|
2009
|
|
|
Hasiberriak lelopean hasi dugu kritika eta ezagutzara doan bidaia hau. Gaiaren aukeraketa ez da halabeharrez etorri, bizi dugun
|
egoeraren
isla bat egiteko borondatetik baizik. Eta gauzak deskribatzeko, hau da, laginaren aukeraketa egiterakoan, erreferentziazko eredu bat izatea erabilgarria da oso.
|
|
|
Eta gauzak deskribatzeko, hau da, laginaren aukeraketa egiterakoan, erreferentziazko eredu bat izatea erabilgarria da oso. Gure lagina 2009 urteko
|
egoera
sozial, ekonomiko eta arkitektonikoa da eta erreferentzia, aldiz, 1979 urtea. Bien arteko tartean, belaunaldi baten eraldaketa topatzen dugu, eta hiru hamarkadak busti dituzten aldaketa politikoak, gorakada ekonomikoak, lurraldearen urbanizazio basatia eta arkitektura industriaren aldaketa izugarria.
|
|
|
Hiru urte geroago, Nafarroako foru erregimenaren ordenaketa arautuko zuen legedia sinatu zen. Pixka bat lehenago, 1981ean, François Mitterrandek Frantzia sozialismoaren kale kantoietatik bideratu zuen (eta, bide batez, arkitektura frantziarra estasi
|
egoerara
eraman).
|
|
|
Elkargoaren Kontseiluak kezka bizia agertu du auziaren inguruan, eta udan Valentzian antolatutako kongresuan, arkitekturaren eta arkitektoen bide berrien nondik norakoak izan dira hitzetik hortzera. Valentziar sargoritsuan,
|
egoera
eta aurretik sortutako polemikak puri purian egon dira. Kode Tekniko Berriaren inposizioa, industriaren erroak astintzen dituen krisialdi ekonomikoa, Bologna prozesua, estatu osoan jasotako ustelkeria kasuak izango dira hizpide, eta batez ere, kezka larria bezain komuna:
|
|
|
Badirudi, krisia dela eta ez dela, baita bestelako arrazoiengatik ere, ez dutela arkitektoek estudio bat sortzeko garairik aproposena. Nolanahi ere,
|
egoera
deseroso honetan hastapenetan dauden estudioek sekulako gizontze emakumetze proba gaindituko lukete, baldin eta berezko lantokia biziaraziko balute, krisiak aitzin.
|
|
|
Esan nahi da, lehiaketa garrantzitsu bat irabazi ondoren edota enkargu potolo bat sinatzeak dakarren hastapen zorionekoa. Hau izaten da, oro har,
|
egoera
baikorrena eta aldi berean, logikoena, lanari ekiteko.
|
|
|
arazoa larrituz joan da hainbat lan esparrutan, arkitekturaren mundua barne (abokatuak dira, arkitektoekin batera, deformazio hau pairatzen duten beste lizentziatuen kolektibo handia). 40 urtetik beherako profesionalek, maiz, ezegonkortasun
|
egoera
batean murgilduta ikusten dute beren burua. Askoren aburuz, egoera hau proiektuen kalitatearen kontra doa, arkitektoen ogibideak historikoki izandako ospea eta duintasuna zapuztuz.
|
|
|
40 urtetik beherako profesionalek, maiz, ezegonkortasun egoera batean murgilduta ikusten dute beren burua. Askoren aburuz,
|
egoera
hau proiektuen kalitatearen kontra doa, arkitektoen ogibideak historikoki izandako ospea eta duintasuna zapuztuz.
|
|
|
Aipatu dugun Arquitectos Explotados erakundearen web gunean hainbat dokumentu daude eskuragarri, bizi dugun
|
egoera
ekonomikoa krudelki aztertuz. Horrela, bada, hilero 1.700 euro inguru kobratzen dituen arkitekto, autonomo faltsu?
|
|
|
Ekainaren 4ko irekiera ekitaldian, Felix Arranz erakusketaren komisarioak hitzaldia eman zuen, adieraziz bera gaztea zenean nolako
|
egoera
zegoen eta bere esperientzia zein izan ziren. Ondoren, Gipuzkoako 5 arkitekto estudio, hasiberriekin?
|
|
|
Zailagoa da, baina, azaltzea zergatik egin duen eztanda, nola horrek gaur eguneko krisia ekarri duen eta nola horren ostean ideia horiek, haiei azaldu bezala oinarrizko egia parte handi bat aintzatetsi arren? zenbait kasutan eta
|
egoeratan
erlatibizatu ditugun.
|
|
|
merke zorpetzeko aukerak zorpetze tasa altuak eragin zituen herrialde askotan, bai familien kasuan bai, AEBren kasuan esaterako, kontu publikoetan (gerra batzuen kostuekin?). Horrek, noski, arriskua areagotzea zekarren, baina
|
egoera
mantendu heinean, onar zitekeen arriskua. Izatez, munduko finantza sistema likidezia itsaso batean murgilduta zegoen, azaldu bezala (hedakuntzako moneta politikak, inflazio baxua, arriskua kudeatzeko teknologia berrien garapena, etab.). Egoera horrek berak zorpetze merke horretan oinarritutako ondasun higiezinen eskari handia eragin zuen gurean, ez bakarrik beharra zutenen aldetik, ezpada etengabe,, berme handiz?
