|
2000
|
|
|
Izan ere, bizitza modernoan hizkuntza gutxiagotuen patua baitauka aragoerak berak ere: eremu horietan ere gazteen aragoerak ez dauka beren zaharren joritasun edo aberastasunik, baina haiek izan ez duten militantzia eta gogo bizia agertu ohi dute
|
hizkuntzaren alde
.
|
|
|
Era berean, irakaskuntzan txertatzeko helburua ere hor daukate. Baina hori gauzatu bitartean, aragoeraren jatorrizko hiztunak hil egingo dira, eta gazteagoek, kontzientzia handiagoz behinik behin,
|
hizkuntzaren alde
jarraituko dute, diglosiak irensten ez baditu
|
|
|
Eta paradoxikoki, Miranda' l Douru da hizkuntza ofiziala duen lurralde bakarra. 1998ko irailaren 17a egun historikoa izan baitzen, hango herrientzat bezainbat, mugaz bestaldean
|
hizkuntzaren alde
hainbat urtez ibili izan zirenentzat ere. Portugalgo parlamentuak, erabateko adostasunez, Mirandako hizkuntza ofizialdu eta hiztunen eskubideak aitortu zituen.
|
|
|
Gure asmoa da euskal hiztunak ez daitezela hainbeste gelditu
|
hizkuntzaren alde
normatiboarekin: gauza denak bere tokian esan behar dira, eta kontuz!
|
|
|
Izan ere, gehiegi eskatzea ote da milaka urtetan iraun duen
|
hizkuntzaren alde
–
|
|
|
erantzuten diola (hau da, modernizatze-prozesuari aurre egiteko egokiak diren hizkuntzak behar dira eta Estatuak, nazioaren?
|
hizkuntzaren alde
egingo du apustu). Ezin da ukatu industrializazioak, merkatuak (eta pentsa merkatu, nazionalean?, adibidez) eta bestek aparteko eragina dutenik, ezta duten garrantzia gutxietsi ere, baina Balibar-ek eta Laporte-k diotenez:
|
|
|
Gabeziei begira, antzezlanak prestatuko dituzten idazleentzako eskolarik ez izatea kezkagarria da gaur egun. Batetik idazten trebatu eta bestetik
|
hizkuntzaren alde
dramatikoa landuko duen eskola hori abiatzea oso garrantzitsua da gaur egun, oraindik ere beste generoetan aritzen diren idazle apurrak baitira dramatikoari heltzeko tentazioa izaten dutenak. Eta sarietan irabazle gertatu arren, oso urrun egoten baitira aktoreek eta zuzendariek eskatzen dituzten baldintzetatik (edo erretorikoegiak, edo erritmorik gabeak, edo hitzaren garrantzian oinarrituta interpretazioari tarterik uzten ez diotenak...).
|
|
|
Nolanahi ere den, autore biok batera aurkeztu ziren Bizkaiko Diputazioak 1888.eko ekainaren 8an euskara irakasteko atera zuen katedra hornitzeko oposiziora, baina hau geroago Euskaltzaindiaren sortzaile eta aurren lehendakaria izango zen Resurreccion Maria de Azkuek irabazi zuen. Postu horretarako hautatua ez izanak ez zion Eusko Alderdi Jeltzalearen fundatzaileari galarazi
|
hizkuntzaren alde
borrokatzen segitzea, baina dirudienez, gertakari horrek biziki nahigabetu zuen Unamuno, ordurako Bilboko Institutuan latin-irakasle zena, izaeraz aski harroa izanik.
|
|
2001
|
|
|
Ni baino miresle zintzoagorik ez du Oñatibiak gure
|
hizkuntzaren alde
egin duen eta atertu gabe egiten ari den lanagatik. Baina, nola esango dit oiartzuar horrek errenteriar honi batarentzat eta bestearentzat" arrotz"  direnik, esate baterako, beta" asti", ede" uhal" (ere esaten duzue zeuok!), erein eta iñozo" ergel"?
|
|
|
Guri dagokigunez, bakartasunak edo berezitasunak bai
|
hizkuntzaren alde
eta bai kontra eragin du. Berezitasun nabariak, besteekiko izate bakanak, hizkuntzaren iraupenaren alde bulkatu du, eta honela aitortu dute auziaz arduratu diren guztiek.
|
|
2003
|
|
|
Hortaz, irakaskuntza, administrazioa eta hedabideak abiapuntu hartuta, biziaren gainerako alor guztietara hedatzen saiatu beharko luke lurralde honetako
|
hizkuntzaren alde
dagoela dioen aginteak. Helburu horretara bideratzen ez den hizkuntza politika hizkuntza biziari dagokion helburu propioa desbideratzen ari da.
|
|
2005
|
|
|
Euskarari nion maitasunak eraginda idatzi nituen horiek guztiak. Iruditzen zitzaidan horixe nuela gure
|
hizkuntzaren alde
egiteko aukerarik behinena.
