|
2000
|
|
|
Euskara da eta. Horrek esan nahi du euskalkietan badagoela zati handi bat guztiok ulertzeko modukoa; lexiko kontuak gorabehera, barneko gramatika horretan baditugula guztiontzat funtsezkoak diren
|
gauzak
eta
|
|
|
Gai bat interesatzen zaidanean horri buruz idatzi dutenen erreferentziak bilatzea: literatur literatura ez diren
|
gauzak
eta saiakerarekin zerikusi gehiago dutenak, edo kazetaritza erreportaje liburuak... Hortik asko irakurtzen dut.
|
|
|
Azken hamabost urteotan zaildu egin da lehenez gainera bertso lana. Ingurugiroa trinkoa ez denean, jaialdietan alegia, entzuleak batak era bateko
|
gauzak
eta besteak beste era batekoak entzun nahi ditu. Bertsotan ongi egitea ez da aski horrelakoetan.
|
|
|
Lehen zatian plano bakarra aurkezten zaigun arren, bigarren zatitik aurrera aurreikusgarria zirudien narrazioa korapilotuz joango da. " Honela, partitzeko orduan liburu osoaren haria zena ez da azkenean kristal zati hautsi bat baino, ispilua eratzen duten kristal zati guztien arteko bat." (Egunkaria) Egileak berak dioskun bezala," Hasieran, beharbada, errealagoa, sinesgarriagoa da kontakizuna, baina apurka apurka gero eta
|
gauza
eta pertsonaia bitxiagoak hasten dira agertzen." (Egunkaria XII) Ondorioz, bigarren zatian aurrera egin ahala, eleberrian hiru plano ezberdin azaltzen zaizkigula ikusi ahal izango dugu. Hiru plano hauek bigarren zatiko lehen atalean egiten dute bat.
|
|
|
Bestalde: ?...
|
gauzak
eta sinboloak, izakiak eta deiturak, ez dute barneko loturarikbatere: edozein ideiari edozein hots dagokioke.
|
|
|
Bestalde, Kojeve k Hegel interpretatzeko oinarri eta gidari darabilen jaunaren etajopuaren arteko dialektikaren arabera, aldi berean
|
gauza
eta animalia den gizakiak, borrokaren bitartez sortzen du gizatasuna munduan, borrokan ezezkotasunaren kemenabizi arriskuaren borondatezko onarpenaren bitartez ematen baita aditzera, jauna?, edo heriotzaren agerpen kontzienteak sorrarazitako larriduraren bitartez, jopua?. Jopuak heriotzari ezin izan dio aurre egin, izuak joa, eta ondorioz behartuta dagojaunarentzat lan egitera. Heriotza den heinean, gizakiak ezereza borrokalariaren nahizlangilearen bizimodu deuseztatzaile bihurtzen du, historiaren egileak borrokalaria etalangilea izaki.
|
|
|
–Ez, nire ikerketa kontu berrixeagoekin egin nahi nuke. Frankismopean komentu honetan izan ziren
|
gauzak
eta.
|
|
|
—Bertzela erranen nizuke, baldin Jainkoaren etorkiko hitzez mintzatu izan bazintzaizkit, Jainkoak,
|
gauzen
eta izakien izendatzeko, paradisuan erabili zituen hitzez, zeren, nola Jainkoarenak baitziren, hala zeuden izanarekin lotuak, segur. Ordea, nork daki zein izan zen paradisuko lengoaia?
|
|
|
Izan ere, halakoa da bizitza: batzuetan, iragaiten dira gauak eta egunak, hilabeteak eta urteak, iragaiten dira haizeak eta kontra haizeak, eta badirudi ezen ez dela deus ere gertatzen; ordea, bertze batzuetan,
|
gauzak
eta gauzak gertatzen dira epe laburrean, guztiak baterat, denbora bera ere uholde batek hartua baletor bezala, nola gertatu baitzen aldi hartan.
|
|
|
Baina aitak, aldiz, halako espekulazioneetan ibili gabe, guztiz klar zituen
|
gauzak
eta, akabatu zuenean Pedro Huizik ni hainbertze liluratu ninduen marrazkia, ama eta aita Bartolome ere han berean genituela, erran zion:
|
|
|
—Ez nizun deus ebatsi —defendatu nuen neure burua— Inpentsan izan zen... Ez zinen atea irekitzeko
|
gauza
eta...