|
|
|
Horrek, noski, arriskua areagotzea zekarren, baina egoera mantendu heinean, onar zitekeen arriskua. Izatez, munduko finantza sistema likidezia itsaso batean murgilduta zegoen, azaldu bezala (hedakuntzako moneta politikak, inflazio baxua, arriskua kudeatzeko teknologia berrien garapena, etab.).
|
Egoera
horrek berak zorpetze merke horretan oinarritutako ondasun higiezinen eskari handia eragin zuen gurean, ez bakarrik beharra zutenen aldetik, ezpada etengabe,, berme handiz, eta oso azkar hedatzen zen arloa zenez, inbertitu nahi zutenen aldetik ere, eta horrek prezioen gorakadari eusten zion, sorgin gurpil batean berez betetzen zen profezia bailitzan.
|
|
|
Zenbait
|
egoera
deseroso sortu dira, eta iruditzen zaigu Elkargoak berak ez lukeela horrelakorik onartuko arkitektoaren eta bezero, normal, baten arteko harreman profesionala izan balitz.
|
|
|
Etxebizitzaren programak noizbehinkako bisitak jasotzeko, edo
|
egoera
ekonomikoak eskatu izanez gero errentan emateko, logela bat gehiago aurreikusten zuen. Presupuesto minimoaren asunto horrek proiektua modu berezian pentsatzera bultzatzen zaitu.
|
|
2010
|
|
|
ematea eta etorkizunean barik orain bertan
|
egoera
nola alda daitekeen erakusteko ideia batzuk proposatzeko saiakera bat egitea da.
|
|
|
Gero eta etxe elkarbizitza
|
egoera
gehiago daude, ohiko familia mota gero eta gutxiago azaltzen da eta familia mota berriak gorako bidean daude. Eustat en emandako familia moten GHÀQL] LRHQ DUDEHUD (HWD KDUHQ PXJDN RQDUWX]) KRQDNR KDXHN dauzkagu:
|
|
|
1+ DEUDNHQ HQ KLW] HWDQ, HUDELO tzailea bera da etxebizitzen eraikuntzan ahaztu den osagaia, erabakiak hartzeko prozesutik ezabatuta. Segur aski prozesua ren logikaren onodorioz azken pausoetan sartuko da akzioan biztanlea, baina etxea
|
egoera
onargarri batean eman zaio erabiltzaileari, bertako egokitze on bat baimentzen dion egoeran alegia.
|
|
|
1+ DEUDNHQ HQ KLW] HWDQ, HUDELO tzailea bera da etxebizitzen eraikuntzan ahaztu den osagaia, erabakiak hartzeko prozesutik ezabatuta. Segur aski prozesua ren logikaren onodorioz azken pausoetan sartuko da akzioan biztanlea, baina etxea egoera onargarri batean eman zaio erabiltzaileari, bertako egokitze on bat baimentzen dion
|
egoeran
alegia.
|
|
|
Beira berriak leihoetan jartzeagatik edota sabaia zulatu eta leiho bat gehitzea gatik ordaintzen al dio langile bati?
|
Egoera
hau beraz eskaintza ren arazoa da, ez baita behar bezain plurala, edo bestela eskaria
|
|
|
sartzen baitira, are gehiago eraikuntza negozioak bere bidelagu nei eskuak lotu dizkien
|
egoera
honetan, baina merezi izango du.
|
|
|
eta lan
|
egoera
eskasa zela-eta, ondorio larriak jasan zituen hiri gizartearen jende xumeenak; hainbeste, non langile klasea edo proletalgoa agertu baitzen.
|
|
|
Testuinguru ilun horretan infraetxea ugaritu zen, harik eta enpresari eta teoriko ezkertiar batzuek
|
egoera
latzaz jabetu eta irtenbideen bila hasi arte. Sozialismo utopikoa esan zaio hemeretzigarren mendeko industrializazio kapitalistaren
|
|
|
Bi Mundu Gerren arteko
|
egoera
atsekabegarriaren aurrean, hainbat hiriren berregite prozesuarekin batera, Europako estatuek esku hartze irmoz ekin zioten etxebizitza sozialen eraikuntzari. Zereginotan sozialdemokraziako Alemaniako Weimarko Errepublika (1919) eta Austriako Lehenengo Errepublika (1919) nabarmendu ziren, gerran kaltetue netakoak izan baitziren.
|
|
|
Bai, Espainiako hirigintzaren jatorrizko bekatuaz ari zara.
|
Egoera
horretan, lurren jabeei urbanizazio eta eraikuntza lanak egin aurretik gainbalioan eskaintzen zaizkie, horrela Administrazioak egin beharreko gastuak murriztuz.
