2000
|
|
Hain zuzen ere, ikerketa hura ez
|
zegoen
subjektu psikoneurotikoentzatpentsatuta, lan mota hauetarako egokiak ez zirela uste baitzen. Gaixosomatikoentzat bakarrik zegoen pentsatuta (egileen arabera).
|
|
Idazlea prozesu batean kokatua
|
dagoen
subjektua da. Eta hori horrela delako izan liteke testu bat esangura anitzekoa, eta are interpretazio kontrajarriak ere onartzen dituena.
|
2001
|
|
Konstruktu teoriko horien arteko erlazio kausalak aztertuz, hauxe ikustendugu: 1)
|
badaude
subjektuarengan garrantzitsuak diren zenbait aspektu (jaioterria, gurasoen lehen hizkuntza eta subjektuaren gertuko sareak duen euskararen ezagutza maila), eta aspektu horiek subjektuaren sare sozialari ematen diote bide, hau da, subjektuak gertuko nahiz urrutiko sarean eta erabilpen indibidualetan egiten dueneuskararen erabilpen maila aurrez aipatu ditugun aspektuek markatuta dago; 2) sarehorrek... Horrela, orduan eta euskara ezagutza handiagoa izan subjektuaren sarean eta, ondorioz, erabilpen handiagoa egin, subjektuak identitate euskaldunagoa garatuko du, eta euskaldunekiko jarrera positiboagoaeta orientazio motibazional integratzaileagoa izango du; eta 3) amaitzeko, saresozialak eta aspektu psikosozialek subjektuaren portaeran, edo, bestela esanda, euskararen jabekuntza mailan eragingo dute.
|
|
«Konstruktu teoriko hauen arteko erlazio kausalak aztertuz hauxe ikusten dugu: 1)
|
badaude
subjektuarengan garrantzitsuak diren zenbait aspektu (jaioterria, gurasoen lehen hizkuntza eta subjektuaren gertuko sareak duen euskararen ezagutza maila) eta aspektuhoriek subjektuaren sare soziala ahalbidetzen dute, hau da, subjektuak gertukonahiz urrutiko sarean eta norbanako erabilpenetan egiten duen euskararen erabilpen maila aurrez aipatu ditugun aspektuek markatuta dago; 2) sare horrek, al... Horrela, orduan eta euskara ezagutza handiagoa izansubjektuaren sarean eta, ondorioz, erabilpen handiagoa egin, subjektuak identitateeuskaldunagoa garatuko du, euskaldunekiko jarrera positiboagoa eta orientaziomotibazional integratzaileagoa izango du; eta 3) amaitzeko, sare sozialak etaaspektu psiko sozialek subjektuaren portaeran edo, bestela esanda, euskararenjabekuntza mailan eragingo dute.
|
|
Horrela, Filosofia gauzen zientzia edo Ontologia izateari utzi eta adimenaren analitika bihurtzen da. Ez
|
baitago
subjektua gauzen menpe; haiek daude, aitzitik, subjektuaren ekimenak eskatzen dituen baldintzen menpe. Kantek sortzen duen iraultzaren ezaugarri nagusia ezagutza subjektuak burutu beharreko ekimen gisa ulertzea izango da eta ez berez gertatzen den prozesu gisa, edo subjektuak jasan egiten duena.
|
2002
|
|
7. Ordezkari bat izendatzea, lege honetan ezarritako betebeharrak betetzeko, haren aplikazio lurraldean ezarrita ez
|
dauden
subjektu pasiboak direnean.
|
2003
|
|
gizabanakoaren izaera, giza artekotasuna (elkarbizitza), gizarteratze prozesua eta abar14 Izan ere, gizarteratze prozesua paragrafoaren hasieran aipaturiko eraketa bikoitzaren prozesua litzateke: oinarri positibista duensubjektu/ objektu dikotomia gaindituz, subjetu subjektu eredua garatzeko tenoreangaude; harreman eta praxi kokatuetan (eta horren ondorioz, mugatuetan) etengabeko autoeraketan
|
dauden
subjektu sareak15 Gizartea ez da kanpoaldea gizabanakoentzat, ez da sistema edo egitura, eratuta dagoena etengabe ari baita biziberritzen praktika zehatzetan; eta, aldi berean, praktika horietan geure nortasuna eratzenari da. Pertsona, beraz, ez da gizabanakoa, giza artekotasuna baizik; gizartea ez dasistema, giza artekotasuna baizik.
|
2004
|
|
Abizenen aldaketa orok eragina du guraso ahalaren menpe
|
dauden
subjektuengan eta beren beregi adostasuna eman duten gainerako ondorengoengan ere bai.
|
|
Hori bera egiten da beste edozein subjektu historiko aztertzean, dela Frantziaren historia, Extremadurako eskualdearen historia, munduko emakumeen historia, New Delhiren historia, fabrika baten historia, etab. Kasu guztietan inportantea da kontziente izatea ikergaia edo subjektu historikoa ez dela berezkoa, baizik guk hautatua. Beraz ez
|
daude
subjektu batzuk, egiazki historikoak, direnak eta beste batzuk, artifizialak?
|
|
Anaiogia horren haritik gogo egoerak honcla identif' ikatuko lirateke: Segoeran
|
dagoen
subjektuari/ estimuluaren aurrean O erara erreakzionarazten dion funtziobitartekaria.
|
|
Kanten metodoa transzendentala da, hau da, esperientziaren baldintzez galdetzen duena. Aurrerantzean arazoa ez da izango gauzak nolakoak diren, baizik guk nola ezagutu ahal ditugun; izanere, ez dago subj ektua gauzen mende, baizik eta haiek
|
daude
subjektuaren ekimenaren baldintzen mende. Horregatik," oro har esperientziaren ahalgarritasunaren baldintzak aldi berean objektuen ahalgarritasun baldintzak dira".
|
|
Baina subjektu metafisikoa ez da mundutik ateratzen —ezin da! —, munduaren parte baita halabeharrez. Mundua ez
|
dago
subjektu metafisikoarengandik kanpo. Subjektuak mundua (gauzak, bere burua, beste gizakideak) begien aurrean jar dezake, nolabait esatearren, hura hobeki edo modu berezi batez objektibatzeko, baina munduaren parte izateari utzi gabe, bere mundua baita.
|
|
Eta kontzientzia etikoa dugu kulturaren ahal izateko baldintza perspektiba psikologiko eta antropologikotik. Kontzientziarik gabe ez
|
dago
subjekturik ez kulturarik. Kontzientzia ere dugu, hartara, etikaren oinarria eta zimentarria.