|
|
|
—Nahi bezala. Nolanahi ere, batzuetan, hobe izaten duk
|
gauzez
eta jendeez mutikotako itxuran oroitu.
|
|
|
Une horretan ezin ditu norberak
|
gauzak
eta gizakiak arautu, erakunde iraunkorrak moldatzen dituen halako zuhurtziaz, ezta berezko ekitate horren bidez ere, horiek baitira giza legegileak behartzen dituzten oinarriak. Legegile horiek, ezer izatekotan, zuhurtzia horren interprete soilak dira.
|
|
|
Une horretan ezin ditu norberak
|
gauzak
eta gizakiak arautu, erakunde iraunkorrak moldatzen dituen halako zuhurtzia batez, ezta berezko ekitate horren bidez ere, horiek baitira giza legegileak behartzen dituzten oinarriak. Legegile horiek, ezer izatekotan, zuhurtzia horren interprete soilak dira.
|
|
|
Ezin legegilearena izan, legegilea baita justizia edo ekitate orokor horren ministraria. Justizia eta ekitate orokor horrek, bestalde ere, inguruabar zehatzik aintzat hartu gabe,
|
gauza
eta pertsonen arteko unibertsalitatea hartzen du bere barruan. Norbanakoen artean sorturiko legeak, alderdikeriaren susmagarri izateaz kanpo, beti atzera eragingarriak eta ez zilegiak izango lirateke batzuentzat, baldin eta horien arteko gatazkak lege horien parte hartzearen aurrekoak badira.
|
|
|
Frazerren antropologiari jarraituz, Ayerrek herri primitiboen erlijioa kritikatzen du, baita Wittgensteinen sineskortasuna ere. Ayerrek hizkuntz jokoak arbuiatzen ditu,
|
gauzen
eta ideien errealitatea egiaztatzeko irizpide positibista hartuz. Besterik ez.
|
|
|
Eta aurrerago: " Izan zaitez azeria, sar zaitez
|
gauzetan
eta arbuia ezazu garaipena." Arrazoia zuen Margak. Ez nuen zertan kirol markarik ezarri.
|
|
|
Izan zaitez bigun eta gogor aldi berean. Izan zaitez azeria, sar zaitez
|
gauzetan
eta arbuia ezazu garaipena. Ez ezazu behatu, ez aztertu; baina, espiritu argitasunez, izan zaitez beti zeinuen arretarako prest.
|
|
2001
|
|
|
Entzuketa da beste batekin elkartu ondoren sortzen den lehen jarrera. Bestalde, haurrak esateko asko dute eta eskolan badakite bere
|
gauzarik
eta pentsamendurik hoberenak eta tentsioak adierazteko aukera izango dutela aniztasunaren bidez.
|
|
|
mahai gaineko zura kaleko zola bihurtzen da. Escher en lanean logikaren barnean mugitzen gara, ulertu egiten dugu gertatzen dena, mundu biren arteko (barne munduko
|
gauzen
eta kanpo munduko kalearen arteko) lotura ulertu egiten da, lehen momentuko ezustea igaro ondoren. Escher ek ulermena jartzen du jokoan, logikak ezinezko mundu horretan parte hartzen du, eta ulertu egiten da nola den posible mundu desberdinak toki berberean egotea.
|
|
|
Baina pentsalari horientzat gizadiaren eta izadiaren arteko banaketa ez zen bakarra. Munduan baziren hainbat
|
gauza
eta elementu bananduak, kontrajarriak eta oposaketan direnak. Blake k bere Zeru eta infernuaren arteko ezkontza poeman agertu zuenez, mundua hautsia zegoen, Adanen bekatutik; bekatu honek Adan hautsi egin zuen, zatitan hautsi zen batasuna (bidenabar Blake ren aipamen honek ez luke Atxagaren Etiopiarentzat irakurketa berri, nahi bada metafisikoa, ekarriko?).
|
|
|
Lehen planoak
|
gauza
eta elementu berrien aipamena bideratzen du, ahaztua zegoena, gogora ekartzea, galduta zegoena, aurkitzea:
|
|
|
Zentzu garbiagoa, osoagoa, irekiagoa, hitzen bidez kontzentziaren eta munduaren artean erlazio aproposagoak sortzeko. Eta, hitzen bidez,
|
gauzen
eta situazioen ezagumen argiago eta berriak lortzeko."
|
|
|
Gaur egungo gazteek gurasoek baino askoz errazago izan dituzte
|
gauzak
eta horrek asko markatzen du.