|
|
|
Aipatu ditudan bi
|
egoera
horietatik lehena Espainian 1997
|
|
|
2008 bitartean geratatu zen. Egun bigarren
|
egoeran
murgil duta gaude, eta, nire ustez, urte batzuk dira irteteko. Horrek guztiak hauxe pentsarazten dit:
|
|
|
Bat batean, dentsitate baxuko lurzoruan, eraikigarritasunaren% 65ek etxebizitza publikoa izan behar zuen eta lurzoruaren hiritartzea gauzatu behar zen.
|
Egoera
berri horretan, proiektua ez zen bideragarria.
|
|
|
Eta bestaldetik, ibaiertzen araudia ere asmatu zuten, Euskadiko ibai guztietarako eragite aldea GHÀQLWX], QRQ H] LQD GHQ HUDLNLW] HD. $OWXHUDQ HUDLNLW] HD] LOHJL ez bada, eta eraikigarria den lurzorua txikitzen badigute, nola aurrera eraman Maturana legearen esanak?! Babespen eta ingurumen araudiak beharrezkoak dira, baina ezin dira
|
egoera
guztiak modu berdintzat jo, lurraldea eta hiria heterogeneoa
|
|
|
Ni sinetsi ezinik nabil; baina, baina, zer da hau? Azpeitiko sektore honetan gertatzen ari dena, Euskal Herriko
|
egoeraren
ispilu ez ote da?
|
|
|
Zapuzte
|
egoeraren
eragilea krisialdia izan daiteke ere bai. Dudarik ez, izan ere, lortu den hitzarmenak ez luke gaur egun inolako bideragarritasunik.
|
|
|
Dudarik ez, izan ere, lortu den hitzarmenak ez luke gaur egun inolako bideragarritasunik. Azpeitian ez dago etxebizitza publikoa egiteko beste aukerarik, eta
|
egoera
ekonomikoa ikusirik, ez dira baldintza hauek errepikatuko. Hitzarmenarekin eraikitako hiri zati berriak loteria irabazteak adinako eragina du Azpeitiarentzat.
|
|
|
Christian: Politikariek etxebizitza publikoa lortzeko modeloa aldatu behar dute, gizartearen eskariari konponbide bat aurkitu zaio egungo
|
egoera
ekonomiko berrian. Espainiako Gobernuak zaharberritzearen eta alokairuaren aldeko politika
|
|
2012
|
|
|
Bestalde, gaur eguneko
|
egoera
sozioekonomikoa ikusirik, eta bereziki biztanleria ahulari dagozkion ekimenak direnean, txirotasun energetikoa bezalako faktoreak aintzat hartu behar lirateke. Ohiko egoera da, bizilagunen komunitate eta eraikinetan, eraginkortasun handiko instalazioak izatea, baina, haien ahulezia egoera dela-eta, ez dira erabiltzen (ez dira berogailuak pizten, edo aire egokiturik ez da erabiltzen gastua murrizte aldera).
|
|
|
Bestalde, gaur eguneko egoera sozioekonomikoa ikusirik, eta bereziki biztanleria ahulari dagozkion ekimenak direnean, txirotasun energetikoa bezalako faktoreak aintzat hartu behar lirateke. Ohiko
|
egoera
da, bizilagunen komunitate eta eraikinetan, eraginkortasun handiko instalazioak izatea, baina, haien ahulezia egoera dela-eta, ez dira erabiltzen (ez dira berogailuak pizten, edo aire egokiturik ez da erabiltzen gastua murrizte aldera). Ondorioz, atonduren eraginkortasuna handitzeak ez dakar, kasu guztietan, desiragarria litzatekeen aurrezki energetikoa.
|
|
|
Egun indarrean den RITE (Espainiako Reglamento de Instalaciones Térmicas en los Edi, cios delakoa) araudiak arautzen dituen diseinurako barne
|
egoerak
hobetsi dira.
|
|
|
5 kasua 4 kasuaren berdina izanik, 4.ean eguzkiarekiko babes bat jarri da hegoaldean, Bilboko
|
egoera
klimatikorako kalkulatua. Hegalaren erabilerak energia eskaeraren% 8,66ko murriztapena dakar.
|
|
|
Arestian aipatutako kasuez gain, beste bi
|
egoera
simulatu dira:
|
|
|
Klimatizaziorako inertzia termikoaren benetako potentziala ebaluatzeko, derrigorrezkoa suertatzen da aireztapen naturala kontuan hartzea, hain zuzen ere aztertutako kasuetan egin ez bezala, baina, hala ere, inertzia termiko altuko eraikin baten (7 kasua) eta azkeneko bi
|
egoeren artean
, 0,5 berriztapen/ orduko aireztapen higienikoen artean konparazioa egin daiteke.
|
|
|
Energiari dagokionez, arkitektura bioklimatikoak ez ditu birtualki agortezinak diren energia iturriak erabiltzen, baina eraikinen klimatizaziorako erabiltzen den energia zati handi bat aurrezten du. Arkitekturaren potentziala, energia eskaera murrizteko konfort
|
egoera
jakin batean eraikinaren bizi epe osoan zehar, oso handia da.