|
2006
|
|
Partzialki bada ere, legitimazio aktiboa Publizitatearen Lege Orokorraren 29 3 artikuluan jasotzen da, eta etete ekintza gauzatzeko legitimazioa besterik ez da arautzen. Hala izanda, eteteko ekintza gauzatzeko legitimaturik daude bai eskubide edo interes legitimo baten jabeak, bai kontsumitzaileen eta erabiltzaileen zehaztugabeko interesen babesa eta ordezkaritza
|
dagozkien
subjektuak, kasu gehienetan eragiten baitie (kontsumitzaile eta erabiltzaileen elkarteak; administrazio publikoko zenbait erakunde, hala nola, Kontsumorako Institutu Nazionala, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen defentsarako eskumena duten autonomia erkidegoetako eta tokiko korporazioetako erakundeak, herri salataria eta abar). Gainera, kontsumitzaileek eta erabiltzaileek osatutako elkarteek etete ekintza gauzatzeko orduan Europar Batasuneko zuzentarauek izan duten eragina kontuan edukita, interes haiek babesteko ardura duten Europar Batasuneko beste estatu batzuetako erakundeetara iristen da legitimazio aktiboa.
|
2007
|
|
Dena den, nabarmendu behar da soldata kontzeptua erabili ohi dela lan zuzenbidetik at
|
dauden
subjektuentzat, esaterako, funtzionarioentzat.
|
|
Dena den, EKren 24.2 in fine artikuluan ezarri da Legeak arautuko duela ahaidetasunarengatik edo lanbide sekretuarengatik zein kasutan ez dagoen betebeharrik, ustez delitu diren egitateei buruz adierazpenak egiteko. Kazetarien kasua ez da PKLren 416 artikuluan eta hurrengoetan ezarri, adierazpenak egiteko betebeharretik salbuetsita
|
dauden
subjektuak arautzean. Horrenbestez, kazetaria lanbide sekretuaz baliatzen bada EKren 20.1.d) art. zuzenean aplikatuta, ezin da zigortu desobeditzeagatik (ZKren 556 art.), ez justiziari oztopo egiteagatik (ZKren 463 art.), modu legitimoan eskubidea egikaritu nahiz ogibide edo karguan aritzean jokatuko luke eta (ZKren 20.7 art.). Baina kazetariak epailearen aurrean adierazpenak egin behar baditu ez lekuko moduan, ezpada egotzi moduan, kazetaria ezin izango da lanbide sekretuaz baliatu adierazpenak egiteko eginbeharrari muzin egiteko aitzakia moduan.
|
|
Biopolitikak, subjektibotasunaren era ezberdinak ekoitziz, bizitza eta botere harremanak lotzen ditu elkarrekin. Ez
|
dago
subjektuari buruz hitz egiterik, aldi bereanbotere harremanek subjektuaren gorputzean uzten duten aztarna aintzat hartzen ezbadugu: biopolitika, zentzu horretan, halako zubi bat izango litzateke, bi muturrakelkartzen dituena.
|
|
Gainera, ez du betetzen oinarrizko lege bat ere perpausa komunikatiboa izateko: elkarren ondoan
|
egotea
subjektua (Josepe Kaikuak) eta aditza (esan ohi zuen). (1c.) perpausa hobe daiteke, galdegaiaren legea beteta ere.
|
|
Badakigu erlatibo hori alperrik dagoela eskumatara duela izen propioa (Nafarroa Bai koalizioaz). Gainera, aditza (hitz egin du) lar urrunduta
|
dago
subjektutik (Txentxo Jimenez Aralar alderdiko Nafarroako legebiltzarkideak).
|
|
kokatuta baitago izen propioaren ezkerretara alperrik. Gainera, aditza ere (eskatzen dugu) urrunegi
|
dago
subjektutik (Guk). Has gaitezen askatzen erlatiboak eragiten duen marapiloa.
|
|
Horrek guztiak ez du esan nahi, jakina," euskal" partikula beti zentzu horretan erabiltzen denik —horren kontrako adibideak ugariak dira—, baina bai hitz horren bestelako esanahiak edo erabilerak —nola edo hala— nahitaez daudela aipatutako jatorrizko adierari lotuta. Horrenbestez, eta gurera itzuliz, ezinbestekoa iruditzen zaigu" euskal hezkuntzaz" hitz egiten hasterakoan, eta gure hausnarketen marko orokorra zehaztu nahian, berorren oinarrian
|
dagoen
subjektuaz," euskal hizkuntz komunitateaz", zerbait esatea.
|
2008
|
|
TLOren 36.3 artikuluak xedatzen duenez, zergadunaren ordezkoa da legearen aginduz eta haren lekuan tributu betebehar nagusia betetzera behartuta
|
dagoen
subjektu pasiboa, baita betebehar nagusiari datxezkion formazko betebeharrak ere.
|
|
Subjektu jasaleek, alabaina, ez dute erantzukizunik berandutza korritu, luzapen errekargu, premiamendu errekargu edo tributu zehapenen gainean. Tributu zorraren osagai horiek guztiak sortzen dira tributu betebehar nagusiak ez betetzeagatik eta, ondorenez, halakoak ez
|
dagozkie
subjektu jasaleei. Beraz, jasaleek ez dute euren gain hartu behar subjektu pasiboen ez betetzea.
|
|
Ikuskatzailetzari
|
dagokio
subjektu pasiboen tributu egoera egiaztatzea. Modu horretara, subjektuek euren betebehar eta eginbeharrak zehatz mehatz bete dituztela begiztatzen da; eta, hala ez denean, egoera erregularizatu egin behar da.
|
|
Datu hauek ikusirik, argi
|
dago
subjektu argumentua hitz elkartuaren barruan ase ezin daitekeelako baieztapena urratzen dela. Kiefer-ek (1992) ere azpimarratu zituen horrelako adibideak hungarieraz, gure prezio jaitsiera, prezio igoera ren baliokideak.
|
|
Etxepareren etsenpluetan ez
|
dago
subjektu partikularrik: ez, ni, a erai kitzen da subjektu partikular moduan, ezta, ni?
|
|
hau zoratzen duen andrea ere. Are gutxiago
|
dago
subjektu partikularrik etsenplu hauen aurretik doazen kopletan: –Doktrina Kristiana, n lehen pertsona pluralaren erabilera nagusitu egiten zaio lehen pertsona singularraren erabilerari;. Amorosen gaztiguia, n edo. Emazten fabore, n ere bada lehen pertsona pluralaren erabilerarik.
