Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 51

2001
‎hizkuntz politika istilu iturria da eta ez elkarganatzeko bidea. Miguel Sanz presidentearen aldaketaren aurreko egoeraz ari da, noski:
2002
‎Horretaz ohartu behar dugu eta estatu gizonen ikuspegia eduki, zuhaitzaren adarren gainetik begiratu eta ohartu elkarren kontra ari bagara antzeko egoeran ari diren herriak bezala ari garela. Topiko bat dirudi, baina egon naizen instituzioetatik beti aldarrikatu dut negoziazioa irtenbide bakartzat.
2004
‎Zenbait pertsonaje ilustre elkarrizketatu dut azkenaldion. Euskararen egoeraz ari eta normalizazioa gora eta normalizazioa behera dabil euskalduna. Garai batean," diglosia" erabiliko zuten hitzean eta hortzean.
2006
‎Osasun higiene egoeraz ari garela, azterketa mikrobiologikoek erakutsi dutenez bederatzi laginak ongi daude.
2007
‎EKren 86 artikuluan aipatu aparteko eta presazko beharrizana, Gobernuari lege dekretuak emateko gaikuntza ematen diona, beste zerbaiti buruz ari da: ustekabeko egoerei buruz ari da, larriak eta ez hain larriak, presazko jardun arau-emailea behar dutenak eta Parlamentuaren esku hartzeari itxaron ezin diotenak; izan ere, horren eraginez presazko eta beharrezko arauaren onespena gehiegi atzeratuko litzateke, eta hain zuzen ere, araua ahalik arinena aplikatu behar da. Errege dekretu legeak mota honetako egoerek eragindako kalteei aurre egiteko erabili ohi dira:
2008
‎Noski, aitaren egoeraz ari garen arren, ez dugu ahaztu behar amarena ere ez dela erraza: seme alabaren kargu egin behar du eta ekonomikoki kaltetuta ateratzen da gainera, aitak arazo ekonomikoak baditu, haurraren pentsioa jasotzeari utzi diezaioke.
‎Instalazioen egoeraz ari garela, aurreko azterketako panorama ikusi dugu oraingoan ere: ongi baizik ez.
‎Zoladuraren egoeraz ari garela, oso ondo dagoela esan daiteke baina, halaz ere, ibilitako tarteen erdietan akats txiki batzuk topatu ziren guneren batean (irregulartasunak, zikinkeria...).
2009
‎Indarkeriarik gabeko eszenatoki horretaz hitz egitean ETAri buruz ere hitz egiten zuen galdetu diotenean, Etxaidek argitu du: Mugarik gabe, esku sartzerik eta indarkeriarik gabe Euskal Herrian bizi dugun egitura egoerari buruz ari gara eta mota guztietako indarkeriez ari gara.
‎Horrek baditu ere bestelako zailtasunak. Gertakariaren martxa ez oztopatzen ahalegindu behar dugu lehenik eta behin.Bigarrenik, testuinguru publikoetan gertatu ohi diren egoeraz ari garela kontuanharturik, ingurukoen kuriositatea zein kontrol nahia kontuan hartu beharrekoelementuak dira. Halakoetan, elkarrizketa gertakariaren parte bihurtzen da, ez dasoilik elkarrizketatuaren eta elkarrizketatzailearen artean gauzatzen den ekintza, baina izan daiteke ondorengo beste elkarrizketetarako bidea.
2011
‎Ez garelako ari hizkuntza bakar baten egoeraz. Hizkuntzen egoeraz ari gara, hizkuntza guztiek axola digute eta. Eta kontuan hartuta munduan 6.000 hizkuntza badirela, eta gehienak egoera larrian daudela, kalkula dezakegu bizi arteko lana eduki badaukagula, seguru.
