|
2013
|
|
|
Diskurtso markatzaileen hiztegi horri begira egindako hastapeneko ezaugarritze batean (Garcia Azkoaga, 2013), birformulatzaile urruntzaileen artean kokatzen dira dena den, dena dela, edonola ere, edozelan ere. Ezaugarritze hori osatzeko, ordea, ezinbestekoa da birformulatzaile horien erabilera eta balioak banan banan eta sakonago aztertzea;
|
horretarako
testuetara jo behar da, haiek ematen baitute hizkuntzaren ekoizpen enpirikoetan gertatzen denaren testigantza. Hori da, hain zuzen, lan honen helburua, testuetan, oro har, markatzaile horiek nola erabiltzen diren eta hartzen dituzten balioak aztertzea; horregatik, lan hau, nolabait, aurrekoa osatzera dator eta, hala, ekarpen xume bat egitera euskarazko diskurtso markatzaileen analisiari.
|
|
|
Hasierako formulazioan aipatzen diren aukerak ez dira kontuan hartzen; alde batera geratzen dira bigarren zatiari garrantzia emateko. Soinu deserosoaren arazoa zegoen aparatua entzuteko orduan, baina garrantzitsuena umearen negarrak entzutea zen, eta
|
horretarako
balio zuen aparatuak. Kasu honetan indiferentzia indartsuagoa da aurreko adibideetan baino.
|
|
|
Ikusten denez, lagin guztietan hau da markatzailea da, alde handiz, gehien erabiltzen dena azalpenezko birformulazio aposatu gabeei diskurtsoan bide egiteko. Hala ere, hau da markatzailea ez da zeregin
|
horretarako
erabiltzen den bakarra eta, lehen esan denez, beste funtzio batzuk ere betetzen ditu hau da birformulatzaileak.
|
|
|
Datu hauek kalkulatzeko EUDIMA corpusetik erauzitako adibide zerrendak murriztu dira corpus tresnak
|
horretarako
eskaintzen duen murrizketa baliabidearen laguntzaz (Ikusi http://www.ehu.es/ehg/ eudima/ corpusa/), baina, zerrendak eskuz egiaztatu dira. Bestalde, aposatu gabeko adibideen ehunekoa eragiketa hau eginez kalkulatu da:
|
|
|
Guk ere datorren urtean ez dugu Erkiagaren oroimenez ezer egingo, baina aurten bai, eta hori aprobetxatu behar dugu, bai gogora ekartzeko, lehen esan dudan moduan, bai gizartera ekartzeko. Izan ere, nire ikasle garaian ez genuen halako idazleen lanik irakurri karreran zehar, ez dakit gaur egun ikasgaietan aipatzen den, baina gaurko ekitaldia izango da
|
horretarako
akuilua. Hemen entzundakoekin jabetu ahal izango gara zer testuingurutan idatzi zuen, zer baliabiderekin landu zituen hizkuntza eta literatura, eta hori gogoan dugula irakurri behar dira haren idatziak.
|
|
|
Ikusirik LU bildumako lehen 100 izenburuak eskuraezinak zirela, obra horiek paperezko liburu forman berreskuratzeko plangintza diseinatu zuen EIZIEk 2010 urtean, Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailarekin duen lankidetza hitzarmenaren baitan. Aro
|
horretarako
hogei ale hautatu ziren, Urrezko bibliotekaizeneko bilduman berrargitaratzeko.
|
|
|
nagusitzen da. Gainera, Lore Jokoak jai herrikoiak ziren neurrian, testuinguru konkretu
|
horretarako
idatziriko poemek bazuten funtzio intelektual, hau da, sozial, bat ere.
|
|
|
eta, gero hemen, euskal literaturan aplikatzea, dernier cri an, a la últimagaudela adierazteko. Hori, berriz diot, jira elitista inperialista bat da,
|
horretarako
elite oso berezi batek baitu kapital kulturala. Helburua kritika eta korronte horiek hemen eztabaidatzea da, statu quo instituzionala erabat iraultzea.
|
|
|
Nire asmoa ez da orain katebegi galdu horien historia egitea, nahiz eta agerikoa begitantzen zaidan berandu baino lehen historia hori idatzi beharra, ez soilik euskal literaturaren oinarri enpirikoaren alde garrantzitsua direlako, baizik eta batez ere azalpen eske dagoelako zergatik izan dituen (eta oraindik dituen) horrenbeste katebegi galdu gurea bezalako literatura batek, zenbateraino euskal literaturaren historia izan den galtze horiek erraztuko lituzketen biolentzia sinboliko eta epistemikoen emaitza. Eta zeregin
|
horretarako
hurbilketa positibista hutsa ez da nahikoa ziur asko.
|
|
2014
|
|
|
2005 urtean Eusko Jaurlaritzak azterketa bat egin zuen, zeregin
|
horretarako
duen institutuaren bidez (ISEI IVEI, 2005), ikusteko ea nahitaezko irakaskuntzaren amaierako urteko ikasleek erdiesten zuten edo ez Europako Hizkuntzen Erreferentzi Marko Bateratuak B2 izenarekin ezarria duen maila (ikus Council of Europe, 2001). Ikasleen %55ek gainditu zuen azterturiko maila hori.
|
|
|
Euskal Herriko jendartean badira sentsibilitate desberdinak hizkuntza ofizialei dagokienez. Testuinguru horretan, amaierako gogoeta gisa, azpimarratu nahi dugu euskarak balio behar duela kohesio elementu gisa, eta ez jendea gaitzesteko edo baztertzeko, eta
|
horretarako
garrantzitsua da gai horretan ahal den adinako kontsentsu soziala zaintzen saiatzea herritarren artean (Baztarrika, 2009; Euskararen Aholku Batzordea, 2009; Zalbide, 2010).
|
|
2015
|
|
|
Estandarizazioaren bidean abiatu den euskara bezalako hizkuntza baten etorkizunerako, garrantzi handiko eginkizuna izan zen ortografia eta morfologia batzea, euskaldunon gizarte ttikian eztabaida, grina eta iskanbila eragin zituena. Euskal hitzak ere ari dira orain batzen; emeki emeki ematen dituzte euskaltzainek eta
|
horretarako
eratu batzorde bereziko kideek zerrendaren hurrenkeran, baina sintaxiaz ez du inork deus esan; ez luke kanore handirik arlo hau ere batu nahiak eta ez dirudi hurranen urteetan inork alderdi honetaz planteamendu uniformizatzailerik defendatuko duenik.
|
|
|
ibilbide bat diseinatu eta urratsez urrats esperimentatu. Nire proposamena da, errealitatetik abiatuta (idatzitik, alegia), zubiak eraikitzea paperaren eta ahozkoaren artean, eta
|
horretarako
zer hoberik ahots gorako irakurketarekin hastea baino. Ibilbidearen lehen pausoa da.
|
|
|
Lehena, gerraurreko literaturan tokia badu ere, 1968 urteko F. Larruquert en eta N. Basterretxearen dokumentalak egin zuen ospetsu, gero Ortiz Osés ek Mariri behin eta berriz emana?, eta bigarrenaren jatorria ez dugu zehatz ezagutzen. Bestalde, ikerketa arkeologiko antropologikoek, Mariren mitoaren aztarnak paleolitoan koka daitezkeela iradoki arren, ez dute ezer zehatzik baieztatu,
|
horretarako
Mari jainkosatzat jo litzatekeelako, eta are gehiago, Jainkosa Nagusitzat?. Hori eginez gero, Gimbutasen ekarpenak (1991, 1996) kontuan hartu lirateke, eta Mari eta neolitoaren arteko lotura aztertu.
|
|
2016
|
|
|
Lourdes Otaegik aztertu duenez, Aitzolek, herriarengan eragina izango duen literatura? hobesten zuen, eragin hori azkarra izango zena gainera, eta
|
horretarako
poesia ikusten zuen genero behinena (Otaegi 1996: 503).
|
|
|
Honen harira, urte honen hasieran abian jarri da PuntuEUS Fundazioaren 2020 Plan Estrategikoaeta Euskaltzaindiko kide ziren aurreko bi lehendakariei jarraipena emanez, Iñaki Goirizelaia izango da PuntuEUS Fundazioaren lehendakari berria, EHU ren izenean. Edonola ere, Plan Estrategiko honetan PuntuEUS Fundazioak «ingurune digitalean euskara lehen mailako hizkuntza izatea lortu nahi du» eta
|
horretarako
«lau erronka estrategiko identifikatu dira» (PuntuEUS Fundazioa, 2017a):
|
|
|
Ahozko tradizioaren bidea azaleratzearekin batera, etorkizunerako begirada planteatzen da. Ahozko tradizioaren garrantzia eta onurak oinarriztapen teoriko baten bidez ikustearekin batera, bilketa lana egin da eta
|
horretarako
erreminta sortu da. Erreminta honen bidez hamazazpi eskoletako guraso nahiz ikasleengana joan garaahozko erretorikako biltegia osatzeko.
|
|
|
Azkenik, esan, 2006ko datuetan antzematen den koska/ beherakada berezia zor zaiola Espainiako Eink urte
|
horretarako
aldatutako inkesta metodologia artean doitu gabeari, eta berez ez dugula uste tartean beste fenomeno berezirik gertatu bide denik.
|
|
|
Orain, eta dakigunean, azken 2.000 urte eta gehiagoan ere bai. Eta
|
horretarako
ezinbestean baliatu ditugu beste hizkuntzak, dela latina, direla geuk sortu edo sortzen lagundu ditugun gaskoi eta gaztelania, edo azkenik gure etsai orojale bihurtu zaizkigun espainola eta frantsesa ere, denak ere munduratzeko tresna gisa erabili ditugun neurrian, eta hala euskaldun iraun ahal izateko ere.
|
|
|
Aukera bat da. Euskaldunon komunitatea baldin bagara euskaraz bizi nahi dugunak, eta
|
horretarako
eskubidea daukakegunak, guk behintzat euskaraz eroso bizi ahal izatea lortu dugu Euskal Herrian.
|
|
|
– Eta zerbitzuak jasotzean, euskarazkoak gutxieneko merkeagoak eta eskuragarriagoak izan dute eta
|
horretarako
bideratu dira neurriko laguntzak, zaila izaki euskarazko produktu guztiak berez askoz erakargarriagoak izatea, salbuespenak salbuespen, ingelesezkoak, baino.
|
|
|
Euskaraz bakarrik jardutearen eta jarraitzearen setak, ustekabean azalarazten ditu nonahi, ia perretxikoak bezala, hiztun pasibo/ elebidun hartzaile/ herritar ia euskaldun multzo ikaragarri zabal horretako kideak, eta ez bakarrik EAEn edo Nafarroa Garaiko eremu euskaldunean?, artean beldur lotsa direnetakoak euskaraz jarduteko, derrigor eguneratu beharrean direnak beren mintzapraktika esperientziak? Maizenik gainera ondo esker onez, mintzapraktika
|
horretarako
eskaintzen diogun aukera estimatuagatik, edota beren euskara ezagutza pasiboa erabili lezaketelako. Eta esker onez ere gure euskaraz zuzentzeko jestuarekin eskaintzen diegun errekonozimenduagatik, beraiek euskara eta euskaldunongana hurbiltzeko egin/ jasan behar izan dituzten neke guztiei.
|
|
|
Eta batez ere gure gazteen pertzepzioa eta ikuspegiak ezagutu, beraien esku dugunez geroa. Eta
|
horretarako
hoberena, zuzenean beraiei galdetzea ere bai. Eta egia esan uste dut azken boladan ere ez gabiltzala bide txarrenak urratzen gure lurraldeen ikerketa, azterketa eta ezagutza soziolinguistiko gero eta zehatzagoaren bidean.
|
|
|
Behintzat txinera edo beste gainditzen ez zaion bitartean?, ezta?! Baina beste menderen bat da
|
horretarako
oraindik?
|
|
2017
|
|
|
Ordurako, Dasconaguerre politika mailan gorenean dago. Gorago Pariseko diputatu kargua dago, baina badaki ez duela inoiz
|
horretarako
aukerarik izango. Helburua, geroztik, Paueko kontseilari orokorraren postua mantentzea izango da.
|
|
2018
|
|
|
Antza denez, Uxueko eta Pitillasko hiribilduek akordioa zuten lur komunalak bi herrietako biztanleek erabil zitzaten, baina eskubide hori baliatu ahal izateko, biztanle titulua edukitzea ezinbestekoa zen. Zuriak eta Villafrancak
|
horretarako
eskubiderik ez zutelakoan eraso zioten lehenaren aziendei. Bistan denez, salatzaileek eskubide hori bazutela zioten.
|
|
|
12) Esaldi bat oker ulertzeko arriskua badago, obligazioa dago arrisku hori minimizatzeko eta
|
horretarako
behar diren tresna guztiak erabiltzeko.
|
|
|
Aztertu ditugun item guzien artean, hasieran ez, baina ikerketaren aitzina bidean bi multzo bereizi ditugu, eta
|
horretarako
arrazoia izan da goi mailako adituek item frankoren aurrean oso jarrera onartu zalea erakutsi dutela, arazorik gabe onetsiz atzerakarga txikiko anitz hurrenkera: aztertzeko bereiziriko 61 itemetatik, adituen multzo horretatik% 85ek7 baino gehiagok ederki onetsi ditu 39 item (item guzien% 64); bertze 22 itemak (item guzien% 36), berriz, gehiago zuzendu dira:
|
|
|
Oraingoan landuriko gaiaren harira sarri agertuko dira artikulu horien erreferentziak. Barka bekit neure burua horrenbeste aldiz aipatu izana, behinola esandakoa berriro ez errepikatzea denez gero
|
horretarako
arrazoia. Ikuspegi teoriko metodologikoak direla eta, soilik hemen lehen aldiz erabilitakoak azalduko dira, batez ere kontzientzia bikoitza deritzon horri dagokiona, bigarren atalaren hasieran.
|
|
|
Baina halako epairik ez dagoenean ere, poema sailkatzeko erabilitako terminologiak berak nolabaiteko epaia dakar berarekin. Aurkezten zaigun poemari buruzko iritzia tituluaren beraren bitartez adieraz liteke, batez ere titulu
|
horretarako
generoa eta hizkuntza aipatzen duten hitzak aukeratu badira. Hizkuntzen auzia XVI XVIII. mendeetan eztabaidarako gune bizienetarikoa izanik, eztabaida horren oihartzunak aldiko literaturan ere ozen entzun daitezke2.
|
|
|
Kontrasterako Euskal Herrian bertan, eta Bizkaian hain zuzen ere (formazio diskurtsibo hispaniarrak burdinarekin sarrien lotzen zuen lurraldean), sorturiko poema pare baten kasuak dauzkagu, zeintzuek ihes egiten dioten burdinaren topikoari, irudikatzen dituzten egoerek
|
horretarako
bide emango zuketen arren, Egiaren laudoriozko kantuak jarduera militarraren bitartez eta Bertso bizkaitarrek burdin mearen inguruko liskarrak aipatzen dituztenez gero. Hortaz, euskal subjektu literarioaren kontzientzia bikoitzaz den bezainbatean, badirudi euskaldunak objektu gisa irudikatzeko erabilitako burdinaren topikoa errazago onartuko duela diasporako subjektu euskaldunak Euskal Herritik mintzatzen denak baino.
|
|
|
Zentsuraren alorreko aldaketa nagusia 1966ko Prentsa eta Inprenta Legeak ekarri zuen, zeinarekin aurretiazko derrigorrezko zentsura desagertu egin zen. Aldaketa esanguratsua izan arren, praktikan Estatuak edizioaren kontrola izaten jarraitu zuen,
|
horretarako
bi bide ezarriz: " deposito previo" deiturikoa (edo kontsulta) eta bestea, Enpresen Erregistroaren bidezkoa.
|
|
|
Ondorioz, Oterok iradoki bezala, kodifikazio ahalegin horren ondorioz, idazleen hizkuntz gaitasun sortzaileak estimulu berezia jasotzen du, eta hizkuntzaren osagai ezberdinen konbinaziotik, hots, poesiaren baliabide foniko, erritmiko, semantiko, grafiko nahiz metrikoen erabilera trebeari esker, zentsurak debekatua duen ideia iradokitzea lortzen du. Bestalde, poetak prozedura metaforiko desbideratzaileak erabiltzeari ekiten dio sarritan, surrealismoak
|
horretarako
ematen dizkion bideak zilegituz. Beste batzuetan, poemaren ildoak eskatuko lukeen bidea eten, bat batean aldatu egiten du, hitzaren osotasuna itxuraldatzen du, hizkuntzaren arauak hizkuntzaren barruan ematen dion esanahitik harantzagoko esanahiak emanez eta sortuz.
|
|
|
Abeslariekin itz egin genduan, eta euren erantzuna hau izan zan: ez dogu
|
horretarako
baimenik lortu ahal izan.
|
|
|
zenbaki editorialaren kontrola. Edozein editorial edo edozein aldizkari publikatu ahal izateko zuk Registro de Empresas Editoriales edo Registro de Empresas Periodsticas delakoetan izena eman eta baimena eduki behar zenuen, eta
|
horretarako
bi baldintza garbi eskatzen zituzten: bata da zeintzuk ziren promotoreak, zehatz mehatz adierazita; eta, bestea, zein zen helburua, objeto y finalidad esaten zutena, hori ere zehatz eta mehatz azalduta.
|
|
|
Guri hori egin ziguten: guk bagenuen argitaratzeko baimena, baina ez zen iristen sozialismoaz hitz egiteko, edo komunismoaz edo ezkertiar planteamenduez. ez genuen
|
horretarako
eskubiderik, hori debekatuta zegoen. Eta noski, Rikardo Arregiren edo Txillardegiren lanak, elkarrizketak edo debate horiek, nahi bezala deitu, horiek tartean zeuden eta beste artikulu asko.
|
|
2019
|
|
|
I will leave that to others" (581) edo" As far as I can see (but I am not an expert in all of the areas, let that be clear)" (587) botatzen dituenarengan ez da harritzeko ere. hitzen erabilera, maileguak erkaketaren alderdi batean edo bestean (are guztietan), morfema analisi ezohiko, trakets edo interesatuak, esanahi oker edo faltsuak, etab. (ik. Lakarra 2018a), Trask 1997ko" bongo bongo" arekikoak gainditzeke eta
|
horretarako
berariazko asmorik gabe.
|
|
|
Are bere azken urteetan ere (cf. Mitxelena 1981b c) grina berezia erakutsi zuen filologiaren langa goian markatzeko eta errazkeriak deuseztatzeko eta
|
horretarako
inorentzako akuilukadez landa, bere kabuz landutako harribitxiak (1986ko" Contra Lekobide") eta are benetako testukritikazko saio arriskutsu bezain harrigarria ere (1984" Ad experiendum") ere eman zizkigun.
|
|
|
Lege fonetikoekin ere ohi den moduan, FK sistema heuristiko gisa ulertu behar da: hots, CVC ez den erro ustez zaharra bisilabo edo are handiago izan, ez da honako analisi honen amaiera, berri sakonagoen beharraren aldarrikapen baizik; hots, edo delako erro hori ez zen uste bezain zahar (eta
|
horretarako
daude lehen aipatu iragazkiak eta filologiaren laguntza), edo CVCtik gorakoa bada, mailegu edo antzinako konposizio edo eratorpen fosilduren batez sortua dugu. Tamaina horretatik (CVC) behera, aldiz, erro higatu edo morfema funtzionalen bat dugu aztergai (ik.
|
|
|
AEZko hitz eraketaren gramatika minimoa gara liteke dagoeneko erreduplikazioa, aurrizkitzea eta konposizioa baliatuaz.35 Atzizkitzea aurrizkitzea baino askoz zabalduagoa delarik eta ia edozein hizkuntza egituratan lekukotu ohi denezegiantzeko da garai
|
horretarako
ere, nahiz garai historikoetan baino hainbatez urriago izan, are alde bat utzirik literatur hizkuntzekikoak (cf. Lakarra 1997a, Sarasola 1997).
|
|
|
EHHE 200ren asmoa noizbait, ahal bezain sarri, garatu nahi genukeen* Euskal Hiztegi Historiko Etimologikoa ren oinarriak ezartzea izan da,
|
horretarako
bere egituraren zertzelada nabarmenenak (modularra, familiaka antolatua) eta irizpide funtsezkoak (etimologia gramatika historikoaren alderdi nagusi eta ia sinonimo legez) finkatuaz. Egitasmo hau, horrenbestez, hizkuntzalaritza diakronikoa eta filologia gurutzatzen diren puntuan kokatzen da eta bietako hatsarre eta analisi garapenen zordun da.
|
|
|
Ez da nahikoa latinezko fero aditz forma grezierazko çep®/ fero/ eta sanskritozko bharami formekin lotzea. Argitu behar da, zergatik latinak flexio mistoa, tematikoa eta atematikoa duen, zergatik forma batzuk monosilabikoak diren eta beste batzuk bisilabikoak, aditzaren esanahia burutugabea edo inperfektiboa den, aditzaren orainaldian bakarrik erabilia, ezen erroak ez du aoristorik ez perfektorik eratzen;
|
horretarako
erro ezberdina erabiltzen da: tuli latum.
|
|
|
Edozein hiztunek daki betilea begi azaleko ilea dela eta sehaska ume txikientzako aska. Ez du
|
horretarako
hiztegirik behar. Beste gauza bat da hitz horiek noiztik, zein esparrutan eta zein bizitasunekin lekukotuta dauden edo historian zehar edozein motatako aldaketarik egon den jakin nahi badu; horretarako, hiztegi historiko batera jo luke.
|
|
|
Iritsi gara jardunaldi honetako azken saiora. Eta
|
horretarako
gonbidatu dugu Gorka Lazkano; bera irakaslea da, itzultzailea ere bai. Eta Errementari filmeko hizkuntza arduraduna ere izan zen.
|
|
|
J.M.: Bada,
|
horretarako
hobe batuan, ez. Ez dakit, arraroa da, ezta?
|
|
|
O.J.: Bai, denbora behar da
|
horretarako
ere.
|
|
|
296), konparazio batera, edo Iparraldeko hizkeretan, ez dago bustidurarik. Sasoi hartan Beran zegoen forma zein zen jakitea ez da erraza, baina baliteke egileak forma palatala adierazi ez izana
|
horretarako
arazo grafikoak tarteko zirelako, edo prestigiorik ezagatik baztertu izana. Corpus historikoari gagozkiola, Berako olagizonaren XVII. mendeko gutunetan itedugu, baita 1786an idazkariak idatzi gutunean.
|
|
|
Pedro Jose Goizueta hautatu zuten, epaileek hura hobetsita. Inon horren berri eman ez bazaigu ere, pentsatzekoa da Goizuetak euskaraz jakinen zuela, agiri horietan jartzen baitu Igantzin ari zela9 sendagile lanean eta ikasi ere egin baitugu sortzez lesakarra zela, aita Goizuetakoa eta ama Lanzkoa zituelarik.10 Baina, bertzalde, ezin dugu erran bertze hautagaiak baldintza hori betetzen ez zuenik, ez baitugu
|
horretarako
informaziorik aski.
|
|
|
Z edizioak ez dakarren Jesusen Bihotzaren Bederatziurrena eskaini ahal izateko, Radaren datarik gabeko edizioa eta Anchuelaren 1751koa ere erabili dira (X eta B, hurrenez hurren), lehena, zuzenagoa den heinean,
|
horretarako
erreferentzia nagusi gisa, eta bigarrena aurrekoari falta zaizkion txatalak osatzeko98 Era berean, Arquividea delakoak ere X edizioan du jatorria.
|
|
|
Lehenengoarena zorrotz eta gordina izan zen, bigarrenarena, berriz, laudagarria, eta azkenarenak itzulpenaren alderdirik onenak aipatu zituen. Guk ez dugu itzulpenaren gainean jardungo, baina, itzulpena grezieraren irakasle batek egindakoa dela argi ageri da, adibidez, grezierazko ordain bera emateko euskarazko sinonimoak erabiltzen ditu
|
horretarako
beharrik ez dagoenean.
|
|
2020
|
|
|
Eutimiori negargurak sortzen dion mina eraztunari leporatzen dio (leporatu hitzaren bi zentzutan), Eutimiok ezkontza eraztuna galdu baitu, eta galera hori da zahartzaroan bikoteak bizi duen egoeraren metafora, garai bateko maitasun harremanaren dekadentzia erakusten duena. Zahartzaroan Eutimiok du Martiñaren zaintzaren ardura, baina emazteak ez du bizimodu hori onartzen, askatasuna nahi du, eta
|
horretarako
suizidiora jotzen du; bestalde, Martiñaren heriotzak Teresarena dakarrela edo Teresarengan zerbait hil dela iradokitzen da, itsasoko haizeak (Martiñaren indarrak) lore moredun soinekoa astintzen baitio, hain zuzen ere Teresak bere heriotzaren orduan eraman nahi lukeen jantzia: " Nik lore moreak dituen soinekoa jantziko dut hiltzera noanean" (92).
|
|
|
" Amak jositako galtzerdi zaharrak ere kendu, eta putakumeak oinak laztandu zizkidan galtzerdiak atera ahala, ama batek ume musugorri bati egingo liokeen bezala mendi buelta baten ondotik" (103). Bestetik, erreketeek batik bat Teresaren gorputzaren jabe egin nahi dute, eta
|
horretarako
bi baliabide erabiltzen dituzte: bata, ukimena (literala) eta, bestea, zigorra (sinbolikoa).
|
|
|
errealitate desberdinen elkarbizitza kontraesanezkoa, gizarte ezaxolatia eta borroka armatuak dakarren sakrifizio absurdoa. Argi geratu denez,
|
horretarako
Donostiako espazio erreal eta zehatzak ekartzen ditu euskal letretara, eta errealitatean duten balio sinbolikoa baliatuz, funtzio konkretu bat esleitzen dio bakoitzari nobelaren diskurtsoa indartu dezan.
|
|
|
Hortaz, interesgarria da ikustea euskal eleberrigintzaren hiritartzea zein testuingurutan hasten den, eta nola ematen dituen Saizarbitoriak
|
horretarako
lehendabiziko pausuak. Eleberrigintzaren modernizazio eta urbanizazio prozesu horren azterketak, halaber, Mendebaldeko literatura hegemonikoen ezaugarri urbanoek ezarritako marko teoriko bat errebisatzeko beharra erakusten du, literatura txikietan irakurketa gatazkatsuak sortzen baititu ezinbestean.
|
|
|
383). Alde nabarmenak egon badaitezke ere, pentsa liteke, gurean antzeko zerbait gertatzen ari dela Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzaren etaparekin (DBH), izan ere, etapa
|
horretarako
igarobidea nerabezaroaren hasierarekin lotzearen ustea gero eta zabalduagoa dago sozialki.
|
|
|
Bidean, euskararen ezagutzaren garapen eta zabalpen handia gertatu da. Garai hartan horren premia (larria) ikusi zuten eta
|
horretarako
baliabideak nahiz baldintzak jarri zituzten, gutxi edo asko, baina erronka egon zegoen, eta heldu zien. Ezagutzatik erabilerarako jauzia (ia)" automatikoa" izango zela pentsatu zuten, eta orain argi dago uste hori zuzena ez zela.
|
|
2021
|
|
|
Akademiak" jaurti" eman du bota aditzaren adiera fisikoaren definizio modura. Hala ere, (1) ean ikus daiteke jaurti
|
horretarako
Euskaltzaindiak emandako definizioa hartu dugula, tautologia saiheste aldera. Hala jokatu dugu oso maiz, betiere urrundu edo zehaztu bezalakoak definitzeko unean," distantzia handira joan" edo" gutxi gorabehera ez dena eman" bezalako definizioak eta parafrasiak erabili eta" urrun joan" edo" zehatz eman" tautologiak saihestuz.
|
|
|
Erromako onespenak ez dau
|
horretarako
eragozpenik jartzen;" confirmatio" dalako dekretuak zabalik ixten dau erabilera," translationem vasconicam Missalis Romani. perlibenter confirmamus", hau da," atseginez egiaztatzen dogu Meza Liburuaren. euskerazko itzulpena" esaten dau eta, gehiagoko mugarik jarri barik.
|
|
|
Mendeetan idazketa gizonezkoen esparru izanik, emakumezkoen agerpenak molde, ikuspegi eta gai berriak dakartza berarekin. Erregistro deklaratiboa da gehien erabiltzen dena, eta
|
horretarako
gutun eta eguneroko formatua erabiltzen dute askok. Idazketa pertsonalak dira nagusi, intimoak, eta hori euren burua berraurkitzen aritzeari eta euren idazteko eskubidea zalantzan jartzeari zor zaio.
|
|
|
Gaba (Bilbao Bizkaia Kutxa) ipuin liburuarekin 1986 urtean. Ondoren, poesiarako jauzia eman zuen eta
|
horretarako
lagungarri izan zitzaion Lasarte Oriako Udalaren saria irabazi izana 1991 urtean, Oi, hondarrezko emakaitz! Garraitzetako itsas urak aitortutako poemak liburuarekin (Bilbao Bizkaia Kutxa).
|
|
2022
|
|
|
Irlanderaz mintzo ziren eskualde hauek nekazarieta arrantzale eremuak ziren, txiroak. Beraien lehentasuna pobreziatik ateratzea zen, eta berdin zitzaien
|
horretarako
zein hizkuntza erabili behar zuten.
|
|
|
Horren ondorioz, hezkuntza arloan irlanderaren derrigortasuna, irakasleei emandako hobariak eta tankera horretako neurriak kendu zituen gobernuak. Erabaki horiek ez ziren irlanderazaleen gustukoak izan, are gehiago, beren burua diskriminatua ikusten zuten, ezin baitzuten Irlandan irlanderaz bizi, besteak beste, legediek ez zietelako
|
horretarako
eskubiderik onartzen. Alegia, konstituzionalki irlandera hizkuntza nazionala bazen ere, Administrazioan, Hezkuntzan, Osasun Zerbitzuan... irlanderaz artatuak izateko eskubideak ez zitzaizkien onartzen.
|
|
|
1 Hizkuntza transmisioa bermatzea, eta
|
horretarako
oso kontuan hartu behar da gaur egungo familia ereduen aniztasuna.
|
|
|
Horiek guztiak, eta 1960ko eta 1970eko hamarkadak liberalismo ekonomikoko garaiak izan zirela kontuan izanik, gobernuak bertako hizkuntzaren lehentasun neurriak arintzea edo ezabatzea ekarri zuen. Neurri horiek bertan behera uzteak beste fenomeno bat ekarri zuen. Irlandar hiztunak bere hizkuntzan bizitzeko eskubidea aldarrikatzen hasi ziren,
|
horretarako
beharrezkoak ziren legedia aldaketak egin zitzan eskatuz gobernuari. Nolabait esateko, paradigma aldatu zen.
|
|
|
Nabarmendu dena Metodologia mugimendua izan da, diskurtso markatzaileak aldez gehien erabili diren mugimendua izan baita. Eta, zehazki,
|
horretarako
diskurtso markatzailea da nabarmen gehien erabili dena. Hona hemen horren adibide bat:
|
|
|
Oinarri kuantitatiboko lana izaki, aztergai izan dira 418 irakasleren hizkuntza usteak, hau da, irakasleek hizkuntzei euskarari berezikiatxikita dituzten usteak aztertzea honako bost aspektu hauetan: hizkuntza mailan, garrantzi mailan, zailtasun mailan, galdetegirako hizkuntza hautaketan eta
|
horretarako
arrazoietan.
|
|
2023
|
|
|
Katedra ezarri zen lehenbiziko ikasturtearen amaiera aldera, Euskaltzaindiaren 1923ko maiatzaren 28ko batzarrean, Nestor Zubeldia Seminarioko errektore jaunaren gutun baten berri eman zen, zeinetan Akademiari eskatzen zion ikasturtearen amaierako etsaminak ikertzera joateko. A. Campión eta D. Intza izendatu zituen zeregin
|
horretarako
Akademiak.
|
|
|
1) Herriari bere ama hizkuntzan hitz egin behar zaio. Egiaztapen
|
horretarako
hiru oinarri hauek ematen ditu:
|
|
|
476). Eta lorpen
|
horretarako
abian jarri zituzten ekimenen artean aipagarrienetako bat honako hau izan zen: Foru Diputazioari euskararen irakaskuntza bultzatzeko eskaera egitea eta, bereziki, maisu maistrak lan horretarako ongi prestatzeko baliabide gisa, Euskara katedrak sortzea Irakasle Eskolan eta Institutuan (Erize 1997:
|
|
|
Eta lorpen horretarako abian jarri zituzten ekimenen artean aipagarrienetako bat honako hau izan zen: Foru Diputazioari euskararen irakaskuntza bultzatzeko eskaera egitea eta, bereziki, maisu maistrak lan
|
horretarako
ongi prestatzeko baliabide gisa, Euskara katedrak sortzea Irakasle Eskolan eta Institutuan (Erize 1997: 480).
|
|
|
– 1922ko maiatzaren 22koan, D. Intzak aditzera eman zuen Seminarioko errektorea euskara jartzearen alde zegoela eta apezpikuak zeregin
|
horretarako
irakasle bat ere izendatuko zuela. Aldi berean, D. Intzak galdetu zuen ea Euskaltzaindiak laguntzarik ematen zuen.
|
|
|
Hurrengo hamarkadan nabarmendu zen idazle gisa. Foruen galerak eragindako pizkundearen giroan, Abadiak bultzatuta Ipar Euskal Herrian egin ohi ziren lore jokoen tankerako festak antolatzen hasi ziren Hego Euskal Herrian ere,
|
horretarako
sortutako euskal elkarteen eskutik. Jaialdi horien antolaketan eta bertso txapelketetako epaimahaietan aritzeaz gain, bertan egin ohi ziren literatura sariketetan idazlan ugari aurkeztu zituen, baita sari batzuk irabazi ere, bereziki olerkigintzan.
|
|
|
Hizkuntz estrategiari dagokionez, Ikastolen Hizkuntz Proiektuaren helburu orokorrak aintzat harturik garatu da Pulunpa (e) ta Xin! Hots, formazio euskalduna ematea; euskaldun eleaniztunak heztea; ikastolek beren hezkuntza komunitatearen barne bizitza euskaraz garatzea; euskararen eta euskal kulturaren transmisioa, garapena eta zabalkundea ziurtatzea mota guztietako harremanetan eta
|
horretarako
sortutako bitartekoetan; eta euskararen normalizazio prozesuan eragile izatea dagokion komunitatean (Elorza et al. 2009: 41).
|
|
|
Lehenengo saioan ikus daitekeenez, A haurrak nazka adierazi du, baina hezitzailearen esanetan: " Etxeko kontuak zirela azaldu zidan,
|
horretarako
ere balio izan du honek guztiak, atxikimendu prozesuan atentzioa jarriz, haurrek ezinegonak adierazteko tartea aurkitu dute".
|
|
|
Barquínek (2002) kulturartekotasuna eta kultur aniztasuna ezberdindu ditu, eta lehena da, elkarreragina duten hizkuntzen zein kulturen elkarrekiko mendekotasuna garatzea xede duena, batak besteari ekarpena egitea. Haurrek adierazitako sentimenduetan eta munduko kulturak eta hizkuntzak elkartu diren pirata bidaian, argi ikusten da
|
horretarako
bidea jarri dela. Hezitzaileak egindako balorazioei erreparatuta ikus daiteke hori:
|
|
|
Hezkuntza emozionala, aldiz, behar sozialetatik abiatutako heziketa berrikuntza da eta horren xedea norbanako bakoitzaren egoera pertsonalean eta sozialean eragina izatea da,
|
horretarako
beharrezkoak diren konpetentzia emozionalak garatuz; hau da, sentitzen diren emozioak identifikatzen eta kudeatzen ikasiz (Bisquerra 2003: 8).
|