|
2003
|
|
|
Hala eta guztiz ere, jokabide berberak bi arau hauste edo
|
gehiago
eragiten baditu, edo jokabide hori beharrezko bidea bada beste bat burutzeko, horietatik larriena bakarrik hartuko da kontuan neurri egokia aplikatzeko.
|
|
|
Poliziako funtzionarioek adingabea atxilotzen dutenean, atxiloketa horrek ezin du iraun egitateak argitzeko zein ikerketa burutu eta ikerketa horietarako behar beharrezkoa den denbora baino
|
gehiago
; eta, edozein kasutan, hogeita lau orduko gehieneko epean, adingabe atxilotuari askatasuna eman behar zaio edo Fiskaltzaren esku utzi behar da. Hala denean, Prozedura Kriminalaren Legeko 520bis artikuluan xedatutakoa aplikatuko da, eta adingabeen epaileari eskumena eratxikiko zaio manu horretan agindutako ebazpen judizialak emateko.
|
|
|
1 Arrazoibide ofizialak, errepresioaren zein heziketaren izenean? betidanik erantsi dizkion helburuak gorabehera, sarritan egotzi zaio adingabeen justiziari arazo
|
gehiago
sortzeko arriskua, konpontzen dituenak baino. Halaxe gertatzen da bere baliabideak ez badira erabiltzen araua hautsi duen gaztea giza eskubideetan eta balio demokratikoetan oinarritzen den elkarbizitzan berriro ere sartzeko.
|
|
|
Neurria aplikatuko da, adingabea benetan damutu eta barkamena eskatu, eta ofendituak hori onartu eta barkamena ematen duenean. Kaltea konpontzean, aldiz, adostasuna ez da lortzen betetasun psikologikoaren bitartez bakarrik; horrez gain, zerbait
|
gehiago
behar da: adingabeak konpromisoa hartzen du biktimarekin edo kaltedunarekin eragindako kaltea konpontzeko, eta konpromiso hori betetzen du, dela gizartearentzako lanak eginez, dela zenbait ekintza burutuz, ekintza horiek subjektuaren beharrizanetara egokiturik eta onuraduna biktima edo kalteduna bera izanik.
|
|
2004
|
|
|
Bigarren horren eretzean, auziak ebatzi behar izan dira lege substantiboa urratuz, eta, horrez gain, Auzitegi Gorenaren (edo, kasuan kasuan, autonomia erkidegoetako auzitegi nagusien) jurisprudentzia doktrinaren aurka edo Probintziako Audientziaren aurkakotasuneko jurisprudentzia duten autu edo arazoetan. Halaber, uste da kasaziorako interesa badela, baldin eta zein arauren urratzea salatu eta arau horiek ez badira indarrean egon euren aplikazio eta interpretazioari buruz jurisprudentzia doktrina aginteduna sortzeko behar den zentzuzko denbora baino
|
gehiago
, salbu eta eduki bera edo antzekoa duten lehenagoko arauei buruzko doktrina dagoenean.
|
|
|
Mugaketa hori ez da errekurtso berezien sistema eratzeko printzipioa; bai, ordea, arbuia ezin daitekeen irizpide onuragarria. «Konstituzio bermeetan» Konstituzio Auzitegiaren mesederako salbuespenari men egitea bat etor daiteke Auzitegi Gorenaren jarrerarekin, eta, are
|
gehiago
, bat etortze hori komeni da. Espainiako Konstituzioaren 123 artikuluak Auzitegi Gorenari eratxiki dio nagusitasun jarrera orokorra, aipatu salbuespena eratxikitzeko erabiltzen duen argitasun eta enfasi berberarekin.
|
|
|
Erraz atzeman daitekeenez, aipatu aurka jartze horretarako arrazoi
|
gehiago
dago, epaien eta beste titulu judizialnaren aurka jartzea bihurtu behar epai batzuen betearazpenaren aurka jartzeko baino. Dena den, aurka jartzeko arrazoi ugari izateak ez du betearazpeketa adierazle plenarioko eztabaidaren antzeko eztabaida, horrek jurisdikzio babes judiziala zapuztuko bailuke.
|
|
|
6) Bake epailea ezetsia bada, epai barruti horretako lehen auzialdiko epaileak, edo, lehen auzialdiko epaitegi bat baino
|
gehiago
dagoenean, antzinatasunaren araberako txandaren bidez izendatu denak.
|
|
|
1) Botere Judizialaren Lege Organikoaren 61 artikuluan ezarri salak, ezetsiak Auzitegi Goreneko burua, Auzitegi Goreneko sala zibileko burua edo sala horretako bi magistratu edo
|
gehiago
badira.
|
|
|
3) Botere Judizialaren Lege Organikoaren 77 artikuluan aipatu salak, ezetsiak badira autonomia erkidegoko Auzitegi Nagusiko burua, bertako arlo zibileko eta zigor arloko salaren burua, autonomia erkidegoko probintzia audientziaren burua edo autonomia erkidegoko Auzitegi Nagusiaren arlo zibileko eta zigor arloko salaren bi magistratu edo
|
gehiago
, edo atal bateko edo probintziako audientzia bateko bi magistratu edo gehiago badira.
