|
2009
|
|
|
Ahoz aho eta
|
bururik
buru ibili da mende askotan euskara; hitz gutxitan esateko, herri hizkera izan dugu luzaroan gure berbeta. Eta herri hizkera horrek sortu du herri literatura, edo, berba zabalagoetan esanda, herri kultura bera.
|
|
|
Ahoz aho eta bururik
|
buru
ibili da mende askotan euskara; hitz gutxitan esateko, herri hizkera izan dugu luzaroan gure berbeta. Eta herri hizkera horrek sortu du herri literatura, edo, berba zabalagoetan esanda, herri kultura bera.
|
|
|
Orduan ez nintzan iñola ere oartu. Baiña gaur
|
burua
atzera jiratu eta ikusten dedanez, 1954 ko Errege bigarrenaren edo irugarrenaren illuntzean Xabierko gazteluaren oiñetan entzun zan oiu orrek eman zion asiera nere bertso zaar biltzeari.
|
|
|
Hogeita zortzi urte ditu Antonio gazteak. Ordurako,
|
buru
belarri sartua dago bertso munduan. Bi urte daramatza lanean.
|
|
|
erria. Beraren serbitzari biurtu nuan nik nere
|
burua
. Baiña erri orrek ederki saritu du nere lana.
|
|
|
Pello Esnal, euskaltzain urgazle eta Herri Literatura batzordeko
|
burua
|
|
|
Gaur() goizean, Euskaltzaindiaren egoitzako aretoan, PuntuEus elkarteak bere
|
burua
aurkeztu du prentsaren aurrean.
|
|
|
Elena Martinez de Madina, José Antonio González Salazar, Juan José Galdos, Montserrat Ocio eta Blanca Rescalvo ikertzaileak. Knörr hil ostean, Jose Luis Lizundia euskaltzain oso eta Exonomastika batzordeko
|
buruak
hartu zuen bere gain zeregin hori.
|
|
|
Esan bezala, Henrike Knörr zena
|
burua
zela, talde horri egokitu zitzaion egitasmoaren lehen fasea osatzea: artxiboak arakatzea, informazioa sailkatzea, toponimo guztien bilketa sistematikoa egitea.
|
|
|
Martxoaren 16an, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan, Akademiak eta Bilbao Bizkaia Kutxa Fundazioak antolatzen dituzten Resurreccion Maria Azkue Literatur Sariak banatu dira. Sariak Gorka Martinez BBK Fundazioko
|
buruak
eta Andres Urrutia euskaltzainburuak eman dituzte.
|
|
|
Euskaltzaindiaren eta BBK ren izenean, guztiei eskerrak eman zizkien Euskaltzainburuak bai euren presentziagatik, bai eta idazle gazteei literaturara hurbiltzeko egiten duten ahaleginagatik ere; berariaz eskertu zuen Euskaltzainburuak epaimahaikoen lana. Sari honetan BBK k duen partaidetza ere nabarmendu zuen Andres Urrutiak, eta hala esan zion Gorka Martinez BBK Fundazioko
|
buruari
, hain zuzen ere BBK ri esker antolatzen baitira literatur sari hauek.
|
|
|
bildumaren 27 eta 28 liburukiak dira, hurrenez hurren. Aurkezpena Jose Luis Lizundia euskaltzain oso eta Exonomastika batzordeko
|
buruak
eta Elena Martinez Madina liburuen egileak Henrike knörr zenarekin batera paratu zuen lana egin dute.Bestalde, Patxi Uribarrenek eta Manu Ruiz Urrestarazuk hitzaldi bana eman dute.
|
|
|
Euskaltzaindiaren izenenan, Xabier Kintana euskaltzainak eta Akademiaren idazkariak ongi etorria eman zien Adituen Komiteko kideei eta Komitearen izenean Stefan Oeter irakasleak, haren
|
buru
denak, eskerrak eman zizkion Euskal Akademiari izandako harreragatik eta adierazi zuen Europako Gutunaren Adituen Komiteko kideentzat ohore handia dela haren Bilkura egiteko Euskaltzaindian ostatu hartu izana.
|
|
|
Geografia, Matematika, Psikologia, Zuzenbidea... horiek guztiek zerbait zor diote biziaren hiztegiari: Ez luzatzeko, hiztegi orokorrean beso,
|
buru
, erro, oin sailekoak, Matematiketan agertzen dira. Herri psikologian, bestalde, Piarres Larzabalek aspaldian bildu zerrenda erabili du, eta jendeen karakterrak eta ekanduak gehituz, nola erabiltzen diren landare eta animalien izenak baita zeintzuk erabiltzen diren ere ikertu eta azaldu du euskaltzainak.
|
|
|
Zuzenbideari dagokionez, jakina, begi,
|
buru
, esku, oin saileko eta beste aurkitzen ditugu; Geografian aho, begi, buru, oin, sudur. Teknologian, adibidez, aizkorak badu ahoa, besoa eta begia.
|
|
|
Zuzenbideari dagokionez, jakina, begi, buru, esku, oin saileko eta beste aurkitzen ditugu; Geografian aho, begi,
|
buru
, oin, sudur. Teknologian, adibidez, aizkorak badu ahoa, besoa eta begia.
