|
2009
|
|
|
Da ez dau deretxorik: personeari noberari letxen ein beharrekoan kargu, bardin da krieda
|
nahi
kriedu, ezta?, sikeran be sostenidu umeari mantenidu edo jaten emon-edo toketan dan moduen. Ba, batzuk batzuk kriminalak baino txarraoak direz, bata.
|
|
|
Uriberen liburuak oroimen kolektiboaren eta pertsonalaren ekarpenez zabaldu
|
nahi luke
hertsitasun hori, «geureak esatea» xedetzat hartuz. Ez da harrigarri liburuko lehen eskaintza Elias Canettirentzat izatea, hots, bere oroitzapen pertsonalen hausnarketaz La lengua absuelta edo La antorcha en el oído bezalakoetan egin baitzuen «bereak esate hori».
|
|
|
Zuek baino geroago sartu naiz foroan, eta nik aukeratutako liburua azaldu
|
nahi dizuet
, Lourdesek ere aipatua: Urre urdinaren lurrina.
|
|
|
Gigik zera aipatzen dio 131 orrialdean bere lagun Lisari, Jesus gogoan: «agureak jakin
|
nahi du
, zuk bezala». Eta aurrerago, 304.enean, Lisaren gogoeta:
|
|
|
Eta aurrerago, 304.enean, Lisaren gogoeta: «halako batean den-dena jakin
|
nahi dugu
, inoiz abandonatu gintuena behin betiko joan ez dadin». Jakin nahia egon liteke, baita literatur lan ororen atzean ere, bide berri eta ezezagunak zapaldu nahia, errealitateak sortzen dituen galderak fikzioaren bitartez ulertzeko ahalegina.
|
|
|
Gaia aldatuz, uda honetan irakurri ditudan hiru nobela aipatu
|
nahi nituzke
orain: Kirmen Uriberen Bilbao-New York-Bilbao, Anjel Lertxundiren Zoaz infernura, laztana eta Jokin Munozen Antzararen bidea.
|
|
|
Esaten dugu: egia jakin
|
nahi dut
! Zinez jakin nahi duguna gezurra denean.
|
|
|
egia jakin nahi dut! Zinez jakin
|
nahi duguna
gezurra denean.
|
|
|
Ez dut apokaliptiko izan nahi, baina AEBetako ekialdeko kostan finkaturik dauden eta argindarrari eta autoei uko egiten dieten Amishen kultura zaharkituaren pare ikusten dut mundu globalean poesia. Amishek ere betetzen dute funtzio bat, jakina, beste inork mantentzen ez duen ekosistema zahar bat bizirik mantentzekoa; funtzio anekdotikoa
|
nahi bada
, museistikoa beharbada. Nork daki, agian oraindik izanen da erregresio bat, atzera buelta bat, beste leku batzuetan erabat galdu den kutxa beltza Amishek mantendu dutela jabeturik mundu guztiaren begiak Amishengana zuzenduko diren sasoi bat, akaso?
|
|
|
Orobat, jujearen epaiak, orokorrean bizitzan gertatzen diren egitateetan oinarritzen direnak. Legeak bizitzaren egitada horiek arautu
|
nahi dituenean
edota epaileak kontratu eta delitu baten gainean ebazpena ematen duenean, zuzenbidea egiten/ osatzen du. Hartara, zuzenbideari mintzarazi zaio.
|
|
|
Zahartzen ari naiz. Baina zerbait utzi
|
nahi nioke
anaiaren familiari. Bere horretan, soldata ona da saiatu nahi duenarentzat.
|
|
|
Baina zerbait utzi nahi nioke anaiaren familiari. Bere horretan, soldata ona da saiatu
|
nahi duenarentzat
.
|
|
|
«Alorra markatzen», esan nion. «Zer, dena heuretzat
|
nahi
al duk. Muinoaren erdia eman diagu!» Errabiaturik zirudien.
|
|
|
Edo gaua izango da,
|
nahi duguna
,
|
|
|
Horregatik, Pete Aguereberryk pozik ekin zion bideari laguntzat nor eta Shorty Harris zuela, Heriotza Ibarraren historiari lotutako pertsonaia berritsu eta harroxka, baina, zalantzarik gabe, hango bideak ederki ezagutzen zituena. 1905eko ekainaren azken egunak ziren, eta Shortyk lehenbailehen heldu
|
nahi zuen
Ballaratera, hango ostatuetan uztailaren 4a ospatzera. Aguereberry beste asmo batekin zihoan.