|
|
|
Bestalde, gaur eguneko egoera sozioekonomikoa ikusirik, eta bereziki biztanleria ahulari dagozkion ekimenak direnean, txirotasun energetikoa bezalako faktoreak aintzat hartu behar lirateke. Ohiko egoera da, bizilagunen komunitate eta eraikinetan, eraginkortasun handiko instalazioak izatea, baina, haien ahulezia
|
egoera
dela-eta, ez dira erabiltzen (ez dira berogailuak pizten, edo aire egokiturik ez da erabiltzen gastua murrizte aldera). Ondorioz, atonduren eraginkortasuna handitzeak ez dakar, kasu guztietan, desiragarria litzatekeen aurrezki energetikoa.
|
|
|
|
Egoera
horretan, inertzia termiko baxuko akaberak dituen eraikinak eta 7 kasuak oso modu berdintsuan jokatuko dute, klimatizatzeko beharrezkoa den energiaren eskaerari dagokionez.
|
|
|
–Ez dira betiko garai onenak?. Hertzainak taldeak zioen bezala, egungo
|
egoera
inoiz baino hobeto islatzen duen esaldia dugu hori. Aldaketa klimatikoak, krisi ekonomikoak, sistemaren eraberritze posibleek eta krisi existentzialak itotzen gaituztelarik, guk aukera berriak ikusi behar ditugu.
|
|
|
Zoritxarrez, Euskal Herrian badugu beste elementu bat, mundu mailan oso larria den
|
egoera
are gehiago okertzen duena. Euskal Herriko mendekotasun energetikoa izugarri altua da.
|
|
|
|
Egoera
larri horren aurrean, Europar Batasuna (EB) diagnostikoa eta estrategia doituz eta finduz joan da azken hamarkadan zehar. Europako Kontseiluak, 2011ren hasieran, EBren konpromisoa berretsi zuen berotegi efektuko gasen isurketak (BEG) 2050ean% 80 eta% 95 artean murrizteko, 1990eko mailarekin konparatuta (Europako Batzordea, 2011a); orain dela ez hainbeste, isurketak 2050ean murrizteko helburua% 50ean gutxienez jartzen zuen EBk.
|
|
|
Alderatu ditzagun egungo
|
egoera
(A) eta aire ganbera isolatua (B). Solairuak isolamendua eteten duenez gero, bertatik igarotzen den fluxu termiko totala ia ez da gutxitzen batetik bestera.
|
|
|
Hori sakon aztertua dugu. Zergatik mantendu ahal den
|
egoera
hori. Energia merkea delako.
|
|
|
Euskal Herriko
|
egoera
oso desberdina al da alde horretatik?
|
|
|
Baina zergatik ez logika hori alderantzikatu? Udalerriaren egungo
|
egoeraren
analisia gauzatu zen ezaugarri bereziak identifikatuz. Beraien egoera behatu eta ekintza sinple baina eraginkorren bidez balioa emateari ekin zitzaion, horretarako
|
|
|
Udalerriaren egungo egoeraren analisia gauzatu zen ezaugarri bereziak identifikatuz. Beraien
|
egoera
behatu eta ekintza sinple baina eraginkorren bidez balioa emateari ekin zitzaion, horretarako
|
|
|
Dena den, oso interesgarria izan da Nazio Batuetako idazkari orokor Ban Ki moon jaunari entzutea munduko aztarna ekologikoari buruzko hausnarketaz eta iraunkortasunerantz aurrera egiteko premia larria berriro ere kontuan hartu beharraz. Mundua iraunkortasunik ezeko
|
egoera
batera iritsi dela onartu du, eta gobernuen erantzukizuna dela iraunkortasunaren biderako baliabideak jartzea.
|
|
|
Jakina, hierarkia horren goiko erpinean, dirua mugitzen duten hirigintza eta ogasun sailak egon ohi dira bai ala bai, eta ingurumen politikak, aldiz, beheko aldean, maiz, zerbait anekdotiko edo apaingarri gisa ulertuta. Garbi dago beraz, udaletan ez bada gainditzen aurreko
|
egoera
, nekez lortuko dela ingurumen arloko estrategia koherente eta eraginkorrik.
|
|
|
Gasteiz marka saldu nahi izan denean aipatu den erabaki estrategikoa. Proiektu honen bioaniztasun balioa zalantzan jarri gabe, aipatutako hazkundeak oso
|
egoera
larrian jarri du eraztun berdea bai eta haren inguruan dauden hiri kanpoko parkeak ere. Egun, eraztun berdea auzo berriez inguratuta dago.
|
|
|
Hirigintza diziplinak etorkizun ezegonkor eta aldakorrari erantzuteko tresna izan nahi badu, berrikusteko beharrean da. Landscape Urbanism manifesturen diziplinen arteko elkarlanetik abiatuta, hirigintzaren ikerketa eta praktikak naturaren prozesuak hiri diseinuan barneratu eta
|
egoera
berriak sortzeko katalizatzaile marko bat osatu du.