|
|
|
Arnas, begi, bihotz,
|
buru
, esku, lohi (gorputz) bezalako hitzak ditu gogoko Txomin Peillenek, baita baina ez hainbeste izerdi, negar eta odol ere. Animalietan gaineratzen du erbinude, hartz eta otso.
|
|
|
Knörr eta Martinez de Madinarekin batera, José Antonio González Salazar, Juan José Galdos, Montserrat Ocio eta Blanca Rescalvo ikertzaileek osatu duten taldea aritu zen informazioa biltzen. Knörr taldeko zuzendaria zen, eta hil ostean Jose Luis Lizundia euskaltzain oso eta Exonomastika batzordeko
|
buruak
hartu zuen bere gain zeregin hori. Lehen liburua Gasteizko hiriari dagokio, soilik, eta bi zatitan banatzen da:
|
|
|
Lourdesen eman zuen lehen meza, 1958 urtean, eta apaiz bezala jardun zuen, Aizarnan adibidez urte baita Usurbilen ere. 1974an apaiz izateari utzi zion eta kazetaritzari ekin zion,
|
buru
belarri.
|
|
|
Sagrario Aleman Sustapen batzordeko
|
buruak
azaldu bezala, Azken urteotan Euskal Herrira iristen ari diren etorkinen kopurua asko handitu da, eta honek kezka sortu du arlo askotan, baita euskalgintzan ere. Jagon Sailak, euskararen erabilera izanik lan esparru, gai hau jorratu beharra zuen.
|
|
2010
|
|
|
Ezagunak dira testu horrek argitaratua izateko sufritu zituen abentura batzuk: 1937ko apirilaren 26an Gernikan zegoen Olabide, hots, bonbardaketa hasi zenean bere
|
buruaz
ardura gutxi harturik, sugarretan zen etxetik nola edo hala lortu zuen eskuizkribua salbatzea eta Joseba Elosegi gudari kapitainari esker, Kanalako parrokoaren etxeraino eramatea. Istorio beltz honen hurrengo kapituluak Okzitaniako Tolosaraino eramango gaitu, non bizi zen jesuita jaun hau, jesuita izan arren, erbesteraturik; 1942ko irailaren 9an, Arantzazuko Ama Birjinaren egunean hain zuzen ere, zoritxarreko istripu bat izan zuen eta egun gutxira hil zen, eskuizkribua erabat bukatuta eta azken oharrak egiten ari zela.
|
|
|
Liburu eredugarri hau irakurtzean ezin
|
burutik
kendu zein ederra litzatekeen urtero horrelakoren bat ateratzea euskal hizkuntzalari edota, zentzu zabalean, intelektualei buruz argitaratu ahal izatea.
|
|
|
Baina Elkartea zatitu egin zen, eta Jorge Cortesen gidaritzapean San Fermin ikastola sortzeari ekin zioten. Ikastola horren
|
buru
ere izan zen, gurasoek hautatua eta ikastola honetako lehenbiziko ikasleetakoak izan ziren bere semeak. Laster zabaldu zuten ikastolen mugimendu Nafarroa osora.
|
|
|
Liburuan 20 idazle eta ikerlarik gehienak Euskaltzaindiaren Herri Literatura eta Literatura Ikerketa batzordeko kide dira artikulu bana idatzi dute, Akademiaren Literatura batzordeko
|
buru
izan zena gogoan. Hauek dira liburuan parte hartu dutenak:
|
|
|
Ipar Euskal Herrian egin diren inkesta soziolinguistiko gehienetan esku sartu du. Euskal Kultur Erakundeko
|
buru
izana. Bat soziolinguistika aldizkarian, Euskera, International Journal of the Sociology of Language, Jakin edota Jazten aldizkarietan argitaratu ditu bere artikulu zientifikoak.Bere lan batzuk, horietako batzuk elkarlanean:
|
|
|
1983tik erretiroa hartu bitartean, ETB n aritu zen, ardura handiko hainbat zereginetan. 1985ean, ETBko zuzendari eta programazioaren
|
buru
izendatu eta 1988an Eusko Irratia S.A. eta Radio Vitoria S.A.ko zuzendari eta koordinatzaile nagusi izendatua izan zen, eta Radio Euskadiko (Bilbo) zuzendari, aldi berean. 1990 1997 urteetan EITBko euskara eta hizkuntza zuzentzaileen arduraduna izan zen.Kazetari lan ugari argitara eman du Zeruko Argian, Olatzen, Deian nagusiki.
|
|
|
Horretaz gain, azpimarratzekoak diraAntonio Zavala zenak sorturiko Auspoa argitaletxearen eskutik ateratako bertsolaritza lanak. Gaur egunean ere, Auspoa sailean ari da
|
buru
bihotz.
|
|
|
Gaur, martxoaren 9an, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan, Akademiak eta Bilbao Bizkaia Kutxa Fundazioak antolatzen dituzten Resurreccion Maria Azkue Literatura Sariak banatu dira. Sariak Gorka Martinez BBK Fundazioko
|
buruak
eta Andres Urrutia euskaltzainburuak eman dituzte.
