|
2009
|
|
|
Ikerkuntzak gure inguruko objektuei balio erantsia ematen dien garai honetan, hainbat begirada luzatzeko premia larrian topatzen dugu geure
|
burua
. Askotan, berrikuntzak ikuspegi aldaketa baten beharra dauka, eta gure egunerokotasunean topatzea ez da, kasu gehienetan, ariketa erraza suertatzen.
|
|
|
arazoa larrituz joan da hainbat lan esparrutan, arkitekturaren mundua barne (abokatuak dira, arkitektoekin batera, deformazio hau pairatzen duten beste lizentziatuen kolektibo handia). 40 urtetik beherako profesionalek, maiz, ezegonkortasun egoera batean murgilduta ikusten dute beren
|
burua
. Askoren aburuz, egoera hau proiektuen kalitatearen kontra doa, arkitektoen ogibideak historikoki izandako ospea eta duintasuna zapuztuz.
|
|
|
–Arkitekturitza? hitza datorkigu
|
burura
,. Arkitekto, eta. Ingeniaritza?
|
|
2010
|
|
|
lanean
|
buru
belarri.
|
|
|
% 20 emendatua izan arren, hutsik gelditu zen. Horren karian, CONSTRUCCIONES ARIAZAR S.A. enpresak idatzia igorri zion 1963ko abuztuaren 29an Hogar y Arquitectura ko
|
buruari
, lanen esleipena eskatuz eta dorreen egitura altzairuarekin altxa zitekeela argudiatuz. Proiektuaren egile eta arduradunek ere egitura berriaren alde egin zuten, aurrekontua merkeagoa zela-eta.
|
|
|
Etxebeltz Izarra aipatu, eta Xabierrek eskuak
|
burura
eramaten ditu, proiektuaren inguruan igarotako atsekabe eta tirabiren isla. –Egun eraikitze prozesuan diren etxebizitzak erortzea besterik ez dugu falta!?, dio Xabierrek.
|
|
|
suspertuko duela ematen du. Neure
|
buruari
aspalditik galdetu izan diot, zer dela-eta ez den horrelako araudirik lehenago egin, hor ikusten baitut Euskal Herriko etxebizitzaren arazoa ren erantzuna. Alokairua sustatzea da etxebizitza sozialaren politikarik hoberena.
|
|
2012
|
|
|
Energia, edo energiaren gabezia, ekintza politikoa da. 1905eko Errusiako Iraultzan, adibidez, Azerbaijaneko petrolio putzuen bi herenak erre ziren, armeniarren eta tartaroen arteko liskarretan; gertaerok Persiar Golkoan jazotako irudiak dakartzate
|
burura
, AEBko tropek Kuwait irakiar armadaren eskuetatik berreskuratu zutenekoak.
|
|
|
Salvador bera horren isla da: Biologia eta Psikologian lizentziatua, ekologo gisa aurkezten du bere
|
burua
.
|
|
|
Fernando de Terán hirigileari irakurri genion behin (1) «hasieran hirigintza ingeniarien kontua zen, gerora arkitektoen eskutara pasatu zen, eta orain, geografoei soilik interesatzen zaien kontu bihurtu da». Ekologo moduan aurkezten duzu zeure
|
burua
. Zein da ekologo baten ekarpena?
|
|
|
Zure lanak, bai eta
|
buru
zaituen Agència d. Ecologia Urbana de Barcelona bulegoak ere, hiri mediterraneo konpaktuaren aldarrikapen sutsua egiten du, kasik apologia egiteraino. Ez al dago bestelako eskemarik, zuen tesiak onartzen dituenik?
|
|
|
Jasangarritasunari begira edo, Bartzelona Smart [specific, measurable, appropiate, realistic, time bound] City mugimenduan sartu da
|
buru
belarri. Nola ikusten duzu mugimendu hori zuen lan metodologiaren ikuspegitik?
|
|
|
Berde hitza aipatzean, landa eremua datorkigu
|
burura
. Edota zuhaitza, belardia edo letxuga.
|
|
2013
|
|
|
Bigarrena bat dator arestiko paragrafoan Manuren ikuspegiarekin, eta lehenengoak, berriz, oso era zuzenean aldarrikatzen du pertzeptzioaren existentzia. Esaerak dioen bezala, zenbat
|
buru
hainbat aburu. Errealitate objektiboaren aurrean (existituko balitz?) pertsonak pertzeptzio bat edo jarrera bat aurkeztu ohi du eta berarentzat, gehienetan, horixe da errealitatea.
|
|
|
Hala ere, oximoronaren definizioak dioen bezala, lehengo berba biak nahastuz esangura ezberdineko hirugarren kontzeptua sor daiteke. Saiatuko naiz neure
|
burua
azaltzen: turismotzat hartzen dugu, oro har, nonbaitera joan eta bertako errekurtsoak baliatuta ondo pasatu edota erlaxatzea.
|
|
|
Kontuz ibili litzateke? ea naturaren babestea aldarrikatuz monopolio ekonomikoa oso errentagarria ez ote den eratu galdetu ahal diogu geure
|
buruei
. Baita galdetu ahal genioke diru onura horiek zertan erabiltzen diren... eragindako ingurumen kalteak ekiditeko ala parkeko beste eremu batzuk berreskuratzeko.
|
|
|
Historia berezia du oso. Jacob Roggeveen esploratzaile holandarrak deskubritu zuen 1722 urtean, eta heldu bezain laster bi galdera egin zizkion bere
|
buruari
. Nola demontre heldu ziren polinesiarrak hain urrun dagoen uharte batera?