|
|
|
Denboraren igarotzearekin batera hirigintzak proposatutako egituraketa ezin da zaharkiturik gelditu, horrelako energiaeta denbora inbertsioak alferrik galtzeko
|
egoeran
ez gaudelako eta, batez ere, gertakizun berriak bermatzen ez dituelako.
|
|
|
Horretarako aurreikusi gabeko
|
egoerak
onartuko duen eragite eredu bat proposatu behar da. Oinarrizko aldaketa zera da:
|
|
|
Europatik datozen eta aurrerantzean etorriko diren irizpide eta arauek birziklatu daiteken guztia birziklatzera behartuko gaituzte. Hori gutxi bada, Gipuzkoan azken urteotan hondakinen gaiaren inguruan bizitzen ari garen
|
egoera
larriagotu egin da da eta puntu kritiko batera iritsi da (1).
|
|
|
Gainerako guztia, errefusa (3) soilik jaso lukeen edukiontzira isurtzen da.
|
Egoera
guztiz jasangaitza, zalantzarik gabe. Zenbait herritan zintzilikailuen bitartez martxan jarri den Atez Atekoak, berriz, bere ezaugarrien inguruan sortu den eztabaidan sartu gabe, aurrekoaren emaitza bikoizten du (4), hiri hondakinen bereizketa altu bat lortzea posible dela argi eta garbi erakutsiz.
|
|
2013
|
|
|
–Inguratzen gaituen produktu oro automatikoki egiten den garaiotan, zergatik jarraitzen dugu etxebizitzak eskuz eraikitzen?
|
Egoera
horri buelta eman nahian dabil Behrokh Khoshnevis USC (University of South California) unibertsitateko irakasle eta CRAFT (Center for Rapid Automated Fabrication Technologies) ikerketa zentroko zuzendaria.
|
|
|
Eskegita doazen moduluak 60 x 40 x 70 cm-koak dira. Bistan da, modulu hauen zabalera malgua izan daitekeela
|
egoera
konkretu batera egokitu ahal izateko. Neurri moldaketa hori ez da lan eskerga.
|
|
|
Sukaldeko elementuren bat tokiz aldatu nahi bada, altzariaz gain berari dagozkion instalazioak ere moldatu behar izaten dira, eta jakina da, instalazio horiek enpotratuta badoaz, bada, gremio andana luze batek parte hartu behar izaten du. Malgutasun
|
egoera
ideala bilatu nahi bada, bi aurrebaldintza aldatu lirateke. Batetik sukalde altzariak berak instalazioak bere gain hartu lituzke.
|
|
|
Bada
|
egoera
ideal horretara gerturatu nahi duen sukalde mota bat. Sukalde irla delakoaz ari gara.
|
|
|
Etxe berriak bete dira hein batean, baina aurretik neguan hutsik zeuden etxeek hutsik diraute oraindik ere. Antzeko lekutik abiatu ziren bi herriak, Kantauri ertzetik, hondartza luze baten atzetik, babesetik; bide ezberdinak garatu dituzte urteetan, garai hauetara antzeko
|
egoerara
iristeko: hondartza bati begira nekazaritza eta abeltzaintzarako lurzoru aberatsak hormigoi pean itoz.
|
|
|
Pentsamendukorronte horrek gaixotasunaren sorrera eta eboluzioa inguru sozial, anbiental eta espazio fisikoarekin lotzen zuen, bainuetxea osatzen zuten espazio arkitektoniko ezberdinen diseinuari garrantzia handia ematen ziotelarik. Mugimendu horri jarraitzen zioten medikuek XIX. mendean hiri industrialetan egoten ziren osasun
|
egoera
tamalgarriak eta langileen bizitza egoerak salatu ohi zituzten.
|
|
|
Pentsamendukorronte horrek gaixotasunaren sorrera eta eboluzioa inguru sozial, anbiental eta espazio fisikoarekin lotzen zuen, bainuetxea osatzen zuten espazio arkitektoniko ezberdinen diseinuari garrantzia handia ematen ziotelarik. Mugimendu horri jarraitzen zioten medikuek XIX. mendean hiri industrialetan egoten ziren osasun egoera tamalgarriak eta langileen bizitza
|
egoerak
salatu ohi zituzten.
|
|
|
Dudarik gabe, XIX. mendearen amaiera eta XX. mendearen hasiera bitarteko garaia izan zen bainuetxeen eta haien jardueraren goieneko unea, ospe eta bisitari kopuru handiena lortu zuten garaia. Gerra Zibilak
|
egoera
gozo hori hautsi zuen, gerrateak iraun zuen urteetan bainuetxe asko ospitale bilakatu ziren eta gerra amaitu ondoren haietako asko ez ziren berriro ireki, bainuetxeen gainbeherari hasiera emanez.
