|
2000
|
|
|
Fenomenalismo honen defentsak, gainera, ‘ilusioen argumentuaren’ babesa jaso zuen. Batzuetan berez ez dituzten propietateak izango balituzte bezala hautematen ditugu objektu fisikoak —uretan goilara okertua dagoela dirudi, bi dimentsioko irudiek
|
hiru
dimentsio dituztela dirudi, etab.— Goilara okertua ez dagoenez eta marrazkia hiru dimentsiokoa ez denez, ikusten dugunak zerbait gehiago izan behar du, goilara eta marrazkia errepresentatzen dituen irudi mentalaren antzeko zerbait. Gauza bera gertatzen da haluzinatzerakoan, ikus dezakegun objektua benetan ikusten dugun tokian ez dagoelako.
|
|
|
Fenomenalismo honen defentsak, gainera, ‘ilusioen argumentuaren’ babesa jaso zuen. Batzuetan berez ez dituzten propietateak izango balituzte bezala hautematen ditugu objektu fisikoak —uretan goilara okertua dagoela dirudi, bi dimentsioko irudiek hiru dimentsio dituztela dirudi, etab.— Goilara okertua ez dagoenez eta marrazkia
|
hiru
dimentsiokoa ez denez, ikusten dugunak zerbait gehiago izan behar du, goilara eta marrazkia errepresentatzen dituen irudi mentalaren antzeko zerbait. Gauza bera gertatzen da haluzinatzerakoan, ikus dezakegun objektua benetan ikusten dugun tokian ez dagoelako.
|
|
2001
|
|
|
Vital Kutxako erakusketako piezak «harri bitxi»tzat jo ditu Marisa Oropesa komisarioak, bere tamaina txiki eta garrantzia handiarengatik. Azkenean, nolabait, XX. mendean
|
hiru
dimentsiotako formak sortzearen arteak emandakoaren maketa baten aurrean gaude. Pribilegio bat
|
|
|
|
Hiru
dimentsio horien gainetik, hiru horien konbinaketa eta horrek dakarrenosotasuna lirateke hizkuntz taldeen indar edo bizitasuna eragiten duena (Bourhis, 1979; Giles, Bourhis eta Taylor, 1977). Datu demolinguistiko eta soziografikoaktaldearteko marko batean hizkuntz taldeek duten bizitasun erlatiboa ahalik etaobjektiboen ezagutzeko erabil daitezke.
|
|
|
Bizitasun etnolinguistikoa, bai objektiboa eta baita subjektiboa ere, aldagaisozioestrukturalen
|
hiru
dimentsio zabal edo faktorek osatuta egongo litzateke: faktore demografikoa, euskarri eta kontrol instituzionalaren faktorea eta estatusarenfaktorea.
|
|
|
Bizitasunetnolinguistikoaren kontzeptuak taldearteko konparaketak egiteko paradaematen du. Kontzeptu horretan
|
hiru
dimentsio hartzen dira kontuan: 1) Dimentsio demografikoak hizkuntzen eta hizkuntz taldeen tamainari erreferentzia egiten dio; 2) Estatusaren dimentsioa prestigioari dagokio; 3) Euskarri eta kontrol instituzioalaren dimentsioa hizkuntzen eta taldeen botereari dagokio.
|
|
|
2 BELTetik, geroxeago azalduko den bezala, bizitasun etnolinguistikoarenkontzeptuan
|
hiru
dimentsio estruktural hartzen dira kontuan (Giles, Bourhiseta Taylor, 1977): 1) Demografia, 2) Estatusa, eta 3) Euskarri eta kontrolinstituzionala.
|
|
2002
|
|
|
\ Lau. Bizindar objektiboaren baitan
|
hiru
dimentsio ditugu, honako galdera hauek erantzuteko:
|
|
|
Argazkiak lauak dira errealitatea
|
hiru
dimentsiotan ikusten den arte.
|
|
|
Etorkizuna etxe atarian dugu, eta, logikaren eta teknikaren eskutik, zerbitzu interaktiboak jarri dira abian, multimedia zerbitzuak ere hor dira, eta etxe guztietara egin gura dute jauzi. Telebista digitala, telebista laua,
|
hiru
dimentsioko telebista, errealtasun birtualeko telebista, tele hizketaldiak, tele erosketa, tele egunkaria, tele-lana, publizitate interaktibo eta pertsonalizatua... gure buruetara behin eta berriro hurbiltzen diren izendapenak dira.
|
|
|
Erdi mailako proteina bat lerrokatutako ehun edo berrehun aminoazidok osatzen dute, eta, horren ondorioz, zenbait konbinazio desberdin sor daitezke, benetan suntsitzailea (20.200 teorian). Eta hori gutxi balitz, aminoazido sekuentzia jakin batek hartzen duen
|
hiru
dimentsioko espazio konfigurazioaren arabera, haren propietateak guztiz desberdinak izan daitezke. Bai gluzidoek bai lipidoek nahiko egitura sinplea dute, proteinen konplexutasunarekin eta aniztasunarekin alderatuta.
|
|
|
Informazioa Internet bidez bidaltzen da itsasontzien aginte posturaino. Han,
|
hiru
dimentsioko bideo pantaila batean, kapitainek “oztopoak” bistaratzen dituzte, eta norabideetan aldaketak eragin ditzakete, beti ere, talkak saihesteko. Isilik dauden zetazeoak ere hauteman egiten dira, haien presentziak “oztopatu” egiten baitu inguruko zarataren hedapena, hala nola olatuak, euria, motorren soinua edo beste zetazeoen “ahotsak”, eta, hala, aurkitu egiten dira.
