Azken urteotan, bada, tributuaren ordainketa aurreratzeko tresna berriak	sortu dira, atxikipenak eta zatikako ordainketak batik bat, eta, horren ondorioz, zerga egitatea ez da tributuaren egituraren ardatza. Hau da, ondare prestazio guztiak ez dira zerga egitatea gauzatzeagatik sortzen, ezpada prestazio horiek egitezko beste kasu batzuk gauzatzeagatik sor daitezke.
	‎Azken urteotan, bada, tributuaren ordainketa aurreratzeko tresna berriak sortu dira, atxikipenak eta zatikako ordainketak batik bat, eta, horren ondorioz, zerga egitatea ez da tributuaren egituraren ardatza. Hau da, ondare prestazio guztiak ez dira zerga egitatea gauzatzeagatik	sortzen , ezpada prestazio horiek egitezko beste kasu batzuk gauzatzeagatik sor daitezke.
	‎Azken urteotan, bada, tributuaren ordainketa aurreratzeko tresna berriak sortu dira, atxikipenak eta zatikako ordainketak batik bat, eta, horren ondorioz, zerga egitatea ez da tributuaren egituraren ardatza. Hau da, ondare prestazio guztiak ez dira zerga egitatea gauzatzeagatik sortzen, ezpada prestazio horiek egitezko beste kasu batzuk gauzatzeagatik	sor daitezke.
	‎Tributua da legean oinarritutako betebehar edo eginbeharra, azken horrek ordaintze ahalbidearen printzipioa errespetatu behar duela; hortik, ordea, ezin ondoriozta daiteke ekonomia ahalbidea zerga egitatearen karia denik. Argiago esateko, zerga egitatea gauzatzeak ez du tributu betebeharra	sortzen , baina gauzatze horrek Administrazioak tributu prestazioa eskuratzea justifikatzen du, sarrera edo eskuratze hori lortzeko erabili behar diren prozedurak gorabehera. Egin eginean ere, sarrera hori lor daiteke osorik ala zati batezzerga egitatea gauzatzeaz batera, geroago (likidazio egintza burutu ostean), edota aurretiaz (PFEZn bezala, atxikipen eta zatikako ordainketak direla bide).
	‎Ezaugarri horrek bereizten ditu, hain zuzen, zerga egitatea eta tributu arauak izan ditzakeen egitezko gainerako kasuak. Egin eginean ere, egitezko gainerako kasuetatik beste betebehar edo eskubide batzuk	sor daitezke, baita Ogasun publikoari ordainketak egitekoak ere, zerga egitatearekin lotuta edo zerga egitatea kontuan izan gabe. Horregatik, oso garrantzitsua da tributu bakoitzak bere zerga egitatea argiro zehaztea, zerga egitatea gauzatu arte ez dagoelako zergapetzerik, nahiz eta gainerako egitezko kasuak burutu eta partikularren pentsutan beste betebeharrak sortu izan.
	‎Egin eginean ere, egitezko gainerako kasuetatik beste betebehar edo eskubide batzuk sor daitezke, baita Ogasun publikoari ordainketak egitekoak ere, zerga egitatearekin lotuta edo zerga egitatea kontuan izan gabe. Horregatik, oso garrantzitsua da tributu bakoitzak bere zerga egitatea argiro zehaztea, zerga egitatea gauzatu arte ez dagoelako zergapetzerik, nahiz eta gainerako egitezko kasuak burutu eta partikularren pentsutan beste betebeharrak	sortu izan.
	‎Zergaldiak denborazko aspektua osatzen du, zerga egitatearen oinarrizko osagai bihurtuz. Zergaldi bakoitzetik betebehar bat	sortzen da, eta zergaldi bakoitzean sortutako tributua lokabe eta ezberdina da, gainerako zergaldietan sortutako tributuei begira.
	‎Zergaldiak denborazko aspektua osatzen du, zerga egitatearen oinarrizko osagai bihurtuz. Zergaldi bakoitzetik betebehar bat sortzen da, eta zergaldi bakoitzean	sortutako tributua lokabe eta ezberdina da, gainerako zergaldietan sortutako tributuei begira.
	‎Zergaldiak denborazko aspektua osatzen du, zerga egitatearen oinarrizko osagai bihurtuz. Zergaldi bakoitzetik betebehar bat sortzen da, eta zergaldi bakoitzean sortutako tributua lokabe eta ezberdina da, gainerako zergaldietan	sortutako tributuei begira.
	‎TFAOen 22.1 artikuluak (eta TLOren 21.1.ak ere) dionez, tributuaren sortzapena une zehatza da; une horretan, legearen aginduz zerga egitatea gauzatu dela ulertzen da, eta, ondorenez, tributu betebehar nagusia	sortu dela. Sortzapenaren egunak, gainera, zehaztuko ditu tributu betebeharra eratzen duten inguruabar garrantzizkoenak, tributuaren legeak kontrakoa esan ezean.
	‎Horrela, TFAOen 22.2 artikuluaren (eta TLOren 21.2 artikuluaren) ariora, tributuaren legeak kuota edo ordaindu beharreko kopurua eskatzeko moduko eguna zehatz dezake, edo kopuruaren zati batena, sortzapena ez den beste egun batean. Administrazio kudeaketaren geroko egintza izanik, likidazioak eragingarritasunez zehazten ditu dela	sortutako zenbatekoa, dela hori ordaintzeko Administrazioak ezarri dituen epeak eta moduak. Likidazioa egiten denetik aurrera, tributu kuota eskatzeko moduko bihurtzen da, eta Ogasun publikoari zor zaizkion zenbateko zehatzen berri ematen zaio subjektu pasiboari, kasuan kasuko jakinarazpena eginda.
	‎Salbuespen arauak izaera negatiboa duela dion ikuspuntutik abiatu beharrean hau da, manu baten aplikazioa baztertzen duen arautzat hartzen den ikuspuntutik, haien izaera positiboa baieztatzen duen ikusmoldetik abiatuz gero alegia, tributuaren zerga egitatea ere definitzen duen arautzat hartzen duen ikuspuntutik, esan daiteke zerga egitatea gauzatzeak ez duela zertan ekarri tributu betebeharraren sorrera, legegileak kontrakoa badio ere; egin eginean ere, zerga egitatea itxuratu eta mugatzeko salbuespen arauak garrantzi handiko eginkizuna du. Hala ere, zerga egitatea gauzatzean, tributuaren menpekotasuna	sortuko da zalantzarik gabe, eginbehar desberdinekin (kontabilitate, erregistro eta aitorpen eginbeharrak...).
	‎Are gehiago, lege lerruna ez duen arau baten bidez salbuespena eralda edo ezaba daitekeela onartzeak esan nahi du zerga egitatea ere xeda daitekeela legea ez den arauaren bitartez. Ildo berari ekinez, salbuespena ezabatzean salbuespenak ezartzen zuen egitezko kasua burutuz gero, tributu betebeharra	sortuko litzateke; modu horretara, eraldaketaren bidez kargapeko kasu berria ezarriko litzateke, tributua ordaintzeko betebeharra eta guzti.
	‎Horrek ez du ezkutatu behar salbuespenaren sortzapena egitate salbuetsia gauzatzean hasten dela. Zehatzago esateko, zerga egitatea gauzatzean, gehienetan tributu betebeharra	sortzen da, baina gauzatze hori egitate salbuetsi antzo kalifikatu bada, salbuespena sortzen da. Administrazioak gero emango duen baimen edo aitortzeak ondorio adierazleak baino ez ditu, hau da, salbuespena aplikatzeko betekizunak bete direla adierazten du.
	‎Horrek ez du ezkutatu behar salbuespenaren sortzapena egitate salbuetsia gauzatzean hasten dela. Zehatzago esateko, zerga egitatea gauzatzean, gehienetan tributu betebeharra sortzen da, baina gauzatze hori egitate salbuetsi antzo kalifikatu bada, salbuespena	sortzen da. Administrazioak gero emango duen baimen edo aitortzeak ondorio adierazleak baino ez ditu, hau da, salbuespena aplikatzeko betekizunak bete direla adierazten du.
	‎Kasu horietan, zergaldi bakoitzerako salbuespenaren sortzapena burutzen da zerga egitatea, salbuetsitako modalitatean, zergaldi horretan gauzatzen bada. Behin salbuespena	sortu eta gero, ezin da ulertu hurrengo zergaldi guztietarako balio duenik, honexegatik: zergaldi bakoitza igaro arte ez dakigu egitate salbuetsia gauzatuko den ala ez, ezta egitate hori tributuaren menpe egongo den edo tributua bera izango den ere.