|
|
|
Segidan eduki orokor bakoitzaren azpisailkapena aztertuko dugu. Deskribapenaren kasuan
|
gauzak
eta lekuen deskribaketak, pertsonen deskribaketa fisikoa etapsikikoa, barne egoeraren deskribaketa eta egoeraren deskribaketa dira hautatuditugunak. Narrazioaren kasuan, ordea, bi irizpide hartu ditugu kontuan:
|
|
|
Beraz, euskal kulturan zein leku okupatzen duteanimaliek? Badirudi
|
gauzen
eta gizakien arteko izaki asexualak direla.Ondorengo bi adibideetan, aplika al dakieke animaliei pertsonen ezaugarririk?
|
|
|
Pertsonak/
|
gauzak
eta lekuak zelakoak diren deskribatzea.
|
|
|
Pertsonak/
|
gauzak
eta lekuak zelakoak diren deskribatzea.
|
|
|
Pertsonak/
|
gauzak
eta lekuak zelakoak ziren deskribatzea.
|
|
|
Pertsonak/
|
gauzak
eta lekuak zelakoak diren deskribatzea.
|
|
|
Pertsonak/
|
gauzak
eta lekuak zelakoak ziren deskribatzea.
|
|
|
Pertsonak/
|
gauzak
eta lekuak zelakoak diren deskribatzea.
|
|
|
Pertsonak/
|
gauzak
eta lekuak zelakoak diren deskribatzea.
|
|
|
Pertsonak/
|
gauzak
eta lekuak zelakoak ziren deskribatzea.
|
|
|
Ez al da esaten izan zaitez errealista? Errealismo literarioakbaduke harremanik desilusioarekin, nobleak ez diren
|
gauza
eta balioen azalpenarekin. Hots, errealismoak zerikusia duke ofiziala edo komunzki onartua ez den besteerrealitate batekin.
|
|
|
Ingarden ek formulatutako indeterminazio guneen kontzeptuari ari natzaio jarraikitzen.Filosofo poloniar honek obra beti ere, formazio eskematiko? bat dela (eta ez objektu osatu eta bukatubat) azpimarratu zuen, bertako alderdi asko ezinbestean determinatzeke uzten baititu egileak (zehaztugabe pertsonaia baten itxura, argitu gabe zein leku zehatzetan gauden edota nolakoa den, inguruanagertutako
|
gauzak
eta objektuak bere osotasunean deskribatzeke, eta abar). Ondorioz, indeterminazio guneak sortzen dira, irakurleak zehaztu eta gauzatu beharrekoak.
|
|
|
Hitz egiten hasi dela, memoria ere errekuperatzen ari dela, egin ere egiten dituela
|
gauzak
eta, beraz, pentsatu eta imajinatu ere egin dezakeela.
|
|
|
Untxiak bai, untxiak, trenak, izarrak, alfabetoa, loreak, luma estilografikoak, pilotak, giltzak, txanponak, musuzapiak, gurpilak, maindireak, liburuak, hautsontziak, gutunak, sardexkak, labanak kontuz, orduan!, erlojuak, ardiak, linternak, koloreak, kandelak, edontziak, erratzak, argazkiak, txarroak, aulkiak, orraziak, dominak, titareak, eskuzorroak... horrenbeste
|
gauza
eta hain desgaraiz beti, aharrausi egiten dudan bakoitzean.
|
|
|
Hizkerarekikoa da gutxiena, ez baita hori barren sakonean dabilen zurrunbiloaren gaina eta axala baizik. Hogei, hogeita bost, hogeita hamar urte honetan gorabehera gaitzak ikusi dituzte
|
gauzek
eta, gauzekin batean, gure gauzekiko iritziek.
|
|
|
Ni, behinik behin, zenbait
|
gauzaren alde
eta zenbait gauzaren kontra agertu nintzen gaztetan, eta berorien alde eta kontra naiz orain, gero eta gogorkiago, ikusi ditudanak ikusi ditudalako. Forma soilak ez ditut arbuiatzen.
|
|
|
" Tolosako bertsopaper saltzaileei esker bertsozaletu nintzen ni" uzen: Zubietako Zugaztira; eta bere aitonarengandik eta
|
gauza
eta kontu asko jasoak zituen; gero guri kontatzen zizkigunak. Adunatik ere gauza asko zituen ikasiak.
