|
2000
|
|
|
Urte luzetan errepikatutako
|
egoerak
bizi ditugu ETAren azken atentatuarekin: bonba auto bat Madrilen eta Pedro Antonio Blanco, Espainiako Armadako teniente koronela hilda.
|
|
|
Psikodraman, errepresentazio dramatikoaren bidez, taldean iraganeko, oraingoedo etorkizuneko
|
egoerak
bizitzen ahalegintzea da eginkizuna. Psikoterapia edopsikoanalisia ez bezala, non horrelako bizipenak hitzez adierazten diren, psikodraman ekintza inprobisatua erabiltzen da.
|
|
|
Gaur egun ere gertatzen hasi da hori. Eta hizkuntzaren alorrean muturreko
|
egoeran
bizi diren euskaldunen meritua ez da makala, baina hala ere, Frantziako Gobernuak ofizialtasuna onartzen ez duen bitartean, esfortzu horren etekina oso murritza da. Departamendua bera ere aipatu izan da hizkuntzaren berpizkunderako bide gisa, baina oraingoz politika eta hizkuntza nahasi dituzte departamenduaren aurkako jarrera dutenek eta bidea ez da arantzarik gabekoa izango.
|
|
|
Bakealdian azaltzen ez den hori, gordin gordin azaltzen da gatazkaldian. Gizartean muturreko
|
egoerak
bizi ditugu, eta idazleak (beste guztiak bezalaxe) interpelatuta izaten gara txitean pitean.
|
|
2001
|
|
|
Zorionez, gauzak aldatu egin dira eta gaur egungo bertako migrazio bakarrak baserritik erdigunera edo alderantziz eginikoak dira. Izan ere, ondoko Markinako Ikastetxeak eskaintzen dituen ikasketa profesional eta teknikoei esker eta bailaran bertan abian jarri duten Okamikako Industrialdearen laguntzaz, leatarrek oso bestelako
|
egoera
bizi dute gaur egun.
|
|
|
Bizkartzainak zerbait eskatu du barran. Denera ia 500 bat pertsona antzerako
|
egoeran
bizi da Nafarroan.
|
|
|
gisa baizik, etengabeko zorion
|
egoeran
bizi izateko derrigortasun moduan.
|
|
|
meschinus, minor (pobrea, txikia), subditus, pedisecus (menpekotasuna adierazteko), rusticus, debitor, peitarius (zergak ordaintzenzituena), caserus (landetxe jakin batean bizi zena), excusatus (salbuespenen batzuena). Horietatik nabarmentzekoak dira meschini zirelakoak, belaunaldizbelaunaldi transmititzen zen morrontza
|
egoeran
bizi baitziren.
|
|
2002
|
|
|
Bere osotasunean behintzat, hurrengoan gauzatu da helburua. Euskal gizartean banaketa
|
egoera
bizi da abertzaletasunean eta horren isla Aberri Egunean ere horixe da, banaketarena. Batzeko eta garai esperantzagarriagoak berpizteko ahaleginak, dena den, hor dira eta ikusi behar orain tamainako ahaleginaren fruitua zein den.
|
|
|
Elebitasun
|
egoera
bizi duen beste lurralde batean, Quebec-en, eredua beste bat izan zen, zehaztasun handiz finkatu baitzituen 1968ah sortutako Quebec-eko Unibertsitateak bete beharrekohelburuak eta bitartekoak. Cazalis, Pierre:
|
|
2003
|
|
|
Eta bertan geratu direnak atenditzeko, milioi bat biztanleko 15 mediku daude. Oso antzeko
|
egoera
bizi dute berrikitan bakearen oinarriak sinatu diren Sudaneko hegoaldean ere: bake itxaropenez mintzatu eta idatzi dugu komunikabideok, baina bertako egoera humanitarioak okerrera egin omen du 2002 urtean.
|
|
|
Ijitoen artean bada gisa horretako jendea, baina hori dena dirurik ezak edo bitartekorik ezak dakarrena da. Miseria
|
egoeran
bizi den edonork buka dezake lapurretan edo droga munduan. Pobreziak marjinazioa dakar, ijitoa, «payoa» edo errusiarra izan.
|
|
|
Bainaherri ekimen horrek badu ezaugarri nagusi bat, Hemen eta Munduan erakundearenetorkizunaz hitz egiterakoan aipatu beharrekoa: euskaldunek, eta are gehiagoglobalizazioaren aurkako mugimendu horretan diharduten pertsonek, aldarrikatzenduten nazio nortasunaren eta aurrera daramaten diskurtso globalaren arteko gatazka
|
egoera
bizi dute barruan. Globalizazioaren aurkako Euskadiko mugimenduaaztertzean, horixe da antzematen dugun ezaugarrietariko bat, besteekiko bereiztenduena.