|
|
|
Sekoa, dobleak, 1 Oen gainditzea berrikusi
|
hiru
dimentsioko iruditik planera; solide baten hatza; taula cartesiarrak.
|
|
|
|
Hiru
dimentsioko iruditik planora iragan 82
|
|
2003
|
|
|
Horrez gain, Gazteria Zuzendaritza Nagusiak erabaki du edizio honetan Extranet gunea indartzea, forora joaten diren pertsonek erabil dezaten. Hemen jolastu ahal izango da (100 kontsolaren doako erabilera), Baleiro Museora sartu(
|
hiru
dimentsioko espazio batean bidaia bat egitea sustatzen du), Interneten sartu “Komunika zaitez” programarekin eta enpresa babesleen espazioak ezagutu.
|
|
|
Haren zeregina erabakigarria da zenbait patologiatan, hala nola depresioan, apoplexian eta diabetesean; beraz, haren egitura ikusteak gaixotasun horien kontrako botiken diseinua hobetzen lagunduko du. UCLAko Ronald Kaback ek, Jeff Abramson eta So Iwata britainiarrekin batera, laktosa iragazkasa (LacY) izeneko bakterio mintza garraiatzen duen proteina baten
|
hiru
dimentsioko egitura azaldu du. Proteina horrek protoi elektrokimikoen gradiente baten energia erabiltzen du, mintz zelularraren bidez laktosa metatzeko.
|
|
|
Aldi berean, zehatz mehatz aztertu zituzten mutazio batzuk, eta, horiei esker, zeharkako ebidentziak lortu zituzten funtzionatzeko moduari buruz. Baina zientzialariek bazekiten
|
hiru
dimentsioko egitura bakar bat onartuko zuela komunitate zientifikoak. Azkenean, aminoazido bat aldatu zuen proteina mutante bat identifikatzea lortu zuten.
|
|
|
Abramsonek zuzendutako ikertzaile britainiarrek lortu zuten hori. Bestalde, Iwataren taldeak proteinaren
|
hiru
dimentsioko egitura lortu zuen. “Egiturarik gabe ezin da mekanismoa argitu, nahiz eta gutxi gorabehera haren itxura nolakoa zen jakin”, adierazi du ikertzaile estatubatuarrak, ondorio berera iritsi baitzen zeharkako azterketetatik.
|
|
|
“Eskeletoaren berreraikitze birtualari esker, Anderthalen aurrekoak nola mugitzen ziren jakin ahal izango da, eta gaur egungo homo sapiens aren mugitzeko moduarekin alderatu”, zehaztu zuen jasomakinak. Era berean, proiektu honek adinak eragindako patologien ezagutzan eta espezieko hezur masaren endekapenean aurrera egitea eskatzen du, baita fosilaren
|
hiru
dimentsioko berreraikuntzak egiteko aukera ere, aztertzeko, hain material delikatua manipulatu beharrik gabe.
|
|
2004
|
|
|
Kaliforniako University of Sothern eko zientzialari batek
|
hiru
dimentsioko irudiak konprimatzeko algoritmo bat sortu du. Artxibo hauek erabiltzen dira, adibidez, animazioetan, bideojokoetan eta ordenadoreko aplikazio grafikoetan.
|
|
|
Argazkia, soinua eta bideoa nahikoa ongi konprimitzea lortu bada ere, orain arte ez da gauza bera gertatu
|
hiru
dimentsioko artxiboekin.
|
|
|
Sistema honekin, buztina edo beste material moldagarriekin egiten dena errepikatzen du ordenadore batek, buztin birtualarekin. Emaitza
|
hiru
dimentsioko irudi elektroniko bat da eta ondoren, CAD/ CAMeko »ordenadorez lagundutako diseinua» programa batekin eraldatu egin daiteke. Ikerketa honen buru den Thenkurussi Kesavadas en arabera, produktu diseinatzaileek, eta zergatik ez, artistek, eskura izango dituzten tresnekin objektu birtualak aldatu, itxuratu edo manipulatzeko aukera izango dute, mundu errealean eskulturekin edo buztinarekin lan egingo balute bezala.
|
|
|
Menditxo adimentsu hauen baliokide lirateke gizakiarentzat, behar energetikoak, gestiokoak, hondakinekin zerikusirik dutenak eta abar, bere kargu hartuko luketen eraikinak. Termiten menditxoak digitalki eskaneatzeak lagun dezake inoiz lortu ez den
|
hiru
dimentsioko arkitektura ekoizten, eta menditxoaren barneko funtzionamendua hobeto ulertzen ere bai. Honek zientzialariek egin beharreko estrapolazioetan datu interesgarriak eskaini ditzake.
|
|
|
Orri honetan Amstrad, Commodore edota estreinako Apple haien garaietako zaharkinen irudiak (horietako batzuek,
|
hiru
dimentsiotan) bildu dira.
|
|
|
Bai, makina hau kamera digital, ordenagailu eta
|
hiru
dimentsioko irudi erreproduzitzailea da.
|
|
|
Hala, bada, aditu batzuen ustez, hegaztiak espezie horren ondorengo zuzenak dira, eta, hedaduraz, baita “Dromaeosaurios” izeneko familia osoarenak ere. Gizarteari bere benetako itxura erakustearren, Granadako Zientzia Parkeak
|
hiru
dimentsioko erreplika bizia erakutsiko dio, zortzi hilabetez eta lehen aldiz Europan. Kokoro enpresa japoniarrak egin du robota, Londresko Historia Naturaleko Museoaren aholkularitza tekniko eta zientifikoarekin.
