|
2010
|
|
|
Egindako lan
|
guztiaren
eta garaitutako buruko minen ordain gisa edo opari lez, idazkortz, eder bat eskaini zioten Augustini, idazten bidea irekitzen jarrai zezan.
|
|
|
Orduan euskara jasoaren alde agertu zen Augustin, baina norentzat idazten zen, irakurleak zer mailatakoak ziren kontuan izanik. Oraingoan, ordea, iritzi horren aurkakoa zirudiena agertuko du, baina irakurleak kontuan hartzeko zerean, bat dator
|
guztiz
lehen esandakoarekin. Egunan erabiltzen zuten euskara zela eta, alderdiko batzuk haserre zeuden:
|
|
|
Eguna garaiz atera ahal izateko nekeak ikaragarriak izan ohi ziren. Izan ere, zentsurak gauzak zeharo zaildu zizkien; bestalde, goian aipatutako lagun
|
guztietatik
erredakzioan bi lagun besterik ez ziren izaten gehienetan: Augustin Zubikarai eta Eusebio Erkiaga.
|
|
|
Informazioa jasotzeko, ostera, idazkaritza nagusian lagun min batzuen, J.M. Arizmendiarrieta. (?) eta igande arratsalde
|
guztietan
harengana joaten zen, berarekin kontuak esan eta hainbat gorabeheraren berri eta zertzelada jasotzera. Umetatik ezagutzen zuten elkar, Saturrarango Seminariotik.
|
|
|
Nik, biografia hau gidari dudala, liburuaren iruzkin txiki bat egin nahi izan dut Karmelen irakurleentzat, baina ez biografia osoarena, guretzat urrunena den zatiarena baizik. Augustinen gaztaroari erreparatu diot, bada, geroko
|
guztiaren
abiapuntu eta oinarria hor ikusi baitut. Haren biografian aldirik interesgarriena, beharbada, eta guretzat ezezagunena ere bai; ziur asko, literaturako obrei dagokienez, ez emankorrena, produkziorik handiena 80ko hamarkadatik honakoa baita.
|
|
|
Liburu hau
|
guztiz
interesgarria da idazlearen eboluzioa ikusteko. Augustin ez da estilo jantzi eta jasoa duen idazlea.
|
|
|
Zorrozki begiratuz gero, Errepublika garaiko testuen artean ere bazen alderik. Nahita edo jakinaren gainean jokatu ohi zuen horrela, berak garbi ikusten baitzuen Ekinen idaztea, Euzkadin idaztea edota Egunaeuskarazko egunkari bakarrean euskaldun
|
guztientzat
idaztea ez zela berdin. Baina ñabardurak ñabardura, gehiago edo gutxiago, lexiko eta idazkera sabindarra erabiltzen zuen hauetan guztietan.
|
|
|
Nahita edo jakinaren gainean jokatu ohi zuen horrela, berak garbi ikusten baitzuen Ekinen idaztea, Euzkadin idaztea edota Egunaeuskarazko egunkari bakarrean euskaldun guztientzat idaztea ez zela berdin. Baina ñabardurak ñabardura, gehiago edo gutxiago, lexiko eta idazkera sabindarra erabiltzen zuen
|
hauetan guztietan
.
|
|
|
Augustinen orduko lexikoaren zerrendatxoa ere badakar, horko hitz asko eta asko garai hartan erabiltzen ziren neologismoak baitziren. Horietako batzuek bidea egin dute eta euskaldun
|
guztion
lexikoaren ondare bihurtu dira.
|
|
|
Garai hartan euskaraz idazten zutenengan ardatz antzeko pentsamenduak gorpuztu ziren. Pentsamendu ardatz haien inguruan dabiltza ia
|
guztiak
; hau da, nolabaiteko adostasunera iritsi zirela dirudi. Hau dio Julen Urkizak sarrerako paragrafo batean:
|
|
|
Hau da, Augustin Zubikarairen beraren testuak aurkituko ditu irakurleak liburu honetan. Bestalde, garaia mugatua da eta garai horretako lan
|
guztiak
albait txukunen transkribaturik cd an argitaratu badira ere, liburuan lan hautatuak sartu dira soilik.
|
|
|
Etxetik ahalegindu zen ikasketak jarraitzen. Liburuetara
|
guztiz
zaleturik, haiek irakurtzen ematen zuen gaixoaldiak, besterik ezean, eskaintzen zion astia. Hau dio Anak:
|
|
|
Hau dio Anak: Etxera heltzen ziren liburu
|
guztiak
irakurtzen zituen eta baita Seminariotik bere lagun banaezina zen Jose Mª Arizmendiarrietak bana banaka bidaliko zizkionak ere. Euskal idazleen artean, Azkue, Manterola, Orixe, Mujika, Kirikiño, Lardizabal, Zubimendi eta Txomin Agirre izan ziren bere lehen irakurketak, eta erdarazkoen artean, Cervantes, Gabriel y Galán, Villoslada, Lacordaire, Campion, Delli, Papini, Ardel, Douillet, Pierre Lhande eta Risco, besteak beste.