|
|
|
Elebitasun
|
egoera
bizi duen beste lurralde batean, Quebec-en, eredua beste bat izan zen, zehaztasun handiz finkatu baitzituen 1968an sortutako Quebec-eko Unibertsitateak bete beharreko helburuak eta bitartekoak. Cazalis, Pierre:
|
|
|
hizkuntza eta ohitura garbi" primitiboak", zaharrenak eta nobleenak dituen baserritar elkartea. Astarloa edo Errorentzat, esaterako, ezinezkoa da hasierako gizadia basati
|
egoeran
bizi izan zela pentsatzea; aitzitik, mundu primitiboak goi mailako zibilizazio egoera iritsi zuen, eta jatorrizko hizkuntzaren bidez baino âeuskararen bidez berazâ ez dago zibilizazio egoera hori berreraikitzerik edo berreskuratzerik.
|
|
|
Misio garaian jendea erraz asaldatzen zen. Sugestio
|
egoera
bizian, arraro samarra zen gertakari oro Jainkoaren seinale edo deabruaren amarru gisa interpretatzeko prest egoten zen. Hona pare bat adibide.
|
|
|
Mendeetan zehar, Euskal Herria diglosia
|
egoeran
bizi izan da: bi edo hiru hizkuntza erabili dira, beti ere funtzio eta balio sozial ezberdinekin.
|
|
2004
|
|
|
Modu horretan emakume asko aisialdirako denbora berreskuratzen hasi direnean aurkitzen dira bilobak eta askotan seme alabak »otorduak prestatuz eta baita etxea garbituz ere» zaindu beharrean. Egoera horrek adineko emakume ugari eramaten ditu estres
|
egoerak
bizitzera.
|
|
|
Tratuan ere batzuetan antzematen da. Nire kasuan kontrako bi
|
egoera
bizi izan ditut, mutilekin ikaragarri ikasi dut, hala lanean nola kirolean, aurrera egiten eta nire lotsak alde batera uzten erakutsi didate. Beste alde batetik, horrek guztiak hasieran sortzen duen mina, beldurra eta lana daude.
|
|
|
Elkarteetatik diote, bazterketa egoerak direla askotan delinkuentzia eta elkarbizitza arazoak sortzen dituztenak, muturreko
|
egoeretan
bizi delako hainbat jende eta egoera horrek egin behar ez direnak egitera bultzatzen dituelako. Dena den, Titok argi dio," nik bizilagunen batekin arazoren bat izan dudanean, haren aurka esan ditut esan beharrekoak, ez payo guztien aurka.
|
|
|
Elurrak gogor astindu zuen eskualde hori, nahiz eta egunak aurrera egin ahala argi asko zabaldu ziren. Antzeko
|
egoera
bizi izan zen Erdiko Katalunian, eta elurra egiten jarraitu zuen ostiraleko goizalde osoan. Hala ere, soilguneak ireki zirenean kaleak eta galtzadak garbitu ziren.
|
|
|
Ginean, Liberian eta Sierra Leonan, besteak beste, arazoak dituzte oraindik ere elikagaiak behar dituzten lekualdatuekin eta errefuxiatuekin. Kontinentearen ekialdean eta hegoaldean ere, Somalia, Eritrea, Etiopia, Uganda, Zimbabwe eta beste herrialde batzuetako milioika pertsonak larrialdi
|
egoerak
bizi dituzte. Baldintza klimatikoek, nekazaritzarako baliabiderik ezak, gatazka politikoek eragindako joan etorri masiboek edo HIESak eragiten diote, besteak beste, elikadura segurtasunik ezari.
|
|
|
UKBERRIri egindako adierazpenetan gazteek argi utzi dute beraiek" ezer ez" zutela egin: " faxista baten aurrean gazteriaren jasarpena eta egoera salatu baino ez genuen egin", baina" ikusita zer
|
egoera
bizi dugun eta Euskal Herrian dagoen demokrazia falta" akordio batera ailegatzera hobestu dutela" muntaia juridiko poliziala" pairatzea baino.
|
|
|
Beharbada, guztiz asumitutako
|
egoera
bizi dugulako izango da. Senideek, berriz, preso bat ikusten dute aurrean, horrek duen esanahiarekin eta sortzen dituen sentimenduekin.
|
|
|
Komunikatua idatzi dute nolako
|
egoera
bizi duten azaltzeko; Maider Egiguren azpeitiarra sinatuen artean dago
|
|
|
Atzo izan zen atentatua, sarraskia, eta ostegunak igandea ematen zuen Madrilen, azpeitiarrak dioenez, trafikoa izugarri jaitsi zelako. Normala da, paniko
|
egoera
bizi zelako hemen.
|
|
2005
|
|
|
Hainbat adituk dioenez, hiruzpalau urteren buruan era honetako tramankulu ugari izango dugu etxean. Gu bilatu eta ikusten gaituzten sentsoreez eta ematen ditugun pausoen arabera jokatuko duten makinez osatuta daude eta hauen antzeko
|
egoerak
bizitzera eramango gaituzte: gelara sartu eta argia piztuko da, mugikorrak gugandik gertu pertsona ezagun bat dagoela jakinaraziko digu, sofan esertzean telebista piztuko da, telefonoak jotzen duenean telebistaren bolumena automatikoki jaitsiko da, etxean gaudenean gugandik gertuen dagoen telefonoak joko du, ordenagailuak" pertsona berezi baten mezua" heldu zaigula jakinaraziko digu, gure agenda elektronikoa belarrira hurbiltzean telefonoaren funtzioa martxan jarriko da eta abar.