|
|
|
...alaren Lege Organikoaren 77 artikuluan aipatu salak, ezetsiak badira autonomia erkidegoko Auzitegi Nagusiko burua, bertako arlo zibileko eta zigor arloko salaren burua, autonomia erkidegoko probintzia audientziaren burua edo autonomia erkidegoko Auzitegi Nagusiaren arlo zibileko eta zigor arloko salaren bi magistratu edo gehiago, edo atal bateko edo probintziako audientzia bateko bi magistratu edo
|
gehiago
badira.
|
|
|
5) Probintziako audientziak ezetsia probintziako audientziako magistratua bada, ezetsia kide izango ez dela. Probintziako audientzia atal bik edo gehiagok osatzen badute, ezetsia zein ataletako kide izan eta beste atal batek erabakiko du, edo atal
|
gehiago
izanez gero, ezetsia zein ataletan kide izan eta zenbakizko hurrenkeran hurrengoa den atalak.
|
|
|
Auzi zibil guztiak lehen auzialdiko epaitegien artean banatuko dira, epai barrutian lehen auzialdiko epaitegi bat baino
|
gehiago
dagoenean. Erregela berbera aplikatu behar zaie probintziako audientzien ardurapeko diren auziei, audientziak ataletan banatuta daudenean.
|
|
|
Akzio bi edo
|
gehiago
batera epaiketa berean egikaritzea ezinezkoa izango da, eta, ondorioz, akzio horiek ezin daitezke metatu, baldin eta akzioek elkar baztertzen badute edo elkarren aurkakoak badira. Bi kasu horietan, akzio bat aukeratzeak bestearen egikaritza eragotzi edo eraginik gabe utziko du.
|
|
|
Epaiketaz kanpoko tituluetan oinarritu betearazpenaren aurka jartzea ez da tituluaren ustezko ahuleziari emandako konpentsazioa; alderantziz, justiziaren eskakizuna da, epaien, ebazpen judizialen edo tartekaritza ebazpenen aurka jartzean gertatu bezala. Aurka jartzeko arrazoi
|
gehiago
egoteagatik sortzen den desberdintasuna aurretiazko prozesua egotean edo ez egotean datza. Agiri zehatz batzuei garrantzi handiko prozesu ondoreak eratxiki dakizkieke, horiek betearazpen titulutzat jo ezin badira ere; bada, agiri horiek, lege honen arabera, toki egokia dute prozesu monitorioaren barruan.
|
|
|
Artikulu honen 1 paragrafoan xedatutakoa aplikatuz, auzilari galtzaileari kostuak ezartzen bazaizkio, abokatuaren eta tarifapean nahiz arantzelpean ez dauden gainerako profesionalen zerbitzu sarien kopurutik, ordaindu du, bakarrik, prozesuaren munta zein izan eta horren herena baino
|
gehiago
ez den guztizko kopurua, erabaki hori lortu duen auzilari bakoitzeko; ondore horietarako soilik, 18 000 euroko balioespena izango dute zenbatetsi ezin diren uziek, salbu eta auzitegiak gaiaren zailtasuna dela-eta besterik xedatzen duenean.
|
|
|
Eskaeran behar bezala banandutadizialak, horiek bat baino
|
gehiago
badi adieraziko dira, eskatutako erabaki jura. Eskaera nagusiei ematen zaienerako, modu subsidiarioan aurkeztu eskaerak euren hurrenkeraren arabera eta banandurik jasoko dira.
|
|
|
Aurreko artikuluaren arazo eta inguruabarrak bat baino
|
gehiago
badira, eta guztiak ere entzunaldiaren objektu, orduan auzitegiak, entzunaldiaren hurrengo bost egunetan, auto berean erabakiko du entzunaldian bertan ahoz ebatziko ez dituen arazo eta inguruabar guztien inguruan, hurrengo artikuluetan xedatutakoaren arabera.
|
|
|
Alderdiek zenbat lekuko egokitzat jo eta horiek guztiak proposa ditzakete; alabaina, egitate eztabaidagarri bakoitzeko hiru baino
|
gehiago
proposatuz gero, hirutik gorakoen gastuak lekukook aurkeztu alderdiaren kontura izango dira.
|
|
|
Lege berriaren zioen azalpenak nolabaiteko zehaztasunarekin jorratzen du gai hori. Lerrokada oso batean dihardu horri buruz, eta lerrokada hori gogoan hartzekoa da, are
|
gehiago
, halako testu bat euskaraz egoki adierazi nahi denean. Lehenengo baieztapenak berak erakusten du hizkera ulergarriagoa erabili nahi dela; historian barrena gaztelaniazko hizkera judizialari itxia izatea leporatu zaio, eta izaera horretatik aldendu nahi da lege berrian:
|
|
|
3 Errekurtsoak kasaziorako interesa duela ulertuko da, baldin eta errekurtsoa hartu duen epaia Auzitegi Gorenaren jurisprudentzia doktrinaren aurkakoa bada; edo epai horrek ebatzi baditu probintziako audientzien kontraesaneko jurisprudentziaren gai eta arazoak; edota bost urte baino
|
gehiago
indarrean egon ez diren arauak aplikatzen baditu, betiere, ez dago Auzitegi Gorenaren jurisprudentzia doktrinarik, azken kasu horretan, eduki bereko edo antzeko edukia duten aurretiazko arauei buruz.