|
|
|
Dokumentuak eta programak mugitu, ireki eta exekutatzeko sagua erabiltzea da ezaugarririk bereizgarriena. Sunek proposatzen duena idazmahaia ulertzeko beste urrats bat da, programak askatasunez mugi daitezen
|
hiru
dimentsioko espazio batean: erabiltzaileek idazmahaian agertzen diren elementuekin elkarreraginean jardun ahal izango dute, hiru dimentsioko objektu errealak balira bezala.
|
|
|
Sunek proposatzen duena idazmahaia ulertzeko beste urrats bat da, programak askatasunez mugi daitezen hiru dimentsioko espazio batean: erabiltzaileek idazmahaian agertzen diren elementuekin elkarreraginean jardun ahal izango dute,
|
hiru
dimentsioko objektu errealak balira bezala. Gainera, aplikazioak ordenagailuaren mahaigainean zabaltzen dituzten leihoek beren kokapen espaziala aldatu ahal izango dute, idazmahaiaren 3 D espazioan biratuz, eta pixkanaka garden bihurtu, bigarren mailan agertzen diren beste aplikazio batzuk ikusten uzteko.
|
|
|
Sun ek doan egingo du Linuxen idazmahaia
|
hiru
dimentsiotan banatzen duen sistema berri bat
|
|
|
" Looking glass" interfaze grafikoak leihoak
|
hiru
dimentsiotan mugitzeko, biratzeko eta atzealdean oharrak idazteko aukera ematen du.
|
|
|
Sun multinazional informatikoak jakinarazi duenez, “Looking Glass”,
|
hiru
dimentsiotan garatzen ari den interfaze grafiko berria, software librea izango da eta GPL lizentzia (Linuxekoa) izango du. Horri esker, aurkeztutako zehaztapenak betez gero, sistema horrek goitik behera aldatuko du erabiltzaileek ordenagailua erabiltzeko modua, eta idazmahaiaren bi dimentsioko ikuskera amaituko du.
|
|
|
Ildo horretatik, oraindik zehaztu gabe dagoen denbora baten barruan, irakasle birtualekin errealitate birtualeko sistemak kontatzeko aukera aurreratu zen, fobiak gainditzen, era guztietako ibilgailuak gidatzen edo, besterik gabe, jolasten eta dibertitzen lagunduko digutenak. “Gaur egun, errealitate birtuala pantaila eta kasko berezietan birsortutako
|
hiru
dimentsioko inguruneetara mugatzen da, edo, adibidez, oraindik eraiki gabeko espazioak simulatzera, nahiz eta astronauten entrenamenduan ere aplikatzen den, gastu ekonomikoa nabarmen murrizten baitu”, azaldu zuen Laukkanenek. Hala ere, sistema horiek ez dute adimen artifizialik, ez baitira gai egoera berriak inprobisatzeko edo erabiltzailearen erreakzioen garapena aldatzeko, eta hori da, hain zuzen ere, Laukkanen zuzentzen duen enpresaren lan ildoa.
|
|
|
Patrick Warnke k, Kielgo Unibertsitateko Ahoko eta Masailezurreko Kirurgia saileko kideak, eta bere taldeak erabaki zuten hori ez egitea, masailezurrik ez izateagatik pureak eta likidoak bakarrik har zitzakeen paziente baten kasuan. Eskanerrek eta diseinuko programa informatikoek lagunduta, zientzialariek gizakiaren barailaren
|
hiru
dimentsioko irudia lortu zuten. Gero, erauzitako hezurraren titaniozko molde bat sortu zuten, hezur mineralez, giza proteinaz eta gaixoaren muinaz bete zuten, eta omoplatoaren azpian dagoen “Latissimus dorsi” muskuluan ezarri zuten.
|
|
|
IFLAren eskaerari erantzunez, P.J. Lor ek eman zuenargitara 1997an bere Guidelines for legislation for nationalse rvices. Bertan ordura arteko definizioak aztertu zituen eta
|
hiru
dimentsio bereizi biblioteka nazionalaren kontzeptuan:
|
|
2005
|
|
|
Gogoeta kudeatzen duen talde eragileak eztabaidak zeharkatuko dituzten
|
hiru
dimentsio nagusiak definitu ditu: kostalde/ barnealde arteko elkartasuna, mugaz gaindiko harremanak eta garapen jasangarria.
|
|
|
Ekaina arte bilduko diren lan taldeetan lehen aipatu
|
hiru
dimentsioez gain laugarrena agertuko da dudarik gabe, hots, instituzio baten premia proiektua horiek guztiak behar bezala aurrera eramateko. Are gehiago, ondoko asteetan euskal departamenduari buruzko erreferendumaren eskaerak oldar berri bat ezagutuko du.
|
|
|
Rifting prozesuaren lehendabiziko urratsetan garatutako failek ez dute zertan lerrokatuta egonik, sarritan aurreko ahultasun eremuez baliatuz garatzen direnez, beraien artean elkar zeharkatzea arrunta da. Jatorrizko faila hauen
|
hiru
dimentsioko geometria aztertuz, alde batetik, geometria planarra eta ondorioz kartografian lerro zuzenaz islatzen direnak eta, beste alde batetik, koilara geometria eta kartografian. C, baten itxura dutenak (mutur batetik bestera 10 km batez beste) bereizten dira.
|
|
|
C: B irudiko failen geometria islatzen duen
|
hiru
dimentsioko irudia. (Fairhead, 1986; Rosendahl, 1986).