|
|
|
Akademiaren Literatura batzordeko
|
buru
izan zenaren omenezko lana da. Euskaltzaindiaren Herri Literatura eta Literatura Ikerketa batzordeetako kideek artikulu bana idatzi dute, hainbat gairi buruz:
|
|
|
Bilbon Euskaltzaindiaren idazkariak, Xabier Kintanak, Bibliotekako Zuzendariak, Pruden Gartziak, eta Onomastika Zerbitzuko
|
Buruak
, Mikel Gorrotxategik, Akademiaren egoitza erakutsi, erakundearen historia gorabeheratsua kontatu, arlokako zeregin eta betekizunak jakinarazi eta Euskaltzaindiaren osaera, helburu, jardupide eta zereginak azaldu zizkieten xeheki. Bisitariek den dena interes handiz ikusi eta ikuspegi askori buruzko galderak egin zituzten, funtzionamenduaren xehetasunez batik bat, hizkuntza akademia baten barne jarduera ahalik eta ongienik jakiteko.
|
|
2011
|
|
|
balioespen saioa iburua aurkeztuko du Euskaltzaindiak, Bilbon, egoitzan. Mikel Zalbide euskaltzain oso eta Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Euskara Zerbitzuaren
|
burua
da egilea eta Akademiak argitaratzen duen Jagon bildumaren 11 zenbakia da.
|
|
|
Hitzarmena sinatu ondoren, Euskaltzaindiak berehala osatu zuen lana burutu behar zuen taldea. Esan bezala, Henrike Knörr zena
|
burua
zela, talde horri egokitu zitzaion egitasmoaren lehen fasea osatzea: artxiboak arakatzea, informazioa sailkatzea, toponimo guztien bilketa sistematikoa egitea.
|
|
|
Gaur, martxoaren 22an, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan, Akademiak eta Bilbao Bizkaia Kutxa Fundazioak antolatzen dituzten Resurreccion Maria Azkue Literatura Sariak banatu dira. Sariak Gorka Martinez BBK Fundazioko
|
buruak
eta Andres Urrutia euskaltzainburuak eman dituzte.
|
|
|
Bere enpresan lankide zuen Manuel Landaluze txistulariarekin txistua ikasi zuen eta dantza taldeen ekintzak eta bidaiak antolatzeari ekin zion. 1955ean Txistularien Elkarteak berriz indarra hartu zuenean,
|
buru
belarri aritu zen lanean. 1957an Txistulari Udal Akademiaren sorrera bultzatu zuen, Bilbon.
|
|
|
Bisitariak amerindiar hizkuntza nagusien ordezkariak ziren: Lidia Marisol Cabrera eta Martha Sandra Bustillos (Boliviako aimaradunak); Gualberto Vicente Quispe eta Leonor Zoraya Chavez (Boliviako kitxuadunak); Cesia Beatriz Chocori eta Carmen Curihuentro (Txileko Mapuzugun hizkuntzadunak); Cesar Daniel Teleguario, Jose David Catu eta Pedro Oscar Garcia (Guatemalako kaqtxikel maia hizkuntzadunak, azkena Maia Hizkuntzen Akademiaren
|
Burua
); Cesar Pilataxi Lecho, Carlos Yamberla, Luis Arturo Muyulema, Maria Hilda Chaluisa eta Oscar Sacha Rosero (Ecuadorko kitxuadunak), Yazmin Yadira Novelo eta Bella Flor Canche (Mexikoko maia hizkuntzaduna); Aldegundo Gonzalez (Mexikoko nawatl hizkuntzaduna) eta Miriam Viviana Gonzalez (Kolonbiako nasa yuwe hizkuntzaduna, bertako Kultur Ministerioko aholkularia). Guztiak hizkuntzalaritzan, bertako mintzairen irakaskuntzan, eragile elkarteen buru edota kideak eta suspertze programetan adituak.
|
|
|
Lidia Marisol Cabrera eta Martha Sandra Bustillos (Boliviako aimaradunak); Gualberto Vicente Quispe eta Leonor Zoraya Chavez (Boliviako kitxuadunak); Cesia Beatriz Chocori eta Carmen Curihuentro (Txileko Mapuzugun hizkuntzadunak); Cesar Daniel Teleguario, Jose David Catu eta Pedro Oscar Garcia (Guatemalako kaqtxikel maia hizkuntzadunak, azkena Maia Hizkuntzen Akademiaren Burua); Cesar Pilataxi Lecho, Carlos Yamberla, Luis Arturo Muyulema, Maria Hilda Chaluisa eta Oscar Sacha Rosero (Ecuadorko kitxuadunak), Yazmin Yadira Novelo eta Bella Flor Canche (Mexikoko maia hizkuntzaduna); Aldegundo Gonzalez (Mexikoko nawatl hizkuntzaduna) eta Miriam Viviana Gonzalez (Kolonbiako nasa yuwe hizkuntzaduna, bertako Kultur Ministerioko aholkularia). Guztiak hizkuntzalaritzan, bertako mintzairen irakaskuntzan, eragile elkarteen
|
buru
edota kideak eta suspertze programetan adituak.