|
|
|
819) eta hiriaren aurkako ideologia sakonean, baina hirietatik gertu zeuden, nolabaiteko menpekotasun harremana baitzuten. Aberatsen bizitoki auzoek zein teknologia parkeek batasun tematikoa edo irudi batasuna dute ardatz eta haien helburua ikusle zein erabiltzaileek
|
buruan
duten irudi abstraktua indartzea da (Lynch, 1998: 86), azken finean irudi horrek nortasuna edo leku baten partaide izateko harrotasuna sustatzen baitu.
|
|
|
banatu zituztela; izan ere, Et in Arcadia Ego (eraiki gabea) (16) leloa izan zen garaile eta V1 bertsioak ez zuen saririk eskuratu. Taldearen
|
buru
Oteiza eta Fullaondo ziren, biak ala biak nortasun sendokoak, eta taldeak proiektua pentsatu eta sortzeko prozesuan harritzekoa da Aurreproiektuaren hiru bertsio aurkeztu izana, Memoria bakarrekin.
|
|
|
Euskaltzaindiak utopia hitza bakarrik onartzen badu ere, denok, distopia hitzari aurkako zentzua ematen diogu eta bien arteko dikotomia argi ikusten dugu. Hala ere, arkitekturaren munduan sartuta gabiltzanok utopiaren eta distopiaren arteko marra oso fina dela erakusten diguten adibide asko ditugu
|
buruan
. Nola ahaztu Le Corbusierren Ville Radieuse?
|
|
|
Mugimenduaren hiria, nomaden hiria, aldaketaren hiria dator
|
burura
, azkarra, aldakorra, informea den hiria. Norbanakoen mugimenduan ehundutako nodo mapa, momentu zehatz batean jasoa eta hurrengo segundoan guztiz aldatzen dena.
|
|
|
Lau adibide ditut
|
buruan
. Lehena Sistema de equipamientos domésticos de uso temporal para el barrio de Lavapiés (5), Isabel Gutiérrez Sánchez-ena.
|
|
|
Gure lana da, arkitekto gisa eta gaur egungo krisi garaian, gure testuinguru sozial, ekonomiko eta kulturaletik irakurtzea eta gure arkitekturarekin kontsekuente izatea. Ideia eta formen arteko erlazioa beti indartsua dela gogoratzea beharrezkoa den momentu honetan, zenbaitek akaso momentu batez gelditu eta beren
|
buruari
galdegin liokete ea beren arkitekturaren oinarrian dauden ideiak beste norbaitek ezartzen dituenean, ez al duten formaren kontrola ere galtzen, eta ondorioz ez al diren beraiek, arkitekto gisa, iritzirik gabeko tresna bilakatzen.
|
|
|
Gizaki orok bere
|
buruari
galdetu izan dio noizbait, zer utziko ote zuen bere atzean heriotza ate joka izatean; era berean, gizadiak ere galdera bera egin dio bere buruari: Nolako planeta utziko lukeen lurrazaletik desagertuko balitz, edo behintzat bere presentzia asko apalduko balitz.
|
|
|
Gizaki orok bere buruari galdetu izan dio noizbait, zer utziko ote zuen bere atzean heriotza ate joka izatean; era berean, gizadiak ere galdera bera egin dio bere
|
buruari
: Nolako planeta utziko lukeen lurrazaletik desagertuko balitz, edo behintzat bere presentzia asko apalduko balitz.
|
|
|
Kasu hauei kontrajarriak, Mad Max 2 (1981), Fallout (1997), Six String Samurai (1998) edo The Book of Eli (2010) dauzkagu, non medioaren suntsipenaren ondoren (gerra nuklearra edo hondamendi ekologikoak direla-eta) giza dekadentzia hasten den. Kontakizun horietan gizakiak Lur planetako ia azken espezie bizidun bezala irudikatzen du bere
|
burua
. Inongo landaredirik gabeko desertuetan, giza eraikuntza gutxi batzuk azaltzen diren paisaietan garatzen dira narratzen diren abenturak.
|
|
2014
|
|
|
Oin karratuko eliza zistertar baten oina. Trazadura eskema Cambraiko Notre Dame Saint Marieko
|
buruaren
oinaren ondoan. Bi marrazkiez sistema bat irudikatzen dutela esan dezakegu, arkitektura elementu zehatz bat baino gehiago.
|
|
|
Bergerrek egindako sailkapenean, Sainzenean ez bezala, marrazkigintzan egilearen sormen grina agertzen da, barneko deabruak uxatzeko ekimen bezala zenbaitetan: «Kategoria honetako marrazkirik garrantzitsuenak, ordea, artista obsesionatzen duten oroitzapenak exorzizatzeko egoten dira, irudi jakin bat behin betiko
|
burutik
kentzeko, paperera eramanez». Behar bezala ikusten du Bergerrek marrazkia, eta ez helburu jakin baterako eraikuntza prozesu bat, adibidez ezinbestekoa den prozesu bezala.