|
|
|
Mendebaldeko riftean kokatuta dagoen Tanganyika lakuan burututako ikerketen arabera, riftaren egitura txandakatu eta zenbaitetan gainezarri egiten diren erdi grabenen serieek eratzen dute (6.26.B. eta 6.26.C. irudiak). Hortaz, riftarekin harremanetan dauden failak arku itxurakoak dira plantan eta
|
hiru
dimentsiotan listrikoak. Gainezartzen diren faila segmentuen arteko lurraldea topografikoki goratutako eremua da, eta zehar ebakian horst gisa (A-A?
|
|
|
5.16 irudia. Harvard Unibertsitateko sismologia laborategian tomografia sismikoaren bitartez (1.1.11 atala) lortutako mantuaren
|
hiru
dimentsioko irudia.
|
|
|
Lurrikaren lehendabiziko mugimenduen ikerketek oinarri bera dute
|
hiru
dimentsiotan lan eginez gero. Mundu guztian zehar sakabanatutako sismografoak erabiliz lurrikara baten hiru dimentsioko irudia lor daiteke.
|
|
|
Lurrikaren lehendabiziko mugimenduen ikerketek oinarri bera dute hiru dimentsiotan lan eginez gero. Mundu guztian zehar sakabanatutako sismografoak erabiliz lurrikara baten
|
hiru
dimentsioko irudia lor daiteke. Irudian ikus daitekeenez, laburketa maximoaren ardatza, arrunki konpresio esfortzu maximoaren ardatz gisa hartzen dena, estentsiozko lehendabiziko mugimenduaren koadrantean gelditzen da (1.10.C. irudia).
|
|
|
Lurraren azaleko dentsitate aldaketa nabarmenaren ondorioz, azalera uhinek oso anplitude handia izan dezakete, zeren bidaiatzeko Lurraren barnean gorputz uhinek behar dutena baino askoz ere energia txikiagoa behar baitute. Azalera uhinek
|
hiru
dimentsioko mugimenduarengatik eta anplitude handiarengatik gorputz uhinek baino indar suntzitzaile nabarmenagoa erakusten dute. Maiztasun txikia eta abiadura motela dira azalera uhinen beste ezaugarri batzuk, eta, ondorioz, gizakien eraikuntzak alde batera eta bestera kulunkatzen dituzte zenbait segundotan edo zenbait minututan, apurtzeko aukerak denborarekin handitu egiten direlarik.
|
|
|
Medikuntzan izpien eta ordenadoreen bitartez gizakien buruaren barne egituraren
|
hiru
dimentsioko irudia lor daiteke. Irudia lortzeko buruaren inguruan kokatutako izpien detektagailuek informazioa bidaltzen dute ordenadorera.
|
|
|
Irudia lortzeko buruaren inguruan kokatutako izpien detektagailuek informazioa bidaltzen dute ordenadorera. Tomografia sismikoaren oinarria antzekoa da, lurrikara edo leherketak emisore gisa eta sismografoak detektagailu gisa erabiliz, Lurraren barneko
|
hiru
dimentsioko irudiak lor daitezke (1.20 irudia). Hiru dimentsioko irudiak sortzeko tomografia sismikoak Lurraren barneko albo heterogeneotasunak zehazten ditu, hau da, sakonera konkretu bati dagokion abiaduratik urruntzen diren abiadura anomalietan oinarritzen da.
|
|
|
Tomografia sismikoaren oinarria antzekoa da, lurrikara edo leherketak emisore gisa eta sismografoak detektagailu gisa erabiliz, Lurraren barneko hiru dimentsioko irudiak lor daitezke (1.20 irudia).
|
Hiru
dimentsioko irudiak sortzeko tomografia sismikoak Lurraren barneko albo heterogeneotasunak zehazten ditu, hau da, sakonera konkretu bati dagokion abiaduratik urruntzen diren abiadura anomalietan oinarritzen da. Sakonera berean abiadura sismiko ezberdinak izatearen arrazoi nagusiak bi dira:
|
|
|
A: Tomografia sismikoak Lurraren barneko
|
hiru
dimentsioko irudiak lortzen ditu lurrazalean sakabanatutako sismografoek biltzen dituzten uhin sismikoen bidaia denborak erabiliz. Uhin sismikoen jokaera ereduak erabiltzen dira sakonean agertzen diren heterogeneotasunak zehazteko.
|
|
|
animalien eboluzioan zehar barne garraiorako sistemak garatu dira, halako moldez non, gorputzeko zelula bakoitzari kanpo ingurunea bera hurbildu baitzaio, nolabait adierazteko. Gorputz tamainaren
|
hiru
dimentsioko emendioak garraio mekanismo sofistikatuen garapena halabehartzen du elikagaien, oxigenoaren, hondakinen, eta abarren mugimendu egokirako; garraio egitura horiek organo aparatu edo organo sistema bihurtu dira goi mailako metazooetan. Esate baterako, gizakion superfizie/ bolumen erlazioa hain da handia ezen, oxigenoaren difusio egokirako beharrezkoa den gastrukerako superfiziea, hots, biriken azalera, tenis zelai baten erdia baita.
|
|
|
Esate baterako, ornogabe zulakariak ezin dira fotorrezeptoreen bidez orientatu substratuan zehar mugitzen ari direnean. Modu berean, animalia planktoniko batzuek arazoak dauzkate
|
hiru
dimentsioetan orientatzeko, batik bat ur sakonean eta gauez, eta hori konpontzeko estatozistoak erabiltzen dituzte.