|
|
|
Lehen aipatu bezala, zenbait bainuetxek botilaratutako ur produkzioari ekin zioten (Alzola eta Insalus urak, azken horren eraikin originala desagertu da) eta beste batzuek aktibitate industrial berriak jaso zituzten (Gabiriako bainuetxea azuleju fabrika bat da gaur egun). Beste eraikin asko Gerra ondoren ateak itxi eta hondakin
|
egoeran
daude gaur egun edo desagertu egin dira (Larrinaga, 2010).
|
|
|
XIX. mendean lurralde horrek bizi izan zuen loraldi turistikoaren ondorioa da. Gaur egun zenbait eraikin
|
egoera
tamalgarrian aurkitzen dira, hondakin egoeran, horregatik ezinbestekoa da ondare arkitektoniko horren azterketa sakona, kudeaketa eta balio berritzea.
|
|
|
XIX. mendean lurralde horrek bizi izan zuen loraldi turistikoaren ondorioa da. Gaur egun zenbait eraikin egoera tamalgarrian aurkitzen dira, hondakin
|
egoeran
, horregatik ezinbestekoa da ondare arkitektoniko horren azterketa sakona, kudeaketa eta balio berritzea.
|
|
|
Alkateak berak ere ez omen zuen botererik. Hiri zaharreko
|
egoerak
orain dela urte dezente egin zuen hiriaren eskuetatik ihesi.
|
|
|
Erresilientzia ekologikoaren kontzeptuak bigarren horrekin du zerikusia, aldagai anitzek desoreka dezaketen orekarekin, alegia. Sistema jakin batek perturbazioek eragindako ondorioetatik gailendu eta berriro ere oreka
|
egoerara
bueltatzeko duen ahalmena da, lehengo funtzio, egitura eta identitateari eutsiz.
|
|
|
Baina espezializazioak eskualdeen ahuldura ekarriko du, bere sistema ekonomikoa aktibitate nagusi horren menpe egongo baita, eta mendekotasun horrek gorabeheren aurrean era egokian erantzutea zailduko baitio. Hortaz, aktibitate ekonomiko indartsuegiek (eraikuntza sektore indartsuegi batek esterako) erresilientzia gutxitzen dutela baiezta daiteke, horrek kale eginez gero, oreka
|
egoerara
bueltatzea bide latza izango baita zihurrenik.
|
|
|
Industriak ere aparteko atentzioa merezi du erresilientzia ekonomikoa lortzea nahi badugu, bera izango baita erresilientzia lortzeko giltzetako bat. Ez da erraza industriaren erresilientzia modu independente batean aztertzea, baina bizitzen ari garen krisi garai hauetan, industriaren oreka apurtzen ari den eta industriari lotutako lanpostu kopurua urrituz doan garai hauetan,
|
egoera
berrietara moldatzeko gaitasuna eta transformazioak jasateko abilezia dira ezaugarririk garrantzitsuenak. Baina industriak badauzka arlo ekonomikotik begiratuta ahaztu ezin daitezkeen ezaugarri propioak.
|
|
|
Kasu paradigmatikoena Bilbok azken urteetan izan duen eraldaketa da (Guggenheim efektua bezala ezagutzen dena, alegia), baina kasu batzuetan funtzionatu duen arren, beste batzuetan epe luzera ekonomia gehiago makaltzea ekarriko du hirugarren sektorearen indartze horrek, zeren eraldaketa prozesu hauek ez baitituzte batzuetan ustezko ondorioak ekartzen. Industria eta beronek jasan ditzakeen eraldaketak testuinguru ekonomiko globalago batean aztertu behar dira beraz, horrek emango baitigu
|
egoeraren
benetako argazkia eta etorkizuneko erronkei erantzun egokiak emateko aukera.
|
|
|
Can Ricart Poblenou auzoan. Gaur egungo
|
egoera
.
|
|
|
LABURPENA: Artikulu honek Bartzelonako Poblenou auzo industrialaren birmoldaketa alderatzen du Eibarko ondare industrialaren
|
egoerarekin
. Poblenou n erabilitako birmoldaketa prozesuari, egokidura urbanoari eta eraikinen ezaugarriei arreta jarriz, Eibarko ondare industrialaren balorazioa eta birmoldaketa erdiesteko gakoak aurreratzen saiatzen da.
|
|
|
Dena den, artikulu honen helburua da gaur eguneko ondare industrial horren
|
egoera
zein den aztertzea eta haren etorkizunean zentratzea da. Hori azaltzeko Bartzelonako Poblenou delako industri auzoko birmoldaketa hartuko dugu eredutzat.
|
|
|
|
Egoera
horren aurrean, bertako biztanleak aurka atera, eta mugimendu auzotarren bitartez espekulazio operazio hauek eta hiriko tailer guztien desagerpena gelditzen saiatu ziren. Dena aldatu zen 2002 urtean auzoarekiko konpromiso maila altuarekin adituen talde bat sortzean; taldearen helburua industri patrimonioan gelditzen ziren elementuak berreskuratu eta mantentzea zen.
