|
2000
|
|
|
Durangon izandako azken hilketa aipatu duzu. Harrezkero, EAJk EHrekin hainbat udaletan
|
zeuzkan
akordioak bertan behera utzi ditu. EA, aldiz, ez da EAJ bezala jokatzen ari.
|
|
|
Urteak iraun duen ikerketa luze eta sakon baten ondoren, 2000 urtearen haseran ikusi zuen inprimaturik bere idazlana Antxon Agirre Sorondok, eta harekin batera, bere lanaren sostengu izandako getariarrek, herriko Udalak eta Gipuzkoako Kutxak. Ia bere ondare dokumental osoa galtzea egokitu zitzaion Getariari, historian zehar jasan behar izan dituen zoritxarreko gora-beheretan
|
zeuzkan
artxibategi gehienek kiskalita bukatu zutelako. Beraz, suposa daiteke nolako lan eskerga izango zuen Agirre Sorondok, Getariako partikularrengana joz, eta probintziako fondo dokumentalak, liburutegiak, hemeroteka... arakatzen, bere herriaren historia(" historia txikia", dio berak) ahazturaren mundutik berreskuratu ahal izateko.
|
|
|
Arazo kezkagarri franko
|
zeuzkan
Lurra deritzan planeta honetako biztanlegoak, eta Z. ARGIA ere oso kezkatuta ageri zen. " Ego Amerika, une larrian" gaiari eskaintzen zion bere lehenengo orrialdea, hango herrialdeetako gobernu gehientsuenen eskuineko joera garbia azpimarratuz eta egunetik egunera ugaltzen ari zen bertako populazioaren gehiengo nagusiak jasaten zuen mixeria gorria nabarmenduz.
|
|
|
Zatikatzeko beldur hori nork bere burua bere kasa uztekobeldurraren ordezko fisikoa da. Errealitatean, gorputzaren dardararen bidez, pertsonak tentsio muskularren eraginez gorputzean mugitu ezinik
|
zeuzkan
indarbortitzen kontzientzia hartzen du; orain, indar horiek bizitasun osoko sentipenaematen diote, eta alaitasun sentimendu bat.
|
|
|
Orain dela kasik laurogei urte, Orozkoko Arane etxeko gizonak(* Teofilo Etxebarria pseudonimoa emango diot) parte txarrekoak ei
|
zeuzkan
eta katu bilakatzen eizen, bereziki lapurretan ibiltzeko. Gizon horren gorabeherak kontatzean beti azpimarratu du berriemaileak, eta haren senarra Pablok egiaztatu, egiazki gertatu direla, ezbatere asmatuak, baizik eta haren ahaideek ikusiak, Eulaliren izekok eta amak biziizandakoak.
|
|
|
–biek senditu zuten den guztiaren igarokortasuna edo alegiatasuna; biek zekiten Heriotza Osoa gertu dagoela, azkeneko denboretan gertatu arren. Azkenbakardade hotz eta beltz hark
|
zeuzkan
lazturik bata eta bestea, Ezerezaren hegi hegian, azkeneko hatsetan hagorandurik bezala, argi behar gorrian kokaturik etaerdi zoraturik; Deus Ezaren oihartzunak txorabiaturik, nardaturik eta bateragailendurik ere... Teilhard en goi argia, Budarena bezala, gizon sakon guztienabezala, Ezerezaren amilburu izugarrietan sortu zen.? 24
|
|
|
Ezin izan nion beste hitzik atera gai horretaz, eta jakin minez segitzen nuen nik.Istorio hark zulo asko
|
zeuzkan
, gehiegi, eta haiek betetzeko bide bakarra neukan: AitaMorlans bera.
|
|
|
Xiberoko Botza irratiari dagokionez, esan dezagun Uhaitza izeneko elkartearen ekimenaz sortu zela 80ko hamarkadaren hasieran, nahiz eta 1978an jada ideia hausnartu zen, administrazio frantsesak eta Zuberoako udalek Contrat de Pays ituna egin zutenean preseski. Irratsaio guztien %30 gutxi gorabehera frantsesez egiten zituen eta
|
zeuzkan
helburuak, Lapurdiko Entzun Ikus elkartearenak bezala, hauexek ziren: informazio lokala garatzea, euskara suspertzea eta kulturaren indar biziak biltzea herri dinamika sortzeko.
|
|
|
Dena prest zegoen etxean erditzeko. Lanak prestakuntza saioetara agertzea eragotzi zidanez, jarraibideak idatzita
|
zeuzkan
orri batean. Hainbat aldiz irakurtarazia zidan, une bakoitzean zer egin behar nuen jakin nezan.
|
|
|
Bortzak —haur nahiz heldu— dolu janzkera akatsgabeaz apainduak zeuden. Atso agure saldo batek inguraturik
|
zeuzkan
, nork doluminik sentikorrena adierazteko lehian.
