2000
|
|
Idatzizkoei buruz ari zarete eta behar bada, gaur egun euskalkietan gehien idazten dutenak herri aldizkariak dira. Edozein
|
modutan
, ez dago araurik, batuan bezala, aipatzen ari zareten berbak nola idatzi behar diren zehazteko. Nola egin behar da hori?
|
|
Edozein
|
modutan
, hori ere nahiko normala da, orain hasi dira erabiltzen euskalkiak eta horrelako gauzak gertatzea normala da. Euskara batuarekin ere egon ziren halakoak.
|
|
Emaitzak ikusi behar, baina leku askotan ez da samurra izango eragin hori zein den ikustea, deialdi aktibo honez gain, abstentzioak gorabehera handiak izaten ditu eta. Edozein
|
modutan
ere, azken urteetan, Espainiako Legebiltzarrerako hauteskundeetan izaten da txikien abstentzioa (96koetan% 27, 2), adituen ustez alderdi estatalistek beren hauteslegoa hobeto motibatzen dutelako. Hauteskunde motagatik, EHren abstentzio deiaren eragina neurtzeko erreferentzia garrantzitsuenetako bat bezala hartuko da azken hori.
|
|
Edozein
|
modutan
, bada aipatu bako beste ezaugarri bat hauteskunde hauetan, hiru urte eta erdiko epean ez dela besterik izango, legealdiak bere osotasunean betetzen badira behinik behin. Ez da datu makala.
|
|
Baliabideen ustiaketa mugatuko da biotopoetan, ustiapen hori eta babestu nahi diren balio ekologikoen kontserbazioa bateragarriak direnean izan ezik. Aparteko zuhaitzaren eredua ere, erabiltzen da eta badira hainbat zuhaitz, eredu honen aginduetara babestuta, edozein
|
modutan
, ezin ditugu, hertsiki «ingurune naturaltzat» hartu.
|
|
Egia esan, nahi den guztia ez da aurrera eramaten, eta oraindik gauza asko dago egiteke. Edozein
|
modutan
, kontuan izan behar dugu gure inguruan orain dela urte gutxi arte ez zela ezer egiten eta orain, pixkanaka bada ere, ingurune babestuak kudeatzen hasi gara.
|
|
Gu beti egon izan gara lurralde antolaketaren alde, eta natur inguruneak babestea, lurraldea antolatzeko modu bat da. Edozein
|
modutan
, badugu zenbait kezka gai honi dagokionean. Alde batetik, eskumenen kontua dago, izan ere, orain, udaletxe askok zenbait eskumen galdu du eta Aldundiek hartu, eta hau horrela izatea kaltegarria deritzogu.
|
|
Askotan jendearen heziketa eta jarrera zaindu behar izaten dira ingurune hauetan. Edozein
|
modutan
, egiazko planak egin behar dira. Adibidez, gure ustez, gaur egun ingurune babestuetan planak egiteko metodologia ez da gure gustukoa.
|
|
Hariren baten esperantzarik ez da falta. Edozein
|
modutan
argi dute zer nahi duten: " Bere desagerpena kontuan hartu dadila, ez dadila ahaztu.
|
|
Estepa bezala ezagutua izan da umanzelorea. Lur eskasetako basoak txaratzean ugaltzen da, eta apiril maiatzean hainbat
|
modutan
bildu daiteke isurtzen duen ladanoa.
|
|
Ez da hor bukatuko Juan Jose Ibarretxeren elkarrizketa erronda eta, noiz ez bada esan ere ere, dagoeneko agertu du Espainiako Legebiltzarrean ordezkaritza duten taldeekin biltzeko asmoa; hauek euskal gatazkaz duten iritzi zehatza beren ahotik zuzenean jaso nahi du. Edozein
|
modutan
, gaurkoz behintzat, ez da ikusten Ibarretxek eratu nahi duten mahaia gauzatzeko baldintzen arrastorik.
|
|
Hor ikusiko da, beraz, zenbait proiektu aurrera eramateko EHk duen indarra. Edozein
|
modutan
, eremu labankorra da, ez bailitzateke egokia euskal hautetsiek sortu duten lehenbiziko erakundea EHren banderapean bakarrik geratzea. Udalbiltzaren sinbologia (gaurkoz ez baita gehiago) garrantzi handikoa da erakundea osatzen duten guztien aldetik kontuz ez ibiltzeko moduan.
|
|
Honen arabera, Espainiako armadak luke tiro poligono moduan erabili. Edozein
|
modutan
, UPNk argi aipatu du Espainiako Gobernuaren interesak kontuan hartu behar direla eta" posibilismoz" jokatu behar dela. PSN ere ados dago horretan.
|
|
Edozein
|
modutan
ere, errealismo handiz irudikatzen dizkigu harreman hauek. " Beti ere Karlos Gorrindoren ikuspegi zorrotz eta pertsonaletik miatua." (Erauskin:
|
|
Edozein
|
modutan
ere, oso argia da hizkera berezi hau sortzeko euskal literatura tradizionaleko zenbait testutara jo duela, eta" egungo osagarriekin eguneratzen saiatu", idazleak berak aitortu zuen bezala. (Iban, Amagoia:
|
|
nolabaiteko bakardade sentimendua. Edozein
|
modutan
ere, askotan neska mutilen arteko harremanak dira ipuin hauetan kontatzen direnak. Beraz, egitura aldetik harremana badute ere, ipuinak ez daude bata bestearekin kateaturik.
