|
2000
|
|
|
1970az gero Madriletik Euskal Herrira joan etorrika sarri sarri ibili zen Kurlansky, harremanak ere izan zituen eta aski hurretik ezagutu ahal izan
|
zituen
gure herriaren ezaugarriak: hizkuntza, kultura, politika...
|
|
|
Atzerrian ezagutu ditugun ETA ren fundatzaileetatik, Txillardegi izan da nik aurkitududan lehena. Hark ongi ezagutzen
|
zituen
gure iparraldeko hiru probintziak, frankismoakDonostiatik ehizatu baino askoz aurretik ere, Hazparnen baitzituen askaziak, Xorribitarrak, eta haiek bisitatzera usu etortzen baitzen. Enbata mugimenduaren fundatzaileekberezitasun bikoitz horren pean, militante politiko eta Lapurdiko erdi herritar gisa, ezagutu zuten.
|
|
|
eleberri poliziakoak behar dira, esaten zen, edo erotikoak, edo zientzi fikziozkoak... Zulo asko
|
zituen
gure kulturak, batez ere aldameneko kultura handiagoen aldean, eta denak estali nahi ziren, egin ahalean.
|
|
|
Villagrandeko dukeak hiru egun egin
|
zituen
gure jauregian, eta erran liteke ezen, haren errezibitzeko eta haren omenez eginkizun genituen festen zelebratzeko, Urbiaingo herri kasik osoa izan genuela morroi edo neskame, zerbitzari edo mirabe. Inurritegi bat zirudien gure etxeak, norat batzuk sartu eta bertzeak jalgi egiten baitziren:
|
|
|
Eta igan zen itsas lapurren buruzagi zirudiena, zeina begibakarra baitzen, gure galeoirat, ondoan bere gizon batzuk zituela, bakoitza bere armarekin; desarmatu zituzten gure galeoiko gizonak; miatu
|
zituen
gure untziaren goiak eta beheak; mintzatu zen bere gizonekin untzian zihoazen handikiez eta handikien reskateekin atera zitzakeen irabaziez, beti ere frantsesez; mintzatu zen, halaber, bertze jende guztiez, zeinak salduak izan baitzitezkeen, esklabo gisa, hango eta hemengo plantazioneetarat... harik eta aginte zubirat igan, eta gaztelania gaixtoan mintzatzen hasi zen arte, guztiok ongi aditzeko m... Eta so egin zion bere untziari, seinalatu zuen hatzaz, eta erran zuen irritsu:
|
|
|
Hauxe izan daitekek zirt edo zart egiteko mementua. Etxea eta azienda Nafarroaren zerbitzuan jarri genitian, eta heldu duk aldia, Nafarroa gure zerbitzuan jartzekoa... zeren eta, nola Jainkoaren borondatea hain den atzemanezina, nork daki ez ote
|
zituen
gure arbaso haiek galtzaile egin, gu garaile izan gintezen amoreakatik...?". Eta hark, badakizue, erran eta egin.
|
|
|
Goxokiak banatu
|
zituen
gure artean. Apaizek goxoki ugari izan dituzte beti beren sotanen patriketan.
|
|
2001
|
|
|
Francoren" 25 años de Paz" haien ospakizunak pasatu berriak ziren. Eta desarroilismoak urratzen
|
zituen
gure herri, auzo eta parajerik politenak.
|
|
|
Ilunpe beltzen artean, haatik, agertu zitzaigun argia, eta inork  espero ezin izan zezakeen adinakoa. Galzorian zegoen hizkuntzari eutsi nahiak sortu
|
zituen
gure arteko ikastolak7, ezkutuan lehenbizikoz, erdi agerian gero (ez ikusia egiten zieten hartan), legez azkenik. Ikastolak heldu ziren lizeo mailara eta horien inguruan ernatu eta hazi dira hainbeste mota  bateko eta besteko lantegi.
|
|
|
Nire ustez, Barojak Euskal Herria maite zuenik ezin daiteke uka: maite
|
zituen
gure zeru lur itsasoak, maite gure jendea, gure izaera, gure gizabidea, gure mintzaera euskaraz ala erdaraz. Hori begien bistan dago.
|
|
2002
|
|
|
Medikuen argitalpenean tratatu zuen espezialistak azaldu duenez, mutilaren eskuak hoztean, eskuak puztu eta leundu egiten ziren, eta, berriz berotzean, gorritu egiten ziren, eta min handia eragiten zioten. Gavin Clearyk, Londresko Great Ormond Street Haur Ospitaleko “British Medical Journal” ari adierazi dionez, “egunean zazpi ordu eman
|
zituen
gure pazienteak, eta fabrikatzailearen gomendioak gainditzen ditu. Bibrazio aginteak jokoari errealismo handiagoa emateko diseinatuta daude; izan ere, zirkuitu itxi batean lasterketa batean gidatzen ari den autoak jasotzen dituen inpaktuak konbultsioen bidez erreproduzitzen dituzte.