|
|
|
Gaur egun, Eibarko ondare industrialaren
|
egoera
latza da. Hainbat urte pasa eta gero, erabilera gabeko eraikin hauek herriaren paisaiaren parte bilakatu dira eta iraganaren testigu izandako trasteak balira bezala onartu dira herriko administrazioaren eta biztanleriaren aldetik.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, Eibarko ondare industriala guztiz ahaztua dago eta haren etorkizuna ez dago oso argi. Horren erantzuna udal planteamenduak eman luke gehienbat, eta bistan da azken urteetan ez dela oso kontuan hartu
|
egoera
hori. Alde batetik, nahiz eta eraikin hauek herriaren izaerarekin bereizezinak izan, gaur egun ez dago tailer bat bera ere babestutako eraikinen artean.
|
|
|
Bartzelonako Poblenou auzoaren ondare industrialaren
|
egoeraren
mapa birmoldaketaren ondorioz. Egilea:
|
|
|
Eibarko ondare industrialaren gaur eguneko
|
egoeraren
mapa. Egilea:
|
|
|
Izan ere, proiektu fasetik jada funtzio konkretuetarako pentsatuak, eraikin horietariko asko artelanak kontsidera daitezke bere zentzu arkitektonikoan; batik bat eraikitze prozesuan leudekeen artefaktoak (arkitektura eta ingeniaritza obrak), abiapuntuko arreta estetikoa nolabait ere eraldatuz funtzio praktikoak asebetetzen hasten direnean. Hala ere, bizitza ziklo horren osteko etapa berantiarretan, produkzioaren beherakada edo agortzearekin batera usteltzen joango dira aurri
|
egoerara
heldu arte. Hortik aurrera, zedarritze estetiko edota artistikoak berpiztu egiten dira hizki larriz idatziriko Artelan bilakatu arteraino, beti ere ezti gozoak jan eta gero etorkizunik gabeko denbora beltzean amildutako industria akituaren azken isla (presentzia ikonografikoa), sistema produktibo berrituek jadanik bide bazterreko zabor tokira kondenatu dituzten antzinako katedrale eroriak.
|
|
|
Mamutzar grisak egunsentiko laino artean han hemenka izango ditugu baso lanbrotsuetan dispertsatuak, paisaiaren kalitatea eta errespetuzko trataera bermatzeko baino kontzientziak zuritzeko agian balioko duten lurralde barreiatuetan (industria pisutsuaren gibelean gertaturiko sprawl erako berrantolaketaren ondorioak, hondoan dirauten mekanismo produktibo, ekonomiko eta ideologiko injustuak tapatzeko gauzatzen diren interbentzio eta operazioak; akzio politikoz justifikatzen den begirada utopikoaren biolentzia).
|
Egoera
hauetan beti maneiatzen dira dozenaka bat hitz potolo, epe laburreko beharrizanen maltzurkerietara makurtuak: garapen iraunkorra (hirigintza barne), marketinga, teknologia, estimulua, planifikazioa, ongizatea eta ekologia beste batzuen artean.
|
|
|
Elkarri lotuta dauden hiru prozesu historikok eraman gaituzte
|
egoera
horretara (Castells; Hall, 1994: 21).
|
|
|
Hortaz, duela hainbat urtetik hona ekonomia eredu berrian murgildu gara eta, lehen aipatu bezala,
|
egoera
horrek eraldaketa sakonak eragin ditu hirietan zein lurraldean. Esaterako, jarduera berriak agertzeak (hirugarren sektoreko zerbitzu aurreratuak, turismoa, logistika edo merkataritza gune handiak) eta ohikoak galtzeak (industria zein denda txikiak) hiria behar berrietara moldarazi dute.
|
|
|
Sei hilabete eta urtebete bitartekoak izaten dira erabakiak hartu eta onartzeko prozedurak. Hori guztia,
|
egoerarik
baikorrenean.
|
|
|
Urteen joan etorrian, 1980ko eta 1990eko industriaren ondorengo hirian balio erantsiak sor zitzakeen espazio antzu legez gelditu zen Zorrotzaurreko lurmuturra, etorkizunerako hamaika aukerarekin inoiz ere Bilboko hiri berreskurapenean bere momentua aurkitu ezinik. Aipatu
|
egoerak
ez zituen oztopatu ur bazterreko espazio horretarako paper gainean marraztu ziren hainbat aurreproiektu, gehienak nazioarteko master eta workshop etan landutako ideiak (Nafarroako Unibertsitateko, Euskal Herriko Unibertsitateko eta Harvard-eko Unibertsitateko arkitektura eskolak tartean). Haien artean ez ziren falta hiri lausotuaren eta zabalgune postmodernoen arteko kontrakotasunak.
|
|
|
Gaur egun irla gutxika gutxika bere
|
egoera
naturalera ari da bueltatzen, itsasoak giza arrastoak ezabatzen dituen bitartean. Gauza bera ari da gertatzen, adibidez, Detroiteko aldirietan.
