Testuinguruan

Bilaketa

dist.

non

lema/forma

nola

bilaketa

kategoria

Iragazkiak

Mota/Gaia

Euskalkia

Itzulpena

Erregistroa

Ordena

Formularioa garbitu

Emaitzak: 14.353

2000
	‎Horregatik, herri bakoitzean beretzat emana, propioa da, eta zuzenbide zibila deritza, hiriaren zuzenbidea balitz bezala. Alabaina, arrazoi naturalak gizaki ororen artean	sorturikoa , herri guztiek berdin betetzen dutena, jendeen zuzenbidea da, hots, nazio guztientzako zuzenbidea?.
	‎Azkoitiko zaldun haiek ere, Xabier Munibe, Joakin Egia eta Manuel Altuna, nobleziazko tituludunak izan arren, gaztelarrentzat, isekaz,, zalduntxoak? ziren; baina bataio hori ez zuten txarrera hartzen eta Real Seminario hura Bergaran	sortu zuten, Humanitate eta Letrak irakasteaz gainera zientzia erabilgarriak bultzaraziz, Matematika, Fisika, Kimika, Mineralogia, Me talur gia eta abar.
	‎Ingalaterrako erregetzaren inguruan kargu garrantzitsuak eduki zituen Alexander Jardine zeritzanak Bergaran Xabier Munibe, Peñafloridako kondea, bisitatu zuenean, harriturik zegoen Bergarako Seminario hartan ematen zituzten irakaskintza gaiekin, baina harrituago Azkoitiko zaldunok herriarekin maila berdinean bat eginak ikusteaz. Goraipatzen du beren lana, baina aldi berean baita argi salatu ere horien aurka inkisidore eta gainerako beste askok bekaizkeriaz	sortzen zizkieten eragozpen nagusiak.
	‎Baina badirudi, Javier de Burgos zenaren gogoak bizirik dirauela Espainiako Estatuaren baitan. Zeren, ulergaitza iruditzen zait, bakearen bila gabiltzan demokrazia batean, Uda taldearen aurka Madrildik Ynestrillas eskuindarra bere taldearekin etortzea eta Guardia Zibilen babespean Treviñon istiluak	sortzea .
	‎Ez baita egokia autonomien baitara uztea zenbait eskualdetako hizkuntzak ofizial izan ala ez. Haserreak	sortzeko hori baita biderik egokiena, eta ibiliak erakutsi digu bertako hizkuntza jatorra errespetaraztea eskatzen dugunok zenbat haserre leporatu behar izan dugun.
	‎mito hartan oinarriturikoa dela. Baina, uste hori ez ote zen	sortu aspaldiko gaztelar ikertzaileengandik. Gaur egungo hizkuntzalarien artean ez dago zalantzarik euskara hizkuntza preindoeuroparra dela.
	‎Gogoan izan, halaber, Aragoi eta Gaztelako Erregetza biok, edonork dakienez, XI. mende hasieran, Nafarroako Santxo III.ak (Santxo Handia zeritzanak)	sortu zituela musulmanei kendu zizkien lurraldeetan, eta bere semeen artean zatitu zituela: Gaztelako erregetza sortuz Fernando I.arekin eta Aragoikoa Ramiro I.arekin.
	‎Gogoan izan, halaber, Aragoi eta Gaztelako Erregetza biok, edonork dakienez, XI. mende hasieran, Nafarroako Santxo III.ak (Santxo Handia zeritzanak) sortu zituela musulmanei kendu zizkien lurraldeetan, eta bere semeen artean zatitu zituela: Gaztelako erregetza	sortuz Fernando I.arekin eta Aragoikoa Ramiro I.arekin. Nork uste izango zuen horien ondokoak izango zirela Nafarroako erregetza hondatuko zutenak?
	‎Eta hizkuntzarekikoan zer esan? Gure euskara hor zen oraingo talde politiko guztiak	sortu baino lehenagotik. Eta XVII. mendera arte, Europako mendebaldean, latina zen hizkuntza unibertsala eta Unibertsitate guztietan ikasketak egiteko beharrezko zena, oraingo Estatuek beraien hizkuntzak indarrez beharturik sartu arte.
	‎2 Eskubide hau ezin izango da erabili delitu arruntek edo Nazio Batuen helburu eta erizpideen aurkako egintzek	sortutako auzibideko egintza baten aurka.
	‎Nafarroa osoak elebiduna izan behar luke, hizkuntzari buruzkoan bertako biztanleek eskudide berdinak izango badituzte. Bestela, ezin dezakete aurrera eraman Nafarroako Gobernuak	sortu zuen Ley Foral del Vascuence delakoa.
	‎Ipar Euskal Herrian orain, ONU eta Unescok giza eskubideez eskatzen dutenarekin bakarrik balia gintezke. Baina ez da gutxi, zeren otoi eta oroi horiek mundu zabalerako gomendagarri ematean Frantzia bera ere sinatzaileen artean partaide izan zela eta hortik	sortzen zaiola erantzun beharra. Eta horretarako, adibidez, Europaren Batasunean bertan ereduak aurkitu ezinik ez dugu, besteak beste Aosta eta Tirol; beharbada Suitza dugu adibide hobea eta lehenagokoa, Helvetiar federakuntzak bertako lau hizkuntzak ofizialak izan zitezen, joan zen mendearen lehen partetik, Konstituzioan jarri zituen arau egokiak direla eta.
	‎Euskaldun familian jaio eta bizitzan zehar aurrez aurre hainbeste ikusi beharra izan dudalarik,	sortu zitzaidan barne kezka eta irakurketak bideratu zidan jokaera. Agian, Euzko gogoa aldizkarian irakurtzen nuen Andima Ibiñagabeitia izan nuen euskaltzaletasunaren eredugarri eta bultzatzaile, zeinak gomendatzen baitzigun euskal idazleoi norberaren euskalkian eta euskara batuan lanak burutzeko.
	‎Azken urte hauetan Diario de Navarra k eztabaidarik aski	sortu du Lingua Navarrorum dela eta. Batzuentzat Nafarroako erromantzea zela eta beste batzuentzat euskara.
	‎Trentoko Kontziliotik irten ziren aginduen arabera bideratu zen auzia, baina ez zenbait eragozpen	sortu gabe . Nafarroan 1584ko Pastoral bisitek erakusten dutenez, Allingo Eulz herrixkakoek euskararik ez zekien apeza jarri zitzaielako sortu zituzten eztabaidak hor daude, aipatu dudan Goñi Gaztambideren obra horretan, 479 orrialdeetan.
	‎Trentoko Kontziliotik irten ziren aginduen arabera bideratu zen auzia, baina ez zenbait eragozpen sortu gabe. Nafarroan 1584ko Pastoral bisitek erakusten dutenez, Allingo Eulz herrixkakoek euskararik ez zekien apeza jarri zitzaielako	sortu zituzten eztabaidak hor daude, aipatu dudan Goñi Gaztambideren obra horretan, 479 orrialdeetan. Hala eta guztiz ere, 1590 urtean idatzi ziren Constituciones synodales etan finkatu ziren, Pedro de la Fuente apezpikuaren denboran, dotrina irakasteko arau zehatzak.
	‎Historian hain nabaria zen hutsune horri nolabaiteko konponketa bidea eman nahirik edo, Nafar Gobernuak Ley Foral del Vascuence	sortu zuen, Aholku Kontseilua jarriz 1996ko martxoaren 11.ean, 135/ 1996 Foru Dekretuaren bidez. Urralburu presidente zelarik, honako hitzen arabera aurkeztua izan zen: –Aquellas Comunidades que, como Navarra, se honran en disponer en su patrimonio de más de una lengua, están obligadas a preservar ese tesoro y evitar su deterioro o su pérdida?.
	‎hainbesterainokoa ezen, kantua jotzen zuenean, inguruko soinu guztiak bere deiadarraren azpian geratzen baitziren. Trena, autoak, iratzargailuak, zurrungak eta munduan	sor zitekeen zarata oro. Herriko beste oilarrek, adibidez, txanda hartu behar izaten zuten gure oilarraren ostean kantatzeko.
	‎eguzkiaren lehen printza oraindik azaldu gabe dagoenean abesten duelako. Bere kantua jaurtitzen du, eta azken notaren azken bibrazioaren ostean segundo bateko isiltasuna	sortzen da; eta orduan agertzen da, orduan eta ez beste inoiz, eguzkia. Hanka bat orain, beso bat gero, muinoen atzetik printzaz printza biluzten doan jainkosa dirudi, eta ematen du oilarraren kantua seinaletzat izan duela denon bistara agertzeko.
	‎Hautsak gure aurpegiak estali ditu eta segituan batu da beheko suaren kearekin. " Gustatuko zaizu, Eider", eta niri kristoren gogoak sartu zaizkit bere gainera salto egin eta musuka hasteko, horrelako lurrikara	sortu baitzait tripetan.
	‎Gauza asko ari zaizkit hiltzen barruan, bai. Eta	sortzen ari zaizkidanak, berriz, irla honetantxe geratuko dira betiko. Lortu dudan askatasuna ere bai, dena hemen geratuko da.
	‎Era berean, maitaleek uste dute beraiek	sortzen dutela maitasuna. Eta, noski, desegin ere berdin.
	‎Txema konturatu zen, beraz, bidegurutzean zegoela, eta boy scoutei belarrondoko bana ematea baino, oihuka hastea baino, askoz ere gogo handiagoak	sortu zitzaizkion herrira bueltatzeko, eta kanposantuko G12 kaleko hilotzaren aurrean birikak ondo bete eta puta nazkagarriaaaaa! botatzeko garrasi batean.
	‎Bitakora maitea: badakizu erraz emozionatzen naizela toki berri batera heldu eta nire ametsetan	sortu nuen Eire haren tankera hartzen diodanean. Corken itsasoa sumatzen hasi nintzen, Killarneyn kolore biziak, eta orain, Dingle penintsulako Dingle herrian nagoen honetan, dena nahastu zait:
	‎Gauza horietaz hizketan geundela, zaratak entzun genituen gure atzean, eta nire aterpetxeko jendea (nirekin parrandan irten zena) oihuka eta arramaka. Gu geunden lekutik besoak, hankak eta buruak ikusten ziren mugimenduan, zirimola itzela	sortuz . Segundo batzuk behar izan nituen erreakzionatzeko, ez bainuen ulertzen zer gertatzen zen (beharbada, eta ez da broma, edan nuen guztiagatik), eta zurrunbilo hartara hurbildu nintzenerako denboratxoa zeraman bertan Duncanek, borrokan zebiltzanak banatzeko ahaleginetan.
	‎Beharbada hitzaldian ikusiko nituen berriro. Egia esan behar badut, horrek ez zidan kilika berezirik	sortzen , batez ere gaueko liskarra gogoratuta. Eta gainera, ezin jakin tipo horiek errepublikarrak ziren, edo unionista protestanteak, edo zer.
	‎Baina noski, neska bat naiz, harrapakin erraza beraz. Bakarrik bidaiatzen duena, askatasunez mugitzen dena, gizonen artean mozkortzeko beldurrik ez duena, eta txintxilikariodun jenero hori osatzen dutenen artean arrakasta	sortzeko moduko itxura duena. Erraza, alegia.
	‎IRAko norbait ezagutzea zoragarria izango litzateke. Duela hiru hilabete, Londresko cityko apirileko atentatu itzel hartan, gogo txiki hori	sortu zitzaidan. Ez da, izatez, lortu ezean penaz hilko nauen zerbait, baina beno, ondo legoke.
	‎Txema sukaldera joan zen, une hartan hutsik zegoelako eta ez zuelako gogorik ordenagailuko pantailan azalduko zitzaizkion hitzak (eta gutxiago hitz horiek	sortuko zioten ohiko zirrara) inorekin konpartitzeko. Jakinda, gainera, Eiderren krudelkeria ikaragarria ari zela izaten, eta horren ondorioz Txema sarritan hasten zitzaiola maldizioka neskalagunari, mekauenka hormak eta mahaiak kolpatuz.
	‎Koadrodun txapel bat zeukan jantzita, eta" emakume" hitza aipatzen zuenean laztan egiten zion mahai gaineko edalontzi luzeari. " Ez lizuke horrek buruhausterik	sortu behar, motel. Nik neuk, esaterako, jokoan galdu nuen emaztea.
	‎Txemak harriturik entzuten zuen tertulia haren nondik norakoa, eta seguru zegoen itzelezko liskarra	sortuko zela kritika haien ondoren. Pentsamendu hori, baina, hiru lagunen barre algarek eten zuten.
	‎Ezin azaltzeko modukoa. Besapeetatik izerdi ttantta apur batzuk	sortzen zaizkit egoera horretan, ez da oso erromantikoa hori kontatzea baina; eta lepotik belaunetaraino luzatzen zaidan hozkirri bat sumatzen dut segituan. Desiatzen nago bihar goizean berriro hasteko.