|
|
|
Humboldtek, 1800 urte inguruan, giza-izakiaren berezko dimentsio linguistikoaren kontzientzia hartzen du, honek bere antropologiarentzat dituen ondorioak onartzen ditu eta, hemendik aurrera, gizakiari buruzko bere ikerketa guztiak" hizkuntz-teoria" propio baten barruan eta bitartez garatzen ditu. Teoria honen ezaugarri garrantzitsuenak bi dira, batetik,
|
hizkuntzaren alde
dinamikoan(" energeia") eta ez alde estatikoan(" ergon") zentratzea, eta bestetik," pentsamendu" eta" hizkuntzaren" arteko lotura serioski kontsideratzea. Horrela, bada, eta honen ondorioz, ezinbestekoa ikusten du giza-fenomenoa hizkuntzaren perspektibatik aztertzea eta, aldi berean, hizkuntz-fenomenoa gizakiaren ikuspuntutik ikertzea.
|
|
2006
|
|
|
Ez daki senarrak inoiz ulertuko duen berarentzat hizkuntzak duen garrantzia. Ez daki inoiz ulertu ahal izango dituen
|
hizkuntzaren alde
egin diren eta egiten diren ahaleginak. Nola ulertuko du bada, pentsatu du askotan, ingelesa mundu osoan hitz egiten denean.
|
|
|
Hizkuntzaren inguruan, komunikabideetan, Interneten, nazio, herri eta hizkuntz eskubideen aldeko elkarteetan aritzen direnak batu, eta gurean ere e-mugimendu bat antolatzeko unea heldu da. Gure herria, kultura eta
|
hizkuntzaren alde
, XXI. mende honetan egin dezakegun gauza garrantzitsua izango da. Nortasuna, identitatea Informazioaren Gizartean.
|
|
2007
|
|
|
Ondorio orokorra izan zen Euskal Herrian, oro har, aldeko jarrera dagoela euskararen aurrean baina
|
hizkuntzaren alde
egoteak ez duela ziurtatzen hizkuntzaren alde egitea. Ezin ziurta daiteke, esaterako, jarrera aldekoa duenak euskaltegi batean matrikula egingo duenik.
|
|
|
Ondorio orokorra izan zen Euskal Herrian, oro har, aldeko jarrera dagoela euskararen aurrean baina hizkuntzaren alde egoteak ez duela ziurtatzen
|
hizkuntzaren alde
egitea. Ezin ziurta daiteke, esaterako, jarrera aldekoa duenak euskaltegi batean matrikula egingo duenik.
|
|
|
Hizkuntza baten erabilera soziala hizkuntza horren bizitasunaren adierazpide zuzenetakoa da. Horregatik, 1989 urteaz geroztik lauzpabortz urtetan behin Euskal Herrian egiten diren kale neurketak euskararen erabileraren nolabaiteko termometro erreferentziala bihurtu dira
|
hizkuntzaren alde
sozialaz kezkatzen garenondako.
|
|
|
«S, il tient sa langue, il tient la clef qui, de ses chaines, le délivre». Marka da, beraz, Daudet-ek errugabetasun ebanjeliko osoagaz Mistral-en esaldi bat probentzala bera bezalaxe Alsazian alemana akabatzen ari zen nazionalismoaren
|
hizkuntzaren alde
itzultzea.
|
|
2008
|
|
|
Euskararen alde zinez eta benetan jardutea ez da gure hizkuntza nazionalaren aldeko hitz txalogarriak jendaurrean plazaratzea. Ez da bihotz-erraiei darizkien hitz sukartuak aberri-
|
hizkuntzaren alde
isurtzea. Sentimendu eta jarrera horiek ez dira kalterako izango noski, halakoa gutxieneko hizkuntz koherentzian bizi baldin bada.
|
|
|
Hau da, euskara ez zen Azkuerentzat nahitaez eta soilik fedearen alde lantzen zen zerbait, baizik
|
hizkuntzaren alde
bere baitan egin zitekeena, behar izanez gero «sodomita», «turko» edo «judu»ekin arituz. Horrek guztiak oso argi erakusten du, Azkueren euskaltzaletasuna ez zela fedearen faboreko jarduera hutsa, zeren inoiz fedearen aurka ere joan zitekeen.
|
|
|
Erregistro ez familiarrak hurbilago egon daitezke eredu idatzietatik familiarrak baino. Jarraian
|
hizkuntzaren alde
formalen arabera, familiartzat eta ez familiartzat hartzen ditugun ezaugarri batzuk zerrendatuko dira.
|
|
|
Eta erakunde bakoitzak bere esparruan eragiteko deia egin zuen atzo, kongresuaren amaiera ekitaldian. «Akademiek
|
hizkuntzaren alde
lan egiten dutenen arteko katalizatzailea izan behar dute, bidaide», esan zuen.
|
|
|
Eta gurasoak, pilotari handiak edo pelotandiak? Eskerrak, Nafarroa Oinez bezalako jaietan milaka euskaltzale ikusten dugun, oztopo guztiei aurre eginez gure
|
hizkuntzaren alde
lanean.
|
|
|
Suomiera finlandieraren jatorrizko izena da. Euskal Herrian bezala, Finlandian beren
|
hizkuntzaren alde
borroka egin behar izan dute historian. Hizkuntza aurreindoeuroparra da suomiera.
|
|
2009
|
|
|
Dagoen hizkuntzarik globalenetako bat estoniera da —demografiaz euskararen oso antzekoa—, herrialde hartan baliabide asko daudelako informatika-mailan. Adibidez, Skipe —zuetako askok erabiliko duzue hitz egiteko—, estoniarra da, eta bere inguruan sortzen den komunitate guztiak norberaren
|
hizkuntzaren alde
egiten bukatzen du. Tamaina ez da problema, hizkuntzaren zailtasuna ez da problema; berdin da bat izan edo bestea izan:
|
|
|
Taula horretan ikusten denez, EHSrako aukeratu den metodologiaereduak lau dimentsio ditu eta bost azterbide. Lau dimentsio horiek erabiltzen dira maizenik,
|
hizkuntzaren alde
sozialak aztertzeko. Lau dimentsio horietariko bat aztertzen dute, normalean, soziolinguistikazko edo psikolinguistikazko ikerlanek.