|
|
|
3) Auzia eskatutako muntara iristen ez bada, edo kasazio interesik ez badago, jurisprudentzia doktrinari buruzko aurka jartzerik ez dagoelako edo kontraesaneko jurisprudentziarik ez dagoelako, edo ustez zein arau hautsi eta hori bost urte baino
|
gehiago
indarrean egon bada, edo, salaren ustez, Auzitegi Gorenaren jurisprudentzia doktrina badago arau horri buruz edo eduki bera edo antzeko edukia duen hori baino aurretiazko arau bati buruz.
|
|
|
Tituluaren ukandunak zordun bat baino
|
gehiago
demandatzen badu eta zordunon betebeharra titulu beretik sortik edozeinen egoitzako lehen auzialditzen bada, eskuduna izango da horietako epaitegia. Zordunak epaiketan ager daitezke, ordezkaritza independentearekin.
|
|
|
Interesdunek ados egon behar dute kontularia izendatzeko, horrek ondasunok zatitzeko eragiketak egin ditzan, baita ondasunak baloratzean parte hartu behar duten adituak izendatzeko ere. Ezin da aditu bat baino
|
gehiago
izendatu, baloratu beharreko ondasun mota bakoitzeko.
|
|
|
Halakoetan, kontulari hori izendatuko da jarduneko abokatu direnen artetik, abokatu horiek, gaiaren inguruko jakite berezia izateaz gain, bulego profesionala badute epaiketa egingo den tokian. Adituen gaineko hitzarmenik izan ezean, kontulariak edo kontulariek balorazioak egiteko beharrezkotzat jotzen duten beste aditu izendatuko dira, prozedura berari ekinez; baina inola ere ez aditu bat baino
|
gehiago
, tasazioa egin beharreko ondasun mota bakoitzeko.
|
|
|
1 Posturarik onena bada ondasunak enkantera ateratzeko balioaren 100eko 70 edo hori baino
|
gehiago
, auzitegiak, auto bitartez, egun berean edo biharamunean, posturagilerik onenaren mesederako onetsiko du errematea. Hogei eguneko epean, gordailututakoaren eta errematearen prezio osoaren arteko aldea zainpean jarri du erremategileak, Gordailutu eta Zainpean Uzteko Kontuan.
|
|
|
2 Alderdi betearazlea bada posturarik onena egin duena, eta postura hori bada ondasuna enkantera ateratzeko balioaren 100eko 70 edo hori baino
|
gehiago
, idazkari judizialak likidatuko ditu betebehar nagusia, korrituak eta kostuak, eta, likidazio hori jakinarazi ondoren, aldea izanez gero, alderdi betearazleak horixe utziko du zainpean.
|
|
|
Alderdi betearazleak ez badu ahalmen hori baliatzen, errematea posturagilerik onenaren mesederako onetsiko da, baldin eta eskainitako kopurua tasanez, agindutako betearazpenaren kopuzio balioaren 100eko 50 baino
|
gehiago
bada, edo, gutxiago izan arren, gutxierua estaltzen badu, korrituen eta kostuen aurreikuspena barne. Posturarik onenak ez baditu eskakizun horiek betetzen, auzitegiak, alderdiak entzun ostean, errematea onestearen inguruan ebazpena emango du, kasuan kasuko inguruabarrak aztertuz, eta, batez ere, kontuan hartuz betebeharra betetzeari dagokionez zordunak duen jarrera, hartzekodunari ordaintzeko egon daitezkeen aukerak beste ondasun batzuk diru bihurtuz, errematea onestearen ondorioz zordunak ondarean jasan beharreko galerak, eta, orobat, hartzekodunak errematearen ondorioz lortutako onura.
|
|
|
3) Hipotekatutako ondasunak higigarriak badira, hipoteka eratzeko eskrituran alderdiek lehen auzialdiko zein epaitegiren eskumendean jartzea erabaki eta horixe; eta, ezer erabaki ezean, hipoteka inskribatu den barruti judizialeko epaitegia. Hipotekatutako ondasun bat baino
|
gehiago
izan eta ondasunok erregistro desberdinetan inskribatuta badaude, kasuan kasuko barruti judizialetatik edozeinetako lehen auzialdiko epaitegia izango da eskuduna, demandatzaileak hala aukeratuta.
|
|
|
2 Hartzekodunak bat baino
|
gehiago
izanez gero, erregistroaren arabera lehentasuna zeinek izan eta horri dagokio administrazioa; eta, hartzekodunek lehentasun bera badute, euretatik edonork eska dezake administrazioa, guztien onurarako. Halakoetan, fruituek, errentek eta ekoizkinek izango dute aunistrazioa eskatuz gero, auzitegiak prorreko paragrafoan ezarritako erabilera, betiere lainean, auzi jartzaile guztien kredituak aintzat hartuz.
|
|
|
3 Auzigaiak bat baino
|
gehiago
izan badira, auzitegiak bakoitzari dagokion erabakia emango du, banan banan.
|
|
|
Aurreko paragrafoan aipatu helarazpena agindu ondoren, ez da onartuko kopuru
|
gehiago
sartzea, interesdunak eskubidea duela, dagokion gizabanakoari eta dagokion moduan, kopuru hori erreklamatzeko.