	‎Arazoak bitarte horretan ere	sor daitezke (inbertsioa egin zenetik, salbuespena izateko aukera dagoen azken zergaldia arte), baldin eta salbuespena ezarri zuten arauak aldatzen badira. Arean bere, etorkizuneko zergaldietako salbuespenen sortzapena ez da oraindik gertatu; hortaz, ezin daiteke eskuratutako eskubideez hitz egin.
	‎Beste hitz batzuez esateko, ez da egon salbuespen horiek erabiltzeko eskubiderik eta, horren ondorioz, ez dira salbuespenak galdu, inoiz eskuratu ez direlako. Edozein modutara ere, segurtasun juridikoaren printzipioa eta Konstituzioaren beste printzipio batzuk (atzeraeragineza) ere gogoan izan behar dira, araua aldatu aurretik	sortutako egoeretan salbuespenari eustea justifikatzeko.
	‎Arabako eta Gipuzkoako TFAOen (eta TLOren) 35 artikuluak dionez, eta Bizkaiko TFAOren 34 artikuluak dionez, tributu betebeharpekoak dira pertsona fisikoak eta juridikoak, baita bestelako erakundeak ere, legeek tributu betebeharrak betetzea ezarri badiete, diruzkoak zein formazkoak. Bestela esanda, harreman juridiko tributarioetatik	sor daitezkeen betebehar material eta formal guztiak hartuko ditu barne.
	‎Horietatik guztietatik, subjektu pasiboa ezinbestekoa da, tributu guztietan zerga egitatetik	sortutako betebehar nagusiari lotuta agertuko baita. Gainerako betebeharpekoak ager daitezke tributu bakoitza ordainarazteko tekniken arabera, edota tributuaren aplikazioan gerta daitezkeen inguruabarren arabera.
	‎Subjektu pasiboa betebeharraren zordunarekin parekatu zen, Administrazio hartzekodunari begira. Beste urrats bat aurrera eginda, betebeharra zerga egitatea burutzeak	sortzen duenez, subjektu pasiboa zerga egitatea gauzatu duen subjektua izateaz gain, egitateak agertarazi eta tributuak kargatzen duen ekonomia ahalbidearen titularra ere izango litzateke. Subjektu horiei zergadun deritze.
	‎Tributu sistemak garatu diren heinean, legeek beste egoera subjektibo batzuk	sortu dituzte, tributuak dakartzan eginbehar guztiak edo batzuk eratxikiz subjektu pasiboei, nahiz eta subjektu horiek zerga egitatea gauzatu ez.
	‎Azken hori da zergaduna. Horrexegatik, tributua nori jasanarazi eta subjektu horrek ez du jasan behar interesik, zehapenik edo kuota bera ez den beste prestazio osagarririk ere, legez eska daitezkeen errekarguak kenduta; kopuru horiek harreman juridiko tributarioen inguruabarretatik	sortuko lirateke eta zerga jasan duenak ez du harreman horiekin zerikusirik.
	‎Atxikipen edo konturako sarrerarekin, alabaina, zergaduna ez da tributu harremanetatik aldentzen; azken horren eta Administrazioaren arteko loturak aurrera dirau, zergadunak autolikidazioa egin eta, hala denean, tributu betebeharrari dagokion kopurua sartu behar duelako. Hartara, zergadunarekiko harremanak ezabatu eta ordeztu beharrean, atxikipen eta konturako sarreren kasuan, zergadunarekin harremanek indarrean diraute eta, horiez gain, beste harreman batzuk	sortzen dira ordaintzailearekin. Azken horien objektua konturako sarrera edo atxikipenaren zenbatekoa da, eta zenbateko hori zergadunarekiko harremanetatik kanpo gelditzen da.
	‎Bigarrena, ondasun erkidegoa, ostera,	sor daiteke jarauntsia banatzean jaraunsleak errentamenduko lokalaren heren baten jabe bihurtu badira. Ordurako ez dago jarauntsi onartu gaberik, jarauntsia onartu baita eta jaraunsle bakoitzari bere zatia esleitu baitzaio.
	‎Ondare bananduak tributuei begira dakartzan ondorioen alorrean, ondorio horiek edozein subjektu pasibori begira	sor daitezkeenak dira; horrela, erakundeak berak gauzatzen du zerga egitatea eta, beraz, erakundeak tributu prestazioak bete behar ditu. Beste modu batera esateko, harreman juridiko tributario bakarra dago erakunde eta Administrazioaren artean, hots, tributu betebehar bakarra.
	‎Beste alde batetik, Lurralde administrazioen nortasun juridiko bakarra hautsi egin da, lurralde erakunde publiko baten menpe nortasun juridiko lokabea duten erakunde publiko ezberdinak	sortu dira eta. Administrazioak bere menpeko erakunde lokabeak hirugarrenak izango bailiran tratatzen ditu, horiekin harreman independenteak izanez.
	‎Behar besteko arreta jarri dela ulertuko da, besteak beste, arauaren zentzuzko interpretazioa egin ostean jardun badu. ...n denean ere, edota Administrazioari beste betebeharpeko batek egindako kontsulta eta horri emaniko erantzunaren arabera jokatzen denean bi kasuen artean funtsezko berdintasuna bada, eta arauketa aplikagarria edota erantzunetan jasotako irizpideak aldatu ez badira. e) Akats teknikoengatik, tributu betebeharrak betetzeko, Tributu administrazioak emandako laguntza programa informatikoak arau haustea	sortu badu.
	‎batetik, diruzko zehapenak edo isunak; eta, bestetik, diruz besteko zehapenak. Diruzko zehapenen artean, isun finkoak (arau hausteak Ogasun publikoari kalte ekonomikorik	sortu ezean) eta proportziozko isunak (oro har, arau hausteak Ogasun publikoari kalte ekonomikoa zuzenean ala zeharka sortzeagatik, salbuespenak salbuespen) bereiz ditzakegu. Diruz besteko zehapenak, edo PEREZ ROYOk dion bezala eskubideak kentzeko zehapenak, osagarriak dira eta diruzko zehapenekin batera ezarri ohi dira jokabide batzuetan berrerortzeagatik edo Ogasun publikoari kalte larria egiteagatik.
	‎batetik, diruzko zehapenak edo isunak; eta, bestetik, diruz besteko zehapenak. Diruzko zehapenen artean, isun finkoak (arau hausteak Ogasun publikoari kalte ekonomikorik sortu ezean) eta proportziozko isunak (oro har, arau hausteak Ogasun publikoari kalte ekonomikoa zuzenean ala zeharka	sortzeagatik , salbuespenak salbuespen) bereiz ditzakegu. Diruz besteko zehapenak, edo PEREZ ROYOk dion bezala eskubideak kentzeko zehapenak, osagarriak dira eta diruzko zehapenekin batera ezarri ohi dira jokabide batzuetan berrerortzeagatik edo Ogasun publikoari kalte larria egiteagatik.
	‎Arau hauste honetan eta epigrafe honetako hurrengo puntuetako jokabideetan ez da zuzenean kalte ekonomikorik	sortuko baina geroko iruzurra prestatzeko egintzak dira. Lortu ere, itzulketak eskatu direnean, arau haustearen tipoak behar du itzulketak lortu ez izana; jokabidea zigortuko da diruzko isun proportziozkoarekin, bidegabe eskatutako itzulketaren %15eko zehapenarekin.
	‎Arean bere, onura edo pizgarri fiskalak bidegabe eskatzeagatiko jokabidea, diruzko isun finkoarekin zigortuko da, 300 euroko isunarekin (600 eurokoarekin Bizkaian) baldin eta datu garrantzitsuak ezkutatu ez badira edota datu faltsuak sartu ez badira. Berehalako kalte ekonomikorik	sortu ez denez, artikulu honetako zehapenak bateraezinak dira zorra ez ordaintzeagatiko zehapenarekin (aitorpen edo autolikidazioa ez delako aurkeztu ala aurkeztu dena akastuna bada); kalte ekonomikorik izanez gero, zorra ez ordaintzeagatiko zehapenak soilik aplikatuko lirateke. Halaber, ezin daiteke zigortu jokabide bakarra nahiz eta arau haustearen bi tipotan sar daitekeen itzulketak bidegabe lortzea eta onura edo pizgarri fiskalak bidegabe lortzea, ezta artikulu honetako arau haustearen bidez eta jarraian jorratuko dugun arau haustearen bidez ere.