|
|
|
1984an abian jarri zen egitasmo honen
|
buruak
hauek izan dira: Jean Haritschelhar, Beñat Oihartzabal, Andolin Eguzkitza eta Adolfo Arejita, gaur egungo zuzendaria dena.
|
|
|
Joan Mari Torrealdai da Euskaltzaindiko bibliotekari akademiko eta Azkue Biblioteka batzordeko
|
buru
berria, eta Miren Azkarate Argitalpen batzordeko kide berria. Aurreko ostiralean, Euskaltzaindiak hil bakoitzaren amaieran egin ohi duen osoko bilkura bildu zen Gipuzkoako Foru Aldundian.
|
|
|
Jose Antonio Arana Martija Euskaltzaindiko Bibliotekaria, eta Azkue Bibliotekako batzordeko
|
burua
izan zen 1995etik. Era berean, Akademiako Argitalpen batzordeko kide ere bazen, 1989tik.
|
|
|
Euskaltzaindiko Bibliotekariaren funtzioak estatutuen 14 eta barne erregelen 92 artikuluan jasoak ditu Akademiak. Bibliotekariari dagokio, besteak beste, Akademiaren liburu, esku izkribu eta gutunak gorde eta kontserbatzea eta Azkue Bibliotekaren organo gorenaren
|
buru
izatea.
|
|
|
Euskaltzainburua
|
buru
duen Argitalpen batzordearen eginkizunak, berriz, Akademiaren 98 barne erregeletan daude jasota. Berari dagokio argitalpen guztiak, edozein delarik haien euskarria, programatzea eta onartzea.
|
|
|
Partaideak hauek izan ziren: Joan Anton Rabella Institut dEstudis Catalans eko Oficina d Onomasticako arduraduna, Pou Nadal TV3 telebistako Hizkuntza Zerbitzukoa, Jose Luis Lizundia euskaltzain eta Euskaltzaindiko Exonomastika batzordeko
|
burua
eta Asier Larrinaga EITBko Euskara Zerbitzu arduraduna.
|
|
|
Euskaltegiaren izenean Arantza Camarero zuzendariak sinatu du eta Euskaltzaindiarenean, Andres Urrutia euskaltzainburuak. Pedro Alberdi Bilbo Zaharra Forumaren
|
burua
eta Xabier Kintana Euskaltzaindiaren idazkaria bertan izan dira.
|
|
|
Hurrengo hitzaldia bihar, urriaren 19an, izango da. Jesus Mari Makazaga euskaltzain urgazle eta EHUko Euskara Zerbitzuko
|
burua
Elgoibarko ahozko euskaraz mintzatuko da. Izan ere, izen bereko liburua publikatu zuen Makazagak, EHUk eta Euskaltzaindiak argitaratua, eta apirilean aurkeztu zuen Akademiaren egoitzan.
|
|
|
Espainiako Zientzia eta Berrikuntza Ministerioan, Euskaltzaindia ikerkuntzarako entitate gisa inskribatu da. Akademia sorreratik bertatik ikerkuntza lanetan dabil
|
buru
belarri, baina azken urteotan areagotu egin du arlo horretan egiten duen ahalegina. Hala bada, Euskaltzaindiaren Hiztegia.
|
|
|
Jardunaldi horien nondik norakoa azaltzeko, prentsaurrekoa egin dute gaur, Arabako Foru Aldundian, bi erakundeek. Aldundiaren izenean, Iciar Lamarin Arabako Foru Aldundiko Euskara, Kultura eta Kirol saileko diputatua izan da, eta Euskaltzaindiarenean, Sagrario Aleman Sustapen batzordeko
|
burua
eta Manu Ruiz Urrestarazu Akademiaren Arabako ordezkaria.
|
|
|
Iciar Lamarain Arabako Foru Aldundiko Euskara, Kultura eta Kirol saileko diputatuak, Andres Urrutia euskaltzainburuak, Sagrario Aleman Sustapen batzordeko
|
buruak
eta Erramun Osa batzordeko idazkariak zabaldu dituzte Jardunaldiak. Egun osoan zehar eman diren hitzaldiak laster argitaratuko dira hemen.
|
|
|
Bernardo Atxaga zuzendariarekin batera, Andres Urrutia euskaltzainburuak eta Gorka Martinez BBK Fundazioko
|
buruak
aurkeztu dute aldizkaria. Atxagari biek eman dizkiote eskerrak, egiten duen lanagatik, eta euskaltzainburuak BBKren babesa ere azpimarratu du, aldizkaria argitaratzen laguntzen baitu.
|
|
2012
|
|
|
Urtarrilaren 12an, ICANN erakundeak lehen mailako domeinuak eskatzeko epea ireki zuen, eta apirilaren 12 arte egongo da zabalik. Hori horrela, PuntuEus Elkartea eskaria biltzen duen dokumentua lantzen eta izapideak egiteko eginkizunetan
|
buru
belarri dabil.