‎Kultur egoeraz ari zen filosofo espainiar bati irakurritakoa:
2012
‎Iazko eta oraingo egoera ari naiz konparatzen. Orain hobeto
‎1941ean jaiotako hizkuntzalari galestar honek liburu mordoa dauka hizkuntzen gainean eta hauen inguruko arazoez idatzita. Gauzak (hizkuntzei eta hauen egoerei buruz ari garela) beharrezko tokian jarri zituen, maiz euskarari eta galeserari buruzko aipamenak eginez eta adibideak jarriz. Bi hizkuntza horiek orain bertan antzeko hiztun kopurua daukatelarik (600.000 inguru), munduko hizkuntzen artean eraikitako piramidean ez daude oso gaizki kolokatuta, agian euskara galesera baino zertxobait hobeago dagoelarik (adibide bat jartzearren, galeserak ez dauka oraindik entziklopedia taxuzkorik, nahiz eta espero den datorren urterako kalean izatea lehendabizikoa).
2013
‎«Gazteek aukera gehiago izan edo bilatu dituzte hirian, bereziki goi mailako ikasketak egin dituztenek». Abril Nafarroako egoerari buruz ari da, baina gisa berekoa da egoera Zuberoan eta Nafarroa Beherean ere, eta Lapurdin ere badu zerikusia. Goi mailako ikasketak egiteko, Euskal Herritik joan egin behar izaten dute gazte askok, eta kanpoan hasten dute lan ibilbidea, Frantzia aldean bereziki.
2014
‎Chiapasen diren tzotzil eta tzeltal hiztun komunitateen hizkuntza egoeraz ari zara lanean aspaldi. Zuk, dena den," narratiba" duzu xede.
2015
‎Larunbatean 10:30ean Osinbeltzera bisita egingo dute, harrobia barrutik ezagutzeko. Ibilaldian haren historiaz eta egoeraz ariko dira, herritarren iritzia jasotzeko. Era berean, bilerak egingo dituzte datozen asteetan, bi txandatan banatuta.
‎Gure ikonografiaren erdigunea Nafarroa izanik, nekez ikus genezake/ dezakegu Nafarroa Garaia mendebaldeko hiru herrialdeetatik bereizita. Zalantzarik gabe, gutariko askorentzat interesgarriagoa litzateke burujabetzaren aldeko prozesuaren abiapuntua Nafarroa Garaitik egitea, lurralde batasunera eramango gaituen prozesua, alegia.Haatik, ziur aski Ipar Euskal Herriarekiko zegoen/ dagoen antzeko egoeraz ari gara. Mendebaldeko hiru herrialdetako eskualdeetan bizi garenon ikuspuntutik gure abiapuntua hobea dela uste dugu eta horregatik ziur aski, zintzotasun osoz, Nafarroa Garaiko eskualdeetako euskal herritarrekin batera prozesu bakar batean aritzeko proposamena egiten dugunean, gako nagusi bati erantzuten diogula uste dugu:
‎–Baina ez dio inori axola?. Aliren egoeraz ari da Pedro, eta hura bezala dauden adingabeko hamaika etorkinei buruz ere. –Pertsonak ez du baldintza horretan egon behar?.
‎Beatriz Ovalleren egoeraz ari da, Ovalle familiako adiskide baten emazteak, jelosiak jota, bidegabeki belztua izan dena. –
‎Gizakundeko monasterioko egoeraz ari da. Eskumikua kendu diete, baina haiek tinko daude beren ideian, hau da, Teresa ama priore izendatzekoan; bestalde, asko sufritzen dute, fraide oinutsak (aitor entzuleak) kendu dizkielako.
‎Ladis Goiti eta Jeromo, Balentin eta Jose Ramon lagunak egoera ari ziren klubean aztertzen. Aperitibo ordua zen, eta Zezilia andereak, bermuta edaten zuten bitartean, prestatu zizkien urdaiazpiko kroketa bikain batzuk ari ziren dastatzen.
‎Kooperatiben gakoa da nola bilatu oreka funtzionamendu partehartzailearen eta merkatuan efiziente izatearen artean, diost Heinz ek afaritan. Hego Amerikako egoeraz ari gara. Banuen kezka puntu bat nire gogoeta apur bat urrun ote zegoen hemengo batez bestekotik.