|
|
|
Irudi horretan, tinta beltz eta gorriz marraztutakoa, proiektu baten oinplano bat baino gehiago, proiektu ideal baten adierazpen diagramatikoa azaltzen da, gaur eguneko flow chart direlakoekin zerikusi handiagoa izan dezakeena arkitektura planta tradizional batekin baino. Diagrama horren bitartez, beneditarren monasterio berriak sortzeko arauak eta proportzioak topa daitezke; non eliza, non klaustroa, non baratzea, non gelak... ez da, hortaz, greziarrek zeukatenetik asko aldentzen, eta existentzialismo batetik eratorritako ideiatik dator marrazkiaren eraketa, hots, eraikitzailearen buruan besterik ezin da proiektua existitu, eta behin marraztua, hau da,
|
burutik
paperera igarotzean, ideiak zimurtzera eta galtzera joko du. Ildo horretan, greziarrek egin nola, planta eskematiko bat nahikoa izan zitekeen proiekto osoa azaltzeko, altxaeren eta plantaren arteko erlazioa zuzena baitzen, hots, ez ziren eredu edo proiektu ezberdinak ikusten, baizik eta tipologia ezberdinak.
|
|
|
Hortaz, historio labur honetan azaldu dugun bidea joan eta etorrikoa dela eman dezake; esan bezala, greziarrek zein gotiko aroko harginek eraikinaren «ideia», eta ez «proiektua», zuten
|
buruan
. Nolabait, marrazten zena marrazten zenean ez zen eraikina, eraikina sortzeko prozedura edo algoritmoa baizik.
|
|
|
Silarriak tizoika daude paratuta, luzealdea hormaren lodian barneratzen delarik. Silarrien
|
burua
da hortaz ageriko aurpegia, eta horien zabalera, ondorioz, harrien zeharkaldeak ezarritakoa: 56 cm inguru; horixe da eraikinaren oin karratua osatzeko baliatu modulua.
|
|
|
Zenbat
|
buru
, hainbat aburu. Euskal sortzaileen marrazkiak.
|
|
|
Arkitekto bakoitzak badu ideia jakin bat adierazteko modu berezia, eta sarritan eraikinarena bera ideia bilakatzen da; 1922an, ospe eta hedapen handia lortu zuen Chicago Tribune egunkarirako lehiaketak, Walter Gropius, Adolf Loos, Bruno Taut edo Eliel Saarinen arkitekto ezagunen ekarpenekin. Esaera zaharrak dioen bezala, «zenbat
|
buru
, hainbat aburu», eta lehiaketarako ideia nagusiak «munduko bulego eraikin ederrena eta bereizgarriena eraikitzea» lehiaketako oinarriek zioten bezala momentuko buru adimentsuenen interpretazioa jaso zuen, irudietan islaturik.
|
|
|
Arkitekto bakoitzak badu ideia jakin bat adierazteko modu berezia, eta sarritan eraikinarena bera ideia bilakatzen da; 1922an, ospe eta hedapen handia lortu zuen Chicago Tribune egunkarirako lehiaketak, Walter Gropius, Adolf Loos, Bruno Taut edo Eliel Saarinen arkitekto ezagunen ekarpenekin. Esaera zaharrak dioen bezala, «zenbat buru, hainbat aburu», eta lehiaketarako ideia nagusiak «munduko bulego eraikin ederrena eta bereizgarriena eraikitzea» lehiaketako oinarriek zioten bezala momentuko
|
buru
adimentsuenen interpretazioa jaso zuen, irudietan islaturik.
|
|
|
Komunitatean sortzen den autoeraikuntzak norbanakoaren, taldearen eta espazioaren eraldaketa hirukoitza dakar: haren irismenak espazioaren sorkuntza bera gainditzen du, prozesuaren gaitasun hezitzaile eta sortzailearen sakontasunaren arabera, pertsonak, gizabanako gisa eta talde gisa, euren
|
burua
eraikitzen doaz, euren patu amankomuna espazioaren eraikuntzarekin batera, modu paraleloan, sortzen dutelarik. Horrek, horrela ulertuta, autogestio estatusa ematen dio espazioaren sorkuntzari, eta halabeharrez espazioa lortzetik haratago joatea dakar (Wiesenfeld, 2001:
|
|
|
Eta honetan dihardugun gehienok, bizitzan gutxienez behin, elementu kopuru txiki bati dagokion emaitza eskuz lortu dugu, eta ondo egin dugun ziurtatzeko ordenagailuak eskaini digun emaitzarekin konparatu dugunean eta emaitzak bat etorri direnean poz hori sentitu dugu. Kalkulu erraldoi hauetan egindako akats txiki txiki batek emaitza zuzena ez lortzera eraman gaitzakeenean, nik nahiago dut deribatu partzialeko ekuazioen ebazpena makinaren esku utzi eta problemaren definizioa eta emaitzen interpretazioa izatea nik eskuen laguntzaz eta
|
buruaren
laguntzaz egingo ditudanak.
|
|
|
Gure proposamena jende helduaren betiko etxea egokitu eta moldatzean datza, tresna automatizatuekin eta robotizatuekin. Pertsona helduak bere
|
buruaren
kontrola duen bitartean, nolabaiteko tresnen bitartez bere eguneroko zereginak egiteko erraztasunak izan ditzan saiatzen gara. Nolabait, hegazkinetako pilotu automatikoak bezalakoa da, hegazkina bakarrik joan daiteke, betiere pilotuak gertatzendenaren kontrola du, baina ezbeharren bat gertatuz gero, automatikoki neurriak hartzen dira bai hegazkinetik beretik, bai kanpoko laguntzaren bitartez.