|
|
|
Adiskidetze ekitaldia gauzatzeko ahaleginak egiten dituena lehen auzialdiko epailearengana edo bake epailearengana joango da, berak sinatutako, edo, sinatu ezin badu, haren eskabidez lekuko batek sinatutako idazkiak aurkeztuta, zenbat eta bertan izandako demandatuak beste, eta bat
|
gehiago
; horietan adieraziko dira demandatzailearen eta demandatuaren izenak, lanbidea eta egoitza; uzia eta data.
|
|
|
Epai barrutiko buru den herriko notarioaren erregistroetan egingo da protokoloan jasotzea; eta, bat baino
|
gehiago
badaude, epaileak izendatzen duen notarioaren erregistroan.
|
|
|
Hortaz, justizia zibila eragingarri izateak adierazi nahi du kasu zehatzetan alde juridikoak behin betiko zehazteko behar den denbora murriztea eta xede hori duten tresnen multzoa eskura izatea. Bestera esanda, epaiak prozesua hasi zenetik ahalik arinen eman behar dira; kautela neurriak eskuragarriagoak eta eragingarriagoak izan behar dira; nahitaezko betearazpenak karga gutxiago ekarri behar dizkio hori eragiten duenari; eta, eskubide eta interes legitimoak benetan asetzeko, aukera
|
gehiago
izan behar dira.
|
|
|
Eragingarritasun hori, ordea, ez da justiziaren irudia hobetzea, horrek eskuragarri itxura izan dezan, baizik eta jurisdikzioaren lana prozesuaren ikuspuntutik egituratzea. Bada, auzitegiak hobeto jarraitu behar du auzi bakoitza, eta
|
gehiago
arduratu behar da, hala auzi horren hasierako planteamenduaz, kasuan kasuko eragozpenak eta prozesuko baldintzarik eza gainditzeko, ez baitago gauza eragingabeagorik prozesua auzialdiko absoluzio epaiarekin bukatzea baino?, nola benetan eztabaidagarria dena zehazteaz. Gainera, froga gauzatu eta baloratzean, aintzat hartu behar ditu ahozkotasuna, publizitatea eta hurrekotasuna.
|
|
|
Hortaz, arauketan gehiegi luzatu gabe, lege honek 1881eko Legeak jaso ez edo gainetik jaso zituen auzi eta gai ugari jorratu ditu. Gainera, egoera oro jaso nahiak eraginda, gehiegi zehazteak arazo
|
gehiago
dakar, konpondutakoen aldean.
|
|
|
Legeak, foru orokor gisa, arauketa errealista eta malgua ezarri du egoitzarires legitimoen arteko orekari eusten. buruz, eta arauketa horren bitartez aurre egin nahi die esperientziak nabarmendutako beharrizanei; are
|
gehiago
, legea ahalegindu da bi alderdien inte
|
|
|
Fede emateari dagokionez, legeak bazter utzi ditu idazkari judizialen oinarrizko zeregin horren aurkako zenbait proposamen. Hala ere, legean ahalegina egin da fede emaileen erantzukizun hori behar dena baino
|
gehiago
ez hedatzeko eta ahal dena baino harago ez eramateko. Horrela, legeak fede emaile publiko eta judizialaren esku hartzea agindu du, auzitegian edo beraren aurrean gauzatu prozesu jardunari buruz fede eman eta hori jaso dezan.
|
|
|
Arean ere, prozesua amaiarazten duten ebazpenen kongruentziarik ezak beti ez dakar errotikako deuseztasunik; gainera, beraren izaera ere zeharo desberdina izaten da kasu anitzetan, eta, kasu horietan, deuseztasun akatsak eragindako defentsarik eza konpontzeko, ez da beharrezkoa jardunak atzera egitea. Are
|
gehiago
, lehen esan bezala, legeak tratamendu desberdina eman dio ez egitearen ondoriozko kongruentziarik eza nabariari.
|
|
|
Bigarren irtenbideak jurisdikzio prozesuak bikoiztea ekarriko luke. Are
|
gehiago
, bikoiztasun hori, guztiz alferrekoa, eta, paradoxa badirudi ere, lortu nahi denaren aurkakoa, gutxienekotzat jo daiteke, bigarren prozesu horretan, hipotesi gisa, ezerk ez baitu eragozten, prozesu izaerako oinarrizko eskubideak berriro urratzea, edo, behinik behin, hori uste izatea.
|
|
|
Zuzeneko jabariaren eta jabari erabilgarriaren ugazabek egikaritu ahal izango dute foropeko finkaren apeoa eta hainbanaketa eskatzeko eskubidea, baldin eta azken burutu den horretatik hamar urte baino
|
gehiago
igaro badira.
|
|
|
Epaileak horien pisatzea eta neurtzea erabaki ondoren, ateratzen bada ontziek euren edukiaren erdia baino
|
gehiago
galdu dutela, horiek pleit emaileari ematea aginduko du.
|
|
|
597 artikulua. Hirugarrengotza bi edo
|
gehiago
izateko debekua
|
|
|
Ez da onartuko ondasun berberen gain hirugarrengotza bi edo
|
gehiago
izatea, lehenengo hirugarrengotza aurkeztu duenak bigarrena edo ondorengoak oinarritzen baditu lehenengoa aurkezteko unean jada bereak zituen titulu nahiz eskubideetan.
|
|
|
a) Auzitegi Gorenaren, auzitegi nagusien edo Audientzia Nazionalaren lan arloko salen burua edo magistratu bat edo
|
gehiago
ezesten badira, ezetsia zein salatakoa izan eta horretako magistratu batek, antzinatasunaren araberako txandaren bidez izendatuko denak.
|
|
|
Botere Judizialaren Lege Organikoaren 61 artikuluan ezarri salak, lan arloko salaren burua edo sala horretako bi magistratu edo
|
gehiago
ezesten badira.
|
|
|
Botere Judizialari buruzko Legearen 69 artikuluan aipatu salak, Audientzia Nazionalaren lan arloko salaren burua edo sala horretako atal bateko bi magistratu baino
|
gehiago
ezesten badira.
|
|
|
a) Auzitegi Gorenaren, auzitegi nagusien edo Audientzia Nazionalaren zigor arloko salaren burua edo magistratu bat edo
|
gehiago
ezesten badira, ezetsia zein salatakoa izan eta horretako magistratu batek, antzinatasunaren araberako txandaren bitartez izendatuko denak.
|
|
|
b) Probintziako audientziako burua edo magistratu bat edo
|
gehiago
ezesten badira, ezetsia zein ataletakoa izan eta beste atal bateko magistratu batek, antzinatasunaren araberako txandaren bitartez izendatuko denak. Atal bakarra egonez gero, Prozedura Zibilaren Legean jaso 107 artikuluaren bigarren paragrafoan ezarritakoaren arabera jardungo da.
|
|
|
a) Botere Judizialaren Lege Organikoaren 61 artikuluan ezarri salak, Auzitegi Goreneko burua, zigor arloko salaren burua edo sala bereko bi magistratu edo
|
gehiago
ezesten badira.
|
|
|
Botere Judizialaren Lege Organikoaren 77 artikuluan aipatu salak, ezesten badira Auzitegi Nagusiko burua, Auzitegi bereko arlo zibil eta zigor arloko salaren burua edo autonomia erkidegoan egoitza duen probintzia audientziako burua edo probintzia audientziako sala edo atal bateko magistratu bi edo
|
gehiago
.
|
|
|
d) Botere Judizialaren Lege Organikoaren 69 artikuluan aipatu salak, ezesten badira Audientzia Nazionaleko burua, auzitegi horretako zigor arloko salaren burua edo sala horretako atal bateko magistratu bi baino
|
gehiago
.
|
|
|
Probintziako audientziako magistratu bat ezesten bada, probintziako audientzia osoak, edo, probintziako audientziak bi atal edo
|
gehiago
izanez gero, ezetsia zein ataletakoa izan eta beste atalak, edo ezetsia zein ataletakoa izan eta horren atzetik zenbakizko hurrenkeran dagoen atalak.
|
|
|
i) Zigor epailea edo instrukzioko epailea ezesten bada, probintziako audientziak, edo, probintziako audientziak bi atal edo
|
gehiago
izanez gero, bigarren atalak.
|
|
|
Horrez gain, ezin dakioke kautela neurriari eutsi, prozesua sei hilabete baino
|
gehiago
etenda geratzen bada, neurria eskatu duenari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik.
|
|
|
Inskripzioan adieraziko da jaioari emandako izena, baina ezin izango da izen konposatu bat baino
|
gehiago
jaso, ezta bi soil baino gehiago ere.
|
|
|
Inskripzioan adieraziko da jaioari emandako izena, baina ezin izango da izen konposatu bat baino gehiago jaso, ezta bi soil baino
|
gehiago
ere.
|
|
|
Eskumenaren kasuan, hori lehen auzialdiko epaileari eratxikitzen zaio orokorrean, oso garrantzitsua baita, egoera zibilaren gain eragina duelako. Hala ere, arduradunen esku utz daiteke izapikartasuna ekartzeaz gain, lehen auzialdiko auzitegietan arazo gehiegi ez piladetza, eta, are
|
gehiago
, erabakia, arazoaren izaerak edo garrantzi txikiak hori ahalbidetzen duenean; horrek, aztzea eragingo du.
|
|
|
Lekuko horiek ezin izango dituzte pertsona bat baino
|
gehiago
ordeztu idazkunean edo eginbidean.
|
|
|
Lehen auzialdiko epaile bat baino
|
gehiago
duten herrietan, epaile horietatik edozein, epaile dekanoak izendatuta, izapidegilearen ordez jar daiteke, behin horrek ezkontzaren alde emandako autoa irmoa izanik, adostasuna emateko unean eta idazkuna Erregistroan egitean.
|
|
|
Jaiotzaren urtea eta herria zehazteko, nahikoa da bi pertsonak emandako informazioa, pertsona horiek eurenez edo nabaritasunaren ondorioz haien berri badute; hala ere, egiaztatutako denbora eta lekua
|
gehiago
zehaztu daitezen, beste froga batzuk aurkezteko ahaleginak egingo dira.
|
|
|
Agiria idazkun bat baino
|
gehiago
egiteko erabili bada, agiri hori idazkunotatik edozeinen arabera artxibatuko da; kien lekuan, erreferentzia egokiak jarri paper sortan, gainerako idazkunei dagoko dira.
|
|
|
Ezin izango dira ezarri bi izen soil baino
|
gehiago
, ezta konposatu bat baino gehiago ere. Bi izen soil ezartzen badira, horiek gidoi batekin lotu eta biak hasierako letra larriz idatziko dira.
|
|
|
Ezin izango dira ezarri bi izen soil baino gehiago, ezta konposatu bat baino
|
gehiago
ere. Bi izen soil ezartzen badira, horiek gidoi batekin lotu eta biak hasierako letra larriz idatziko dira.
|
|
|
I. Gaur egun arte indarrean egon den Erregistro Zibilaren Legea behin behineko gisa argitaratu zen. Hala ere, laurogei urte baino
|
gehiago
igaro ondoren, behar besteko merituak ditu lege modernoenen artean duintasunez agertzeko. Beharbada, horiek goititzen ditu bere legegintza teknika onarengatik, bai eta funtsezko printzipioen irmotasun eta orekarengatik ere; printzipio horiek oinarri aldaezinak dira pertsonen egoerari buruzko erregistro sistema orotan.
|
|
|
Lege proiektu horretan iraunarazi behar ziren indarreko sistemaren oira bildu behar ziren, halaber, nabariro egoki ziren berrikuntzak eta erregistro osoagoa nahiz malguagoa lortzera bideratutakoak. Horri guztiari kalterik egin gabe, egungo bermeak iraunarazi eta, are
|
gehiago
, gehitu behar ziren. Hortaz, ahaleginak egin dira irizpide sistematiko eta errazago bati eusteko.
|
|
|
Erregistro bat edo
|
gehiago
egongo dira, beti lehen auzialdiko epaileen ardurapean, kasuan kasuko idazkari judizialen laguntzarekin.
|
|
|
Erregistroko bulegora lekualdaketa egiteko egun bat baino
|
gehiago
behar den lekuetan, tokiko gobernu agintaritzak.
|
|
|
Bikoiztuak argazki bidez edo antzeko prozeduraren bidez egin ahal izangoburuetako folioen neurriarekin bat etor dira; bidaltzaileak zaindu du inprimaketa ezabaezina izatea eta argi irakurtzeko moduko letraz egitea, bai eta inprimaketa horren neurria inskripzio litzea ere. Edozein kasutan ere, inskripzioetan nahitaezko diren sinadurak jatorrizkoak izan dira bikoiztuetan, eta, bikoiztu horiek folio bat baino
|
gehiago
betez gero, arduradunak bere sinadura jarriko du horietako bakoitzean.
|
|
|
Espedientearen hasiera jakinaraziko zaie interes legitimoa dutenei. Ofizioz ikertuko da eskaeran aipatu diren interesdunak baino interesdun
|
gehiago
dauden eta horiek guztiak non dauden.
|
|
2005
|
|
|
Hala ere, Frankismo garaiko urritasun materialaren ondorioz, garaiko kontsumitzaileen helburua garrantzitsuena ez zen berezala: «... lo que se dice consumidores alertados y respondones había en eskubideak aldarrikatzea, baizik eta kontsumitzaile oso bihurtzea, hau da, ondasun
|
gehiago
kontsumitzea. Gehiago esango dut, kontsumitzaile gisa zituen eskubideei buruzko kontzientzia gutxi zuen.
|
|
|
«... lo que se dice consumidores alertados y respondones había en eskubideak aldarrikatzea, baizik eta kontsumitzaile oso bihurtzea, hau da, ondasun gehiago kontsumitzea.
|
Gehiago
esango dut, kontsumitzaile gisa zituen eskubideei buruzko kontzientzia gutxi zuen. 70 hamarkada aztertzerakoan JoséCastillo Castillo-k aspaldi (1987: 98) esan zuen bedad vigente no fomentaba ciertamente ningún tipo de protestas?.
|
|
|
Maila ekonomiko, politiko zein sozialean Estatu espainiarra goitik behera eraldatzen zegoen. Are
|
gehiago
, garai honetan hartutako bideak erabakigarriak izan dira hurrengo hamarkadetan. Arestian esan bezala, gaur eguneko Hego Euskal Herria zein Estatu espainiarra 70 hamarkadan gertatuko aldaketen emaitza zuzena da, nire ustez.
|
|
|
Europar batasunean sartzearekin (1986) are eta
|
gehiago
ugaldu ziren Espainiako kontsumitzaileak babesteko lege, neurri eta arauak. Batasuneko kide bihurtzearekin, bizi maila hobeagotzeaz gain, kontsumitzaileen babes maila ere sendotzen hasi zen.
|
|
|
Ibilian ibilian, pauso eraginkor asko eman dira kontsumitzaileak babeste aldera. Are
|
gehiago
, badirudi bide luzeagoa egingo duela etorkizunean. Alegia, kontsumoren arloan babes handiagoa izango dugula pentsatu nahi dut.
|
|
|
Hiru hamarkadatan kontsumitzaileen babes maila asko hobetu da. Are
|
gehiago
, gaur eguneko kontsumitzaileek babes juridiko egokia dutela esan daiteke. Zehatzago esateko, zazpi eskubide hauek onartzen zaizkie gaur eguneko kontsumitzaileei:
|
|
|
Gainera, Europa mailako kontsumitzaileen elkarteak ere agertuko dira. Ezin da ahantzi, goa dutela, kontsumoari loturiko iruzurren inguruan gero eta kontzien kontsumitzaileen artean era honetako elkarteek gero eta izen hobeatzia
|
gehiago
dagoela, eta Batasunean kontsumitzaileen eskubideen arloa behar bezala garatzeko eta hedatzeko nahia dagoela.