|
|
|
Kultura arloan baziren garai honetan ereduak eta gidari onak, herria eraikitzeko euskaran eta literaturan tresna
|
guztiz
baliagarria ikusi zutenak; horietako bat zen Jose Ariztimuño. Aitzol?. Honek El Día egunkari elebiduna, EAJren organo ofiziosoa, abian jartzea lortu zuen.
|
|
|
Momentuz daukagun bidea erabili izan da Donostiako gotzain barria aukeratzeko orduan. Bide berbera erabili izan da orain arteko gotzainak aukeratzeko be, esaterako, Jose Mª Setien edo Juan Mª Uriarte eta baita beste mendebaldeko Eliza Katolikoaren gotzain
|
guztiak
aukeratzeko be. Garbi dago, bada, Jose Ignacio Munilla Donostiako legezko gotzaina dogula.
|
|
|
Euren izenean aritu diren abokatuak gogorrak baino gogorragoak izan dira. Hasieran eskatu zuten
|
guztia
errepikatu zuten hitzez hitz azken saioan. Han ikusitakoa ikusi eta entzundakoa entzun, nola liteke, auzipetuoi begira?
|
|
|
Senide, adiskide eta lagunei lehenik; Euskal Herriko eta kanpoko milaka eta milaka herritarri bigarrenik; BABES TALDEAri hirugarrenik; erakunde, alderdi politiko, sindikatu, euskalgintzako enpresa eta talde askori laugarrenik, eta aipatu ez dudan, baina ahaztu ere ez? hiri eta herri mordotako babes talde
|
guztiei
, bereziki Madrilen epaiketa amaitu ostean afari eta giro goxoa eskaini ziguten haiei guztiei. Den denei bihotz bihotzez auzipetuon izenean ESKERRIK ASKO!
|
|
|
Senide, adiskide eta lagunei lehenik; Euskal Herriko eta kanpoko milaka eta milaka herritarri bigarrenik; BABES TALDEAri hirugarrenik; erakunde, alderdi politiko, sindikatu, euskalgintzako enpresa eta talde askori laugarrenik, eta aipatu ez dudan, baina ahaztu ere ez? hiri eta herri mordotako babes talde guztiei, bereziki Madrilen epaiketa amaitu ostean afari eta giro goxoa eskaini ziguten
|
haiei guztiei
. Den denei bihotz bihotzez auzipetuon izenean ESKERRIK ASKO!
|
|
|
Hitz gutxitara laburbildu banu esperientzia honek utzitako arrasto nagusia, hauxe izango litzateke: esker onez beterik utzi nau 7 urteotan bizi izandako
|
guztiak
, batez ere Jesus Jaunarenganako esker onez beterik.
|
|
|
Beste batzuk barruan zeuden eta neure gainera etorri zitzaizkidan etxeko atea ireki bezain pronto. Formalitate batzuk bete ondoren, etxeko
|
guztiak
jangelara bilarazi zituzten eta neroni nire gelara eraman. 01:30ak edo ziren.
|
|
|
01:30ak edo ziren. Lau ordu inguru eman zituzten nire paperak eta gelako
|
guztia
miatzen. Interesik gabeko bideoak (H.I.ko lankide baten bideoa barne) eta paper zenbait hartu eta prezintatu zituzten.
|
|
|
Inpresioa: Mundutik aparte gaude inork ez dakien lekuan,
|
guztiz
defentsarik gabe, inpunitate osoz ari ziren pertsona haien aurrean. Infernua dastatzen hasia nintzen.
|
|
|
Oharra: Ziegako lagunarekin mintzatzea
|
guztiz
debekaturik eta sartu irten bakoitzean lelo hau ere behin eta berriz errepikatu ziguten.
|
|
|
–Bai?. Elkarrekin emandako 4 egunetan horiexek izan ziren elkarri esandako
|
guzti
guztia. Nolako beldurra!
|
|
|
–Bai?. Elkarrekin emandako 4 egunetan horiexek izan ziren elkarri esandako guzti
|
guztia
. Nolako beldurra!
|
|
|
–Emaizkidazu, Jauna, une bakoitzean hitz zuzen eta egokiak?. Nire prestakuntza ez zen izan, honetaz, zer galdetuko ote zidaten asmatzen saiatu eta ondoren nik zer erantzungo irudikatu e.a. Inola ere ez, alferrikako ahalegina iruditzen baitzitzaidan nondik jo zezaketen imajinatzen aritzea
|
guztiz
–misteriotsua, baitzen niretzat egoera hura eta egozten zitzaizkidan karguak!
|
|
|
baitzen niretzat egoera hura eta egozten zitzaizkidan karguak! Otartekoak eta ekarri zuten
|
guztia
gogotik jan nuen, elikagaien bidez ere indarra hartu nahian edo. Ura, berriz, ezer gutxi edan nuen, ez bainuen ziegatik at zegoen komunera joan nahi izaten, ahalik eta gutxien, umiliazio edo bexazio berri bat ez jasatearren, joanez gero, bestelako?
|
|
|
Nire sentimendua: Nire egia indartsuagoa izan zela haien parafernalia
|
guztia
baino. Ez nuen lekua galdu, nerbioek ez ninduten jan eta beren jokabideak ez ninduen kikildu.
|
|
|
Berriz ere. Jauna, handia zara!? esan beharrean aurkitzen naiz,
|
hau guztia
pasa eta gero.
|
|
|
Askoz suabegoa izan zen, eta laburragoa ere bai. Nire ustetan, nekien
|
guztia
esan niela sumatu zuten, eta kitto. Bakean utzi ninduten!
|
|
|
Azkenean, forentsearen aurrean: lasaitasuna eta poza hemen ere pertsona batekin mintzatzeko eta bere begiei so egiteko aukera nuelako, era
|
guztiz
normalean. Zein egun zen galdetzean, berak niri?, igandea (23a) zela erantzun nion.
|
|
|
–Hauxe da nire mezua:
|
hau guztia
ez da euskararen kontrako, ETAren kontrakoa baizik? (, excusatio non petita, accusatio manifesta??).
|
|
|
berak, adibidez, trafikoa zuzenduz, pateretako jendea bizirik jasoz e.a. Galdera bakarra egin nion: . Guri hor behean bizitzea tokatu zaigun
|
guztiak
zerikusirik badauka pertsonei laguntzearekin??, eta bere ihardespena: –Todo esto es una locura, es un problema económico:
|
|
|
Zure seme alabei edo maite dituzun senide edo adiskideei kontatuko al zenieke zure lana infernu horretan zein den? Urrikalpena barne barneraino sartua nuen eta malkoak isurarazten zizkidan, barnea
|
guztiz
hunkiturik nuelarik. (Irten baino lehen, aukera izanda?
|
|
|
Esker ona ateratzen zitzaidan azaleko zulotxo
|
guztietatik
Jaunaren Espiritua nirekin, nire ondoan, nigan sumatu bainuen infernu hartan egondako egun guztietan: bai barne poza eta kontsolazioa sentitzen nituelako (denbora guztian kikilduta egon arren), bai hitz zuzen eta egokiak esateko ahalmena izan nuelako, bai deklaratzeari uko egiteko balentria izan nuelako, bai X.O. eta beste lagunak, gaizki zeudela jakinda ere?
|
|
|
Esker ona ateratzen zitzaidan azaleko zulotxo guztietatik Jaunaren Espiritua nirekin, nire ondoan, nigan sumatu bainuen infernu hartan egondako egun
|
guztietan
: bai barne poza eta kontsolazioa sentitzen nituelako (denbora guztian kikilduta egon arren), bai hitz zuzen eta egokiak esateko ahalmena izan nuelako, bai deklaratzeari uko egiteko balentria izan nuelako, bai X.O. eta beste lagunak, gaizki zeudela jakinda ere?
|
|
|
Esker ona ateratzen zitzaidan azaleko zulotxo guztietatik Jaunaren Espiritua nirekin, nire ondoan, nigan sumatu bainuen infernu hartan egondako egun guztietan: bai barne poza eta kontsolazioa sentitzen nituelako (denbora
|
guztian
kikilduta egon arren), bai hitz zuzen eta egokiak esateko ahalmena izan nuelako, bai deklaratzeari uko egiteko balentria izan nuelako, bai X.O. eta beste lagunak, gaizki zeudela jakinda ere, neure ondoan nituelako.
|
|
|
neure ondoan nituelako. Barne bizipen aberats eta hunkigarria zen han bizi izandako
|
guztia
, neuk ezer txarrik egin gabe niri gertatutakoa.
|
|
|
epaile honetaz ez naiz inolaz ere fidatzen berak sarrarazi baikaitu 5 eguneko infernuan, pertsona (k) txikituz, umiliatuz, bexatuz eta gure oinarriko giza eskubideak zapalduz. Eta
|
hau guztia
lege eta demokraziaren izenean! Nola liteke holako astakeria?
|
|
|
Gosari beroa ekarri didate eta gustura hartu dut kroissana eta
|
guzti
. Poliki poliki kalabozo inguru hura jendez betetzen hasi da, euskaldunak ere tartean (euskarazko oihuak, hitzak e.a. entzun zitezkeen-eta).
|
|
|
orain bete daitekeela inoiz baino hobeto. Eroaren eletzat har daitezke ene hitz hauek, baina ero baino
|
guztiz
ohardun naiz diodanaz. Jesusen Espirituaren arabera bizi eta eraman nahi dut egoera berri hau.
|
|
|
Beranduago, 2006 urtean, fiskal berriak (Carballok) kasua artxibatzea eskatu zuen, gure kontrako froga sendorik ez zegoela argudiatuz. Del Olmo epaile instruktorea, guardia zibilak eta berriki aipatu bi elkarteak izan dira gure kontrako protagonismoa
|
guztiz
berenganatu dutenak.
|
|
|
EGUNKARIA itxi, guardia zibilek eskuartean gure kontrako froga sendoagorik izan arte) behin betiko bihurtu dira, eta EUSKALDUNON EGUNKARIA kitto: guk pasatakoaz aparte, langile mordoa kalean, lanik gabe, zenbait enpresa zerraturik, akziodunak kalteturik, irakurle mordoa euskal egunkaririk gabe e.a. Kalte ordainik izango al da
|
hauentzat guztientzat
–Espainiako Audiencia Nacional delakoan zuzentasunik balego, kalte izugarri hau nolabait arintzen edo biguntzen zerbait egin lukete.
|
|
|
Nor izango da guardia zibil, espainiar polizia eta abarren tratu txar, umiliazio eta torturetatik libratuko gaituena epaileak ez badira? Nork eseraraziko ditu akusatuen aulkietan guri torturak eta tratu txarrak eragin zizkiguten guardia zibil haiek eta
|
guztiari
bizkar eman eta baimendu zuen Del Olmo epailea?. Jarrai al dezakegu, kontzientzia etikoaren izenean ari naiz, noski?
|
|
|
Ni
|
guztiz
itxaropentsua izan naiz lehen egunetik guri egindako bidegabekeria hau dela-eta. Ez dakit ez noiz eta ez nola, baina justizia noizbait egingo zaigula sinetsirik nago, erabat.
|
|
|
Ez dakit abokatu honek epaiketaren hasieratik 5 auzipetuoz iritzi bera zuen, alegia guretariko inork ez zuela ETArekin zerikusirik izan EGUNKARIAren historia osoan. Hasieran ez bazuen, bukaeran behintzat garbi azaldu zuen gu
|
guztion aldeko
portaera garbia, gu denok defendituz eta ez neu bakarrik. Hitza hartu zuen azken abokatuak maisu-lana egin zuen:
|
|
|
KKKko ereduan, ostera, Arraiñe dugu (Arraiñeko sujeta). Aldaera
|
guztiak
, nola ez, Arengarai toponimoaren laburdurak dira.
|
|
|
Kantuko gainerako ahapaldi
|
guzti
guztiak Sallaberriren liburuan bezalaxe daude transkribaturik. Bosgarren ahapaldian, ostera, eskuidatzian aukera bi ematen ditu:
|
|
|
Kantuko gainerako ahapaldi guzti
|
guztiak
Sallaberriren liburuan bezalaxe daude transkribaturik. Bosgarren ahapaldian, ostera, eskuidatzian aukera bi ematen ditu:
|
|
|
16. Hemen, gure ustez, ez dago erabat ondo transkribaturik. Zubeoako euskararen ezaugarri
|
guztiak
ez dagoz erabat markaturik. Zentzuari gagozkiola, aldaketa txiki bat egin dugu.
|
|
|
Kantaren transkripzio nagusiaren ezkerraldean agertzen diren lau ahapaldiak ez dira
|
guztiz
berriak. Ez dira, bestela, esan, aurreko puntuko zortzi eta bederatzigarren ahapaldiak bezalakoak.
|
|
|
Beste espezie batzuk ez daude desagertzeko arriskuan, baina munduan zehar naturan oso leku gutxitan aurki daitezke. Horrelakoak dira gainerako
|
guztiak
, batzuk lorezaintza komertzialari esker munduan zehar artifizialki eta beti gizakiaren eskutik asko hedatu badira ere, Magnolia grandifloraesate baterako. Baina unibertsitarioak garen, edo izan garen, neurrian, unibertsalak ere izan behar dugu.
|
|
|
Landare hazidunen bide ebolutiboan emaniko urrats garrantzitsu
|
guztiek
dute ordezkariren bat gure irudi espiral horretan. Bost kontinenteetatik ekarri ditugu, eta, aldi berean, beren txokotxoetan bada ere, bizirik irautea lortu duten zuhaitzak dira.
|
|
|
Haize bigunok, Italia-ko mezulariak! Eta zu zeure zumarrakaz, ibai maite ori! Zuek mendi uhinkariok, oi gailureguzkitsu
|
guztiok
, hemen zaree barriro!
|
|
|
Ondo bizi, ba, gaztaroko egunok, zu maitasunarenlarrosa zidorra, eta zuok ibiltariaren zidor
|
guztiok
, ondo izan!, eta hartu eta bedeinkatu nirebizia, oi aberriko zeru horrek, barriro!
|
|
|
Oi zuok jainkozintzo onbera
|
guztiok
!, bazenkiezelan maitatu zinduezan nire arimeak!
|
|
|
Gaur egun halako kultura oriental grekolatinoa, aktualizatua jakina, da gure kulturaren oinarria. Zeren zabaldu baita planeta osora, indigenen kulturak geratu direlarik
|
guztiz
baztertuak. Agian erakusten dute bai egoera politiko birbanatzailea, baina bizi izan duten oparotasuna naturak eman die, eta ez da usuenean euren lanaren fruitu izan, eta badaiteke ezen alferrak izan direlako geratu izana gaur egun dauden moduan, guztiz minorizatuak eta gutxietsiak (beste hipotesis bat izan daiteke hau:
|
|
|
Zeren zabaldu baita planeta osora, indigenen kulturak geratu direlarik guztiz baztertuak. Agian erakusten dute bai egoera politiko birbanatzailea, baina bizi izan duten oparotasuna naturak eman die, eta ez da usuenean euren lanaren fruitu izan, eta badaiteke ezen alferrak izan direlako geratu izana gaur egun dauden moduan,
|
guztiz
minorizatuak eta gutxietsiak (beste hipotesis bat izan daiteke hau: oparotasunak historikoki alferkeria ekarri duela, eta alferkeriak atzeratzea dakarrela, relajatzeagatik).
|
|
|
Eta
|
guzti
hori antropologian baino nik historian estudiatzen dut, zeren fenomeno historikoak baitira.
|
|
|
Har dezagun hipotesitzat denok garela diferente, hau da principium individuationis delakoa. Orduan ondorioztatu behar dugu kultura
|
guztietan
egin izan direla hierarkiak, eta hola. Eta aunitzetan gainera erori da harrokeriaren bekatura, hau da, arrazakeriaren teorizaziora, eta praktikara.
|
|
|
Eta hola, zientzia politikoan, nire historiaren filosofia horretatik, nik proposatuko nuke arrazakeria konbatitzeko joera aristokratikoa edukitzea, beti hoberenak, bakoitza bere zereginean, aukeratzeko joera (demokrazian ere hori bilatzen da).
|
Guztiz
onuragarria da, nahiz eta beti ez den asmatzen.
|
|
|
Beraz, hiru privazio mota hartu ditut hipotesitzat, adibide bezala, lehena ekonomikoa (eta marxismotik haratago joan naiz nire argumentazioan, eta daukat ezen hobeto esplikatzen dudala historia, batez ere formazio klasisten historiaren jatorria ipiniz basamortuetako kulturetan), bigarrena, alferkeria (eta hor sakondu nahi duenak badu historiaren filosofo musulman bat, Ibn Jaldun), eta hirugarrena harrokeria (lehen bekatua dena, eta esplikatzen duena fenomeno universal bat, hierarkiak egiteko joera, batzuetan, askotan ere, arrazismoraino ere joan delarik, degeneratu delarik)? eta horiek suposatuz direla historiaren eragileak nire historiaren filosofiak, oso simpleak, burutu ditut, larregi zabaldu gabe nire hizpìdea, eta ikasten dut ezen badagoela zertan lan egin horiek eta beste
|
guztiak
, kombatitzeko, nahiz eta privazio jatorrizko bat dugun, eta horregatik utopiarik ezinezkoa den, baina bai, bada posible aurreratzea, eta posible baldin bada orduan obligazioa ere bada. Eta atzera egitea ere posibilitate bat da (esan dezadan egia).
|
|
|
Karmel-ek: Zelan egiten da lurralde batetik kontinente
|
guztietarako
, hainbeste nazinotarako saltua?
|
|
|
Une batetik bestera uretan aurkitzen zara eta uger egin behar dozu, bizitzan sarri jazoten dan lez. Dana dala, nik naziono arteko esperientzi apur bat baneukan, gure Euskal Herriko Probintzia Ameriketan, Indian eta Afrikan hedatua izan danez, eta mundu
|
guztiko
batzarren batzuetan parte hartua nintzanez.
|
|
|
Gero, luzaroagorako plana egin behar da: Sei urteren epean batez ere zeri ekingo deutsagun, Ordena
|
guztia
kontuan harturik eta lurralde handi bakoitza; eta horretarako zelako medioak erabiliko diran, batzar orokorrak (zertaz, noiz eta non), eta bisitak beharrizanak eta itxaropenak ikusteko: zelako bisitak eta zelan eginak,.