|
|
|
Eta zertarako? Euskaldun guztiok begiak argitu eta beharrezko pausoak eman ditzagun Europako hizkuntzarik zaharrena eta gure-gurea den
|
hizkuntzaren alde
jokatzeko, nahiz eta, esan behar da hau ere, batzuek ezinikusirik handiena dioten. Espainola eta kito diote!
|
|
|
Manuel Pedrolo idazle katalan emankorra izan zen, eta bere
|
hizkuntzaren alde
borrokatu zen. Aurten hil zeneko hogeigarren urteurrena da, eta horrexegatik erabaki genuen merezitako omenaldia egitea.
|
|
|
Uharteetan, Mari del Mar Bonetek eta Biel Majoralek kantatu zuten
|
hizkuntzaren alde
zenbait kantatan: lehenak" Des de Mallorca a lâAlguer" izenekoan, eta" Jo sóc català " izenekoan, berriz, bigarrenak.
|
|
2010
|
|
|
Paxkal Indok honela esan du: " Gobernuak dio lege gehiagorik ez dela behar tokiko hizkuntzak sustatzeko, konstituzioak jasotzen duenarekin aski dela, bada konstituzioa aplikatuz eskola pribatu gisa lagundu beharrean ordain ditzatela ikastolak ondarearen izenean,
|
hizkuntzaren alde
lanean ari garelako. Nik apustu hori egingo nuke, baina badakit ez dela pasatuko".
|
|
|
Bizitza osoa euskararen normalizazioari eskaini ziotela nabarmendu dute eta
|
hizkuntzaren alde
egin zuten lan eskerga eskertu nahi izan du horrela euskararen akademiak.
|
|
|
Bata" borondatezko parte hartzea" da, zeinen arabera —honela Sierra— gurasoek bi gauzez" konbentzituta" egon behar duten, hala nola," komenigarria dela euren haurrek bigarren hizkuntza hori ikastea" eta" hizkuntza horretan ikastea dela hori lortzeko modurik onena" 295 Konbentzimendu hori, finean, funtsezkoa da ikasleak —hizkuntza berria dela eta— jarrera positiboa eduki eta jorra dezan. Bigarren baldintza, bestela, aipatutako" planteamendu komunikatiboarekin" lotuta dago, ze —Ruiz Bikandik adierazi bezala—" ahalegin didaktikoa" hor"
|
hizkuntzaren alde
ulergarrietan zentratu behar da", hain zuzen," beraren erabilerarako testuinguruak sortuz" 296 Hizkuntzak berezkoa du intentzio komunikatiboa, eta, horrexegatik, bat egin dezakete xede-hizkuntzak eta instrukzio-hizkuntzak. Eta bukatzeko, zera diogu:
|
|
2011
|
|
|
Aspaldian ez naiz etorri euskal herrira, baina sinets iezadazue: ezohiko prozesua da. egindako aurrerabideari begiratuta —argi dago, hainbat arrazoi tarteko, nahi genukeen baino gutxiago egin dela aurrera—, zorionak eman behar dizkiot talde honi eta, batez ere,
|
hizkuntzaren alde
lan egiteko bildutako udalerriei (ueMA). etortzen naizen bakoitzean txunditu egiten nau zer-nolako gaitasuna duen herrialde honek, edo, herritarrek, hobeto esanda, antolatzeko eta, irudimenaren bidez, ekiteko modu berriak asmatzeko eta behin betiko konponbideak aurkitzeko. Nik ideia batzuk baino ez ditut; dena den, konturatu naiz zuen teorizazio-maila handia dela eta ekintza ugari dituzuela abian.
|
|
|
–Mundu ekonomikoak
|
hizkuntzaren alde
egitea funtsezkoa da hizkuntzak aurrera egin dezan, diosku Jou Lluisek?. Zentzu gutxikoa da hiztun asko dituen alor batzuetan jardutea (administrazioan edo hezkuntzan, adibidez), beste zenbait ahaztuta utzirik.
|
|
|
Lluis, Jou: . Mundu ekonomikoak
|
hizkuntzaren alde
egitea funtsezkoa da aurrera egiteko?, Egunkaria, 2001-03-01.
|
|
|
ez gerala gauza, a (i) denez, hauzi hau zentzuz eta buru hotzez erabiltzeko, batak bestea berera erakartzeko nahiago izan duela indar-bidez jokatu arrazoi-bidez baino. Badirudi, izan ere, nor geure buruaren alde ari gerala guztion den
|
hizkuntzaren alde
baino areago.
|
|
|
Moroak gara behelaino artean? eta iazko Jakinen bertan aipatu nituen beste saiakerek ederki asko frogatu dute orduan nioena, hau da, saiakera literarioaren gorakada gurean; horrek, euskararen berreskurapenean hainbeste azpimarratu ohi diren
|
hizkuntzaren alde
komunikatiboez gain, mintzairaren eremu barnekoiari ekiten dio, euskaraz pentsatu beharrari. Zinez, ez da jauzi makala...