|
|
Lehen aipatu dugu parte hartzeaz dauden ikuspegien arteko bereizketa oso arrunta dela, berau bitarteko gisa edo helburu modura hartzen duten begiratzea, bada, parte hartzaileen erabakitze gaitasun mailari dagokion sailkapena ere zabalduenetariko bat da. Kasu honetan oinarrizko galdera da ea zer neurritan dagoen erabakien gaineko kontrola aktore desberdinen artean sakabanatua, bereziki aurretiaz baztertuta
|
zeuden
subjektuei erreparatuta. Zentzu horretan bost maila (Blas, 2006) aurkeztu ahal ditugu, kontrol gutxienetik gehiagora ordenatuta:
|
2009
|
|
“Horregatik da hain garrantzitsua alergenoen T epitopoak karakterizatzea”, azaldu du UPMk. Lan horretarako, mertxikarekiko sentsibilizatuta
|
zeuden
subjektuen eta hura onartzen zuten kontrol subjektuen zelula mononukleatuak isolatu ziren. Zelula horiek Pru p 3 edo horren ondoriozko peptidoekin inkubatu ziren.
|
|
Honen guztiaren ondorio filosofikoak tamainakoak dira: infinitu potentzialak balio mugatua du; ez
|
dago
subjektu edo instantzia transzendenterik; Bataren erresuma ere amaitu da; akabo, baita ere, egoeren osotasuna: edozein egoera jakin, araututik kanpo infinitu aukera daude.
|
|
Espazio eta denboraren zati batean, punttu zehatz eta jakin batean. Niarengan
|
dago
subjektua, nia bakarrik pentsatu eta izan daitekeelako batera. " Nia" da subjektu berria, alegia.
|
|
Nietzschek" egia ezagutzearen" ideia baztertzera bultzatu gaitu, eta, beraz, perspektibismora zuzenean (ez dena batere erlatibista, askok horrela ulertu nahiko dizuten arren). Kantek ezagutzaren subjektu hutsa aurkeztu digu, nahimenetik aske
|
dagoen
subjektua, minetik eta denboratik aske. Baina hori ez da existitzen.
|
2010
|
|
Hala ere, bai EAEn bai Nafarroan, aldaketarako aukerak ikusten ditugu, nahiz eta egoera politiko ezberdinak izan. Izan ere, Nafarroan
|
badago
subjektu bat, Nafarroa Bai, EAEn ez dagoena. Horregatik, oso inportantea da Nafarroan orain izan daitezkeen mugimenduak.
|
|
Betetzen da, beraz, sermoi testuaren baitan semiotika narratiboaren logika:
|
badago
subjektuaren transformazioa aktante baten eraginez (eta testua memorian iltzatzen da aktanteen errepikapenari esker ere bai). Horrela gauzak, transformazioaren pauso horien bidez jakin ahal dugu nondik norako bidea egiten den sermoietan, eta erabaki zein den, azken buruan, hizketa egintza nagusia.
|
|
Subjektu enuntziatarioa ri dagokionez, ez da nahastu behar solaskide nozioarekin (interlocutor> zentzuan). Izan ere, solaskide presente
|
dagoen
subjektua litzateke; eta enuntziatarioa (guk enuntziatzaile kide izendatuko duguna) destinatario ideala, kristaua. Nozioen artean bada katramilarik, egile eta ikusputu desberdinen hautuei zor baitzaizkie.
|
|
Esataria eta solaskidea enuntziazio instantzia gisa ulertzen dira, berbaldiaren bidez eta berbaldian zehar onduak eta mamituak. Enuntziazio instantzia, horrela bada, ez
|
dago
subjektuen psikologiari atxikitua. Subjektuak ez dira existitzen enuntziazioaren aurretik, beti ere enuntziazioaren garaikide baitira.
|
|
Orain, Ducroten teorizazioaren bidez, jasoko dugu enuntziazioaren arazoetako bat, ilokuzio pragmatikak jasotzen ez duena, alegia, esatari bakarraren problematika. Esan dugu gorago enuntziazioa ez
|
dagoela
subjektuaren psikologiari lotuta, edota izaki enpirikoari. Eta, noski, enuntziazioaren iturria anitza izanik, polifoniaren teoria funtsatzen da.
|
|
Erabaki irmoa hartuta etorri zen Euskal Herrira eta bizimodu berriaren zimenduak sendotzen hasteko zorian zeudenean ez zeukan bikote ohiaren traizioa ahaztu eta berriro tranpan erortzeko arriskua hartzeko gogorik. Nicolasen arrakasta internazionalak ere ez zion eraginik sortzen, horren guztiaren azpian
|
zegoen
subjektua berak askoz hobeto ezagutzen zuelako obra artistikoaren interpretazioaren arabera jainkotzen zutenek baino eta bazekien haragi eta hezurrezkoa izateaz aparte, puntu ahul ugari zeukala, berak uste baino gehiago agian. Ameliari Nicolasen korreoekin nahi zuena egiteko erantzun zion, baina berari behintzat ez bidaltzeko eta, nahi bazuen, esan ziezaiola garbi ez zuela berarekin inolako harremanik izan nahi.
|
2011
|
|
NI hori guztia naiz, guztia naiz, eta beraz, ez naiz ezer. Ez
|
dago
subjekturik. Pentsatzen dut, beraz, banaiz?
|
2012
|
|
Ez da normala oroimen kolektiboa berreskuratzeko ahaleginei erasotzeko tema hori, memoria horrek hainbesteko balioa, hainbeste adierazpen, hainbeste erreferente dituenean, eta hainbeste pertsonarentzat pizgarri denean, eta ondo dakite hori arerioek, UPNk eta enparauek, guk gutxietsitako erreferente nafarrak erabiltzen baitituzte. Garbi eduki dezagun hau; historiarik gabe ez
|
dago
subjektu nazionalik. Beraz, geuk egin behar dugu kontakizun hori, edo bestela beste batzuek egingo dute gure ordez.
|
|
1 Beharrezkoa bada, 20 artikuluaren 1 zenbakiaren arabera erantzukizun kriminaletik salbuetsita
|
dagoen
subjektuari barnealdiko segurtasun neurria ezarri ahal izango zaio, subjektuari antzematen zaion anomalia edo aldakuntza psikiko mota kontuan hartuz, osasun sendabidea edo hezkuntza berezia jaso dezan establezimendu egokian, edo 96 artikuluko 3 paragrafoan ezarritako segurtasun neurrietatik beste edozein ezarri ahal izango zaio. Barnealdia ezin da izan subjektua erantzulea dela adierazi izan balitz zigor askatasun gabetzaileak iraungo zukeen denbora baino luzeagoa; eta, ondore horretarako, epaile edo auzitegiak gehieneko muga hori epaian ezarriko du.