|
|
|
Bele beltz bat bainuen, artean, biziontziaren brankan, haren heriotza noiznahi iragartzen zidana. Izan ere, zenbat urte egingo ote
|
zituen
gure ondoan Leirek. Hiru, lau edo bost?
|
|
2003
|
|
|
Alta, mende berean, Allande Oihenart zuberotar jakintsua ohartu zitzaion gaineko bi erresuma puxanten artetik bere sorterriaren batasunari eta finkatu
|
zituen
gure nazioaren oinarri historikoak, Notitia Utriusque Vasconiae,. Euskal Herriko bi eskualdeen Historia, argitaratu zuelarik.
|
|
2004
|
|
|
Bueno, gure aita gero teniente juridiko militar bai egon zen Marokon. Hura zer izan zen ulertzeko balio zuten anekdota asko
|
zituen
gure aitak. Adibidez, kontatu zigun nola epaitu zuten lejionario bat gerra kontseiluan, putetxe batean marokoar bat hil zuelako.
|
|
|
Halabeharrak gurutzatu
|
zituen
gure bideak atzo.
|
|
|
Beroa, ordea, txarragoa da... Larogeita hamabosteko udan, beroa zela eta hiru ume hilik jaio
|
zituen
gure txerramak!"
|
|
2005
|
|
|
Iñaki Mendigurenek joan den martxoan ARGIAn plazaratutako Zahietan zuhur, irinetan ero artikuluan kritikatzen
|
zituen
gure ingurumenaren hondamendiaren erantzukizuna herritarren bizkar ipintzen dituzten agintariak. Hainbat argudioren artean, Le Monde Diplomatiquek urtarrilean energiari buruz kaleratutako dossierra aipatzen zuen, eta tartean Philippe Muhlstein ingeniariaren artikulua:
|
|
|
Vienako Biltzarrean Pio VII.ak lortu zuenean Elizako lurraldeak eskuratzea, beraien barruan zegoen Musignano herrira etorri zen familiarekin Caninoko Printzea. Bi urte eta erdi
|
zituen
gure Louis Lucien Bonapartek. Gutxi da honen haurtzaroaz dakiguna.
|
|
|
Entretenimendurako Softwarearen Banatzaile eta Editoreen Espainiako Elkarteak (Adese) egindako 2004ko Urtekariaren datuen arabera, sektore horrek 790 milioi euro fakturatu
|
zituen
gure herrialdean, eta aurreko urteetan izandako hazkundea %20 ingurukoa izan zen. Salmenta arrakasta horren ondorioz, Espainia laugarren postuan dago Europan bideojokoen kontsumoan eta kontsolen salmentan, Erresuma Batuaren, Alemaniaren eta Frantziaren atzetik.
|
|
|
–Justina bai... Horrek
|
zituen
gure lehengusu Eustaquiok baino urte bi gehiago: 95 bai.
|
|
|
Kutxilloak eta koilarak, beharrezkoak denak. Halako adibideak erabili ohi
|
zituen
gure irakasle zaharrak. Gaspard de la nuit, beraz.
|
|
|
Baina okerragoa zen fuel depositoak bere hartan uztea, putzura isurita su eman gabe. Mutrikuko horretan Almirante Cervera-k laino batzuk atera
|
zituen
gu izutzeko, milia erdira erori ziren obusak.
|
|
|
Vladimirren lagunak burgestuak zeuden, asaldatu egiten
|
zituen
gure eskariak.
|
|
2006
|
|
|
Linternarik ezean, kandelak sobran zeuden elizako sakristian, eta halako batzuk hartu genituen etxerako, sukaldean eta komunean edukitzeko. Halako giro mistiko bat ematen zuten kandela piztuek baina, nolanahi ere, argindarrik ezak are gehiago murriztu
|
zituen
gure mugimenduak: egun argia zen bitartean hara edo hona joan gintezkeen, elizako eta urmaeleko joan etorriez aparte ezer gutxitarako urruntzen ginen arren; ilundu eta gero, berriz, beheko suaren aurrean egon ohi ginen, harexek ematen baitzizkigun argia eta berotasuna, janaria prestatzeko modua eta abaroaren sentipena.
|
|
|
Blanchek Frantziako sukaldaritzan irakatsi zion, Italiako operan eta Suediako zineman. Harrezkero, hitzetik hortzera erabiltzen
|
zituen
gurean Sartre, Callas eta Bergman, vichisoise saltsarekin batera. Halaber, gogoko zuen larru jorran esperimentatzea, bideo gatz-ozpinduak erosita.