|
|
2012
|
|
|
Ikerketa honen bidez, euskaldunek beste hizkuntza-komunitate batzuetara zabalduko dute lankidetzarako espiritu hori, eta ezagutzera emango dute kale-neurketaren metodologia, beste testuinguru batzuetan probatu eta erabil dadin. Ziur nago
|
hizkuntzaren alde
lanean ari diren beste talde batzuei ere lagungarri izango zaiela. Nolanahi ere, beharrezkoa da metodologia honen mugak ere kontuan izatea.
|
|
|
Izan daiteke garai jakin batean, niretzat zazpi urtean izan den bezala, baina politika modu ia existentzial batean bizi izan dugu gure belaunaldikook. Garai batean, esaten genuen «ez dugu etsiko», herria altxatu behar genuelako,
|
hizkuntzaren alde
egin, ikastolak sortu eta abiarazi... Gaur egun, espiritu hori bera gorde ahal dugu.
|
|
|
Zorionez, oso denbora gutxian loratu zen oso jende garrantzitsua, ni baino askoz garrantzitsuagoa. Musikaren alorrean nabarmendu dira, baina beti
|
hizkuntzaren alde
. Kontzertua duzu larunbatean Donostian.
|
|
|
Hori Etxaideren alde mintzatzea da, nolanahi ere. Euskal irakurleak gehitu eta euskara zabaltzeagatik ekin badio lan apal honi, eta gehiagotarako gai dela gauza nabaria da?, ez du gutxi egin gure
|
hizkuntzaren alde
. (MEIG II150:
|
|
|
– Euskal irakurleak gehitu eta euskara zabaltzeagatik ekin badio lan apal honi, eta gehiagotarako gai dela gauza nabaria da?, ez du gutxi egin gure
|
hizkuntzaren alde
. (LIB I:
|
|
|
...ialek ere, sarritan hizkuntza arrotza inposatzea dakartela, edota gutxienez hizkuntzen balioen pertzepzioa desitxuratzea eta hiztunen hizkuntza-leialtasunari kalte egiten dioten hizkuntza-jarrera hierarkizatzaileak; eta kontuan izanik arrazoi horiexengatik subiranotasunera heldu diren herri batzuk hizkuntza-ordezkatze prozesuan murgildurik daudela, antzinako botere kolonizatzaile edo inperialaren
|
hizkuntzaren alde
egiten duen politikarengatik;
|
|
|
Zergaitik batzuen lana goraipatzeko besteena zapuztu behar da? Ni ez naiz inor bakoitzak egiten duen lana epaitzeko, argi baitut Ikastola, Eskola, Helduen Euskalduntze, Mintzakideak... euskararen alde lan handia egiten dutela. Bakoitzak, bere zailtasunak izanik, lan horrek herrian islada duela ziur nago. Baita edozein pertsona edo taldek gure
|
hizkuntzaren alde
egiten dituzten jarduerek ere, beraz bide honetan inor ez dago soberan.Abenduaren 1ean Donostian egindako manifestapenaren bukaeran irakurritako manifestuan ardatz hauek aipatu ziren:-Hizkuntza Unibertsala-Transmisioa.-Hezkuntzaren berreskurapena.-Helduen euskalduntzea.-Bizitzako nahia.Manifestuak zionarekin bat nator.IZAN ZIRELAKO GARA, ETA GARELAKO IZANGO DIRAGure herria eta gure hizkuntza...
|
|
|
2) Gobernuaren, instituzioen benetako interesa. Agintariek praktikoki, eguneroko bizitzan
|
hizkuntzaren alde
gauzak eginez, erakutsi behar dute interes hori. Eta 3) Dirua.
|
|
2013
|
|
|
Steven Pinker chomskyar pentsalariak, Hizkuntza-sena liburuan, luze argudiatu du sortzetiko
|
hizkuntzaren alde
, hau da, kulturari baino giza naturari lotzen zaion hizkuntzaren alde. Besteak beste, hauxe dio:
|
|
|
Steven Pinker chomskyar pentsalariak, Hizkuntza-sena liburuan, luze argudiatu du sortzetiko hizkuntzaren alde, hau da, kulturari baino giza naturari lotzen zaion
|
hizkuntzaren alde
. Besteak beste, hauxe dio:
|
|
|
Oihane Pereak badaki horretaz zerbait. Bertsoak
|
hizkuntzaren alde
sortzailea ukitzen du, eta komunitate-sare txikiak sortzen ditu leku batzuetan, konplizitateak, protagonismo barreiatuak, gozamen uneak, belaunaldien arteko dinamika batzuk.
|
|
2014
|
|
|
Gaskoien eta euskaldunen arteko harremanak gero eta arraroagoak dira, zoritxarrez. Euskaltzaleek aise uler dezakete bretoin, korsikar edo katalanek bihotzean sentitzen dutena ama hizkuntzan mintzo direlarik edo beren
|
hizkuntzaren alde
lan egiten dutelarik. Haatik, iduri luke ez dela gauza bera gertatzen gure lehen auzokideekin.