2016
‎Hizkuntza soziologiaren eta horren baitako demolinguistikaren perspektibatik zehaztapen argia egin da inoiz Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzatik, V. Inkesta soziolinguistikoaren lanketan jardundako lantalde teknikoaren eskutik seguruenik. Iparraldeko egoeraz ari delarik, adibidez, euskararen erabileran eragiten duten faktore nagusiak euskaldunen dentsitatea harreman sarean, eta euskaraz egiteko erraztasuna direla zehazten da bertan226 Bi faktore horiez gain, badira beste batzuk ere eragina dutenak, hala nola, lehen hizkuntza, gune soziolinguistikoa eta hizkuntzarekiko interesa. Faktore horiek guztiek fluktuazio jakingarriak dituzte jardungune batetik bestera227"
‎Txanponaren aurpegi bat da hori. «Beste gauza bat da eguneroko lanean zer egoeratan ari den jende asko: frustrazioa, akitzea, nekea, prekaritatea...
2017
‎batetik, erabileraz, gaitasunez edo jarreraz galdetzen denean, egoera horretan aitortzaileek egokitzat dituzten kodeen bidez ematen diote galderari esanahia, haiek ulertzen dutenaren arabera erantzungo dute; eta bestetik, egoera berezia da: aitortzailea bere burua (edota bere etxekoak) aurkezten ari da ikerketa jakin baterako. horiek horrela, zer ote da aitortzaileek ulertzen dutena eta zein egoeratan ari dira erantzuten, oso aspaldiko kezka izan da hau euskal soziolinguistikan.
‎Eta ez jakin xuxen xuxen hau dena zertan amaituko den; gauza batean, bakar batean baina ez nolanahikoan, baitzabiltza oker: nire erialdiko gorabehera eta egoeraz ari zarela, okerragorik eta arriskugarriagorik ezer ezin izan daitekeela diostazunean. Bai ordea.
2018
‎Datuen azterketan sakondu baino lehenago iruditzen zaigu datuak, errealitatea eta teoriari buruzko iruzkin bat egitea komeni dela. Hizkuntzaren egoerari buruz ari garenean galdera asko datozkigu gogora, Ondo ezagutzen dugu hizkuntza egoera zertan den. Euskara, ondo/ gaizki, dagoela esaten dugunean baliozkotasuneko datu fidagarriak dauzkagu?
‎Apaizak «según tengo percibido, se hablaba la lengua Vascongada en todo Ayala» dioenean, Aiara guztiz euskalduna izan zeneko egoeraz ari dela uler daiteke. Baina zer esan nahi du La Lastrak?
‎–Marmarioaz, edo lizunkeriaz, edo gisako beste edozein egoeraz ari zarela, Grazibelen adineko batek berera ekarri ohi du beti gaia, guztia bere jiran jartze horretan nabari baitzaio gazte bati bere izaera propioa: zuri marmarioei buruz entzun ahala, Grazibelek galde dezake bere kautan:
2019
‎Baina, fikzioak eraikitzeko zuen erraztasuna ipuin horietatik harago doa, bere obra guztia hartuz. Eguneroko egoerez ari denean, ezin utzi sentitzeari beste unibertso batetik gertu gabiltzala, gure errealitatea osatzeko fikzioa beharrezkoa dugula. «Debo a la conjunción de un espejo y de una enciclopedia el descubrimiento de Uqbar» (Borges, 1944: 15).
‎Beratarrek ere «gure eskualdean ohitura eta tradizio anitzek emakumeok alboratu egiten gaituztela» diote, eta emakumeen egoeraz ari direla, «indarkeria matxista, lan baldintza prekarioak, balio sozial guttiagoko lanak, lan feminizatuak, soldata arrakalak, edertasun eta kontsumo ereduak...» gogoratu dituzte.