|
|
|
Bestalde, euskalgintzako ordezkari hauek ere izan ziren: Evelyne Capelier, Biga Bai Iparraldeko Eskola elebidun publikoko gurasoen elkarteko
|
burua
; Maite Erdozaintzi Etxart, Ikas Iparraldeko hiru hezkuntza sareak (eskola elebidun publikoa, eskola elebidun katolikoa, Seaskako murgiltze hezkuntza) biltzen dituen dokumentazio zentroko burua; eta Pantxoa Etxegoin, Euskal Kultur Erakundeko zuzendaria.
|
|
|
Bestalde, euskalgintzako ordezkari hauek ere izan ziren: Evelyne Capelier, Biga Bai Iparraldeko Eskola elebidun publikoko gurasoen elkarteko burua; Maite Erdozaintzi Etxart, Ikas Iparraldeko hiru hezkuntza sareak (eskola elebidun publikoa, eskola elebidun katolikoa, Seaskako murgiltze hezkuntza) biltzen dituen dokumentazio zentroko
|
burua
; eta Pantxoa Etxegoin, Euskal Kultur Erakundeko zuzendaria.
|
|
|
Gaur, maiatzaren 22an, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan, Akademiak eta Bilbao Bizkaia Kutxa Fundazioak antolatzen dituzten Resurreccion Maria Azkue Literatura Sariak banatu dira. Sariak Gorka Martinez BBK Fundazioko
|
buruak
eta Andres Urrutia euskaltzainburuak eman dituzte.
|
|
|
Ez naiz zure printzesa, Anne Lapeira; bigarren saria: Maite, maite... ez bakarrik bakoitzak bere
|
burua
, Maddi Petralanda; hirugarren saria: Michelen misterioa, Evangelina Descalzo.Bestalde, lan sarituez gain, ondoko lanak argitaratuko dira, epaimahaikoen gomendioz:
|
|
|
Nik ez dut aipamen berezirik egin nahi Karmelez, bere baitan, biltzen zituen baloreez, bakarrik esango dut hasiera zail haietan Karmele izan zela
|
buru
nagusietako bat, Gipuzkoan batez ere. Gure aurrekoek zioten zelako zura halako ezpala bada ikusi besterik ez dago bere lanak zelako ondorioak ekarri dituen, Euskal Herrian sortu den mugimendurik garrantzitsuenetariko bat:
|
|
|
Berarekin batera hauek izan dira: Eneko Arruebarrena Leioako alkatea, Andres Urrutia euskaltzainburua eta Andres Iñigo Euskaltzaindiaren Onomastika batzordeko
|
burua
.
|
|
|
Atzo, uztailaren 16an, hauek aurkeztu zuten: Lourdes Auzmendi Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuordeak, Ivan Igartua Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzako koordinazio zuzendariak, Julen Calvo Euskarabideako Heziketarako eta Euskara Sustatzeko
|
buruak
, Frantxua Maitia Euskararen Erakunde Publikoko presidenteak; inkesta egin ahal izateko, Jaurlaritzak Euskaltzaindiaren laguntza izan du; hori dela-eta, Andoni Sagarna Akademiako Iker sailburua aurkezpenean izan zen.
|
|
|
1984an abian jarri zen egitasmo honen
|
buruak
hauek izan dira: Jean Haritschelhar, Beñat Oihartzabal, Andolin Eguzkitza eta Adolfo Arejita, gaur egungo zuzendaria dena.
|
|
|
Aurkezpena Donostian egin da, Gipuzkoako Foru Aldundian. Aurkezpena Andres Urrutia euskaltzainburuak, Sagrario Aleman Sustapen batzordeko
|
buruak
eta Jean Haritschelhar Literatura Ikerketa batzordeko buruak egin dute.
|
|
|
Aurkezpena Donostian egin da, Gipuzkoako Foru Aldundian. Aurkezpena Andres Urrutia euskaltzainburuak, Sagrario Aleman Sustapen batzordeko buruak eta Jean Haritschelhar Literatura Ikerketa batzordeko
|
buruak
egin dute.
|
|
2013
|
|
|
EHUko Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak Saileko irakasle eta ikertzailea da. Basdisyn, Basque Dialect Syntax euskal hizkeren sintaxia aztertzen diharduen ikerketa taldeko
|
burua
da, Ricardo Etxeparerekin batera. Urteotan EHUk, Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako MINECOk diruz lagundutako zenbait ikerketa proiekturen buru izan da eta gaur egun ere ikerketa proiektu bat zuzentzen du MINECOren babesean, euskararen hizkeren gramatika bat egiteko asmoz.Artikulu askoren egilea, bakarka eta elkarlanean.
|
|
|
Basdisyn, Basque Dialect Syntax euskal hizkeren sintaxia aztertzen diharduen ikerketa taldeko burua da, Ricardo Etxeparerekin batera. Urteotan EHUk, Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako MINECOk diruz lagundutako zenbait ikerketa proiekturen
|
buru
izan da eta gaur egun ere ikerketa proiektu bat zuzentzen du MINECOren babesean, euskararen hizkeren gramatika bat egiteko asmoz.Artikulu askoren egilea, bakarka eta elkarlanean. Bi liburu eman ditu argitara Jon Ortiz de Urbinarekin batera, Hizkuntzari itzulia 80 hizkuntzatan (2007, UEU) eta Datiboa hiztegian (2010, EHU).