|
|
|
17.24 Ar heldu batzuentzat, hauxe ere lan gogorregia da. dute honelako
|
egoera
bizi bizian luzaro iraun.
|
|
|
Gaur egun arte kontserbatu diren material eta aztarna kulturalak oro har eliteei dagozkie, adib. Andeloseko mosaikoa. Erromatarren etorrera baino lehen, botere hizkuntza maila politikoan zein ekonomikoan, zeltiberiera eta iberiera zirenez, logikoa da bertako eliteak akulturazio edota elebitasun
|
egoera
bizitzea eta horregatik geratu diren aztarna kulturalak hori islatzea.
|
|
|
Azaldutakoaren arabera," EAJn beti izan gara europazaleak eta mugarik gabeko Europa bateratuan sinistu izan dugu beti. Europan gaur egun bake, batasun politiko eta egonkortasun
|
egoera
bizi dugu. Egoera honetara heltzeko pauso txiki asko eman behar izan dira; Romako Ituna, Niza, Maastrich, Amsterdam eta orain Europako Itun Konstituzionala.
|
|
2006
|
|
|
Niretzat elbarritasun bakarra burukoa da. Ados nago, zenbait
|
egoera
bizitzea oso dramatikoa da, baina planteamendu hori ontzat emanez gero, alzheimerra duten gaixo guztiekin, harreman bizitzarik ez duten guztiekin, arazo neurologiko bat dutenekin, zer egin behar litzateke. Nik ulertzen dut bideragarritasunik ez duen bizitza bat ezin dela luzatu, eta hori legeak onartu lukeela, baina hortik beste egoera batzuetan modu aktiboan sartzera... ez dakit ba.
|
|
|
Behartuta aginduko zuen su etena ETAk. Salbuespen
|
egoeran
bizi izan da beti eta, nonbait, ondoriora etorri da: «Salbuespen egoera horrek ez du gaur egunean merezi.
|
|
|
Horretarako, sendagileari zaintzaileak nolako
|
egoera
bizi duen azaldu dio, bere egoera fisiko eta psikikoaren berri emanez.
|
|
|
Haurraren garapenarenikuspegi ekologiko transakzionala deritzonak konbinatzen ditu garapenaren ikuspegi ekologikoa (Bronfenbrenner, 1987) eta garapenaren ikuspegi transakzionala (Sroufe, 1979). Ikuspegi hau giza garapenaren alderdi ugari azaltzeko erabilia izanda, bai normaltasunaren barnekoa bai fenomeno disfuntzionalena, esaterako haurtzaroko tratu txarrak, biologikoki arriskutsuak diren
|
egoeretan
bizi diren haurrengarapena, etab. (Torres Gomez de Cadiz, 1992). Eredu ekologiko transakzionalhonetan giza garapenaren testuinguru ekologiko ezberdinak, eta sistema hauen etabertan parte hartzen dutenen arteko transakzioa kontuan hartzen dira.
|
|
|
Hori da modernitateak ekarri duen bestelako arrazionalizazio prozesua, modu positiboan ulertu litzatekeena; jakinik Mendebaldeko munduak garatu duen arrazionaltasun instrumentala beste hori zanpatzeko ahaleginean dabilela, eta beraz, ahulezia
|
egoeran
bizi dela.
|
|
|
Kontzientzia asaldura duten gaixoez ari gara, eta horrek begiak ireki eta begiratzea ahalbidetzen die, ezer hauteman gabe eta estimulu desberdinen aurrean erreakzionatu gabe. «Ekintza erreflexu nagusiak mantentzen dituzte, baina kanpotik ikusita oso larrigarria dirudien
|
egoeran
bizi dira: ezer ez esperimentatzea».
|
|
2007
|
|
|
Baina, nire ustez, euskaldunok beti bizi izan gara horrela. Are gehiago, salbuespen
|
egoeran
bizi gara oraindik, zein lege dauden eta zein arma juridiko mordoa daukaten ikusita. Oraingoa ere salbuespen egoera da, baina ezkutukoa.
|
|
|
Marjinaltasun
|
egoeran
bizi diren haurrak, erresilientzia aldetik aberatsak direnean, honakoa ez dute herentzian jaso gurasoen genetatik.
|
|
|
Dena den, larrialdi
|
egoeran
bizi organoei dagokienez, epea egun batzuetara murrizten da eta, gainera, kasurik gehienetan, transplantea lortzen da.
|
|
|
Ene ustez, euskaldun begilaburrak erreferentzia okerrak erabiltzen ditu bereiritzia taxutzeko orduan. Hain zuzen ere, ez dizu esango euskararen normalizaziosoziala egungo egoera honetatik zenbat argi urtera dagoen, gauzek zenbat aldatubehar duten euskaldunok erdaldunak bizi diren
|
egoeran
bizi ahal izateko. Normalizazio kontzeptuak inplikatzen duen berdintasuna eta demokrazia egoera kontuanhartu ordez, orain dela hogei urte nola geunden esaten hasiko zaizu.