‎Eta ez dakit zergatik edo, bai, badakit. Neure egoeragatik ari naiz negarrez. Istripuagatik, aitak aipatzen duen zorte txar madarikatuagatik, esnatu nintzenetik egun askotan nire gorputza ez dudalako ezagutzen, edo nire gorputzak neu ezagutzen ez nauelako; Rut idiota delako ari naiz negarrez, eta ez zait inporta idiota dela esatea ikaragarri maite dudalako eta aurrerantzean ere berdin maitatzen jarraituko dudalako, nahiz eta gaur muturrekoa emango niokeen aho betean esaten dituen lerdokeriengatik, idiota halakoak.
2020
‎Koronabirusa kutsatzeko aukeratik «hurbil» daudela jakitun, anbulantzietan ere segurtasun neurriak zorroztu behar izan dituzte. Ohiko harat honatak alde batera utzita, ezohiko egoeran ari dira lanean.
‎Iñigo Alzugarai Legazkue lesakarrak, ordea, lanean segitzen du, premiazkoa baita bere egitekoa, anbulantziarekin ibiltzea. Lanean bai, baina ezohiko egoeran ari da. Alde batetik, «higienea zaintzeko neurriak gogortu» behar izan dituzte, «anbulantzian edozein ibiltzen dela ere, desinfektatu egiten dugu», eta bertzetik, eguneroko martxa «aldatu» zaie.
‎Han, 40 bat lagun daude bajan, batzuk birusarekin, gaixorik, ingresatuta… egoera ezberdinetan. Muturreko egoeran ari dira lanean. Aipatzen duzun kasu hori San Frantzisko auzoan gertatu da.
‎Maxixatzen Azkoitiko herri aldizkariko lantaldea ere ezohiko egoeran ari da bere jarduna egiten, eta hainbat erabaki hartu behar izan ditu larrialdi egoera dela eta. Horietako bat da Maxixatzen aldizkariaren apirileko zenbakiari dagokiona; izan ere, taldeak erabaki du alarma egoera bertan behera uztean egitea aldizkariaren bazkideei paperezko edizioaren etxez etxeko banaketa.
‎—Kataluniako egoerari buruz ari haizela! Kataluniako agintariek, hire ustez, huts larriya egin zutela, fantasia eta errealitatia nahastia, eta larrutik ordainduko dutela!
2021
‎‘Josu gustura egon zen liburua idatzi zuen denbora tartean’ Baita gustura adberbioaren ordez kezkatuta erabiltzen badugu ere: Josuren egoeraz ari gara, ez idazteko era jakin batez. Baina pasioz erabiltzen badugu (Josuk pasioz idatzi zuen liburua), Josuren egoera deskribatzen dugu, baina zeharbidez idazteko era bat ere ari izan gaitezke iradokitzen:
‎Objektuari begirako bigarren mailako predikatuekin ere gauza bera gertatu ohi da. Oinetakoak zikin (ak)/ garbitu gabe/ puskatuta itzuli zizkidan esaten denean, oinetakoen une horretako egoeraz ari gara, une horretako ezaugarri bat adierazten; berdin Gutuna irekita eman zioten presoari edo Kalean biluzik ikusi zintudan adibideetan. Adjektiboen edo adberbioen kutsua duten osagarri predikatiboekin erraz ikusten da uneko egoeraren adiera hori.
‎Har ditzagun Soldadua zauritu da eta Soldadua zauritua da perpausak. Lehenbizikoan, iragandako ekintza baten berri ematen da (soldadua zauritu); bigarrena, berriz, soldaduaren egoeraz ari da, iraganeko ekintza baten ondorioz dagoen egoeraz (soldadua zauritu da eta ondorioz, zaurituta dago). Halaber, Munduko politika guztiz aldatua da erraten dugunean, munduko politikaren egoeraz ari gara, eta pairatu dituen aldaketen ondoko egoera erakusten du (‘aldaketak egin dira, eta beraz, aldatua da’).