|
|
|
Tesiaren zuzendaria Elixabete Pérez Gaztelu euskaltzain urgazlea izan zen. Azpeitia eta Pérez Gaztelu, biak izan dira gaurko aurkezpenean, eta haiekin batera argitalpena sustatu duten bi erakundeotako
|
buruak
: Andres Urrutia euskaltzainburua eta Iosu Zabala Mondragon Unibertsitateko errektorea.
|
|
|
izendatu izan dituztenak, hain zuzen. Agurtzane Azpeitiaren hitzetan,, esatariak norentzakoari, edo mezua irakurtzean
|
buruan
zuen irakurle potentzialari, egiten dizkion keinuak dira enuntziatu parentetikoak, testutik bertatik mezuaren interpretazioa (nora) bideratu eta gidatzeko erabiltzen dituenak. Esatariaren helburua da bere intentzioa norentzakoak atzematea eta horretarako ahalegin handiak egingo ditu, norentzakoarekin konplizitatezko harremana sortzeaz gain, bere enuntziatua modalizatu, birformulatu eta testuinguruan kokatzen?.
|
|
|
Urtero legez, sarituak ez ezik, guraso eta irakasleak ere izan ziren ekitaldian. Sariak Gorka Martinez BBK Fundazioko
|
buruak
eta Andres Urrutia euskaltzainburuak banatu zituzten.
|
|
|
Euskaltzaindiak burutu duen egitasmo handienetakoa da, handiena ez bada. Koldo Mitxelenaren ardurapean hasi zen egiten, eta lan taldearen
|
burua
Ibon Sarasola izan da. Hiztegi historiko honetan jaso dira euskaraz idatzi diren liburu esanguratsu gehienak, aro eta euskalki ezberdinetakoak.
|
|
|
izendatu izan dituztenak, hain zuzen. Agurtzane Azpeitiaren hitzetan,, esatariak norentzakoari, edo mezua irakurtzean
|
buruan
zuen irakurle potentzialari, egiten dizkion keinuak dira enuntziatu parentetikoak, testutik bertatik mezuaren interpretazioa (nora) bideratu eta gidatzeko erabiltzen dituenak?.
|
|
|
Atzo, Eusko Jaurlaritzak Bruselan duen ordezkaritzan izan zen Andres Urrutia; han, Marta Marín
|
buruarekin
, eta ordezkaritzako hainbat kiderekin batu zen.
|
|
|
Azaroaren 15ean, ostiralean, Akademiaren Sustapen batzordeak antolatuak, XVIII. Jagon Jardunaldiak egingo ditu Euskaltzaindiak, Iruñean, Kondestablearen Jauregian, Euskara Nafarroatik izenburupean. Sagrario Aleman Sustapen batzordeko
|
buruak
esan bezala,. Nafarroan zertan ari garen, nora joan nahi dugun eta Nafarroatik zer ekarpen egiten ari garen eta egin dezakegun euskararen normalizazioan aztertu nahiko genuke bertan?.
|
|
|
Hitzarmena sinatu ondoren, Euskaltzaindiak berehala osatu zuen lana burutu behar zuen taldea. Esan bezala, Henrike Knörr zena
|
buru
zela, talde horri egokitu zitzaion egitasmoaren lehen fasea osatzea: artxiboak arakatzea, informazioa sailkatzea, toponimo guztien bilketa sistematikoa egitea.
|
|
|
Iñigo Urkullu Eusko Jaurlaritzako lehendakariak Euskaltzaindia bisitatu du gaur, azaroaren 20an. Andres Urrutia
|
buru
zutela, Akademiaren Zuzendaritzako kide guztiek hartu dute lehendakaria. Berarekin batera Patxi Baztarrika Hezkuntza Politikarako sailburuordea eta Jokin Azkue Euskara sustatzeko zuzendaria ere izan dira.
|
|
|
Amaitzeko, aurtengo abenduaren 3an, Euskararen Nazioarteko Egunean, Jaurlaritzak Jean Haritschelhar zena gogoan izango duela iragarri du Urkulluk: Horrenbeste urtetan Akademiaren kide, buruorde eta
|
buru
izandako euskalari handia. Uste dut Euskaltzaindiaren lantegi erabakigarri honetan eginkizun garrantzitsua bete zuela eta, beraz, merezi duela Euskararen Egunean gu guztion aitortza jasotzea.
|
|
|
Euskaltzaindiaren
|
buruak
eta buruordeak erakundearen historia, ibilbidea, nortasuna, egitasmoak eta erronkak, besteak beste, izan zituzten hizpide.
|
|
|
Bi puntu gogoratuko ditut esan du corpus planning, euskararen batasuna, huts hutsean egin ezina dela status planning egin gabe. Bigarrenez eta bide beretik, nire/ gure
|
buruari
galdetuko diot XXI. mende hasieran barreiaturik dagoen beste kontzeptu bategatik, alegia, hizkuntzaren gobernantzatik. Hartara, euskararen gobernantzan aritu behar da Euskaltzaindia, bere lanak, corpusarenak zein bestelakoak egiten dituenean.