|
|
|
Aguereberry beste asmo batekin zihoan. Postaz bidali behar zioten dirua jaso
|
nahi zuen
, eta jarraian inguru haietan prospekzio lanari lotu. Aspertuta zegoen besteren kontura lan egiteaz, bere urre-alorra nahi zuen.
|
|
|
Postaz bidali behar zioten dirua jaso nahi zuen, eta jarraian inguru haietan prospekzio lanari lotu. Aspertuta zegoen besteren kontura lan egiteaz, bere urre-alorra
|
nahi zuen
.
|
|
|
Aguereberry Point izenaz agertzen da gain hura gaurko mapetan. Galdetzen ziotelarik zergatik galdu zuen hainbeste denbora eta indar bidea egiten, besteek ere ikuspegi eder hartaz gozatzea
|
nahi zuela
erantzuten zuen.
|
|
|
irrati txikia. Ez zuen berri txarrik aditu
|
nahi
.
|
|
|
Eta hori literatura hain delako gizakiarekiko errespetutsua non ez baita gauza aldatu
|
nahi
ez duen inor aldarazteko.
|
|
|
Baina nola neurtzen da sakontasun hori? Hori da Víctor Moreno kritikariak idazle bati, Anjel Lertxundiri kasu honetan, galdetu
|
nahi diona
. Nik Lertxundiri luzatu diot galdera eta hona hemen bere erantzuna:
|
|
|
Idazten ari naizen garaiko zalantzak, berriz, idazkuntzari berari buruzkoak izaten dira gehien kezkatzen nautenak. Zein da idatzi
|
nahi dudanak
eskatzen duen hizkera?, da galdera nagusia, eta ez dut lehendabiziko hiruzpalau paragrafoak osatu arteko onik izaten, haiek emango baitidate gero testuak izango duen tonu nagusia. Tramari edo pertsonaiei buruzko zalantzak beste maila batekoak izaten dira, xakean jokatzerakoan edo puzzle bat osatzerakoan egiten diren kalkuluak bezalakoak».
|
|
|
Generoari dagokionez, parodiari lotuegi bizi gara oro har (berdin antzerkian eta telebistan), jendeak(?), bere arazoak ahaztu?
|
nahi
omen dituelako. Eta parodia diodanean komediatik bereizten dut.
|
|
|
Beste inork, senideek, lagunek edo ostatu zein jatetxeetako jendeak? zer esaten ari ginen jakiterik
|
nahi
ez genuenean, ingelesera jo genezakeen. Hizkuntza bat baino gehiago mintzatzearen ezkutuko abantailetako bat horixe da:
|
|
|
izan ere, ingelesa zen ene haurrekin komunikatzeko nuen giltza. Beste edozein hizkuntza bezala, ingelesa mundu oso bat da, unibertso bat, eta nik hori erakutsi
|
nahi nien
alabei, noski.
|
|
|
Han bere lehengusu-gusina guztiak ezagutu zituen, eta batik bat, Hammah eta Jemma lehengusinak, bera baino bi urte zaharragoak. Kosta ahala kosta
|
nahi zuen
haiekin jolastu eta horretarako zekien ingeles guztia behar zuen. Oso gauza zailak lehenbizikoz esaten entzun nion.
|
|
|
Aita soil batetik abiaturik berehala goaz aitarenganakotzat bezalako lukainka-peza batera. Zer egin perpaus baten edo paragrafo baten erritmoa bizkortu
|
nahi duzunean
–Gure poeta onenek, hizkuntzaren barne prozedurei gehien erreparatu dietenek, ez diote bizkarra erakutsi auziari.
|
|
|
Azken hogeita bost urteotan gure hizkuntzan aldi bereko eragina izan duten bi gertakari ekarri
|
nahi ditut
hona: euskararen batasuna da bata; euskal administrazioaren sorrera bestea.
|
|
|
Kaosa ordenatzen saiatzeaz gainera, hizkuntzari erreparatu behar diogu: zertaz idatzi
|
nahi dudan
erabaki bezain pronto, asmatzen hasi behar dut zer hizkera klase erabiliko dudan: pedal biko bizikleta bat da idazkuntza.
|
|
|
Praktika literario urriko hizkuntzak dira gureak, eta horren eraginez, ez dute aurrera egiten guk
|
nahi genukeen
bezain arin eta airoso. Idazlearen bidelagun baino areago, euskara behaztopa zaigu askotan.
