|
2002
|
|
|
Argazkiak lauak dira errealitatea
|
hiru
dimentsiotan ikusten den arte.
|
|
|
Erdi mailako proteina bat lerrokatutako ehun edo berrehun aminoazidok osatzen dute, eta, horren ondorioz, zenbait konbinazio desberdin sor daitezke, benetan suntsitzailea (20.200 teorian). Eta hori gutxi balitz, aminoazido sekuentzia jakin batek hartzen duen
|
hiru
dimentsioko espazio konfigurazioaren arabera, haren propietateak guztiz desberdinak izan daitezke. Bai gluzidoek bai lipidoek nahiko egitura sinplea dute, proteinen konplexutasunarekin eta aniztasunarekin alderatuta.
|
|
|
Informazioa Internet bidez bidaltzen da itsasontzien aginte posturaino. Han,
|
hiru
dimentsioko bideo pantaila batean, kapitainek “oztopoak” bistaratzen dituzte, eta norabideetan aldaketak eragin ditzakete, beti ere, talkak saihesteko. Isilik dauden zetazeoak ere hauteman egiten dira, haien presentziak “oztopatu” egiten baitu inguruko zarataren hedapena, hala nola olatuak, euria, motorren soinua edo beste zetazeoen “ahotsak”, eta, hala, aurkitu egiten dira.
|
|
2003
|
|
|
Horrez gain, Gazteria Zuzendaritza Nagusiak erabaki du edizio honetan Extranet gunea indartzea, forora joaten diren pertsonek erabil dezaten. Hemen jolastu ahal izango da (100 kontsolaren doako erabilera), Baleiro Museora sartu(
|
hiru
dimentsioko espazio batean bidaia bat egitea sustatzen du), Interneten sartu “Komunika zaitez” programarekin eta enpresa babesleen espazioak ezagutu.
|
|
|
Haren zeregina erabakigarria da zenbait patologiatan, hala nola depresioan, apoplexian eta diabetesean; beraz, haren egitura ikusteak gaixotasun horien kontrako botiken diseinua hobetzen lagunduko du. UCLAko Ronald Kaback ek, Jeff Abramson eta So Iwata britainiarrekin batera, laktosa iragazkasa (LacY) izeneko bakterio mintza garraiatzen duen proteina baten
|
hiru
dimentsioko egitura azaldu du. Proteina horrek protoi elektrokimikoen gradiente baten energia erabiltzen du, mintz zelularraren bidez laktosa metatzeko.
|
|
|
Aldi berean, zehatz mehatz aztertu zituzten mutazio batzuk, eta, horiei esker, zeharkako ebidentziak lortu zituzten funtzionatzeko moduari buruz. Baina zientzialariek bazekiten
|
hiru
dimentsioko egitura bakar bat onartuko zuela komunitate zientifikoak. Azkenean, aminoazido bat aldatu zuen proteina mutante bat identifikatzea lortu zuten.
|
|
|
Abramsonek zuzendutako ikertzaile britainiarrek lortu zuten hori. Bestalde, Iwataren taldeak proteinaren
|
hiru
dimentsioko egitura lortu zuen. “Egiturarik gabe ezin da mekanismoa argitu, nahiz eta gutxi gorabehera haren itxura nolakoa zen jakin”, adierazi du ikertzaile estatubatuarrak, ondorio berera iritsi baitzen zeharkako azterketetatik.
|
|
|
“Eskeletoaren berreraikitze birtualari esker, Anderthalen aurrekoak nola mugitzen ziren jakin ahal izango da, eta gaur egungo homo sapiens aren mugitzeko moduarekin alderatu”, zehaztu zuen jasomakinak. Era berean, proiektu honek adinak eragindako patologien ezagutzan eta espezieko hezur masaren endekapenean aurrera egitea eskatzen du, baita fosilaren
|
hiru
dimentsioko berreraikuntzak egiteko aukera ere, aztertzeko, hain material delikatua manipulatu beharrik gabe.
|
|
2004
|
|
|
Orri honetan Amstrad, Commodore edota estreinako Apple haien garaietako zaharkinen irudiak (horietako batzuek,
|
hiru
dimentsiotan) bildu dira.
|
|
|
Hala, bada, aditu batzuen ustez, hegaztiak espezie horren ondorengo zuzenak dira, eta, hedaduraz, baita “Dromaeosaurios” izeneko familia osoarenak ere. Gizarteari bere benetako itxura erakustearren, Granadako Zientzia Parkeak
|
hiru
dimentsioko erreplika bizia erakutsiko dio, zortzi hilabetez eta lehen aldiz Europan. Kokoro enpresa japoniarrak egin du robota, Londresko Historia Naturaleko Museoaren aholkularitza tekniko eta zientifikoarekin.
|
|
|
Dokumentuak eta programak mugitu, ireki eta exekutatzeko sagua erabiltzea da ezaugarririk bereizgarriena. Sunek proposatzen duena idazmahaia ulertzeko beste urrats bat da, programak askatasunez mugi daitezen
|
hiru
dimentsioko espazio batean: erabiltzaileek idazmahaian agertzen diren elementuekin elkarreraginean jardun ahal izango dute, hiru dimentsioko objektu errealak balira bezala.
|
|
|
Sunek proposatzen duena idazmahaia ulertzeko beste urrats bat da, programak askatasunez mugi daitezen hiru dimentsioko espazio batean: erabiltzaileek idazmahaian agertzen diren elementuekin elkarreraginean jardun ahal izango dute,
|
hiru
dimentsioko objektu errealak balira bezala. Gainera, aplikazioak ordenagailuaren mahaigainean zabaltzen dituzten leihoek beren kokapen espaziala aldatu ahal izango dute, idazmahaiaren 3 D espazioan biratuz, eta pixkanaka garden bihurtu, bigarren mailan agertzen diren beste aplikazio batzuk ikusten uzteko.
|
|
|
Sun ek doan egingo du Linuxen idazmahaia
|
hiru
dimentsiotan banatzen duen sistema berri bat
|
|
|
" Looking glass" interfaze grafikoak leihoak
|
hiru
dimentsiotan mugitzeko, biratzeko eta atzealdean oharrak idazteko aukera ematen du.
|
|
|
Sun multinazional informatikoak jakinarazi duenez, “Looking Glass”,
|
hiru
dimentsiotan garatzen ari den interfaze grafiko berria, software librea izango da eta GPL lizentzia (Linuxekoa) izango du. Horri esker, aurkeztutako zehaztapenak betez gero, sistema horrek goitik behera aldatuko du erabiltzaileek ordenagailua erabiltzeko modua, eta idazmahaiaren bi dimentsioko ikuskera amaituko du.
|
|
|
Ildo horretatik, oraindik zehaztu gabe dagoen denbora baten barruan, irakasle birtualekin errealitate birtualeko sistemak kontatzeko aukera aurreratu zen, fobiak gainditzen, era guztietako ibilgailuak gidatzen edo, besterik gabe, jolasten eta dibertitzen lagunduko digutenak. “Gaur egun, errealitate birtuala pantaila eta kasko berezietan birsortutako
|
hiru
dimentsioko inguruneetara mugatzen da, edo, adibidez, oraindik eraiki gabeko espazioak simulatzera, nahiz eta astronauten entrenamenduan ere aplikatzen den, gastu ekonomikoa nabarmen murrizten baitu”, azaldu zuen Laukkanenek. Hala ere, sistema horiek ez dute adimen artifizialik, ez baitira gai egoera berriak inprobisatzeko edo erabiltzailearen erreakzioen garapena aldatzeko, eta hori da, hain zuzen ere, Laukkanen zuzentzen duen enpresaren lan ildoa.
|
|
|
Patrick Warnke k, Kielgo Unibertsitateko Ahoko eta Masailezurreko Kirurgia saileko kideak, eta bere taldeak erabaki zuten hori ez egitea, masailezurrik ez izateagatik pureak eta likidoak bakarrik har zitzakeen paziente baten kasuan. Eskanerrek eta diseinuko programa informatikoek lagunduta, zientzialariek gizakiaren barailaren
|
hiru
dimentsioko irudia lortu zuten. Gero, erauzitako hezurraren titaniozko molde bat sortu zuten, hezur mineralez, giza proteinaz eta gaixoaren muinaz bete zuten, eta omoplatoaren azpian dagoen “Latissimus dorsi” muskuluan ezarri zuten.
|
|
2005
|
|
|
Proteina hori aurkitzeak lagundu egin dezake txertoak eta terapia berriak garatzen antibiotikoekiko erresistentziaren aurkako borrokan. Zehazki, Juan Hermoso Domínguez ikertzaileak zuzendutako taldeak Pce pneumokoaren zelula paretako entzima baten
|
hiru
dimentsioko egitura zehaztu du. Azterketa ekainean argitaratu zen “Nature Structural and Molekular Biology” aldizkarian, eta, lehen aldiz, pneumokoaren proteina modular baten egitura osoa eta patogenesi mekanismoan dituen ondorioak erakusten ditu.
|
|
|
Madrileko nodoa osagarria da eta Bartzelonako Superkonputazio Zentro Nazionalekoarekin (CNS) batera lan egingo du. Madrileko zentroa
|
hiru
dimentsioko (3D) modelizazioan eta datu tratamendu masiboan eta ereduak bisualizatu eta berreraikitzen espezializatuko da. Proiektuaren abantailak Proiektuaren helburuetako bat Espainian superkonputazioaren erabilera sustatzea da.
|
|
|
Instalatzeko, MS Windows 2000 sistema eragilea (edo berriagoa) eta memoriaren, prozesadorearen abiaduraren eta txartel grafikoaren zehaztapen batzuk behar dira. Google Earth ek, besteak beste, aukera ematen du gure auzoak gainetik hegan egiteko, helbide bat markatu eta zoom bat egiteko, eskolak, parkeak, jatetxeak eta hotelak bilatzeko, helbideak bilatzeko, bistak txandakatzeko, lurrak eta eraikinak
|
hiru
dimentsiotan ikusteko; bilaketak gorde eta partekatzeko, eta oharrak eransteko. Doako bertsio horretaz gain, beste bi ere saltzen ditu Googlek.
|
|
|
Gutun azala mapak zooma egin daiteke, eta ikuspegia biratu edo okertu, ikusteko irudia hainbat angelutatik. AEBko 38 hiritan. eraikinak
|
hiru
dimentsiotan agertzen dira. Era berean, leku batzuetan lurra 3Dn dago, mendiak eta haranak hobeto ikusteko.
|
|
2006
|
|
|
animazio filmak, hala nola Shrek eta efektu bereziak. Bideojokoen %70ek erabiltzen dute bideojokoen industriaren %70 bideojokoaren mende dago, eta 3Dko grafiko editore guztiak, hala nola Blender, Maya edo 3d Studio Max. Berreraikuntza birtualak, eredu arkitektonikoak, birsorkuntza historikoak… ezin da grafikorik egin
|
hiru
dimentsiokoak, OpenGL gabe. Badago aukera bat:
|
|
|
OpenGL gabe, erabiltzaileak eta grafiko programatzaileek betebehar hauek izango dituzte: sistema eragilean soilik lan egitea Microsoft, lizentzien batura hain handia ordainduz
|
hiru
dimentsioko grafikoen merkatu gero eta handiagoa guztizkoaren herena. Bakarrik animazioak, erreprodukzio birtualak eta bideojokoak egingo dituzte baimena ematen diotenak.
|
|
|
Konpainia Jim Clark ek sortu zuen 1982an, konputazio sistemak sortzeko 3D tan. Clark ek txip bat garatu nahi zuen, Clark en erara azkartzeko garaiko ordenagailuen ahalmena zabaltzeko
|
hiru
dimentsioko grafikoak, ordenagailuekiko harremana errotik aldatu da, eta eragin handia izan du entretenimendua, batez ere bideojokoak eta zinema. 90eko hamarkadaren hasieran, SGIk gutxietsi egin zuen bideojokoen industria, eta bere historiako aukerarik onena utzi zuen Ez bahitura, Clarkek konpainia utzi zuenetik 1994, SGIk zorte gutxiko erosketa batzuk egin zituen:
|
|
|
multimedia Editatu bideoa ez txartelaren ahalegina eta irudiak sortzea eskatzen du.
|
hiru
dimentsiokoak, baina erosotasunez lan egin nahi bada, oraindik txartel berezia da. Haiek bideo editoreekin lan egiten dutenak, argazki tratamendua egiten dutenak edo bideo-joko ez intentsiboetan jokatzen dute (edo ez zaie axola azken belaunaldiko bideo-jokoak, testurarik eta eraginik gabeak bereziak) pozik geratuko dira ATI X300 edo GeForce batekin MX Onenak zorrotzak NVIDIA GeForce 6 seriean finka daitezke, eta okerrenean kasu horietatik, erabiltzaile aurreratu edo administratzaile batek intel integratu bati etekina ateratzea.
|
|
2007
|
|
|
(www.panoramio.com): zerbitzu espainiar honek erabiltzaileei Google Earth eko (Google ko mundu bola, alegia, satelite bidez eginiko
|
hiru
dimentsioko argazkiez osatua dagoena) mapetan nahi adina irudi txertatzeko aukera ematen die.
|
|
|
Erresonantzia magnetiko nuklearrak,
|
hiru
dimentsioko irudi teknikek eta, berrikiago, tumore aktibitatea duten gorputz atalak hautemateko aukera ematen duen positroien emisio bidezko la tomografiak (PET) emaitzak hobetzen lagundu dute.
|
|
|
Wii mote izeneko hari gabeko aginte hori, mugimendu bakoitzari ematen zaion intentsitatea interpretatzeko gauza izateaz gainera,
|
hiru
dimentsioko espazioan haren errotazioa detekta dezake.
|
|
|
Neurketa prozesua, konfidentzialtasuna bermatuko duena, horretarako diseinatutako kabina batzuen bidez egingo da. Kabina horiek irudiak hartzeko
|
hiru
dimentsioko ekipoak dituzte, eta emakumeen luzetarako eta perimetrorako neurriak ematen dituzte. Kabina horiek lurralde osora eramanen dira aurten, Espainia osoko 60 herri bisitatu arte.
|
|
|
Orain arte, Homo floresiensia Homo generoaren barruan espezie desberdina dela dioen tesi polemikoa berretsi egin du Floridako Estatuko Unibertsitateko zientzialariek, 2003an Indonesiako Flores uhartean aurkitutako garezurraren
|
hiru
dimentsioko irudia ordenagailuz birsortzea lortu baitute. Hala, eta lan horren arabera, baztertu egiten da enanismoa edo mikrozefalia eragiten duen patologiaren bat duen homo sapiensa zela defendatzen zutenen teoria.
|
|
|
Elementu nagusia bi bider bi bider bi metro luze eta hiru metro garai den kabina da, 30 segundutan 130 neurketa erregistratzeko aukera ematen duena. Valentziako Biomekanika Institutukoa da makina hau, eta gorputz osoaren
|
hiru
dimentsioko irudiak lortuko ditu, luzetarakoak eta perimetralak, harekin kontaktuan jarri gabe, laser bidezko ekorketa teknologiaren bidez. Ausaz hautatutako laginak 8.500 emakume ditu. Akats maila% 1 baino txikiagoa izanen da.
|
|
|
Heriotza perinatalaren tasa gutxi asko egonkorra izan da 2002tik, eta 2004 urtea izan da tasarik altuena duena, 9,1 kasu bizirik jaiotako mila haurreko.
|
Hiru
dimentsioko pelbisa Bileran aplikazio informatiko bat aurkeztu da, emakumeen pelbisa hiru eta lau dimentsiotan ikusteko aukera ematen duena, erresonantzia magnetikoko irudi seriatuak erabiliz. Bistaratze horri esker, Bartzelonako Ospitale Klinikoko Ginekologia Zerbitzuko Montserrat Espuñaren arabera, egitura hori ia zehatz mehatz ezagutu ahal izango litzateke, eta ginekologoek, anatomistek, erradiologoek eta informatikariek osatuko lukete.
|
|
|
Holofonikoa eta binaurala,
|
hiru
dimentsioko soinua
|
|
|
Pearl taldea Jamek sistema hori erabili zuen batzuk grabatzeko urtean argitaratutako ‘Binaural’ albumeko gaiak 2000 Metodo hori ere erabili zen DVDan, Monstruos SA filma. Holograma sonikoak Hasiera laurogeiko hamarkadan lan berriak agertu ziren soinu eremua gainditu nahi zuten
|
hiru
dimentsiotan sistema binauralaren emaitzak. Orduan, ingeniaria Hugo Zuccarellik ‘Holophonic’ aurkeztu zuen sound’, edo soinu holofonikoa.
|
|
|
Horrela, soinu holograma bat sortuko luke, garunak lokalizatu ahal izateko igorlearen orientazioa eta distantzia. Hori erreproduzitzean eskema, Zucarellik bere
|
hiru
dimentsiotan lortzen zuen soinua grabazioak, holofonikoa izena eman ziona. Aita bat baino gehiagoko asmakizuna Aurkakoak Zuccarelliren ustez, ordea, soinu holofonikoa grabazio binaurala hobetzeko modu bat baino ez da.
|
|
|
gaztelaniaz, katalanez, galegoz, euskaraz eta ingelesez. Itsuentzat garatutako beste bideojoko batzuei dagokienez, lehenengo honetan lehiatu daiteke edozein pertsona, igarle edo itsu, erabiltzen duen
|
hiru
dimentsioko teknologiari esker. Ordura arte 2 Dn itsuentzako bideo-joko asko egon arren, horiek ikusmen urritasuna duten pertsonak bultzatzen zituzten, Paco Vázquez sortzailearen iritziz, “beren fantasietan” sartzeko.
|
|
|
Katalogo bat dago ‘furnis’ ekoa, dekorazio objektu guztiak dituena, baita produktuak erosteko denda bat ere Habborekin zerikusia dutenak, hala nola minitarjetak Mooa. Aretoak topaguneak dira, eta beste batzuekin harremanak izateko balio dute erabiltzaileak, batez ere
|
hiru
dimentsioko txat baten bidez. avatarrak gelan zehar mugi daitezke, eta ekintza batzuk egin ditzakete, hala nola agurtzea, testu bidez hitz egitea beste erabiltzaile batzuekin, dantzan edo jolasten. Aretoak daude 24 ordu gainbegiratuta, eta parte hartzaile aurreratu batzuk daude:
|
|
|
Milaka internauta joan dira Branson en deira eta Google Earthera abiatu dira Fossett aurkitzeko. Googleren satelite bidezko
|
hiru
dimentsioko irudi banku zehatzari Mechanical Turk gehitu zaio, Amazonen bilatzaile “diskriminatzailea”. Giza garun batek bakarrik erantzun ditzakeen galderak sartzen ditu, irudi garrantzitsu bat eta irudi ez den beste bat bereizteko.
|
|
|
EF egitura duten proteinek, berriz, igel eta arrainetatik datozenean bakarrik sortzen dute alergia. Horrelako proteinek egitura berezitasuna dute
|
hiru
dimentsioko forman, eta, nagusiki, kaltzio ioiekin lotuta agertzen dira. Azkenik, kaseinak ugaztunen esnearen proteinak dira, alergia gehien sortzen duen elikagaietako bat.
|
|
|
Histonekin du zerikusia, zelulan DNA paketatzen laguntzen duten proteinekin. «DNA
|
hiru
dimentsioko egitura bat da, histonaz egindako bola batzuen inguruan bildua, perla lepokoa bezala», azaltzen du Esteller ek. «Gure zeluletan DNA ‘sar’ dadin modu bat da, baina gene adierazpena erregulatzeko ere balio du.
|
|
2008
|
|
|
Dagoeneko ikus daiteke New Yorkeko, San Frantziskoko edo Los Angelesko edozein izkina,
|
hiru
dimentsiotan, Google Maps en planoen gainean
|
|
|
Orain, erabiltzailearentzat mapan zerbitzuak bilatzeko gai da, eta, gainera, kobratu egiten du. Ildo horretatik, bere metodoa hobetzeko hurrengo urratsa munduko hiri nagusietako kaleak
|
hiru
dimentsiotan erakustea da. Auto beltz arraroak Beso artikulatu antzeko bat dute sabaian, eta hamaika lente dituen ganbera panoramiko bat.
|
|
|
Lehenik Google Maps izan zen, gero Google Earth, eta horri Panoramio gehitu zitzaion… Eta orain Google Street View gehitzen da, mapak
|
hiru
dimentsiotan ikusteko aukera ematen duen zerbitzua. Dena integratuta eta mundu osoan.
|
|
|
Errealitatearen antzekoena Ikerketak iradokitzen duenez, hain berritzailea den teknologia berri hori paziente gehienetan aplika daiteke eta bihotzaren egitura batzuen kalitate bikaineko irudiak lortzeko aukera ematen du. Horiek, gainera, denbora errealean eta
|
hiru
dimentsiotan lor daitezke. Ezinbestekoa dirudi irudi mota hori iraultzea, ekokardiografia transesofagikoa (ingelesezko siglak:
|
|
|
“Integrazio eta normalizazio ahaleginak” eta horien emaitzak erakustea. Maketei esker (abantaila handia dute
|
hiru
dimentsioko izaerak), itsuek Taj Majal, Granadako Alhambra edo Madrileko Errege Jauregia bezalako eraikin ezagunetan sartu ahal izango dute. Beste modu batera, eraikin horiek, beren neurriak direla eta, ezin dira ukitu eta ikusi.
|
|
|
Gizakietan, beste ugaztun batzuetan bezala, hyomandizula edo estriboa erdiko belarriko hezur txiki bihurtu da. Tiktaalik ek, gainera, lepoa zuen, arrainentzat beharrezkoa ez dena,
|
hiru
dimentsioko espazio batean bizi eta mugitzen dena eta gorputz guztia leku batera edo bestera erraz orientatzen duena.
|
|
2009
|
|
|
Azken urteetan, ordea, modelo berriak sortu dituzte, beste itxura eta kolore bat duten audifonoak; AP3 deitzen diete(
|
Hiru
dimentsioko Prozesuen Anplifikagailua esan nahi du akronimo horrek), eta horiek ere belarri atzean jartzen dira, baina orain arte ezagutu izan ditugunak baino gordeago geratzen dira (MP3 baten antza dute).
|
|
|
Ohiko kolonoskopia da heste lodi osoa eta heste meharraren azken zatia zuzenean ikusteko aukera ematen duen azterketa, ondestetik kolonoskopio bat sartuz. Azken urteotan, probaren aukera birtualari esker, era berean, polipoak (tumore batean sor daitezkeen lesioak) detektatu ahal izan dira
|
hiru
dimentsioko irudien bidez, lasaigarririk eman beharrik gabe eta kolonoskopioa erabili gabe. Hala ere, batzuetan, pazientearentzat hain gogaikarria ez den metodo hori zalantzan jarri da.
|
|
|
Aukera birtuala Zundaren bidez airea ponpatzen da, aurretik laxante bidez hondakin solidoetatik garbitu den kolona errazago ikus dadin. Bi erosketa helikoidal egiten dira, hau da, kolonaren
|
hiru
dimentsioko irudiak hartzen dira OTA helikoidalarekin, barruan nabigatzeko. Helikoidalen bi eskurapenak pazientearekin bi posiziotan hartzen diren irudiei dagozkie:
|
|
|
Azterlan batek frogatzen du ekografia tradizionalari aplikatutako
|
hiru
dimentsioko teknologia berriek nabarmen hobetzen dutela irudiaren kalitatea
|
|
|
Orain, medikuntza 3D teknologiaren esku jartzen da irudiaren kalitatea argi eta garbi hobetzeko, eta horrek, diagnostiko hobea egiteaz gain, tratamendu eraginkorragoa ere badakar. Informazio eta Albiste Zientifikoen Zerbitzuak (SINC) egindako azterlan baten arabera, ekografia tradizionalari aplikatutako
|
hiru
dimentsioko teknologia berriek nabarmen hobetzen dute irudiaren kalitatea. Ginekologiaren esparruan jada erabiltzen diren aplikazioak oso erabilgarriak dira gero eta fidagarriagoa den diagnostikoa egiteko eta lokomozio aparatuko lesioen tratamendu eraginkorragoa egiteko.
|
|
|
“Ekografiaren adar berriak, ekografia interbentzionista izenarekin ezagutzen denak, lehen lokomozio aparatuari tratamendu eko zuzentzailea aplikatzean saihestezinak ziren kirurgia batzuk saihesten ditu”. Etorkizun oparoa Ekipo eramangarri edo trinkoetan
|
hiru
dimentsioko aplikazioak aplikatzen dira ospitale handietan, 2007aren hasieratik, zati bigunen lesio traumatikoen diagnostikoan. “Irudiaren kalitatea hobetzea ez da pazienteari argazki politagoa emateko, egituren bisualizazioa hobetzeko baizik, batez ere lesio txikientzat edo interpretatzeko zailak direnentzat.
|
|
|
nahiz eta Google Maps seriean sartu den iPhone a, doako aplikazio honek funtzionalitateak ditu Googleko mapa zerbitzuaren osagarriak. Google Earth ekin iPhone, erabiltzaileek
|
hiru
dimentsioko ikuspegiak izan ditzakete, eta hainbat datu geruza mota bistaratu, hala nola Panoramio. Kokapena ere aurkitzen du erabiltzailearen uneko egoera, eta bilatu lekuak eta negozioak.
|
|
|
Eta hori printzipioa besterik ez da: telekomunikazioak eta ikus entzunezkoak probak egiten ari dira edukia
|
hiru
dimentsiotan igortzea, Internet Iaz, Orange Frantziak 3Dko Rolan Garros tenis txapelketa.’ Telekomunikazio eta ikus entzunezko hainbat operadore Internet bidez edukiak hiru dimentsiotan emititzeko probak egiten ari dira Bideojokoei dagokienez, on line jokoen zerbitzuak Xbox edo PlayStation 3 kontsolek eskaintzen dituzte, eta atzerapenik edo ebakirik gabeko sarea. Alde horretatik, duela gutxi plataforma aurkeztu da on line bideojokoen bidez, orain arte DVD formatuan bakarrik banatzen ziren.
|
|
|
Eta hori printzipioa besterik ez da: telekomunikazioak eta ikus entzunezkoak probak egiten ari dira edukia hiru dimentsiotan igortzea, Internet Iaz, Orange Frantziak 3Dko Rolan Garros tenis txapelketa.’ Telekomunikazio eta ikus entzunezko hainbat operadore Internet bidez edukiak
|
hiru
dimentsiotan emititzeko probak egiten ari dira Bideojokoei dagokienez, on line jokoen zerbitzuak Xbox edo PlayStation 3 kontsolek eskaintzen dituzte, eta atzerapenik edo ebakirik gabeko sarea. Alde horretatik, duela gutxi plataforma aurkeztu da on line bideojokoen bidez, orain arte DVD formatuan bakarrik banatzen ziren.
|
|
|
Kontuan izan behar da softwarearen lizentzia, Windowsen eta Mac Os X en eskuragarri dagoena, ohiko ordenagailu asko baino garestiagoa dela. Haren azken bertsioa, CS4,
|
hiru
dimentsioko irudiak editatzeko edo 64 biteko programazioarekin dago, mota horretako prozesadoreek eta sistema eragileek abiadura eta potentzia handiagoa izan dezaten. Imagen:
|
|
|
|
Hiru
dimentsioko gida birtuala izango du Espainiak turismoa sustatzeko
|
|
|
Sustapen turistikoaren alorrean berritzeko Gobernuak egin duen proposamen berria gida birtuala da,
|
hiru
dimentsiokoa, eta Espainiako turismoko atari ofizialean egongo da eskuragarri. Berrikuntza eta Teknologia Turistikoak Kudeatzeko Estatuko Sozietateak (Segutur) tresna hori jarriko du abian Geovirtual enpresarekin sinatutako lankidetza hitzarmen bati esker.
|
|
|
Jarrtur ek nabarmendu du sistema berri hori, erakunde ofizialen beste web batzuetan ere kontsultatu ahal izango dena, laguntza nabarmena dela Espainia turismo leku gisa sustatzeko. Erakargarritasun nagusietako bat da erabiltzaileei
|
hiru
dimentsioko agertoki birtuala aurkeztea, Geografia Institutu Nazionalak emandako bereizmen handiko irudiekin eta turismoa sustatzeko erakunde publikoen informazioarekin, autonomia erkidegoetatik hasi eta udaletaraino. Proiektuak elementu berritzaileak ditu, bisitariarentzat oso erakargarriak; esate baterako, Espainiako kosta osoa airetik eta bideotik ikusteko aukera.
|
|
|
kamera bat, sentsore infragorri batzuk eta argizko beste batzuk. Azken hiru elementu horiek erabiltzaileak jolasten duen egonaldiaren
|
hiru
dimentsioko irudia egiten dute, eta horrek pertsonen egoera zehatza eta haien mugimenduen aldaketak ezagutzeko balio du. Hori guztia mikrofono batekin osatzen da.
|
|
|
2010ean, filmak eta bideojokoak
|
hiru
dimentsiotan erakusteko ahalmena duten lehen telebista modeloak merkaturatuko dira
|
|
|
Jim Frost Berlinen egin zen IFA azoka teknologikoan, kontsumo elektronikaren merkatura aterako diren etorkizuneko produktuak erakutsi ziren. Lehiaketa horretan, telebistako fabrikatzaile nagusietako batzuek, hala nola Samsung, JVC eta LG,
|
hiru
dimentsioko (3D) lehen pantaila prototipoak azaldu zituzten, hiru urte baino lehen merkaturatu ez dituztenak. Panasonicek eta Sonyk ziurtatu dute datorren urtean 3Dko irudiak hartuko dituzten telebistak jarriko dituztela salgai hainbat teknologiaren bidez Beste marka batzuk, ordea, ez dira hainbeste espero:
|
|
|
erreproduzitzailea Blu Ray 3D FullHD (bideoa), edukien industriak onartutako estandar bihurtzea, enpresaren eta ikus entzunezkoen sektorea oso aurreratuta dago. Teknologia berria, kable berriak
|
Hiru
dimentsioko bideoetarako euskarriaren ondorioz, askok kanpoko gailuak eta konexio kableak teknologia berri honekin bateragarriak diren beste eredu batzuekin ordeztuta. Gaur egun, HDMI bereizmen handiko lokailuak, formatu grafikoak jasateko hiru dimentsiotan.
|
|
|
Teknologia berria, kable berriak Hiru dimentsioko bideoetarako euskarriaren ondorioz, askok kanpoko gailuak eta konexio kableak teknologia berri honekin bateragarriak diren beste eredu batzuekin ordeztuta. Gaur egun, HDMI bereizmen handiko lokailuak, formatu grafikoak jasateko
|
hiru
dimentsiotan. Honako hauen zehaztapena garatzen da:
|
|
|
Honako hauen zehaztapena garatzen da: HDMI bereizmen handiko lokailuak, formatu grafikoak jasateko
|
hiru
dimentsiotan Oraingoz, horietan ikus daitezkeen edukiak telebistak filmak eta bideojokoak izango dira, baina dagoeneko egin dira beste emisio batzuekin esperientzia batzuk egin dira. maiatzean, France TVk eta Orange operadoreak teknologia honetan, teniseko Roland Garros finala.’ Horretarako, giza ikuspegia simulatzen duen lente bikoitzeko kamera bereziak erabili zituzten.
|
|
|
maiatzean, France TVk eta Orange operadoreak teknologia honetan, teniseko Roland Garros finala.’ Horretarako, giza ikuspegia simulatzen duen lente bikoitzeko kamera bereziak erabili zituzten. Bideojokoei dagokienez, Sonyk adierazi du kontsolak PlayStation 3 bateragarria izango da 3D teknologiarekin, irudi bat bi bihur baitezakezu
|
hiru
dimentsioko efektua sortzeko. Teknologia honen euskarria gailuaren firmwarea (hardwareak funtzionatzeko moduan parte hartzen duen softwarearen zatia) eguneratzea, baina ez da bateragarria joko guztiekin, eta ez dago PS3 merkaturatuta duten bertsio guztiak berretsita 2006tik aurrera, bateragarriak izango dira eguneratze horrekin.
|
|
|
Teknologia honen euskarria gailuaren firmwarea (hardwareak funtzionatzeko moduan parte hartzen duen softwarearen zatia) eguneratzea, baina ez da bateragarria joko guztiekin, eta ez dago PS3 merkaturatuta duten bertsio guztiak berretsita 2006tik aurrera, bateragarriak izango dira eguneratze horrekin.
|
Hiru
dimentsioko irudi bat sortzea 3Dko irudiak erakustea ahalbidetzen duen teknikaren oinarria burua estereoskopia deitzen zaio, eta haien sakonera. Ikuspegi bat erakusten du begi bakoitzarentzat desberdina; garunak elkartzen dituenean, hiru dimentsioko ikusizko informazio gisa birsortzen du irudia.
|
|
|
Hiru dimentsioko irudi bat sortzea 3Dko irudiak erakustea ahalbidetzen duen teknikaren oinarria burua estereoskopia deitzen zaio, eta haien sakonera. Ikuspegi bat erakusten du begi bakoitzarentzat desberdina; garunak elkartzen dituenean,
|
hiru
dimentsioko ikusizko informazio gisa birsortzen du irudia. Teknika horrek gizakiak ikusteko modua kopiatzen du, izan ere:
|
|
|
begi alfer gisa (mihiztiopia), estrabismoa edo ikusmena begi hutsez. Gainera, batzuetan,
|
hiru
dimentsioko irudiek buruko mina eta zorabioak eragin ditzakete. Era berean, betaurrekoak erabiltzen dituztenek deserosotasun handia senti dezakete eredu polarizatuak gainean jartzean edo biak batera erabiltzea ezinezkoa zaienean.
|
|
|
2010ean, hiru indize berri sartu ziren, ongizatearen banaketarekin, desberdintasunean, genero ekitatean eta pobrezian lotuak. Gainera, kritikatu ziren GGIko alderdiak zuzendu ziren, nahiz eta jatorrizko
|
hiru
dimentsioei eutsi zitzaien eta “etorkizuneko aurrerapenak ebaluatzeko egokiagoak diren” adierazleetara jo zen: jaiotzako bizi itxaropena (osasuna), batez besteko ikasketa urteak eta espero ziren ikasketa urteak (hezkuntza) eta per capita diru sarrera nazional gordina (bizi estandarra).
|
|
|
Eskuz ere aktiba daiteke beste egoera batzuetan, hala nola, gidaria prest ez badago. Gainera, dei horrek
|
hiru
dimentsioko kokapen geografikoa, talka mota, posizioa, talka indarkeria, ibilgailuaren norabidea edo ibilbidea izan ditzake. Erkidegoko Gobernuak nahi du fabrikatzaileek berek sartzea, borondatez, ibilgailu berrietan segurtasun sistema hori.
|
|
|
3D ikuspegia, ekipoak 60ko freskatze abiadura bermatzen du hertzioak begi bakoitzarentzat, eta horrek esperientzia ona bermatzen du erabileran.
|
hiru
dimentsioko teknologiarena. Salmenta prezio zenbatetsia publikoa 1.650 euro da.
|
|
2010
|
|
|
Hori dela eta, John Hagn oftalmologoak sarriago gertatzen da sakontasunaren pertzepzio normalik ez duten pertsonetan, begietako muskuluetan arazoak dituztenetan, haien begiak ez baitaude norabide berean orientatuta eta arazoak baitituzte horrelako irudiak prozesatzeko. Estatu Batuetako adituek
|
hiru
dimentsioko eta, etorkizun hurbilean, telebistako filmak ikusi aurretik ikusmena aztertzea gomendatzen dute. Horrelako produktuak berehala merkaturatuko dira etxean erabiltzeko.
|
|
|
|
Hiru
dimentsioko filmak luze begiratzeak buruko mina eragin diezaieke ikusmen arazo txikiak dituzten pertsonei.
|
|
|
Film baten barruan sentitzearen sentsazio muturrekoak haurrak eta helduak erakartzen ditu.
|
Hiru
dimentsioko film baten helburu nagusia da ikusleak mundu errealak bezala antzematea, sakoneko ilusioarekin. Teknologiak lortu du, baina burmuinak ahalegin gehigarria egin behar du buruko mina sortzeko.
|
|
|
Imagen: Andrew Stawarz Film bat
|
hiru
dimentsiotan (3D) begiratzean nabaritzen den sakonera efektua posible da, begi bakoitzak, 6,5 zentimetro inguruko distantziaren bidez bananduta, aurrean duen irudia desberdin samar ikusten duelako (gutxieneko angelu batetik). Garunak bi irudi horiek bakar batean batzen dituenean, 3Dko pertzepzioa sortzen da.
|
|
|
Nahiz eta, egoera normaletan, burmuinak naturaltasunez erabiltzen dituen desoreka arin asko, ez ditu kontrolatzen 3Dko filmen aurrean. Ez gai guztientzat Kalkuluen arabera, biztanleen %8tik %12ra bitartean ez da gai
|
hiru
dimentsioen eragina hautemateko edo hautemanezina iruditzen zaio. Hori dela eta, John Hagn oftalmologoak sarriago gertatzen da sakontasunaren pertzepzio normalik ez duten pertsonetan, begietako muskuluetan arazoak dituztenetan, haien begiak ez baitaude norabide berean orientatuta eta arazoak baitituzte horrelako irudiak prozesatzeko.
|
|
|
Telebista fabrikatzaile nagusiek modelo sorta berri bat prestatzen dute,
|
hiru
dimentsioko irudiak ikusteko teknologiarekin
|
|
|
Etxeko telebistek
|
hiru
dimentsioko filmak ikusteko aukera ematen dute. Baina inbertsioa pantailatik harantzago badoa izango da miraria.
|
|
|
Beharrezkoa izango da ikus entzunezko ekipamendu erabilgarria. Printzipioz, 3D bideo erreproduzitzailea, telebistarekin bateragarria dena, eta betaurreko polarizatuak edo sinkronizatuak, biak lotu ahal izateko irudiak transmititu eta
|
hiru
dimentsiotan ikusi. Horri guztiari egokigailuen gastua gehitu behar zaio, erreproduzitzaileen eta pantailen kableak hiru dimentsioko teknologiarako prestatuta egon behar baitute.
|
|
|
Printzipioz, 3D bideo erreproduzitzailea, telebistarekin bateragarria dena, eta betaurreko polarizatuak edo sinkronizatuak, biak lotu ahal izateko irudiak transmititu eta hiru dimentsiotan ikusi. Horri guztiari egokigailuen gastua gehitu behar zaio, erreproduzitzaileen eta pantailen kableak
|
hiru
dimentsioko teknologiarako prestatuta egon behar baitute. Egoera korapilatzeko, fabrikatzaileek beren arteko akordioak lortzen dituzte merkatua sinplifikatzen duen estandar bakar bati kasurik egin gabe.
|
|
|
2006ko Alemaniako Munduko Futbol Txapelketan, fabrikatzaile nagusiek bereizmen handiko telebistak merkaturatu zituzten. Orain, lau urte geroago, Full HD pantailak jarri ondoren oinarrizko baldintza bihurtu dute; industriaren hurrengo apustua irudiak
|
hiru
dimentsiotan ikusteko pantailak izango dira. Edukiak 3D Espainian, ekoizlea Mediaprok hainbat proba egin ditu futbol partidak emititzeko 3D Konpainiaren I+G dibisioak azken urteetan probatu du hiru dimentsioko teknologia hainbat futbol partidatan.
|
|
|
Orain, lau urte geroago, Full HD pantailak jarri ondoren oinarrizko baldintza bihurtu dute; industriaren hurrengo apustua irudiak hiru dimentsiotan ikusteko pantailak izango dira. Edukiak 3D Espainian, ekoizlea Mediaprok hainbat proba egin ditu futbol partidak emititzeko 3D Konpainiaren I+G dibisioak azken urteetan probatu du
|
hiru
dimentsioko teknologia hainbat futbol partidatan. Proba hauek laster, zinema aretoetan emango dituzte kirol ekitaldiak.
|
|
|
Proba hauek laster, zinema aretoetan emango dituzte kirol ekitaldiak.
|
hiru
dimentsioko proiektoreak dituzte. Estatu Batuetan eta Erresuma Batuan, dagoeneko egin dira kirol emankizunak 3Dn Beste batzuetan tokiak, estatu gisa Estatu Batuetan edo Erresuma Batuan emankizunak egin dira dagoeneko kirol ekitaldiak.
|
|
|
Gainera, herrialde horietan, kate asko telebistaz ari dira, aspalditik, bereizmen handian, gaur egun, bi kanalekin bakarrik gertatzen da hori Espainian. Kateak estatubatuarrak ESPN eta Discovery Channel
|
hiru
dimentsioko kable bidezko telebista kanalak 2010ean eta 2011n, hurrenez hurren. ESPNk jakinarazi du bere kanala Munduko Futbol Txapelketan lehen partidarekin bat etorriko dela.
|
|
|
Hala ere, aurkezpen hauek ez dute esan nahi merkatua laster finkatzea: kontsumitzaileentzako arazoa oraindik ez dago estandarrik, eta fabrikatzaile bakoitzak sektoreko enpresekin akordioak lortzen ditu,
|
hiru
dimentsioko teknologia bere eredu berrietara. Betaurreko bereziak behar dira hiru dimentsioko telebistaefektu optikoa lortzeko.
|
|
|
kontsumitzaileentzako arazoa oraindik ez dago estandarrik, eta fabrikatzaile bakoitzak sektoreko enpresekin akordioak lortzen ditu, hiru dimentsioko teknologia bere eredu berrietara. Betaurreko bereziak behar dira
|
hiru
dimentsioko telebistaefektu optikoa lortzeko. Panasonic azken hilabeteetan erakutsi du 103 hazbeteko pantaila, teknologiarekin Full HD 3DTV. Teknologia horrek irudi bat igortzen du 1080P ko bereizmen handia bi kanalen bidez kanal bat kanal bakoitzeko ojo Blu Ray disko baten bidez. Oraingoz, betaurreko bereziak behar dira RealD enpresaren teknologiarekin.
|
|
|
Panasonic azken hilabeteetan erakutsi du 103 hazbeteko pantaila, teknologiarekin Full HD 3DTV. Teknologia horrek irudi bat igortzen du 1080P ko bereizmen handia bi kanalen bidez kanal bat kanal bakoitzeko ojo Blu Ray disko baten bidez. Oraingoz, betaurreko bereziak behar dira RealD enpresaren teknologiarekin.
|
hiru
dimentsioko emisioetan efektu optikoa lortzeko telebista bat, nahiz eta badiren prototipo batzuk non dagoen lente mota ez da ezinbesteko baldintza. Philipsek, mota horretako 3D telebista linea bat, WOWvx izenekoa, duen lehen enpresetako bat.
|
|
|
Ekialdea merkatu hasiberri baten ahultasunaren ideia ematen du, eta erabiltzaileari zuhurtziaz jokatu erosketa presazkoetan, batez ere kontuan hartzen bada irteerako prezioak oso altuak izango direla osagarri guztientzat. Horietako bat fabrikatzaile gehiago
|
hiru
dimentsioen aldeko apustua egin du Sony k, eta bere telebista gehienek telebista hau izan dezaten lan egiten du. teknologia.
|
|
|
Blu Ray 3D Joan den hilabetean abendukoa, Blu Ray disko konpaktuaren elkarteak Blu Ray 3D formaturako zehaztapenak. Estandar berri hori irudia Full HD kalitatean transmititzeko pentsatuta dago (1080p)
|
hiru
dimentsiotan. Horretarako, kodeka erabiliko du.
|
|
|
Horretarako, kodeka erabiliko du. MPEG4 MVC (Multiview Video Coding) bideoarena, kodetzeko aukera ematen duena
|
hiru
dimentsioko bideo seinale bat, diskoan %50 espazio gehiago erabiltzean bi dimentsioko bertsioa. Oraingoz, Sonyk bakarrik aurreratu du 3D diskoekin bateragarria izango dela PlayStation 3 kontsola, Blu Ray irakurgailuarekin Berria teknologia Bateragarria da Blu Ray disko hauekin:
|
|
|
gailuaren piezen funtzionamendua ezaugarri berri hori duten erreproduzitzaileak. Horren ondorioz,
|
hiru
dimentsiotan diskoak erreproduzitzeko aukerak hardware berria eskuratzea. 3Dko kableak Formatua garraiatzeko bideoa eta audioa DisplayPort ek urtarrilean argitaratu du 1.2 zehaztapena, beste berrikuntza batzuen artean bateragarria dela bereizmen handiko hiru dimentsioko bideoa.
|
|
|
Horren ondorioz, hiru dimentsiotan diskoak erreproduzitzeko aukerak hardware berria eskuratzea. 3Dko kableak Formatua garraiatzeko bideoa eta audioa DisplayPort ek urtarrilean argitaratu du 1.2 zehaztapena, beste berrikuntza batzuen artean bateragarria dela bereizmen handiko
|
hiru
dimentsioko bideoa. Aldi berean, altak onartzen ditu 21.6 Gbps arteko freskatze maiztasunak, bertsioaren bikoitza aurrekoa.
|
|
|
Gainera, transmititzeko aukera ematen du USB 2.0 protokoloaren bidezko datuak. Bestalde, aurkako formatua HDMIk iragarri du hurrengoan oinarritutako HDMI kable berriak 1.4 bertsioa goi mailako
|
hiru
dimentsioko bideorako prestatuta egongo dira 1080P definizioa. Formatu berri hau Blu Ray 3D diskoak, seinalea erreproduzitzailetik telebista pantaila.
|
|
|
Gainera, odol presioa neurtu zen hiru hilean behin, eta odol laginak hartu ziren markatzaile biologikoak erabiltzeko. Arteria karotidoaren pareta eta arterien lodieran izandako aldaketak ultrasoinuen bidez hartutako
|
hiru
dimentsioko irudien bidez neurtu ziren. Bi urte igaro ondoren, ikertzaileek ikusi zuten %5eko erregresioa zegoela karotidako hormaren bolumenean, eta %1, 1eko jaitsiera karotida arteriaren lodieran.
|
|
|
Satelite meteorologikoek urakanen ibilbidea iragartzeko aukera ematen duten bezala, STEREO lagungarria izan daiteke eguzki ekaitzen portaera eta Lurrari nola eragiten dioten jakiteko. Behatoki horrek
|
hiru
dimentsiotan monitorizatzen du eguzki jarduera, eta fenomeno horien eta haien eremu magnetikoen irudiak hartzen ditu, Eguzkitik irteten direnetik Lurreraino. STEREO ez da eguzki ikerketarako satelite bakarra.
|
|
|
Baldintza horri esker, komunikazioak azkartu daitezke denbora errealean, hala nola berehalako mezularitza edo bideokonferentzia, desfaserik izan ez dezaten. Interneteko nabigazioa, multimedia errendimendu handiko aplikazioak (bideojokoak,
|
hiru
dimentsioko ingurune grafikoen erreprodukzioa eta HD bideoa) ere sustatzen dira. DSP plataformak komunikazioak denbora errealean azkartzeko aukera ematen du, hala nola berehalako mezularitza edo bideokonferentzia.
|
|
|
Qualcommen azken eredu komertziala Snapdragon, nukleo eta gigahertzo bateko prozesadorearekin prozesatze abiadurakoa, 600 an funtzionatzen duen DSP bat du megahertzeak eta 3G konektibitatea, wifi, Bluetooth eta GPSa. Gainera,
|
hiru
dimentsiotan mugi ditzake grafikoak 133 milioi pixel segundoko. Etorkizunera begira, Bartzelonan egindako Mobile World Congress ekitaldian azaldu zen bezala, Qualcomm ek nukleo berri bat sortuko du Snapdragon plataformarentzat. msm7x30 “txipseta” da, eta haren potentzia handiena grafiko honekin, besteak beste, hainbat bideo egin ditzakezu aldi berean, hiru ingurunetan efektu grafikoak errenderizatzea neurriak eta flash teknologia erreproduzitzea.
|
|
|
ETSIT UPMn 300 gigahertzioko teknologia horizontala egingo da. Teknologia hori banakoaren
|
hiru
dimentsioko irudi bat ateratzen duen radar batean integratuko da, eta ingerada aztertzeko gai izango da, pixelak dituen baina sakontasun handiagoa duen argazki baten antzekoa. Radar sistema hau urte honen amaieran jarriko da martxan.
|
|
|
Joera aldaketak protagonista handi bat du: zinemak
|
hiru
dimentsiotan izan duen goraldia, 3D formatuari esker hein handi batean leihatilan buru diren “Up” eta “Avatar” filmen bidez. Interneten eta teknologia berrien sektorea. IKTen (Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak) bilakaera onaren adierazgarri dira Interneten sektoreak izan dituen emaitza positiboak:
|