|
|
|
Ez zela eskoletara ondo adaptatu, depresioak jota zegoela, Galiziara itzuli nahi zuela eta ea zainduko genuen guk gau hartan; hark ezin zuela, eta ez zuela irakasle bat horrela galdu nahi. Ba bi hilabete egin
|
zituen
gure etxean elementuak, bere ikasle batekin endredatu zen arte. Ondo eman zigun alamena bi hilabete haietan, alajaina.
|
|
|
Ama kirioak airean ibiltzen zen hark zer esango, eskuak burutik gora dantzan. Benetako trikimailuak egin behar izaten
|
zituen
gu neska harekin bakarrik ez uzteagatik. Etxean behar ez genuen esnearen bila ere bidali izan zuen gajoa behin baino gehiagotan.
|
|
2007
|
|
|
Ez, guk ez genuen gure etxearen argazkirik (horrek biziki harritu
|
zituen
gure lagun berriak), ezta gure seme alabena ere, ezta gure txakur, katu edo dortokarena ere. Izan ere, ez genuen halakorik.
|
|
|
Amodiotik landa, presaka beztitu eta geltokira lehiatu ginela gogoratzen nintzen. Besarkadak luze iraun zuen, eta soilik abiatzear zegoen autobusaren tutuak ebaki
|
zituen
gure maitale ezin bereizi plantak.
|
|
|
hezur luze bi
|
zituen
gure eztarrira destatzen
|
|
2008
|
|
|
Nola esplikatu bestela orain dela hirurogei urte genozidioa jasan zuen herri judutarrak orain palestinar herriari jasanarazten diona? Nola azaldu bestela Juanjok agerian jartzen
|
zituen
gure kontraesanak, hots, guri egiten dizkigutenek sortzen diguten indignazioa eta guk egiten ditugunek sortzen ez digutena?
|
|
|
Ikaragarriak, benetan, kontu haiek; baziren han urkatuak, oholaren zigorra pairatutakoak*, itsas ekaitzak, Dortoka Uharte eta Karibeko toki eta gertaera basatiak. Bere esanak sinestera, Jaungoikoak inoiz itsasoan ametitu dituen gizonik makurrenen artean pasa bide zuen bizitza; eta istorio haiek kontatzean erabiltzen zuen hizkuntzak ia deskribatutako krimenak hainbat asaldatzen
|
zituen
gure nekazari xumeak. Aita beti ari zen esaten ostatuak lur joko zuela, laster jendea ez baitzen gehiago etorriko, zertarako eta, tiranizatua eta umiliatua izan ondoren, dardara batean oheratzeko; baina nik neuk uste dut mesede egiten zigula bera han izateak.
|
|
|
Eskuan maleta gurpildun bana zutela abiatu ziren irteerarantz, eta orduan ikusi gintuen Nadiak. Lurrean bere maleta utzi eta metro batzuk egin
|
zituen
guregana. Takoidun zapaten gainean pausoa neurriz kanpo luzatuz etorri zen, baina bide erdian geratu eta, bere onetik irtenda nonbait, sekulakoak esaten hasi zen, hori pentsatu nuen behintzat nik, nahiz eta ez genion ezer entzuten; ezagutzen nuen nik bere hitz egiteko modu hura, zenbat eta gauzak esateko eragozpen handiagoa orduan eta gehiago mugitzen zituen eskuak, arazoak zituen oraindik gure hizkuntzan iraintzeko, edo beharbada bere hizkuntzan ari zitzaigun egundokoak esaten, jendeak harriturik begiratzen baitzion.
|
|
|
–Oso pertsona azkarra zen. Beste guztion aurretik irakurtzen zituen gero derrigorrezko bihurtuko zitzaizkigun marxismoari buruzko liburuak, bisitatzen
|
zituen
gure historia hurbilaren agertoki izandako leku sakratuak eta bereganatzen zituen eredugarri bihurtuko zitzaizkigun portaera eta ohiturak, bere burua belaunaldi baten arketipo bihurtzeraino. Baina azkarretik adina zuen borrokalaritik.
|
|
2009
|
|
|
Hango kontuak, hango komeriak, ezin konta ahala dira. Gure osaba Imanolek ondo kontatu
|
zituen
gure aitona Patxiren biografia idatzi zuenean. Han bada zer irakurria!
|
|
|
Gariak gaitz bi izaten
|
zituen
gure lekukoen sasoian: lodoi eta txilintxoi.