|
|
|
Marisol Bastida: Nik gogoratu
|
nahi nuke
joan den udan etorri zinetela denok, emaztea, zu eta umeak, eta egon ginela oso ondo hemen, Mikelekin.
|
|
|
M.B.: Bartzelonan bi urte eta erdi egon ginen guztira, eta hango zerbait aukeratu
|
nahi genuen
. Aurrena ni joan nintzen.
|
|
|
Urteak pasa ziren, eta esan zion Xabier Larralderi: grabatu behar dizkizut hiru kanta haiek, gogoratzen zara juerga hartan?, ba hango hiru
|
nahi ditut
; ikusten ditut kantutegietan publikatuta, baina zuen bertsioa askoz gehiago gustatu zitzaidan. Eta hiru kanta horiek ziren Kantuz, Gaztetasuna eta zahartasuna eta Lore sortu orduko.
|
|
|
Balio baldin bazuten, itzuliko ziren. Beraz, ez zituen sortu orduko grabatzen; gero, garbiago ikusten zituenean eta gogoratu
|
nahi zituenean
, orduan grabatzen zituen. Magnetofoia oso tresna inportantea izan zen beretzako.
|
|
|
Dena dela, nik Piaget aipatu
|
nahi nuen
. Lehen esan bezala, liburu asko daude eta zaila da bat aukeratzea.
|
|
|
Antonio Zabalak txori bat jarri zion alboan, sehaskari soka luze eta fin batekin lotuta. Txoriak hegan egin
|
nahi zuen
, baina bere mugimenduak oso mugatuak ziren halabeharrez. Sentidu batean denon libertatea dago mugatuta, heriotza hor dago eta ezin dugu aukeratu.
|
|
|
–Zugaz eskondu
|
nahi
dau.
|
|
|
Pentsatzeko ohitura txar eta zorigaiztokoak erasoturik, nire jatorrizko egoera basatia da. Hezi eta otzandu nahi izan naute, zuetako edonor bezala, baina nire hezle eta bezatzaileek zintzoki egia esan
|
nahi badute
, ez dutela erdietsi onartu beharko. Apuntatu, idatz ezazue datua nire fitxaren paper zurrunean.
|
|
|
Eta eguneroko otoitza errezitatu beharra baldin banu, honelakoa izanen litzateke gutxi gorabehera: ...eko hegaztien hazkuntzako adituak astindu eta umildu ere, emadazu, eskura daukazun lehenbiziko aukeran, urakan-bolada bat, min kaltegarri bat, kolpean kontzientziaren argitxo dardaratia itzaltzeko, bila ezazu zure larrialdietarako botika-kutxan esparatrapu miragarri bat iltzez eta giltzez ixtearren nire begiak, belarriok, aho berritsu hau, eta, horrela, bihur nazazu nire bezatzaileek nirekin egin
|
nahi duten
hori: arnasa hartzen duen gorpu.
|
|
|
arnasa hartzen duen gorpu. Eten itzazu nirea ez den kanpoalde horrekiko komunikazioak eta ekar iezadazu agudo iluntasuna, opakotasuna, belztasuna, ezkutuko asmoa, inozokeria erabatekoa,
|
nahi dut
haiek ni lasai uztea, bakean eta zure zerbitzura. Geldi daitezela pozik, eta ni soseguan.
|
|
|
Hala iruditzen zaio Robert Laxalti. Jadanik ez du artalderik zaintzen, beraz, erabat libre dago
|
nahi duen
tokira joateko. Bestetik, Dominique ez da garai bateko sasoi oneko gaztea eta Laxalt narratzailea beldur da ez ote den hau gorputzak hain bidaia luzea egiten utziko dion azken aldia.
|
|
|
Bestetik, Dominique ez da garai bateko sasoi oneko gaztea eta Laxalt narratzailea beldur da ez ote den hau gorputzak hain bidaia luzea egiten utziko dion azken aldia. Gainera, Zuberoan den bere arrebetako bat gaixorik dago, eta hark neba ikusi
|
nahi du
hil baino lehen. (106)
|
|
|
Nire gaurko gogoetak gure inguruko munduaren baikortasunaren barruan ezkortasun maluta asko daudela adierazi
|
nahi du
, ezkortasun borobilean erori gabe.