	‎Arau hauste mota hau 2017an indarrean jarri arte, eta beste negozio anomaloekin gertatu aldera simulazioa, kasu, TFAOren 14 artikuluko itzurpenaren aurkako klausulan sar zitezkeen jokabideak ezin ziren zehatu, ez zegoelako isunik kasu horietarako. Gaur egun, eta foru arau aldatu bada ere, irizpide orokor horri eutsi zaio baina arau hauste berezia	sortu da itzurpenaren aurkako klausularen zenbait kasutan. Irizpide orokorra zehapenik ez jartzea bada, arau hausteak salbuespena dakar.
	‎2.3.2 Autolikidazio edo aitorpenen ondoriozko arau hausteak, kalte ekonomikorik	sortu gabe , eta horien zehapenak
	‎Oraingo honetan arau haustea ez da aitorpenik ez aurkeztea edota berandu aurkeztea, jokabide horiek aurreko artikuluak jasotakoak baitira. Kasu honetan, arau haustea da autolikidazioak edo aitorpenak osatugabe, zehaztugabe edo datu faltsuekin aurkeztea, Ogasun publikoari egungo edo etorkizuneko kalte ekonomikorik	sortu gabe , hots, aurreko 2.3.1 puntuko arau hausteak izan gabe. Horiekin batera jokabide berria (aurreko artikuluan informazio eman behar orokorra soilik jorratu baita) jaso da:
	‎Bizkaiko arauketan, ostera, 1.500 euroko gutxieneko hori 250 eurokoa da. Bizkaian ere, agirien aurkezpena edo erantzuna euskarri elektroniko, informatiko edo telematikoz nahitaez egin behar da arauketak horrela ezarri duenean, baita Tributu administrazioak eskatzen duenean ere baldin eta betebeharpekoak euskarri horiek tributu informazioa	sortzeko edo gordetzeko erabiltzen baditu.
	‎Administrazioak preskribatutako zergaldiaren zerga oinarri negatiboak egiazta ditzake preskribatu gabeko zergaldietan oinarri negatiboen konpentsazioa mugatzeko, baina ezin dezake zergaldi hartako likidazio berria eman ala zehapena ezarri. Halaber, preskribatutako (edo iraungitako, Bizkaian) zergaldietan gauzatu diren negozio, ustiapen, jarduera, egintza edo egitateak egiaztatzeko ahalak zabaldu dira, baldin eta ondorio fiskalak	sortuko badituzte preskribatu (edo iraungi, Bizkaian) gabeko zergaldietan.
	‎Bizkaian (TFAOren 64.1 artikulua), ostera, egiaztapen horiek egiteko ez da ezarri inolako preskripzio eperik. Preskripzio epea zenbatzen hasiko da kenkaria, konpentsatzeko kuota edo oinarria zein zergalditan	sortu eta zergaldi hartako aitorpena edo autolikidazioa aurkezteko borondatezko epea amaitu zenetik aurrera.
	‎...bako eta Gipuzkoako TFAOen 65.bis. artikuluaren arabera, eta Bizkaiko TFAOren 66.3 artikuluaren arabera (eta TLOren 66.bis. artikuluaren arabera), preskribatutako (edo iraungitako, Bizkaian) zergaldietako eragiketetatik datozen datuen jatorria justifikatzeko beharrak iraungo du tributu zorra zehazteko eskubidearen preskripzio epean (edo iraungitze epean, Bizkaian) zehar, eragiketa horiek ondorioak	sortu behar dituzten zergaldiei begira.
	‎Egia esateko, ez da betearazpena eten, ezpada zehapenen izaeraren ondorioa gertatu, zehapenak izaera betearazlea ez duelako. Horrenbestez, errekurtsoa izapidetu bitartean eta errekurtsoaren ebazpenaren jakinarazpenak emandako borondatezko epea amaitu arte, ez da berandutze interesik	sortuko . Administrazioarekiko auzietako bidean, alabaina, etetea eskatu behar da Auzietako Legeak ezarri bezala.
	‎Jokabide bat baino gehiago jaso da tipoan: zergadunaren betebeharretatik	sortutako kuota ez ordaintzea, egin behar ziren atxikipenak edo konturako sarrerak eta egin ez zirenak, edota egin zirenak eta gero Ogasun publikoari ordaindu ez zitzaizkionak; itzulketak bidegabe lortzea, balio gutxitze handiagoa dakarrelako, hau da, Administrazioaren kutxatik dirua ateratzen delako eta ziurrenik, sarri askotan, bidegabe jasotako zenbatekoa itzultzeaz gain, ordaindu gabe utzitako zorra er...
	‎Horrek guztiak"... aukera emango du bi alderdi gainditzeko. Izan ere, batetik, tributu zorrak dagoeneko ez du hartuko bestelako izaera bat, hau da, delituaren ondoriozko erantzukizun zibilaren izaera,	sortutako kaltea dela-eta Ogasun publikoari ordaina emateko formula gisa; bestetik, gainditu egingo da aurreko arauetan Ogasun publikoaren aurkako delituen ustezko egileari urratzaile administratiboaren aldean inolako justifikaziorik gabe ematen zitzaion aldeko tratua, ustezko delitu egilearen betebeharrari dagokionez, zorra ordaintzeko ala administrazio egintzaren betearazpena etetea bermatzeko" (api...
	‎Delituaren zantzuak antzemateko, Tributu administrazioaren mendeko ikuskapenaren langileek egiaztapeneta ikerketa prozeduraren barruanaurretiaz egiaztatu behar dute ea betebeharpekoak bere egoera erregularizatu duen. Horiek horrela, TFAOen 250 artikuluko borondatezko erregularizazioaren kontzeptua aplikatuko dute; kontzeptu hori bat dator Zigor Kodearen 305.4 artikuluak ezarritakoarekin, hau da, tributu zorra erabat onartuta eta zorraren osagai guztiak (kuota, errekarguak eta interesak, autolikidazioa aurkeztu zen unetik aurrera	sortutakoak ) ordainduta egon behar dira. Aitorpenaren kasuan, aitorpenaren ondoriozko likidazioa ordaindu behar da tributu arauak ezarritako epean.
	‎" Tributuzko arau hausteak dira foru arau honek, besteren batek edo legeek zehatu eta tipifikatutako egite zein ez egiteak. Tributuzko arau hauste horiek doluz edo erruz, zabarkeriaren edozein mailagatik,	sortu arren , zehatu egin daitezke".
	‎Frogabideak Zuzenbidea onartutakoak izan daitezke, Kode Zibilean eta Prozedura Zibilaren Legean jaso direla. Tributuak aplikatzeko prozeduretan, eskubide bat baliarazi nahi duenak hura	sortu duten egitateak frogatu behar ditu (Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 101 Artikulua, Bizkaiko TFAOren 103 Artikulua, eta TLOren 105 artikulua). Tributu administrazioak bere esku baditu froga elementuak, betebeharpekoek haiek zehatz mehatz adierazita beteko dute eskubidea frogatu beharra.
	‎Frogari dagokionez Bizkaiko TFAOk jaso duenez, baldin eta konpentsatutako edo konpentsatzeko dauden oinarriak edo kuotak edota aplikatutako edo aplikatzeko dauden kenkariak	sortu ziren zergaldiei begira Administrazioak iraungita edo preskribituta badu tributu zorra, zor horren jatorria eta zenbatekoa zehazteko ahala, edota halako zergaldiotan konpentsazio, aplikazioa eta itzulketa horiek egiteko eskubidea sortzeko beharrezko egitateak gertatzen direla jasoz gero, orduan, oinarri, kuota eta kenkariok egiaztatzeko, oinarri, kuota eta kenkari horiek jaso zireneko likidazioak... Baieztapen horiek lotu behar ditugu Administrazioak ikertzeko eta egiaztatzeko duen ahalaren egikaritzaren preskriba ezintasunarekin, baita preskribatu edo iraungi diren zergaldietan ere, TFAOren 64.1 artikuluak aipatu bezala.