	‎Dublin ez da aldatuko, ezta ehun urtetan ere, eta beti izango dut bueltatzeko aukera. Gainera, nire gidaren azaleko argazkiak gogorarazi zidan lurralde esmeralda deskubritu behar nuela, eta berarekin batera irlandar musika zoragarria	sortzen den epizentroa. Ametsa gauzatuko zaidan tokia bilatu behar dut, nire buruko txoko guztiak betetzen dituen Irlanda pusketa hori.
	‎Ilea ere, eta ez naiz ari ezer berria deskubritzen, beltza eta luzea. Luzea, justu bularrak	sortzen hasten zaizkion malkarreraino. Sorbalda txikiak eta biribilak ditu, eta besoak etengabean darabiltza dantzan.
	‎Falls auzoa eta horrela. Baina ez dut idazteko gogorik, Belfast ikusteak zirrara bereziegirik	sortu ez didan bezala. Burua non dudan oso ondo dakizu, Bitakora laguna, eta hori da ezinegona sortzen didana:
	‎Baina ez dut idazteko gogorik, Belfast ikusteak zirrara bereziegirik sortu ez didan bezala. Burua non dudan oso ondo dakizu, Bitakora laguna, eta hori da ezinegona	sortzen didana: beldur handia ematen dit deskubritu berri dudan Eider aske hau nire herrian kokatzeak.
	‎Imajinatzen nuen, bai, kontraesanak	sortuko zitzaizkidala.
	‎Beharbada, gainera, neure burua dut guztietan etsaiena. Eta barruan	sortzen ari zaidan pertsonatxo hau, berriz... Izan dezakedan eta lagunik onena nirekin batera daukat, eta ez dut gogorik komunetik behera botatzeko.
	‎Laino mehe baten erdian gindoazen, bide estu eta amaigabe baten gainean, zelan azaldu... Zerua inoiz ikusi dudan grisena zen, eta errepidearen albo bietan ehun laku eta beste ehun gehiago etengabean, belar motza eta marroia, lurrari zohikatza ostu dioten seinaleak han eta hemengo zulo beltz sakonetan, ardiak bide erdian asfaltoaren arrakaletatik	sortzen diren belartxoak janez, mendixken gailur borobilduak, eta Breschi jaunaren pianoa denaren gainetik, kaio harro baten hegaldi pausatuaren moduan, denaren gainetik eta denarekin bat eginik. Hau da Irlanda.
	‎Ikusi zuen azken egunaz oroitu zen. Tabernatik joan zen egun hartatik ez zuen gehiago ikusi, ezta haragizko arroila	sortzen zuen eskote hura ere, begien zoritxarrerako.
	‎Nire ezpain txikienek musu ematen zioten sabelpe horretaraino ailegatu den bere esku jostariari; eta musu ematen zioten, hain zuzen ere, esku horrek abileziaz aurkitu duelako bilatzen ari zen garau txikerra. Ez dakit noiz, ez dakit nola, nire mingainak ez du gehiago Rocíoren aurpegia ukitu, bat batean hantxe behean baitzegoen, musu ematen eta lehenago inoiz sentitu ez dudan lurrikara bat	sortzen nire erraietan barrena.
	‎Geroago, esan nion guztiaz pentsatu nuen. Azkenean dudak	sortu zitzaizkidan nire bene benetako arrazoia ez ote zen Rocíori esan niona izango. Eta pentsatzen aritu naiz beharbada neure burua engainatu baino ez dudala egin, egunerokotasunetik eta monotoniatik ihesi nabilela hainbeste aldiz errepikatuz; eta akaso egiazko kausak duela hiru urte inguru (bai, hiru dira, 1990eko udan izan zen, garai hartantxe ari baitzen jokatzen Italiako Mundiala) sortu zirela.
	‎Azkenean dudak sortu zitzaizkidan nire bene benetako arrazoia ez ote zen Rocíori esan niona izango. Eta pentsatzen aritu naiz beharbada neure burua engainatu baino ez dudala egin, egunerokotasunetik eta monotoniatik ihesi nabilela hainbeste aldiz errepikatuz; eta akaso egiazko kausak duela hiru urte inguru (bai, hiru dira, 1990eko udan izan zen, garai hartantxe ari baitzen jokatzen Italiako Mundiala)	sortu zirela. Izan daiteke oraindik orbaindu gabe egotea uda hartako zauria.
	‎Beno, bai, guretzat kolpe izugarria, ezta?, baina azkenean datu bat baino ez da izango istripu hau, puntu beltz batean hildako beste gidari bat. Horrela gertatu zen, eta bihar beste familia bati gertatuko zaio, eta ezin da pentsatu istripu horiek egoera psikologiko jakin batek	sortu dituenik.
	‎Gero, hortik aurrerako pausoak errazak dira: gelan sartuta igaro zuen arratsalde bat gogoratu eta, hari horri jarraituz, ustezko depresio baten inguruko teoria	sortzen da, ahaztuta beste edozein garaitan ere Eiderrek ordu luzeak pasatzen zituela bere gelan, tripako min batek edo parrandaren osteko biharamunak eraginda ziur aski. Eta gero, gogoratu hil baino bi egun lehenago ez zuela, esaterako, berdura zopa jan nahi izan, eta hara, autopsia ofiziala konpleto dugu:
	‎Biharamunean estazioan ginen, trena noiz azalduko zain. Urrunean kea ikusi genuenean kili kiliak	sortu zitzaizkigun tripetan, eta gure buruak trenaren bila lehiatu ziren arratsero egiten genuena ez bezalako borrokan.
	‎Zehaztu gabeko ordu txikiren batean atera zuen gaia, eta Txemak une hartako mozkorraldiaren ondoriozko pozari egotzi zion Eiderren supituko amets hura. Aspaldi hartan perretxikoak bailiran	sortzen ari ziren ukitu zeltiko artifizialeko pub batean gertatu zen. Guztiari zahar itxura emango dion berniza erabiltzea nahikotzat hartzen duten pub horietako batean.
	‎Barkamena ez da edozelan eskatzen, eta gutxiago edozergatik. Mila eta bat buruhauste	sortu zizkion esaldi hark: zer egin zuen Eiderrek Cashelen?
	‎Eiderren asmoak tinkoak ziren, denboraz hausnartutakoak, eta, Txemak hala uste bazuen ere, ez ziren irlandar tankerako pub batean ezustean sortuak izan. Irlandarako benetako gogoak egun batzuk lehenago	sortu zitzaizkion Eiderri.
	‎Baina Txemak, komuneko bizitza irrealean, bereganatu egin zuen tabernari polita, eta ohean etzanda irudikatu zuen aurpegirik gabeko begirada hura. Baina saiatu zen arren, imajinazioak neskaren jarrerak aldatu zituen arren (ipurdiz gora, hankak guraize bat baino irekiago...), plazerrezko kexuak	sortzen ahalegindu zen arren, zakila gora eta behera leun eta gogor erabili zuen arren, mina baino ez zion eman saiatze horrek. Izan ere, ez baita guztiz egia aurpegirik gabeko begirada bat zenik.
	‎egunen batean elkarrenganik bereiztea erabakiko bazenute eta, beraz, Joanikotek bere dorretxerat joaitea erabakiko balu, berarekin eramanen lituzke dorretxeari dagozkion morroi neskameak, baita abereak ere, testamentean sinatuaren arabera, zeren eta etxe bakoitzak baitu bere enborra, eta enbor horretan sartzen dira lurrak eta aziendak —eta, haiek erran ondoren, aitari eta osaba Joanikoti so egiten ziela, akabatu zuen—: Arratsaldean zuekin hitz egin nahi nuke bakarka, zeren ez bainuke nahi biharko egunean zuen artean liskarrik	sor ledin, ene testamenta dela kausa. Eta bihartik aitzina, berriz, xakearen koadro zuri beltzetan barrena galdu nahi nuke neure burua, jauregiko kontu guztiez ahantzirik —eta bazkaltzen hasi ginen.
	‎Eta ikus dezazun halaxe izan zela, hatsarre hartako anekdota bat kontatuko dizut, arestian errana ilustra diezazukeena: osaba Joanikot, Pitagorasen teorema esplikatzen ari zitzaidan, noiz eta ohartu bainintzen bezperan hitz eman zidala ezen biharamunean kontatuko zidala nola	sortu zen eta zergatik sortu zuen protestantismoa Lutherok; eta, bat batean, galdetu ere halaxe galdetzen niola, osabak ihardetsi zidan:
	‎Eta ikus dezazun halaxe izan zela, hatsarre hartako anekdota bat kontatuko dizut, arestian errana ilustra diezazukeena: osaba Joanikot, Pitagorasen teorema esplikatzen ari zitzaidan, noiz eta ohartu bainintzen bezperan hitz eman zidala ezen biharamunean kontatuko zidala nola sortu zen eta zergatik	sortu zuen protestantismoa Lutherok; eta, bat batean, galdetu ere halaxe galdetzen niola, osabak ihardetsi zidan:
	‎Baina zer zegoen, zer dago zuriaren eta beltzaren aitzinetik? Zeren batetik	sortzen baita bia eta, beraz, anai arrebak dira zuria eta beltza, sorburuan bat dira. Eta, nola sorburuan bat diren, ez dago kontradikzionerik.
	‎" Zeren hauxe baituzue gure mende honetan dagoen auzirik hil edo bizikoena eta auzien auzia: edo Utopiaren alde gaude, paradisua Lurrean eraiki ahal izaiteko, edo Makiaveloren alde, infernua	sortzeko ...". Eta Miguelek argi zituen bere ideiak, eta sinetsirik zegoen ezen Paradisurako bidean zegoela Lurra, Kris tok gizonen arteko anaitasuna predikatu zuenez gero, eta Kristok, historiaren buruan, garaile behar zuenez gero.
	‎Eta orduan	sortu zen leienda.
	‎Eta bertze egun batean, ustekabean, lauta hartu, eta bere kanta hura kantatzen hasi zen, Oihenarten poema baten gainean	sortu zuena, zeinak baitzioen bere lehen estrofan:
	‎Eta, urtean bizpahiru aldiz, aitak inguruko jauntxoak bildu eta guztien arteko solasetan berdin gertatzen zitzaidan, eztabaida filosofiko teologikoren bat	sortzen zenean... nahiz eta hori bakanetan gertatzen zen, zeren eta aita baitzen buru haien artean buru, eztabaiden nondik norakoak fintkatzen eta bideratzen zituena, eta hark laketago izaiten zituen ehizarekin loturikako gaiak... eta bertze jaun gehienek ere bai, egia erran. Baina, nehoiz eztabaida filosofikoren bat sortzen bazen, ikusgarria zen nola ibili behar izaiten zuen osaba Joanikotek soka baten gainean bezala, zuhur eta ausart aldi berean, eta nola izaiten zuen aita jesuita zelatari, sokatik noiz eroriko...
	‎Eta, urtean bizpahiru aldiz, aitak inguruko jauntxoak bildu eta guztien arteko solasetan berdin gertatzen zitzaidan, eztabaida filosofiko teologikoren bat sortzen zenean... nahiz eta hori bakanetan gertatzen zen, zeren eta aita baitzen buru haien artean buru, eztabaiden nondik norakoak fintkatzen eta bideratzen zituena, eta hark laketago izaiten zituen ehizarekin loturikako gaiak... eta bertze jaun gehienek ere bai, egia erran. Baina, nehoiz eztabaida filosofikoren bat	sortzen bazen, ikusgarria zen nola ibili behar izaiten zuen osaba Joanikotek soka baten gainean bezala, zuhur eta ausart aldi berean, eta nola izaiten zuen aita jesuita zelatari, sokatik noiz eroriko...
	‎osaba, erdi jostetan bezala, eta apeza, berriz, bere atzaparrak zorrozturik, sagua noiz larrutuko, osabak dogmaren eta ortodoxiaren marra iragan bezain fite... Diskusionea	sortu zen jauntxo haietarik batek erran zuelako ezen hegaldaka zihoan karnaba bat akabatu zuela hiruzpalau egun lehenago tiro batez eta usoa baino fitezago erori zela. Eta osabak erran zuen:
	‎Eta erran zuen segidan ezen biktoria haren oroitzeko eta sekula ere ez ahanzteko, prozesione bat eginen zutela urtero Pagabasoko leizerat, eta hala	sortu zen ohitura hura, Pagabasorat prozesionean joaitekoa. Eta iristen zen prozesionea harat, eta apezak leizeari beha paratzen zuen eskuetan zeraman gurutzea mila orazinoren artean, bertze partaide guztiek harri jaurtikika ekiten zioten bitartean, munduko deabru guztien kontra.