|
|
|
Orduan sortu ziren hiriburuetako euskara elkarteak eta tokiko komunikabideak, batzuk zein besteak herri-ekimenaren lanari esker. Udaletatik heldu zitzaien babesa, salbuespenak salbuespen, mugatua izan bazen ere, 1990eko lehenengo urteetan bazirudien haizeak
|
hizkuntzaren alde
jotzen zuela: euskaltegietan aurreko hamarkadan baino jende gutxiago zebilen arren milaka ziren urtero-urtero izena ematen zutenak, Egunkariabera ere irakurleak irabazten eta bere lekua egiten ari zen, Bilbo erdian Kafe Antzokia leku erreferentzial bihurtu zen?
|
|
|
Eskema hori, xuriak gure
|
hizkuntzaren alde
eta gorriak frantsesaren eta dantzaren alde gezurra da beste aldetik ere. Gorriek frantsesaren alde egin dutela notabilismoaren kontra aritzeko-Ibarnegarai batekin bazuten zer egin, alienazioa handia zenVerdun-go heroia zuten ahalguztiduna Zitadelaren itzalean.
|
|
2015
|
|
|
Bide horretan, ahozkotasunaren garrantzia nabarmena da eta ahozkotasuna lantzera begira eskolan jarri beharreko indarra ere gakoetako bat da. Hortaz,
|
hizkuntzaren alde
fisikoarekin batera alde soziala lantzea ere ezinbestekoa izango da.
|
|
|
–Gehiengo-hizkuntzak, alemanera, ingelesa eta frantsesa, eta, nolabait, italiera eta gaztelania?, beren eragina zabaltzen ahaleginduko dira, ukipena eta istilua sortuz, berariaz, bakoitza bere
|
hizkuntzaren alde
(eta ekonomiaren alde); horretarako beren ekonomia, kultura eta politika baliapideak gehienera erabiliz.?
|
|
|
Lehen Korrika haiek gogorrak bezain politak izan ziren, oso hunkigarriak. Bestalde, aniztasuna; kolore, azal, herrialde, pentsaera eta kultur ezberdinetako pertsonak
|
hizkuntzaren alde
elkartzen dituen ekimena baita Korrika. Berriz ere, dirulaguntzak murriztuz, esaterako, zapaltzen hasi diren euskararen aldekoa.
|
|
|
Hirugarrenik,
|
hizkuntzaren alde
lanean ari diren elkarte txikiak daude. Batzuk heldu gutxi batzuei klaseak ematen eta itzulpenak egiten, beste batzuk filosofia indigenarekin batera hizkuntzari buruz kontzientziatzen, bat edo beste irratiak edo aldizkariak egiten, bakarren bat interneten hizkuntza bultzatzen.
|
|
|
Marcoren unibertso txikian,
|
hizkuntzaren alde
egiten zuten, oroimenaren alde, pentsamendu andinoaren alde, eta dena iraultza politikoaren bidean... gaztelaniaz. Kichwa Estudio erakundetxoan kitxuerazko klaseak ematen zituzten, baina beren bilerak, beren idazkiak, beren gogoetak, beren bizitza, espainieraz ziren.
|
|
|
Ikuspegi politiko eta erlijiosoen gainetik egon behar duela. Eta duten zatiketan, dauden egoeran," como los chanchos", txerriak bezala, positiboa den edozer baliatu behar duela
|
hizkuntzaren alde
dagoenak.
|
|
|
Zertako? David aspalditik ezaguna da biarnes eta okzitan
|
hizkuntzaren alde
daramazkien lanentzat. " La Setmana" okzitan astekariaren sortzailea," Radio Pais" irratiaren abiarazle eta biziarazle ere, IEO okzitan institutuaren lehendakari ere izana, besteak beste.
|
|
2016
|
|
|
40 urtez dirau herri kurduak zapalkuntza saiakera guztien aurrean dagozkion bere eskubideen defentsan, bere
|
hizkuntzaren alde
, bere identitatearen alde, bere kulturaren alde… Newroz erresistentzia hori egin eta jarraitzeko egun garrantzitsua da.
|
|
|
Are gehiago, Galiziako Gobernua oldarkorra da gurekin eta galegoaren alde ari diren beste eragileekin. Guretzako Donostiakoan parte hartzea onespen bat da, guretzako eta Europan
|
hizkuntzaren alde
ari diren beste mugimendu guztientzako.
|
|
|
Ez dago hor aparteko nobedaderik: gizarteko ordain-sari sistema sendoenaz horniturik dagoen
|
hizkuntzaren alde
egin ohi dugu gizakiok, batez bestean. Gaztelaniak du gure artean, oro har, ordain-sistema zabal, sendo eta erakargarriena.
|
|
|
Ahotsaren tonua, erritmoa, bolumena eta isiluneak ikertzen ditu:
|
hizkuntzaren alde
ez-semantikoak.
|
|
|
Beti jotzen dugu narrazio luzera, baina poesia ere hor dago eta umeek gustuko dute. Eta ez soilik hitzen bidez, ilustrazioen edota irudien bidez ere hel zaitezke
|
hizkuntzaren alde
afektibo sentsorial horretara. Batez ere hizkuntzaren alor komunikatiboaren izenean, eremu arrazionala lantzen delako.
|
|
|
Aitorpen hunera heldu aitzin, eguna segitu duten 80 presunek anitz ikasteko parada izan dute, hala nola zer pentsatzen duen frantses estatuak Euskararen Erakunde Publikoak daraman sailaz, Frantziako eta Europako legeek bizitzeko zer parada uzten dieten lurralde hizkuntzei, eta EUSHEren buru izaitekotan diren hautetsiak zenbat diru ekartzeko prest diren gure
|
hizkuntzaren alde
.