|
|
|
Hogei pilula flipagarri omen
|
zeuzkan
gameluño baten atxiloketari capo arriskutsu batenaren tratamendua eman behar izan nion, hondarrean, lana burututzat jotzeko. Gaueko hamarrak eta gehiago ziren.
|
|
|
Jainkosa erbesteratu bati isuritako amodiozko odol tanten, berriz, neskaren zango lodixketako azazkal gorriz pintatuak. Zilar anpulu zerutiarren, haren paparreko larruazalean itsatsita omen
|
zeuzkan
ezkata arrastoak. Handik goiti, beti ezagutu genion neskaren bat aldakan.
|
|
|
Ondo ederki zeukaten ikasita gidoia, eta inor ez zegoen inprobisatzeko prest. Beldurrak haiek ere preso
|
zeuzkan
, izu lodi antigualeko batek, sugegorri garaile baten antzera beren pentsamenduetatik lasterka zebilena. Porrot hark guztiz aldatu zuen nire bizi filosofia, nire munduikuskera, nire poetika artistikoa eta literarioa.
|
|
|
Hilotz zen, eta idorki zegien irribarre. Luxuzko anteojo batzuk
|
zeuzkan
eskuineko eskuan, ezkerrez maingua baitzen, hark berak minutu batzuk lehenago adierazi zidanez. Eta adierazi, hain zuzen ere, ordoki lohi bat zeharkatzen ari ginelarik, non begiztatu ahal izan baikenituen gizairudi gogoangarriak eta aitzurketa axolagabean ziharduten aurpegi luzangak.
|
|
|
Medikuntzara. Etxeko salako pladour arroxakolorean
|
zeuzkan
hiztegiak eta entziklopediak eta hiztegi entziklopedikoak begiratu zituen, zer begiratu behar zuen ongi ez zekiela, arretaz baina trakets, itxaropen eskasez, eta aurkitu zituen argibideek ez zuten argitik deus askorik, eta terminologia arrotza ilustratzeko azaltzen ziren argazkiak ere ez zitzaizkion batere baliagarriak iruditu, batik bat han azaltzen ziren azazkal gehienetan izugarri belztuek suz... Ez?
|
|
|
Gero jabetu zen, ordea, atzo txaketa haretxekin joan zela bulegora, eta primeran gelditzen zitzaiola... Panazko jaka erantzi zuen suak hartuta, dardarizo batean, eta
|
zeuzkan
guztiak probatu zituen: mahuka guztiak luzeak zeuzkan, nabarmen luze gainera:
|
|
|
Panazko jaka erantzi zuen suak hartuta, dardarizo batean, eta zeuzkan guztiak probatu zituen: mahuka guztiak luzeak
|
zeuzkan
, nabarmen luze gainera: hamar zentimetro, bai.
|
|
|
otomanoen enperadoregoari buruzko liburuak irakurtzea. Zazpi
|
zeuzkan
gaiari buruzkoak erosi berriak, han eta hemen eta, erosiak eta ordainduak, eta haiek literalki irensteko irrikaz zegoen. Eta hori guztia gutxi balitz, asteburu hartan beste zeregin bat ere izango zuen Brown jaunak, aukera aukerakoa, zazpi liburuen irakurketa bezain gozamenezkoa eta ez hain nekosoa gainera:
|
|
|
Beraz, etxeak behea jo zezanean, lurrarekin bat egin eta bere habeak hondakin bihur zitezenean, Brown jaunak pentsatuta zeukan botila bat xanpaina zarataz irekitzea frantsesa jakina, eta mozkortzea ere bai akaso, aspaldiko partez. Eta, adierazi dugun bezala, asteburu hartan ezer berezirik gertatu ez zenez, bada orain guztiz harrigarria izango litzateke esatea Brown jaunak ez zituela pentsatuta
|
zeuzkan
gauza guztiak egin; beraz, ez dugu halakorik esango.
|
|
|
Eta ez da guztiz egia ezta guztiz gezurra ere, Brown jaunak, nozitu zituen barne aldaketen ondorioz, batik bat, ez baitzuen azkenerako gauza bat ondo egiten, ez baitzekien nola erabiltzen zen ordenagailua, zer zen marrazki bat, zertarako balio zuen arkatz batek. Inor ez zen, ordea, azken aste hartako deskalabroez ohartu, neurri handi batean Brown jaunak aurrez eginda
|
zeuzkan
lanak mahairatu zituelako, artelan benetan dotoreak, eta haien aurrean makurtu eta plantak egiten jardun zuelako, eta estrategia hari esker libratu zen azalpen zailak eta mingarriak eman behar izatetik. Baina orain galdetuko du norbaitek, mekaguensandios, plantak eginagatik, nahikoa al da hori horrenbeste aldaketaz inor ez ohartzeko?
|
|
|
Bere Corsa gorriaren bila joan, eta, haren ordeaz, Cosworth urdina aurkitu zuenean, harri eta zur gelditu zen. Garajearen zenbakiari ere erreparatu zion badaezpada ere, baina eskuetan
|
zeuzkan
giltzak auto urdinarenak ziren. Ikaraz gelditu zitzaion begira kirol autoari, ez dakigu sei kilo balio zituelako edo 230 zaldi zeuzkalako zain martxan jartzeko.
|
|
|
Non ikusi nituen nik halako aulkiak? Zertarako
|
zeuzkan
erdi ezkutuan bezala kable edo soka moduko haiek. Eta beste errezelo bat, oraindik areago zihoana:
|
|
|
Esan bezala, Otsotzarmendi jaunaren hitz luze, zalantzatsu eta zehazgabeen ondoren auskalo eta batek daki hitz makuluak errepikatu zituen etengabe azken aurkezpen hartan ere, ia ia beste gauzarik ez esateraino errepikatu ere, Caterpilarri fortunatu zitzaion txanda. Titiak aurreko egunetan baino nabarmen handiagoak
|
zeuzkan
. Puztuta.
|
|
|
Ordurako Dabidek sabaiko argia piztua zuen eta niri, bikoteari atsegin ematearren, lanparak ere piztea bururatu zitzaidan. Eta piztu banituen, piztu nituen, zeren lanpara oparituak argitu beharrean, Dabidek ohepean ezkutatuak
|
zeuzkan
gureak piztu baitziren. Hura lotsa!
|
|
|
Eztabaida filosofiko tradizionalak jada ez zeuden justifikaturik, eta berauekin bukatzeko, filosofian ikerketa berri baten metodoa eta helburua planteatu behar zen, Zirkulua ahalegindu bezala. Jakina, metodo eta ikerketa horiek zientziak
|
zeuzkan
berberak ziren edo, behintzat, antzekoak. Esan bezala, Zirkuluko partaideak, gainera, zientziaren adar batzuetan adituak ziren, haiei buruz zehaztasunez mintzatzeko gauza, horrek suposa zezakeen abantailarekin.
|
|
|
Bere zientziaren filosofiari dagokionez, Einsteinen erlatibitate berezi eta orokorrari buruzko hausnarketari ekin ziotenen artean lehenengoetakoa izan zen, eta fisikariarekin zeukan harremanak asko erraztu zion gauza. Filosofiaren historia ere sakonki ezagutzen zuen, eta horri esker gai izan zen filosofia transzendentalak zientzi aurkikuntzen aurrean
|
zeuzkan
arazoak ongi planteatzeko, Zirkuluaren tesi berriak sutsuki bultzatzeaz gain.
|
|
|
Amaitu nuenean... beste bi dorre eskaini zizkidan kroaziarrak. Dorre bakoitzak 65 pisu
|
zeuzkan
. Beste zazpi urte iraungo zukeen lanak guztira.
|
|
|
Pintura zartatu eta erori egiten zitzaion ateari. Auskalo zenbat pintura geruza
|
zeuzkan
ate hark, lehenengo emandako minio geruzaren gainean. Bada, kolpatzen nuen lekuan pintura jauzaraziz eta minioa bistaratuz, zerbait marrazten hasi nintzen.
|
|
|
Gu ez ginen egoeraren larriaz ohartuko, baina jende helduarentzat begi bistakoa izango zen handik alde egin beharra zegoela. Gure amak hala erabaki bide zuen, eta etxea eta etxeko gauzak
|
zeuzkan
zeuzkanean utzita irten ginen Tolosara. Presaka eta larri, beraz, baina egunen batzuen buruan itzultzeko asmotan.
|
|
|
Beste espetxe batzuetara sakabanatuak izan aurreko egonaldi laburra izango genuen elkarrekin, lagunarteaz gozatzeko. Presaka hitz eginez, presaka paseatuz, ekonomatoko arduradunak
|
zeuzkan
kafe guztiak presaka hartuz igaro genuen ostiraletik astelehen gauera artekoa. Motz egiten da hiru lau eguneko tartea, epe laburregia da urteetan egin gabeko berriketaldietarako.
|
|
|
Lauaxetak azaldu zidanez, zorro hartan ekarriak zituen Tolosaldean egun batzuk pasatzeko behar zituen guztiak, eta eguartean bat erosiz gero haiexek aski izango zituen nirekin batera mendira abiatzeko. Gainerako arropak eta trasteak Bilboko pentsio batean
|
zeuzkan
gordeak, eta ez omen ziren asko guztiak ere. Azken batean, bi hilabete pasatxo baino ez ziren berpiztu zenetik, eta ez zuen traste asko inguratzeko betarik izan.
|
|
|
Idazkariak, ordea, ez zion jaramonik ere egin. Alegia deus ez, bere mahaitxoan
|
zeuzkan
paperekin jarraitu zuen lanean.
|
|
|
Xanek lagundu zion jaisten, aulki batean esertzen. Nekez hartzen zuen arnasa, begiak lanbrotuta
|
zeuzkan
. Xan beste aulki batean jarri eta kartoi puxka batekin haizea ematen ari zitzaiola, atzera mintzatzeko kondizioetan zelarik:
|
|
|
lotsaz eta bazterka, Lolita, disimulorik gabe, apika gaiztoz Maria zeritzona. Azken horrek bere papardoan perlekiko lepoko bat luzitzen zuen, begiak eta ezpainak higuingarri pintatuta
|
zeuzkan
. " Ez zintudan behin ere ikusi, uste dudanez", ekin zion hark, elezuri.
|
|
|
Komunean Elik lababoaren kontra aulkitxo batean jarrarazi, igurtzi gozoak eginez ilea garbitu zion. Xanek begiak itxita
|
zeuzkan
. " Ikusi zaitudanean", esan zuen," pentsatu dut:
|
|
|
Raissak neskatila Xanen ondoan jarrarazi, botak erantzi, bera atera zelarik, hala neskatila, lotsagabe, nola zaharra, disimulo gehiagoz, Xani begira gelditu ziren. Zaharra betosko zegoen; noski Xanek jantzita
|
zeuzkan
arropak ikusi zituen, harrituta zegoen. Raissak, heldu zelarik:
|
|
|
Azal koloretua zeukan; aztoratuxe agian: " Zoaz, maitea", esan zion alabari;" eskuak garbitu, laster bazkaldu behar dugu ta"; neskatilak obeditu zuen; orduan Raissak, Xanen aurrean zutik, begiak distiratsu zeuzkala, bere esku bat hartuz, hatz muturrak estutu zizkion; Xanek begiak haren begietan atxikita
|
zeuzkan
; Raissak, pixka bat aldenduz: " ez", esan zuen," ridikuloa da".
|
|
|
Eta, bero egiten zuen. Xanek
|
zeuzkan
indar apurrak bilduta lortu egin zuen txamarraren eraztea. Larri larri zegoen.
|
|
|
Lauoinka, eskuekin belar muilo bakanei helduta aldapa piko bat igotzen ari zela, irristatu egin zen; atzera aldapari ekin, atzera irristatu, zulo batean ez aurrerako eta ez atzerako gelditu zen. Elurrez erdi estalian, oinak eta eskuak, musua eta belarriak ere hozminduta
|
zeuzkan
. Orduan ikusi zuen behean borda bat.
|
|
|
Zenbat denbora egin ote zuen berak Motan, gero Etxezurian, eta urte haietan Henri zer eta nondik nora ibili zen? Denboraren erreferentziak oso galduta
|
zeuzkan
. Zenbat urte igaro ziren...?
|
|
|
Izen bat, zifra bat aipatu zituen; oso segidan, beste izen bat, beste zifra bat... Xanek nola hala apuntatu zuen; izen haiek, ordea, hain arraroak ziren; baiki, Xanek batzuk adituta
|
zeuzkan
: edari izenak ziren, noski, kaja kopuruak, agian, aldean; alabaina, ezagutzen zituen haiek ere ez zekien xuxen idazten.
|
|
|
Eli!"; Xani begia kinatu zion; Eli etorrita, harekin zerbait jardun zuen; Eli sukaldera zihoala: " la ostia gintuan", esan zuen; luze gabe etorri zen Eli, ertzak kixkorturik
|
zeuzkan
aldizkari bat ekarriz; Lazarok bere hatz larriekin orriak farrasta farrasta pasatu zituen;" hemen duk", esan zuen; foto batean kirolari batzuk ageri ziren: mutil mordoxka bat, batzuk pikotxean, beste batzuk zutik, oro galtza motzetan, oro gris tono bereko kamisetez; alde batean, zutik, neska bat zegoen;" ezagutzen al duk?", galdetu zion Lazarok.
|
|
|
Eta, jarrera aldatu zuelarik, ez ote zuen Ivan pixka bat esnatu; ez ote zituen mutikoak begiak pixka bat ireki. Une batez hala izan bazen ere, Xanek ondo begiratu zionean, itxita
|
zeuzkan
. Azkenerako, lokartu ote zen.
|
|
2001
|
|
|
Victorio Vicuña, Celestino Uriarte, Jesus Monzon, Luis Fernandez edo Fermin Isasa bezala, oraindik bizirik dirauten euskal gerrillarien lekukotasunen bidez eta alderdi komunistak argitaragabe
|
zeuzkan
hainbat dokumentuetan oinarriturik osatu du Mikel Rodriguezek" Maquis. La guerrilla vasca()".
|
|
|
Eta Koldo Izagirrerentzat, inteligentziaren eta sentiberatasunaren arteko oreka zail hori da Felipe Juaristiren olerkigintza. Aipatzen ari garen antologia hau agertu arte, lau poema bilduma
|
zeuzkan
plazaratuak: " Denbora, nostalgia"," Hiriaren melankolia"," Laino artean zelatari" eta" Galderen geografia".
|
|
|
Konderri haiek koiunturalki sortu ziren (Halphen en ustez, lurralde eta populazioarekin zerikusiren bat zutela pentsatu arren). Lurraldearenhego eta mendebaldean hiriburu bat zeukan gunea zen konderria (pagus, alegia). Bertan kondeak defentsa betebeharrak
|
zeuzkan
; horrez gain, zergak jaso, justiziabanatu eta horietatik kopuru batekin geratzen zen. Gainera, lurrari zegozkion karguak (ministe rium edo comitatus) eta, noski, kondeak berak bere patrimonioanzituenak gehitu behar zitzaizkion bere jabegoei.
|
|
|
Erreakzioa azkar ailegatu zen Al Andalus tik. Banukasitarrak kristau erasoeiaurka egiteko ahulegiak baziren, Kordobako subiranoak, Andaluzian bere botereafinkatutakoan, baliabide nahiko
|
zeuzkan
iruindarren erronkari erantzun ahal izateko.Abd ar Rahman III.ak berak zuzendu zuen kontraerasoa, jomuga bikoitza zuena: Antso erregea geldiaraztea eta Errioxako lurrak babestea. Ibilbidea ezaguna da: Tuteratik ateratakoan, Karkar eta Kalahorra zeharkatu ostean, Ega ibaian gora Gesalatz haranera heldu ziren emirraren tropak.
|
|
|
1 Gizabanakoen prozesu eta portaera psikosozialak azaltzeko identitate pertsonalaren teoriak (IPT) (Mead, 1934)
|
zeuzkan
arazoen ondorioz, ISTasortzen da; horrela, gizabanakoek dituzten taldearteko harremanei garrantzia ematen zaie, eta ez bakarrik gizabanakoen arteko harremanei (Tajfel, 1972, 1978). Hala ere, ISTak IPTren ezaugarri batzuk mantentzen ditu: 1) Gizabanakoen nortasunean daukan eragina, 2) Identitatearen sormeneangertatzen diren konparazio prozesuak, 3) Identitatearen funtzionamenduaren izaera erlazionala eta elkarmenpekoa.
|
|
|
Hemeretzigarren mendearen bukaeran frantziar perfumegintzak 20.000 langile baino gehiago
|
zeuzkan
lanean eta perfumeek orduan zeukaten arrakastaren adierazle ona izan daiteke 1900 urtean Parisen antolaturiko Erakusketa Unibertsala. Aipaturiko gertakizun eta izenekin hogeigarren mendean sartuko gara.
|
|
|
Lau leiho
|
zeuzkan
jauregiak atzeko aldean. Laurek zituzten pertsianak beheraino jaitsita.
|
|
|
Lucasek Marcosen prakari heldu zion eskumako eskuaz, belaunetik baino apur bat gorago. Lantzean behin eskua estutzen zuen praka zimurtzeraino eta begiak itxita
|
zeuzkan
.
|
|
|
Kotxeak ere ugari ikusi zituen bidean. Berak kotxeak maite zituen (ez trenak eta tranbiak beste), baina gaztetako bizikleta ikusten zuen begi urdinez, aldi berean, lagunekin eta Rosarekin, eta batez ere Rosarekin (ez bide hartan, bide berdeago batean), eta kotxeak maite bazituen ere bizikletak
|
zeuzkan
gogoan.
|
|
|
Behin estazioan, hiru neska dotore ikusi zituen Marcosek segidan eta laugarren bat ere bai; baina atzazalak luzeegi
|
zeuzkan
laugarrenak.
|
|
|
" Anasen iloba" pentsatu zuen Lucasek, harik eta bere ondoko aulkian eseri zen arte. Susto eskuak
|
zeuzkan
, altzoan bilduta.
|
|
|
Izerditan blai eta dirurik gabe. Zelaian zeuden batzuk ahaztuta
|
zeuzkan
, ezin zien izenik jarri, argazki zaharretan bezala.
|
|
|
Nasemak 14 urte zituen. Bere aitak andraminak
|
zeuzkan
eta bortxatu egin zuen, birjinarekin sexu harremanak izanez gero sendatu egingo zelakoan.
|
|
|
Dena agintzetan gelditu zen, ordea. Hogei urte
|
zeuzkan
alargunak eta bakar bakarrik hazi behar izan zituen bere hiru haurrak.
|
|
|
Ebasle luzeak orduan, zuzendariarengana eramateko esan zion diruzainari. Zuzendariak
|
zeuzkan
dirukutxa nagusiaren giltzak.
|
|
|
Behin, herriko Señora Maria joan zitzaien dendara. Señora Mariak hiru etxe, zazpi soro eta eskualdeko senarrik aberatsena
|
zeuzkan
.
|
|
|
Bai, zazpi aloz omen
|
zeuzkan
txapel hark ere kanpoaldean, bueltan bueltan hartuak denak Â, eta, gainean, tira mehe mehe bat, alozok apaintzeko eta estaltzeko propio hala jarria. Aurrean, kopeta gainean, eguzkiak kalterik ez egiteko edo, aterpe antzerako teilatu modukoa, bisera deitzen den horietakoa.
|
|
|
Nola igo, izan ere? Gure herriak izan zitzakeen gaitasunak janak
|
zeuzkan
Donostiak XVI. mendean, Pasaiako portuarekin batera, eta handik hona irensten ari da gelditzen zitzaizkigun pixarrak. Astelegunez Donostiara behar genuenok irundarrak genituen kontsolagarri, etxekoak aski ez zirenean.
|
|
|
Ez zuten, horratik, behin ere menderatu: berak
|
zeuzkan
mendean soldadu ongi hezi horiek, adimen argiaren zerbitzuko. Ugari bezain zorrotz zen hizketan, aberats bezain zehatz eta doi.
|
|
|
3 Larramendik nahi zuen euskarak hitz altxor ugariagoa eta garbiagoa behar zuen izan. Ugaritasunaren bazterrak kanpotik ezarriak
|
zeuzkan
, aski baitzuen euskarak, baita gehiegixko ere, erdaraz Real Academiak agertu berria zuen hiztegiari ordain zuzenak ematea hitzez hitz. Garbitasunari zor zitzaizkionak ere kitatu behar ziren, ordea.
|
|
|
Hiru bide bederen zabalik
|
zeuzkan
hutsarteak betetzeko:
|
|
|
Adimendu hori eta adimendu horri eragin zion lana zernahiz aritu zen eta zernahiri bide artean ez ezagunak zabaldu. Ez
|
zeuzkan
hiz  kuntzak ahazturik eta, hizkuntza kontuan, jakin nahi zuen euskara non koka Europakoen artean.
|
|
|
Horrelako zerbait gertatu omen zitzaion behin batean Arestiren guztizko zen Curros EnrÃquez olerkariari, Bilintxen goresleari. Trenetik jaitsi eta Galiziako hiri baterantz zihoalarik udaldeko gau epelean, horra non entzuten dituen kantatzen, bide ertzeko etxe batean, ahazturik
|
zeuzkan
bertso batzuen antzekoak:
|
|
|
Hedabideetan eskainitako irudien munta hartu ez bazuten ere, gizarte enfrentamendu batzuk hasi ziren gertatzen; lazo urdinekoek Cosme Delclaux industrialariaren eta Jose Antonio Lara kartzela funtzionarioaren askapenaren alde (ETAk bahituta
|
zeuzkan
biak) bildu, eta haien aurrean ezker abertzaleak deituriko kontramanifestazioak izan ziren enfrentamendu horien eszenatoki, eta halakoxeak izan ziren halaber kale borroka gogorragoaren pasarte batzuk. Ezker abertzalearen lerroetan" oinazearen sozializazioa" nagusitu zen jarduerarako ildo politiko gisa, gizartera zabaldu behar zen Estatuaren errepresioak ezker abertzaleari eragiten zion sufrimendua.
|
|
|
Euskal Herrira erdaldun etorkinak heltzean gure herriak ez
|
zeuzkan
ofizial bere hizkuntza eta kultura, ez eta heldu berriei horiek irakasteko baliabide administratiborik ere. Beraz, integrazioa, ohiko zentzuan bederen, ez zen gertatu.
|
|
|
Honako gertakaria: Baionako euskal museoan, soil soilik Iparraldeko hiru euskal probintziak
|
zeuzkan
armarria zegoen. Lagun abertzale batzuk joan, kendu, eta haren ordez egur puska bat ezarri zuten Zazpiak batidaz kuna rekin.
|
|
|
Si vis pacem para bellum joko likitsean ari ginen, aurpegi erdian bi erroitz urraturen antzera begi zuloak borobil
|
zeuzkan
ostatuko zerbitzari harrituaren soaren itzalean. Gizona kontuar gibelean, zut zuta zegoen, estrategia hitza ahots indartsuagoz airarazi zenuen batez, landerra susmatuz.
|
|
|
Halako raid urbano batetik berant etxeratu ginen eta lanera lehiatu aitzineko bi orduak larruak larruari pasatu genituen. Lilik, zorrogabetuak
|
zeuzkan
bularretan jarri zizkidan eskuak eta gidatzen ninduela ahurrak bere sabelean, sabeleko fruitua Jesus! galdu zitzaizkidan.
|
|
|
Zamarraz eta txapelaz beztitu aurkezlea, punpean hupatu zen taula gainera. Fitxa txikiak
|
zeuzkan
ahurrean, deklamatu behar zuten lau Bardoen biografia elementuz belztuak agian. Jakitate herrikoiaren hunkiduraren mugetan amil, izenak eman zituen.
|
|
|
Geldotasunaren zama Lukatxukaien meneko abandonatuz autoan sartu eta Eguberriko apaindura elektrikoak dilindan
|
zeuzkan
herria zeharkatu nuen, astiro. Laborantzako tresnak eta onkailuak saltzen zituen denda baten paretan axuriaren samurtasuna goraipatzen zuen iragarki bat irakurri nuen:
|
|
|
Kasko puntatik oskietaraino so egin nion: arropa ilunez beztitua zen eta zapatak zuri zuriak
|
zeuzkan
, tripa animalearen itzal beltzez ttakatuak.
|
|
|
eskuak hutsik
|
zeuzkan
|
|
|
Hozkailuan gordeta
|
zeuzkan
aterkiak
|
|
|
Jakina, zuk orain uste duzu mandingoak kristoren zuztarra zeukala esango dudala, baina hala uste baduzu, ez dakizu zer den sexu adultoa. Vladimirrek aparailuak
|
zeuzkan
, aparailu elektrikoak ez ezik zafran eta, orokorrean, azukrearen industrian erabiltzen diren tresna tradizionalak, eta aparailuak eta tresnak bakarrik ez, botikak, jesarleku bereziak, errobotak, belarrak, pilulak eta ukenduak ere bai, halako moldez non, etxera iritsi eta parafernalia guztia hedatu zuenean, edozeinek sinetsiko zukeen dentista zela, ezen ez puto. Zuztarra gutxienekoa zen.
|
|
|
Baina ordurako gondola hartan ez zegoen Berlusgoñi beste kapitainik, eta kapitainak bestelako planak
|
zeuzkan
niretzat. Eutsi egingo diot egin dugun tratuari –esan zidan–; Mitxoletarengana eramango zaitut eta ordubete berarekin utziko; baina orain beste baldintza bat gehiago bete duzu.
|
|
|
Gelaren aurrean bi txakur zeuden guardia egiten. Batak aurikularrak jantzita
|
zeuzkan
eta, egiten zituen imintzioengatik, pil pilean zegoen partidaren bat entzuten ari zen. Besteak, berriz, horma hatzekin atabalatzen zuen zigarroa erretzen zuen bitartean.
|
|
|
Pablo berehala azaldu zen. Aurpegi zurruna eta muturra doi bat okertuta
|
zeuzkan
. Urrats batzuk egin zituen noraezean bezala; gero une batez gelditu eta baiezkoa egin zidan buruaz.
|
|
|
Juliak eguzkitako antiojo beltzak jantzita
|
zeuzkan
, nahiz eta zerua erabat lainotuta egon. Une batez bideko zuloek eragiten zioten bular ikarari erreparatu nion lizunki.
|
|
|
Azken honen begietan munduko amorrazio guztia gainezka egitekotan zegoen. Arnasa era nabarian larritu eta lepoko zainak, hil edo biziko adarkada eman beharrean dagoen zezenaren pare, handituta
|
zeuzkan
. Juliari sumindutako begiradaz kargu hartzen zion bitartean honek, estreinako aldiz, bere senetik aterata zirudien.
|
|
|
Gizon segail hark, ordea, entzungor egin eta gure aldera jiratu zen. Gizon dotorea ematen zuen; markako nikia eta arraia markatuegia zuten galtzak jantzita
|
zeuzkan
. Zigarroa piztu eta ke ahokada botatzeaz bat begia kixkurtu eta arretaz begiratu zigun.
|
|
|
Gorpuak erakusten zuen traza, zinez ikaragarria zen: begiak ia erabat jiraturik
|
zeuzkan
, Steveren niniaren arrasto berdexka ikusezin bihurtzeraino kasik. Behinola harro eta menderaezina zirudien mihia, berriz, orain ahoari zerion piltzar more lerdetsua baino ez zen.
|
|
|
Bilboko zentrotik irten eta ezker aldera abiatu nintzen mantsoki, kasuaz eta batez ere nire buruaz hausnartu nahian. Behe laino trinkoak bazter guztiak mende harturik
|
zeuzkan
. Sudurra hautsita nuen eta mina lasaigarriei esker kontrolpean bazegoen ere, banekien hauen efektua pasa bezain pronto berriro ere jasangaitza bilakatuko zela.
|
|
|
Pablok eguzkitako antiojo beltzak jantzita
|
zeuzkan
eta irmoki heltzen zion Juliari besotik; burua aurreraka eroria zuen eta etsiak harturik zirudien erabat. Juliak planta hobea zuen inondik ere; burua tente eta begia zorrotz.
|
|
|
Rekalderen bulegoa nik espero bezain anpulosoa zen. Haritzezko mahai mardul baten gainean
|
zeuzkan
eskuak pausatuta; bizkarra, berriz, diseinuzko besaulki eder batean modu erosoan bermatua. Itxura batean, arrakastaren arrakastaz gizartearen maila goreneraino etorritako gizon ahalguztidun baten aurrean nengoen.
|
|
|
Artean eskuetan zuen eskutitza amorruz astindu zuen. Masailak gorrituta
|
zeuzkan
eta bekozkoak are gehiago urrarazten zizkion jaiotzear zeuden eguzkiak ziren bi begi sentsual haiek. Nik atxiki luzea egin nion zigarroari beste eskuaz zakila haztatzen nuen bitartean.
|
|
|
– Baina sei loreak eskuratuta al
|
zeuzkan
ordurako?
|
|
2002
|
|
|
Esate baterako, nahikoa dela begiak ixtea, eginbehar nekosorik gabeko Jauja lurralde zoragarrira iristeko. Eta hain zuzen Kepak kontatuko die, baita ere, uraren koloreko hegoak
|
zeuzkan
tximeletatxoaren istorioa. Goibel zebilen gure tximeleta, lagunak egiten gogotik saiatu arren, bere hegoen kolore faltagatik, inork aintzat hartzen ez zuelako.
|
|
|
BBVAk paradisu fiskaletan
|
zeuzkan
kontu ezkutuen eskandaluak orobat balio izan du prentsaren portaera erretratatzeko ere. Gauza jakina da talde mediatiko handiek oso interes ekonomiko eta politiko jakin batzuei bakarrik erantzuten dietela.
|
|
|
Idazleak eta abertzaleak ziren biak, eta oso gazteak hil zituztenean: 21 urterekin fusilatu zuten «Lurgorri», Derioko hilerrian, eta 22
|
zeuzkan
«Aitza»k," desagerrarazi" eta bizia lapurtu ziotenean. Bata eta bestearen arteko ezberdintasuna idazteko erabili zuten hizkuntzan dago, Jose Mari Azkarragak ez omen zekielako ondo euskaraz eta bere jatorrizko lanak erderaz zeudelako.
|
|
|
Bere aurretik, Frantzia da Europako hartzekodunen artean txapeldun, ondoren Alemania, Erresuma Batua eta Italia datozelarik. 2000 urtean 26.000 milioi euro
|
zeuzkan
estatu honek kanpoan inbertituta, zor publiko eta pribatua elkarri erantsita.
|
|
|
eta 350 N) laginak
|
zeuzkan
.
|
|
|
linea anitzeko kontratuan edo SIM multiple txartelarekin, abonatuak
|
zeuzkan
zenbakietako bat beste konpainia batera eraman nahi baldin badu baina guztiak ez, zenbaki guztiekin zuen kontratua amaitu behar du, eta gero beste konpainia batera eraman nahi duen zenbakiarentzat kontratu berria egin (hori guztia baja eman nahi den operadorearekin) horrela zenbaki zuzen batekin jokatu ahal izateko.
|
|
|
Une hartan begiak itxirik
|
zeuzkan
Medusak, gorgona hura zeharo lo baitzegoen oraindik, baina aurpegiko itxura ez zen lo lasaiarena. Agian amesgaizto bat zebilkion biraka eta ezin zezakeen baztertu nahita ere.
|
|
|
Pertseo begira geratu zen, begiekin iluntasuna zulatu beharrean. Izan ere, ilunpera ohiturik
|
zeuzkan
begiak ordurako, eta, Zilarbizik esandako aldera begiratuz, zerbait edo norbait hurbiltzen ari zitzaiela ikusi ahal izan zuen argi askorik gabeko basamortu hartan. Han urrutian, beraiengana zetozela ikusi zituen Hiru Emakume Urdinak, gero eta hurbilago.
|
|
|
Foru Diputazioa. Erakunde horrek antzinako erregimeneko erakundeetako baten izena gorde bazuen ere, berria zen, hura hautatzekosistemarengatik eta
|
zeuzkan
eskumenengatik ere. Diputazioa zazpi diputatukosatuta zegoen, merindade bakoitzak bana hautatuta eta Iruñeak eta Lizarrak bestebana hautatuta; errolda bidezko sufragioaz hautatzen ziren diputatuak.
|
|
|
asko lagunduko liguke, bai nazionalismoarenfenomenologia orokorra hobeto ezagutzen, bai mugimendu bakoitzarenezaugarri bereziak argitzen ere. Alex Ugaldek (1996) egin du pauso bat norabide honetan, euskal nazionalismoak
|
zeuzkan
kanpo harremanak, baitabeste nazionalismoekikoak ere, aztertzen.
|
|
|
Horrela pentsamendu bat irteten ikusten dugu jada (Heiddeger, Sloterdijk), jainkogabetasunaren itsasoetan argonauta berri, sakratuaren bila. Sloterdijkek Heideggerrekin salatzen duenez, soluzioak
|
zeuzkan
pentsamendu klasiko predikariak (humanistak) inhumanismoa ekarri du, gizakiaren nahiz jainkozkoaren bere kontzeptu kontrolatuekin. Pentsamendu gogoetariak, orain, berriro bila hasi beharra dauka, soluzioaren bila baino lehen galderaren beraren bila (arazoak berbara ekarri:
|