|
|
|
Fisikoki minduta, baita zauritua ere, bukatu nuen, oraindik ere ondorioak jasaten ditut. Stuttgart-en ikasi nuen, alegia, bertan Benz eta Porsche bezalako autogintza industria indartsua egonik, neure
|
buruari
galdetu nion ea eraikuntzan antzeko teknikak erabil zitezkeen. 1980an Sindelfing en egonaldi bat egin nuen Benz fabrikan eta hantxe ikusi nuen lehen aldiz robot soldatzaile bat.
|
|
|
Arkitektoak, noski, prozesu guztia eduki behar du
|
buruan
, ezin ditu ahaztu bere proiektu eta helburuak; aitzitik, horiek komunikatu eta erabakiak hartzeko irizpide bilakatu behar ditu.
|
|
|
Arkitektoen eta teknikarien arteko erlazioa ez da oso erraza izan zenbaitetan. Zer gertatzen da
|
burua
marrazki eta ideietan murgilduta duen arkitektoak eta proiektuaren nondik norakoak ezagutzen ez dituen esparru teknikoko profesional batek lan egiten dutenean. Tailerrera planoak iristean, teknikariak datuak falta direla ikus dezake edo oso neketsua eta zaila dela egiten, diseinatzaileak makinaren lan sistema kontuan eduki ez duelako; langileak ez du ulertuko zailtasuna dakarten detaile horiek inportanteak direla eta, teknikoki beharrezkoak ez badira ere, ezusteko emaitza jaso dezake arkitektoak.
|
|
|
Betelan izaera horrek, antza, Antxoren etorkizuna behartu du. Betelan izateak berak bere
|
burua
doako zerbait balitz bezala ulertzera bultzatu izan balu bezala; ekidin ezineko garapenaren kolpeek min egingo ez baliote bezala, ezerezetik sortu den horri, kasualitatezko horri, lokatzetik sortua, amen.
|
|
|
Antxo gaztea da, haurtzaro eta nerabezaro latza izan duen gaztea. Bere
|
burua
garatzeko lan egiten hasi dena, zerbait izatera iristeko edo, eta pasatako garratz horiek indarra ematen diote zama bilakatu beharrean.
|
|
|
Lapur txiki, yonki eta etxegabeek ezkutaleku, aireratze pista eta babestoki bat dakusate, beraien
|
burua
ikusezin bilakatzen duen kutxa miresgarria.
|
|
|
Lanean zaudenean, obra inoiz ez dela amaituko dirudi, nahiz eta egun batean ohartzen zaren jada etxean bertan ari zarela lo egiten, sukaldean aritzen eta bizitzen, nahiz eta zeure
|
burua
ia ez ohartu leku hori zure obra izatetik zure etxea izatera pasatu dela. Landetxe bat izanik, beti egongo da zerbait egiteko, baina betiere etxe barnean egin beharreko lanak izango dira eta ez etxea bera egiteko lanak.
|
|
|
Lan munduan erremintak eta materialak erabiltzen ikasi dugu, horrela etorkizunean egin diren konponketak egiteko gai izango gara. Agian, zenbait pertsonarentzat hori ez da oso garrantzitsua, baina orain arte inoiz ez dugu geure
|
burua
trebetzat hartu, eta orain ere ez gara, baina igeltserotza, brikolaje edo arotzeria lanak egiteko baliabide gehiago izango ditugu.
|
|
|
Galegoz ari dira. " Hau bitxia, orain bai ez duela honek Bilbo ematen?" diotsozu zeure
|
buruari
.
|
|
|
Eta horrek ere, hein batean, komunitatea sendotu egin zuen. Urte asko itxaron behar izan zituzten, beren
|
burua
" salbu" eta legearen barruan ikusi zuten arte. Nahiz eta, gaur diotenez, eraispenaren mehatxuari sekula sinesgarritasun handirik eman ez zioten, ezinegona, zalantza, hor zegoen.
|
|
2015
|
|
|
Arkitektura proiektuak beti pentsatu izan dira
|
buruarekin
. Ordenagailua lanerako tresna bat baino ez da.
|
|
|
Egia da hirigintzan lan egiten dugunok hartu izan oi dugula proiektuen premisatzat landu beharreko espazioaren aurretiko egoera, baina gehienetan itxura zein funtzionamendu aldetik soilik egiten diren azaleko azterketa horiek ez dira nahikoa. Gainera, teknikariok normalean, espaziotik kanpo kokatzen dugu geure
|
burua
, plazan jokatzen ez duen langilea, kanpotik begiratzen eta diseinatzen duena, bere lana egin eta joango dena, eta jarrera hori ere gaur egungo jendartearen eraldaketara egokitu beharra dago. Teknikaria agente bat gehiago izango bada, plazako jokalari ere izango delako.
|
|
|
Definizioak berak dio paisaia lurraldearen zati bat dela, bertako biztanleek hautematen duten moduan.Argi adierazten du paisaia ez dela lurraldearen baliokidea. Paisaia dela guk geure
|
buruan
sortzen dugun irudi bat, lurralde horrekin harremanetan sartzen garenean, eta gainera errekonozitzen du ikuspegi horren alde indibiduala; hau da, nik eta zuk paisaiari begiratzen diogunean, paisaia desberdinak ikusten ditugu gure esperientzia pertsonalen ondorioz. Baina esperientzia kulturalak ere, hau da, gizarte osoak partekatzen dituen esperientziak eta urteen poderioz eta kulturaren bitartez transmititu dituenak, horiek ere, bakoitzak ditugun paisaiaren betaurrekoetako kristaletan daude.