|
|
|
Ertz mugatu eta zehaztu horiek pentsatu zituzten proposamenei kontrajartzen zaie Dario Gazaporen taldeak aurkeztutakoa; azken horiek, hiria aldakorra dela sinetsita, hiri zati horren
|
egoera
metamorfikoa islatzen saiatu ziren. Aditzera ematen zuten etengabe berregituratzen ari den errealitatea, non ertza zimurtzen eta luzatzen zen, baldintzei eta beharrei egokituz, elkarrekiko trukean diren molekulen antzera, bilakatzen ari den organismo baten antzera; morfologia irregularrak, transformazio prozesuetatik, interakzioetatik sortuko balira bezala.
|
|
2014
|
|
|
Lehenago, marrazkien ordez prozesu eskemetan laburbiltzen zen arkitektura. Informatika tresnen erabilerak eta arkitektura algoritmiko eta parametrikoak nolabait ideiak literalki proiekzio ortogonaletan irudikatzen ez ziren
|
egoerara
garamatzate, eraiki behar zen arkitektura forma irudiaren ordez, irudikapena prozesu baten islada zen garaira.
|
|
|
Alberti aurreko eta ondorengo trazaduren arteko ezberdintasunak aztertzen baditugu, gaur egungo tresna digitalen erabilerak, nolabait, XIII. mendeko lan maisuaren
|
egoerara
garamatza. De Honnecourten koadernoa algoritmoen erlazio bat balitz bezala uler dezakegu, bideratutako ekintza multzo bat, grafikoki adierazitako prozesu logiko bat osatzen duten «ondo zehaztutako arauak».
|
|
|
Arkitektura proiektu eta eraikuntzaren garapenean prozesu parametrikoak gehitzeak ahalbidetuko digu testuinguru bakoitzeko datu eta baldintzetara egokitutako emaitzak eskainiko dituzten arau batzuk sistematizatzea. Segida berdinen bitartez,
|
egoera
ezberdinek objektu/ eraikin berdingabeak sortuko dituzte. Zeharkako arku, horma arku eta arku diagonalen trazadurek, egitura eta eraikuntza arrazoiei kasu eginez, espazio bat estaltzeko elastikoki egokitzen den eraikuntza prozesu baten parametrizazio bati men egiten dioten bezala.
|
|
|
Ideia elastikoa da eta proiektuaren prozesuan deformatu egiten da, azkenean eraikuntza segida batean bukatu arte. Gauzatzen denean, lortutako deformazioa itzulezina den
|
egoera
plastiko batean dago. Algoritmoez ari bagara, horiek ez dihardute deformazio zehatz baten egoeraz, prozesuaz baizik, proiektatze jardueraz.
|
|
|
Gauzatzen denean, lortutako deformazioa itzulezina den egoera plastiko batean dago. Algoritmoez ari bagara, horiek ez dihardute deformazio zehatz baten
|
egoeraz
, prozesuaz baizik, proiektatze jardueraz. Ideia deformatu egiten da eta hasierako egoerara elastikoki itzultzeko gai da.
|
|
|
Algoritmoez ari bagara, horiek ez dihardute deformazio zehatz baten egoeraz, prozesuaz baizik, proiektatze jardueraz. Ideia deformatu egiten da eta hasierako
|
egoerara
elastikoki itzultzeko gai da.
|
|
|
Soinua (ustez) ukigaia ez izatean datza oharkabean pasatzearen arrazoia.
|
Egoera
lauso bat bezala hurbiltzen zaigu ingurura gehienetan oharkabean gure errealitate periferikoa eraikiz, eremu aurre kontzientean zuzenean eraginez. Ikusmenarekin ni heltzen natzaio objektuari, baina soinua objektuarengandik heltzen zait niri, intrusiboagoa da.
|
|
|
Gainera, eraikuntza moldagarria bilatu genuke, egungo
|
egoera
aldakorrari azkar eta modu errazean egokitzeko. Eraikuntza aurrefabrikatuak, automatizatu eta robotizatu eta nolabait erraztasunak ematen ditu.
|
|
|
|
Egoera
ekonomikoak bultzatuta, enpresa edo estudio txikiak dira merkatuko target berria, eta horrek esan nahi du formakuntza desberdinetara egokitutako programak desiragarriak direla gaur egungo gizartean. Produktua neurrira egindakoa bada edota ez badu etorkizunari begira errepikatzeko aukerarik, hausnarketa bat egin behar dugu.
|
|
|
Proiektuak «Bitartean» hitza erabiltzen du kontzeptu gisa, Pasaiaren nolabaiteko diagnosiaren sintesia egiteko. Alde batetik, proiektu faltak eta krisiak ekarri duen birmoldatze prozesuaren etenaldiari erreferentzia eginez (denborazkoa), baina baita Pasaiaren
|
egoera
fisikoari begiratuz ere; Pasaia bi badien arteko badia bezala; Pasaia hainbat auzoren arteko muga bezala.
|