|
|
Braidottik planteatzen digun ikuspuntua interesgarria da gizaki eta animalienarteko harreman modu berrien irudikapen horiek, halabeharrez, gainerakoanimaliekin harremanetan jartzeko gizakiaren subjektibotasuna, kontzientziaeta identitatea modu diferentean ulertu eta eraikitzetik pasatu behar direlako.Postmodernitatea subjektu modernoaren eraikuntzak sortu zituen Besteenkontra subjektibotasunen, edo subjektibotasun subalternoen, jaiotzaren aroa da: gizonaren Beste sexuala, emakumea; subjektu eurozentrikoaren Beste natiboa etakultura antropozentrikoaren Beste naturala. Braidottik argudiatzen du Deleuzerenbilakaeran
|
dagoen
subjektuaren teoria beste hauen guztien diskurtsoekin sormeneangaratzen dela. Braidottik Deleuzerengandik jasotzen duen nomadologia filosofikoaksubjektibotasun modernoaren eredu dominatzailea desegiteari egingo dio ekarpena.Bilakaeraren teoria nomadak Besteen diskurtsoaren berrestea baino gehiago, dominantearen, Bataren, berdinaren diskurtsoa deseraikitzea du helburu.
|
|
...eta autonomoak direla uste duten, baina ez diren, gizabanakoak ekoizten dira, egungo instituzioek holako subjektuak nahi baitituzte; baina, orain, askatasuna eta autonomia ez dago rol finko batek determinaturik, abenturak eta esperimentazioak baizik, jada ez zaio diziplinarik ezartzen subjektuari, ez da subjektu esperimentaturik behar; kontrara, motibatua eta esperimentazio berriak izateko irrikan
|
dagoen
subjektua baizik?. Bestetik, Modernitateko errelato handiek ere galdu dute beren garrantzia eta jada gizakiak proiektu handiekiko itxaropena galdu du; egun, jainkozko planekiko zein plan naturalekiko mesfidantza nagusitu da, eta horri guztiari lehen aipaturiko autoritate eta hierarkizazioarekiko mesfidantza gehitzen badiogu, gizakia bakarrik aurkitzen da bat batean kanpoan bestelako oinarririk aurkitu beharrarekin.
|
|
Dohaintza baten hartzaileari dohaintza hartzaile deritzo, eta ondasuna lortzean aberasten da. Dohaintza bat onartzeko gaitasuna dute legeak horretarako bereziki ezgaiturik ez
|
dauden
subjektu guztiek. Oro har, edozein pertsona fisiko edo juridiko izan daiteke dohaintza hartzaile.
|
|
Pragmatikak ez du funtzionatzen, kontrako diskurtsoak direnean; horrexegatik, alde bateko eta besteko pertsonaiek ez dute elkar ulertzen, bakoitzak ezagutzen duen dimentsioa erreala den bakarra dela pentsatzen duelako, ziur aski. Horrela, isolamendurik latzenean
|
dauden
subjektuak ditugu, dagokien espazio heterotopikoan —eroetxean, alegia— kokaturik, mundu ezezagun biren arteko talka etengabean; nahi barik, unibertso ez ulertu baten biztanle bihurtu dira. Saio anitz tarteko, komunikazio etena erabatekoa izanik, bukaerako gertakizunak lasterragotu baino ez ditu egiten.
|
|
Aurrekoan hasitako lanaren jarraipena izan nahi duen honetan, beraz, euskal postmodernitate literarioaz kontu teoriko batzuk laburki komentatu ondoren, zeregin kritikora pasatu naiz eta postmodernitatea XXI. mendeko bi narratiba lanen analisi kritikoan aplikatu dut, fokua krisian omen
|
dagoen
subjektu postmodernoaren irudian jarrita. Teoriatik testu praktikaren esparrura igaro nahi izan dudanez, hurrengo pausoa subjektu ezegonkor hori pertsonaia postmoderno berreraiki batean bihurtzean zetzan, kasu honetan euskal pertsonaia eroekin parekatuz lortu dena.
|
|
Hiru kasuotan, ez
|
dago
subjektuaren teoria formalik.
|
|
Teoria Kritikoaren ibilbide guztiko ideia gidarietako bat gizarte emantzipatu baten bilaketa da. Gizarte emantzipaturik gabe ez
|
dago
subjektu emantzipaturik. Emantzipazio sozialaren kontzeptua da ziurrenik korronte filosofiko sozial horren guztiaren giltza.
|
2013
|
|
Jokaera horrek badu bere logika, baina: bakearen eta justiziaren aldia izanik urrezko aroa, aro horretan bizi dela sinetsita
|
dagoen
subjektu inperialari onartezina zaio nonbait itsasketa eta armagintza bezalako jarduerek adieraz lezaketen biolentzia, eta bere buruaren defentsa mekanismo gisa ukapena (deni, disavowal) erabiliko du inperioaren bertuteen kontrako diren bizioak burdin aroan bizi diren euskaldunei egotzita. Esandakoarekin erabateko koherentzia du Euskal Herria poetarik gabeko lurralde legez irudikatzea (hori ere burdin aroaren seinale) eta urrezko aroaren gailurrean bizi den gortea ez bezalakoa, non poesia eta arteak loraldi betean dauden.
|
|
Ez
|
dago
subjektu edo Ni rik, nahi aniztasuna ezkutatzeko unitate imajinario asmatuak dira. Ni-a gure pentsamenduak baino ez du jarri, itxurazko orokortasuna da.
|
|
Ni-a gure pentsamenduak baino ez du jarri, itxurazko orokortasuna da. Ikuspegi honek aurrez aurre jartzen ditu, ondorioz, Nietzsche eta Descartes, pentsamenduen jatorria ez
|
baitago
subjektuan, pentsamenduak ez ditu Ni batek sortzen, are gutxiago Ni horrek kontzienteki nahi duenean. Pentsamenduak nahi dutenean eta nahiera gailentzen dira subjektua gaineztuz?.