|
|
|
«Estatu Batuetako Konstituzioak ez du zoriontasuna bermatzen, soilik haren bilaketa. Pertsona bakoitzak, bere
|
buruarentzat
lortu behar du», idatzi zuen Benjamin Franklin() zientzialari eta estadista amerikarrak. Antza, orain segurtasuna amestea besterik ez zaie geratzen?
|
|
|
Errepublika ezin da izan, definizioz, «independentea», zerengandik norengandik independente izango litzateke? bere
|
buruarekiko
–balizko inperialismo «kanpotar» baten opresioarekiko?
|
|
|
Gurutzegune hodi kategorial hauek joan etorrikoak direlako froga lengoaiaren inguru hiztunean aurki dezakegu: beti aditu izan diet zaharrei gu esamoldea, aspalditik erruz erabilia bakoitzak bere
|
burua
bakarka subjektu gisa izendatzeko orduan, gizabanakoa, egitura gizarteratzaile zabalago batean partaide bat gehiago sentitzen den sintoma edo adierazle: «gure etxejaunak» (baserriko arbaso guztiak presente), edo «gure aita» (seme bakarrak), «hemen gabiltza» (taldean sentituz), «gure fabrikan lanean» (enpresariarena izaki)?
|
|
|
Baina Oteizak
|
burua
aterako balu, eta egun frontoietan gertatzen ari dena ikusi, ziurrenik hain propio zituen haserrealdi haietariko bat oparituko liguke: gaur, metafisikotik ezer gutxi dute frontoi berriztuok, ikuskizunaren gizartean telebistaren show geldiezinak ez badu jasotzen, errealitatea ez da existitzen (pilota partidak suntsitu egingo lirateke diru-laguntzarik gabe), eta motibazio optiko gestaltiko bategatik, etxeetako pantaila pribatuetan eta tabernetako aparatu publikoetan dena ongi ikus dadin, xehetasun bat bera ere galdu gabe («benetako» errealitatean baino hobeto), paretak kolorez margotu ziren (berdez, urdinez, beltzez eta oraintsu granatez ere), pilota albinoari begiz jarraitu ahal izateko.
|
|
|
Aldi berean, fanum alokuziotik datoz «fanatiko» eta «fanatismo» esamoldeak, hau da, «tenpluarekiko fidelegia» litzatekeena. Tenpluak apurtzen dabiltzanak profanatzaileak dira beraz, hots, «sakratua errespetatzen ez dutenak» beraiek dira, beren
|
burua
munduko «sakratuentzat» dutenak, iluminatu profanatzaile bilakatu direnak. Hain zuzen, sakratu sentitzen dena, profanotasun orori «argia kentzen» saiatuko da.
|
|
2016
|
|
|
Noiztik ote zeuden haren etxe gaineko baratzeak, Kontxa pasealeku azpiko merkatuak edo Atotxa dorreko txirrista? Une batez Orson Wellesen Munduen Gerra irratsaioa etorri zitzaidan
|
burura
.
|
|
|
– Diskurtsoak eraberritzen dituzte talde kontzientzian lan eginez, baina helburu oso ezberdinak
|
buruan
izanda. Espazio hauen aktibazioak adoretuta dauden erabiltzaileen proaktibitatetik garatzen dira, leku horietara doazen pertsonak sortzen den paisaia eta identitatearen euskarria direlarik.
|
|
|
industrializazio betean, Gasteizen finkatzen ari ziren enpresek eskulan freskoa behar zutenean. Beraz, ez da harritzekoa familia gazteen belaunaldi oso bat Zaramagan finkatu izana garai horretan, gaur egun beste auzo batzuetan gertatzen ari denaren antzera, besteak beste, Sal
|
buruan
edo Zabalganan.
|
|
|
Irati Mogo116n Garcia, soziologa. Ikertzaile multitasking gisa definitzen du bere
|
burua
. Egunerokotasunaren soziologian eta ekonomia feministan aritua, bizitza sostengatzeko proiektu kolektibo kolaboratiboetan hartzen du parte, baita horiek aztertu ere.
|
|
|
Tipologiarena bada
|
buruan
darabilgun ideietako bat, gure ikerketaren produktuan (liburuan) publikatuko ditugun fitxa modukoetan jasota agertuko baitira proiektuen tipologiak hain zuzen ere. Horietatik haratago goaz ordea. gure helburua dagoenaren gaineko deskribapena egitea baino gehiago, helduaroko bizitzaren zaintzaren eta jendartea hezurmamitzen duten gorputz ezberdinen arteko interakzioak aztertzeko helburua da gurea.
|
|
|
Gorputz ezberdinez mintzo garenean, hiru gorputz ditugu
|
buruan
: gorputz espaziala (diseinua, bertan diren materialak, ikuspegi arkitektonikoa, urbanistikoa...), gorputz soziala (pertsonen antolaketa, harremanak, egituraketa familiarrak, lagunartekoak...) eta norbanakoaren gorputza (norbanakoek hezur haragizko egiten gaituen gorputzaren ezaugarriak, eraldaketak, baldintzak, sentipenak, biografiak.