|
|
|
Proteina hori aurkitzeak lagundu egin dezake txertoak eta terapia berriak garatzen antibiotikoekiko erresistentziaren aurkako borrokan. Zehazki, Juan Hermoso Domínguez ikertzaileak zuzendutako taldeak Pce pneumokoaren zelula paretako entzima baten
|
hiru
dimentsioko egitura zehaztu du. Azterketa ekainean argitaratu zen “Nature Structural and Molekular Biology” aldizkarian, eta, lehen aldiz, pneumokoaren proteina modular baten egitura osoa eta patogenesi mekanismoan dituen ondorioak erakusten ditu.
|
|
|
Madrileko nodoa osagarria da eta Bartzelonako Superkonputazio Zentro Nazionalekoarekin (CNS) batera lan egingo du. Madrileko zentroa
|
hiru
dimentsioko (3D) modelizazioan eta datu tratamendu masiboan eta ereduak bisualizatu eta berreraikitzen espezializatuko da. Proiektuaren abantailak Proiektuaren helburuetako bat Espainian superkonputazioaren erabilera sustatzea da.
|
|
|
Instalatzeko, MS Windows 2000 sistema eragilea (edo berriagoa) eta memoriaren, prozesadorearen abiaduraren eta txartel grafikoaren zehaztapen batzuk behar dira. Google Earth ek, besteak beste, aukera ematen du gure auzoak gainetik hegan egiteko, helbide bat markatu eta zoom bat egiteko, eskolak, parkeak, jatetxeak eta hotelak bilatzeko, helbideak bilatzeko, bistak txandakatzeko, lurrak eta eraikinak
|
hiru
dimentsiotan ikusteko; bilaketak gorde eta partekatzeko, eta oharrak eransteko. Doako bertsio horretaz gain, beste bi ere saltzen ditu Googlek.
|
|
|
Gutun azala mapak zooma egin daiteke, eta ikuspegia biratu edo okertu, ikusteko irudia hainbat angelutatik. AEBko 38 hiritan. eraikinak
|
hiru
dimentsiotan agertzen dira. Era berean, leku batzuetan lurra 3Dn dago, mendiak eta haranak hobeto ikusteko.
|
|
2006
|
|
|
Orain bertan tumore baten aurrean erresonantziaren edo eskanerraren irudiak
|
hiru
dimentsiotakoak bihur ditzakegu, mugi ditzakegu, zatiak kendu, kirurgia birtuala deitzen dioguna egin genezake. Hartara aurretiaz dakigu zein den tumore horri heltzeko biderik egokiena, zer aurkituko dugun, noraino iristen den, zer ukitzen duen eta zer ez...
|
|
|
Telefonica Fundazioak garatutako programa da arsVIRTUAL, eta Atapuerca Explorer en bitartez, Burgosko mendizerra ezaguneko aurkikuntzen ikuspegi osatua eskaintzen du. Aztarnategien egungo egoera islatzen duten
|
hiru
dimentsiotako errekreazio birtualak, mendikatearen plano interaktiboa eta gizakiaren eboluzioaren programa kronologikoa eskaintzen ditu. Gran Dolina, Trinchera del Ferrocarril edo Sima del Elefante bezalako aztarnategien jarduera zuzenean eta xehetasun osoz ikus daiteke eta zortzi irudi galeria ere ipini dituzte.
|
|
|
Navarrok zerbitzua gainontzeko enpresek baino merkeago eskaintzen du eta hori egin ahal izateko neurtzeko makineria Zeiss enpresa alemaniarrak uzten dio, «alokairu» baten truke. Gainera, Euskal Herrian
|
hiru
dimentsioko besoarekin neurketak egiten dituen bakarra da Bigumetrik eta enpresa alemaniarraren beso hori Espainian eta Portugalen komertzializatzeaz ere arduratzen da. Ateak irekitzeko Zeissen babesa ezinbestekoa izan dela aitortu du Navarrok.
|
|
|
Aurreko atalean aurkeztu ditugun irudi bidimentsionalek ezin diete galdera hauei erantzun. Errealitatea piska bat konplexuagoa da, eta
|
hiru
dimentsioko irudien beharra daukagu kasu honetan. Izan ere, Ilargiaren orbita 5 o inklinatuta dago ekliptikaren planoarekiko.
|
|
|
animazio filmak, hala nola Shrek eta efektu bereziak. Bideojokoen %70ek erabiltzen dute bideojokoen industriaren %70 bideojokoaren mende dago, eta 3Dko grafiko editore guztiak, hala nola Blender, Maya edo 3d Studio Max. Berreraikuntza birtualak, eredu arkitektonikoak, birsorkuntza historikoak… ezin da grafikorik egin
|
hiru
dimentsiokoak, OpenGL gabe. Badago aukera bat:
|
|
|
OpenGL gabe, erabiltzaileak eta grafiko programatzaileek betebehar hauek izango dituzte: sistema eragilean soilik lan egitea Microsoft, lizentzien batura hain handia ordainduz
|
hiru
dimentsioko grafikoen merkatu gero eta handiagoa guztizkoaren herena. Bakarrik animazioak, erreprodukzio birtualak eta bideojokoak egingo dituzte baimena ematen diotenak.
|
|
|
Konpainia Jim Clark ek sortu zuen 1982an, konputazio sistemak sortzeko 3D tan. Clark ek txip bat garatu nahi zuen, Clark en erara azkartzeko garaiko ordenagailuen ahalmena zabaltzeko
|
hiru
dimentsioko grafikoak, ordenagailuekiko harremana errotik aldatu da, eta eragin handia izan du entretenimendua, batez ere bideojokoak eta zinema. 90eko hamarkadaren hasieran, SGIk gutxietsi egin zuen bideojokoen industria, eta bere historiako aukerarik onena utzi zuen Ez bahitura, Clarkek konpainia utzi zuenetik 1994, SGIk zorte gutxiko erosketa batzuk egin zituen:
|
|
|
multimedia Editatu bideoa ez txartelaren ahalegina eta irudiak sortzea eskatzen du.