|
|
Baina alternatiba orokorra, metakontakizun perfektua izan nahi ez duen ereduak arazo garrantzitsua izan dezake arrakastarekin, tamainarekin; tamainak bai baitu inporta auzi hauetan. Larregi hazteak komunitatearen lurraldetik kanpo aritzera behartzen du, eta hortxe jadanik ez
|
dago
subjektu homogeneorik, ez kultura komunik, ez helburu kolektiborik... Hor kanpoan merkatua baino ez dago, edo besterik ez da egon neoliberalismoaren urte loriatsuetan.
|
2014
|
|
Objektuak, egonez gero, esplizituki agertzen dira esaldian, edo erreferentziazuzena egiten dion izen baten bidez edo izenordain baten bidez. Ingelesez are etainformazio gutxiago aurki genezake aditzean bertan; denbora, modua eta aspektuaagertzen dira, baina orainaldiko paradigmetan bakarrik aurkituko dugu subjektuahirugarren pertsona singularra denaren s marka. Ez
|
dago
subjektuaren, objektuzuzenaren eta zehar objektuaren informaziorik. Horiek, egonez gero, esplizitukiagertzen dira esaldian, gaztelaniazko objektuen antzera.
|
|
Horregatik, autoreen ustez, inkorporazio posthumanoa ez da objektutzathartutako gorputz batean aurki dezakegun kokapen finko bat (Halberstam etaLivingston, 1995). Posthumanoak desilusionatutako subjektu liberalen eta jadanikdesilusionatuta
|
zeuden
subjektuen arteko elkartasuna adierazten du, hau da, kostualtuegia legitimatzen edo deslegitimatzen duten nortasunei iruzur egiten saiatzendirenak. Inor ez da egoera honetara modu natural batean iristen, etengabean pertsoneneta diskurtsoen barnean eratu behar baita (ibidem:
|
|
Emakume izendatua izatea aurrebaldintza izan daiteke zenbait elkartasunmota gertatzeko. «Emakumeak» edo «amak» taldeen identitate bat eraikitzen dutenerretorika politikoek, akaso, arbuioa sor dezakete helburu zituzten talde agerikoengan.Hortaz, Lacanen formula ezagunari, alegia, ez
|
dagoela
subjektu bilakatzerik aldezaurretik pairatu gabe dagokion subordinazioaren puska bat, honako hau gehigeniezaioke modu apur bat baikorragoan:
|
|
honako hau gehigeniezaioke modu apur bat baikorragoan: ez
|
dago
subjektu bilakatzerik, lehenagoedo beranduago, subjektu horren protesta politikak eratu gabe. Edonola ere, berrikusketa horrek ez dio heltzen atalaren hasieran planteatzen genuen arazoarenmuinari («emakume»en aspektu «positibo»ak talde gisa).
|
2015
|
|
Epe laburrak, errealismoa eta gradualismoa inposatzen dira. Ez
|
dago
subjektu handirik, modernitatean bezala; gizakiaren autonomia baloratzen da orain, eta bat egiten da indibidualtasunaren tradizioarekin.
|
|
Estatuaren errepresioaren adierazpen gisa irakurri da erbestea, baina baita nazioaren metafora gisa ere: bertan egonik ‘erbestean’
|
dagoen
subjektuaren irudikapenak ‘beste’ aberri baten utopiaren beharra espresatzen du. Joseba Sarrionandiak, poesia eta testu laburretan ertz ugaritatik erbesteaz jardun ondoren, 2001ean argitaratutako Lagun izoztua eleberrian indar berriz heldu zion gaiari.
|
|
Anitzetan, ordezkatua omen dena berariaz sortu eta eraiki dute, ordezkatzen ari zirelako itxura eginez. Kasu horietan ez
|
zegoen
subjektu eledun edo agentziadunik, ordezkatze operazioan sortu da, baina boza eta agentzia ordezkariak bereganatu dituelarik. Azken finean, ordezkaritza mota hori errealaren eraikuntzan nagusitasuna erdiesteko taktika bat da.
|
2016
|
|
alegia, filosofo hauentzat feminismoa ez da borroka garrantzitsua eta unibertsala, halaber borroka nazionalista eta independentzia zalea, edo borroka antiarrazista eta etorkin zalea. Borroka guzti hauek esanguratsu dira bakarrik kapitalismoari jazartzen zaizkien heinean eta beren borrokaren erro edo oinarri historiko diferentzialari uko egiten dioten heinean (emakume bat antikapitalista da ez emakumea delako, baizik eta kapitalismoaren aurka
|
dagoen
subjektu diferentzia gabea delako). Hala, eta Ernesto Laclauren hitzetan, Zizek" martzianoen zain" geratu da, hots, ez dagoen subjektu politiko baten zain, eta gauza bera Badiou, ez dagoen klase proletario bat noiz sortuko zain, Joan Bataiatzailearen fedeaz etorkizun hurbilean etorriko dela iragarriz.
|
|
Borroka guzti hauek esanguratsu dira bakarrik kapitalismoari jazartzen zaizkien heinean eta beren borrokaren erro edo oinarri historiko diferentzialari uko egiten dioten heinean (emakume bat antikapitalista da ez emakumea delako, baizik eta kapitalismoaren aurka dagoen subjektu diferentzia gabea delako). Hala, eta Ernesto Laclauren hitzetan, Zizek" martzianoen zain" geratu da, hots, ez
|
dagoen
subjektu politiko baten zain, eta gauza bera Badiou, ez dagoen klase proletario bat noiz sortuko zain, Joan Bataiatzailearen fedeaz etorkizun hurbilean etorriko dela iragarriz.
|
2017
|
|
10 Salbuespenezko adibide horiek oso interesgarriak iruditzen zaizkit, arautik kanpo edo mugan
|
dauden
subjektuak eta jokabideak, araua bera eta erdigunea argien erakusten digutenak baitira. performatibitatearen ikuspegiaren arabera salbuespen horiek identitate osatze ez determinatua erakusten digute. Maskulinitatea edo feminitatea jokatzeko etengabeko presioa jasotzen badugu ere, norberak badu identitate propioa osatzeko ahalmena eta salbuespenek horren berri ematen digute.
|
|
Hurbiltze etnografikoa nerabeen hizkuntza praktiketara nandez, 2016). horregatik, haur eta nerabeei humpty dumpty bezala begiratzen eta hitz egiten diegu maiz: hesiaren gainetik. nerabezaroan aldaketa garrantzitsuak ematen direla onartuta ere, nerabeak ez dira bukatu gabeko helduak," prozesuan
|
dauden
subjektuak" baizik (Macdougall, 1998: 82). horregatik, haurtzaro eta nerabezaroaren antropologiak eskaintzen dituen tresnak eta proposamenak oso baliagarriak zaizkigu nerabeen ahotsak eta ikuspegiak jaso ahal izateko. pasaian eta lezon garatutako ikerketan, ikertzaile helduaren hesi gainetik jaitsi ahal izan nuen gazteekin aurrez aurre egoteko. planteamendu antropologiko horiei jarraituz, hi...