|
|
|
Ostiraletan, beste itxura batekin etortzen zen eskola ematera, ondo pasatzeko asmo sendotik tiraka, etxeko zapatilak eta Lee praka bakeroak jantzita, besapean gitarra zekarrela. Urte hasierako eskoletako une haietan, harridurak marrazki politak egiten
|
zituen
gure aurpegietan, baina gero hori guzti hori poza bilakatzen zen, eta ikasle andana kantari aritzen ginen aldi baterako, ostiralari beste doinu bat emanez, jatortasunez horditurik.
|
|
|
Bidetik ez galtzen laguntzeko bertutea zuen argiak. Kontrara, mota guztietako karrika zorriak erakartzen
|
zituen
guregana.
|
|
|
Goizean Longpont izeneko herria utzia genuen gibelera, Orge ugaldearen ertzetan. Lehen aldiz erregina hil zenetik, bat bateko presak bereganatu
|
zituen
gure buruzagiak. Jarraileria bi puskatan banatu zen.
|
|
|
Eguzki sisteman beste planeta bat zegoela jakitea handia izan zen. Batetik, zabaldu egin
|
zituen
gure sistemaren mugak. Bestetik, planetak gehitu zituen zeruan aurki daitezkeen gorputzen zerrendara.
|
|
|
Bezperan, ondasun iraunkorren Europako eskariak uste baino gutxiago gora egiteak, salmentak eta beherakadak eragin
|
zituen
gure indizeetan. Bada, atzo, AEBetako adierazle hori maiatzean %1, 8 hazi zela jakin zen; apirilean beste, eta espero zen beherakadaren kontrako zentzuan.
|
|
|
Zorte handia izan genuen, gainera: Leopoldo Zugaza Bizkaiko Aurrezki Kutxako Kulturako arduradun egin zuten handik laster, eta berak babestu
|
zituen
gure argitalpenak. Gure liburu asko argitaratu izan dira bide horretatik.
|
|
|
Ez izanik ere lehen aldia horren trabatua nintzela nere buruarekin, egiazki haserre pasatu nuen igande goiz guzi hura. Egia zen, emazte hori aski xarmanki etorri zian nere gana, ahal zituenak egin
|
zituen
gure artean laguntzaz ahipatu gabe, elkar izagutze on bat izaiteko, baino ni, asto zaharra baino bortxatuago, ez nion ez eta alderdi ttiki bat ere eman.
|
|
|
Etxe aurrean ur xirripa bat, arropak garbitzeko tokia... handik ura sotora joaten zen... hark eramaten zituen abereen gernuak... Etxe atzean, ongarriak hiru pilatan berexi
|
zituen
gure osabak: zaldi ongarriak, urde ongarriak, eta arkinak...
|
|
2010
|
|
|
esan zidan kapilau militarrak?, halaxe adierazi zidan aitonak beste gutun batean: . Alemaniak ama batek bezala hartu
|
zituen
gure arbasoak aspaldi, eta Alemaniak guztia eman digu geroztik, lurra eta ogia, gorputza eta arima. Eta guztia eman digunari guztia emateko prest egon behar genuke ordainean, baita bizia ere.
|
|
|
KANDIDO. Lasai, ertzainak dira. Nekanek bidaliko
|
zituen
gu babesteko.
|
|
|
Ordenatu ondoren, 23 urte, gerra etorri arte, Gasteizko Apaizgaitegian irakasle izango da, hiru lurraldeen garai hartako Elizbarrutiak egoitza Gasteizen zuen-eta. Gizakiekiko zientziak maite
|
zituen
gure maisua izango zenak, Deus scientiarum Dominus (Jaungoikoa zientzien Jauna) Pio XI.aren lemapean lan egin nahi zuen eta Gasteizen irakasle izan zen azken urteetan Erlijioen zientzia konparatua, Giza paleontologia eta Fisika teorikoa irakatsi zituen.
|
|
|
EBren Batzar Nagusietako taldeak informazio zehatza eskatu zion Aldundiari otsailaren 9an, Gipuzkoa Aurrerak bultzatu behar omen dituen proiektu horiei buruz: zein enpresek bideratuko dituzten, zein inbertsio publikorekin egingo diren, helburuak…Aldundiak ez zion gure eskariari erantzun martxoaren 17a arte eta, erantzun edo horretan, argitu gabe utzi
|
zituen
gure kezka guztiak. Harrigarria da:
|
|
|
Munilla Monsinoreak, sei hilabete daramatzanak Donostiako gotzain, deliberatu du jada. Duela hamar egun deitu
|
zituen
gure frantziskotar probintziala eta bikarioa, agindu zorrotzak emateko: " Joxe Arregi erabat isildu behar duzue.