|
|
2017
|
|
|
Are gehiago, Galiziako Gobernua oldarkorra da gurekin eta galegoaren alde ari diren beste eragileekin. Guretzako Donostiakoan parte hartzea onespen bat da, guretzako eta Europan
|
hizkuntzaren alde
ari diren beste mugimendu guztientzako.
|
|
|
Nola berreskuratu hizkuntza bat horrela? Historia tristea da oso.Euskal Herrian
|
hizkuntzaren alde
eginikoa miresgarria da, indar handia egon da. Oso baikorrak zarete hemen.
|
|
|
Gazteak afrikaans-ez, bere lehen hizkuntzan, azterketa egiteraan deliriozko sintoma gehiago adierazi zituen, bai hizkuntza-bitxikeriak baita pentsamenduaren nahasmendua ere. Bestalde,
|
hizkuntzaren alde
pragmatikoa aztertzean, ingelesez afrikaans hizkuntzan baino kalte linguistiko handiagoa hauteman zuten.
|
|
|
Egoera berri horretan autonomiari zerion boterea eskuraturik, hizkuntza politika berriak diseinatu ziren, eta instituzioen aldetik nolabaiteko babesa erakutsi ahala, euskararen aldeko borroka garrantzi politikoa galtzen hasi zen, eta, ondorioz, euskal nazioaren lotura nagusi gisa ere higatzen hasi zen euskalduntasuna. Horrek, ulertzekoa denez, ezinegona sortu zuen
|
hizkuntzaren alde
sutsuen mugitzen ziren kide abertzaleen artean. Ezker Abertzalearen inguruko sektorea aztoratu zen bereziki, eta oso kritiko agertu zen EAJrekin eta haren hizkuntza politikarekiko.
|
|
|
Horretarako pertsona bakoitzak (hiztun ala ez) duen jokamoldea ikusi behar da. Jokaerak bultzatzen badu hizkuntzan bizitzera edota
|
hizkuntzaren alde
zerbait egitera besteek egin dezaten itxoin gabe, eta portaera hau hiztun askirengan ematen bada, herriak badu izateko borondatea.
|
|
|
Bere obra eskergaz Frantziako idazlerik sonatuena da. Eta gure
|
hizkuntzaren alde
berdintasuna eskatzen dugularik, beti gertatzen da frantziar bat honela ihardesteko: " Ez duzue Victor Hugo bezalakorik!".
|
|
|
" Egun hau guziz garrantzitsua da euskararen defentsaren bide luzean". Alain Rousset Akitania Berriko lehendakariak, lizeo berri hunen diruztatzaile nagusiak, bere aldetik goretsi du euskal lurralde hunek daukan kemena bere kultura eta
|
hizkuntzaren alde
. Laudoriotsua izan da ere Beñat Arrabit Euskararen Erakunde Publikoko lehendakaria:
|
|
2018
|
|
|
Ondoren, 83 urtetan hil arte, nahiz eta hainbeste idatzi euskarari buruz, ez zuen gehiago itzulpen laburren bat baizik egin. Euskaraz egindako lau idazlan horiek helburu literarioa zuten itxura batean, eta ondoren euskarari buruz egindako lan ugariak, ordea, bestelako xede batzuekin eginak dira, bai gramatika bera, bai hizkuntzalaritzako azterketak edo
|
hizkuntzaren alde
egindako hamaika aldarrikapen eta eskakizun. 30 urtetik gora eleberriak, elezaharrak eta bestelako txostenak eta hitzaldiak ematen jarraitu zuen, baina salbuespen ñimiñoren bat izan ezik, denak erdaraz.
|
|
|
Zer zen orduko Euskaltzaindia? Funtsean lagunarte bat, euskaltzainena, interes alderdikoien gainetik ideal akademikoak jarri zituena
|
hizkuntzaren alde
. Hala, euskaltzainak ia hilero bildu ziren, batzuetan Erribera kaleko egoitzan, bestetan Donostian, aldika beste nonbait, eta euskararen inguruko ikerketak, literatur lehiaketak, euskal jaiak eta bestelako ekimenak sustatu zituzten.
|
|
2019
|
|
|
Kooperatibek inguruarekin duten loturaren adierazgarri da, bestalde, eskualde bi horietako kooperatibek euskarari ematen dioten garrantzia. Euskararen ezagutza eta erabilera maila %76 da, eta sariak ere lortu dituzte
|
hizkuntzaren alde
egindako lanaren aitorpen gisa; hala nola Bikain ziurtagiriak eta Lauaxeta, Bihotza eta Elhuyar sariak. " Eremu euskaldun baten egonda, euskararen aldeko apustua egiten dugu.
|
|
|
" Quien mucho abarca poco aprieta" urrezko arau da edonon. hots, bide bat hartu behar izaten da maiz, guztia egin ezin delako sarri. guzti-guztia egin ezin denean" guztia ona da" esatea itsu bezain antzu da. hori horrela dela jakinik, non dago euskalgintzaren lehentasun-oinarria? ahuldutako
|
hizkuntzaren alde
gauza" guztiak" egin ezin direnean, zer da hobe, hona Joshua a. Fishman-ek zer dioen58:
|
|
|
Azken buruan, dinamika mota ugari biltzen dira gure
|
hizkuntzaren alde
, hala nola euskalgintza herritarra eta euskalgintza instituzionala, berariazko euskalgintza zein bide batezko euskalgintza. horietan diharduten eragile gehienek, euskararen etorkizun osasuntsua bermatzea izaten dute helburu nagusitzat. Salbuespena hppren eredu teknokratikoaren kutsua duten ekimen batzuena litzateke; alegia, euskararen etorkizunaz kezkatu ez, baina euskarak beren interes ekonomikoetarako balio erantsia duela jakinda, hizkuntza hori beren eguneroko jardunean txertatu duten kasuak. halakoak, bide batezko euskalgintzan hobeto egokitzen dira.
|
|
|
dagoela. Euskara da, une honetan, bere
|
hizkuntzaren alde
borrokan ari diren munduko hizkuntza-komunitate askoren erreferente nagusietako bat. Ez gara erraldoiak baina ez gara nimiñoak.
|
|
|
erabaki dela Euskaltzaindiari Parlamentuaren domina ematea. Bat etortze horrek,, ezohikoa izateagatik, are bereziago bihurtzen du euskararen alde, batzen gaituen
|
hizkuntzaren alde
, lan egiteko sortu zen erakundearen omenezko egintza hau. Haren ehun urteko ibilbideak ongi merezi du alderdien arteko borrokak alboratzea, halaxe ulertu du Parlamentuak, eta horrek baikor sentiarazten nau; hizkuntza politikaren arloko beste akordio zabalago batzuen ataria izanen ahal da?.
|
|
|
Aurrerantzean ere kilometroa erosten jarraituko du kuadrillak, «zalantzarik gabe». «Gure
|
hizkuntzaren alde
ekarpena egiteko modua da, eta, gainera, horrenbeste lagun izanda, ekonomikoki ez dugu inolako ‘sakrifiziorik’ egin behar kilometroa ordaintzeko», esan dute lagunek.
|
|
|
Bada, beste urrats bat eman, eta irten gaitezen gramatikaren (kasu honetan) lubakitik. Gizalegea daukagu esaka eta esaka baztertzeko espresio bidegabeak gure jardun egunerokotik, gure esku dagoela
|
hizkuntzaren alde
nobleenak jorratzea. Heinrich Böllen hi  tzekin esanda, gure esku dago" hizkuntza bizigarri bat egitea gizarte bizigarriagoa" eraikitzeko.
|
|
2020
|
|
|
24 herrixketatik hiru baino ez zaizkigu falta. Eta azkenik, baina ez du garrantzi gutxiago, sare sozialetan hainbat kanpaina egiten ari gara
|
hizkuntzaren alde
. Ahalegintzen gara pertsonak eta erakundeak ohartarazten hizkuntza babestearen eta mantentzearen garrantziaz, bereizten gaituen elementu positibo bat den heinean.
|
|
|
Dudarik gabe euskal letren esparruan aritzen diren eragileen kezkak aldatuz doaz. Espainiako trantsizio politiko deitutakoaren garaian, esaterako, Konstituzioari buruzko erreferenduma gauzatu aurretik (1977an) eta Katalanerazko Kulturaren Kongresua Mallorkan bildu zelarik, Associació d" Escriptors en Llengua Catalana eratzeari ekin zioten hango idazleek, besteak beste, haien
|
hizkuntzaren alde
idazten zutenak babesteko, hau da, katalanera era-biltzen zuten idazle katalanak.
|
|
|
69. Bi liburuok
|
hizkuntzaren alde
ludikoaz ari direla uste dut: Iñaki Arranz, Azti hitza, Erein, 2006; Hizkimilikiliklik!, Ibaizabal, 2013 Palindromogintzari dagokionez, ezagutu beharrekoa da Markos Gimenok egindako lana eta batez ere Zerorajasoa.com webgunea.
|
|
|
Normala baino gehiago gertatu da hori euskaraz, baserri giro tradizionaletik kultura modernorako bilakaeran euskara bera aldatu baita, haziz askotan eta erreduzituz beste batzuetan. Euskararen kontrakoek egingo lituzketenak baino aldaketa larriagoak eragin ditugu geure
|
hizkuntzaren alde
.
|
|
2022
|
|
|
Edonola ere, helburua ez da garaiaren irakurketa zehatza egitea; besterik gabe, hizkuntza eta kulturaren biziberritzearen lehen olatu honetan hizkuntza eta kultura batera biziberritu zirela erakutsi nahi izan da. Izan ere, Lore Jokoak, bertsolaritzak, euskarazko literaturak zein Eusko Ikaskuntzak (azken honek
|
hizkuntzaren alde
egindako guztiarekin) erakusten dute hizkuntzaren biziberritzea testuinguru kulturalaren biziberritzearekin batera garatu zela, testuinguru amankomun batean alegia.
|
|
|
Borroka horretan usu ahantzi dugu gure hizkuntza, maloya kultura hori, Reunion uharteko arima. Alderdi komunistak ere ez zuen postura arras doitua
|
hizkuntzaren alde
; alta, maloya sostengatu du. Enetzat alderdia desbideratu da.
|
|
|
«Justizia ekintza bat» izan da koadroen itzultzea, Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako Kultura sailburuaren hitzetan. Eta De la Sota familiako kideek Euskal Herriko ekonomiaren eta enpleguaren alde egindako lana ez ezik, nortasun, kultura eta
|
hizkuntzaren alde
egindakoa ere goraipatu zuen.