|
|
|
Hasteko, hilabete besterik pasa ez denean, nabari da dagoeneko jendea bidaiatzeko beldur dela, batetik bestera joan eta
|
gauza
eta jende berria ezagutzeko beldur; nabari da, halaber, askatasun zibilen defentsa gero eta zailagoabihu rtzen ari dela, segurtasunaren aitzakian; nabari da oso zaila dela, xehetasun eta txikikeriatan ez bada behintzat, guztien gainetik gailentzen ari den pentsamendu bakarr aren kontrako ahotsek behar bezalako oihartzuna jasotzea. Eta horrek, noski, ez gaitu Akademiaren garaietara itzuliko, ez gaitu Nafarroako Gorterik ilustratuenaren garaietara eramango, ezta Florentziako Berpizkundeko giro oparoraere.
|
|
|
Nano, infoeta bio teknologien etorrera bateratuarekin, gaur egun erabiltzen ditugun hainbat gauzen jokaera milaka aldiz hobe daiteke. Oraindik garrantzitsuagoa, gaur egun oso garestiak edo ezinezkoak diren zenbait
|
gauzen
eta zerbitzuen asmakuntza ikusiko dugu. Horrek guztiak aldaketa itzelak eta oso arinak eragingo ditu.
|
|
|
Berbaitango
|
gauzen
eta agerpenen arteko bereizketa ezaguna Estetikan agertzen da jadanik, nahiz eta bertan Kantek ez duen eskaintzen bereizketa honen inolako argipen berezirik; Analitikaren amaieran jartzen du noumenoen eta agerpenen arteko bereizketari buruzko atala. Kontu honen interpretazio ezberdinak egin dira, batzuk oso nahasgarriak, Kantek liburu luzean zehar egiten dituen aipamen ezberdinetan oinarrituta, eta horregatik aurrera egin aurretik gai hau argitu behar da.
|
|
|
Hala ere, horren aurka esan daiteke Kant ezin dela atzeraka begira egokiro ulertu. Eta horretaz gain, pixka bat aurreratzen bagara ere, teoria honek berbaitango
|
gauzen
eta agerpenen arteko kausazko harremana onartzen du, baina kausazko harreman hori ezin erabil daiteke arazo honetan, bere balioa esperientziara mugatzen baita.
|
|
|
" Noumenorum non datur scientia". Zeren, orduan, alde batetik
|
gauzak
eta bestetik subjektua egongo bailirateke erabat bereizita eta, ondorioz, bailitzateke argitu nola lortzen dugun subjektuaren eta gauza horien arteko harremana sortzea.
|
|
|
Edozer gauzak beti espazio batean egon behar du, kokapen bat izan behar du; baina espazioak berak ez du kokapenik. Beraz, ezberdintasun nabarmena dago espazioan kokatzen diren
|
gauzen
eta espazioaren artean, maila ezberdinetan daude. Espazioak, beraz, adigai enpiriko ororen aurretik hor izan du, hots, a priori izango da.
|
|
|
Eta beraz, hemen ilaraz kanpo geratzen den eta agerpen ez den baldintza onargarria izango da. Eta ondorioz, kasu honetan antitetikaren emaitza ere ezberdina izango da; gatazkaren bi alderdiek arrazoia izan dezakete, ikusiko dugunez, berbaitango
|
gauzen
eta agerpenen arteko ikuspuntu bereizketa aintzat hartuz gero.
|
|
|
gure aitzinekoak horrelakoak ziren, zapalduezinak beren zozo airearekin, apailakuntzarik gabe pairatu ehun mila hersturetarik bizirik atereak, ausarki jatea eta edatea saritzat zeukatenak. Izariz kanpoko fedea ezarri zuten
|
gauzen
eta egituren progrean, fedea halaber handiki eta eskolatuengan: amodioz eta gure onerako dena purtta purtta galtzera utzi zuten arren, hain zuzen horregatik, garaiezinak.
|
|
2002
|
|
|
|
GAUZA
ETA EKINTZEN ALDE EZKUTUA ARAKATUZ
|
|
|
Donostian, EAJk ere bere zerrenda prestatzen dihardu, oraindik EArekin elkarrekin joango den argitu barik eta joatekotan ere bere hautagaia atera nahian (1999an EAko Enrique Arana izan zen). Bilbon argiago bide dira
|
gauzak
eta Azkunaren bidea amaitua dirudi. Jose Maria Arrate Athleticeko lehendakaria izandakoaren izena indarrez ari da jeltzaleen izenen dantzan.
|
|
|
" Ikusiko dok esaten dio sustatu.com etik antzeko esperientziatik pasatako batek zelan aldatzen diren
|
gauzen
eta parajeen koloreak ederraren aldera (hasi haiz, ez dok?), zaratak musikaren menera, gogoetak zelan agertzen diren sekula baino argiago, sekula baino gozoago". Eta bai, aitortzen du Joxek ospitaletik irten eta etxera zihoala," egun eguzkitsua, zoragarria, Udalatx eta Anboto ikusi aurrez aurre eta..." ahotsaren dardarak adierazten du, esaldia ez bukatu arren, zeinen eder agertu zitzaizkion bere eguneroko paisajean nagusitzen diren bi mendiak.
|
|
|
Ederki, erran zuen Parmenidek. Beraz, elkharrekiko har emanei hekien izaitea bera zor derauzten eideak, hekien baithari buruzko unaria edo essentza gozartzen dute, eta ez inguratzen gaituten gauzei buruzkoa hauk kopiak direla nahiz bertze edozein naturazko kutsudun direla haukien gozartzaile garelarik eta hekietaz gure izenaz iabetzen garelarik9 Eta inguratzen gaituzten
|
gauzei buruz
eta gauzok ideen izen berberak hartzen ditute hekien artean ditute soilik hartu emanak eta ez eideekin, eta hekien izaitea edo existentza hekien buruei zor deraukote eta ez izen berdineko diren gauzei10.
|
|
|
Par. Hunela bada, bata, iduri duenaz, bertze
|
gauzetaz
eta berberaz differente da, eta bertze gauzen eta berberaren berdin.
|
|
|
Par. Hunela bada, bata, iduri duenaz, bertze gauzetaz eta berberaz differente da, eta bertze
|
gauzen
eta berberaren berdin.
|
|
|
Par. Elhe guzti haukien arara, beraz, batak ukitzea ba du, eta ukhitzerik eztu bertze
|
gauzetaz
eta bere buruaz.
|
|
|
Aspaldiko
|
gauzak
eta oraingoak
|
|
|
Ez dau oraindiño galdu ez lorrindu bere taiua ta gatza gure jaioterri onek. Kresalak ba dauka euki, gaur be, bere gazi neurri berezia, apartekoa, inguruko
|
gauzak
eta personak jasez ta ganoraz orniduteko.
|
|
|
Eta uritxuak, euren txindija bide, poztu ta ondu baño eztirala egiten askok eta askok esaten dabe. Baña zoritxarrez, oneik be negar eragiten dautse,
|
gauza
eta notin orok edonori lez, udatzale orreik be negar eragiten dautse geure aberrijari beste ezaugarririk senduenetarikuak mindu eta makalduten dituezelako.
|
|
|
Par. Atalaren unitatez kutsatuak diran
|
gauzak
eta osoaren unitatez direnak bat baino ugariago baldin ba dira, ¿ ez othe da agiria, bataz kutsatzen diran gauza samalda azkengabe edo infinitua eratzen dutena?
|
|
|
Ta, nola eragotzi hori, izpirituko
|
gauzetan
eta bihotzeko arloetan askatuak baldin badira?
|
|
|
Kanpoetako
|
gauzak
eta saleroskaiak eskabide aundiago eben, politika mugetatik barrukoak baiño. Atzerri diruen ezaugarriak eta agiriak nekatsuagoak izan arren, urruneko gauzak oi daben lillura ta izen arroa agergarriago jakon erriari.
|
|
|
eta, a? preposizioak erabiltzen saiatzen dira, frantseseraitzultzen dituzte zenbait
|
gauza
eta, azkenean,, andaluces, nola esaten deneztabaidatzen dute:
|
|
|
Bertan, XVII. mendeko krisialdi sakona igarri zen. Hobbes ek bereezagutza lortzeko things and speech kontzeptuak bereizi zituen,
|
gauzak
eta haueninguruko berbaldia, alegia. Gogora ditzagun, agirien kritikaren zehaztasunak:
|
|
|
«Ai ene zorigaitza! Orain azkenean ulertzen dut zein erabilgarriak izan zaizkidan mesprezatu ditudan
|
gauzak
eta zenbat intziri ekarri duten laudatutakoek».