|
hiru
dimentsiokoak, baina erosotasunez lan egin nahi bada, oraindik txartel berezia da. Haiek bideo editoreekin lan egiten dutenak, argazki tratamendua egiten dutenak edo bideo-joko ez intentsiboetan jokatzen dute (edo ez zaie axola azken belaunaldiko bideo-jokoak, testurarik eta eraginik gabeak bereziak) pozik geratuko dira ATI X300 edo GeForce batekin MX Onenak zorrotzak NVIDIA GeForce 6 seriean finka daitezke, eta okerrenean kasu horietatik, erabiltzaile aurreratu edo administratzaile batek intel integratu bati etekina ateratzea.
|
|
|
Holakoetan, urrezko ezteietan eta, nahi ezta ere, denborari, historiari, bere
|
hiru
dimentsioetan begiratzen zaio. Guk ere horrelaxe begiratu diogu:
|
|
|
Gainera, islaturiko irudia ispiluaren atzealdean ikusten dugu, berton ezer ez egon arren, edo, zehazkiago esanda, ispiluari begira ikusten dugun irudia ez den zerbait. Fisikak
|
hiru
dimentsio onartzen baditu espazioan eta denbora bada laugarren dimentsioa, orduan, Kojeveren itauna, zer ote da ispiluaren atzealdean ikusten den hori. Espazioaren laugarren dimentsioa izan liteke?
|
|
2007
|
|
|
|
Hiru
dimentsio hartzen dira hizkuntzaren erabileraren oinarri gisa: norbanakoarena, mikrosozialekoa eta makrosozialekoa.
|
|
|
163). Joshua Fishman-en zenbait kontzeptu makulu hartuta (Fishman, 1979), lan horretan
|
hiru
dimentsio hartzen dira hizkuntzaren erabileraren oinarri gisa: norbanakoarena, mikrosozialekoa eta makrosozialekoa.
|
|
|
Beraz,
|
hiru
dimentsioen arteko harremana ez da makrotik beheranzko joera mekaniko eta determinista bezala ulertu behar, baizik eta ikuspegi konstruktibista batetik. Alegia, hiru dimentsio horiek elkarri eragiten diote eta, continuum bat osatuz zein hizkuntzaren askotariko izaera aintzat hartuz, hizkuntzaren ikuspegi holistikoa eskaintzen dute.
|
|
|
Beraz, hiru dimentsioen arteko harremana ez da makrotik beheranzko joera mekaniko eta determinista bezala ulertu behar, baizik eta ikuspegi konstruktibista batetik. Alegia,
|
hiru
dimentsio horiek elkarri eragiten diote eta, continuum bat osatuz zein hizkuntzaren askotariko izaera aintzat hartuz, hizkuntzaren ikuspegi holistikoa eskaintzen dute.
|
|
|
|
Hiru
dimentsioen arteko harremana ez da makrotik beheranzko joera mekaniko eta determinista bezala ulertu behar, baizik eta ikuspegi konstruktibista batetik.
|
|
|
|
Hiru
dimentsioen arteko harremana ez da makrotik beheranzko joera mekaniko eta determinista bezala ulertu behar, baizik eta ikuspegi konstruktibista batetik.
|
|
|
|
Hiru
dimentsioen arteko harremana ez da makrotik beheranzko joera mekaniko eta determinista bezala ulertu behar, baizik eta ikuspegi konstruktibista batetik. Baliteke Norbanako Dimentsioan agertzen diren bi aldagaietako batek, gutxienez, eragin zuzena izatea hizkuntza hori erabilia izan dadin ala ez.
|
|
|
Gizartearen hizkuntza diskurtsoa nolakoa, gizartearen hizkuntza balorazioak eta arauak halakoak. Aipaturiko
|
hiru
dimentsioek elkarri eragiten diotela gogoraraziz, hauxe esan behar dugu: bai hizkuntzaren inguruko lege estatusak, baita gizarte diskurtsoak ere, bi biek eragingo dute norbanakoaren motibazio nahikoa eman dadin ala ez.
|
|
|
(www.panoramio.com): zerbitzu espainiar honek erabiltzaileei Google Earth eko (Google ko mundu bola, alegia, satelite bidez eginiko
|
hiru
dimentsioko argazkiez osatua dagoena) mapetan nahi adina irudi txertatzeko aukera ematen die.
|
|
|
Erresonantzia magnetiko nuklearrak,
|
hiru
dimentsioko irudi teknikek eta, berrikiago, tumore aktibitatea duten gorputz atalak hautemateko aukera ematen duen positroien emisio bidezko la tomografiak (PET) emaitzak hobetzen lagundu dute.
|
|
|
Wii mote izeneko hari gabeko aginte hori, mugimendu bakoitzari ematen zaion intentsitatea interpretatzeko gauza izateaz gainera,
|
hiru
dimentsioko espazioan haren errotazioa detekta dezake.
|
|
|
Orain, definitu berri dugun eskubidearen
|
hiru
dimentsio klasikoak aztertu behar ditugu: Legearen aurrean (Legea bat bera da herritar guztientzat, herritarrek ez dute pribilegiorik, guztiek egoera bera dute Legearen aurrean), Legean (araua ematen duen organoak egoera berean daudenak berdin tratatzen dituen arauketa ezarri behar du), eta Legearen aplikazioan (Administrazioak, epaileek eta auzitegiek, araua aplikatzerakoan, ezin diete tratu desberdina eman egoera berean daudenei).