|
|
|
San Sebastian egunaren lehenengo minutuetan Donostiako alkateak egiten duen modura, «borroka» hitzaren ikurrina mastan gora igo
|
nahi nuke
eta han, Kantauri itsasotik datorren galerna indartsu baten haizearen poderioz, mastaren goialdean utzi, haizearen astinduen erritmo ezegonkorraren menpe betiko.
|
|
|
Nire bizitza oraindik labur honetan, balio izan didan ikasbideetariko bat adierazi
|
nahi dizuet
ondoren, zuei ere, begien ikusmenarekin ikusten duzuenoi ere, balio izango dizuelakoan.
|
|
|
Ane, ile motzez, kilker-zuloaren bila dabilen taldetxoarekin dago. Gainontzekoak zartaginaren inguruan bilduta daude, denek batera kontrolatu
|
nahi dituzte
oliotan frijitzen diren patatak. Ume asko dira, eta txikiak.
|
|
|
Beste zigarro bat piztu eta Laiarekin izan zuen harremana nola bukatu zen kontatzen hasi zaio. Anek jakin
|
nahi duen
ala ez aintzat hartu gabe. Indiara joan behar nuen negozioak egitera baina istripu batetik suspertzen ari nintzen artean.
|
|
|
Uste osoa nuen Laiaren negoziotarako esku onean, baita arazoak izan zituela eta egonaldia luzatu behar zuela esan zidanean ere. Mozkorrak bere istorioa jaurti
|
nahi du
Aneren belarri zulora, zigarro kearekin batera gorputzetik atera. Erosketak egiten ari zela sinetsita nengoen bitartean, sozio indioarekin jo zidan, hiru hilabetez.
|
|
|
Nik esango nioke, iraganeko kilkerraren bila antzeman ahal izan ditudan begi beltz horiek gaur dituen berberak direla. Baina orain muturra sartuko banu, arreta galaraziko nioke eta Aneren gogoeten bidea jarraitu
|
nahi dut
beste puska batean. Umetako portaerak, nagusitan, eskalaz aldatzen dutela, besterik ez.
|
|
2010
|
|
|
Eta ordian tartaroa lasterrez huna ziozün haurrari eta hatzeman abantzü zizün.
|
Nahi
zizün erhaztüna ideki, bena ez zirozün. Zer egiten dü ordian?
|
|
|
Berriki argitaratu den liburu bat aipatu
|
nahi dizuet
orain, Alberto Barandiaranek idatzitako Postkronikak kazetaritza lana. Ea inor animatzen den komentatzen hastera!
|
|
|
«Liburu hau galdera horien erantzuna berriz ere bilatzeko ahalegin obsesiboaren emaitza da». Bizpahiru kontu ekarri
|
nahi ditut
. Batetik, oso esanguratsua begitandu zait Alberto Barandiaranek egin duen kasu-hautaketa.
|
|
|
Baina horrek prezio bat du: ni seguru nago liburu hau irakurtzerakoan gauza bat baino gehiago galdu dudala, liburuan adierazi
|
nahi denaren
parte bat ez dudala neureganatu, eta, agian, egilearen asmoetatik kanpoko ideia batzuk sortu zaizkidala. Edonola ere, absurdoaren literaturarik ez dut hemen ikusten:
|
|
|
Elipsiak, soberan leudekeen apaindurak edo gertaerak baztertzen ditu, eta esango nuke ez dagoela ezer soberan. Agian, egilea elipsiaz baliatu izan da kontatu behar zituen eta kontatu
|
nahi
ez zituen gauzak ez kontatzeko. Baina hori beste kontu bat da.
|
|
|
Gaiaz beste egitera gonbidatu
|
nahi zaituztet
nik orain; nik Uxue Alberdiren Aulki-jokoa hartuko dut ahotan. Idazle gazte baten lehen eleberria da hau, baina bere adinekoen errealitatetik aldendu eta gerra garaian gazte zirenen belaunaldiari eskaini dio arreta liburu honetan.
|
|
|
Jakina da belaunaldi haren inguruko erreferente literario aski garatuekin alderatzea ez dela zilegi, baina, ezin bazter utzi, ahantzi, esaterako, kafetegiko tertuliakideok entzunda, Saizarbitoriaren Bihotz bi liburuko Hambreko tertulianoen oroitzapena, Guda zibila egin duen belaunaldiaren kideen arteko harremanen konplexutasuna, bizitzan irauteko senaren indarra, belaunaldien txanda hartzeko lege hautsezina... ditu Alberdik mintzagai, beste tertuliakoaz oso bestelakoa den taxu estilizatu eta eliptikoaz. Bere horretan aski emaitza lortua da, berea, baina jakina, gai horietan erreferenteak etorri egiten zaizkio irakurleari,
|
nahi
gabe ere.