|
|
|
Hango herritarren artean inork ez zuen desohoretzat eskena tokira agertzea eta herriarentzako ikuskizun gertatzea. Gure artean, ordea, guzti horiek edo zantarkeriak dira edo badaezpadako
|
gauzak
eta onestas izpirik gabekoak. Bestalde, gure ohituretan onartzen diren gauzarik gehienak, haientzako itsusiak dira.
|
|
|
Euskara ez da afizionatuen kontua, adituena baizik, espezialistena. Horretan aldatu dira
|
gauzak
eta hori dugu zorra, zorretako bat, Mitxelena zenarekin. Kontua da, ordea, Euskaltzaindia ezin dela bizi funtsezkoa den datu berri hau kontuan izan gabe, oraingo egoera eta orain dela berrogei urtekoa berdintsuak direla pentsatuz.
|
|
2003
|
|
|
Zomorroek, pizti txikiek eta abarrek Matiasen nahi hori, sentimendu hori berresten dute, indartzen dute.
|
Gauza
eta sentimendu txikien artean bizi da eta gero eta zoriontsuago ikusten dugu. Eta, gezurra badirudi ere, zomorro txiki horiek ere kariñoa ematen diote Matiasi, edo hala sentitzen du berak, behintzat.
|
|
|
Urte gutxi batzuen buruan bukatuko litzateke gatazka (edo, gutxienez, gatazkaren gaurko aro hau, talka armatuak markatzen duena, alegia) eta, beraz, presoek pairatzen dituzten tankera guztietako erasoak laster txikian desagertuko lirateke. Horrela balitz, seguruenik askoz arreta handiagoa eman genioke beste zenbait
|
gauzari
eta oharkabean pasa litezke kontuok.
|
|
|
Arregi: Funtzio soziala
|
gauza
eta toki askok betetzen dute. Nire auzoko tabernek berebiziko funtzio soziala betetzen dute, eta hondartzek eta telebistek ere funtzio soziala betetzen dute.
|
|
|
Hau da, Aezkoako euskara bizirik dago, eta Zaraitzu Erronkarietakoak ikerlariek azter ditzaketen lekukotza aberatsak utzi omen ditu oso testu ugari eta interesgarriekin. Baina hiru ibar hauetatik hegoaldera Irunberrirainoko euskara aztertzeko orduan, besterik omen dira
|
gauzak
eta toponimia eta hondarreko euskarara »hau da, gaztelaniaz hitz egitean leku jakin batean erabiltzen diren euskal hitzek osatzen duten hondarreko euskarara» jo beharrean dago leku horietako euskara ikertu nahi duenak, ez delako bertako euskararen idatzizko testurik geratu," Agoizko salbuespen txikia kenduta", Aitor Aranaren hitzetan. Eta bistan da, nahiz eta iturriok oso euskara pobrea eskaini, ikerlariak ez dauka besterik eta horiekin konformatu beharrean dago.
|
|
|
Pintorea dela ondo antzematen da deskribatzeko duen eran. Espazioen,
|
gauzen
eta gertaeren deskripzio zehe eta zehatza egiten digu, bere begiak zinema kamara baten ordezko egiten balitu bezala. Idazlea dena jakin gurakoa eta begi zolien jabe da:
|
|
|
Martinezek eztu susmatzen Txominek Iziartxu maite duenik. Edanda zegoala, Iziartxuz mintzatzen hasi zitzaion, ta orain, edan gabe ta buru hotzean ere, emaztegeiarekin gertatzen zaion guztia, ixilpeko
|
gauzak
eta dana, Txomini esaten dio. Eluke idoroko inun ere berau baino entzule adikorragorik.
|
|
|
Herri bateko semeak izan arren, D" Abbadie ta Txaho zuberotarrak guztiz ezbardinak izan ziran hainbat
|
gauzatan
eta eretxitan, baina alkartuta jokatu eben beti euskerearen burruketan.
|
|
|
" Guk ez daukagu hemen betiko uririk", dinosku Liburu Santuak. Itxaropena egonezinaren edota nahikorik ezaren iturri bihurtzen da gure barruan, ez deusku ixten une ta aldi baten lotzen edo geratuten, ezetariko
|
gauzarik
eta baliorik" absolutotzat" hartuten (bete ta osokotzat): ez deusku ixten ezetariko ezer" sasijaungoiko" edo idolo bihurtzen.
|
|
|
Ez duzu usteko zuk, pertsona bakar batek, trenkonpainia osoak baino gehiago dakizunik. Gero esan zuen tren konpainiak ondo ikertzen dituela halako
|
gauzak
eta ingeniari bat behar zutela eta ni kontratatu nahi nindutela. Eta horrela hasi nintzen konpainiako beste ingeniariekin lanean, eta tren berri batzuk diseinatu nituen.
|
|
|
Heriotza batek argi bereziz argitzen ditu ezbeharraren aurreko eta ondoko uneak, hildakoak eman dituen azken pausoak, ukitu dituen
|
gauzak
eta egin dituen adierazpenak, azken orduko hitz edo imintzioek bizitza osoaren argibidea eman balezate bezala.
|
|
|
Editoreak azalpenak eskatu eta diskrezioa gomendatu zion, baina alferrik izan zen. Nire nobela bat eskuetan zuela, ilunabar batean literatura egiteak ez zirudiela hain zaila esan zidan, azken batean tik batzuk behin eta berriz errepikatu eta istorio batzuk elkarrekin ondo josteak ez zirudiela beste munduko
|
gauza
eta istorio horietako batzuk, gainera, bereak zirela eta nire pertsonaiek batzuetan berak esandakoak hitzez hitz errepikatzen zituztela esan zidan. " Nire baitan nobelak ditudala sentitzen dut eta zuk atera egiten dizkidazula", erantsi zuen amorru puntu batekin, nire nobela berria airean astinduz.
|
|
|
4 Urtea iraganik, haurra bere kabuz ibiltzen hasten da, hori bai, ibilera moldakaitza izaten da. Sentsazioen bidez, bere gorputza ezagutuko du, bai eta inguruan dituen
|
gauzak
eta pertsonak ere. Ez ditu elkarren artean nahastuko.
|
|
|
Edozein modutan ere, 1804 urteko Kode Zibilean, Domaten irizpidea ez zen agerikoa, erromatar zuzenbide klasikoarena garaile izan baitzen. Hainbatez, kodean barruratu zen, eta, Gaius erromatar juristarengandik zetorren zuzenbide gaien sailkapen klasikoaren aurrean (pertsonak,
|
gauzak
eta akzioak), Domatek, lehen azaldu bezalaxe, osterantzekoa dakar argira, bi esparruko hurrenkera, hain justu ere, betebeharrak eta oinordetzak, aitzina ezarrita pertsonak eta gaiak barruratzen dituen liburua.5
|
|
2004
|
|
|
Badira gure inguruan hamaika
|
gauza
eta bazter miragarri oso gutxik ezagutzen dituztenak. Horiek guztiak argira atera nahiko lituzke Sua edizioak kaleratzen duen Euskal Herria aldizkariak, eta bere azkenengo zenbakian, euskal geografian aurki daitezkeen 26 arroila eta leize zuloren berri emateaz gain, beste lan hauek ere agertzen ditu:
|
|
|
Lagunekin haserre dabil Joannes, Pello Añorgak asmatu eta Jokin Mitxelenak marraztutako Ni ez naiz txerria kontakizuneko protagonista. Izan ere, mutiko horri" txerria" deika hasi zaizkio ordura arte adiskidetzat zituen guztiak, orri txuri batean irudikatu dituen hamaika
|
gauza
eta koloreen artean txerri hori bat marraztea bururatu zaiolako. Txerri maitagarria da, kurrin kurrin egiten ari dela ematen duen horietakoa, baina Joannesek ez du inolaz ere nahi bera inork txerritzat hartzea.
|
|
|
Ez, idazle bat ez da ezeren polizia: idazleak badaki
|
gauzek
eta gertakariek itxura jakin bat agertzen dutela, itxura jakinaren atzean beste bat ezkutatzen dutela, eta beste bat, eta beste bat…
|
|
|
Antzerkiaren baliabide hori aprobetxatzean datza kontua. Batzuetan ikusleak inpresio arraroa eramaten du, hain
|
gauza
eta pertsonaia groteskoak ikusita. Baina bost minututan konbentzio horiek guztiak bereganatzen dituzte eta hortik aurrera ez dute horretan pentsatzen.
|
|
|
Ipini mahai gainean hainbat
|
gauza
eta estali oihal batekin.
|
|
|
Egia esateko, denborarik ere ez nuen izango, gau bat eta egun oso bat besterik ez bainuen pasatu berton. Eta nahiko kezkaturik nengoen gainera, Tel Avivetik Jerusalemerako bidean ikusi nituen
|
gauzengatik
eta taxilariak kontatu zidanagatik. Ramallahn zegoen amona, Jerusalemetik hogei kilometrora.
|
|
|
Argi dago hizkuntza ez dela sistema adierazle bakarra; baina hori bezain argi dago gainerako sistemak iristen ez diren egoeretaraino iristen dela bera. Gainera, bestelako sistemak bere baitan integratzeko ahalmena dauka,
|
gauzak
eta harremanak izendatzeko eta sailkatzeko duen gaitasunagatik. Horregatik, hizkuntzak gizatalde baten errealitatea indar bereziz moldatzen duela esan beharra dago, bere mugen eta baliabideen arabera burutzen baititugu geure bizitzaren gogoeta eta ekintza ugari?. 29
|
|
|
Emakumientzat hala izatezan. Emakumeak etxeko lanak, etxeko
|
gauzak
eta beno, josita, oso diferentea zan, oso diferentea zan.
|
|
|
Nigandik Paraje daukadan lagun batek esan eustan, orain arte Ukberrin idatzi dodazan artikulu guztiak inori kritika egitekoak izan dirala. Alde batetik arrazoirik ez dau falta, baina beste aldetik gure herrian dagoana ikusita honelako eritzi artikuluak
|
gauzak
eta sentimenduak azaltzeko modu ona dala uste dot, eta hauxe da nik daukadan territorio libreetako bat. Oraingoan, ostera, ez natortzue kritika bat egiten, gugandik paraje dagoan herriko talde bateri eskerrak emoten baino:
|
|
|
Auxe da nere ustez: kanpoko
|
gauzak
eta egiak, eta geure burutazioak nahastea. Eskizofrenia molde bat, agian.
|
|
|
Izan ere, konkistako arma da Lantza. Penduluak
|
gauzak
eta gizakiak maparen gainean aurkitzen dituen bezala, Lantzak mapak irudikatzen dituen itsaso, mendi edo hiriei bidaltzen die bere ahalmen suntsigarria. Eta, historiako dokumentuei kasu eginez gero, ahalmen horrek ez du mugarik.
|
|
|
Gure aitteri adurra egingo jakon erle
|
gauzarik
eta preguntau izan baneutsa. Bera zan a erlezale, eta etxean be erluntz pilla eukan, eta an ibiltzen zan a benetan eztitten eta erleak pikau be ez eben egiten.
|
|
|
|
Gauzak
eta hitza, diferenteak dira. Nik zerbait nahi izan badut, nire hitza beti gauzen artean, ahalik eta gauzei berdinena izan zedila izan da.
|
|
|
|
gauza
eta gertakizunen
|
|
|
NIRE
|
GAUZAK
ETA JENDEAK
|
|
|
" Nire lurra, nire herria" k Hiru gizon bakarka gogoraraziko dio apika irakurleari. " Nire
|
gauzak
eta jendeak" Denbora galdu alderen jarraipena izan liteke; agian ez da bidegabekoa pentsatzea," Nire denborak eta bakardadeak" ekin batera, ez al duen halaber Elorri berpiztu gura eta, bide batez, gutxiegi erreparatu izan den Elorri tik Hiru gizon bakarka ra, etenak eten, bazegoen jarraipena, guri guztioi agerianago ipini. Aurreko obrekin loturak ebidenteak dira.
|
|
|
Nire
|
gauzak
eta jendeak
|
|
|
Ez dago ikuspuntu absoluturik, Jainkoarena, baizik eta ikuspuntua oroko rtzekoprozesu jarraitua besterik ez. Eta horren aurkakoa erokeriada, sen ona galtzea, berekoi logiko, etiko eta estetikoak egiten duen norberarenganako bihurketa (Verrii ckung)
|
gauzetatik
eta besteengandik urrunduz. Honakoa dio horregatik behin, lan handiaren esanahia laburbiduz:
|
|
|
Euretaz hausnarketa egitean honako galderak etorriko zaizkio burura: ba al da antzik nire sentipenaren eta horren jatorriaren artean?; eztarri lehorraren eta edateko gogoaren artean?; mina sortzen duen
|
gauzaren
eta min horrek gure barruan sorrarazten duen tristuraren eta oinazearen artean. Zergatik delako sentipen bati jarraitzen dio arimaren tristurak edo beste bati alaitasunak eta pozak?
|
|
|
zergatik (ba) dira gauzak, deus ez izan beharrean? Zergatik diren hori dira
|
gauzak
eta ez besterik. Zer ote da izatea?
|