|
|
Ondorioz, argi esan behar da Trumpek bere burua zilegitu duela, ez bakarrik boterean
|
dagoen
subjektu bezala, baizik eta eremu politikoa egituratzen duen fantasiaren adierazle eta eratzaile bezala. Are, Ipar Amerikako eremu politikoa eta berau sostengatzen duen botere fantasia ondoen ordezkatzen duen adierazle nagusi bihurtu da.
|
|
Jokaerari dagokionez, aldaketa biologikoek jokabide depresiboaren ezaugarri diren jokamoldeak bultzatu dituztela esan genezake. Alde batetik, tumoredun saguek anhedoniaren sintoma litzatekeen sakarosarekiko preferentzia txikiagoa azaldu dute, eta, bestetik, estresaturik ez
|
zeuden
subjektuen artean, tumoredunek denbora gehiago igaro dute geldirik. Hortaz, tumoredun saguek depresioaren sintoma diren jokabide gehiago azaldu dituzte.
|
|
8Salbuespenezko adibide horiek oso interesgarriak iruditzen zaizkit, arautik kanpo edo mugan
|
dauden
subjektuak eta jokabideak, araua bera eta erdigunea argien erakusten digutenak baitira. Performatibitatearen ikuspegiaren arabera salbuespen horiek identitate osatze ez determinatua erakusten digute.
|
|
Helburuak erdiesteko lehendabizi oinarri teorikoari erreparatu zaio, eta beraz HEren aurrekariak eta sorrera eta iturri pedagogikoak aztertu dira. Ondoren, analisi teorikoa burutu da, non HEri
|
dagokionez
subjektu politikoak eraikitzeko printzipioak eta ezaugarriak bilatu diren, eta PLri dagokionez bere ibilbide historiko, teoria eta esperientzia ezberdinen ondorio diren printzipio komunak.
|
|
Jokaerari dagokionez, aldaketa biologikoek jokabidedepresiboaren ezaugarri diren jokamoldeak bultzatu dituztela esan genezake. Alde batetik, tumoredunsaguek anhedoniaren sintoma litzatekeen sakarosarekiko preferentzia txikiagoa azaldu dute, etabestetik, estresaturik ez
|
zeuden
subjektuen artean, tumoredunek denbora gehiago igaro dute geldirik.Hortaz, tumoredun saguek depresioaren sintoma diren jokabide gehiago azaldu dituzte.
|
|
Lotsa, beldurra eta harrotasuna dira, beraz, nire oinarrizko erreakzioak eta Bestea nire eskumenetik kanpo
|
dagoen
subjektutzat hartzeko moduak; euren baitan nire ipseitatearen ulerpen bat biltzen dute, motibazio gisa balio izan ahal eta behar didana Bestea objektu gisa eratzeko.
|
|
Hala balitz, eskola formalaren minimo hauek onartuz gero, autonomiaren bidean jartzea askoz errazagoa egingo litzaieke ume eta gazteei, dena irakaslearekin hasten dela esan badugu ere, argi
|
baitago
subjektua umea/ gaztea dela. Arestian esan dugu, zubi errituaren helburua umeak gazte eta gazteak heldu bilakatzea da, hots, pertsona heldu, kritiko, aske eta autonomoak trebatzea:
|
2018
|
|
Boterea ez da pertsonala, ez
|
dagokio
subjektu bati, zerbait organikoa denez. Horrela, gizarte sistema eratzen duten sareetatik bakoitzean, boterearen indarra gune jakin bakoitzaren posizioak determinatzen du; boterearen izaera, berriz, sarearen nolakotasunak ematen du.
|
|
ondorio kontraesanezko hau daukate: alde batetik, errealitatea ematen diote adierazle horretan
|
dagoen
subjektuari, eta, bestetik, irreal bihurtzen dituzte adierazi beharreko harremanak.
|
|
«The Site of Action», 135 or. Artikulu honetan Wittigek gizarteko «lehen» kontratua eta «bigarren» kontratua bereizten ditu: lehen kontratuan erabateko elkarrekikotasuna
|
dago
subjektu hiztunen artean, eta trukatzen dituzten hitzen bidez «bermatzen» dute hizkuntza osoa hiztun bakoitzaren eta guzti guztien esku dagoela» (135); bigarren kontratuan hitzak erabiltzen dira besteak menderatzeko, zehatzago esanda, besteei hitzerako eskubide eta gaitasun soziala kentzeko. Elkarrekikotasun molde «andeatu» horretan, dio Wittigek?
|
|
Marilyn Strathern eta Carol MacCormack antropologoek argudiatu dutenez, natura/ kultura diskurtsoak eme irudikatu ohi du natura, eta kulturak menderatua izateko premian; kultura, berriz, ar, aktibo eta abstraktu irudikatzen da beti. Misoginiaren dialektika existentzialean legez, berriz ere aurkitzen ditugu arrazoia eta gogoa maskulinotasunari eta agentziari lotuta, eta gorputza eta natura, berriz, femeninoaren faktualtasun mutuari, zeina zain dagoen berarekin oposizioan
|
dagoen
subjektu maskulinoak esanahia eman diezaion. Dialektika misoginoan legez, materialtasunak eta esanahiak elkar baztertzen duten terminoak dira.
|
|
Estrategia inperialista ohartuki desafiatzaile batez, Wittigek argudiatzen du nahitaezko heterosexualitatea suntsitzeko modu bakarra dela ikuspegi unibertsal eta absolutua hartzea, hau da, mundu osoa lesbianizatzea. Gorputz lesbianoa n ni femeninoak (j/ e) lesbiana ezarri nahi du subjektu gisa, baina ez subjektu erdibitu gisa, ezpada semantikoki eta sintaktikoki lesbianari jazarri zaion «munduaren» kontra gerra linguistikoa jotzeko prest
|
dagoen
subjektu burujabe gisa. Haren asmoa ez da «emakumeek» edo «lesbianek» norbanako gisa dituzten eskubideak aldarrikatzea, ezpada episteme heterosexista globalizatzaileari kontra egitea pareko irismena eta boterea duen alderantzizko diskurtso batekin.