	‎...dagokionez Bizkaiko TFAOk jaso duenez, baldin eta konpentsatutako edo konpentsatzeko dauden oinarriak edo kuotak edota aplikatutako edo aplikatzeko dauden kenkariak sortu ziren zergaldiei begira Administrazioak iraungita edo preskribituta badu tributu zorra, zor horren jatorria eta zenbatekoa zehazteko ahala, edota halako zergaldiotan konpentsazio, aplikazioa eta itzulketa horiek egiteko eskubidea	sortzeko beharrezko egitateak gertatzen direla jasoz gero, orduan, oinarri, kuota eta kenkariok egiaztatzeko, oinarri, kuota eta kenkari horiek jaso zireneko likidazioak edo autolikidazioak erakutsi dira, bai eta kontabilitatea eta behar diren euskarri dokumentalak ere (104.3 artikulua). Baieztapen horiek lotu behar ditugu Administrazioak ikertzeko eta egiaztatzeko duen ahalaren egikaritzaren preskriba ezintasunarekin, baita preskribatu edo iraungi diren zergaldietan ere, TFAOren 64.1 artikuluak aipatu bezala.
	‎Egiaztatzeko eta ikertzeko jarduera horiek Administrazioak, likidazio egokiaren bidez, tributu zorra zehazteko ahalaren tresna dira, baina preskripzio epe (eta Bizkaian iraungitze epe) ezberdinarekin. Horiek horrela, Bizkaian, preskribatutako edo iraungitako zergaldiak egiaztatzeko eta ikertzeko ahala egikari daiteke denborazko mugarik gabe, halako zergaldietako datuek preskribatu gabeko edo iraungi gabeko zergaldietan ondorioak	sor baditzakete; lurralde erkidean, Araban eta Gipuzkoan lurralde horietan preskripzioa soilik aipatuz, ez baita jaso halako lurraldeen arauketan Administrazioaren ahala iraungitzeabi erregela ezarri dira: lehena, oro har ahala preskriba ezina da; eta bigarrena, konpentsatutako edo konpentsatzeko dauden oinarri eta kuotak, edota aplikatutako nahiz aplikatzeko dauden kenkariak egiazta eta iker daitezke hogeita hamabost eta hogei urteko epean zehar, hurrenez hurren (lurralde erkidean, hamar urtekoa).
	‎lehena, oro har ahala preskriba ezina da; eta bigarrena, konpentsatutako edo konpentsatzeko dauden oinarri eta kuotak, edota aplikatutako nahiz aplikatzeko dauden kenkariak egiazta eta iker daitezke hogeita hamabost eta hogei urteko epean zehar, hurrenez hurren (lurralde erkidean, hamar urtekoa). Ahal hori lotu behar dugu kuota, oinarri eta kenkari horiek frogatzeko beharrarekin, eta preskribatutako zergaldian elementu horiek egiaztatzeko baldintzak bazirela frogatzearekin preskribatu gabeko zergaldietan ondoriorik	sortuko badute. Bizkaian, frogatzeko behar hori oso zabal arautu da frogaren denborazko mugei eta norainokoari dagokienez, hots, egiazta eta iker daitezkeen elementuei dagokienez; lurralde erkidean, Araban eta Gipuzkoan, ostera, egiaztapenaren eta frogaren norainokoa berdina bada ere, aipatutako denborazko mugak ezarri dira, hau da, hogeita hamabosgarren eta hogeigarren urtetik aurrera, hurrenez hurren (lurralde erkidean hamargarren urtetik aurrera), preskribatutako zergaldietako datuak ziurtatu daitezke zergaldiko kontabilitatea eta aurkeztu ziren autolikidazio eta aitorpenen bidez. Esan beharrik ez dago halako egiaztatzeko eta ikertzeko ahalen barruan kalifikatzeko ahala ere badagoela, baldintza eta ondorio berdinetan.
	‎Hortik aurrerako kobrantzak modu automatikoan bidaliko dira ordainagirien bidez, ezer jakinarazteko beharrik gabe. Halakoak dira udal zerga batzuk, besteak beste, Ondasun Higiezinen gaineko Zerga edo Jarduera Ekonomikoen gaineko Zerga, urtero	sortzen direnak eta aldizka kobratzen direnak.
	‎44 Lurralde erkidean maiatzaren 24ko 13/ 2023 Legearen bitartez, TLO aldatu da. Horrela, tributuaren arauak hala ezarriz gero, autolikidazioa zuzentzeko tresna berria	sortu da autolikidazioaren aurkezpena zergadunaren interesen kaltetan izan bada: " autolikidazio zuzentzailea", autolikidazio osagarriaren antzera erabiliko dena.
	‎Honelakoetan, itzulketa erabaki behar da sei hilabeteko epean autolikidazioa aurkezteko epea amaitu zenetik zenbatzen hasita edo autolikidazioa aurkeztu zenetik zenbatzen hasita epez kanpo egin bada. Administrazioak behin behineko likidazioa eman behar du, eta hortik aurrera zergadunaren aldeko berandutze interesak	sortuko dira, aurreko lerrokadetan azaldu bezala. Gipuzkoa aldendu da gainerako bi Lurralde Historikoetako arauketatik, prozedura hau erabil daitekeelako autolikidazioaren bidez45 hasi bada edota eskaeraren bidez hasi bada; baita baieztatu duelako ere, izapide gehiagorik gabe, eskatutako itzulketa modu" automatizatuan" egingo dela, autolikidazioa eta eskaera behar bezala bete badira.
	‎Likidazio proposamenean sartutako berandutzeinteresak behin behinean zenbatuko dira proposamenen egunera arte, eta likidazioarenak likidazioa egin den arte. Salaketa edo kereila ez izapidetzea erabakiz gero, interesak zenbatzen hasiko dira deuseztatutako likidazioari zegokion egunetik aurrera eta likidazio berria eman arte	sortuko dira. prozeduraren egintzen kontra TFAOen premiamendu prozeduran aurreikusitako arrazoiak baino ezin izango dira aurkaratu.
	‎38 Zigor Kodearen 305.5 artikuluak ezarritakoaren arabera, Epaileak, ofizioz ala alderdiak hala eskatuz gero, zorra kobratzeko administrazio ekintzaren eragingarritasuna etetea adieraz dezake, baldin eta berme egokia eskaini bada. Salbuespenez eta betearazpenak kalte konponezinak edo konpongaitzak	sortu badezake, etetea agin dezake bermeak zati batean edo osorik lekatuz.
	‎Informazioa eta laguntza emateko jarduketa horien artean, bereziki, Administrazioa aurretik lotesteko prozedurak nabarmendu nahi ditugu. Prozedura horien bidez, betebeharpekoak Administrazioari ebazpen loteslea eska diezaioke zenbait egitate, egintza, negozio juridiko edo eragiketa burutzean	sor daitezkeen tributu ondorioei buruz. TFAOek artikulu oso bat Arabako eta Gipuzkoako TFAOren 82 artikulua eta Bizkaiko TFAOren 84 artikuluadaukate prozedura horiek zerrendatzeko:
	‎Lurralde erkidean, interesdunari balioa jakinarazi eta hurrengo hiru hilabeteetan zehar izango da loteslea; Bizkaian, hiri lurreko ondasun higiezinen balioa izango da esleitu beharreko gutxieneko balioa, abenduaren 3ko 163/ 2013 Foru Dekretua aplikatzearen ondorioz; Araban esaten denez, emandako balio hori kontuan hartzeko gutxieneko balioa izango da tributu bakoitzaren arauketak ezarritako lotura eta norainokoarekin; eta Gipuzkoan, gehienetan, katastro balioarekin bat dator, baina balioa loteslea izateko eta horren norainokoa zehazteko tributu bakoitzaren araua begiratu da. Tributuei buruzko kontsulta idatziekin gertatu bezala, erantzunik ezak ez du ondoriorik	sortzen . Ezin da errekurtsorik jarri erantzunen aurka; aldiz, balioa jaso duen likidazioaren administrazio egintzaren aurka jar daiteke errekurtsoa.
	‎Edozein kasutan, jarrera horri kritika egin dakioke. Zerga egitatea gauzatzeagatik eginbehar juridiko berezia	sortzen da, baina ez da eratzen inolako betebeharrik, Administrazioa ez delako kreditu eskubidearen titularra une horretan, arlo zibilean kreditu eskubideekin gertatu aldera. Bestela esanda, likidazio egintzak sortarazten ditu Ogasunaren kreditu eskubidea eta subjektu pasiboaren tributu betebeharra eskatzeko moduko bihurtzen du, alegia, elkarrekiko edukia duten egoera subjektiboak.
	‎Bestela esanda, likidazio egintzak sortarazten ditu Ogasunaren kreditu eskubidea eta subjektu pasiboaren tributu betebeharra eskatzeko moduko bihurtzen du, alegia, elkarrekiko edukia duten egoera subjektiboak. Hurrenik, tributu betebeharra legez	sortutako betebeharra da eta hori ez da Zuzenbide zibileko erregela orokorra, bertan betebeharrak alderdien borondatearen autonomiatik sortzen baitira. Amaitzeko, betebeharren zuzenbidearen ardatza alderdien arteko berdintasuna da, baina tributuen arloan alderdiak ez dira berdinak Ogasun publikoak ahalmen eta pribilegioak dituelako eta, ondorioz, tributu betebeharpekoaren gainetik nagusitasun egoeran dagoelako.
	‎Amaitzeko, zor ez den sarrera itzultzeko eskaeretan, arau orokorrak agintzen duenez, berandutza interesak	sortuko dira zor ez den sarrera egin denetik itzulketa agintzen duen erabakiaren datara arte; eta tributuaren arauketaren ziozko itzulketetan, Administrazioak likidazioa emateko duen sei hilabeteko epea amaitzen denetik itzulketa agintzen duen erabakiaren datara arte. Bietan ez dira aintzat hartuko interesdunaren erruz izandako atzerapenak, interesak sortzeko epeari begira.
	‎Amaitzeko, zor ez den sarrera itzultzeko eskaeretan, arau orokorrak agintzen duenez, berandutza interesak sortuko dira zor ez den sarrera egin denetik itzulketa agintzen duen erabakiaren datara arte; eta tributuaren arauketaren ziozko itzulketetan, Administrazioak likidazioa emateko duen sei hilabeteko epea amaitzen denetik itzulketa agintzen duen erabakiaren datara arte. Bietan ez dira aintzat hartuko interesdunaren erruz izandako atzerapenak, interesak	sortzeko epeari begira.
	‎66 Bizkaian, soilik, ez da betearazpen aldiko interesik	sortuko premiamendu probidentzia jakinarazi eta hurrengo hilabeteko epea amaitu arte igarotako denboran zehar, eta epe horretan ordaindutako kopuruen gainean.
	‎Epea amaitu denetik sei hilabete igaro eta gero aitorpena aurkeztuz gero, errekargua %5ekoa da eta berandutze interesak ere zor dira aitorpena aurkezteko borondatezko epea amaitu denetik aitorpena aurkeztu den arte; zehapenik, ordea, ezin da ezarri, berandu aitortzeagatik 203 artikuluan ezarritako zehapena izan ezik. Ez da berandutze interesik	sortuko , aitorpena aurkeztu denetik zorra ordaintzeko likidazioa jakinaraztean hasi den borondatezko epea amaitu arte.
	‎Errekargu hori kalkulatuko da autolikidazioaren ondorioz ordaindu beharreko zenbatekoaren gainean edo aitorpenaren ondoriozko likidazioaren zenbatekoaren gainean. Aitorpenak epez kanpo aurkeztuz gero, ez da berandutze interesik	sortuko aitorpena aurkeztu denetik zorra ordaintzeko likidazioa jakinaraztean hasi den borondatezko epea amaitu arte.
	‎Berandutze interesak, alabaina, aurkezpena eta ordainketa egiteko borondatezko epea amaitu denetik aitorpena edo autolikidazioa aurkeztu den arte zenbatuko dira. Aitorpenak epez kanpo aurkeztuz gero, ez da berandutze interesik	sortuko aitorpena aurkeztu denetik zorra ordaintzeko likidazioa jakinaraztean hasi den borondatezko epea amaitu arte.
	‎Dakigunez, betearazpen aldia hastean berandutze interesak eta betearazpenaldiko errekarguak	sortzen dira. Errekargu horiek bateragarriak dira tributuzko arau hausteak gauzatzeagatik ezar daitezkeen zehapenekin.
	‎Ez da betearazpen aldiko errekargurik	sortuko , alabaina, beste Estatu batzuen edota nazioarteko nahiz nazioz gaindiko erakundeen titulartasunpeko zorren kasuan, zor horiek elkarren laguntzaren esparruan bildu behar badira, elkarren laguntzako arauketak kontrakoa xedatu ezean.
	‎Berandutze interesak, halakorik denean, zenbatuko dira betearazpenaldia hasi denetik autolikidazioa aurkeztu eta ordaindu den arte. b) Likidazioa epez kanpo ordaintzen denean, premiamendu probidentzia jakinarazi aurretik. Berandutze interesak kalkulatuko dira ordainketa egin den arte. c) Eta premiamendu probidentzia jakinarazi ondoren TFAOren 60 artikuluko 3 lerrokadak ezarritako hilabeteko epean ordaindu denean71 Halakoetan, ez da berandutze interesik	sortuko epe horretan ordaindutako kopuruen gainean.
	‎Premiamendu probidentzia beharrezkoa denez, ezin dugu nahastu premiamendu prozedura eta betearazpen aldia. Izan ere, betearazpen aldia denbora tartea da, eta hori hastean betearazpen aldiko errekargua	sortzen da, baina oraindik ez dago premiamendu prozedurarik. Prozedura has dadin, berariazko administrazio egintza behar da, hain zuzen ere, premiamendu probidentzia; probidentzia hori, aldi berean, prozedura eratortzen duen titulu exekutiboa da.
	‎ordainketa geroratzea ala zatikatzea bermatzeko, errekurtso bidean etetea lortzeko, enbargoko kautelazko neurria kentzeko, besteak beste. Edozein kasutan, zorra ordaintzeko borondatezko epea gaindituta, bermea nahitaez erabili behar da premiamendu prozeduraren bitartez eta errekargua	sortuz .
	‎TFAOen 173 artikuluak ezarri duenez, zergapekoari gastu hauek estaltzeko beste ondasun eta eskubide enbargatuko zaizkio: a) Ordaindu gabeko zorraren edo zehapenaren zenbatekoa. b) Sarrera egin arte	sortutako edo sortuko diren interesak. c) Betearazpen aldiko errekarguak. d) Premiamendu prozeduraren kostuak eta, halakorik badago, kautelazko neurrienak.
	‎TFAOen 173 artikuluak ezarri duenez, zergapekoari gastu hauek estaltzeko beste ondasun eta eskubide enbargatuko zaizkio: a) Ordaindu gabeko zorraren edo zehapenaren zenbatekoa. b) Sarrera egin arte sortutako edo	sortuko diren interesak. c) Betearazpen aldiko errekarguak. d) Premiamendu prozeduraren kostuak eta, halakorik badago, kautelazko neurrienak.
	‎Urriaren 1eko Administrazio Publikoen Administrazio prozedura Erkidearen 39/ 2015 Legearen 39.1 artikuluak jaso duenez, administrazio egintzak baliodunak dira eta ondorioak	sortuko dituzte, egintzok eman diren egunetik aurrera. Baliozkotasunaren eta eragingarritasunaren aldeko presuntzio hori, nola ez bada, tributuzko administrazio egintzei ere aplikatzen zaie, bai tributuak aplikatzeko egintzei bai zehapenak jartzeko egintzei ere; hortaz, egintzak deuseztatzeko araubidea ere Administrazio zuzenbide orokorrean ezarritakoa izango da (deuseztasuneta deuseztagarritasun kasuak, etab.). Presuntzio hori aplikatzen denez, tributuak aplikatzeko egintzak zuzenean dira betearazleak (ez ordea, zehapenak jartzeko egintzak, ez direlako betearazleak izango administrazio bidea agortu arte).
	‎Betebeharpekoak errekurtsorik edo erreklamazio ekonomiko administratiborik jar dezake behin behineko likidazioaren aurka, baina Administrazioaren balioespenaren aurka peritu tasazio kontrajarria soilik sustatu ahal izango du (likidazioa balioa zehazteko egintzatik aparte modu lokabean jakinarazi ezik). Prozedura honen zioz egiaztatutako balioak ondorioak	sortuko ditu gainerako betebeharpekoen aurrean. Tributu bakoitzaren foru arauak agin dezake balio horren berri eman ahal izatea betebeharpekoek horren aurka egin dezaten edo peritu tasazio kontrajarria susta dezaten; osterantzean, balioespenaren aurka egin ahal izango dute baliabide berdinekin balio berria aplikatu nahi den geroko prozeduraren baitan.
	‎Administrazioarentzat balioespen hori loteslea da. Balioespenak beste betebeharpeko batzuentzat ere ondorioak	sortuko ditu. Halakoetan, betebeharpekoak hiru modutan erreakzionatu dezake:
	‎...oei informazio eskatzeko sei hilabeteko epea ezarri da; Estatuko Administrazio Orokorrari, autonomia erkidegoei, beste diputazioei eta toki korporazioei eskatzeko, hamabi hilabetekoa; eta beste Estatu batzuei eskatzeko, hamazortzi hilabetekoa (35 artikulua). arrazoi bategatik, prozedurak aurrera egin behar du edozein kasutan, hots, prozedura ez da iraungiko; baina jarraian azalduko diren ondorioak	sortuko ditu: a) Preskripzioa ez da etentzat joko.
	‎Era berean, berraztertze errekurtsoaren legitimatuei eta interesdunei erreklamazio ekonomiko administratiboetarako ezarritako arauak aplikatuko zaizkie. Berraztertze errekurtsoan, espedienteak eratorritako edozein autu, Zuzenbidezkoa nahiz egitezkoa, ebatz daiteke, nahiz eta alderdiek autu horiek	sortu edo aipatu ez. Kasu horretan, alabaina, Konstituzioak reformatio in peius deritzona debekatzen du (24 artikulua), hau da, errekurtsoa dela-eta errekurtsogilearen egoera eskasago bihurtzea.
	‎Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 229 artikuluak eta hurrengoek, eta Bizkaian TFAOren 230 artikuluak eta hurrengoek prozedura arautu dute; artikulu horiek garatzen dituzte Arabako Erregelamenduaren 21etik 26ra arteko artikuluek, Gipuzkoako Erregelamenduaren 31tik 35era arteko artikuluek, eta Bizkaiko Erregelamenduaren 20tik 26ra arteko artikuluek. Errekurtsoa jarri behar da hilabeteko epean, egintzaren jakinarazpena noiz jaso eta egun horren biharamunetik zenbatzen hasita edota administrazio isiltasun negatiboaren ondorioak	sortzen direnetik zenbatzen hasita. Horretarako, idazkia aurkeztu behar zaio egintza bera eman duen organoari, egitateak eta zuzenbideko oinarriak jaso dituzten alegazioak sartuz, eta aurkeztutako uzia frogatzeko agiriak ere eramango dira idazkiarekin batera.
	‎Organismoaren edo Auzitegiaren ebazpenen aurka jar daitezkeen errekurtsoak ere ezagutuko dituzte, baita ebazpenak betearaztean	sor daitezkeen auziak ere. Foru lurraldetan ez dago Auzitegi Zentral Ekonomiko Administratiboaren antzeko organorik, hots, bigarren auzialdian errekurtsoak ebazteko ahalarekin; hortaz, ezin daiteke foru auzitegi ekonomiko administratiboen ebazpenen aurka gora jotzeko errekurtsorik jarri bide arruntean.
	‎Hala ere, ahalorderik ez egon arren edo ahalordea nahikoa ez izan arren, idazkia aurkeztutzat emango da baldin eta bertaratu den pertsonak ahalordea eransten badu, edo erantsi duen ahalordeak izan ditzakeen akatsak zuzentzen baditu, edo ahalorde nahikorik gabe bere izenean eta ordezkaritzan egindako jarduketa guztiak berresten baditu. Edozein kasutan, ordezkaritza badagoela uste da aurkaratu den egintza zein prozeduretan	sortu eta prozedura horretan ordezkaritza izan bada.
	‎Zorra etenda dagoen artean berandutze interesak	sortuko dira, gorago errekurtsoa ebazteko gehieneko epeei buruz aipatu duguna aintzat hartuta. Ez da berandutze interesik sortuko errekurtsoa edo erreklamazioa zehapen baten aurka jarri denean, administrazio bidea amaitzen duen ebazpenaren jakinarazpenak ordainketa borondatezko aldian egiteko emandako epea amaitu arte igarotzen den denboragatik (Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 218.2 b) artikulua eta Bizkaiko TFAOren 219.3 b) artikulua).
	‎Zorra etenda dagoen artean berandutze interesak sortuko dira, gorago errekurtsoa ebazteko gehieneko epeei buruz aipatu duguna aintzat hartuta. Ez da berandutze interesik	sortuko errekurtsoa edo erreklamazioa zehapen baten aurka jarri denean, administrazio bidea amaitzen duen ebazpenaren jakinarazpenak ordainketa borondatezko aldian egiteko emandako epea amaitu arte igarotzen den denboragatik (Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 218.2 b) artikulua eta Bizkaiko TFAOren 219.3 b) artikulua).
	‎Epe hori amaitutakoan interesdunak uler dezake erreklamazioa ustez ezetsi dela administrazio isiltasunagatik (TFAOen 245 artikulua). Erreklamazioa jarri zenetik urte bat igaro bada eta oraindik ez bada berariazko ebazpenik eman, eta aurkaratutako egintza etetea erabaki izan bada, hortik aurrera berandutze interesak ez dira gehiago	sortuko . Ebazpenetan oinarritzat hartu diren egitatezko aurrekariak eta Zuzenbideko oinarriak jaso dira, eta horien arabera espedientean agertzen diren autu guztiak erabakiko dira, interesdunak aurkeztutakoak izan zein ez.
	‎Ebazpen baiesleak osorik edo zati batean deuseztatu dezake aurkaratutako egintza, zuzenbide arloko arrazoiengatik edo formazko akatsengatik. Ebazpenean erreklamazio egilearen defentsa aukerak murriztu dituzten formazko akatsak aipatzen direnean, egintza ukitutako zatian deuseztatuko da, eta aginduko da jarduketak atzera eramateko formazko akatsa	sortu zen unera.
	‎Esan bezala, zerga bilketako eginkizunaren egikaritza Administrazioaren autobabes betearazlearen printzipiotik zuzenean	sortu da. Eginkizun horretan, Administrazioak zordunaren ondarearen aurka jo dezake modu hertsagarrian, administrazio egintzak baliozkoak eta eragingarriak direlako behin horiek eman eta gero.
	‎Aurreko horiek ohiko kasuak badira ere, berandutze interesak	sortzen dira ordainketa geroratu edo zatikatzea onartu denean, konpentsazioa onartu denean, egintzaren eragingarritasuna eten denean administrazioarekiko auzi errekurtsoan ala administrazio berrikuspeneko errekurtso batean (zehapenei dagokienean salbu, ezin daitekeelako berandutze interesik eskatu administrazio bidea agortu duen ebazpena jakinaraztean irekitako epea, hau da, zorra ordaintzeko borondatezk...
	‎Tributu administrazioari legez zor zaizkion kopuruak epe baten zehar ez izateak dakarkion finantza kostea, hain zuzen. Horrenbestez, berandutze interesak ordainketa atzeratu delako	sortzen dira modu objektiboan, eta ez du garrantzirik atzerapenaren errua norena den edo atzeratzeko arrazoia zein den.
	‎Ezta betebeharpekoak halakoak eskatzea ere, bere mesederako izan daitekeenean zor ez den sarreraren itzulketa ala tributuaren arauketaren ziozko itzulketa. b) Tributuen arloan, berandutze interesak eskatzeko, atzerapena ez da betebeharpekoaren erruz gertatu behar nahitaez. Modu horretara, lehen aipatu dugunez, berandutze interesak	sortuko dira atzerapenaren arrazoia zein den, erruduntasun maila zein den edota errurik ezaren gorabehera, zabarkeria hutsagatik izan, hirugarrenaren erruz edo ezinbesteko kasuetan gertatu bada ere.
	‎TFAOen 26 artikuluak zuzen dion bezala, berandutze interesak kalkulatu behar dira epe barruan ordaindu ez den zenbatekoaren gainean (konturako ordainketak egiteko betebeharraren ondoriozko zenbatekoaren gainean edota tributu kuotaren gainean, Bizkaiko TFAOk dion moduan, eta hala denean, Arauak 56.2.d) artikuluan aipatu eta Bizkaiko Foru Aldundiaren nahiz beste erakunde publiko batzuen mesedetan oinarrien edo kuoten gainean ezar daitezkeen legezko errekarguen zenbatekoaren gainean eta zehapenen gainean) edo bidegabe kobratu den itzulketaren zenbatekoaren gainean. Berandutze interesak betebeharpekoaren mesedetan	sortu badira, oinarria zor ez den sarrera ala tributu arauketaren ziozko itzulketaren zenbatekoa izango da.