	‎Zer bekatu egin nezakeen, bada, amets hartan, non ez bainintzen neure buruaren jabe ere izan? Zeren, atseginaren	sortzean , nola izan baitzen ametsetan, ez zegoen borondatearen nahi bat, eta borondaterik ez zegoen lekuan ez zegoen bekaturik; itzarri orduko, ordea, pizten zitzaidan borondatea, baina pizten zitzaidan plazer plazent eta atsegin guztizko haren oldarpean, eta, nola borondate piztu berriaren zirkunstantzia haietan eta haren ahulezian nahi ez nuena ere nahi gabe nahi bainezakeen, zeren atsegina istant orota...
	‎Kontatu dizut bertze nonbait zer pena hartu zuten aitak eta Mattinek, tigreak oihanerat egin zuenean, eta kontatu dizut, halaber, nola	sortu zen leienda. Zeren, udazkenak aitzina egiten zuela eta neguan sartzen ginela, piztiek eta bertzelako animalia harrapariek urtero akabatzen baitzituzten abereak, etxe batekoak ez baziren bertzekoak, eta, hala, noiznahi den entzun zitekeen ezen mendian galdurik zebilen behiren bat hil zuela hartzak, edo otso talderen batek ardi batzuk, edo azeriak oiloak; urte hartan, baina, tigrea izan zen, zeinari herritarrek jauregiko tigrea deitzen baitzioten, gaitz ororen iturri; eta harat eta honat zabaldu zen ezen tigre hura deabrua zela, Pagabasoko leizean bizi zela eta oihanetik gauero iltkitzen zela, eta orduan egiten zituela bere makurkeriak eta maltzurkeriak, eta herritar batek baino gehiagok zin ere egin zuen ezen suzko begi bi ikusi izan zituela baso bazterrean, eta begi haiek tigrearenak baizik ezin zitezkeela izan.
	‎Edo, gauzak, bertzerik gabe, berez joan ote ziren, eta Maddalenek azkeneko mementuan ezezkoa eman ote zion osaba Joanikoti, harreman haietarik etor lekizkiokeen kalteak onurak baino gehiago izan zitezkeela irizten ziolako, edo Jainkoak daki zeren beldur zelako, eta ahalke ote zen osaba, haren ondoren? Eta, nola ura, irakiten duenean, lehertzen den mila burbuiletan, zeinak egin orduko desegiten diren bertze mila burbuila	sortzeko , hala lehertzen eta berritzen zitzaizkidan neuri galderak burmuinetan. Eta aitak, bere aldetik, ez zuen deus ere erraiten egoera haren aitzinean.
	‎—Hago lasai, Joanes —ihardetsi zidan osaba Joanikotek—, zeren eta Jainkoak behin mugitu baitzuen bere hatza, mundua	sortu zuenean, eta ez dik berriro mugituko. Izan ere, Jainkoa akasgabea duk, baita Hark egin lehen mugimendua ere, bertze mugimendu guztien katea ekarri duena eta etengabeko kreazioaren katea, eta, hala, ez dik gu bezala okerrak xuxentzen ibili beharrik, egiten duen guztia zuzena delako...
	‎—Bai, beharrezkoak izan litezkek, baina ez funtsezko, zeren eta, arestian erran diadan bezala, Jainkoak bere unibertsoarekin	sortu zuen tenplua haien gainetik baitago, eta zeren hura baita funtsezko. Izan ere, gizonak egiten duen oro gizonak kutsatua duk, Jainkoaren izenean bada ere, gizona berez eta izaitez kutsaturik dagoenez gero; ordea, Jainkoak xuxenean egina kutsaezina duk, Hura kutsaezina delako.
	‎Eta hori hala duk eta hala izanen duk, oinarrian lege eta arau finko eta aldaezin batzuk daudelako, naturaleza eta naturalezaren mugimenduak gidatzen eta gobernatzen dituztenak, halako suertez, non goiti beheiti doan harria goiti beheiti erortzen baita eta ez beheiti goiti igaiten... eta erortzen duk beti ere lege jakin batzuen arabera... eta horregatik guztiagatik duk, hain zuzen ere, fidagarriagoa naturaleza... Eta putzurat jaurtikitzen den harriak ere lege jakin batzuen arabera	sortuko ditik uhinak uraren gainean, zentrotik bazterrerat beti... Eta, gauzak hala badira, garbi zagok enetzat ikasi beharreko lezionea:
	‎Zeren, aitzin-solasean erran dizudan bezala, aurki orok baitu bere ifrentzua, eta zeren, ondorez, bizitza ez baita anitzetan lehen behakoan iduritzen zaiguna, baina bertze zerbait, hagitzez ere nahasiagoa eta konplexuagoa. ...mundua, eta munduaren baitan nago—, objektuaren izena subjektuaren izanarekin loturik dagoen hotsezko ezaugarri ezin doiagoa eta ezin zehatzagoa balitz bezala, eta etxea etxe da, eta amorioa amorio, eta lehen behakoan edo objektuak eragiten digun lehen ukitu guztizkoan agortzen zaigu hitzen erranahia; aitzinago, aldiz, adinean gorat goazela, subjektuaren eta objektuaren artean distantzia bat	sortu —mundua hor dago, baina ni bertze mundu bat naiz, eta mundutik apart nago—, perspektiba aldatu, eta ohartzen gara, bertze behako baten bidez, ezen objektu bakoitzak bere itzala duela, zeina bihurtzen baita objektuaren osagarri ere, eta ohartzen gara, halaber, ezen, handik aitzina, ez dugula aski, objektuaren izendatzeko eta mugatzeko, etorkiko hitza —haurtzaroko eta gaztaroko hitz ... Eta orduan ikasten dugu ezen etxea desterru ere bihur litekeela, amorioa desamorio.
	‎Festa hark	sortu zuen, bai, eta ikusminik aski...!
	‎" Joanes, egia duk ezen aitzina nahi duenak buru egin behar diola zailtasun orori, baina jakik, bertzalde, ezen, batzuetan, uholdeari buru egiteko uholdearen alde jarri beharra dagoela, zeren eta ur lasterrei burugabeki buru egiten dien txalupak akabatzen baitu ur lasterrak irentsirik, Ararat menditik urrun". Eta hala entseiatzen zen bidean	sortu traba eta behaztopei buru egiten, ez buruz buru eta bekoz beko, baina zeharka. Oroitzen dut, alde horretarik, usu baino usuago erabiltzen zituela signifikantza bakarra ez zuten erranak eta etsenpluak edo hainbat haritako anekdotak, jostetan ibiltzeko parada emaiten ziotenak, zeren eta, handik edo hemendik oldartzen zitzaizkionean, haratagotik egin baitzezakeen ihes eta egiten ohi zuen ihes, nola behin baino gehiagotan ikusi ahal izanen duzun, jaun André, hemendik aitzina.
	‎Eta argi horren bidetik eta egiaren bidetik, gizonak aitzina egin zezakek, aitzina eginen dik... Eta, bere arimaren geografian mundu berri hori	sortuz eta osatuz doala, mundu zaharra eta mundu zaharraren gezurra baztertuko ditik, ezinbertzez. Baina mundu berriak, bertzalde, hipotesi eta oinarri berriak behar ditik, zeren eta teoria hilemorfikoak ez baitu, praktikan, deusetarako balio jadanik.
	‎—Zer erran nahi didak horrekin, Jainkoa mago bat dela, eta hala egin zuela mundua, inkaminari eleontziak eta malabarista enganatzaileak beren joko faun bezain hutsaletarat joka daitezen amoreakatik? Baina Jainkoa hori baino seriosagoa duk, eta, horregatik hain zuzen ere, hitzaren logos aldakorretik baino areago, matematikaren logos aldaezinetik	sortu zian mundua... Eta numeroen etxea ez duk eroetxea, nola maiz baita hitzen etxea!
	‎Baina ez al da egia, halaber, ezen beti duela hitzen bat korapilo bakoitzeko, eta hala edireiten duela haien laxatzeko modua eta manera? Eta, ote da bizitza bertzerik, bidean	sortzen diren korapiloak laxatzen jakitea baizik. Eta ez al da, bertzalde, don Frantzisko ene aita spirituala eta ene lagun mina... eta konfiantzazko gizona, beraz?
	‎Aitona Nikolas ez zebilen, ez, oker, don Frantziskori buruzko iritzian, zeren eta halakoa baitzen gure herriko apeza, ez predikuetan soilik, baina guri emaiten zizkigun eskoletan ere. Anitzetan gauza bat bertze batekin nahasten zuen, baina erdiesten ere zuen azkenean, gehienetan bai bederen, bidean	sortzen zitzaizkion gaiztasunen eta zailtasunen xitzea eta garaitzea. Eta, ezin zuenean, erran komun batekin, edo bururat zetorkion lehen hitzekin jalgitzen zen, airos baino airosago.
	‎Eta, ezin zuenean, erran komun batekin, edo bururat zetorkion lehen hitzekin jalgitzen zen, airos baino airosago. Eta, nola Mattinek eta biok laket baikenituen apezaren ateraldiak, hala, korapiloak eta trabak berez	sortzen ez zirenean, edo berak sortzen ez, guk asmatzen genituen, ikasgai astun haiek arinago gerta zekizkigun amoreakatik. Anekdota pare bat kontatuko dizut:
	‎Eta, ezin zuenean, erran komun batekin, edo bururat zetorkion lehen hitzekin jalgitzen zen, airos baino airosago. Eta, nola Mattinek eta biok laket baikenituen apezaren ateraldiak, hala, korapiloak eta trabak berez sortzen ez zirenean, edo berak	sortzen ez, guk asmatzen genituen, ikasgai astun haiek arinago gerta zekizkigun amoreakatik. Anekdota pare bat kontatuko dizut:
	‎Gabrielitarrek ez ditek, oro har, Corsini, Pazzi edo Pittitarrek duten maila eta gradua, baina gabrielitar harena etxe printzipal bat zuan eta oraino ere duk, eta hamar urtez aritu ninduan haren zerbitzuan, harik eta Constanza zeritzàn hogeita bi urteko eperrak, gabrielitar haren iloba zenak, tentatu eta narritatu ninduen arte... Baina kontu hura ere ez zuan behar bezala joan, eta etxeko andereak saloi batean musuka harrapatu gintuèn egun batean eskandalua	sortu zuan... Eta, nola manatzen duenaren etxean manatzen duenak baizik ez duen arrazoin, hala, gure artekoen falta eta hobena niri egotzi zidatean... egotzi ninditean, finean, gabrielitarren etxetik.
	‎zaldiak, astoak, mandoak eta indiar horiak... hauetarik hainbat eta hainbat biharamunean salgai jarriko zituztenak, zeren esklaboak baitziren eta esklabo gisa saltzen baitzituzten, beltzak eta bertze jende miserable batzuk bezala; eta bortz gizon haiek herriko bertze ostaturantz zihoazen, zeina baitzen Octavio Hernando zeritzan gaztelau batena. ...trabailatzen baitziren, bazter haietako jauntxo boteretsu batzuen lurretan; eta jakin genuen, halaber, ezen aldian behin etortzen zirela, bai jendearekin eta bai balizko erosleekin hainbat tratu egiteko, zeinetarik gehienak beren etxaldeetako ganaduarekin loturik baitzeuden, bai jan edanen eta bertze hornizoin batzuen erosteko eta beren nagusien etxalekuetarat garraiatzeko... baita kalapitaren bat	sortzeko ere hainbatetan, zeren guztiak ere baitziren, ostatatzen gintuen gizonaren erranetan, gizon gaitzak eta ondikozkoak, gerlatiak eta maliziatiak, okasinotsuak eta inkontru gaixtokoak. Eta, nahiz eta bigarrentsuak ziren, goraki mintzatzen ziren beren buruez, klar eta ozen, eta lau haizeetarat kanpatzen eta famatzen zituzten beren bertuteak eta bertutezko obrak, zeren zaldun zalduntzat eta kontu kontuzkotzat baitzituzten beren buruak, halako moldez, non bi hitz haiek enplegatzen baitzituzten noiznahi den, bertzeen aitzinean:
	‎...en biloa haren masailekin, harik eta ohartu nintzen arte, lehenik, ezen ezin nezakeela erretratu hura nehola ere osa, zeren Nenbo beltza baitzen eta bertze laurak zuriak, eta hautu hartan orin bat baino gehiagorako nahi bainuen nik Nenbo, eta zeren Laura haur bat baitzen eta Rosa de Osorio adinetara heldua, eta nekez lot zitezkeen haien gorputz zatiak, munstro bat eta nahaste borraste guztizko bat	sortzeko ez bazen bederen, nola erraiten baitzuen Kopernikok; eta ohartu nintzen, hondarrean, ezen Zeuxisena ez zela ene desira eta ez ene gutiziamendua, zeren bakoitza zen bezala maite nahi bainuen, bere bertuteekin eta bere akatsekin, eta zeren ene besarkada bertute eta akats ororen gainetik baitzegoen eta haiek baino urrunago zihoan, amorioaren gaineko amorioan, ene baitarik Jainkoaren baitaraino.
	‎Eta ustezkoa diot, zeren bainago ezen Axularren jakintasuna ez zela egiazkoa hainbat alorretan: izan ere, ez ote gintuzke jakintasunak libre egin behar —beldurraren atzaparretarik libre, bereziki—, eta harenak ez ote ditu, aldiz, giristinoak legez lege eta arauez arau lotzen, baliatzen delarik, haien zuritzeko eta justifikatzeko, hainbat konparazinoz, zeinek ez baitute bertze asmorik ez bertze xederik beldurraren	sortzea eta erroetaraino sartzea baizen. Eta lotzen gaitu handik eta hemendik, eta lotzen digu eta hersten digu azkenean ahoa bera ere, erran ez dezagun libre egin gaitzakeen hitza.
	‎—Gaur eginen dizudan aitorra, seme, denbora batean pentsaezina izanen zen, beti uste izan nuelako ezen nork bere tokia eta bere kargua zituela mundu honetan, eta ezin higi zitekeela nehor toki hartarik, inguruan kalapita eta nahaste borrastea	sortzeko ez bazen... Umetarik hala irakatsi zidaten Ezpeldoiko jaun Christian Etxehandik eta haren emazte Graziana Larresorok, zeinak baitziren ene gurasoak eta zure aitona amonak, erraiten zidatelarik ezen, etxe printzipal bateko anderea izan nahi banuen, funtsezkoak izanen zitzaizkidala manera onak eta buru hoztasuna, eta hobe izanen nuela neure sentimenduen gordetzea eta itzalean mantentzea ezen ez haien agertzea.
	‎Zeren gerla hartan ez baitzen eperik ez tregoarik, eta zeren zinez baitzirudien ezen gaitzari gaitzagoa zerraiola, fortuna gaixtoaren inurriari hegalak	sortu balitzaizkio bezala.
	‎Eta Iriyamak eta Iriyumok, bertzalde, ezin hobeki dantzatzen zuten, don Venancioren plantazionean trabailatzen ziren chaimek bezala, Sugearen Dantza, zeren indiar haiek uste baitzuten ezen lurpean suge batzuk zeudela, han eta hemen lurrikarak	sor zitzaketenak beren mugimenduekin, eta uste zuten, halaber, ezen dantza harekin sugeak sosega zitzaketela... eta uste zuten, finean, ezen laku guztien hondoan suge jigant bat zetzala, aldian behin lakutik iltkitzen zena, eta halaxe sortzen zirela ortzadarrak.
	‎...cioren plantazionean trabailatzen ziren chaimek bezala, Sugearen Dantza, zeren indiar haiek uste baitzuten ezen lurpean suge batzuk zeudela, han eta hemen lurrikarak sor zitzaketenak beren mugimenduekin, eta uste zuten, halaber, ezen dantza harekin sugeak sosega zitzaketela... eta uste zuten, finean, ezen laku guztien hondoan suge jigant bat zetzala, aldian behin lakutik iltkitzen zena, eta halaxe	sortzen zirela ortzadarrak.
	‎Izan ere, haien kantak oihu erdiragarri batzuen gainean	sortzen ziren eta, anitzetan —bizitzan gertatzen den bezala, noiz eta bizitzak berak gaina hartzen baitigu, orain oinazetik eta orain atseginetik— harmoniaren arauetarik haratago joaiten ziren, edo hala zirudien bederen, nahiz eta soinu tresnen notak eta oihuak, guztiak ere biltzen ziren, finean, biziaren konpaserat eta atabalaren konpas bizi hartarat.
	‎Eta, bertze batzuetan, iduri krudel haien desegitetik	sortzen zen bertze iduri bat, zeina izaiten baitzen aingeru batena, bere belauntzian bisita egiterat zetorkidana eta aingura aintziraren uretan egozten zuena... Eta jaisten zen aingeru hura untzitik eta ur bazterretik paseatzen ibiltzen ginen elkarren konpainian, zeren Rosa aingeru bat ere izan baitzitekeen, ene aingeru begiralea eta ongi egilea...
	‎Zeren eta jaun Marcelek anitz kanta baitzekizkien buruz, eta bazuen konposizione bat edo bertze berak sortua eta asmatua, nola Oihenarten poema haren gainean	sortu zuena, zeinak baitzioen bere lehen estrofan:
	‎Eta jaun Marcelekin eskola akabatu eta, haren hitzak gogoan nituela, osaba Joanikoten bertze hitz haiek oroitu nituen, noiz eta galdetu bainion nola	sortu zen, edo nola sortu zuen Lutherok protestantismoa: " Beraz, orain badakik zergatik hautsi zuen Lutherok Erromako elizarekin:
	‎Eta jaun Marcelekin eskola akabatu eta, haren hitzak gogoan nituela, osaba Joanikoten bertze hitz haiek oroitu nituen, noiz eta galdetu bainion nola sortu zen, edo nola	sortu zuen Lutherok protestantismoa: " Beraz, orain badakik zergatik hautsi zuen Lutherok Erromako elizarekin:
	‎Eta halatsu ibili nintzen denbora batez, eta halatsu jokatu nuen, denbora hartan	sortuz joan zitzaizkidan bertze ezbai guztiekin ere. Zeren eta ez bainuen ulertzen, konparazione, nola obrarik gabeko fedeak zerurako bidean jar gintzakeen, nola erraiten baitzuten protestantek, nahiz eta osaba Joanikotek erraiten zidan ezen obren bidetik obratu zituztela katolikoek bekaturik handienak, eta obrarik ez egitea zela, halatan, obra zezaketen obrarik jainkozkoena, hobe zelako, ororen buruan, alfer egoitea ezen ez gaizki egitea; baina ez nuen ulertzen, halaber, nola aita sainduak erabaki zezakeen Erromako eliztarren sinestea eta pentsua goitik behera, nola erraiten eta afirmatzen baitzuten katolikoek, nahiz eta jaun Marcelek erraiten zidan ezen artalde batek artzain bat behar zuela, ardien ez barreiatzeko eta ez galtzeko, eta artzainak erabaki behar zuela, halatan, artaldearen norabidea.
	‎Handik harat, haatik, eta paradisuko hizkuntzatik eta Babelgo historietarik harat, anitzetan erran izan dizut ezen izen emaite hori, ene idurikotz, lehen gizonen arteko abenikoa eta egokitzapena izan zela, tokian tokikoa, zeren eta mintzaira guztiak baitira, oro har, diferent. Erran nahi baita ezen lehen izen emaite hartan eta izenen asmatze hartan	sortu zituela gizonak lehen metaforak, zeren izen haiek ez baitziren paradisuko izenak eta ez baitzeuden, ondorez, izanari lotuak. Baina ez, kontua ez da hor akabatzen:
	‎—Joanes, batzuetan duda egiten diat nola	sortu zen dilubioa... Izan ere, baldin Bibliak dioena egia bada, berrogei egunetan sortu zuan hura, euria goianbehean egin ondoren, etengabe...
	‎—Joanes, batzuetan duda egiten diat nola sortu zen dilubioa... Izan ere, baldin Bibliak dioena egia bada, berrogei egunetan	sortu zuan hura, euria goianbehean egin ondoren, etengabe... Ordea, baldin egia bada Rabelai sek jigant Gargantuari buruz dioena, zeren baitirudi ezen jigant hark Notre Dame ko dorreetarik ito zituela berrehun mila paristarrez goiti, emaztekiak eta haurrak kontatu gabe, haien gainean pixa eginik... ez ote zuen errazago izanen Jainkoak, galdetzen dizut nik, Gargantua bezalako berrogei jigant paratzea zerutik lurrerat pixa egiten, zeren egun bakarrean erdiets baitzezakeen, halatan, berrogei eguneko lana...?
	‎Baina osabarekin bizi izan nituen egun gogoangarri haiek guztiak, nekez gerta zitezkeen, baldin osabak ziegarako bisita hura egin izan ez balit, eta baldin, bisita haren karietarat, elkargo sekeretu moduko hura	sortu izan ez bagenu, bere eraikuntzan eta bere historian bi mugarri eta bi data jaingarri izan zituena.
	‎Eta, horrela, egun batek hurrengorat ninderamala, eta hitz batek bertzerat, halaxe bildu ahal izan dut, hitzez hitz, neure trabailuaren ondoko uzta, zeina baita eskuan daukazuna: ene bizitzaren fruitu hitzek ondua... edo, hobeki, hitzek galdua, zeren, dakizun bezala, zenbat begi, hainbat ikuspegi, eta zeren Erromak behiala deliberatu baitzuen ezen disidenteok eta herese ustezkook aldarrikatu edo skribaturikako hitzei, mihitik edo lumatik	sortu bezain fite, hatsa eta kiratsa zeriela, ustelkeriaren ustelkeriaz. Baina ez zaitez kezka, ez antsia eta ez asalda horregatik, zeren mundu honetan ez baitago gaitzik kontsolagarririk ez duenik, eta gureak ere badu:
	‎Eta arras beldurtu nintzen, pentsaturik frantsesen gaitza izan zitekeela, edo, bertzenaz, napolitarrena, zeren, erran komunak dioen bezala, zenbat buru, hainbat aburu, eta zeren eritasunaren eta gaitzaren itsusia ez baita nehoiz gure baitan	sortzen eta errotzen baina etsaiarenean, eta hala gertatu zen bi mende lehenago ere, noiz eta Napolin frantsesen kontrako gerla piztu baitzen, eta noiz eta, haren ondorez, berretu, emendatu eta hedatu baitzen narrio eta arrazadura hura, erraiten zutelarik batzuek ezen soldadu frantsesen kulpa eta faltagatik izan zela, eta bertzeek napolitarrenagatik, ongi dakikezun bezala.
	‎24 Plazerrari amore emaitea, gaitz ororen	sortzea .
	‎Eta nik banekien, bertzalde, ezen almirant D’Estréesen manuen aiduru zegoela Alain Coup d’Œil... eta banekien, halatan, ezen, neure asmoen aitzinatzeko, bizkor ibili beharra nuela, kortsario buruak manu haiek errezibitu baino lehen, zeren noiznahi den irits baitzitekeen almirant frantsesaren mandatari edo mezulariren bat manu haiekin, eta zeren manu haiek La Crique tik ateratzerat obliga baitzitzaketen Alain Coup d’Œil eta bere kortsarioak, auskalo zer bertze batailarat eta auskalo norat... Eta, hala, Alain Coup d’Œil ekin hilabete eta erdi edo neramala, galdetu nion ea ba ote zekien nola	sortu zen xake jokoa, eta hark ezetz ihardetsi zidan, eta nik asmatzailearen eta erregeren arteko historia kontatu nion. Eta jakinarazi nionean, kontakizunaren azken alderat, nola erregek ezin izan zion buru egin asmatzailearen galdegiteari, ez zegoenez gero erresuma osoan behar hainbat gari bihi, Alain Coup d’Œil isilik geratu zen, harri eta zur.
	‎Eta, halarik ere, Nafarroa Garaiko mapari behatzen badiozu, ez duzu Urbiainik edirenen, baina badago bai Urbiainik: ene bihotzean dago, ene ariman, eta, ondorez, ene arimako mapetarik batean aurkitu ahal izanen duzu, orri eta plama hauetan barrena, zeren Joanes Etxegoienen lumatik	sortu baitzen Urbiain, Urbiainek Joanes Etxegoien sor zezan amoreakatik, benturaz... Eta, Urbiainekin baterat, mapa ofizialetan agertzen ez diren bertze herri batzuk ere kausituko dituzu:
	‎Eta, halarik ere, Nafarroa Garaiko mapari behatzen badiozu, ez duzu Urbiainik edirenen, baina badago bai Urbiainik: ene bihotzean dago, ene ariman, eta, ondorez, ene arimako mapetarik batean aurkitu ahal izanen duzu, orri eta plama hauetan barrena, zeren Joanes Etxegoienen lumatik sortu baitzen Urbiain, Urbiainek Joanes Etxegoien	sor zezan amoreakatik, benturaz... Eta, Urbiainekin baterat, mapa ofizialetan agertzen ez diren bertze herri batzuk ere kausituko dituzu:

Emaitza gehiago eskuratzen...

Aldaerak

Lehen forma

sortu	5.393 (35,50)
sortzen	4.340 (28,57)
sortutako	1.029 (6,77)
sortzeko	992 (6,53)
sortuko	519 (3,42)
sortzea	506 (3,33)
sor	381 (2,51)
sortuz	290 (1,91)
sorturiko	224 (1,47)
Sortu	60 (0,39)
sortutakoa	53 (0,35)
Sortzen	46 (0,30)
sortu gabe	45 (0,30)
sortzera	45 (0,30)
sortzean	42 (0,28)
sortutakoak	41 (0,27)
sortuta	37 (0,24)
Sortutako	27 (0,18)
sortu arte	22 (0,14)
sortu aurretik	20 (0,13)
Sor	15 (0,10)
sortu orduko	15 (0,10)
sortuz gero	15 (0,10)
sorturik	13 (0,09)
sorturikoa	13 (0,09)
sortzear	13 (0,09)
sortzeari	13 (0,09)
sortzearekin	12 (0,08)
SORTZEKO	10 (0,07)
sortzerakoan	10 (0,07)
sortu arren	9 (0,06)
sorturikoak	9 (0,06)
sortzeagatik	7 (0,05)
sortzeak	7 (0,05)
SORTZEN	6 (0,04)
sortzearekin batera	5 (0,03)
sortzearren	5 (0,03)
sortzekotan	5 (0,03)
Sortuko	4 (0,03)
Sortzeko	4 (0,03)
sortu bitartean	4 (0,03)
sortu ondoren	3 (0,02)
sortze aldera	3 (0,02)
sortzeke	3 (0,02)
SORTUTAKO	2 (0,01)
SORTUZ	2 (0,01)
SORTZEA	2 (0,01)
Sortuz	2 (0,01)
Sortzea	2 (0,01)
Sortzear	2 (0,01)
sortuagatik	2 (0,01)
sortutakoan	2 (0,01)
sortutakoaren	2 (0,01)
sortutakotik	2 (0,01)
sortutakotzat	2 (0,01)
Sortu arte	1 (0,01)
Sortu orduko	1 (0,01)
Sortzean	1 (0,01)
Sortzera	1 (0,01)
sortuaz	1 (0,01)
sorturikoaren	1 (0,01)
sorturikoaz	1 (0,01)
sorturikoen	1 (0,01)
sorturikotzat	1 (0,01)
sortutakoarekin	1 (0,01)
sortutakoaren aurka	1 (0,01)
sortutakoei	1 (0,01)
sortutakoekin	1 (0,01)
sortutakoengatik	1 (0,01)
sortutakoentzako	1 (0,01)
sortzerako	1 (0,01)