|
|
Esan beharrik ez
|
dago
subjektu euskaldunaren adierazpenek hemen mugatu den diskurtso multzoa askogatik gainditzen dutela. Euskal kulturan horren garrantzitsu izan diren apologisten diskurtsoan bada subjektu euskaldun garatu bat, zeinaren konplexutasun eta kontraesanak dagoeneko ondo azalduak izan diren, modernitatearen definizio multikultural batean txertatzearekin batera (Gabilondo, 2012).
|
|
Datu horiek guztiak eranskineko tauletan aurki daitezke. Poema izenen ibilbideari arreta jartzean, euskarazko diskurtso poetiko idatziari
|
dagokion
subjektuaren bilakabidea antzeman liteke, formazio diskurtsibo hispaniarrarekiko negoziazio, erresistentzia eta imitazio estrategietan gauzatua.
|
|
Hiztegi Hirukoitzean vascuence sarrerak hitzaren ohiko esanahia baino ez du biltzen, nahiz eta romance hitzarentzat erdara ordaina eskaintzen duen ez soilik hizkuntza adierarako, ezpada metriko poetikorako ere, eta halaber romancero hitzaren ordez erdarategui (liburua denean) eta erdaren cantaria(" el que los canta [los romances]") (Larramendi, 1745). Formazio diskurtsibo euskaldun honi
|
dagokion
subjektuak bere buruaren diferentzia azpimarratzen du, baina bere asmakizunean sinetsiko ez balu bezala. Gainera Larramendik idatziriko euskara horretan bertan erabat onartua dago Euskal Herria burdinaren aroko burdinaren lurraldea zela zioen diskurtsoa, Antzinako Erregimenean zehar subjektu inperial hispaniarrak garaturikoa, eta horrekin batera subjektu euskaldunaren egoera subordinatu subalternoa ere bai.
|
|
Bustamanteren soslai biografiko ilunean argi dauden ezaugarri bakarrenetarikoak poesia zaletasuna (gaztelaniaz idatzi zituen gehienak) eta jarduera militarra dira (Altuna, 2006, 49). Euskaraz idatzita ez balego, Romance bazqvenze horri
|
dagokion
subjektua ez litzateke ezertan bereiziko formazio diskurtsibo inperialaren subjektuarengandik. Edo agian zuzenagoa litzateke pentsatzea poema horren subjektua diskurtso inperialarena bera dela baina oraingoan euskaldun plantak eginez, euskaldun gisa jarduteko mugak(" burriña minçua") agerian uzteko arriskupean bada ere.
|
|
Hortaz, euskal subjektu literarioaren kontzientzia bikoitzaz den bezainbatean, badirudi euskaldunak objektu gisa irudikatzeko erabilitako burdinaren topikoa errazago onartuko duela diasporako subjektu euskaldunak Euskal Herritik mintzatzen denak baino. Horrekin batera diasporaren esperientziak diskurtso literarioari
|
dagokion
subjektu euskaldunaren kontzientzia bikoitza areagotu egiten duela susma liteke, Antzinako Erregimeneko euskal literatura penintsularraz (baina aldi berean atlantikoaz) den bezainbatean.
|
2019
|
|
Brontzea asmatzeak modua eman dio gizonari ohar dadin sortzailea dela lan gogor eta produktiboaren proban; natura menderatzean, utzi egin dio haren beldur izateari, eta badu ausardia, gaindituriko erresistentziekin aurrez aurre, bere burua jarduera autonomo gisa hautemateko, bere singulartasunean mamitzeko. Baina mamitze hori sekula ez zen burutan aterako baldin eta gizonak hala nahi izan ez balu jatorriz; lanaren ikasbidea ez
|
dagokio
subjektu pasibo bati: subjektuak bere burua landu eta konkistatu du, bere tresnak landuz eta lurra konkistatuz.
|
|
Lan honetan zirkulazio sinplean euren merkantziak trukatzen dituzten norbanakoen baldintza ekonomikoak izango ditugu aztergai. Behinik behin, hartu eman merkantilen eta operazio horietan murgilduta
|
dauden
subjektuen erlazio zuzenetara zedarrituz merkantzien elkartruke forma sinpleetatik1 abiatuko gara, ekoizpen prozesu garatuei erreparatu gabe oraindik. Norbanako gisa, gure denborak aurrekari duen beste edozein formazio sozialean baino bakanagoak garen ideia eratu duen garai bera da inoiz izan diren harreman sozial interdependiente konplexuenak dituena; modernitate kapitalistan, horrenbestez, elkarrengandik bereiziak diruditen pertsonen bata bestearenganako menpekotasun soziala, elkartrukea deritzon transakzio ekonomikoaren pertzepzio enpirikoan konprenigarria ez izan arren (izan ere esperientzia enpiriko zuzenetan ezin baititzakegu hauen izaera arrazional zein funtzionamendu norma logikorik kontzeptualizatu), aise atzeman dezakegu elkartruke prozesuen determinazio formalak hedatu ezkero.
|
|
Lan honek, zirkulazio sinplean euren merkantziak trukatzen dituzten norbanakoen baldintza ekonomikoak ditu aztergai. Behinik behin, hartu eman merkantilen eta operazio horietan murgilduta
|
dauden
subjektuen erlazio zuzenetara zedarrituz merkantzien elkartruke forma sinpleetatik abiatzen da. Bere ustez, norbanako gisa, gure denborak aurrekari duen beste edozein formazio sozialean baino bakanagoak garen ideia eratu duen garai bera da inoiz izan diren harreman sozial interdependiente konplexuenak dituena; modernitate kapitalistan, horrenbestez, elkarrengandik bereiziak diruditen pertsonen bata bestearenganako menpekotasun soziala, elkartrukea deritzon transakzio ekonomikoaren pertzepzio enpirikoan konprenigarria ez izan arren, aise atzeman dezakegu elkartruke prozesuen determinazio formalak hedatu ezkero.
|
2020
|
|
Horiexek, beraz, biziraun dutenak eta altruista gutxiko taldeak ordezkatuko dituzte. Euren ustez, antolatze maila batean baino gehiagotan
|
daude
subjektu ebolutiboak: geneak, zelulaleinuak, organismoak, populazioak, espezieak eta kladoak.