Emaitza gehiago eskuratzen...

Aldaerak

Lehen forma

Argitaratzailea

Konbinazioak (2 lema)

sortu ezan	14 (0,09)
sortu eztabaida	6 (0,04)
sortu betebehar	5 (0,03)
sortu egoera	5 (0,03)
sortu ezbai	5 (0,03)
sortu tributu	5 (0,03)
sortu behar	4 (0,03)
sortu lan	4 (0,03)
sortu zor	4 (0,03)
sortu aitorpen	3 (0,02)
sortu arazo	3 (0,02)
sortu berri	3 (0,02)
sortu diru	3 (0,02)
sortu epe	3 (0,02)
sortu ez	3 (0,02)
sortu gatazka	3 (0,02)
sortu oinarri	3 (0,02)
sortu ahalmen	2 (0,01)
sortu alderdi	2 (0,01)
sortu baina	2 (0,01)
sortu baino	2 (0,01)
sortu baldin	2 (0,01)
sortu beharrezko	2 (0,01)
sortu bide	2 (0,01)
sortu egin	2 (0,01)
sortu eskubide	2 (0,01)
sortu estatu	2 (0,01)
sortu hasi	2 (0,01)
sortu kontu	2 (0,01)
sortu kontzeptu	2 (0,01)
sortu ohi	2 (0,01)
sortu sarrera	2 (0,01)
sortu toki	2 (0,01)
sortu udalerri	2 (0,01)
sortu une	2 (0,01)
sortu zerga	2 (0,01)
sortu Unió	1 (0,01)
sortu ahal	1 (0,01)
sortu aipamen	1 (0,01)
sortu akta	1 (0,01)
sortu alokairu	1 (0,01)
sortu aparteko	1 (0,01)
sortu arlo	1 (0,01)
sortu arrisku	1 (0,01)
sortu asmo	1 (0,01)
sortu aurreikusi	1 (0,01)
sortu auzi	1 (0,01)
sortu baimen	1 (0,01)
sortu baita	1 (0,01)
sortu baizik	1 (0,01)
sortu baldintza	1 (0,01)
sortu borondate	1 (0,01)
sortu bulego	1 (0,01)
sortu den	1 (0,01)
sortu denbora	1 (0,01)
sortu edota	1 (0,01)
sortu egitate	1 (0,01)
sortu egitezko	1 (0,01)
sortu egon	1 (0,01)
sortu ekarri	1 (0,01)
sortu epealdi	1 (0,01)
sortu erakunde	1 (0,01)
sortu ere	1 (0,01)
sortu errekurtso	1 (0,01)
sortu eskuma	1 (0,01)
sortu estreinako	1 (0,01)
sortu ezean	1 (0,01)
sortu finantza	1 (0,01)
sortu funtzio	1 (0,01)
sortu gastu	1 (0,01)
sortu haurdunaldi	1 (0,01)
sortu hautaketa	1 (0,01)
sortu herritar	1 (0,01)
sortu jadanik	1 (0,01)
sortu jatorrizko	1 (0,01)
sortu jubilazio	1 (0,01)
sortu jurisprudentzia	1 (0,01)
sortu kalte	1 (0,01)
sortu kenkari	1 (0,01)
sortu konpentsazio	1 (0,01)
sortu kontratugile	1 (0,01)
sortu koordinazio	1 (0,01)
sortu kostu	1 (0,01)
sortu kuota	1 (0,01)
sortu lanpostu	1 (0,01)
sortu leku	1 (0,01)