|
|
|
Estetika konkretuak sortzea da helburu nagusia, identifikagarriak direnak eta, ondorioz, erraz sal daitezkeenak. ...po geratzen.Ekonomiak eta espektakuluak gure bizitzen gain duten botereak gure izatearen zentzua moldatu du, prozesu horretan bi aro ezberdindu daitezkeelarik: lehenik, Industria Iraultzak ekarritako aldaketa ekonomikoaren ondorioz, garena baino daukaguna izatera pasa ginen; egun aldiz, ekonomiaren emaitza metatuele gure bizitza sozialaren osotasuna betetzen duten honetan, daukaguna izatetik geure
|
buruaz
erakusten duguna izatera pasa gara (Debord, 20lS: 42).
|
|
|
Tutoretza orduetan irakasleekin errespetua, lankidetza, solidaritatea eta berdintasuna bezalako balioen inguruan ikasitakoa ez da barneratzen, praktikan jartzen ez bada. Jarrera horiek eskola ordutegi guztian zehar bermatu behar diren arren, jolastokia leku ezin hobea da horretarako, umeek beren izatea modu libreagoan adierazten baitute hor, baita gainerakoei euren
|
buruaz
adierazi nahi dietena ere, irakasleen gidaritzapean egon gabe (Olano, 2007: 33).
|
|
|
Aldiz, gerta daiteke haurrak beste haurrengandik bere
|
burua
isolatu nahi izatea, edo beste haur batekin bakarrik egon nahi izatea. Horrelako egoeretarako, portaera edo ekintza horiek gauzatzeko, ikastolak biltzeko edo isolatzeko txokoak eduki behar ditu.
|
|
|
Arrisku fisikoetan,
|
buruko
eta gorputzeko zelulei kalte egiten dieten elementuez aparte (instalakuntza elektrikoak, kableak, aparatu elektrikoak, telefono mugikorrak, kable gabeko telefonoak, moketak, gortinak eta abar), soinuaren uhinak eta argia ere lantzen ditu. Hori entzumenaren eta ikusmenaren zentzumenetarako garrantzitsua da.
|
|
|
Egun, marrazki edo bi dimentsioko irudikapenen informazio erauzketa azkarrari arreta handia jartzen ari zaio. Lanbidea BIMen kargaren
|
buru
izan da eta hasierako mugimenduaren berotasunean, ez da pentsatu entrega gaien aldaketan; ondorioz eraikinen informazio eredua mugatu da, izendatzaile komun txikienera; hau da, marraztutako plano multzora (Ambrose, 2006).
|
|
|
Puntu honetara heldu ondoren, irakurleak honezkero galdetuko ote zion bere
|
buruari
, eta arkitekturan zer. Arkitektura alorrean momentuz ez dago jakituria teknikorik ez duten erabiltzaileak modu aktiboan integratu izan dituen Inteligentzia Kolektibo Globaleko esperientziarik.
|
|
|
2 «Irakasleen eta ikasleen arteko erlazioak, alderdi askotan, aurrekari batzuen antzekoak ez ote diren galdetzen diot neure
|
buruari
(kolonizatzaile kolonizatu, goi mailako zibilizazio, behe mailako zibilizazio).
|
|
|
Arkitektura proiektu erreal batean ere bi faseak txandaka daitezke: jolas hutsean murgildu, eta bestalde, joko arautuan
|
buru
belarri sartu, neurtuz eta formulak aplikatuz.
|
|
|
Unibertsitatean ohikoa da talde lanean aritzea, baina normalean talde horiek lagun ala ezagunen artean osatzen dira. Mundu profesionalean, ordea, egunero aurrez aurre ikusten ez ditugun pertsonekin lan egitera behartuta ikusten dugu geure
|
burua
, horretarako plataforma digitalak erabiliz, batak eta besteak txandaka maneiatzen ditugun dokumentuei forma emanez.
|
|
2017
|
|
|
«keria» bata besteari gainjarriak eta horrela metatuak. Alabaina, periferia diogunean, hirigunearen aldameneko auzuneak
|
burura
dakartzagunez, frantsesezko «banliew> hitzak adibidez Pariseko etxadi handiak edo Brasiliako
|
|
|
«erradialak»,
|
buru
eragile batetik hasiz aldirietara hedatzen direnak, teorikoki 360° ko angeluak harrapatuz lehenbiziko direkzioak fintzen doazelarik zentrotik urrundu ahala. Halako ikuskizunak, nola ez, sateliteen grabazioetan atzeman daitezke, ortoargazkietan eta aeroplanozko hegaldietan.
|
|
|
Begirada azkar baten ildoan, Bilboko erdigunea izan daiteke Alde Zaharra eta huraxe besarkatzen duten lehen luzapenak, Abandoko zabalgunea barne eta haren ostekoak. CBD edo
|
buru
estrategiko gorenaren teoria klasikoetan. Hortik aurrera, orotariko etorrera sinergiek «periferia hurbila» edo frantsesentzat «la proche banlieue» gisa ezagutzen ditugun auzoak sortuko ziren batez ere XX. mendeko inpultsoarekin.
|
|
|
Bitartean, horre n guztiaren «aurpegi garbiketarako» Abrako «e raku sto ki jasangarriak» hezurmamitu zaizkigu. Portugaleteko barra ekiditeko burdinazko moila luzea
|
burura
eto rri zaien moduan be rriztu dute, o rain igande jaietako paseal ekua dena. «Exurbietako» parkeez aparte e re
|
|
|
Bero sanoa dagoen egun bat ederra litzateke agian, baina trumoiak ederrago lezake egun bera, lekune eta urruntasunaren zentzua guregana erakarriz. Ostotsak teilatu bat ipintzen du nire
|
buruaren gainean
, oso sabai altua soinu arrastagarriz betea. Leku zabal zabalean nago, lehentxeago deus ere ez zen tokian.