|
|
|
Salneurri bereziak, promozioak edo salmenta berezia iragarriz, legez ez dira merkealdiak?, arauek zehazten dutena baino aurretik bultzatzen gaituzte erostera. Beste batzuetan, legeak dioena baino
|
gehiago
luzatzen dituzte merkealdiak.
|
|
|
2001.eko urtarrilean indarrean sartu zen EAEko Merkataritzaren Jarduerako Legeak saltoki handien arteko lehia askea ziurtatu, era honetako merkataritza guneen jarduera arautu eta, oro har, azalera handiko dendekin jarraitu behar den politika orokorra zehazten du. Lege horren arabera, galarazita dago dendak domeka zein jaiegunetan zabaltzea, urteko zortzi jai egunetan zabaltzea onartzen da?, azalera handiko merkataritza zentroen salmenta bolumena ezin da izan eskualdeko familien gastuaren %45 baino
|
gehiago
, eta saltoki handien azalera 400 metro koadrokoa izan behar da gutxienez.
|
|
|
Kontsumo pro utzi zuen erosten ditugun gauzek, euren funtzio, berezitasun eta eraduktuak ikur gisa ikusten ditugu, eta, ondorioz, gure helburu psikologiko eta sozialak asetzeko erosten ditugu (Grubb eta Grathwohl, 1967). Are
|
gehiago
, pertsonalitate mota desberdinek produktuekiko iritzi eta jarrera desberdinak garatzen dituzte, eta horrek eragin zuzena dauka erosketa prozesuan. Kontsumitzaileek inpresio pertsonalen arabera erabakitzen dute zerbait erosterakoan, askotan inpresio horiek zuzenak edo okerrak diren bi aldiz pentsatu gabe.
|
|
|
Gainera, iragarki kopurua handitzen doa urtetik urtera. Mediaedge etxeak egin zuen ikerketa baten arabera, 2001eko urtarrilean, egunean, batez beste, 4.814 iragarki ikus zitekeen Espainiako telebistetan; 2002ko urgarki
|
gehiago
ikus zitekeen egunero Espainiako telebista kateetan (Egunkaria,). Are gehiago, gaur egungo telebistaren eta, orokorki, komunikabideen helburu nagusia ez da ikus entzuleak informatzea eta entretenitzea, baizik eta publizitatea eskaintzea eta gure kontsumo portaerak bideratzea; eta, erreklamo gisa, filmak, lehiaketak eta antzerako ikuskizunak eskaintzen dituzte tarteka.
|
|
|
Mediaedge etxeak egin zuen ikerketa baten arabera, 2001eko urtarrilean, egunean, batez beste, 4.814 iragarki ikus zitekeen Espainiako telebistetan; 2002ko urgarki gehiago ikus zitekeen egunero Espainiako telebista kateetan (Egunkaria,). Are
|
gehiago
, gaur egungo telebistaren eta, orokorki, komunikabideen helburu nagusia ez da ikus entzuleak informatzea eta entretenitzea, baizik eta publizitatea eskaintzea eta gure kontsumo portaerak bideratzea; eta, erreklamo gisa, filmak, lehiaketak eta antzerako ikuskizunak eskaintzen dituzte tarteka. Hasieran komunikabideen helburua zena, informatzea eta entretenitzea alegia, bitartekoa da gaur egun.
|
|
|
2 Beste teknika batek justu kontrakoa bilatzen du. Alegia, kontrastea baino
|
gehiago
, zenbait iragarkik inguruan dituen mezuetatik ez ezberdintzea nahi izaten dute. Iragarkia berez arreta lortzen duen zerbaiten alboan jartzen da, eta zerbait horren erakargarritasuna erabiltzen da kontsumitzaileen arreta erakartzeko.
|
|
|
Gero eta
|
gehiago
erabiltzen den teknika da mugitzen diren iragarkiena. Geldirik dauden iragarkietara ohitu garenez, eta mugimenduari so egiteko joera erreflexua dugunez, ugaritu egin dira mugitzen diren iragarkiak.
|
|
|
Frogatuta omen dago pertsona politek edo miresten ditugun kirolari edo antzezleen off ahotsek eta irudiek eragin handiagoa dutela arreta erakarri eta zerbait saltzerakoan.dugu, nahitaezkoa da aurkezten dituzten produktuak kontsumitzea. Ez da harritzekoa, 2002.eko gabonetan, kaba ezagun baten iragarkia egiteagatik, Penelope Cruz ek 500.000 euro baino
|
gehiago
kobratzea. Egiten dugun ideien erkaketa argia da:
|
|
|
Horrelako emaitzak edota antzerakoak ez dira berretsi beste ikerketa batzuetan, eta zalantzan jarri dira beti komunikazio arloan dabiltzanen artean. Are
|
gehiago
, badirudi ikerketa egin zuenak, James Vicary k alegia, aldatu egin zituela emaitzak, fama hartzeko eta zuzentzen zuen publizitate enpresaren egoera ekonomikoa hobetzeko asmoarekin (Leon eta Olabarri, 1992).