Argitaratzailea

Konbinazioak (2 lema)

sortu ezan	235 (1,55)
sortu behar	168 (1,11)
sortu ari	138 (0,91)
sortu berri	133 (0,88)
sortu nahi	113 (0,74)
sortu ez	100 (0,66)
sortu ere	52 (0,34)
sortu hasi	48 (0,32)
sortu baino	44 (0,29)
sortu ote	43 (0,28)
sortu ohi	40 (0,26)
sortu gai	39 (0,26)
sortu omen	37 (0,24)
sortu bide	31 (0,20)
sortu egin	31 (0,20)
sortu joan	31 (0,20)
sortu ahal	27 (0,18)
sortu egon	25 (0,16)
sortu asmo	22 (0,14)
sortu lagundu	21 (0,14)
sortu gaitasun	20 (0,13)
sortu ahalegin	18 (0,12)
sortu aukera	18 (0,12)
sortu den	18 (0,12)
sortu testu	18 (0,12)
sortu erabaki	17 (0,11)
sortu beste	16 (0,11)
sortu erabili	16 (0,11)
sortu ukan	16 (0,11)
sortu irudi	15 (0,10)
sortu ahalmen	14 (0,09)
sortu arazo	14 (0,09)
sortu balio	14 (0,09)
sortu energia	14 (0,09)
sortu hausnarketa	14 (0,09)
sortu talde	14 (0,09)
sortu beka	13 (0,09)
sortu eman	13 (0,09)
sortu saiatu	13 (0,09)
sortu ahala	12 (0,08)
sortu al	12 (0,08)
sortu bera	12 (0,08)
sortu izaki	12 (0,08)
sortu modu	12 (0,08)
sortu mundu	12 (0,08)
sortu prozesu	12 (0,08)
sortu biltzar	11 (0,07)
sortu egoera	11 (0,07)
sortu erakunde	11 (0,07)
sortu estatu	11 (0,07)
sortu ekuazio	10 (0,07)
sortu galdera	10 (0,07)
sortu hitz	10 (0,07)
sortu jarraibide	10 (0,07)
sortu lehen	10 (0,07)
sortu moduko	10 (0,07)
sortu proposatu	10 (0,07)
sortu ahalegindu	9 (0,06)
sortu arrisku	9 (0,06)
sortu bezain	9 (0,06)
sortu garai	9 (0,06)
sortu helburu	9 (0,06)
sortu aitzin	8 (0,05)
sortu alderdi	8 (0,05)
sortu aurreko	8 (0,05)
sortu beldur	8 (0,05)
sortu eztabaida	8 (0,05)
sortu ikusi	8 (0,05)
sortu zirrara	8 (0,05)
sortu baizik	7 (0,05)
sortu baldin	7 (0,05)
sortu berak	7 (0,05)
sortu besterik	7 (0,05)
sortu erreakzio	7 (0,05)
sortu gatazka	7 (0,05)
sortu gauza	7 (0,05)
sortu indar	7 (0,05)
sortu ke	7 (0,05)
sortu kezka	7 (0,05)
sortu min	7 (0,05)
sortu beharrean	6 (0,04)
sortu elkarte	6 (0,04)
sortu espazio	6 (0,04)
sortu gero	6 (0,04)

Konbinazioak (3 lema)

Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu	"katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren	"katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu*	"katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu*	"katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu	"ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu	"ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi	"katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia	"katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi	"katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia	"katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi*	"katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi \| asko	"bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* \| !asko*	"bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi\|asko\|gutxi\|txiki	"bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj	"proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj	"proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi\|asko + m:adi	"bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg	"proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA

adb	adberbioa
adi	aditza
adilok	aditz-lokuzioa
adj	adjektiboa
det	determinatzailea
ior	izenordaina
izearr	izen arrunta
izepib	pertsona-izena
izelib	leku-izena
izeizb	erakunde-izena
lbt	laburtzapena
lotjnt	juntagailua
lotlok	lokailua
esr	esaera
esk	esklamazioa
prt	partikula
ono	onomatopeia
tit	titulua

KASUA

abs	absolutiboa
abl	ablatiboa
ala	adlatiboa
ban	banatzailea
dat	datiboa
des	destinatiboa
erg	ergatiboa
abz	hurbiltze-adlatiboa
ine	inesiboa
ins	instrumentala
gel	leku-genitiboa
mot	motibatiboa
abu	muga-adlatiboa
par	partitiboa
psp	postposizioa
pro	prolatiboa
soz	soziatiboa

MUGATASUNA/NUMEROA

mg	mugagabea
ms	mugatu singularra
mp	mugatu plurala
mph	mugatu plural hurbila

ADITZ MOTA

da	da
du	du
dio	dio
zaio	zaio
da-du	da-du
du-zaio	du-zaio
dio-zaio	dio-zaio
da-zaio	da-zaio
du-dio	du-dio
da-zaio-du	da-zaio-du
da-zaio-du-dio	da-zaio-du-dio