|
|
|
galdetu bestela medikuei... ’ esan zidan kapilau militarrak—, halaxe adierazi zidan aitonak beste gutun batean: ‘Alemaniak ama batek bezala hartu
|
zituen
gure arbasoak aspaldi, eta Alemaniak guztia eman digu geroztik, lurra eta ogia, gorputza eta arima. Eta guztia eman digunari guztia emateko prest egon behar genuke ordainean, baita bizia ere.
|
|
|
Aldizkaria bataiatzeko bilera" jendetsu bat" (hamabi bat lagun) antolatu genuen Jin Garridoren aitaren tabernan (poema liburuaren marrazkiak Josu Landari egin zizkiona; berak egin
|
zituen
gure aldizkariaren lehen aleko marrazkiak ere), Donostiako Egia auzoan. Ez dakit bar horrek irekita irauten duen.
|
|
|
Arnasa ia sumaezina zuen. Hoteleko harrabots txikiak nabarmendu egiten
|
zituen
gure gelako isiltasunak. Tarteka pizten zen klimatizagailuaren zurrunga itzaltzen entzun nuen.
|
|
|
Alaitzen urtebetetze askaria antolatua zuen arratsalde hartan, ama batek bakarrik egin lezakeen moduan. Ikasgelako neskak bakarrik gonbidatu zituen, adin horretan –bost urte
|
zituen
gure alabak– naturalagoa omen delako. Baina, batez ere, egun batzuk geroago aitortu zidanez, Alaitzen ikasgelako mutil baten gurasoak ez zituelako gehiegi maite.
|
|
|
Mezatara joaten ez bazen ere, fededuna izatea garrantzibakoa zirudiela, elizakoak eman genizkion. Ezagutzen ez zuen abadeak, anaia batenak esan
|
zituen
gure aita zena ohoratzeko. Lepo zegoen eliza, portalea lepoago.
|
|
|
Hamahiru urte nituela sartu nintzen Euskalduna ontziolan, umetan hasita berrogeitik gora urte Euskaldunan lanean eman
|
zituen
gure aititaren itzalari segika. zegoela, errautsak horrenbeste urtetan bizileku izan zuen dikean zabaltzeko eskatu zigun, egun Bilboko Itsas Museoa deritzonaren parean.
|
|
|
– Burua agertu ahala aitzurrarekin garbitzen
|
zituen
gure amama zenak.
|
|
2011
|
|
|
Loiun eta Bilbon, ordea, maixko. Bere herrialdeko eskema eta egiturak ekarri nahi izan
|
zituen
gurera, eta ez dirudi asmatu zuenik.Horretara nindoan. Mundu borobildu honetan kanpoko joerak aisa egiten ditugu gure.
|
|
|
" Abertzale bat hil ditek, Bilboko errioan agertu duk". Poliziak, berriz, esamesa horiek baliatzen
|
zituen
gu komisariatik atera eta beldurtzeko. Ni, esaterako, hiru aldiz atera ninduten, tiroa jo eta erriora botako nindutela esanez…
|
|
|
Gaztezulo aldizkariak esan zuen saria garrantzitsua dela aurrera begirako lanean" hauspoa" izango delako: " Iaz hamar urte bete
|
zituen
gure aldizkariak, ez zen urte erraza izan, ez gara engainatuko: zailtasun ekonomikoak izan genituen, murrizketak tarteko.
|
|
|
Familia antifrankistetan jaio ginenok asko markatu gintuen frankismoak: oso goiz hasi ginen hainbat taldetan militatzen, eta horrek bere abantailak eta desabantailak izan
|
zituen
gugan. Asko irakatsi ziguten borroka haiek, baina freskotasuna galdu genuen.
|
|
|
Sistema koloniala zer ari zitzaigun egiten guri, Kenyako umeoi? Zer ondorio
|
zituen
gure hizkuntzen eta haiek zekarten literaturaren ezabatze sistematikoak, batetik, eta ingelesaren eta hark zekarren literaturaren goratzeak bestetik? [?]
|
|
|
Esaterako, hauek begiratuko ditut bereziki: hiztegigintza; klasikoen lan batzuetan egindako ikerketak; bere jakinduriaren kutxa handi ezkututik ateratzen
|
zituen
gure historiaren puskak eta albiste ezezagun bitxiak; itzulpenei erreparatu nahi diet; azke nik, haren idazkietan toki ez hain txikia, ziur asko berak nahi baino handiagoa, hartzen duten eztabaida eta kritika garratzak ez ditut aipatuko, mendeurreneko giro gozoan ozpin tantak isurtzeko beldurrez.