|
|
|
Aipatu
|
nahi nuke
, bestalde, Karmele Jaioren Musika airean honek Alberdiren Aulki-jokoa liburuarekin akordarazi nauela, edadeko emakumeek beren iraganaz eginiko hausnarketaren gaiari heltzen baitiote biek. Edadeko emakume protagonistaren oroimenean haurtzaroko jolasek eta hauei loturiko kantek duten oihartzuna aipatu nahi nuke esanguratsutzat, zeren Elenaren narrazioan errekurrenteak dira kantuak, haurra lokartzekoak («Arrateko ama?»), sokasaltokoak («Aita, ama, zenbat urtekin ezkonduko naiz?») edota desirazkoak («Ese lunar que tienes?»).
|
|
|
Aipatu nahi nuke, bestalde, Karmele Jaioren Musika airean honek Alberdiren Aulki-jokoa liburuarekin akordarazi nauela, edadeko emakumeek beren iraganaz eginiko hausnarketaren gaiari heltzen baitiote biek. Edadeko emakume protagonistaren oroimenean haurtzaroko jolasek eta hauei loturiko kantek duten oihartzuna aipatu
|
nahi nuke
esanguratsutzat, zeren Elenaren narrazioan errekurrenteak dira kantuak, haurra lokartzekoak («Arrateko ama?»), sokasaltokoak («Aita, ama, zenbat urtekin ezkonduko naiz?») edota desirazkoak («Ese lunar que tienes?»). Elenaren oroimenean dirauten kantu horiekin batzen dira gero zaintzaile ekuatortarrak abesten dituenak, Ricardok gogoan dituen musikarien interpretazioak?
|
|
|
Niri ere aipagarria iruditu zait Eider Rodriguezen Katu jendea. Istorio guztietan, egilearen aldetik badago aurkezturiko pertsonaien «dendostea» arakatzeko
|
nahi
eta ahalegin bat. Ondorioz-edo, ipuinon irakurketak ezinegon moduko bat sortuko dizu, den-denek badute-eta halako hari artegagarria, nahiko ondo garatua, behin baino gehiagotan voyeur gisara sentiarazi nauena.
|
|
|
Bestalde, Karlos Linazasororen Gizakiaren minak mahaigaineratu
|
nahi dut
. Liburu hori ere ipuin-bilduma da, hamaika alez osotua, baina intentzio desberdinetakoak, batera agerrarazi arren.
|
|
|
«denak erakarmen gaitasunarekin zuen zerikusia. Mundua haren arabera neurtzen zen; zenbatek begiratzen zioten, zenbatek
|
nahi zuten
berarekin oheratu». Horiez gain, Galernak ditu matrimonioaren instituzioa zalantzan jartzen duten komentarioak, maitasuna beste zerbaitekin nahasten duten gizonezkoak, haurtzaroaren urradura.
|
|
|
Nik, besteak beste, Aingeru Epaltzaren anbizioa azpimarratu
|
nahi dut
, hain zuzen ere trilogia mardul horrek erakusten digun anbizio literarioa. Epaltzak jadanik frogatua zigun idazle-heldutasuna, tituluz titulu irabazia.
|
|
|
Eztabaida itxi baino lehen, iaz argitaratutako liburuen artean bat aipatu
|
nahi nuen
, harribitxia, ia pasa egin baitzait irakurtzea ere. Aipamen soilean besterik ez bada, hona ekarri nahi dut Ez obeditu inori, Mikel Perurenak argitaratu duen lehen eleberria.
|
|
|
Eztabaida itxi baino lehen, iaz argitaratutako liburuen artean bat aipatu nahi nuen, harribitxia, ia pasa egin baitzait irakurtzea ere. Aipamen soilean besterik ez bada, hona ekarri
|
nahi dut
Ez obeditu inori, Mikel Perurenak argitaratu duen lehen eleberria. Hasteko, istorioa bera da bizigarri, hiru pertsonaia biltzen dituen mataza:
|
|
|
Sotero, nagusia, bertso jartzen aritzen den langile apala, analfabetoa, baina astoa erreginaren izenez bataiatu duena; Frantsesa, ahoa bete iraultza, luzamendutan ibili dabilen poeta; eta Estudiantea, bizargabea, gonak ezagutu berria, burua hemen baino gehiago han daukana. Gerra garaiak dira, guztiak bezalatsu, Kubakoak, XIX.a bukatzen ari da, Canovas garbitu berri dute, eta hiru morroiok Angiolilloren itzala luzatu
|
nahi dute
, dinamita, norbait itzulipurdikatu, arrain potoloren bat. Modu ez oso heroiko batean egingo dute aurrera baina, joan-etorrian, dena bukatzen bada ere, bukatzeko indar nahikorik egiten ez dutela.
|
|
|
Garai ezezaguna gure literaturan (ez bertsolaritzan, «Hil da Canovas, fuera Canovas»; Txirrita aipatzea ez da debalde), gozatua da eleberriaren irakurketa, idazkera, egitura, Soteroren ahotik entzuten ditugun ibilerak; bat egiten dute hemen Lourdesek lehentxeago aipatzen zituen bi bideek, narrazio borobila da, irakurgarria (idazkera, berriz, nabarmentzekoa), eta hala ere uxatzen ditu klixeak, erronka zaio irakurleari. Gako gehiago eman
|
nahi
gabe, beita bota beharra nuen, lagunok. Harribitxia.
|
|
|
Dekoratuan erakargarri agian, baina atze-oihala duela ments iruditu zait, efektu hutsean geratu zaizkit liburuko istorio, irudi eta kolpe ugari (nahiz eta badituen sakonera handiagoko uneak, etorkinak aipatzen dira, mugako bizimodua, Lourdesek aipatu duen irabazle eta derrotatuei buruzko irakurketa). Baina kontua da zein dagoen zeinen menera eta, nire iritzirako, asmo handiago baten mesedetan daude idatzita narraziook; behetik eraikiak beharko lukete izan, lurrari lotuagoak (nahiz eta fantastikoa izan landu
|
nahi den
generoa).
|
|
|
Bada, labur bada ere, aipatu
|
nahi nuke
Musika airean eleberriaren argumentua: Elena emakume edadetua du protagonista eta narratzaile nagusi.
|
|
|
Egia da, bai, baina hortik aurrera, Aritz, ez nator bat zure balorazioarekin. Egia da, bai, hari nagusia ezagun suertatzen dela, eta bai erabiltzen diren irudi asko eta asko errepikatuak direla ere, baina hala eta guztiz nik neuk azpimarratu
|
nahi dut
errelato topiko(?) horri Karmele Jaiok xiringatu dion irakurgarritasuna. Irakurlea naizen aldetik horixe eskertu gura diot:
|
|
|
Eta nabari da hor badagoela lanketa bat idazlearen partetik, ideia errepikapenak, hizkera laua, etxekoa, zuzena. Baina kontraesanen bat edo beste ere igartzen da karakterizazio
|
nahi
horretan. «Ni ez naiz sekula Carmen bezalakoa izan.
|
|
|
Zeinen zehatz harrapatzen duen, esaterako, Hendaiako mikroklima hori, distantziak distantzia, gizarte garaikideari, edo gutxienez gizarte maila jakin bati estrapola dakiokeena. Erakusten digu, ispilurik krudelena bailitzan, gugandik urrunago
|
nahi genukeen
jende bat, baina geure baitan dagoena. Eta gero liburua da hausnarketa handi bat, hainbat gairen gainekoa:
|
|
|
Bat nator liburuaren gehiegizko soiltasunak eraman gaitzakeela pentsatzera zerbait handiagorako materialak izan zitezkeela. Gehiagoren eske uzten zaitu liburuak eta horixe bera adierazi
|
nahi nuen
profesioz gidoilari den baten opera prima dela esatean. Baina ez nago ziur flash efektu horretatik aurrerago joan nahi ote zuen egileak.
|
|
|
Gehiagoren eske uzten zaitu liburuak eta horixe bera adierazi nahi nuen profesioz gidoilari den baten opera prima dela esatean. Baina ez nago ziur flash efektu horretatik aurrerago joan
|
nahi
ote zuen egileak. Literaturak baditu bere eskakizunak, jakina, munduak sortze hori, argumentuak eratze hori hitzekin egiten da eta horretan ez dauka Ugartek «lumarik» oraindik, bidea egin behar du bere idazte-taxua sendotzeko eta paragrafoan hedatzeko, showing horretan bertan harantzago joateko.
|
|
|
Aldudeko medikuak esparru berriak ireki
|
nahi zizkien
bai euskarari eta bai euskaldunei ere orduko ideologia elizkoia gaindituz, baina, kontura gaitezen, bete-betean jo zuen ortodoxiaren kontra: sexua-eta, tabu dira; ezinbestean, erdaraz aipa zitezkeen, baina euskaraz ez, euskarak babestu egiten zuen-eta kutsatu gabeko eremu bat, non bertako biztanleak, Lotilandiako euskaldun maitagarriak, Jainkoaren lege barruan bizi baitziren, edozein eragin galgarritatik euskarak gerizatuta.
|
|
|
Itxura batean, bada, Etxeparek gora
|
nahi zuen
hegaz egin, baina Buruxkak berritzaileegia suertatu zen orduko Euskal Herrian, hots, ezin errezibituzkoa sasoi hartako giroan, ederretsi ezinekoa. Jon Casenavek dioenez, Buruxkakek interlokutore aktibo eta kooperatiboa behar zuen, hots, solaskide gogotsua eta lagunkoia, eta artean gurean ez zegoen mota horretako irakurlerik.
|
|
|
Amaitzeko, baina, nerabezaroko The Dubliners taldearen kontuari azken katebegia erantsi
|
nahi nioke
. Ronnie Drew 1995ean kontzertuak ematen hasi zen bakarlari gisa; hurrengo urtean Bilbora etorri zen, «Musiketan» ekimenaren barnean.
|
|
|
horretaz. Hernandorenak bertara igorri
|
nahi zituen
kronikak, baina zail gertatu zitzaion eta, hondarrean, gehienak etorritakoan egin zituen.
|
|
|
Egin didaten azken barne-erretratua eskuetan hartu nuenean, eta medikuarenak aditurik, lanari ekin nion.
|
Nahi
gabe, Kavafis etorri zitzaidan gogora. Eta Jose Luis Otamendiren liburu haren titulua ere bai:
|
|
|
Ez nuke eman
|
nahi
inondik ere ez naizen eruditua, baina bizitzan aurrera Nabokovena omen den huraxe datorkit gogora, zera, ispiluak itzultzen zion aurpegia arrotz egiten zitzaiola, ez zuen aurpegi hartan bere barne-muin artean gaztearen bisaia identifikatzen, eta aldarri egiteko gogoa egiten zitzaiola. Niri neuri ere berdintsu gertatzen zait.
|
|
|
Ustekabean tabernako ispiluak norbaiten aurpegi hori erakusten didalarik segundo batzuk behar izaten ditut horko hori nire isla dela ohartzeko. Ez dut argazkirik
|
nahi
. Ez didate ni baitakoa erakusten.
|
|
|
Hildakoaren zein argazki ipini behar zen, bada, haren hobiaren gaineko oroitarrian? Argazkia, definizioz, istantekoa da eta, harako haren oroitarriko argazkiak hildakoaren bizitzako zein une, zein hazpegi, zein itxura, zein zer erakutsi
|
nahi zuen
–Ustezko eternitateari etxekoek hildakoaren zein irudi entregatu nahi dioten, oraindik ere asaldatu eta aztoratu egiten nau pentsatze hutsak.
|
|
|
Argazkia, definizioz, istantekoa da eta, harako haren oroitarriko argazkiak hildakoaren bizitzako zein une, zein hazpegi, zein itxura, zein zer erakutsi nahi zuen? Ustezko eternitateari etxekoek hildakoaren zein irudi entregatu
|
nahi dioten
, oraindik ere asaldatu eta aztoratu egiten nau pentsatze hutsak. Aurpegia arimaren ispilua omen eta, oroitarrietako argazkien bidez oraindino gure artean geratzen ote da hildakoen arimara txango egiteko bidea?
|
|
|
Pattiek aldatzea erabaki zuen garaian, Harrisonek orduak eta orduak ematen zituen kantuan bere etxeko ganbaran eraiki berri zuen tenplu budistan, hiru Hare Krishna familiara bertara ekarriak zituen, eta Ringo Starren emazte Maureenekin ohea partekatzen zuen. Pattie Boyd Claptonenera joan zenean, berehala ohartu zen zer-nolako gizon motarekin berregin
|
nahi zuen
bizitza: «inolako begirunerik gabe jokatzen zuen bidean aurkitzen zuen edozein emakumerekin, pare bat botila brandy garbitzen zituen egunero, eta konta ezin ahala pinta garagardo.