|
|
|
Grafikoki, jokoa
|
hiru
dimentsioko ingurunean garatzen da eta, beraz, oso ikusgarria da da, baina bi dimentsioko ingurunean jolasten da (aurrera, atzera, eskuinera eta ezkerrera mugituz), sistema hori egokiagoa baita 5 urteko haurrentzat.
|
|
|
Erreprodukzio birtuala kartografia elektroanatomiko ez fluoroskopiko izeneko nabigazio sistema baten bidez egiten dute. Teknika horri esker, ezkerreko bentrikulua
|
hiru
dimentsiotan berregiten dute. Ondoren, eremu horretako tentsio baxuko guneak aztertzen dituzte.
|
|
|
Oro har,
|
hiru
dimentsiotan mugitzen den edozein tresnak aterako dio etekina giroskopioen sistema bati. Errealitate birtualarekin jarduteko betaurrekoek erabiltzen dituzte giroskopioak.
|
|
|
Eredu horretan, plaken tektonikako milioika urteko mugimenduak ikus daitezke; plaken gogortasunaren eta dentsitatearen datuak sartu, grabitateak eragin diezaion utzi eta zer gertatzen den ikusi dute.
|
Hiru
dimentsiokoa da sortu duten eredua.
|
|
|
Poliki poliki, mugimendu txiki horiek inplanteen integrazioa eta egonkortasuna murriztu dezakete, eta, ondorioz, inplanteak galtzeko arriskua areagotu egiten da. BTI enpresak garatutako
|
hiru
dimentsioko elementu finituzko sistemak egoera bakoitzean tentsio txikienak eragiten dituzten inplanteak aukeratzen laguntzen du. Teknologia berri horri esker, dentistek ikasi dute diametro handiagoko inplanteak hezurrean jartzean tentsioa nola murrizten den, eta horrek inplanteak denbora luzez egonkor eta funtzional mantentzen laguntzen duela.
|
|
|
Kakalardoaren oskolari mikroskopio elektronikoz begiratuta ikusi dute nolako egitura duen: ezkata luze eta zapalez osatuta dago,
|
hiru
dimentsioko oso egitura zorizkoak dituzten ezkatez, hain zuzen.
|
|
|
Hori frogatzeko, MDR genearen aldaerak aztertu dituzte ikertzaileek, eta frogatu dute aminoazido kate berbera izanda ere eragin desberdina dutela. Dirudienez, mutanteak
|
hiru
dimentsioko egitura zertxobait desberdina du, kontuan izanda egiturak izugarrizko garrantzia duela funtzioan, horrek azaltzen du halako aldea egotea baten eta bestearen eraginen artean.
|
|
|
Jon D. Miller da eremu estatubatuarrean gaiokikertzeko ardura nagusia izan duena. Miller ek (1983), alfabetizazio zientifikozibikoa kontzeptu gisa tratatzeko
|
hiru
dimentsio jasotzea proposatzen du:
|
|
|
Hala, beraz,
|
hiru
dimentsio horiek bilduko lituzkeen ikerketak frogatuko lukekomunikabideetan zientzia eta teknologiari buruz igortzen diren auzi politikoeninguruan herritarren ulertze gaitasuna; hau da, alfabetizazio zientifiko zibikoa.Hala ere, azken bi hamarkadetan burutu diren ikerketak kontuan hartzen baditugu, ohartuko gara alfabetizazio zientifiko zibikoa neurtzeko aski jo izan direla lehen bidimentsioak, a...
|
|
|
Garai batean autoestimua ezaugarri bateratua zela uste zen arren, ikerketekadierazten dute autoestimuak zenbait dimentsio dituela (Harter, 1998). Harter ek, adibidez,
|
hiru
dimentsio bereizi zituen Self Perception Profile for Children eskalan (Harter, 1985): autoestimu fisikoa, akademikoa eta soziala.
|
|
|
Tarteko haurtzaroan, berriz, haurrek
|
hiru
dimentsio kontuan izaten dituzte, beren burua balioesteko: gaitasun fisikoak, akademikoak eta soziala.
|
|
|
Neurketa prozesua, konfidentzialtasuna bermatuko duena, horretarako diseinatutako kabina batzuen bidez egingo da. Kabina horiek irudiak hartzeko
|
hiru
dimentsioko ekipoak dituzte, eta emakumeen luzetarako eta perimetrorako neurriak ematen dituzte. Kabina horiek lurralde osora eramanen dira aurten, Espainia osoko 60 herri bisitatu arte.
|
|
|
Orain arte, Homo floresiensia Homo generoaren barruan espezie desberdina dela dioen tesi polemikoa berretsi egin du Floridako Estatuko Unibertsitateko zientzialariek, 2003an Indonesiako Flores uhartean aurkitutako garezurraren
|
hiru
dimentsioko irudia ordenagailuz birsortzea lortu baitute. Hala, eta lan horren arabera, baztertu egiten da enanismoa edo mikrozefalia eragiten duen patologiaren bat duen homo sapiensa zela defendatzen zutenen teoria.
|
|
|
Elementu nagusia bi bider bi bider bi metro luze eta hiru metro garai den kabina da, 30 segundutan 130 neurketa erregistratzeko aukera ematen duena. Valentziako Biomekanika Institutukoa da makina hau, eta gorputz osoaren
|
hiru
dimentsioko irudiak lortuko ditu, luzetarakoak eta perimetralak, harekin kontaktuan jarri gabe, laser bidezko ekorketa teknologiaren bidez. Ausaz hautatutako laginak 8.500 emakume ditu. Akats maila% 1 baino txikiagoa izanen da.
|
|
|
Heriotza perinatalaren tasa gutxi asko egonkorra izan da 2002tik, eta 2004 urtea izan da tasarik altuena duena, 9,1 kasu bizirik jaiotako mila haurreko.
|
Hiru
dimentsioko pelbisa Bileran aplikazio informatiko bat aurkeztu da, emakumeen pelbisa hiru eta lau dimentsiotan ikusteko aukera ematen duena, erresonantzia magnetikoko irudi seriatuak erabiliz. Bistaratze horri esker, Bartzelonako Ospitale Klinikoko Ginekologia Zerbitzuko Montserrat Espuñaren arabera, egitura hori ia zehatz mehatz ezagutu ahal izango litzateke, eta ginekologoek, anatomistek, erradiologoek eta informatikariek osatuko lukete.
|
|
|
Holofonikoa eta binaurala,
|
hiru
dimentsioko soinua
|
|
|
Pearl taldea Jamek sistema hori erabili zuen batzuk grabatzeko urtean argitaratutako ‘Binaural’ albumeko gaiak 2000 Metodo hori ere erabili zen DVDan, Monstruos SA filma. Holograma sonikoak Hasiera laurogeiko hamarkadan lan berriak agertu ziren soinu eremua gainditu nahi zuten
|
hiru
dimentsiotan sistema binauralaren emaitzak. Orduan, ingeniaria Hugo Zuccarellik ‘Holophonic’ aurkeztu zuen sound’, edo soinu holofonikoa.
|
|
|
Horrela, soinu holograma bat sortuko luke, garunak lokalizatu ahal izateko igorlearen orientazioa eta distantzia. Hori erreproduzitzean eskema, Zucarellik bere
|
hiru
dimentsiotan lortzen zuen soinua grabazioak, holofonikoa izena eman ziona. Aita bat baino gehiagoko asmakizuna Aurkakoak Zuccarelliren ustez, ordea, soinu holofonikoa grabazio binaurala hobetzeko modu bat baino ez da.
|
|
|
gaztelaniaz, katalanez, galegoz, euskaraz eta ingelesez. Itsuentzat garatutako beste bideojoko batzuei dagokienez, lehenengo honetan lehiatu daiteke edozein pertsona, igarle edo itsu, erabiltzen duen
|
hiru
dimentsioko teknologiari esker. Ordura arte 2 Dn itsuentzako bideo-joko asko egon arren, horiek ikusmen urritasuna duten pertsonak bultzatzen zituzten, Paco Vázquez sortzailearen iritziz, “beren fantasietan” sartzeko.
|
|
|
Katalogo bat dago ‘furnis’ ekoa, dekorazio objektu guztiak dituena, baita produktuak erosteko denda bat ere Habborekin zerikusia dutenak, hala nola minitarjetak Mooa. Aretoak topaguneak dira, eta beste batzuekin harremanak izateko balio dute erabiltzaileak, batez ere
|
hiru
dimentsioko txat baten bidez. avatarrak gelan zehar mugi daitezke, eta ekintza batzuk egin ditzakete, hala nola agurtzea, testu bidez hitz egitea beste erabiltzaile batzuekin, dantzan edo jolasten. Aretoak daude 24 ordu gainbegiratuta, eta parte hartzaile aurreratu batzuk daude:
|
|
|
Milaka internauta joan dira Branson en deira eta Google Earthera abiatu dira Fossett aurkitzeko. Googleren satelite bidezko
|
hiru
dimentsioko irudi banku zehatzari Mechanical Turk gehitu zaio, Amazonen bilatzaile “diskriminatzailea”. Giza garun batek bakarrik erantzun ditzakeen galderak sartzen ditu, irudi garrantzitsu bat eta irudi ez den beste bat bereizteko.
|
|
|
EF egitura duten proteinek, berriz, igel eta arrainetatik datozenean bakarrik sortzen dute alergia. Horrelako proteinek egitura berezitasuna dute
|
hiru
dimentsioko forman, eta, nagusiki, kaltzio ioiekin lotuta agertzen dira. Azkenik, kaseinak ugaztunen esnearen proteinak dira, alergia gehien sortzen duen elikagaietako bat.
|
|
|
Histonekin du zerikusia, zelulan DNA paketatzen laguntzen duten proteinekin. «DNA
|
hiru
dimentsioko egitura bat da, histonaz egindako bola batzuen inguruan bildua, perla lepokoa bezala», azaltzen du Esteller ek. «Gure zeluletan DNA ‘sar’ dadin modu bat da, baina gene adierazpena erregulatzeko ere balio du.
|
|
|
oso hipotesi gogoangarria da margolarien garapen teknikoa —sakontasuna, perspektiba, paisaia naturalen errealismoa... — eszenografia teatralak bultzatu zuela baieztatzen duena. Gauza jakina da Agatarko Samoskoak Eskiloren tragedia batentzat margotutako dekoratu batean esperimentatu zuela
|
hiru
dimentsioko espazioa eta perspektiba266; eszenografia tratatu bat ere idatzi zuen267.
|
|
|
• Agatarko Samoskoak, Eskiloren tragedia batentzat margotutako dekoratu batean, espazioa eta
|
hiru
dimentsioko giroak aurkezten ditu eta perspektibaren teoria garatzen: sakontasuna nola lortu esplikatzen du, paisaien trataera estetikoa nola borobildu, irudien tamainaren bidez bereiziz distantzia —gertutasuna eta urruntasuna—272.
|