|
|
|
Mezularia lehen etorri zen, orain berriz etorri da, eta behar den guztietan etorriko da Bide santua erakustera. Demiurgoak gure arima dibinoa gorputz hilkor baten barruan sartu zuenean, Argiaren Erreinuko Mezulariak zazpi esferak zeharkatu
|
zituen
guregana heltzeko, gu iratzartzeko eta egia osoa ezagutarazteko.
|
|
|
ez genuen sinesten naturaz gaindiko fenomenoetan; aitzitik, pentsatzen genuen, eta ez arrazoirik gabe, hura iluntasunari, isiltasunari eta, segur aski, denok bizi genuen arrisku egoerari zor zitzaiola, hainbeste hilabeteren ondoren zertxobait ohitzen hasita bageunden ere, beldurrak airean bizi baikinen eta iruditzen zitzaigun hori nahikoa zela gure arimako indar inkontzienteei eragiteko eta horrek ahalbidetzen zigula geure asmoak, geure nahikunde ezkutuenak, geure ametsak egoera normalean baino argiago eta xehetasun handiagoz sumatzea. Eta noski, imajinatuko duzuen bezala, gure kezka gehienen sorburua maitasuna izaten zen, eta, subkontziente magikoak, etengabeki, iragartzen, komentatzen eta zehazten
|
zituen
gure itxaropenak eta irritsak.
|
|
|
Lagun bategaz etorri zen Teresa. Lagunak ez zuen euskaraz berba egiten, baina ederto aditzen
|
zituen
guk esandako kontuak. Jatordua amaitu genuenerako ilunpean geunden eta, konturatu gabe, Teresagan jarri nituen neure begiak.
|
|
|
Trankil trankil, jario errazean joan zen solasa. Bai Belgikaren etorkizunak, bai frankofonoek euren hizkuntzarekiko erakusten zuten jarrerak kezkatu egiten
|
zituen
gure lagunak. Ez ziguten gureari buruz galdetu (eskertzen da hori, ez baita erosoa beti azalpen ematen ibili beharra), baina Txemak Francoren erregimenari buruzko hainbat kontu aipatu zizkien; esan genien, horrez gain, zelan erregimen hori gaitzesten ez dutenak diren gaur egungo Euskal Autonomia Erkidegoko gobernuaren sostengu nagusi, baina ez genuen harago joan gura izan, inoren begietan lastoa topatzen hasiz gero norberarenean ere habea ager daitekeelako jakitun.
|
|
|
Gipuzkoar batentzat, baziren kanta zaharrak Zuberoako mundu exotikoan, Bizkaiko mendebaldean edota Nafarroan. Euskaraz kantatuak ziren, bai, eta horrek egiten
|
zituen
gure, baina asko eta askotan ulergaitzak zitzaizkigun, edo ulertzeko oso zailak behintzat. Zailtasun horrek ez zieten inondik ere xarma edo erakargarritasunik kentzen.
|
|
|
Bere iturriak, bere manerak, berak gauzatutakoa, beste zerbait zen. Beste nonbaitetik zetorren haize hori, beste norabait bultzatzen
|
zituen
gure belaontziak.
|
|
|
Baina prestatzen ari ziren urpekoa hondoratua izan zen eta plana bertan behera utzi behar izan zuten. Mundu Gerra bukatu ondoren alemaniarrekin batera jarraitu zuen borrokan eta Salo n 18.000 soldadu bildu
|
zituen
gure kontra borroka zitezen, partisano komunisten kontra borroka zitezen, alegia. Mussolinirekin bukatu genuenean eta alemaniarrak kanporatuta, Borghese atxilotu genuen eta urte batzuk eman zituen kartzelan.
|
|
|
Baina bazen: bizitza bazen hainbesterako, zenik eta bizitzarik zerri eta miserableena ere bazen hainbesterako" no veo que el cartel diga nada sobre estar ciego"; beti zegoen zirto baterako aukera, umeen iskanbilak eta xalotasun une eternoak –segundoen barruan dauden mendeak, ahaztu egin zaizkigu agian, baina ezagutu
|
zituen
gu izan ginen umeak mende horiek–; maitasunaren eta sexuaren promesa –promesarekin nahikoa zen hainbestetan, baita norbera promesa horren lekuko hutsa zenean ere, baita promesa hori urliak sandiari egin eta norberak atearen zirrikitutik ikusten zuenean ere; begirada biziberritzeko premia duen azeri zahar batek edo jainko nekatu batek bezala, promesen lekuko izatea nahikoa zen batzuetan\...
|
|
2012
|
|
|
Iturralden ez zen dirurik, eta kolegioa pagatu beharra zegoen zerbait. Horretan, osaba bi nituen apaiz, biblioteka ederrak zituzten biek, eta liburuen bidez pagatzen
|
zituen
gure amak nire ikasketak Gabirian. Gogoratzen naiz zelan etortzen zen gure ama, urtean behin edo birritan, maleta bete liburu zekarrela.