|
|
|
Europa aipatzean Erdikoa eta Mendebalekoa dot gogoan. Sortaldekoa, lehen komunismo azpian izan zana, oso ezbardina da, baina han be Polonia-k eta Kroazia-k, esate baterako, eboluzino
|
guztiz
apartekoa izan dabe, hareen egoerea eta erristentzia lehenago be bereziak izan ziranez. Baina horregaitik, hain zuzen, Bielorrusia zein Ukraina, edo, gehiago oindino, Siberia eta Kazakistan bisitatzea hunkigarria izan zan niretzat, gizarte aldetik eta erlijino aldetik daben beharrizan gorriagaitik.
|
|
|
Dana dala, ederto ospatu genduan, eleiza beterik, Gabon meza, arratsaldean, gauez ez egoan ibilterik eta. Ondo gertatua, musika eta
|
guzti
. Eta hau azpimarratu nahi dot:
|
|
|
Luis Arostegi-k: Horretan Europa-ren, historian gure herriagaz hartuemonen bat izan daben lurraldeen artean, eta beste
|
guztien artean
bereizi behar da. Orokorrean, gure herria lehenagotik misiolarien bidez izan da leku askotan ezagutua.
|
|
|
Alkarrizketetan gure herriaz galdetzean, batzuk izan dogun erlejinoari buruzko aldakuntzak harritzen zituan. Hori eta beste balio batzuen aldakuntza kultura eraldatzea dala azaltzen ahalegintzen nintzan, nahiz eta zaila izan zergaitik jazoten diran holako aldakuntzak
|
guztiz
argitzea. Sartaldeko ia herrialde guztietan gertatu izan dira antzeko aldakuntzak.
|
|
|
Hori eta beste balio batzuen aldakuntza kultura eraldatzea dala azaltzen ahalegintzen nintzan, nahiz eta zaila izan zergaitik jazoten diran holako aldakuntzak guztiz argitzea. Sartaldeko ia herrialde
|
guztietan
gertatu izan dira antzeko aldakuntzak. Baina hau be gogorazten neban:
|
|
|
Eskerrak zeuoi, hemen lanean jarraitu dozuenoi. Gure herritik, hemengo Elizatik, hemengo karmeldarrekandik hartu dogu hainbeste, eta hau mundu
|
guztiko
Eliza eta herrietatik hartutakoaz alkartzen da egoki. Geureak besteen balioak estimatzera garoaz; besteak ezagutu eta onartzeak geurea estimatzera.
|
|
|
Berrogei ta bi urte egi, ikArrasateko kalezai, atsedentzeko, Joxe Manuel, badala uste det garai.Lan eta kezkak utzi dituzu, bizi zaite orain lasai, zu
|
guztiz
ondo portatu zera, eta herria ere bai.
|
|
|
Gizon apal bat zara herrian, zintzoa eta garbia, zuzen ipintzen ahaleginduazoker dabilen jendia; atseden ordu daukazuneanbertso idazle trebia, omen batekin ez da ordaintzenzuk egin duzun
|
guztia
.
|
|
|
Jose Antonio Ardanza Garro lehendakari ohia eta orduko (1981) alkateak herritar
|
guztien
izenean luzatu nahi izan zion Arrasate herriaren omena:
|
|
|
–Mondragoetar
|
guztien
nahiaren oihartzuna harturik eta bere lan eskergaren ordain apal bezala, udaletxeak omenaldi bat eratu nahi izan dio, kalezain zintzo, bertsolari trebe eta, oroz gainetik, gizon jator, arduradun, soil eta leial denari. Jauna, zuregandik du ohore gure herriak!?.
|
|
|
|
Horien guztien inguruan
umotu zen Goikoetxe baserriko semearen bertsogintza. Elkarrengandik ikasiz, eta elkar animatuz eta adoretuz, eskola berezi bat sortu zuten, Basarri handia gidari zutela.
|
|
|
Ramon Artolaren Sagardoaren graziya (1961) liburuarekin eman zion hasiera Aita Zavalak Auspoabildumari; eta berrogeita zortzi urte geroago, Jose Manuel Arriolaren liburuarekin, hirurehun eta hamabigarren katebegia erantsi zion kultur kate luze bezain emankorrari Leire mendikatearen magalean bizi zen herri literaturaren maitaleak. Hauspo txikitxo
|
horiek guztiek
bizitu izan dute Auspoa ren kultur sua; eta, neurri handi baten, hauspo apal horiei esker iraun ahal izan du herri literaturaren txingartzak bizirik.
|
|
|
Ohiko hautagai abertzalea izan da Donibane Lohizuneko alkatetzarako. Aurreko legealdian, eta Lizarra Garaziren ildotik abiaturik, indar abertzale
|
guztiak
biltzea lortu zuen. Oraingoan ere, indar abertzaleak bildu dituen Euskal Herria bai koalizioko auzapezgai izan da, eta nahiz eta Alliot Marie-ren aldekoak irabazle atera diren, abertzaleek aski emaitza onak lortu dituzte.
|
|
|
euskalduna eta artista. Hala eta
|
guztiz
ere, ez dut aitzin-solas hau bukatu nahi, Abitxuren bestelako aldeak aipatu gabe, lehen aipatu ditudan fazeta publiko horiek guztiez gain, badaudelako pertsonalagoak, pribatuagoak, diren beste batzuk, agian sakonagoak, garrantzitsuagoak direnak. Abitxu euskalduna eta artista izateaz gain, pertsona, laguna eta adiskidea delako.
|
|
|
euskalduna eta artista. Hala eta guztiz ere, ez dut aitzin-solas hau bukatu nahi, Abitxuren bestelako aldeak aipatu gabe, lehen aipatu ditudan fazeta publiko horiek
|
guztiez gain
, badaudelako pertsonalagoak, pribatuagoak, diren beste batzuk, agian sakonagoak, garrantzitsuagoak direnak. Abitxu euskalduna eta artista izateaz gain, pertsona, laguna eta adiskidea delako.
|
|
|
Abitxu euskalduna eta artista izateaz gain, pertsona, laguna eta adiskidea delako. Eta horixe da, aurreko
|
guztia
bat ere baztertu gabe, nik neuk harengan gehien estimatzen dudana.
|
|
|
Berehalaxe ikusi nuen ez zela aski. Lapurtarrek izugarri maite dute kantatzea eta dantzatzea, eta hori ere,
|
guztiz
beharrezkoa zela ikusi nuen. Hori dela eta, Urruñako gure etxetik gertuen zegoen euskal elkartea bilatu nuen, eta horrela, Donibane Lohizuneko Begiraleakelkartean izena eman nuen.
|
|
|
Bat gehiago izan naiz beti. Bertako euskaldunek biziki harrera polita egin digute beti, bai niri eta bai familiako beste
|
guztiei
ere. Semeak, ttiki ttikitatik Begin aritu dira, dantzari eta txalapartari gisa.
|
|
|
Gaur horretan segitzen dute. Hasieratik adiskidetasun handia eskaini ziguten eta adiskidetasun horrek ate
|
guztiak
zabaldu dizkigu. Orduz geroztik, Xabierrekin izan ditudan harreman estuek berarekiko miresmena handitu didate.
|
|
|
Testu honetan, berriz, gure etxeko gastueksintagmak ematen dio batasuna testuari. Gastuakhitzak, orokorrak, batzen ditu bere menpean gainerako izen partikular
|
guztiak
.
|
|
|
Berez, testu informatiboaren oinarrizko karakteristikak argitasuna, antolaketa eta zati
|
guztien arteko
koherentzia dira.
|
|
|
Bizi garen Europa aurreratuan, informatikari dagokionean batik bat konferentzietarako areto askotan dira finko ezarririk ordenagailua, kanoia eta gainerako trebejeriak. Hala eta
|
guzti
, jendaurrean arrakasta eduki gura duen hizlariak, ezinbesteko du berbaldi lekura aurretik hurreratzea, ezen, baliteke sakelan eramaneko ziria. Pen Drivea konputagailuak ez ezagutzea eta hasierako unerik adierazgarrienean, hainbeste orduko prestaketa hondatzea. Jesus Mari Txurrukak Leioako Campusean barraskiloen eta bareen artzain denak txintxo bezain fin garraiatu zuen arbela, hartan ere metroan Bilboko Batzar Nagusietako aretoraino.
|
|
|
Jakina da urteen porazoz, prestatzearen laguntzari esker ahozko jarduna neurri handian kontrolatzen dena.
|
Guztiarekin
ere, irakasleok alperreko hamaikatxo keinu, hanken mugimendu eta tik egiten dugu oharkabean.
|
|
|
Azken baten, ordea, prestatu egin ohi dudan arren berbaldia, fortunaren esku ezer uzten ez badut ere, Will Rogers-en esaldiaren jakitun nago, hots: . Mundu
|
guztia
da ezjakina, baina gai desberdinetan? 3.
|
|
|
doinua erabilita), gaia honako hauxe zela: . Euskel izkuntza galtzen ari da/ ta galtzen ba' da euskera,/ Euskalerriko seme
|
guztiak
/ betiko galduak gera?. Basarrik eman zion hasiera saioari, eta Jautarkol olerkariaren eta Arana Goiriren aipuez hornitu zituen bere bertsoak, zenbait esaldi hitzez hitz erabilita15.