|
|
|
1984an abian jarri zen egitasmo honen
|
buruak
hauek izan dira: Jean Haritschelhar, Beñat Oihartzabal, Andolin Eguzkitza eta Adolfo Arejita, gaur egungo zuzendaria dena.
|
|
|
Abenduaren 9an, Toponimia Administrazioaren eguneroko jardunean izeneko ikastaroa egin zen Baionan, Euskararen Erakunde Publikoaren egoitzan. Euskaltzaindiak eta EEPk elkarlanean antolatu zuten, eta Patxi Salaberri Onomastika batzordeko
|
buruak
, eta Patxi Galé, Mikel Gorrotxategi, Paskual Rekalde eta Felix Mugurutza batzordeko kideek eman zuten.
|
|
2014
|
|
|
Hori dela-eta, europar instituzioei eskatu die, presioa egin diezaiotela frantses gobernuari, Hizkuntza Gutxituen Gutuna berresteko konpromisoa bete dezan?. Horretaz guztiaz hitz egin da gaur, otsailaren 21ean, Desagertzeko arriskua duten europar hizkuntzez eta hizkuntza aniztasuna Europar Batasunean izeneko mintegian, Euskaltzaindiak eta Sabino Arana Fundazioak antolatu dutena. ...diputatuk tartean Csaba Sándor Tabajdi eta François Alfonsi. Desagertzeko arriskuan dauden hizkuntzez eta Europar Batasuneko hizkuntza aniztasunari buruzko txostena, ren egileek eta Eusko Jaurlaritzako, Bizkaiko Foru Aldundiko eta euskararen, hezkuntzaren eta euskal kulturaren esparruan diharduten zenbait erakunde eta elkartetako ordezkariek parte hartu dute.Mintegia antolatu duten bi erakundeon
|
buruek
ere hitza hartu dute. Andres Urrutia euskaltzainburuak esan duenez, mintegiaren bitartez gogoeta sendoa eskaini nahi izan diogu euskal gizarteari".
|
|
|
Gaur, martxoaren 6an, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan, Akademiak eta Bilbao Bizkaia Kutxa Fundazioak antolatzen dituzten Resurreccion Maria Azkue Literatura Sariak banatu dira. Sariok Gorka Martinez BBK Fundazioko
|
buruak
eta Andres Urrutia euskaltzainburuak eman dituzte.
|
|
|
1968an, agintariek aldizkaria debekatu egin zuten. Alfabetatze lanetan
|
buru
belarri sartu zen orduan Retolaza.
|
|
|
Jaso bakarrik ez, belaunaldien arteko transmisioa bermatu nahi du Udalak, eta horretarako Euskaltzaindiaren tutoretza akademikoa eskatu du. Akademiaren izenean, Euskararen Herri Hizkeren Atlaseko lantaldeak hartuko du ikerketa egiteko ardura, Adolfo Arejita egitasmoaren zuzendaria
|
buru
duela.
|
|
|
Fernando Zuñiga hizkuntzalariak Hizkuntza Tipologiaren eremuan dihardu, eta bere urteotako lanak zerikusia izan du batez ere tipologia morfologikoarekin eta lerratze morfosintaktikoekin, hots, hizkuntzek argumentuak (subjektu eta osagarria, adibidez) markatzeko estrategiekin, bai kasu marken bitartez bai aditz komunztaduraren bitartez bai bestelakoez. Gaur egun, amerindiar hizkuntzen eremuan polisintesia aztertzen duen ikerketa proiektu baten
|
burua
da, eta Suitzar Zientzia Fundazio Nazioanalaren babesa du.
|
|
|
Gaur, ekainaren 13an, Fernando Zuñiga Suitzako Bernako Unibertsitateko Hizkuntzalaritza Saileko
|
burua
Euskaltzaindian izan da. Zuñiga ikasle talde batekin etorri da, eta Xabier Kintana idazkariak lagundurik, Akademiaren egoitza bisitatu dute guztiek.
|
|
|
Esan bezala, Gasteizko Udalaren eta Euskaltzaindiaren arteko elkarlanaren emaitza behinena Gasteizko Toponimia ikertzeko egitasmoa da eta horrela azpimarratu dute gaur bi erakundeotako
|
buruek
. Hala, Javier Marotoren hitzetan, Gasteiz ez zen berdina izango Euskaltzaindiak Gasteizko toponimia berreskuratzeko egiten duen lana egingo ez balu.
|
|
|
Horien artean ohorezko berriak kokatu ditu. . Azkenean esan du pertsona horien ahaleginari esker lortu du gure Herriak hogeita batgarren mendearen hasieran, oraindik
|
burua
harrotasunez euskaldun eta tente eramatea?.
|
|
|
Ideia baten inguruan egin du: , hizkuntza praktikak, hiri bizipenak bezala, bizigune eta fluxuetakoak dira, hau da, hizkuntza praktikak bi bizipen mota horiek
|
buru
izango lituzkeen continuum batean paratuko bagenitu, alde batean bizi komunitateei loturik dauden praktikak eta bestean, berriz, fluxuei loturikoak genituzke?.
|
|
|
Hortik aurrera, hirietan zer egin?, galdetu dio bere
|
buruari
Xabier Aierdik: –Pazientzia, belaunaldi pare bat, nahikotasuna ziurtatu eta euskara praktikagarri egin eta, oro har, premiaz desagertzen doazen belaunaldi euskaldunen ordezkoak bilatu/ bilakatu?.
|
|
|
–Atzera begira jarrita, erraz samar identifika daitezke horietako batzuk: Pizkunde garaira arte iritsi zen XIX. mendeko bulkada erromantiko aberkoia, batetik; 1936ko gerraoste luzearen baitan, 1950 hamarkadetako erantzun moderno eta premodernoak bestetik, Oteiza zein Aresti
|
buru
zituztela; beti presente egon den bulkada identitarioari 1980ko hamarkadan erantsi beharreko bulkada pragmatiko instituzionala, hirugarrenik, eta, azkenik, euskararen zentraltasunaren eta autonomiaren aldarrikapenean eta euskara elkarteen jardunean gorpuzturiko bulkada?.
|
|
|
Egunari amaiera emateko, Sagrario Aleman Sustapen batzordeko
|
buruak
eta Erramun Osa idazkariak ondorioak irakurri dituzte.
|
|
|
Institut d' Estudis Catalans eko kide osoa da, eta 2002tik 2010era bertako Secció Filològicako
|
burua
izan zen. 30 liburu baino gehiago argitaratu ditu, katalan hizkuntzaren historia, gramatika eta erabilerari buruz, eta baita artikulu ugari ere.
|
|
2015
|
|
|
1984an abian jarri zen egitasmo honen
|
buruak
hauek izan dira: Jean Haritschelhar, Beñat Oihartzabal, Andolin Eguzkitza eta Adolfo Arejita, gaur egungo zuzendaria dena.
|
|
|
Andres Urrutia euskaltzainburuak eta Christine Tessier IGNren Akitaniako ordezkaritzako zuzendariak sinatu dute hitzarmena. Eurekin batera, Xarles Videgain Euskaltzaindiaren Ipar Euskal Herriko ordezkaria, Patxi Salaberri Onomastika batzordeko
|
burua
, Erramun Osa Akademiako idazkariordea eta Philippe Abadie IGNren Kanpo Harremanetarako burua izan dira.
|
|
|
Andres Urrutia euskaltzainburuak eta Christine Tessier IGNren Akitaniako ordezkaritzako zuzendariak sinatu dute hitzarmena. Eurekin batera, Xarles Videgain Euskaltzaindiaren Ipar Euskal Herriko ordezkaria, Patxi Salaberri Onomastika batzordeko burua, Erramun Osa Akademiako idazkariordea eta Philippe Abadie IGNren Kanpo Harremanetarako
|
burua
izan dira.
|
|
|
Honako hauek aurkeztuko dituzte: Euskaltzaindiaren izenean, Andres Urrutia euskaltzainburuak, Xabier Kintana idazkariak eta Bernardo Atxaga idazle, euskaltzain eta Erlea aldizkariko zuzendariak; eta ONCErenean, Basilio San Gabriel lurralde ordezkariak eta Iñigo Arbiza Komunikazio
|
buruak
.
|
|
|
Urte berean, Euskaltzaleen Biltzarraren idazkari hautatu zuten. Euskal Herriko Koralen Abesbatzaren
|
buru
ere izan zen.
|
|
|
1965ean, Baionako apaiz nagusi hautatu zuten eta lau urte geroago, 1969an, Hazparneko misiolarien
|
buru
. Era berean, Hazparneko apaiz nagusi izan zen (1976an), Baionako katedraleko apaiz nagusi (1982an), Seminarioko buruzagi (1987an), Ipar Euskal Herriko bikario nagusi (1990ean) eta apaiz laguntzaile Getarian (Lapurdi), 2002an.
|
|
|
HIZNET Hizkuntza Plangintza Graduondoko zuzendaria da, 2001etik. Soziolinguistika Klusterraren sortzaile eta lehendabiziko
|
buru
izan zen artean. Eusko Jaurlaritzako Prospekzio Soziologikoen Kabineteko arduraduna da 1986tik.Euskara Aholku Batzordeko kide eta Euskara 21 ataleko zuzendaria da.
|
|
|
Exonomastika batzordeko
|
burua
eta idazkaria
|
|
|
Exonomastika batzordeko
|
burua
eta idazkaria
|
|
|
Andres Urrutia euskaltzainburuak eta Ana Toledo Literatura Ikerketa batzordeko
|
buruak
hasiera eman zioten jardunaldiari, eta jardunaldiaren helburua azaldu.
|
|
|
Balentrialaria. Zerbait
|
buruan
hartuz geroz, bururaino eramaten zuen. Irriz ezin asea, eta denbora berean, arras serioa.
|
|
|
Balentrialaria. Zerbait buruan hartuz geroz,
|
bururaino
eramaten zuen. Irriz ezin asea, eta denbora berean, arras serioa.
|