|
|
|
Nik ezagutzen nuen Kolonbiako errealitatea, eta banekien zer esan niezaiekeen, eta zer ez. Kasu batzuetan aurre ere egin nien, eta horrek ika mikak eragin
|
zituen
gure artean». Kontraesan bat zuen buruan Huegunek.
|
|
|
Orreagako gatazkan gure arbasorik ibili ote zen? Entzun ote
|
zituen
gure birraitonak Muñagorriren bertsoak trintxeran. Elurra egiten al du oraindik ere Beotibarko zelaietan?
|
|
|
Ostiralek, ordea, mutil sendoa eta indartsua izaki, espainiarra bizkar gainean hartu eta txaluparaino eraman zuen, eta kontuz utzi zuen kanoaren ertz batean, oinak barrualdera zituela, gero berriz pixka bat altxa eta aitaren ondoan jarri zuen; azkenean txalupatik atera, txalupari kanpotik bultza, itsasertzaren parean arrabatu, eta ni oinez baino bizkorrago joan zen, haizeak gogor samar jotzen zuen arren. Horrenbestez, biak bizirik eta onik eraman
|
zituen
gure itsasarteraino, eta, biak txalupan utzita, lasterka joan zen beste txaluparen bila. Nire ondotik igaro zenean, nora zihoan galdegin nion.
|
|
|
Berehala hartu nituen, eta baita sutauts adar batzuk ere, bala zaku txiki bat eta bi ezpata zahar herdoildu. Banekien ontzian bazirela hiru upel sutautsez beteak, baina ez nekien non gordeko
|
zituen
gure kanoilariak. Eta, denbora luzean bila aritu ondoren, aurkitu nituen; bi lehorrak eta ongi zeuden, eta hirugarrenari ura sartu zitzaion.
|
|
|
Liburuan, Modernian ageri zen dualismo hori ezabatu nahi da, kultura ere naturala delaadieraziz. Horretarako, garaiko zientziaren ekarpenak ekarri
|
zituen
gure artera.
|
|
|
Liburuan, Modernian ageri zen dualismo hori ezabatu nahi da, kultura ere naturala delaadieraziz. Horretarako, garaiko zientziaren ekarpenak ekarri
|
zituen
gure artera.
|
|
|
Konparazio metodoa hartu eta justifikaturik, euskal hizkuntza pizkundearen norabidean jarraitu beharreko arauak aipatuko dizkigu. Zeintzuk hautatu
|
zituen
guretzat konparazio positibotzat? «Hiru hizkuntza pizkunderen gorabeherak eta geureak alderatuko ditut nik hemen laburzki:
|
|
|
Hori da Euskal Herriaren kasua. Honi loturik, lau eginkizun nagusi ikusi uste
|
zituen
gure egoera honetan.
|
|
|
2008ra arte, eraikuntza milioika milioi mugitzen
|
zituen
gure herrialdean, eta etxebizitzak eraikitzen hasi baino urte batzuk lehenago ere saltzen ziren. Horregatik, higiezinen krisiak biztanleriaren ehuneko handi bati eragin dio.
|
|
|
Mila esker!!! Zenbat zabor bildu zen? Bitxikeriarik bildu al zenuten. Zaborra kg edo tonatan neurtzen da eta guk ez dugu hau behar bezala neurtzeko beharrezko baliabiderik, baina Udalak bi edukiontzi berde jarri
|
zituen
gure esku eta biak bete genituen. Kontutan hartu, hiru ordutan 10 lagunek eskuz bildutakoarekin bi edukiontzi betetzea ez dela ahuntzaren gau-erdiko eztula.
|
|
|
Gatza bota, pipermin beltza, kuminoa eta ezkaia ere bai, zuen dastamen papilen eta ohituren arabera, eta azken kolpetxoa emateko prestatu. Banakako ontzietara atera (ontziek labearen beroari eusteko gai izan behar) anoa bakoitza, ahal den eta lehorren (horretarako asmatu
|
zituen
gure zibilizazioak bitsaderak eta halakoak) eta laberatu bost minutuz (horrek apurtxo bat gehiago lehortuko du, eta ondo bero mantendu).
|
|
|
Negu minean zuritasunaren gainean nire gardentasuna naizen bezala agertu natzaizu eta elur geruza finaren gainean euria. Haizeak eraman
|
zituen
gure letrak, baina euri urak bustirik lurrean itsatsirik gelditu dira guk oroit ditzagun.