|
|
|
Ez 1935eko txapelketakorik, ez ostantzekorik. Hala eta
|
guztiz
ere, gorago Aita Zavalak esan digunez, zenbait bertsopaper egin zituen urduliztarrak. Beraz, inoren bertsopaperak ez eze, berak paratutakoak ere saltzen zituen Abarrategi Besamotza k.
|
|
|
harrokeriak urtu eta gangarkeriak aienatu egin ei zitzaizkion gazte nabarmenari. Antza,
|
horrek guztiak
zer pentsatua eman zien bertara baturiko batzuri:
|
|
|
Gipuzkoar kutsuko bizkaiera sarri jalgi da mendebaldeko bertsolarien ahotik eta lumatik. Hala eta
|
guztiz
ere, Abarrategiren bertsopaperen kasuan erabatekoa da gipuzkeraren nagusitasuna. Horixe da deigarriena haren bertso sortetan.
|
|
|
Gora euskotar abertzaliak, gudari ta euzko langille; i, or ez dua geu ez bageragutzat gauzonaren bille.Begiak argi, adi, a garbi, min gai, a ixil ixille, garaian gagoz erakustekozein dan eiztari abille.Zutik
|
guztiok
i, ok jan bariklaban daukagun opille.
|
|
|
54. Xabier Amurizak zera ere gehitzen du Bizkaiko bertsogintza III. Gerra aurreko emoitzaliburuan, 1935eko txapelketako bertsoa aipatu eta gero: . Uriarteren beste bat bateko bertso bat be gordetzen da, berea dela
|
guztiz
ziurra ez da baina. Behin, tabernan, ordaintzeko modurik ez edo gogorik ez zeukan mutilzahar bati honako hauxe kantatu ei eutsan:
|
|
|
Abel Muniategik bosgarren edo geratu zelakoa dauka: ? 1935eko urtarrilaren 20an Donostiako kursaal en egin zen Euskal Herri
|
guztiko
Txapelketara azaldu zen. Baziren hogei bat bertsolari eta Uriartek bostgarren saria jaso omen zuen? 65 Esanda daukagunez, lau sari baino ez zituen banatu epaimahaiak; baina Jose de Artetxe idazleak ere aurretxoan ikusi zuen dimoztarra sari zerrenda posible horretan:
|
|
|
Kasu honetan, sorta biak bat datoz bertso kopuruari dagokionez, hamazortzina ahapaldi dituzte-eta. Hala eta
|
guzti
ere, badago aldaketatxo bat, originaleko bederatzigarren bertsoa, bosgarren izatera pasa delako Alfontso Irigoienen funtsako bertsioan.
|
|
|
3 komentarioak hamaika egiten ahal dira
|
guzti horretaz
, eta bat egingo dut amaitzeko. Sozialismo moderatua proposatu dut (sendotasunez erreformak bultzatzen dituena, eta hori da niretzat bide egokiena zeren bakean garatzen ahal baita, demokrazian adibidez, eta ejerzitoek errespetatuz demokrazia), baina jada jakituriazko liburuetan bada esaten nola gobernu gaiztoek amaiera ez desiatuak edukitzen dituztela usuenean, eta bata izan daiteke iraultza, zeinaren posibilitatea nik ez baitut ukatzen.
|
|
|
Etorkizun dena indeterminatua zaigu, ezin dugu jakin (soilik dakigu zerbait etorkizunaz eskrituretan arakatuz, beraz, abadeak beharrezkoak dira faroa gal ez dezagun, eta ikas dezagun beti Jainkoaren beldur sano bat edukitzen, ez patologikoa), eta horregatik da zientzia politikoa zientzia praktikoa. Baina etorkizun denaz, zientzia politikoaren barruan, egon daiteke beste zientzia bat, eta eskubide
|
guztiekin
izan daiteke zientzia, eta nik zientzia horri deitzen diot zientzia fikzioa. Suposamenetan oinarrituko litzateke, gertatzen ahal diren kasuak estudiatuko lituzke, asko problematikoak, hau da, erabakia gaitza egiten da halako kasuetan.
|
|
|
1 Materialismo kulturala, eta konkretuki ekonomiaren gorabehera, hartu dugunean hipotesis bezala historiaren filosofia bat desarroilatu dugu, zeinak universalki
|
guztia
ez badu esplikatzen behintzat oso fenomeno importanteak baditu argitzen, historia ekonomikoa kasu (orain arte, nik ondorioztatzen dut, izan gara gorabehera ekonomikoen jostailu, jakin gabe, ordua da ekonomia gobernatzen ikasten hasi gaitezen). Baina orain, filosofia hori oinarri harturik, galdetzen diogu geure buruari ea zer demontre egin, eta erabaki, daitekeen.
|