|
|
|
Ikusten duen pertsona batek beti du teilatu bat bere gainean, zeru urdin zein hodei itxura n, edo izarrez jantzita gauez. Gauza bera gertatzen zaio pertsona itsuari zuhaitzen
|
buruak
haizeak zehamatzen dituenean; soinuak zuhaitzak sortzen ditu niretzat, zuhaitzez inguratuta nago lehen ezer ez zen lekuan (Hull, 2013: 27).
|
|
|
Azken irudiak sortzeko autobideko eta erdiuharteko guneak parekatu dira, haien ezaugarriak eta atmosfera kontuan hartuta. Esate baterako, Dan Leckie Way n jartzen banaiz amaitzen ez diren autobiako arkuen artetik iragazten den argiari begira,
|
burura
datorkit penintsulan zaudenean eta kostan kokatuta lakura begiratzen duzun mementoa. Edo Lower Jarvis Street tik mendebalderantz bista zuzenduz, arkuek egiten duten markoa eta horren antz bizia ematen dizula penintsulan ekialdera doan oinetakoentzako bidezidorrean jarrita landarediak biltzen duen eremuari begiratzen diozunean.
|
|
|
«1.000 m2 desira. Arkitektura eta sexualitatea» erakusketaren komisario lanak egin zituen CCCBko erakusketen
|
buru
den Rosa Ferrérekin batera. 2016ko urriaren 25aren eta 2017ko martxoaren 19aren artean egon zen ikusgai Bartzelonako Arte Garaikidearen Zentroan (CCCB).
|
|
|
Egia da bide zaila dela,
|
buruan
finkatuta ditugun ideia, kontzeptu eta formak baitira, konturatu gabe. «Etxebizitza eta familia gure kulturetan dauden bi jainko ukiezin dira, zalantzan jartzen ez diren botere harreman eta zapalkuntzez beteriko feudoak.
|
|
2018
|
|
|
Zeregin hori, Arkitektura zuzendariari zegokion gehienetan, hark baitzuen osperik handiena (García Melero, 1991). Halaxe aurkeztu zuen bere
|
burua
Juan Pedro Arnalek, orduko zuzendariak, beste proiektu bat egiteko, Isasak eta Iparragirrek ezarririko dimentsioak aintzat hartuz bainan indarreko lengoaiaren arabera garbituta. Arnalek 1803ko ekainaren 16an aurkeztu zuen bere proiektua, bai eta Batzordeak eragozpenik gabe onartu ere, haren zuzentasun eta itxura onak zirela-eta.
|
|
|
Hau guztia
|
buruan
, UEUren Arkitektura Sailak topaketa batzuk egiteko asmoa agertu zuen, zeinak 2016 eta 2017an burutu ziren, Eibarreko Markeskoa Jauregian. Deialdia arkitektura, hirigintza zein arkitekturako ikasketekin zerikusia duen edozein lanbidetako profesionalei luzatu zitzaien, mundu profesionalaren eta euskararen inguruko hausnarketa kolektibo bat sustatze aldera.
|
|
|
Azkenik, betiko leloa: euskaldunok geure
|
burua
gutxiesten omen dugu.
|
|
|
Gainera, blokea okupatuta egoteak eraikina legalki berriztatzea oztopatzen zuen, etxegabetzearen mehatxuaz gain? Biztanleek laguntza eskatu zuten museoko OAC puntuan eta ikasleak
|
buru
belarri sartu ziren blokean.
|
|
|
Nik sortzen dut zerbait aportatu nahi dudalako, ez soilik euskalgintzari, baizik eta mundua hobetzeko helburuarekin. Horregatik neure
|
burua
gai sozialetan posizionatzen dut. Aktualitate gaiak inspirazio iturri dira, egunkaria irakurri eta pizten nauen albistea jorratzen dut.
|
|
|
Karrera garaian egin genuen esperimentu bat. Bizpahiru urtez umore zintak publikatzen ibili nintzen aldizkarietan eta neure
|
burua
oso mugatuta ikusten nuen formatura. Beti hasi eta bukatu beharreko istorioak ziren.
|
|
|
Irudiaren gizarte moduko batean gaude, irudia denerako erabiltzen da, eta era berean sentsazio daukat gizartean orokorrean irudi aldetik analfabetoak garela. Ez dakigu geure
|
burua
irudiz adierazten, hau da, gauzak azaltzeko ezintasuna dugu. Bestetik era berean, sentsazioa daukat jendeak ez dakiela marrazki bat apreziatzen.
|
|
|
Ahaldundutako erabiltzaile amateurren paradigma berri honek esfera profesionaletan aldaketa bortitzak eragin ditzake, zenbait kasutan profesionalen egoera indartuz, besteetan ahulduz, haien lan paradigma birpentsatzera behartuz. Egoera honetan, ezinbestean galdetzen diogu geure
|
buruari
nola eragin liokeen arkitekturari profesionaltasuna jasaten ari den aldaketa honek. Posible da lan indar amateurra arkitekturaren produkzioan integratzea?
|
|
|
«Pro Am» a. «Profesional Amateur» a, Leadbeater eta Miller en hitzetan, ez dira profesionalak, eta ez dute beren
|
burua
hala ikusten, beren diru sarreren% 50 baino gutxiago lortzen baitute jarduera horien bitartez. Baina bestalde, tresna eta jakintza profesionalez horniturik, «Pro Am» ek estandar profesionalak lortzeko asmo osoa daukate (Leadbeater & Miller, 2004).
|
|
|
Bloke baten azpian joan daitezkeen erabilerak ere merkatuaren erabakien esku geratzen dira, jarduera ekonomikoentzako espazioak minimora murrizten direlarik. Eskaintzarik badago, pre let gisako akordioetan ixten dira, lur jabeari
|
buruko
minak kenduko dizkion hornitzaile handi bakar bati eskainiz: supermerkatu, gimnasio edota lantokien hornitzaileei.
|
|
|
Bada ez, ekonomia gure esku hartu behar dugu, lurralderako zein ekonomia eredu nahi dugun erabaki, beste herritar eta eragileekin saretu eta proposamenak egin. Pentsatzea eta egitea dagokigu, eskua eta
|
burua
erabiltzea. Ekonomia kontzeptua gure lurraldeetan pentsatu eta jarduera ekonomikoa egin edo alderantziz.
|
|
|
Ez Oarsoaldean bakarrik, baizik eta bakoitzak gure herri eta eskualdeetan, baina argi izan horretarako guztiok parte hartu dugula lan kolektibo horretan. Desjabetzeetatik gatoz, eta desjabetze prozesuek jarraituko dute, baina espazioen borrokan
|
buru
belarri sartu behar dugu. Lurrak elikadura ekoizpenerako babestu behar ditugu, monokultiboak suntsitutako basoak, komunal bihurtu behar ditugu; hiri espazioak bizigarri egin, denok ondo bizitzeko; dena, ekonomia lankidetza horretan garatuz.
|
|
2019
|
|
|
Proiektu horien aurkako mugimenduak lur horien nekazaritza balioa aldarrikatu izan du hasieratik. Lehenengo kasuan Baztango herri bazkaleku handiena izanik, urtero uda sasoian 500 behi
|
buru
alhatzen dira eta gainerako urtaroetan zaldi behor eta ardiak. Denera 80 nekazarik erabiltzen dute.
|
|
|
8 Nafarroan azken hamarkadetan abere
|
buruen
pilaketa eta intentsifikazio prozesu handia eman da. Caparrosoko behitegiak 4.900 ditu eta 1.000 buru inguruko bertze bortz ustiategi daude.
|
|
|
8 Nafarroan azken hamarkadetan abere buruen pilaketa eta intentsifikazio prozesu handia eman da. Caparrosoko behitegiak 4.900 ditu eta 1.000
|
buru
inguruko bertze bortz ustiategi daude. Gainerako azpisektoreetan ere irudiko egoera errepikatzen da.
|
|
|
Egunerokoan, ordea, jarduerak pedagogiarako eta lurralde estrategia konpartitu bat garatzeko denbora gutxi uzten du. Hori dela-eta, sarearen funtzioa bera birpentsatzen hasi zen, barnera begira baino gehiago, bere
|
burua
testuinguru zabalago baten katebegi estrategiko gisa. Izan ere, salmenta jarduerak ekoizpen eta kontsumo aldeetara zabaltzeko indarra egin dezake.
|
|
|
Hizkuntza guztietan bada honi erreferentzia egiten dion esaldi bat. Ingelesez «Beauty lies in the eye of the beholder»; frantsesez «Des goûts et des couleurs on ne discute pas»; guk «Zenbat
|
buru
hainbat aburu» edo «Eder ala itsusi, zein begik ikusi». Are gehiago, ohikoa da gaztelaniaz «sobre gustos no hay nada escrito» esan duenari harrokeria puntu batekin «sobre gustos hay mucho escrito:
|
|
|
San Joan Bataiatzailearen eliza herriaren zaintzailearen omenez eraiki zen eta haren eskultura atearen gainean kokatzen da. Elizaren sorreratik erlijio jardueren
|
buru
izan da, eta ohore ugari izan ditu bere omenez herriko ospakizunetan, gaur egun oraindik ere mantentzen direnak. Ematen du udaletxeak, elizaren aldamenean, espazio fisikoagatik eta monumentaltasunagatik lehiatu nahi duela; fatxada nagusian «Noble, Leal e Invicta» legenda irakur daiteke herriaren ezkutuan:
|
|
|
Gernika bezalako herri txiki batean memoria kolektiboak eta identitateak sekulako garrantzia daukate. Gernikako bizilagunak ez badira sentitzen herriaren parte, komunitatearen parte, oso zaila da herri horrek bere
|
burua
berrasmatzea eta aurrera egiteko aldaketak erdiestea. Memoria ariketa ezinbestekoa da etorkizunera begiratzeko.
|
|
|
Muntatzerakoan «iceberg» izendatu ditugu enborra urperatuta duten zuhaitz hauek, goiko partea bakarrik ikusten badugu ere, ur azpian zegoen lurraren aztarnak direlako. Cesar Soutok eta Luis Avilesek zuzendutako Os días afogados (2015) filma etorri zait
|
burura
. Galizian urtegi baten inguruan egindako dokumentala da.
|
|
|
Teknika hori erabiltzen duten makina bat obra daude, akaso paradigmatikoena Art Spielgeman en Maus delarik, 1992an Pulitzer saria jaso zuen Bigarren Mundu Gerrako juduen holokaustoaren inguruko historia bat. Bertan, juduak, eta bere
|
burua
ere bai, sagu baten modura marrazten ditu Spielgemanek, irakurleari hitz egiten dion bitartean.
|