|
|
Aditzaren eta
|
dagokion
subjektuaren aurkitzea
|
|
ereduko kirola egitasmoaren erdigunean
|
dauden
subjektuak kirolariak ziren, eta, beraz, ulergarria da gazte hauentzat kirola, jarduera oso garrantzitsua izatea. Baina, nerabeekin egin ditugun beste ikerketetan, argiro agertu zaigu adin horretako gazte askok kirol praktikaren bat egiten duela, eta futbola dela presentzia handiena duen kirola.21 Halere, ñabardura bat egin genuke:
|
2021
|
|
Horrela, badakigu perpaus horretako Jonek hitza izena dela, izen berezia (§ 12.3.2), hain zuzen. Funtzioari
|
dagokionez
subjektua da, baina Joneri eman diogu esango bagenu, edo Jone ikusi dut, kategoria berekoa izanik ere, izen berak beste funtzio batzuk dituela ikusten dugu berehala.
|
|
Predikazio bat dugu, subjektuaren ezaugarri batzuk jasotzen dituena: Mutil hori bihotz onekoa da eta Mutil horrek bihotz ona du perpausetan modu bertsuan erlazionaturik
|
daude
subjektua eta predikatua. Horregatik onartzen dute erlatibozko parafrasia:
|
|
Trena gero eta azkarrago dabil eta Jendea gero eta aztoratuagoa dabil; aurrenak aditzaren eduki semantiko betea gordetzen du (‘toki batetik bestera higitu’) eta ibilera fisikoa adierazten du; bigarrenak subjektuaren egoera bat ematen du aditzera. Beraz, hauetan ere predikatu nagusia azpimarratutako elementuak (burumakur, triste, kezkatuta) ematen du, eta atribuzio erlazioa dute
|
dagokien
subjektuarekiko.
|
|
Predikatu osagarriari
|
dagokion
subjektua lehen edo bigarren pertsonakoa denean, zilegi da perpaus erlatiboko adizkian araberako komunztadura agerraraztea: Ni naiz lan hori egin behar nukeena; Zu zara zere buruba ezin erremediatu zenezakena; Baña ni naz gizon baketsuba, eruapen andikua, dongaro enzun arren ez dakidana dongaric egiten (Mogel).
|
|
Guztietan ere izenki predikatua nahitaezko elementua da, eta hura gabe adibideak okerrak izaten dira edo aditzari beste adiera bat ematen diogu. Predikatu nagusi gisa jokatzen duen izenki predikatu hori marka desberdinez hornitua joan daiteke (absolutiboa, prolatiboa), eta
|
dagokion
subjektuak ere marka desberdinak har ditzake perpausean (absolutiboa, ergatiboa, datiboa), egitura semikopulatibo deitu ditugun hauen artean molde desberdinak eratuz.
|
|
Hizkuntzak sailkatzeko orduan honako hau aurkitu zuen, besteak beste: adierazpen perpausetan joera handia
|
dago
subjektua osagarri zuzena baino lehenago agertzeko (SOV); SOV hizkuntzak arruntean postposiziodunak dira (etxera), Greenbergen 4 unibertsala; genitiboa, hizkuntza preposiziodunetan, izenaren ondotik doa (la casa de Juan; la maison de Jean), baina hizkuntza postposiziodunetan aurretik ageri da (Jonen argazkia); SOV hizkuntza batean genitiboa izenaren ondoren ageri bada, orduan adjektiboa ere izena... Berehala itzuliko gara hona.
|
|
Han hainbat talde eta norbanakok (Medeak, Itziar Ziga, MDMA, Garaipen, EHGAM, Aitzole Araneta, 7menos20 eta Bizigay barne)" Manifiesto para la insurreccion transfeminista"(" Matxinada transfeministarako manifestua") egitasmoa aurkeztu zuten. Emakume singularretik at
|
dauden
subjektu politikoen arteko alianza aldarrikatu zuen: bollerak, transak, etorkinak, zapia daramaten andrak, sexu langileak, eta abar.
|
|
Fernando Ramallok dioen moduan, soziolinguistika garaikidea" se ha constituido y desarrollado a partir de una diversidad de sujetos, cuyas caracter� sticas son reflejo de la propia complejidad social" (Ramallo 2020, 229), baita une historikoaren isla ere, gure ustetan. Egungo soziolinguistikan, dudarik gabe, susperraldian
|
dagoen
subjektua da hiztun berriena, behintzat mendebaldeko gizarteetan eta, bereziki, Europan. Edonola ere, kontzeptua berria izateak ez du esan nahi fenomeno berri bati buruz hitz egiten ari garenik (Ó Murchadha et al. 2018, 1).
|
|
Horretarako, sarrera honetaz gain, artikuluan beste hiru puntu landuko dira. Lehenik, babesgunearen nozioari ikusten diogun aplikagarritasuEgungo soziolinguistikan, dudarik gabe, susperraldian
|
dagoen
subjektua da hiztun berriena, behintzat mendebaldeko gizarteetan eta, bereziki, Europan.
|
|
Nik uste dut hor dagoen galdera inportantea dela: nor da teknologia horien atzean
|
dagoen
subjektua. Zientzia eta teknologia, etikarik gabe, itsu itsuak izan daitezke.
|
|
Esan dugunez, izatea eginean da eta subjektu izateduna ez da egiten duen hori baino. Ez
|
dago
subjektu oro definitzen duen giza esentzia edo natura finkorik, ezta horien etorkizuna determinatu dezakeen aldez aurretiko destino aldaezinik ere.
|
|
Batetik, ekofeminismotik azpimarratu den eran, lotura horiek erein, ureztatu, elikatu eta sostengatu egin behar dira. Azken mendeetan subjektu sexualizatu eta arrazializatuen bizkar dago sostengu hori, eta ‘sareari egindakoak’ (ekodependentziatik salbu ei
|
dauden
subjektuek, nagusiki) eta horrek eragindako ondorioek horiexei eragiten diete gehien: emakumeak dira klimari lotutako errefuxiatuen %80 (Arruza et al. 2019:
|
|
Adibidez, Garan oso normala da ETAren atentatu bat
|
dagoenean
subjektua desagertzea: " Mueren tres trabajadores de Andoain cuando pasaban por el lugar del atentado".
|
2022
|
|
Parte hartzaileen ustez, ordea, leku fisikorik ez duten horiek plaza hartzea eta euren errealitatetik kantatzea askoz ere eraldatzaileagoa da. Gainera, estatus/ klase antzekoa dugunon komunitatea da bertsolaritza, eta, askotan, errealitate horretatik at
|
dauden
subjektuen posiziotik kantatzen eta txalotzen da. Parte hartzaileen ustez, hausnartu beharreko elementua da zein ahotsetatik zein diskurtso plazaratzen den eta horren zilegitasuna.
|