|
|
|
Pertzepzio subliminalak eragina izan dezakeela ukatu gabe, inork ez du frogatu kontsumo portaeran eragin zuzenik duenik. Nire ustez, era honetako iragarkien moral gabezia helburuetan dago
|
gehiago
, dituzten eraginetan baino.
|
|
|
Publizitatea giza errealitatearen adierazlea dela esaten dutenen aurrean, nire ikuspuntua da gaur egun egiten den publizitatea errealitatearisti, 2005). Are
|
gehiago
, egiten den publizitate askok gizaki gisa dauz bera baino sexistagoa, arrazistagoa eta kontserbatzaileagoa dela (Juakagun eskubideak urratzen dituela iruditzen zait.
|
|
|
Hala ere, iruditzen zait publizitateak gutxiagotasuneko, mendekotasuneko edo babesgabetasuneko egoeran jartzen gaituela. Are
|
gehiago
, kontsumoari buruzko legeriaren helburu nagusietarikoa da kontsumitzaileek bizi ditzaketen ahultasun, gutxiagotasun eta babesgabetasuneko egoera horiek konpentsatzea. Susmoa daukat publizitateari buruz ari garenean eskubide hori ez dela betetzen.
|
|
|
Kontsumitzaileok markazko produktuak erosten ditugu, gure izaera, ori ginaltasuna, estatusa edo bizitza estiloa adierazteko. Markak, produktuak bereizteko baino
|
gehiago
, kontsumitzaileak bereizteko balio du gure gizarte urbano honetan; alegia, marka bera erabiltzen dutenen eta erabiltzen ez dutenen artean ezberdintzeko (Bocock, 1995, eta Ritzer, 2000).
|
|
|
Gaur egunean, produktuaren arrakasta kalitatean baino
|
gehiago
oinarritzen da kanpo itxuran. Beraz, produktuak ahalik eta itxura erakargarrienarekin kaleratzen dira, bulkadaz, hau da, bi aldiz pentsatutzial ia guztiak izen ona daukaten marken eta produktuen itxura imita gabe erostera bultzatzeko (Juaristi, 2005).
|
|
|
Produktuaren diseinua eta publizitatea ez ezik, ekoizleek eta marketing adituek dendaren itxura ere oso ondo pentsatzen dute,
|
gehiago
saltzeko helburuarekin. Espazioaren banaketa, koloreak, argiak, dena bikain neurtuta egoten da salmentak handitzeko asmoz.
|
|
|
Honela, bada, erosketa tokiak berak, eta ez guk, erabakitzen du, sarri askotan, zer nolako produktuak eta zerbitzuak erosi eta erabilikotzen direla azalera handiko merkataritza zentroetan egongo diren den ditugun. Are
|
gehiago
, gogoratu egin behar da goitik behera erabakidak eta zerbitzuak. Banaketa etxe indartsuak izaten dira merkataritza gune handien bultzatzaile, eta eurek zehazten dute zeintzuk diren inguruan izango dituzten dendak; eta, horrekin, baita saldu nahi dituzten produktuak ere.
|
|
|
Era aseptiko, eroso eta antolatuan erosten dugu, baina baita modu bakartiagoan eta tristeagoan ere. Are
|
gehiago
, azalera handiko merkataritza guneen bidez, kontsumoa eta aisialdia lotu digute, eta aisialdi eredu bakarra bultzatu guztiontzat. Merkataritza zentro handiek lehen herriko plazek zuten funtzioak bereganatu dute apurka apurka:
|
|
|
Solairu batetik bestera joateko pasabide edo eskailerak hartzekokoak daudenean, toki batetik igo eta bestetik jaitsi behar izaten. Sal ere, solairu osoa zeharkatu behar izaten dugu edo, eskailera mekanitzaileek badakite dendan zenbat eta
|
gehiago
ibili orduan eta erosketa estimulu gehiago jasotzen ditugula.
|
|
|
Erosteko ahalik eta modurik erakargarrienean jartzen dira produktuak. Erretiluek errealitatean duten baino urdaiazpiko
|
gehiago
dutela ematen dute, erretilu azpian papera edo antzerako materialez egindako zerbait jartzen da tamaina handitzeko?, fruituak oso dotore pilatuta aurkezten dira, eta xaboi kaxekin dorre ikusgarriak egiten dira, begiz erostera bultzatzeko. Dena ederki pilatua, antolatua eta aurkeztua gure arreta erakartzeko.
|
|
|
Jeneralean, eskuekin errazago hartuera horretan jartzen dira galtzear dauden produktuak edo iraungitze data laster pasatuko dutenak, estokean daudenak edo dendak saldu gura dituenak, batik bat banaketa etxeak berak ekoizten dituen produktu zuriak. Begien parean dauden produktuak goiko eta beheko apaletan daudenak baino
|
gehiago
saltzen dira.
|
|
|
Ogia, barazkiak eta okela erosduktu ikusi behar izaten ditugu. Saltzaileek badakite zenbat eta
|
gehiago
ikusi, gehiago erosten dugula.
|
|
|
Ogia, barazkiak eta okela erosduktu ikusi behar izaten ditugu. Saltzaileek badakite zenbat eta gehiago ikusi,
|
gehiago
erosten dugula.
|