|
|
|
Bankoetxe batean baginuen jadanik mailegu bat ardietsia lantegiko makina baten erosteko. Banko horren ordezkarietarik bat hor ezagutua eta noizean behin agertaldi batzu ere egiten
|
zituen
gure lantegian. Orain berritan, diru beharra agertzen zitzaigun ordu latz horretan.
|
|
|
Jendarme haietan bat, euskalduna zen, bere behako zorrotzean zegoen eni begira eta euskaraz erran zautan: Zer arizan zara hor, gizona! Gisa hortan izorratua izateko. Bainan, bankoetxeak berak hartuak
|
zituen
gure txekeak! Ez bankoetxeak ez, haren ordezkari faltsuari eman dizkiozu eta harek bere izenean
|
|
2013
|
|
|
noski. Ez ginen gaizki hasi, baina Quesos Entrepinaresek oso ondo baliatu
|
zituen
guk alboetan utzitako zuloak. 17 jarri zen aurretik hogei minutuan.
|
|
|
ORAINGOAN ostalerrak xuhurrago bete
|
zituen
gure kopak. Ordaina, berriz, istanteko galdatu zuen.
|
|
|
Ez nion kontra egin. Trago luze baten ondoan, hirugarren aldiz bete
|
zituen
gure kopak. Horiek hustu gabe abiatu zen ardo gehiagoren eske, barrikara.
|
|
|
Aterrunea, eta orro isil bat ere bai, atzartzen ari den munstroarena. Izuak antzaldatu
|
zituen
gu guztien begitarte unatuak. Guztienak, Beñat Ezkilarena salbu.
|
|
|
Euskal poesiaren begirada berriak eta garaiko artistenek gure begiratzeko era eta begiradaren objektua aldatu zituzten. Euzko Pizkundearen garaiak ziren, eta impresionismo agian berantiar batek ehundu
|
zituen
gure artisten jantzi artistikoak. Hainbat faktorek —batzuk sozipolitikoak, beste batzuk kulturalak eta artistikoak— aldaketa kolektibo baten bidean jarri gintuzten:
|
|
|
danba! Lau tiro aditu
|
zituen
gure ama Karmenek Zubiko Bentako bere ohatzetik. Bihotza estutu zitzaion eta gelako kristalek kraska!
|
|
|
Bertze egun batean oinetakoak saltzen zituen biajante gazte batek koloretako hiru misto kaxa atera
|
zituen
gure sukaldeko mahai gainera, kontu handiz, burua behin eta berriz gibelera eginda, inor begira ote zegoen. Propagandakoak ziren, eta erregalu eman nahi zizkion amari.
|
|
|
Komisioak bi abokatu bidali
|
zituen
gure artxiboak aztertzera.
|
|
2014
|
|
|
400 urtez Baiona aldeko hizkuntza ofiziala gaskoia izan zen, euskarak ez duelarik sekula horrelako mailarik erdietsi. Itsas aldeko okzitanoaren presentzia handia izan zen Gipuzkoan eta Nafarroan ere, eta horrek maileguak sarrarazi
|
zituen
gure mintzairan: " Kadirak eta baxerak xekatzen ditut, sustut.
|
|
|
guardia zibilekin? eta ni, hilabeteak
|
zituen
gure Koldorekin, euria goian behean zela busti busti eginda, guardia zibilekin, a la zona roja botata». Otsailak 12 Ostirala.
|
|
|
Eta denok nahi genuen hala izan zedin. Jokoak egiten
|
zituen
guretzat. Errudimentarioak, baina guretzat.
|
|
|
Saseta komandantea ezagutu zuela esaten zigun, eta Bilboko desfile hartan egon zela, bertan ikusi zuela hurbiletik Agirre lehendakaria, halako kontuak. Garai haiek ezagutu
|
zituen
gure arteko azkenekoa zen. Hark erakutsi zigun denoi irakurtzen eta idazten, eta jarduera militarraz dakigun guztia.
|
|
|
Eta, gainera, zertarako? Horrek ez
|
zituen
gure arazoak konponduko. Nahiago nuen nigan zuen konfiantza lañoari eusten utzi eta bakarka desesperatu, alternatiba baten zain.
|
|
|
inguruko mahaikoen begiak bihurrarazi
|
zituen
guregana.
|
|
|
«Han sido probablemente fichadas mas por la curiosidad de sugenero femenino que por sus valores musicales». Eta gure musikaren ekarpenagutxiesteko punk joera feministen oihartzunak ikusten
|
zituen
gure musikan: «. otean desde lejoas a las riott girls, remedan el punk de unas Vulpess euskoparlantesy la complicidad de Wemean, y desprenden una conciencia feminista emparejablea la de las lesbianas castradoras Tribe 8».
|