|
|
Edozein
|
modutan
ere, eleberri honen funtsa pertsonaia baten hausnarketak, gogoetak, zalantzak, oroitzapenak... dira. Horien guztien berri emateko, Aranbarrik hirugarren pertsonako narratzailea hautatu du.
|
|
Beraz, bigarren mailako pertsonaia asko ezagutzeko aukera izango dugu. Edozein
|
modutan
ere, hauen guztien barne munduari buruzko ezer gutxi aipatzen zaigu, kanpo fokalizazioa nagusi baita. Hau da, pertsonaia lauak ditugu oraingoan ere.
|
|
mota honetako albisteak EUSKALDUNONEGUNKARIAren albiste guztien %11 diren bitartean, GARAn %4ra jaisten da portzentaje hori. Horren aldean, GARAn zertxobait gehiago agertzen dira Gipuzkoan gertatutakoak, eta bai orokorrean aldi berean Euskal Herri osoan gertatzen direnak ere.Edozein
|
modutan
ere, ezberdintasun txiki horien gainetik antzekotasuna nabarmenageri da.
|
|
Edozein
|
modutan
, 1993an Nafarroako Parlamentuak Foru Gobernuari ETB Nafarroa osoan ikuszedin neurriak hartzearen aldeko eskakizuna egin eta gero, 1996ko apirilaren 17an hain zuzen ere, hitzarmena sinatu zuten Nafarroako Gobernuak eta Eusko Jaurlaritzak, ETBren seinalea Erkidego horretarahedatzeko. Hitzarmen hau, ordea, ez zen inoiz indarrean jarri, ezadostasun tekniko ekonomikoengatikhasieran, eta Nafarroako Gobernuaren erabaki politikoagatik geroago.
|
|
Edozein
|
modutan
, lokaltasunarekiko atxikimendu hau, erretorikoa baino ez izateagerta daiteke, azkenean. Alde honetatik, sistema lokalen gune ahulenean, finantzaketan hain zuzen ere, huts egiten du berriro ere araudiak.
|
|
Prozesu honen guztiaren oinarrian Europako Batasunaren 95/ 47/ CE Artezarauadago, Telebista Seinaleen Transmisio Arauen Erabileraren gainekoa. ...lebista mota berrien garapena sustatu eta aldi berean inorennagusitasun posizioak ekiditea zen, sarbide sistemen arteko bateragarritasuna ezarriz.Horretarako, bereizi egin zuen programatzaile difusore eta Baldintzapeko SarbideZerbitzuaren Kudeatzaileen artean (OSAC), baina ez zuen ez baldintzapeko sarbidesistema zehatz bat agindu, ezta transmisiorako mekanismo bakar bat zehaztu ere, zeina, edozein
|
modutan
, normalizazio erakunde europar batek homologatuta egonbeharko litzatekeen?. Artezarau honek satelite bidezko telebistan eragin zuzena etaberehalakoa izango zuen, eta hori zela eta gertatu zen, hain zuzen ere, aipatutakoborroka.
|
|
pazienteak, bere beldurinkontzienteen aurrean, eta aldatzeko gogoak gorabehera, gogor egingo du. Erresistentzia horiek bi
|
modutan
adierazten dira, erresistentzia karakterologikoarenbidez eta transferentziaren bidez.
|
|
Gizarte, Herri edo Estatu baten barruan, gizarteko lanaren zatiketa dela medio, ezberdintasun sozio-ekonomiko kolektiboak sortu ziren. Talde ezberdintasun horiek, iraunkor jarrai zitezen, bi
|
modutan
antolatu ziren historikoki. Batean, odolez egiten zenezberdintasunen transmisioa; horretarako sortu zen kasta sistema.
|
|
Hemen proposatutako ibilbideen artean, batzuk besteak baino luzeagoak dira, baina edozein
|
modutan
, ez da inolako material berezirik behar, ez eta prestaketa fisiko apartik ere. Ibilbide bakoitzaren deskribapenak fitxa bat dakar ibilbidearen datu orokorrak adieraziz.
|
|
Edozein
|
modutan
, ezin da ukatu modernotze prozesuaren testuinguruan hizkuntzak, berez, duen nahitaezko balioa.
|
|
Baina, halakoetan ere, ezinezkoaren aitzinean etsitzerat jo gabe, garbi izan da ene hautua: hutsune horien betetzerat entseiatu naiz, hitzez eta behakoz; pentsa dezakezu, honenbertzez, ezen, hutsune horien betelanetan, gezurretan ibili natzaizula, ahantzi datuak edozein
|
modutan
asmatzen, eta maskarak eta mozorroak sortzen, Frai Antonio de Guevarak bere kroniketan egin ohi zuen moduan, baina zin degizut ezen hori ez dela horrela izan, ezta gutiago ere, zeren, alde batetik, noiz eta hitz eta behako haiek erabili izan baititut, tentuz eta zentzuz erabili baititut —baita ahalik eta zuzentkien eta onestkien ere—, aromaren berreraikitzeko balio zezaketen neurrian, a... Edo ez al da egia, halaber, ezen Historia, eta gure egunorozko historiak, berdin faltsu daitezkeela nola alferrik erantsiarekin hala ahantziarekin, edo berariaz isilduarekin ere?
|
|
Ez dakit. Ez nuke, agian, ezein
|
modutan
egingo: besteak beste, nire premia psikologikoek liburu honi esker erakutsi zioten bizkarra, ez agian haurtzaroari, baina bai nire haurtzaroko mundu itxi hari.
|
|
ea andregaia duen, ea zelako etxea duen... Edozein
|
modutan
, ez dut uste berarekin kezka  tzeko arrazoirik duzunik: andregaia du eta, horrekin batera, agentziak galarazi egiten dio bidaiariekin harreman, zera, estuak izatea.
|
|
Batean bakardade ez beti atseginera egokitu beharra daukazu, bestean bikotekide ez beti atseginera, eta betiere zeure buru ez etengabe atseginera. Edozein
|
modutan
, aitortu behar dut ni hobeto bizi izan naizela bikotekidea izan dudan aldietan besteetan baino...
|
|
Zerbait jokatuko nuke telegramako poema ere ez dela berea, edo plagiatua dela... Edozein
|
modutan
, onartu beharra daukat ez duela gustu txarra.
|
|
Ni zurekin zorretan nengoen eta, behar hau gogoz kontra egin arren, pozten naiz zor hori noizbait ere kitatzeaz. Edozein
|
modutan
, jakizu desiratzen nagoela behingoz amaitzeko, ze, zelan agertuko naiz ni Rakelengana hemendik aurrera?
|
|
Futxo! Edozein
|
modutan
, egun gutxi geratzen zait eta ez dut eman nizun berba jango. Horregatik, jakizu egia dela, goizean, basoan Rakel eta Ruben atzean utzi ditudala, baina aldi berean jakin behar duzu Tomekin itzuli naizela.
|
|
Ostera ere hemen nauzu, uda aldian zer kontaturik ez daukaten albistegien antzera. Edozein
|
modutan
, nire berba bete, eta jakizu bart ere Ruben Rakelen dendara sartu dela. Eta goizean, lokartu direlako edo, handixe irten dela taldekide askotxoren aurrean.
|
|
Baina bigarren egunerokoa irakurri dut, eta baita ohar batzuk hartu ere, eta, bigarrena diotsut, gaur merkatalgune batean gelditu garenean, erosketen artean beste koaderno bat ikusi diodalako, baina honezkero horrek ez dit batere pizten. Edozein
|
modutan
, irakurri dudanaren arabera, jakizu Rakelek Tom birigarro susmagarri horren bidez lortu duela erantzungailuko mezuak entzuteko aparailua, eta susmagarria diot, Rakelek eta gainerakoek Grand Canyoneko jaitsiera egin zutenean, behe behean Tom beste gizon batekin elkartu zelako, eta gizon hark pistola bat eman ziolako eta, attention!, elkar agurtzerakoan, gizon hark Tomi Ray deitu zion, hau da, ames... Eta, bref, Dabid, esango nuke gure geletan ibili den morroi hori Tomen atzetik dabilela.
|
|
Gainera, nik zer izan zitekeen sumatu arren, ondo disimulatu du eta nik ez diot jarrera aldaketarik ttikiena ere igarri. Edozein
|
modutan
, ez dut ulertzen horrek Patxirekin izan ahal duen zerikusia.
|
|
Egunerokoa, hegazkinek eraman ohi duten kutxa beltz horietako baten antzekoa egin zait, ze azken batean Rakelek bertan jasotzen ditu bere azken orduko istripu sentimentalak; zuk egin zeniona tiro egitearekin konparatzen du, hortik atera kontuak. Edozein
|
modutan
, azken egunotan esandakoa baino askoz gehiago ezin dizut esan: beharbada Gasteiztik etorri zenetik hobera egiten ari dela eta Ruben, nahiz eta apaizgaia izan, uda honetako souvenir bat izan daitekeela, edo zerbait gehiago agian.
|
|
Baina bestela ere ez da erraza oporretako giro beroak sortutakoak zuri konta  tzea... Edozein
|
modutan
, ezer baino lehen zu lasaitzen hasi gura nuke. Atzo gauean Rakel ez zen hoteletik irten, eta taldekideok berandu arte ibili ginen.
|
|
minutu batean hogeita hiru bider esan zituen" ni"," nik", edo" nire" bezalakoak, hogeita hiru bider, kontatuak. Edozein
|
modutan
, ni entzuten egon nintzen, Rakeli buruzko galderaren bat egiteko aukera noiz etorriko, baina halako batean, itxuraz gura barik, bere zigarroaz niri atzamar bat erre, eta ahora eraman ez zidan ba! Lizun hasi zitzaidan, eskumuturretik heldu, eta atzamarra miaz  katuz, baina ni zer egin ez nekiela geratu nintzen.
|
|
Beharbada bere egingo zuen Adela eta Estherren turismo sexualaren ideia, baina haren egunerokoa irakurrita, nago beste argibideren bat egongo dela. Edozein
|
modutan
, harrigarriagoa egin zait egun osoan Rakel Rubenengandik horren urrun ibiltzea; ez dakit, beharbada oker nengoen. Dâailleurs, orain  dik harrigarriagoa izan da Luisek, Rakel marrubizko izozki batekin konparatu zuenak, bidaia bertan behera uztea eta turista batekin alde egitea.
|
|
" Esther", irten zaio orduan, eta berehala" taldeko guztiek hori uste al dute?". Nik ez dakidala erantzun diot, eta Esther, Adela eta Luisek, behintzat, hala diotela; edozein
|
modutan
, ez dut besterik jakin ahal izan. Dâailleurs, jakin behar duzu bart berandu arte geratu naizela Danen furgoneta zelatatzen eta Rakel, ez baina Adela ikusi dudala ekipaje tokira igotzen.
|
|
Ez dakit zer pentsatu, Dabid, ez dakit hau guztia esan behar ote dizudan ere; baina nago gutun hori dela Chicagon gizon susmagarri hark eman ziona. Edozein
|
modutan
, ez larritu, kontuz eta diskrezio handiz jokatuko dut eta. Eta zu, zelan zaude zu?
|
|
Jabetza auzia edo antzeko beste zerbait ezin daiteke beraien artean zalantzan geratu, ebatzi gabe. Ebatzi beharra dago, edozein
|
modutan
bada ere, auzia bukatu beharra baitago. Alderdiak euren artean adostasun batera iristeko gauza ez badira, zer egin behar du Estatuak?
|
|
Arriskutsua litzateke hori. Edozein
|
modutan
ere, norberak bere burua aska al dezake kontzertu berezko eta ezinikusizko ahalmen horren eragin eta onuragarritasunetik. Horren bitartez, hain zuzen ere, asaldurarik eta iraulirik gabe, herriek lege makurren justizia egiten diote euren buruari, eta halaber, gizartea bera babesten dute, legegileari emandako ustekabekoetatik eta legegilea bera ere bere buruaren hutsetatik.
|
|
Baina hau ez da esan nahi dudana. Zerua existitzeak harritzen nau, edozein
|
modutan
izanez. Harritzen nauena tautologia bat, hots, zerua urdina izatea edo ez, dela esateko joera senti lezake norbaitek.
|
|
Esan zuen, kasu, Jainkoari buruzko eztabaida asko hauxe esanez konpon daitezkeela: " Ez naiz erabiltzen ari hitza halako
|
modutan
ezen esan baitezakezu...", eta esanez ere erlijio askok" esaten dutela beste batzuek zentzugabekeriatzat hartzen dituzten gauzek zentzua dutela, eta ez dutela besterik gabe ukatzen beste erlijio batek baieztatutako esaldiren bat"; eta hau argitu zuen esanez jendeak" jainkoa" gizaki baten antzeko zerbaiti erreferentzia eginez erabiltzen baldin badu, orduan" Jainkoak l... " Gramatikaren aldetik" zentzu desberdinak adierazpenaren bitartez esan nahi zuena azaltzeko, esan zuen bilatzen genituela ez" konparagarriak" diren hitzak, adibidez," solido" eta" gaseoso" konparagarriak diren legez, baizik eta desberdinak direnak, adibidez," aulkia" eta" aulkian esertzeko baimena" desberdintzen diren legez, edo" trenbidea" eta" trenbide istripua".
|
|
Esan zuen, kasu, Jainkoari buruzko eztabaida asko hauxe esanez konpon daitezkeela: ...gauzek zentzua dutela, eta ez dutela besterik gabe ukatzen beste erlijio batek baieztatutako esaldiren bat"; eta hau argitu zuen esanez jendeak" jainkoa" gizaki baten antzeko zerbaiti erreferentzia eginez erabiltzen baldin badu, orduan" Jainkoak lau beso dauzka" eta" Jainkoak bi beso dauzka" esaldiok zentzua dutela, baina beste batzuek" Jainkoa" halako
|
modutan
erabiltzen dutela ezen" Jainkoak besoak ditu" baita zentzugabekeria —" Jainkoak ezin du besorik izan" esango lukete— Era beretsuan," arima" adierazpenari dagokionez, esan zuen batzuetan jendeak halako modutan erabiltzen duela ezen" arima gizaki gaseoso bat da" adierazpenak zentzua baitu, eta batzuetan halako modutan ezen ez baitu zentzurik. " Gramatikaren aldetik" zentzu desberdinak adierazpenaren bitartez esan nahi zuena azaltzeko, esan zuen bilatzen genituela ez" konparagarriak" diren hitzak, adibidez," solido" eta" gaseoso" konparagarriak diren legez, baizik eta desberdinak direnak, adibidez," aulkia" eta" aulkian esertzeko baimena" desberdintzen diren legez, edo" trenbidea" eta" trenbide istripua".
|
|
Esan zuen, kasu, Jainkoari buruzko eztabaida asko hauxe esanez konpon daitezkeela: ...an" Jainkoak lau beso dauzka" eta" Jainkoak bi beso dauzka" esaldiok zentzua dutela, baina beste batzuek" Jainkoa" halako modutan erabiltzen dutela ezen" Jainkoak besoak ditu" baita zentzugabekeria —" Jainkoak ezin du besorik izan" esango lukete— Era beretsuan," arima" adierazpenari dagokionez, esan zuen batzuetan jendeak halako
|
modutan
erabiltzen duela ezen" arima gizaki gaseoso bat da" adierazpenak zentzua baitu, eta batzuetan halako modutan ezen ez baitu zentzurik. " Gramatikaren aldetik" zentzu desberdinak adierazpenaren bitartez esan nahi zuena azaltzeko, esan zuen bilatzen genituela ez" konparagarriak" diren hitzak, adibidez," solido" eta" gaseoso" konparagarriak diren legez, baizik eta desberdinak direnak, adibidez," aulkia" eta" aulkian esertzeko baimena" desberdintzen diren legez, edo" trenbidea" eta" trenbide istripua".
|
|
Esan zuen, kasu, Jainkoari buruzko eztabaida asko hauxe esanez konpon daitezkeela: ...tzuek" Jainkoa" halako modutan erabiltzen dutela ezen" Jainkoak besoak ditu" baita zentzugabekeria —" Jainkoak ezin du besorik izan" esango lukete— Era beretsuan," arima" adierazpenari dagokionez, esan zuen batzuetan jendeak halako modutan erabiltzen duela ezen" arima gizaki gaseoso bat da" adierazpenak zentzua baitu, eta batzuetan halako
|
modutan
ezen ez baitu zentzurik. " Gramatikaren aldetik" zentzu desberdinak adierazpenaren bitartez esan nahi zuena azaltzeko, esan zuen bilatzen genituela ez" konparagarriak" diren hitzak, adibidez," solido" eta" gaseoso" konparagarriak diren legez, baizik eta desberdinak direnak, adibidez," aulkia" eta" aulkian esertzeko baimena" desberdintzen diren legez, edo" trenbidea" eta" trenbide istripua".
|
|
Edozein
|
modutan
, Beltaneko jaiaren, kasu, jatorria onartzeko uste sendoa dugu: hau da, gizon batek halako jaiak ez dituela, nolabait esan, hola edo hala asmatu, baizik eta oinarri handiagoa, are handiagoa, behar dutela jaiek luzaroan iraun dezaten.
|
|
Baina, ondorio hau atera behar du esplizituki? Edozein
|
modutan
atera behar du. Eta zer ondorio mota?
|
2001
|
|
Inoiz, Abiadura Handiko trenbide sarea egingo da, beti ere, berori egiteko eskakizunaren enfasiaren, justifikazioaren eta aprobetxamendu onaren ziurtapenaren arabera. Edozein
|
modutan
ere, adierazitako trenbide sarearen trazaketa berria izango da". Testuak ondo zehazten duenez, orduko 350 kilometrotako abiaduran.
|
|
Azken finean Historia beti irabazleen ikuspegitik kontatzen da. ' Bambulo' n garbi gelditzen da, ordea, prismaren arabera gertaera bera hamaika
|
modutan
uler daitekeela".
|
|
Hori oso zabala da, horren barruan edozer gauza sar liteke eta edozein
|
modutan
. Zehaztu liteke gehiago?
|
|
Guk ez dugu inoren maisu izan nahi. Edozein
|
modutan
, fisikak lege batzuk dituen bezala, desobedientziak ere baldintza batzuk bete behar ditu: desobedientzia zibilaren bitartez gure eskubideak eskuratu nahi ditugu, baina inoren eskubideak zapaldu gabe.
|
|
Hemen, 14 orrialdean" Arnasa hartzea automatikoki egin nahi nuke(...)" lehenengo pertsonarekin hasten da ihesaren kontaketa, segituan, 2 pertsonara pasatzen bada ere. Edozein
|
modutan
, azpimarratu beharra daukagu esku artean izan ditugun nobelaren bigarren eta zazpigarren artigalpenetan horrela bada ere, gaztelaniazko eta ingelesezko itzulpenetan bigarren pertsonarekin hasten dela ihesaren kontaketa. Azken arazo hau alde batera utziz, aipatutako orrialdean bakarrik aurki daiteke lehenengo pertsona hori, eta bigarrenerako aldaketa progresiboa markatzen duela esango genuke (fokalizazioari dagokionez, bi pertsonen arteko desberdintasunik ez badago ere).
|
|
Edozein
|
modutan
ere, garaian literatura, eta konkretuki, nobela mailan eragin ziren aldaketa horiek euskal irakurleriarengan sortu zuten etendurari, euskal munduak bizi zuen egoera erantsi behar diogu: zenbat irakurle alfabetatuk irakur zezakeen Ene Jesus bezalako nobela bat?
|
|
Kanon literarioaren berme garrantzizkoenetakoa izan ohi den instituzio akademikoak, eta konkretuki, 80ko hamarkadan sendotu ziren Euskal Filologia ikasketek, onartu zuten Saizarbitoriaren ekarpen literarioa. Edozein
|
modutan
delarik ere, eta modernitate kontzeptuaren polisemia gogoan hartuz, argi dago Saizarbitoriaren lehenengo nobela honek modernitatea ulertzeko modu berri bat, hau da, idazketaren abenturarena, ekarri zigula, 1957an Txillardegik beste nobela moderno bat, poetika existentzialistan barneratzen zena, ekarri zigun modura.
|
|
Ez dakit gogoeta xume hauetan Egunero hasten delako nobelak nigan eragindako irakurketa amaigabeen berri ematen asmatu dudan. Edozein
|
modutan
delarik ere, ziur nago nobela honek oraindik konplize ugari aurkituko dituela euskal irakurleen artean.
|
|
Holan en poema bat gogoratu nahi nuke harrigarria egin zaidalako zein
|
modutan
agertzen duen Sarrionandiak asko maite duen ideia bat, derrotaturik ere aurrera jarraitzen duen pertsonarena, alegia. Testua" Poesia" deitu du Holan ek eta honela dio:
|
|
Edozein
|
modutan
ere, ez da ahaztu behar Eroski Taldeko bezeroek ateratzen dutela aurrera entitate honen lana, euren erosketen bidez; izan ere, Eroski Taldearen irabazien zati bat Eroski Taldea Fundaziora bideratzen da, Eroski eta Consum kooperatiben Heziketa eta Sustapen Fondoaren bitartez eta Eroski Taldea osatzen duten beste entitate batzuen laguntzaz.
|
|
edozein
|
modutan
ere, Eroski Taldea Fundazioak Interneten duen bizkar hezurraren hiru ardatzetako bat besterik ez da.
|
|
Edozein
|
modutan
ere, uste dut lasai egon gaitezkeela.
|
|
Baina edozein
|
modutan
ere, ebakuntza bat nozitzea gai serioa da.
|
|
Edozein
|
modutan
ere, bi gauza aitortu beharra dago: batetik, opera garestia dela (baina ez futbola baino garestiagoa, adibidez) eta bestetik, sarrera solteak lortzea oso zaila izaten dela urteko programa antolatzen duten antzokietan.
|
|
Edozein
|
modutan
ere, bazkide ez denari 121.000 pezeta kostako zaio aurtengo denboraldiko zortzi obrez gozatzeko patio edo palkoko abonua lortzea.
|
|
Edozein
|
modutan
ere, nerabe edo gazteak istorio mota jakin baterako joera erakutsiko du eta agian ez du jakingo bilatzen duena non aurkitu.
|
|
Edozein
|
modutan
ere, eta berdin dio ikastetxea pribatua, itunpekoa edo publikoa izan, gurasoak bertara joan eta ikustea komeni izaten da eta baloraziorako datu eta irizpide garrantzitsuak emango dituen informazioa bertatik bertara biltzea: ikastetxeko foiletoetan aurkituko duzu, edo seme alabak ikastetxe horretara bidaltzen dituzten gurasoekin hitz eginda, edo ikastetxeko arduradunekin solasaldi luze bat izanez...
|
|
Edozein
|
modutan
ere, azken aldian inbertsio hutsuneak ezkutatzen saiatu da Administrazioa, Estatuko aurrekontu orokorretan ingeniaritza finantzarioa eginez eta ahaztu egin zaio gaiei aurre egin behar zaiela, konpondu nahi badira, behintzat.
|
|
Edozein
|
modutan
ere, jaten ditugun espezieak ezagutzeaz gain, nondik datozen ere jakin behar dugu.
|
|
Edozein
|
modutan
ere, panorama orokor on hori gorabehera, indarrean den araudia ez da beti betetzen: hamar jatetxetatik batek (horietatik hiru Bartzelonakoak) ez zuen erreklamazio orririk bezeroen eskura.
|
|
ATa, askotan, hitz nagusi, gako hitz edo giltza hitz baten inguruan mamitzen da; beste batzuetan, ostera, hiperonimo/ hiponimo/ sinonimo erlazioen arabera ezarri ohi dira osagaidesberdinen arteko kateamenduak. Edozein
|
modutan
, AT batetik beste bateraigarotzearen deskripzio egokirik egingo bada, alderdi semantikoez gainelkarreraginezkoak ere hartu behar dira kontuan. Izan ere, ATaren kateamendusemantikoa hitz nagusi edo giltza hitzen bitartez egiten den bitartean, elkarreragin mailari dagokionean urrats tematikoen (UT) bitartez egiten da kateamendu hori.UT bat, honenbestez, AT baten barnean eta bi mintzakide edo gehiagoren arteanelkarlanean burututako hitz nagusi baten jorratzea da.
|
|
Analisia dagoeneko adierazita dago. Inportazio netoen eta ez netoen ordainketa monetarioak aldibereko zorra eta kreditua sortzen ditu, hau da, herrialde inportatzailearen zor/ kreditu bat kontuan har ezen, edozein
|
modutan
, inportazio indibidual bakoitza, berez, inportazio netoa dela. Hortik ondorioztatzen da ezen, bere erosketa baliokideak ordaintzen dituen aldiune berean, A herrialdeak 100 $ eko kreditua eskuratzen duela.
|
|
Orga birtualetik etxera Supermerkatu birtualetako on line erosleek produktu fresko edo galkorrak ere gehitzen dizkiote gurdiari, hala nola frutak, barazkiak, haragia eta arraina. Kasu horietan, zehaztasunaren arazoa (pisua/ prezioa) hainbat
|
modutan
konpontzen ari da, supermerkatu bakoitzaren arabera. Batzuetan, eskaeraren pisua errespetatzearen alde egiten da, eta, ondoren, bezeroak mezu elektroniko bat jasotzen du, balio ekonomikoa baieztatzeko; beste batzuetan, berriz, orrian adierazitako prezioa zehaztea da helburua, eta pisu orientagarria izatea, gramo batzuetan aldatu egingo dena.
|
|
Pinu azalak lurzorua gehiegi berotzea saihesten du, eta lurruntzearen ondorioz hezetasun handia galtzen du. Bi
|
modutan
erabil daiteke pinu azala lorategiko lurzoruan: gordinean edo bahean.
|
|
Mahaiaren gainean jartzen badira eta lurrin handia botatzen badute, bazkaltzeko edo afaltzeko unean ken daitezke, usainak ez nahasteko eta ez kutsatzeko, eta, ondoren, jatorrizko tokian utzi. Loreak paretan Loreak hainbat
|
modutan
jar daitezke horman. Modurik errazena pitxer bat, lore-ontzi bat edo lorontzi bat hartu eta apal batean jartzea da.
|
|
Gaur egungo kirolak, lehiakorregia denak, garaipen baten beharrak eta arrakasten sari sozial eta ekonomikoek kirolariak haien errendimendua edozein
|
modutan
hobetzen saiatzera bultzatzen dituzte. Gaur egun, zenbait produktu eta praktika ezagutzen dira, eta horiei egozten zaie maila goreneko jarduera fisikorako beharrezkoa den muskulu indarra eta potentzia garatzeko gaitasuna (ez da beti frogatu), hau da, kirolariaren errendimendu fisikoa handitzeko gaitasuna.
|
|
Ekialdeko herrialdeetako garapenaren faktore nagusia elikadurarako kalitate handiko proteinen urritasuna izan zen. Bertako biztanleentzat, soja landare sakratua izan da beti, jainkoen oparia, hitzez hitz, eta, mexikarrek artoarekin bezala, hainbat
|
modutan
prestatzen ikasi zuten. Ekialdetik mendebaldera… Soja babarrunak Txinako ipar mendebaldean lantzen ziren batez ere.
|
|
Fruta xehatua azukrearekin edo edulkoratzailearekin (culis), jogurt biluzi irabiatuarekin, etab. Nola egin: Fruta hainbat
|
modutan
kontsumi daiteke: Naturalean edo zukuan, birrinduak eta jogurtarekin irabiatuak (frutao bakar bat, harmonizatzen duten beste batzuk; adibidez, marrubi irabiakia, laranja eta jogurta), konpota purean, jogurt eta kanela geruza batez estalitako purean (adibidez:
|
|
Zeri edo nori baina? Hori argitzeko, edozein
|
modutan
, zera jakin litzateke lehenik: deitu zuenak bere nortasuna zergatik ez zuen azaldu nahi izan.
|
|
Edozein
|
modutan
, zerbait egitea da balio duena –garrantzitsuena parte hartzea omen da– eta izerdituta baina neke fisikoak ematen duen zoriontasun sentimendu masokista hori dastatuz bueltatu dira etxera Anartzen Ford Fiesta gorrian.
|
|
Edozein
|
modutan
, esan dudana, pertsona asko zeuden tabernan iluntze aldera, lanpetua nenbilen oso eta horregatik atetik irteten ikusi dudan arte ez naiz ohartu Marlene Dietrich bazihoala. Inori begiratu gabe.
|
|
Edozein
|
modutan
ere, kritiko hauek eman ohi dioten baino sakontasun handiagoa du hizkuntzak identitate eta identifikazio aldetik.
|
|
oinarri hartuta, euskaraz bizitzeko eskubidea aldarrikatzea eta hori gauzatuko duten neurriak sustatu edo sortzea izan da urteetan euskalgintzak egin duen lana, eta bide berari jarraitu behar dio, unerik latzenetan ere bere lanari eutsiz. Eta lan hori, dudarik gabe, bi
|
modutan
egin behar du: 1) ohiko jarduna gero eta arrakastatsuagoa izan dadin lortuz —irakaskuntza euskalduna sustatuz, eragileka eta norbanakoak euskalduntzera animatuz, euskal produktuen kontsumoa ugalduz... —; 2) gizartearen adostasuna eta babesa erakutsiz indar bilketa adierazten duten ekimenen bidez —Korrika, ikastolen jaiak eta antzekoak indartuz—.°
|
|
Platonek bere filosofia bi
|
modutan
azaldu zuen. Gureganaino iritsi diren elkarrizketetan eta Akademian eman zituen klaseen bidez. Akademia ikerkuntza eta irakaskuntza zentro bat izan zen, eta bere izena aurretik Akademorenak izandako Atenas ondoko lurretan kokaturik egonagatik hartu zuen.
|
|
olerki homeriarrak modu egokian errezitatu eta entzuleak erabat harriturik uzten dituzunean, edo Ulises ezkongaien aurrean agertu eta geziak beraien oinetara botatzen dituenean, edo Akiles Hektorren aurka oldartzen denean, edo Andromaka, Hekabe edo Priamoren inguruko pasarte penagarrienak abesten dituzunean, zure buruaren jabe al zara? Ala ez, eta emanaldietan zure arima, Itakan, Troian, edo olerki epikoak ezartzen duen edozein tokitan eta
|
modutan
suertatzen diren gertakizunak abesten dituen jainkoren batek hartua dela suposatzen da, lon.
|
|
Hurbilketa horrek izate misto bat sortzen du, konposatu bat, nahasketa. Platonek nahasketa hau ez du edozein
|
modutan
ulertzen, hertsiki proportzional eta aritmetiko gisa baizik: nahasketa" analogikoa".
|
2002
|
|
Aukera honek, ordea, telebista digitalaren ezartze eta hedatze zabala eskatzen du eta ez da oraindik bideragarria. Edozein
|
modutan
, hau izango da, seguruenik, hemendik urte batzuetara ikus entzunezko komunikazioan igarriko dugun aldaketa nagusia, Internet, benetan, ia etxe guztietara eramango duena, baina baita haren eraldaketa ere ekarriko duena: arindua eta komertzialagoa.
|
|
Edozein
|
modutan
, betiko erronkaren aurrean jartzen du honek berriro ere euskalgintza, alegia, presentzia duina ziurtatzearena leku berri hauetan. tvpi.fr en, besterik ez bada, «hemen jo' ta sartuko zira» esaldia ipini dute sarrerako orrialdean; proyeccion.tv en, berriz, ez dago hitz bat bera ere euskaraz. Udaletxeek, Diputazioek, eta abarrek halako ekimenetarako laguntza publikoak ematean ez al dute inongo hizkuntza eskakizunik egiten?
|
|
Baina, aldi berean, batez ere ETArekin zerikusi duten kontuetan hainbeste gezur ere azaleratzen denez, halako albisteak zuhurtasun handienarekin hartzea da logikoena. Edozein
|
modutan
, ETAren aldetik zerrenda horretako izenen aurka moduren batean jotzea astakeria handia litzateke.
|
|
Arazoa da berau bilatzea. Intsumisoek ejertzitoaren aurka jotzen dutenean zein
|
modutan
jo behar dute ejertzitoaren aurka. Nola sarrarazten duzu komunitate batean ejertzitoaren aurka jotzeko keinu edo modu egokia.
|
|
Beste gauza bat da, gizartearen aldetik mezu hori nola jaso izan den. Areago, zein
|
modutan
popularizatu, banalizatu edota bulgarizatu den mezua. Ekimen batek arrakasta lortzen duen unetik baliatua eta erabilia izaten da beste helburuetarako, beste diskurtso batzuen bidez zabaltzen da edo beste diskurtso ezberdinek erabiltzen dute bere mezua.
|
|
Hori da nik hirugarren' alderdi' horretan dauzkadan ezagunei esaten diedana. Edozein
|
modutan
, Aralar bere inguruan ari da biltzen EHren inguruan ilusioz aritu eta Batasuna prozesuan galdutako ilusio hori gurean berreskuratzen ari den jende asko. Guztiok dakigu Aralarrek duen garrantzi sozialaz, eta horregatik sortzen da halako tentsioa; beste gauza bat da hori gero nola gauzatzen den Aralarren inguruan.
|
|
Herri honetan, bakoitzak gauzak ikusten dituen arabera, partehartze politikoa bi
|
modutan
ulertzen da. Batzuek pentsatzen dute, bost, hamar, hogei pertsonek estrategia bat bultzatzen dutela eta gainerakoak haren atzetik goazela.
|
|
(...). Edozein
|
modutan
ere, nire barne barnean zera uste dut: badatorrela aldaketa, jendea zaborrez gainezka eginda dagoela eta nazkatuta dagoela; talde askok gero eta garrantzi handiagoa ematen diete hitzei eta aldaketa mezuei.
|
|
Euskal Herriko sektore oso zabaletan aspaldi pentsatzen da Estatuak jarrera antidemokratiko ugari dituela. Edozein
|
modutan
, badirudi zuk diozun estrategia horretan, helburua joera antidemokratiko horien pilaketa egitea dela, azkenean Madrilen zilegitasuna euskal gizartearen aurrean zalantzan jartzeko.
|
|
Zer egingo dute horiek eta beste askok une gogor batean? Edozein
|
modutan
, guk baino zailago izango dute erabakitzea. Horretan ere ikusten da Eusko Alkartasuna bezalako alderdi baten beharra.
|
|
Edozein
|
modutan
delarik ere, argi dago posmodernitateak/ posmodernismoak badituela aditu gehienek azpimarratu nahi izan dituzten zenbait ezaugarri. Honako hauek izango lirateke:
|
|
Euskal irakurleen literatur horizontearen aberasgarri, gaur egun, Lermontov, Woolf, Joyce, Stevenson edo Carlo Levi euskaraz irakurtzea gomendagarria ez ezik, plazerra ere bada. Edozein
|
modutan
, nabarmentzekoa da euskarara itzulitako ondare unibertsal honek ez duela, oraingoz, Manu Lopezek aurkeztu berri duen doktorego tesitik kanpo15, euskal kritikaren arretarik merezi izan. Even Zoharrek darabilen kontzeptuaz baliatuz, itzulpenek, haur eta gazte literaturak, edo emakumezkoek idatzitako literaturak, gune marjinala du oraindik periferikoa esango lukete teoria sistemikoen defendatzaileek euskal literatur sistema garaikidean.
|
|
Euzkeltzaliok buru lausoz gabiltz, antza. Guk etorkixuna ilun dakusgunean, erdera darijolako... zorijontsuok, guk baño beste
|
modutan
susmauten dabe euzkerearen gerua. Ai, eurek diñuen lez ba" litz!
|