|
|
|
Hamabost egunean, kalera atera behar dugu euskara; bada, hortik aurrera, indar handiagoa hartu dezala. Baliogarria da
|
hizkuntzaren alde
egiten den guztia.
|
|
|
Euskaldunak elkartu eta
|
hizkuntzaren alde
egiteko indarrak batzeko helburu eta eginbidearekin sortu zen, beraz, AED. Jatorriz Arrasate herri euskalduna izanik ere, datuek hamarkadetan bizitako" errepresio sozial eta linguistikoa" bistaratzen zuten: herritarren erdiak euskaldunak izan arren, apenas iristen zen %10era euskararen kale erabilera.
|
|
|
Han eta hemen dauden euskal komunitateetako kideak egun batean elkartu eta euskararen alde laster egiten dute munduko hainbat hiriburuetan, Mexiko DF barne. Bestalde,
|
hizkuntzaren alde
laster egitearen ideiak Euskal Herritik kanpo harrera ona izan du eta antzeko ekitaldiak antolatzen dira hainbat herrialdetan. Ibilbide motzekin hasi ziren batzuk, eta edizioz edizio dimentsio handia hartzen ari den hizkuntzaren aldeko ekitaldiak dira.
|
|
|
Mallorkan katalan
|
hizkuntzaren alde
1993an hasi ziren “Korrika”. Hizkuntza beraren alde Valentzian 1995ean bereganatu zuten ekimena, eta Herrialde Katalanetan 1996etik egiten da Korrikaren moduko bat.
|
|
|
Siria izan zen 30eko hamarkadan kurdueraren aterpe, Turkiako Errepublika jaio berriak hartutako neurri gogorren ostean argitaletxeak sortu eta liburuak plazaratzeko. Azken urteotan, Siriako Kurdistan, Rojava, berriz ere kurdueraren mugimenduaren erreferente bihurtu da, iraultzaren zutabeetako bat izan baita
|
hizkuntzaren alde
egitea, ikastetxeetatik hedabideetara. " Zimanê me, rûmeta me ye"," Gure hizkuntza, gure ohorea" irakur daiteke Rojavako eskola askotako arbeletan, David Meseguer kazetariak kontatu bezala:
|
|
|
Kurdistanen bezala Ekuadorren11 pausotxo bat iruditu izan zait begi-bistakoa:
|
hizkuntzaren alde
dabiltzan talde eta elkartetxoen mapa bat egin beharko da ba non nor zertan dabilen jakiteko! Iradokizuna luzatu diot Yemiliri.
|
|
|
Haatik iheslariek orokorki, beren euskal fedeaz eta dinamismoaz, asko ekarri diote Iparraldeari kulturaren eta
|
hizkuntzaren alde
. Ez dira guti trantsiziotik landa hemen egon direnak, hemengotu, familiatu, eta horien haurrak bi aldeetakoak dira, euskaldun peto-petoak, usu hoberenetarik.
|
|
2023
|
|
|
EAJren adierazpena EAJ alderdiak euskararen kontrako oldarraldiari buruzko desadostasuna agertu du adierazpen baten bidez. Horretan salatu dute 179/ 2019 dekretuaren zenbait artikulu baliogabetu izana" euskararen normalizazioa zalantzan" jartzen duen erabakia dela, eta
|
hizkuntzaren alde
eraiki diren adostasun zabalen" kontrako norabidean" doala. Horregatik, epai honen kontra antolatu diren mobilizazioetan parte hartzeko jeltzaleek deia egin dute.
|
|
|
— Gaitasun erlatibo pertsonalak eta elkarrizketa sortzen duten hiztunen arteko gaitasun erlatiboek hizkuntza aukeraketa eta ahozko jarduna baldintzatzen dituzte. Euskararekiko atxikimendu sinboliko altua izan arren, hiztunak, aurretik izan dituen esperientzietan oinarrituta, ordura arte eraginkorrena suertatu zaion
|
hizkuntzaren alde
eginen du; beraz, komunikazio-atxikimendua gailenduko da, ia automatikoki.
|
|
|
Azken honek hizkuntzaren alderdi sozialari egiten dio erreferentzia; adibidez, hor izango genituzke:
|
hizkuntzaren alde
egindako kanpainak, hizkuntza transmisioa bermatzeko egindako ekimenak, helduak alfabetatzeko ekintzak eta abar (Zarraga, 2010: 239). Corpusaren plangintzak, aldiz, hizkuntza aniztasuna aitortzeko edo homogeneotasun linguistikoa bilatzeko jarrerak islatzen dituzte.
|
|
|
Maria, zuek, zorionez, ez dituzue Parisko agintariak pairatu behar: nahikoa, eta sobra, badaukazue Xuntarekin, oso gutxi egiten baitu bere
|
hizkuntzaren alde
.
|
|
|
Izan ere, gogoratu beharrekoa da 80ko hamarkadaren hasieran, herritarren% 3,5 zirela euskaldunak», adierazi du: «Eskolako euskalduntzea, erakundeek emandako bultzada, euskaltzaleen kolektiboek egindako lana eta herritarrek
|
hizkuntzaren alde
egindako apustua funtsezkoak izan dira ibilbide honetan». Inkestan parte hartu dutenen %12, 3k esan dute euskaraz egin dituztela oinarrizko ikasketak:
|