|
|
|
Esklabotza
|
egoeran
bizi diren pertsonen alde borrokatzen jarraitzen du Brasilek
|
|
|
Gainera, bizirauteko eta helburu komertzialetarako ehiza da primateen aurkako mehatxu handienetako bat, bereziki Afrikan eta Asian. Era berean, maskoten salerosketarako
|
egoera
bizian harrapatzea ere, bereziki espezie asiarren kasuan, beste arrisku bat da. Adibidez, orangutanak eta giboiak Madagaskarren ehizatzen dira maskotatzat edo medikuntza tradizionalean erabiltzeko, batez ere Txinan.
|
|
|
garestiagotuak. Hala ere, nafar gehienen bizimodua on samarra da eta, hau oso erlatiboa den arren, diferentzia sozial handirik gabe (besterik da, erabat, berriki etorri diren Europar Batasunetik kanpoko etorkinen egoera, horietariko asko esklabotzaren antzeko
|
egoeran
bizi dira eta). Hirurak Batek moldaketa industrial basati bat gainditu behar izan zuen.
|
|
2008
|
|
|
Etxean jaso dute euskara, beraz, umetatik menperatzen dute, eta, gainera, familia giro euskaldunean bizi dira, beraz, aukera dute egunero erabiltzeko. Euskaldun berri asko eta asko, aldiz, kontrako
|
egoeran
bizi da. Erdara dute lehen hizkuntza eta eskolan edo euskaltegian ikasi dute euskara.
|
|
|
Bai, zaila da zerbait esan eta bizi dugun
|
egoera
bizi izanda gai hauek ez aipatzea. Egia da nahiz eta nahiko zeharka izan inoiz egin dudan diskorik politikoena dela; batzuk hitz potoloak dira, baina zeharo identifikatzen naiz.
|
|
|
Bilbon, Deustuko Unibertsitatean elkartu ziren Txomin Peillen eta hirurak. Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan euskarak zein
|
egoera
bizi duen aztertu zuten. Ez ziren sobera baikor azaldu.
|
|
|
Hala ere, %100ean on line mentalitatearekin aritzea kosta egiten zaie komunikabideei, gaur egun krisi
|
egoera
bizi baitute. Hor oraindik ere geratzen da bidea egiteko.
|
|
|
Laval Unibertsitateko CIRB (Centre International de Recherche sur le Bilinguisme) erakundean ezagutu ginen, gehienbat beraiengandik (Mackey, Gendron, Hamers,...) ikasiz, baina baita ere Euskararen egoera irakatsiz, bertan antolatzen ziren mintegietan parte hartuz, horrela harreman elkarreragile aberatsak ziren denontzako. Garai hartan, Québec zegoen aldaketa eta eraberritze
|
egoera
bizian, orokorrean eta bereziki hizkuntza arloan, gizarte osoaren parte hartzearekin: instituzio ofizialak izan edo erakunde sozialak izan, erakusgarria benetan guretzako.
|
|
|
erregularki hizkuntza horretan hitz egiteak konnotazio ideologikoa du eta, bereziki, solaskideak gure hizkuntza hitz egin ez arren hizkuntzari eusten bazaio. Horrek garbi adierazten du, edozein elebitasun baldintzatatik urrun, disHizkuntza batean mintzo denak hizkuntza hori utzi du, sistematikoki, erantzun gisa ulertezintasuna, axolagabetasuna, edo bazterketa (nabarmenagoa edo ezkutukoagoa) jasotzen baditu. kriminazio
|
egoeran
bizi garela, eta" herri eta hizkuntza batekoa izateari irmo eusten dietenak apartheidera eramaten direla beren lurraldean bertan, beren hizkuntzan hitz egin ahal izateko baimen eskuzabala emanez" (Adell 2003). Biztanleriaren zati handi batentzat ohiko bihurtu da gaztelania izatea komunikazio hizkuntza, bereziki metropoli barruti handietan, eta horrek nolabaiteko" normaltasun izaera" ematen dio men egiteko ohiturari; gainera, lagundu egin du oro har euskaraz hitz egiteko jokabideak euskal nazionalista izatearen konnotazioa har dezan.
|
|
|
Gogoan dodan batek, Pernando Amezketarraren jazoera bategaz dauka zerikusia. Orbel batzen edo perretxikotan ginanetan ekarten genduan gogora eta antzeko
|
egoerak
bizi be bai.
|
|
|
Estres
|
egoera
bizi du pertsonak bere inguruneko eskakizunek eta berak bere buruari ezarri dizkion erronkek berak dauzkan gaitasunak gaindituko dituztela eta egoera honek bere egonkortasuna eta oreka arriskutan jarriko dituela atzematen duenean.
|
|
|
Estatu Batuetako per capita errentarik baxuena genuen gurean. Azken gabea zen Mississipiko pobrezia; nork sinetsi, non eta munduko herrialderik aberatsenean, halako
|
egoera
bizi genuenik?! ... 45 urte geroago, zer aldatu da?