Konbinazioak (3 lema)

Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu	"katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren	"katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu*	"katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu*	"katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu	"ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu	"ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi	"katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia	"katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi	"katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia	"katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi*	"katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi \| asko	"bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* \| !asko*	"bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi\|asko\|gutxi\|txiki	"bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj	"proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj	"proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi\|asko + m:adi	"bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg	"proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA

adb	adberbioa
adi	aditza
adilok	aditz-lokuzioa
adj	adjektiboa
det	determinatzailea
ior	izenordaina
izearr	izen arrunta
izepib	pertsona-izena
izelib	leku-izena
izeizb	erakunde-izena
lbt	laburtzapena
lotjnt	juntagailua
lotlok	lokailua
esr	esaera
esk	esklamazioa
prt	partikula
ono	onomatopeia
tit	titulua

KASUA

abs	absolutiboa
abl	ablatiboa
ala	adlatiboa
ban	banatzailea
dat	datiboa
des	destinatiboa
erg	ergatiboa
abz	hurbiltze-adlatiboa
ine	inesiboa
ins	instrumentala
gel	leku-genitiboa
mot	motibatiboa
abu	muga-adlatiboa
par	partitiboa
psp	postposizioa
pro	prolatiboa
soz	soziatiboa

MUGATASUNA/NUMEROA

mg	mugagabea
ms	mugatu singularra
mp	mugatu plurala
mph	mugatu plural hurbila

ADITZ MOTA

da	da
du	du
dio	dio
zaio	zaio
da-du	da-du
du-zaio	du-zaio
dio-zaio	dio-zaio
da-zaio	da-zaio
du-dio	du-dio
da-zaio-du	da-zaio-du
da-zaio-du-dio	da-zaio-du-dio

sortzen	157 (1,03)
sortu	145 (0,95)
sortutako	78 (0,51)
sortuko	64 (0,42)
sor	52 (0,34)
sortzeko	42 (0,28)
sortzea	27 (0,18)
sortuz	14 (0,09)
sortutakoak	8 (0,05)
sortutakoa	7 (0,05)
Sortutako	4 (0,03)
sorturiko	4 (0,03)
sortu gabe	3 (0,02)
Sortzen	2 (0,01)
sortzeagatik	2 (0,01)
sortzean	2 (0,01)
sortu arren	1 (0,01)
sortu arte	1 (0,01)

sortu diru sarrera	3 (0,02)
sortu aitorpen aurkeztu	2 (0,01)
sortu arazo konpondu	2 (0,01)
sortu behar ukan	2 (0,01)
sortu eztabaida konpondu	2 (0,01)
sortu lan harreman	2 (0,01)
sortu udalerri ondare	2 (0,01)
sortu ahalmen hori	1 (0,01)
sortu ahalmen ukan	1 (0,01)
sortu aipamen zenbaki	1 (0,01)
sortu aitorpen epe	1 (0,01)
sortu alderdi behar	1 (0,01)
sortu alderdi ezin	1 (0,01)
sortu aparteko paga	1 (0,01)
sortu arazo berri	1 (0,01)
sortu arlo zibil	1 (0,01)
sortu arrisku egon	1 (0,01)
sortu asmo administrazio	1 (0,01)
sortu baimen eman	1 (0,01)
sortu baina burutu	1 (0,01)
sortu baina geroko	1 (0,01)
sortu baino handi	1 (0,01)
sortu baino lehen	1 (0,01)
sortu baita hori	1 (0,01)
sortu baldintza gogortu	1 (0,01)
sortu beharrezko egitate	1 (0,01)
sortu berri hau	1 (0,01)
sortu betebehar are	1 (0,01)
sortu betebehar eskatu	1 (0,01)
sortu betebehar ezin	1 (0,01)
sortu betebehar nagusi	1 (0,01)
sortu bide edozein	1 (0,01)
sortu bide konparatu	1 (0,01)
sortu borondate jaso	1 (0,01)
sortu denbora guzti	1 (0,01)
sortu edota ezabatu	1 (0,01)
sortu egitate bete	1 (0,01)
sortu egitezko egoera	1 (0,01)
sortu egoera berezi	1 (0,01)
sortu egoera salbuespen	1 (0,01)
sortu epe begira	1 (0,01)
sortu epe hori	1 (0,01)
sortu epealdi begira	1 (0,01)
sortu erakunde askotariko	1 (0,01)
sortu eskubide langile	1 (0,01)
sortu eskuma banaketa	1 (0,01)
sortu estatu autokratiko	1 (0,01)
sortu estatu kargatu	1 (0,01)
sortu estreinako enpresa	1 (0,01)
sortu ez bada	1 (0,01)
sortu ez den	1 (0,01)
sortu ezan arrisku	1 (0,01)
sortu ezan ere	1 (0,01)
sortu ezan ezberdintasun	1 (0,01)
sortu ezan gatazka	1 (0,01)
sortu ezan lan	1 (0,01)
sortu ezan langile	1 (0,01)
sortu ezbai jurisdikzio	1 (0,01)
sortu eztabaida gatazka	1 (0,01)
sortu eztabaida jurisdikzio	1 (0,01)
sortu eztabaida kolektibo	1 (0,01)
sortu finantza jarduera	1 (0,01)
sortu funtzio bat	1 (0,01)
sortu gastu ordaindu	1 (0,01)
sortu gatazka konpondu	1 (0,01)
sortu hasi langile	1 (0,01)
sortu hautaketa prozedura	1 (0,01)
sortu herritar guzti	1 (0,01)
sortu jadanik ez	1 (0,01)
sortu jatorrizko ahalmen	1 (0,01)
sortu jubilazio partzial	1 (0,01)
sortu kenkari aplikatu	1 (0,01)
sortu konpentsazio ekonomiko	1 (0,01)
sortu kontu auzitegi	1 (0,01)
sortu kontzeptu berri	1 (0,01)
sortu kostu gutxienez	1 (0,01)
sortu kuota ez	1 (0,01)
sortu lan egon	1 (0,01)
sortu lan kontraprestazio	1 (0,01)
sortu lanpostu erreserbatu	1 (0,01)
sortu leku Euskadi	1 (0,01)
sortu oinarri ezarri	1 (0,01)
sortu sarrera arrunt	1 (0,01)
sortu toki autonomia	1 (0,01)
sortu toki tributu	1 (0,01)
sortu tributu begira	1 (0,01)
sortu tributu betebehar	1 (0,01)
sortu tributu lokabe	1 (0,01)
sortu tributu zerga	1 (0,01)
sortu tributu zor	1 (0,01)
sortu Unió jeneral	1 (0,01)
sortu zerga egitate	1 (0,01)
sortu zerga jarduera	1 (0,01)
sortu zor geroratu	1 (0,01)
sortu zor lokabe	1 (0,01)