sortu behar ukan	72 (0,47)
sortu nahi ukan	55 (0,36)
sortu ez ukan	23 (0,15)
sortu ohi ukan	21 (0,14)
sortu berri ukan	14 (0,09)
sortu hausnarketa testu	14 (0,09)
sortu beka eman	13 (0,09)
sortu baino lehen	12 (0,08)
sortu ahalegin egin	9 (0,06)
sortu balio ukan	7 (0,05)
sortu berri bat	7 (0,05)
sortu egin behar	7 (0,05)
sortu gai ez	7 (0,05)
sortu energia nuklear	6 (0,04)
sortu erreakzio kimiko	6 (0,04)
sortu arrisku egon	5 (0,03)
sortu baino lehenagoko	5 (0,03)
sortu behar egon	5 (0,03)
sortu besterik ez	5 (0,03)
sortu bezain laster	5 (0,03)
sortu ezan ume	5 (0,03)
sortu berri hura	4 (0,03)
sortu ekuazio sistema	4 (0,03)
sortu erakunde ohiko	4 (0,03)
sortu gaitasun ukan	4 (0,03)
sortu nahi ez	4 (0,03)
sortu asmo ukan	3 (0,02)
sortu aukera eman	3 (0,02)
sortu baino lehenagotik	3 (0,02)
sortu berri sartu	3 (0,02)
sortu ekuazio zuzen	3 (0,02)
sortu erabaki hartu	3 (0,02)
sortu ere sortu	3 (0,02)
sortu ez ez	3 (0,02)
sortu ezan honela	3 (0,02)
sortu ezan pentsatu	3 (0,02)
sortu nahi baldin	3 (0,02)
sortu nahi nu	3 (0,02)
sortu prozesu ingurumen	3 (0,02)
sortu ahal egin	2 (0,01)
sortu ahal ukan	2 (0,01)
sortu ahala bota	2 (0,01)
sortu ahala ezabatu	2 (0,01)
sortu ahala piztu	2 (0,01)
sortu ahalmen handi	2 (0,01)
sortu arazo egon	2 (0,01)
sortu ari delako	2 (0,01)
sortu arrisku ekarri	2 (0,01)
sortu asmo ere	2 (0,01)
sortu asmo ibili	2 (0,01)
sortu baino ez	2 (0,01)
sortu baino gehiago	2 (0,01)
sortu behar esan	2 (0,01)
sortu behar nu	2 (0,01)
sortu berri monarka	2 (0,01)
sortu den bezala	2 (0,01)
sortu den ere	2 (0,01)
sortu den segida	2 (0,01)
sortu egoera kooperatibista	2 (0,01)
sortu egon irudikapen	2 (0,01)
sortu eman behar	2 (0,01)
sortu erakunde bat	2 (0,01)
sortu ere bai	2 (0,01)
sortu ez egon	2 (0,01)
sortu ezan arrisku	2 (0,01)
sortu ezan baino	2 (0,01)
sortu ezan bat	2 (0,01)
sortu ezan bera	2 (0,01)
sortu ezan berak	2 (0,01)
sortu ezan beste	2 (0,01)
sortu ezan desoreka	2 (0,01)
sortu ezan efektu	2 (0,01)
sortu ezan eragozpen	2 (0,01)
sortu ezan eremu	2 (0,01)
sortu ezan ezkutatu	2 (0,01)
sortu ezan gatazka	2 (0,01)
sortu ezan horiek	2 (0,01)
sortu ezan nerbio	2 (0,01)
sortu ezan problema	2 (0,01)
sortu ezan publiko	2 (0,01)
sortu ezan sentimendu	2 (0,01)
sortu ezan uste	2 (0,01)
sortu ezan zu	2 (0,01)
sortu galdera ez	2 (0,01)
sortu galdera guzti	2 (0,01)
sortu galdera kezkagarri	2 (0,01)
sortu garai iritsi	2 (0,01)
sortu hasi den	2 (0,01)
sortu hitz ezin	2 (0,01)
sortu irudi berri	2 (0,01)
sortu irudi inguruan	2 (0,01)
sortu izaki kontraesankor	2 (0,01)
sortu jarraibide zehaztu	2 (0,01)
sortu joan behar	2 (0,01)
sortu kezka berehala	2 (0,01)
sortu lagundu ezan	2 (0,01)
sortu min ondoriozko	2 (0,01)
sortu modu aldatu	2 (0,01)
sortu mundu berri	2 (0,01)
sortu mundu erdigune	2 (0,01)
sortu nahi bada	2 (0,01)
sortu prozesu bat	2 (0,01)
sortu ukan amets	2 (0,01)
sortu ukan gaitasun	2 (0,01)
sortu ahal etorkizun	1 (0,01)
sortu ahal gero	1 (0,01)
sortu ahal konponbide	1 (0,01)
sortu ahal neurri	1 (0,01)
sortu ahal norbera	1 (0,01)
sortu ahala desegin	1 (0,01)
sortu ahala idatzi	1 (0,01)
sortu ahala ukan	1 (0,01)
sortu ahalegin ageri	1 (0,01)
sortu ahalegin ari	1 (0,01)
sortu ahalegin ikaragarri	1 (0,01)
sortu ahalegin kontziente	1 (0,01)
sortu ahalegin nabarmen	1 (0,01)
sortu ahalegindu kanporatu	1 (0,01)
sortu ahalmen aitortu	1 (0,01)
sortu ahalmen deitu	1 (0,01)
sortu ahalmen galdu	1 (0,01)
sortu ahalmen gisa	1 (0,01)
sortu ahalmen gutxitu	1 (0,01)
sortu ahalmen ukan	1 (0,01)
sortu aitzin hartu	1 (0,01)
sortu aitzin kultura	1 (0,01)
sortu aitzin zendu	1 (0,01)
sortu al egon	1 (0,01)
sortu al ezan	1 (0,01)
sortu alderdi abertzale	1 (0,01)
sortu alderdi aurreakordio	1 (0,01)
sortu alderdi kide	1 (0,01)
sortu alderdi sozialdemokrata	1 (0,01)
sortu arazo berri	1 (0,01)
sortu arazo berriro	1 (0,01)
sortu arazo dimentsio	1 (0,01)
sortu arazo ekologiko	1 (0,01)
sortu arazo ere	1 (0,01)
sortu arazo ez	1 (0,01)
sortu arazo hitz	1 (0,01)
sortu arazo konpondu	1 (0,01)
sortu ari bada	1 (0,01)
sortu ari den	1 (0,01)
sortu ari ote	1 (0,01)
sortu arrisku aseguratu	1 (0,01)
sortu arrisku bizi	1 (0,01)
sortu asmo berri	1 (0,01)
sortu asmo erne	1 (0,01)
sortu asmo etorri	1 (0,01)
sortu asmo handiuste	1 (0,01)
sortu asmo irmo	1 (0,01)
sortu asmo lehen	1 (0,01)
sortu aukera egon	1 (0,01)
sortu aukera ekarri	1 (0,01)
sortu aukera ere	1 (0,01)
sortu aukera eskaini	1 (0,01)
sortu aukera etengabe	1 (0,01)
sortu aukera ez	1 (0,01)
sortu aukera gehien	1 (0,01)
sortu aukera handi	1 (0,01)
sortu aukera ireki	1 (0,01)
sortu aukera mahai	1 (0,01)
sortu aukera paregabe	1 (0,01)
sortu aukera ukan	1 (0,01)
sortu aurreko argiune	1 (0,01)
sortu aurreko garai	1 (0,01)
sortu aurreko guzti	1 (0,01)
sortu aurreko herri	1 (0,01)
sortu aurreko istorio	1 (0,01)
sortu aurreko lipar	1 (0,01)
sortu aurreko ohitura	1 (0,01)
sortu baino aise	1 (0,01)
sortu baino balio	1 (0,01)
sortu baino bederatzi	1 (0,01)
sortu baino bi	1 (0,01)
sortu baino bost	1 (0,01)
sortu baino deus	1 (0,01)
sortu baino hamarkada	1 (0,01)
sortu baino ideia	1 (0,01)
sortu baino lehenago	1 (0,01)
sortu baino puska	1 (0,01)
sortu baino sano	1 (0,01)
sortu baino urte	1 (0,01)
sortu baizik ez	1 (0,01)
sortu balio bezala	1 (0,01)
sortu balio judizio	1 (0,01)
sortu behar adin	1 (0,01)
sortu behar al	1 (0,01)
sortu behar atenporal	1 (0,01)
sortu behar aurre	1 (0,01)
sortu behar bada	1 (0,01)
sortu behar besterik	1 (0,01)
sortu behar betiko	1 (0,01)
sortu behar delako	1 (0,01)
sortu behar ekarri	1 (0,01)
sortu behar emaitza	1 (0,01)
sortu behar ere	1 (0,01)
sortu behar euskal	1 (0,01)
sortu behar garbi	1 (0,01)
sortu behar gertatu	1 (0,01)
sortu behar gizaki	1 (0,01)
sortu behar idatzaldi	1 (0,01)
sortu behar tresna	1 (0,01)
sortu beldur eragin	1 (0,01)
sortu beldur isildu	1 (0,01)
sortu beldur uxatu	1 (0,01)
sortu bera buru	1 (0,01)
sortu bera egin	1 (0,01)
sortu bera goiko	1 (0,01)
sortu bera haur	1 (0,01)
sortu bera lotu	1 (0,01)
sortu bera osoan	1 (0,01)
sortu bera proiektu	1 (0,01)
sortu bera testuinguru	1 (0,01)
sortu berak adiskidantza	1 (0,01)
sortu berak mugimendu	1 (0,01)
sortu berak proiektu	1 (0,01)
sortu berri agintari	1 (0,01)
sortu berri alde	1 (0,01)
sortu berri arte	1 (0,01)
sortu berri bataiarri	1 (0,01)
sortu berri bataiatu	1 (0,01)
sortu berri bezain	1 (0,01)
sortu berri bihotzez	1 (0,01)
sortu berri biluzgorri	1 (0,01)
sortu berri bisita	1 (0,01)
sortu berri buruzagi	1 (0,01)
sortu berri dokumental	1 (0,01)
sortu berri eduki	1 (0,01)
sortu berri egin	1 (0,01)
sortu berri ekarri	1 (0,01)
sortu berri erdi	1 (0,01)
sortu berri ere	1 (0,01)
sortu berri ernatu	1 (0,01)
sortu berri errolda	1 (0,01)
sortu berri ez	1 (0,01)
sortu berri ezagutu	1 (0,01)
sortu berri freskotasun	1 (0,01)
sortu berri funts	1 (0,01)
sortu berri gonbidatu	1 (0,01)
sortu berri guzti	1 (0,01)
sortu berri hil	1 (0,01)
sortu berri hilketa	1 (0,01)
sortu berri hori	1 (0,01)
sortu berri horiek	1 (0,01)
sortu berri ikusi	1 (0,01)
sortu berri ipurdi	1 (0,01)
sortu berri konfiantzazko	1 (0,01)
sortu berri Migel	1 (0,01)
sortu berri milikatu	1 (0,01)
sortu berri nahasi	1 (0,01)
sortu berri negozio	1 (0,01)
sortu berri omen	1 (0,01)
sortu berri ospakizun	1 (0,01)
sortu berri parlamentu	1 (0,01)
sortu berri PKK	1 (0,01)
sortu berri polizia	1 (0,01)
sortu berri praktika	1 (0,01)
sortu berri propaganda	1 (0,01)
sortu berri soineko	1 (0,01)
sortu berri zaintza	1 (0,01)
sortu beste asko	1 (0,01)
sortu beste baliabide	1 (0,01)
sortu beste edozein	1 (0,01)
sortu beste egin	1 (0,01)
sortu beste egunkari	1 (0,01)
sortu beste eztabaida	1 (0,01)
sortu beste gai	1 (0,01)
sortu beste hainbat	1 (0,01)
sortu beste hamaika	1 (0,01)
sortu beste irrati	1 (0,01)
sortu beste iturburu	1 (0,01)
sortu beste kontu	1 (0,01)
sortu beste krisi	1 (0,01)
sortu beste mundu	1 (0,01)
sortu beste ustezko	1 (0,01)
sortu beste zeregin	1 (0,01)
sortu besterik ezin	1 (0,01)
sortu bezain agudo	1 (0,01)
sortu bezain fite	1 (0,01)
sortu bezain poliki	1 (0,01)
sortu bezain pronto	1 (0,01)
sortu bide berri	1 (0,01)
sortu bide egin	1 (0,01)
sortu bide egon	1 (0,01)
sortu bide espezifikoki	1 (0,01)
sortu bide garrantzitsu	1 (0,01)
sortu bide hori	1 (0,01)
sortu bide informazio	1 (0,01)
sortu bide jarri	1 (0,01)
sortu bide lehen	1 (0,01)
sortu bide sakon	1 (0,01)
sortu bide zer	1 (0,01)
sortu biltzar abaro	1 (0,01)
sortu biltzar antolatu	1 (0,01)
sortu biltzar handi	1 (0,01)
sortu biltzar hitz	1 (0,01)
sortu biltzar prestatu	1 (0,01)
sortu biltzar sistema	1 (0,01)
sortu biltzar ttipi	1 (0,01)
sortu den argi	1 (0,01)
sortu den bitxilore	1 (0,01)
sortu den euskara	1 (0,01)
sortu den horrela	1 (0,01)
sortu den teoria	1 (0,01)
sortu egin ari	1 (0,01)
sortu egoera abegitsu	1 (0,01)
sortu egoera agerian	1 (0,01)
sortu egoera berri	1 (0,01)
sortu egoera bete	1 (0,01)
sortu egoera hamaika	1 (0,01)
sortu egoera harago	1 (0,01)
sortu egoera soziolinguistiko	1 (0,01)
sortu egon dagoeneko	1 (0,01)
sortu egon egoera	1 (0,01)
sortu egon gaur	1 (0,01)
sortu egon hor	1 (0,01)
sortu egon izaki	1 (0,01)
sortu egon kantu	1 (0,01)
sortu egon liburu	1 (0,01)
sortu egon norainoko	1 (0,01)
sortu egon orduan	1 (0,01)
sortu egon puntu	1 (0,01)
sortu ekuazio ikusi	1 (0,01)
sortu elkarte koordinatzaile	1 (0,01)
sortu elkarte sekretu	1 (0,01)
sortu energia askatu	1 (0,01)
sortu energia baliagarri	1 (0,01)
sortu energia egon	1 (0,01)
sortu energia fluxu	1 (0,01)
sortu energia guzti	1 (0,01)
sortu energia hilabete	1 (0,01)
sortu erabaki bezain	1 (0,01)
sortu erabaki EAJ	1 (0,01)
sortu erabili artean	1 (0,01)
sortu erabili estrategia	1 (0,01)
sortu erabili ezean	1 (0,01)
sortu erabili mekanismo	1 (0,01)
sortu erakunde batzuk	1 (0,01)
sortu erakunde multzo	1 (0,01)
sortu erakunde paramilitar	1 (0,01)
sortu ere arrisku	1 (0,01)
sortu ere arriskutsu	1 (0,01)
sortu ere bertan	1 (0,01)
sortu ere egin	1 (0,01)
sortu ere eragin	1 (0,01)
sortu ere familia	1 (0,01)
sortu ere gero	1 (0,01)
sortu ere hainbat	1 (0,01)
sortu ere hor	1 (0,01)
sortu ere lehengo	1 (0,01)
sortu ere lur	1 (0,01)
sortu ere min	1 (0,01)
sortu ere ukan	1 (0,01)
sortu ere ur	1 (0,01)
sortu ere zauri	1 (0,01)
sortu erreakzio bat	1 (0,01)
sortu espazio behar	1 (0,01)
sortu espazio itxi	1 (0,01)
sortu espazio modu	1 (0,01)
sortu espazio utzi	1 (0,01)
sortu estatu batu	1 (0,01)
sortu estatu espainol	1 (0,01)
sortu estatu inperial	1 (0,01)
sortu estatu moderno	1 (0,01)
sortu estatu nazio	1 (0,01)
sortu estatu sakon	1 (0,01)
sortu estatu sortu	1 (0,01)
sortu estatu talde	1 (0,01)
sortu ez ahal	1 (0,01)
sortu ez bada	1 (0,01)
sortu ez baina	1 (0,01)
sortu ez delako	1 (0,01)
sortu ez deuseztatu	1 (0,01)
sortu ez eraman	1 (0,01)
sortu ez hura	1 (0,01)
sortu ezan adrenalina	1 (0,01)
sortu ezan aiherkunde	1 (0,01)
sortu ezan aita	1 (0,01)
sortu ezan amore	1 (0,01)
sortu ezan arazo	1 (0,01)
sortu ezan argi	1 (0,01)
sortu ezan asaldura	1 (0,01)
sortu ezan balizko	1 (0,01)
sortu ezan batu	1 (0,01)
sortu ezan batzuetan	1 (0,01)
sortu ezan begi	1 (0,01)
sortu ezan behartu	1 (0,01)
sortu ezan beldur	1 (0,01)
sortu ezan bizitza	1 (0,01)
sortu ezan desabantaila	1 (0,01)
sortu ezan desira	1 (0,01)
sortu ezan edertasun	1 (0,01)
sortu ezan edozein	1 (0,01)
sortu ezan egia	1 (0,01)
sortu ezan egin	1 (0,01)
sortu ezan egoera	1 (0,01)
sortu ezan egon	1 (0,01)
sortu ezan elkarrizketa	1 (0,01)
sortu ezan emakume	1 (0,01)
sortu ezan epe	1 (0,01)
sortu ezan erantzukizun	1 (0,01)
sortu ezan erdi	1 (0,01)
sortu ezan ere	1 (0,01)
sortu ezan erreakzio	1 (0,01)
sortu ezan erregai	1 (0,01)
sortu ezan errespetu	1 (0,01)
sortu ezan esanahi	1 (0,01)
sortu ezan esku	1 (0,01)
sortu ezan eskultura	1 (0,01)
sortu ezan etorri	1 (0,01)
sortu ezan ez	1 (0,01)
sortu ezan ezer	1 (0,01)
sortu ezan faktore	1 (0,01)
sortu ezan forma	1 (0,01)
sortu ezan funtzio	1 (0,01)
sortu ezan gai	1 (0,01)
sortu ezan gaixo	1 (0,01)
sortu ezan geu	1 (0,01)
sortu ezan gu	1 (0,01)
sortu ezan Hadriano	1 (0,01)
sortu ezan haiek	1 (0,01)
sortu ezan hain	1 (0,01)
sortu ezan higidura	1 (0,01)
sortu ezan hutsune	1 (0,01)
sortu ezan ikerkuntza	1 (0,01)
sortu ezan independentzia	1 (0,01)
sortu ezan infografia	1 (0,01)
sortu ezan irudi	1 (0,01)
sortu ezan iruditu	1 (0,01)
sortu ezan itxura	1 (0,01)
sortu ezan itzal	1 (0,01)
sortu ezan izu	1 (0,01)
sortu ezan jainko	1 (0,01)
sortu ezan kazetaritza	1 (0,01)
sortu ezan konfiantza	1 (0,01)
sortu ezan leku	1 (0,01)
sortu ezan lilura	1 (0,01)
sortu ezan luzarora	1 (0,01)
sortu ezan makina	1 (0,01)
sortu ezan malenkonia	1 (0,01)
sortu ezan mezu	1 (0,01)
sortu ezan min	1 (0,01)
sortu eztabaida alferrikako	1 (0,01)
sortu eztabaida bizi	1 (0,01)
sortu eztabaida erdi	1 (0,01)
sortu eztabaida ez	1 (0,01)
sortu eztabaida parada	1 (0,01)
sortu eztabaida piztu	1 (0,01)
sortu gai bagina	1 (0,01)
sortu gai den	1 (0,01)
sortu gai ote	1 (0,01)
sortu gaitasun behintzat	1 (0,01)
sortu gaitasun berezi	1 (0,01)
sortu gaitasun eduki	1 (0,01)
sortu gaitasun ez	1 (0,01)
sortu gaitasun funtsezko	1 (0,01)
sortu gaitasun paregabe	1 (0,01)
sortu gaitasun zigortu	1 (0,01)
sortu galdera batzuk	1 (0,01)
sortu garai Gandhi	1 (0,01)
sortu garai on	1 (0,01)
sortu garai perfektu	1 (0,01)
sortu gatazka arrazoi	1 (0,01)
sortu gatazka hari	1 (0,01)
sortu gatazka ulertu	1 (0,01)
sortu gauza bat	1 (0,01)
sortu gauza eder	1 (0,01)
sortu gauza zail	1 (0,01)
sortu gero estatu	1 (0,01)
sortu hasi behar	1 (0,01)
sortu hasi garai	1 (0,01)
sortu hasi zori	1 (0,01)
sortu helburu egin	1 (0,01)
sortu helburu lokal	1 (0,01)
sortu helburu nagusi	1 (0,01)
sortu helburu ukan	1 (0,01)
sortu hitz bat	1 (0,01)
sortu hitz berri	1 (0,01)
sortu hitz egin	1 (0,01)
sortu hitz elkartu	1 (0,01)
sortu hitz erabili	1 (0,01)
sortu indar abiatu	1 (0,01)
sortu indar berezi	1 (0,01)
sortu indar gaur	1 (0,01)
sortu indar magiko	1 (0,01)
sortu indar ukan	1 (0,01)
sortu irudi erakutsi	1 (0,01)
sortu izaki berri	1 (0,01)
sortu izaki bitxi	1 (0,01)
sortu izaki mundu	1 (0,01)
sortu joan ahala	1 (0,01)
sortu joan aldi	1 (0,01)
sortu joan Mary	1 (0,01)
sortu joan mesedegarri	1 (0,01)
sortu joan ni	1 (0,01)
sortu joan pertsonaia	1 (0,01)
sortu ke bihurritu	1 (0,01)
sortu ke jarraitu	1 (0,01)
sortu ke laino	1 (0,01)
sortu ke mataza	1 (0,01)
sortu ke zorabiatu	1 (0,01)
sortu kezka aldatu	1 (0,01)
sortu kezka argi	1 (0,01)
sortu kezka hari	1 (0,01)
sortu kezka hartaratu	1 (0,01)
sortu kezka murgildu	1 (0,01)
sortu lagundu baizik	1 (0,01)
sortu lagundu gu	1 (0,01)
sortu lehen bezalako	1 (0,01)
sortu lehen emakume	1 (0,01)
sortu lehen eszenatoki	1 (0,01)
sortu lehen gizon	1 (0,01)
sortu lehen herri	1 (0,01)
sortu lehen industriagune	1 (0,01)
sortu lehen izaki	1 (0,01)
sortu lehen kirol	1 (0,01)
sortu lehen pauso	1 (0,01)
sortu lehen saiakera	1 (0,01)
sortu min aitortza	1 (0,01)
sortu min fruitu	1 (0,01)
sortu min guzti	1 (0,01)
sortu min ogi	1 (0,01)
sortu modu antolatu	1 (0,01)
sortu modu arrunt	1 (0,01)
sortu modu bakar	1 (0,01)
sortu modu bat	1 (0,01)
sortu modu egon	1 (0,01)
sortu modu hori	1 (0,01)
sortu moduko argudio	1 (0,01)
sortu moduko ere	1 (0,01)
sortu moduko ezer	1 (0,01)
sortu moduko forma	1 (0,01)
sortu moduko iluntasun	1 (0,01)
sortu moduko itxura	1 (0,01)
sortu mundu bera	1 (0,01)
sortu mundu garaikide	1 (0,01)
sortu mundu genero	1 (0,01)
sortu nahi bezala	1 (0,01)
sortu nahi egin	1 (0,01)
sortu nahi ere	1 (0,01)
sortu nahi haiek	1 (0,01)
sortu nahi ilusio	1 (0,01)
sortu nahi kale	1 (0,01)
sortu nahi mugimendu	1 (0,01)
sortu omen den	1 (0,01)
sortu omen joan	1 (0,01)
sortu ote egon	1 (0,01)
sortu proposatu ez	1 (0,01)
sortu proposatu omen	1 (0,01)
sortu prozesu abian	1 (0,01)
sortu prozesu dinamizatzaile	1 (0,01)
sortu prozesu egon	1 (0,01)
sortu prozesu gizatalde	1 (0,01)
sortu prozesu nolakotasun	1 (0,01)
sortu talde bat	1 (0,01)
sortu talde bihurtu	1 (0,01)
sortu talde elitista	1 (0,01)
sortu talde etniko	1 (0,01)
sortu talde gutxi	1 (0,01)
sortu talde haiek	1 (0,01)
sortu talde jokabide	1 (0,01)
sortu talde jokatu	1 (0,01)
sortu talde ordezkari	1 (0,01)
sortu testu aberastu	1 (0,01)
sortu testu batzuk	1 (0,01)
sortu testu berrikusi	1 (0,01)
sortu testu bi	1 (0,01)
sortu testu egin	1 (0,01)
sortu testu eman	1 (0,01)
sortu testu kiskaldu	1 (0,01)
sortu ukan elkartu	1 (0,01)
sortu ukan erritmo	1 (0,01)
sortu ukan grazia	1 (0,01)
sortu ukan jomuga	1 (0,01)
sortu ukan kezka	1 (0,01)
sortu ukan modu	1 (0,01)
sortu ukan Netanyahu	1 (0,01)
sortu zirrara aztertu	1 (0,01)
sortu zirrara bultzatu	1 (0,01)
sortu zirrara egon	1 (0,01)
sortu zirrara guzti	1 (0,01)
sortu zirrara hortxe	1 (0,01)
sortu zirrara uzkurtu	1 (0,01)