|
|
|
Georgek ez zion lanik egiten uzten, ez etxe barruan ez baratzean, neska haurdun gelditzea besterik ez zuen
|
nahi
, baina Pattiek huts egin zuen horretan bai George Harrisonekin bai Eric Claptonekin.
|
|
|
banekien hil eta gero ezingo nuela gehiago edan. Eta nik edateko bizi
|
nahi nuen
. Eta inoiz uste banuen ezingo nintzela Pattie gabe bizi, oker nengoen:
|
|
|
Gazte jendeak tradizioari nola izkin egiten dion erakutsi nahi izan dut. Nik ezagutzen ditudan emakume gazteek modernoak izan nahi dute, neurriez kezkatuta daude, maitemindu
|
nahi dute
, beste edozein tokitako emakumeek bezala. Inoiz ez da nire burutik pasatu eskandalurik ematea», aitortzen zuen Alsaneak Londreseko Dorchester hotelean, tea hartzen zuen bitartean.
|
|
|
Izengoitia erabiltzeko aholkatu zidan, bestela liburuak ate asko itxi ziezazkidakeela ezkontzarako. Horixe da
|
nahi dudana
, erantzun nion, nik aukeratzen dudan gizonarekin ezkontzea».
|
|
|
Estatu Batuetan gelditzen banaiz, koldar hutsa naizela pentsatuko dut eta ez ditudala Jainkoak eman dizkidan gauzak merezi. Itzuli eta gauzak aldatzen lagundu
|
nahi dut
. Hori da nire betebeharra».
|
|
|
beste bizimodu erreal horretaz, kutsatu?
|
nahi
.
|
|
|
Ezizenek balio zuten mozorrotzeko, segurtasun ezari aurre egiteko, etsaiari erasoa lasaiago jo ahal izateko? baina baziren goitizen guztiz publiko eta jakinak ere; horrelakoek estatusa eta sona ematen zuten, adierazten zuten, nolabait, jabeak norbait izan
|
nahi zuela
letren errepublikan.
|
|
|
Lehenengo liburua Itsastxorien bindikapena izan zuen, Susaren bidez aterea. «Hain zuzen ere horixe
|
nahi nuen
, irakurleek ez jakitea nor zen egilea. Gutxi batzuek bazekiten, noski.
|
|
|
Eztabaidan dabiltzanak, berriz, sobera urrutiratuak dira liburuaren hari nagusitik eta apenas esaten duten ganorazkorik ezer. Andréyeven liburuaz mintzatzen baino gehiago, nahita edo
|
nahi
gabe, norbere buru, herren eta frustrazioak azaleratzen ari direla otu zaio iheslariari. Halako solasaldi batean dagoen lehen aldia izanagatik, eta egon ere, halabeharrezko istripu batek ekarri duelako?, literatura gutxi atzematen du han berak, eta norbere buruaz hitz egiteko gogoa sobera:
|
|
|
Berria zarenez? Zure e-posta helbidea uzten badiguzu Udal Liburutegian antolatzen ditugun kultur ekintzen berri-eta bidaliko dizugu,
|
nahi baduzu
. Posta zerrenda bat daukagu.
|
|
|
Zer diren zenbait egun! Gaur denok
|
nahi duzue
berberarekin! Eta ez da errusiarra:
|
|
|
Itxoin egin beharko duzu, ordu erdi baterako dauka, gutxienez. Hartu
|
nahi
zerbait, bitartean?
|
|
|
Irakurgairen bat
|
nahi du
señoritoak. Osaba Vania, Gereziondoen lorategia?
|
|
|
Bazatoz ala ez zatoz? Ohean leitzea gustatzen zaien horietakoa bazara,
|
nahi baduzu
irakurriko dizut zer edo zer?
|
|
|
Epitafioak ere autofikzioa dira: besteri (eta norberari) eskaini
|
nahi zaion
asmazioa (eta irudia).
|
|
|
Idazleok beti daukagu antzeko arazoa: liburu berri bat, bikaina, idatzi
|
nahi dugu
, orain arte inoiz egin ez dena. Jakina, ez dugu asmatzen eta beti ari gara beste bat, hurrengoa, prestatzen.
|
|
|
Ezinezkoa da hitz gutxitan gertatutakoa laburtzea. Gaian sakondu
|
nahi duenak
badu nora jo. Egunkarietan berriki agertu diren lau argazki komentatzera mugatuko naiz.
|