|
|
|
Horietako bakoitzak aldamenean hiztun multzo handiago edo txikiagoa zeukan, bai eta nola edo halako liburugintza ere, baina oinarriz, bakoitza bere eremurako moldatua izanda, hortik kanporako pretentsiorik ez zuenez, bere barruti horretan buruaskia zen, hau da, autarkikoa. Alde horretatik, Greziako antzinako dialektoekin gertatzen zenez, berdintasun
|
egoeran
bizi ziren elka rren ondoan. Halere, Atenasko aldaera, koine famatua, eratuz joan zen heinean, oreka horrek ez zuen luzaro iraun, eta prestigio handiagoko eredu hura sortu zenetik, laster, primus> inter> pares> izatetik, gainerako guztien erreferente nagusia izatera igo zen.
|
|
|
Beharbada egongo ziren, dirudunak izanda ere, udal gobernutik baztertuta zeuden herritarrak, kaparetasuna ezin zutelako frogatu. Baina, herri ordezkarien ekimena ez zen horiengan oinarritu, milarrik ez zutelako udaletik kanpo egoteaz gain, biziraupen
|
egoeran
bizi ziren herritar xeheengan baizik. Hau jakinda, auzokide gehienekin sortutako konplizitateari beste irakurketa bi gehitu ahal dizkiogu:
|
|
|
Haurrak babestu behar dira”. Baina babes hori ez da erraza Ginea Bissauko herritarren bi heren pobrezia
|
egoeran
bizi direnean. “Herrialde honetako familiek seme alabei onena eman nahi badiete ere, normalean ez dute horretarako baliabiderik.
|
|
|
Afrikako larrialdi
|
egoeran
bizi diren pertsonen kopurua 220 milioikoa da, duela bi urteko kopuruaren ia bikoitza, New Yorkeko pobreziari buruzko goi bileratik astebete baino gutxiagora zabaldu den CARE Internacional ongintza erakundearen txostenaren arabera. Afrikar kontinentearentzako larrialdiko laguntza oso berandu iristen da oraindik, epe laburrekoa da, eta gehiegi kontzentratzen da bizitzak salbatzeko, biztanleriari errekuperatzeko gaitasuna eman beharrean, txostenak dioenez:
|
|
|
Kotizazio gabeko pentsioen onuradun izateko, diru sarrera nahikorik ez izatea da lehenengo baldintza. Gizarte Segurantzaren kalkuluen arabera, urteko errentak 4.598,16 eurotik gorakoak ez direnean, behar
|
egoeran
bizi dira. Zenbateko hori familia osatzen duten pertsonen kopuruaren araberakoa da.
|
|
|
“Mila milioi pertsona hondatzen ari diren edo gatazkek larriki eragiten dieten
|
egoeretan
bizi dira”. Munduko Bankuak ohartarazi du, munduko 20 herrialde pobreenen% 80an jartzen baititu liskarrak.
|
|
|
Eibarren bestelako kontuak entzun ziren atzo eguerdian. Etengabeko lasaitasun
|
egoeran
bizi da kluba, eta hori, oso lagungarria da lanerako. Hitz hori erabili zuen Barriusok Ipuruan bildutako berrogeita hamarren bat zaleen aurrean:
|
|
|
Azken egunotan suspense
|
egoera
bizi dute EAJn, edo bizi duten itxura ematen ari dira. Juan Jose Ibarretxe berriro lehendakari izateko hautagai aurkeztuko den edo ez.
|
|
|
Demokrazia? Demokraziaren ordez salbuespen
|
egoera
bizi dugu, makur asko bizi ere, egun, euskaldunok, eta mendekua mendekuaren gainean. Atxiloketak, inkomunikazioak, torturak, kartzelak... ez dira aski nonbait.
|
|
|
Zenbat eta gorago, are handiagoa da arriskua, baina mendi txikietan ere gertatzen dira egoera bortitzak. Larrun mendian (Lapurdi), adibidez, kostaldetik gertu, muturreko
|
egoerak
bizitakoa naiz, oso baldintza bereziak ger ta daitezkeelako edozein txokotan.
|
|
|
Gaitz hori eltxo tropikal batek barreiatzen du, eta aspaldi ez zen gure artean ikusten. Antzeko
|
egoera
bizi izan da Iberiar Penintsulan azken urteotan. Izan ere, 2000an Mallorca eta Menorcako artzainak ezezagun egiten zitzaien gaixotasun baten aurrean aurkitu ziren.
|
|
|
Etorri, entrenatu eta joan; ez da hori bakarrik. Antzeko
|
egoeran
bizi da idazkari teknikoa ere.
|
|
|
Humboldt() politiko eta filologo alemaniarrak, adibidez, Euskal Herria ezagutu eta maitatu egin zuen, baina XIX. mendearen hasieran 100 urteko bizi iraupena eman zion gure herriari. Ikusten zuen diglosia
|
egoeran
bizi ginela: herri xehea euskaraz mintzatzen zen, baina ofiziala zen guztia erdaraz egiten zen.
|
|
|
2) Espainiako eta Frantziako immigranteak ez bezala," hegoaldeko" herrialdeetako immigranteek bazterketa soziala eta prekarietate
|
egoera
bizi dute. Eta ez bakarrik lege aldetik kolokan daudelako, baita gure lan merkatu zatikatuaren eskaeren eta egituraren ondorioz ere, eta gure gizarteko zenbait sektorek baztertzen dituztelako ere bai33 Horren eraginez, kasu eta egoera jakinak alde batera utzita, immigrazioa beti lotzen da prekarietatearekin eta arazoekin.
|
|
|
Hauteskunde hauek, gainera, inoizko interesgarrienak direla esango nuke, gobernu alternantzia posible izan litekeen aldetik. Eta bitxia da antzeko
|
egoera
bizi izan dugun aldiekin konparatzea. Batzuek oraindik" Mendiguren gaztea" deitzen didaten arren (deitzaile horiek ni baino zaharragoak, normalean), baditut urte batzuk eta oroitzen dut EA PNV zatiketa gertatu osteko lehenengo legebiltzarra, orain hogei urte pasa, Txiki Benegasen PSEk EAJk baino bi parlamentari gehiago izan zituenekoa.
|
|
2009
|
|
|
Ondoren, su etena behar beste luzatzen bada, berreraikuntza lana hasiko da. Europako Batasunak milioika euro bideratuko ditu bere berreraikuntza lanetara eta bere zurikeria garbitzera eta, konponbiderik lortu ezean, bere sorreratik gerra
|
egoeran
bizi den Israelek behar denean berriz txikituko ditu behar diren bazterrak.
|
|
|
Hori niri esaten didate. Ez omen dago diskriminaziorik, berdintasun
|
egoeran
bizi omen gara.
|
|
|
Filma pasatu eta gero nik entzun dudana izan da anitzek nire
|
egoera
bizi izan dutela: txikitan euskara genekien, gero eskolan frantsesez egin eta euskara galdu.
|
|
|
gastu sozialari suposatuko liokeenari soilik erreparatuz gero, hondamendi hutsa litzateke. Ildo honetatik, Kataluniako Zahartzearen Institutuak EAErako egindako ikerketa baten arabera, gaur egun 65 urtetik gorakoen %15 menpekotasun
|
egoeran
bizi da eta kopuru hori %50era igotzen da 80 urtetik gorakoen kasuan. Horrek gizarte baliabide asko xahutzen ditu.
|
|
|
Baina baita ikuspegi ekonomikotik ere, zeren, ikusiz zer
|
egoeratan
bizi diren egungo belaunaldiak, ez baita izango dirurik erretiro sariak ordaintzeko.
|
|
|
Ikerketako partaide asko bi munduko
|
egoeran
bizi dira, hau da, ez dira sartu euskararekin lotuta dagoen munduan.
|
|
|
Batez ere, mundu osotik etorritako hogei bat kazetarik norvegiarrak esandakoa errepikatu zutenean. Are gehiago, Cannesen edota Berlinen antzerako
|
egoerak
bizi izan dituztela gaineratu zuten.
|
|
|
Honekin guztiarekin adierazi gura dena da, behialako bizi larriak ahaztuak direla garunaren eboluzioan azkeneko iraultza handia kontsideratzen dena jazo denerako, duela ehun mila urte inguru nahi bada (bi hemisferioen arteko asimetrien ximentzea), edo kulturalki, eztanda sinbolikoa? agerian ikusten denerako berrogeita hamar mila urte duela, beti grosso modo mintzatuz; hots, gizaberearen
|
egoera
bizi borrokan jada aspaldian oso abantailatsua dela, eta engoitik giza espeziearen arta, autobabeseko edo erasoko mekanismoei adina edo gehiago arteari, mitoei, musikari, dantzari dagoela adi. Are, hauekin beztituak dauzkala premiazko zereginak berak, halatan ezen, también las ocupaciones orientadas directamente a la satisfacción de las necesidades de la vida como, por ejemplo, la caza, adoptan fácilmente, en la sociedad arcaica, la forma lúdica.
|
|
|
Ikuspegi kualitatiboarekin jarraituz, azpimarratu beharra dago gizarte antropologiatik kanpo, lekukotzek azpidiziplina eta metodologia zehatz bat abiarazidutela, ahozko historia bezala ezagutzen dena. Folklorearen garapenarekin estukilotuta, haren sorrera eta garapena herrialde gertatu zen, non nagusiki gizarteko behe klaseetako eta marjinazio
|
egoeretan
bizi diren taldeen historiaezagutu eta idazteko baliatu izen den9 Esku artean dugun gaia aztertzeko ikuspegiinteresgarria da ezbairik gabe. Ildo honen baitan lekukotzak historiari dagozkionanalisi eta tresnekin aztertzen dira.
|
|
|
Hauek dira ezgaitasuna duten gazteen lau erreklamazio nagusiak. Oztopoak kendu behar dituzte berdintasun
|
egoeran
bizitzeko. Beren burua “herritar ikusezin” deitzen zaie eta eragiten dieten erabakietan parte hartzea eskatzen dute.
|
|
|
Oso haserre. Gertatzen ari denaren gaineko iritzia plazaratu du, demokrazian ulertu ezin den
|
egoera
bizitzen ari dela ohartarazteko. Zer gertatzen ari da herri honetan?
|
|
|
Zorrotz. Euskal Herrian halako
|
egoera
bizi den bitartean, hauteskundeei begira normal normal jarraitzen dutenen jarrera salatu du. Hori ez du abertzale batek egiten.
|
|
|
Denera, 2008ko lehenengo seihilekoan, 2.400 galdetegi baino gehiago egin ziren. Horien bitartez, Nafarroan bizi den atzerriko biztanleriaren %90 legezko
|
egoeran
bizi direla jakin ahal izan dute.
|
|
|
Cabrek ez du uste katalanez idazten duelako bere egoera munduko gainerako idazleen egoera baino okerragoa denik: Beste hizkuntza minorizatuetako idazleak antzeko
|
egoeran
bizi direla pentsatzen dut, eta nahi duzuna egiten ari zarenez, ez zara kexatzen. Eta nire kasuan gutxiago, asko itzultzen baitizkidate lanak, eta idaztetik bizi bainaiz.
|
|
|
Erizaintza ikasketak amaitu nituenetik duela 14 urte, hainbat
|
egoera
bizi izan ditut Osakidetzan, batik bat prekarietatea. Egindako oposizio guztiak gainditu arren, azken honetan lortu dut lan finkoaren saria, eta joan den urrian Galdakao Usansoloko ospitalean hartu nuen plaza.
|
|
|
Asko dira, halaber, adopzioaren inguruan lanean ari diren elkarteetara jotzen dutenak. Alor askotako laguntza eskaintzen diegu adoptatzeko bidean daudenei, baina, batik bat, antzeko
|
egoera
bizi izan dutenekin esperientziak partekatzeko aukera. Tailerrak eta topaketak antolatzen ditugu horretarako, nabarmendu dute Villarrek eta Barriok.
|
|
|
Urte hauetan Anichi elkartearen laguntza izan dute. Oso garrantzitsua izan da guretzat antzeko
|
egoera
bizi dutenekin esperientziak partekatzea eta haien babesa izatea. Laguntza hori are garrantzitsuagoa iruditzen zaio haurra iritsi eta gero.
|
|
|
Gaixo diren presoek espetxean jarraituko dutela ikusteak, min handia ematen dio Camposi: ?
|
Egoera
bizitzea zer latza den ikusita, geratzen zait min bat. Badakit zenbat familia dauden zain...?.
|
|
|
Arrisku
|
egoera
bizi diren emakumeei hainbat gogorapen egin dizkie Getxoko Udalak. Alde batetik, Udaleko Gizarte Zerbitzuetara jo dezaketela(), han aholkularitza juridikoko zerbitzua eta arreta psikologikoa lortuko baitituzte.
|
|
|
Bebe izeneko gizon batekin geratuta daude arratsaldean. Gabita haurdun dago, abortua legez kanpokoa da eta bietako inork ez du horrelako
|
egoerarik
bizi beharrik izan aurretik. 2006an gidoia idaztera ausartu zenean, konturatu zen bere inguruko jende askok antzeko bizipenen inguruko istorioak zituztela, eta ondorioz, mundu osoari kontatu beharreko zerbait zela erabaki zuen.
|
|
|
Alakrana ren bahiketa bukatzen denean, ontziko patroia Europako Parlamentura gonbidatzeko proposamena egin du EAJk Europako Parlamentuan duen parlamentari Izaskun Bilbaok. Euskal Herriko arrantzaleek Indiako Ozeanoan zer
|
egoera
bizi duten azaltzea nahi du Bilbaok, eta bahiketaren berri ematea. Parlamentuari eskatu dio, gainera, Europako Batasuneko kide diren estatuei mezua bidaltzeko.
|
|
|
Dena den, elkarteek eskaintzen duten laguntzarik garrantzitsuenetakoa da antzeko
|
egoera
bizitzen ari diren guraso eta haurrekin esperientziak partekatzea, hiruren esanetan. Konturatzen zara zu ez zarela bakarra, eta haurrak sendatu egiten direla.
|
|
|
Elebakartasunaren aldekoak izan ohi dira elebitasun pasiboari muzin egiten diotenak, mutur batetik bezala bestetik: elebakartasun indartsuan eroso daudenak alde batetik, eta gaur egun mendetasun
|
egoera
bizi duen hizkuntza baten biziberritzea elebakartasunaren bidetik ikusten dutenak, bestetik, bi biek errezeloz begiratzen diete trebetasun pasiboak bultzatu eta gizartean gutxieneko helburu moduan zabaltzeko estrategiei. Euskararen sustapena arrakastatsua eta iraunkorra izan dadin, ordea, 30? 55 urte bitarteko herritarren %42 erdaldun elebakar multzo hori euskarara erakartzeko estrategia errealistak behar dira, berehala gainera.
|
|
|
ez dute ideia zipitzik zeri zor zaion hain hedapen masiboa (kalkulu batzuen arabera, gutxienez populazioaren herena hilko da minbiziak jota). Sistemarekin kritikoak diren ahots batzuek zuzen lotzen dute produktu kimikoek gure eguneroko bizitzan eskuratu duten presentziarekin, izan ere, XX. mendean aurrez existitzen ez ziren sustantzia kimiko mordoa sortu dugu eta eurekiko ukimen
|
egoeran
bizi gara egunero. Beste ahots batzuek elikagai kutsatuak jotzen dituzte iturburu nagusi.
|
|
|
Kezkaz eta arduraz! Politika eta gobernatze aldetik irtenbide gaitzeko
|
egoera
bizi izan genuen frankismoaren azken urteetan. Egoera larri horren ezaugarriak ziren zuk aipatutako apaizen gose greba, agintariek ezarritako isunak apaiz askori egindako prediku edo protestengatik, eta, batez ere, apaizentzako ireki zen Zamorako espetxe berezia.
|
|
2010
|
|
|
Denok ezagutzen dugu orain dela 35 urte zer gertatu zen, eta Espainiak deskolonizazio prozesua zein modu zabarrean eta lotsagarrian egin zuen. Martxa Berdearen ondorioz, sahararrek euren lurrak utzi behar izan zituzten, eta jakina da milaka eta milaka lagun geroztik zein
|
egoeratan
bizi diren. 200.000 mila lagun errefuxiatu kanpamenduetan bizi dira, eta[...]
|
|
|
Denok ezagutzen dugu orain dela 35 urte zer gertatu zen, eta Espainiak deskolonizazio prozesua zein modu zabarrean eta lotsagarrian egin zuen. Martxa Berdearen ondorioz, sahararrek euren lurrak utzi behar izan zituzten, eta jakina da milaka eta milaka lagun geroztik zein
|
egoeratan
bizi diren. 200.000 mila lagun errefuxiatu kanpamenduetan bizi dira, eta euren jatorrizko lurrean geratu zirenak erabat zapalduta bizi dira.
|
|
|
Menderatuak dira, eta mendetasun sisteman bizitzen ikasi behar du, ikasi behar dugu, eta horretarako, zenbait gaitasun garatu beharrean izaten gara, nola diren obedientzia, menpekotasuna, giza marjinaltasuna… Horiek denak barneratu egiten dira, mendekoari kalte larriak eraginez. Enpoderamentua, berriz, mendekotasun
|
egoeran
bizi direnek ere bestelako gaitasunak gara ditzaten sortu dugu, egoera aldatzeko helburuarekin. Alegia, kontua ez da libre izan arte zain egotea" Aizu, ni ere banaiz!" esateko, baizik eta egoera horretan ere" Aizu, ni ere banaiz!" esatea.
|
|
|
Nafarroako egoera txarragoa dela? Baldintzak emateko abertzaletasunak Nafarroan bizi duen
|
egoeran
bizi behar dugu hemen ere. Bizkaia, Gipuzkoa eta Arabako erkidegoa Nafarroakoaren egoerara iritsi behar al da hori justifikatzeko?
|
|
|
ez euskal hiritar ez euskal gizartean integratuta sentitzeko ez da euskara derrigorrezko elementutzat jotzen. ...ntzak, tresna balio apartekoa ere izan ez duen hizkuntzak, bestalde, itxuraz behintzat, hain balio integratzaile txikia izatea harrigarri suertatzen da. gainera, hirugarren atalean esan den bezala, hizkuntza gutxituak bizirauteko balio integratzaileak berebiziko garrantzia duela gauza ezaguna da. hori dela-eta, partaideen lekukotasunak beste kontzeptu baten bidez aztertu dira, bi mundu (bi munduko
|
egoeran
bizi) kontzeptuaren bidez, hain zuzen, euskarari eta euskarazko ekoizpen kulturalari erreferentzia egiten dietenean besteekin, nirea ez denarekin aurrez aurre jartzen direlako. dimentsio horrek zera adierazten du: euskarari lotutako mundu bat dagoela eta gizateriaren zati batek, euskaraz ez dakienak, ez daukala mundu horretara sarbiderik, gaztelaniak bideratzen duen munduarekin baino ez daukala lotura. hortaz, norbaitek pentsa lezake euskara ikasteak berez ekarriko lukeela euskararen mundura sartzea. baina nahikoa al da euskara ikastea beste mundu horretara, euskararen mundura, sartzeko?
|
|
|
(a) batzuk bi munduko
|
egoeran
bizi dira eta ez dira horretaz jabetzen euskararekin lotutako beste mundu bat dagoenik ere ez baitira ohartzen. hamabigarren adibideak ere beste mundu bat dagoela oharpen falta erabatekoa erakusten du. institutuan a ereduan ibili zen donostiako doa partaideak, urteak igarota institutu berean d ereduan zegoen ikaskidearekin topo egin eta ez zuela ezagutzen kontatzen du, oso modu adierazkorrean, ik...
|
|
|
(c) beste batzuk bi munduko
|
egoeran
bizi dira, mundu horretara sarbiderik ez dutela ohartzen dira baina negatiboki baloratzen dute, mundu horrekiko ezjakintasuna prebentzio, belduredo arbuio jarrerak sorrarazten dituzten aurreiritziz eta asoziazio negatiboz betez.
|
|
|
Batzuk bi munduko
|
egoeran
bizi dira eta ez dira horretaz jabetzen euskararekin lotutako beste mundu bat dagoenik ere ez baitira ohartzen.
|