‎Lehenbizikoan, iragandako ekintza baten berri ematen da (soldadua zauritu); bigarrena, berriz, soldaduaren egoeraz ari da, iraganeko ekintza baten ondorioz dagoen egoeraz (soldadua zauritu da eta ondorioz, zaurituta dago). Halaber, Munduko politika guztiz aldatua da erraten dugunean, munduko politikaren egoeraz ari gara, eta pairatu dituen aldaketen ondoko egoera erakusten du (‘aldaketak egin dira, eta beraz, aldatua da’).
‎Maider Valentzia Nafarroako Ospitale Guneko anestesistak, aldiz, argi du «oso gaizki» direla berriz: «Izurritearen bigarren olatuaren antzeko egoera ari gara bizitzen». Kezkaz begiratzen dio ZIUetako okupazioari buruzko informazioari.
‎Dokumentu horren arabera, Orion eta Aian ez da positiborik izan azken orduetan. Azken egunotan eskualdean gertatzen ari den bezala, Orion eta Aian ere apaldu egin da positibo kopurua, eta egoera ari da apurka hobera egitean. Hala, Oriok 538,16ko tasa du gaur, eta Aiak 1.007,56koa.
‎Musikarion egoera zaila aipatu duzu. Zer egoera ari zara bizitzen?
2022
‎Ez ditu kualitatiboki egoera berriak ekarri, baina areagotu egin ditu lehendik zeuden hainbat egoera. Buruko arazoei dagokienez, Osakidetzan tentsio egoeran ari direla esaten da; bada, tentsioa oraindik handiagoa da hezkuntzan. Jendea akituta dago.
‎Europan prentsa askatasunak duen egoeraz ariko zara gaur Kazetaritza bertatik bertara jardunaldietan —bihar amaituko dira— Nolakoa da egoera?
2023
‎(Krimen arrotzak trilogia poliziakoaren bigarren eta hirugarren lanak ere argitaratu gabe daude oraindik, baina urtea amaitu baino lehen argitaratuko direlakoan nago). Motibazio zirkunstantzialari dagokionez, obra hau dibertimendu posible bihurtuko dena, hemen oso pertsonalizatua bada ere, nire erreforma politikoari buruzko Ipuinaren ildotik, gaur egungo egoeraz ari da, Vicente Molina Foixek" Caza de brujas vasca" izeneko artikuluan (El País, 1997ko uztailaren 22a) definitzen zenaz, adibidez, aintzat hartu dut. Artikulu horri buruz, Doilorkeriaren Historia Unibertsalean agertzeko moduko pasarte bat idatzi du:
‎Kritikoa da, harreman motako memoria berriak finkatzeko aukera ematen digulako, denbora baten buruan gogorarazteko eta hitzez adierazteko aukera ematen digulako. Bizitzan zehar gertatzen zaizkigun gertaera, leku, pertsona edo egoerez ari gara. Memoria horiek egoera edo testuinguru desberdinetan gogora daitezke.
‎«Espero bezala, klima krisia hemen da, eta larria da. Klima larrialdi egoeraz ari gara orain. Horren efektuak ikusgarriak dira; batez ere, gure eskualdean, Mediterraneoan.
‎Haurtzaroaren eta nerabezaroaren testuinguruan normaltasunez sortuko diren esperientzia negatiboak izan eta horiek gestionatzen ikasi behar dute, eta ondoren erakutsi behar diegu kemena eta sendotasun psikologikoa edukitzen, osasun mentala eta autoestimu osasuntsua garatu ahal izateko. Baina, adi, haurtzaroaren eta nerabezaroaren ohiko testuinguruan sor daitezkeen egoerez ari gara, ez heldu batek ondo kudeatzeko zailtasunak izango lituzkeen esperientziez, esaterako, mugikor adimendunen erabilera desegokiaren ondorioz sortu daitezkeenak. Tobias Rose Stockwell teknologo adituak ondo azaldu izan ohi duen bezala, sare sozialetan bizi daitezkeen egoera desa  tseginek apurtu egiten dituzte patogenoekiko beharrezkoak diren kontaktu natural horiek.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia