|
2001
|
|
|
– Hirugarrenik, ikuspegi komunikatibotik, ikasleak
|
hizkuntza
bere egingo badu, bere kasa jarduten ohitu du. Alegia, ingurune sozialaren unean unekoeskakizunetara makurtzeko trebetasuna garatu behar du; sor dakizkiokeenkomunikazio beharrei bere burutik erantzun die, eta bere gaitasunarieusteko (edota zabaltzeko) bideak jorratu ditu.
|
|
|
Bi ikaskuntza motak alderantzizko norabidean gertatzen diren prozesuak direnez, ikaskuntza berantiarrean murgilduta ari den subjektu batek ikasitako hizkuntzan nahikotasun maila orokorra lortzeko (hemendik aurrera hasiko da natibizazioa, eta
|
hizkuntza
berea egingo du) hizkuntz erabilpen nahikoa lortzea beharrezkoa da: hau da, erabilpen espontaneoa. Horretarako, behar beharrezkoa da helduak motibaziorik altuena izatea.
|
|
2002
|
|
|
Eta egiago bereziki, administrazio ezberdinetan zatiturik eta beraz estaturik gabeko nazio eta herrietan. (...) Baina hizkuntzaren alderdi hau bereziki eta bakarrik bilatzen eta praktikatzen denean,
|
hizkuntzak
bere egitez eta sortzen duen xedeaz kontu gutxi eginik, ez goaz bide onetik. Azkenean esku hutsik gelditzeko bidea hartzen dugu eta(...)».
|
|
2003
|
|
|
Jauzia emateko garaia da:
|
hizkuntzak
berak egin behar du eztanda, barre estandarrak lortze aldera
|
|
2007
|
|
|
Ezagutzen ditugu Berceo ren Don Bildur edo Hitako Artziprestearen Don Carnal eta Doña Cuaresma. Literaturan halako arrunta da, beharbada
|
hizkuntzak
berak egiten du eta eragiten du holako zerbait: Gerrak hau egin du, Bakeak hori.
|
|
|
Mundua (eta subjektua orobat) hizkuntzan sortzen da, hizkuntzak egiten ditu gauzak, errealitatea eraiki egiten da (S > P), eta eraikitzeko adreiluak hitzak dira (adigaiak). Hitzaren esanahia hizkuntzan, hizkeran, hizketan haren tokiak doitzen du (ez «gauzarekiko» erlazioak), hau da, esanahia
|
hizkuntzak
berak egiten eta zermugatzen du, non ere baitu denak dena eta zertxo bakoitzak beste guztia erabakitzen. Beraz, hitz bat ez da posible beste hitz batzuk alboan izan gabe; kontzeptu bat ezin da ulertu beste kontzeptu batzuekin batera ez bada (nahiz horiek momentuan ezertarako ez gogoeman), batak bestea mugatuz, balioa elkarri xedatuz, eta hasieran ez dago aurreneko hitzik bat bakarra, hizkuntza guztia ez bada hitz hori (Logos).
|
|
2008
|
|
|
Hau da, euskara ez zen Azkuerentzat nahitaez eta soilik fedearen alde lantzen zen zerbait, baizik
|
hizkuntzaren alde
bere baitan egin zitekeena, behar izanez gero «sodomita», «turko» edo «judu»ekin arituz. Horrek guztiak oso argi erakusten du, Azkueren euskaltzaletasuna ez zela fedearen faboreko jarduera hutsa, zeren inoiz fedearen aurka ere joan zitekeen.
|
|
|
Oñatiko alkateak, esate baterako, Kongresuaren sarrera hitzaldia euskaraz egin zuen, Espainiako erregea aurrean zela. Eta amaiera hitzaldia ere
|
hizkuntza
berean egin zuen Gregorio Muxikak. Tartean euskarazko antzerki saioak eta poesia irakurketak izan ziren.
|
|
2009
|
|
|
–Ez dugu
|
hizkuntza
bera egiten, murmurikatu zuen Danielek?. Apenas gara arraza berekoak.
|
|
|
Bai, emaztea bainoago.
|
Hizkuntza
bera egiten dugu. Bestea, hizkuntza arrotza duzu, ikasi nahiko zenukeena.
|
|
2010
|
|
|
Ezen oso ezaguna eta prebisiblea baita egitura. Gerta liteke idazleak hizkuntzari berari uztea hitz egiten, eta
|
hizkuntza
berak egitea bidea itinerarium> batean?
|
|
|
Hemezortzi urteko gazteei gidabaimena euskaraz prestatu eta azterketa teorikoa
|
hizkuntza
berean egiteko gonbita luzatzen diete Buruntzaldeko Udaletako euskara batzordeek. Hitz gutxitan, gidabaimena euskaraz eskuratu ahal izatea proposatzen dute.
|
|
2011
|
|
|
–Gure agintari afrikarrek, berriki aipatu dugun bezala, Mendebaldeko agintari gogaideen
|
hizkuntzak
bere egin dituzte, beraien jatorrizkoak bertan behera utzita. Alde horretatik, hizkuntza Herri baten kultur identitatea baldin bada, erkidego bateko izanarazten gaituen identifikazio elementua izatekotan, zer dira gure agintariak?
|
|
|
Hau da, funtzio bakoitzaren sakontasuna. (?) Hizkuntza baten gaitasun komunikatiboa funtzio kopuru jakin baten arabera garatzen da, noski, baina funtzio bakoitzaren gaitasun komunikatibo edo etoglosia sendo bat ere behar du
|
hizkuntzak
bere egitekoa egoki beteko badu?. Juan Cobarrubias,. Normalización y planificación lingüística en el País Vasco?, Euskara Biltzarra (II), Eusko Jaurlaritza, 1988, 162 or.
|
|
2012
|
|
|
Aro Aurremodernoan nazioak egon baziren, garaiko idazki askotan ikusdaitekeen moduan. Nazioa hiztun komunitateak osatzen zuen gehienetan, hau da,
|
hizkuntza
bera egiten zuten pertsonek. Pertsona horiek izan zezaketen komunitatehorretakoa izatearen kontzientzia edo ez, horrek berdin zuen.
|
|
|
Aro Aurremodernoan nazioak egon baziren, garaiko idazki askotan ikusdaitekeen moduan. Nazioa hiztun komunitateak osatzen zuen gehienetan, hau da,
|
hizkuntza
bera egiten zuten pertsonek. Pertsona horiek izan zezaketen komunitatehorretakoa izatearen kontzientzia edo ez, horrek berdin zuen.
|
|
2013
|
|
|
Migrazioak lagundu du, hori hala da. Etorkinek azken urteotan euren bizitzan, lehenago edo geroago, katalana aukeratu dute eta
|
hizkuntza
bere egin dute. Azken finean, herritarren jarrerak ziurtatzen du etorkizuna izango duela gure hizkuntzak.
|
|
2016
|
|
|
«Egiteko dagoena izugarri da, baina abiapuntua ez dago 1980an zegoen tokian. Erronka handia da eskolaren eta euskaltegien bidez euskaldundutako horiek
|
hizkuntza
bere egitea eta era naturalean erabiltzea. 1982an, euskara ikastea zen gure helburu nagusia; gaur egun, erabileraz kezkatzen ari gara.
|
|
2017
|
|
|
Hau da, funtzio bakoitzaren sakontasuna. (?) Hizkuntza baten gaitasun komunikatiboa funtzio kopuru jakin baten arabera garatzen da, baina funtzio bakoitzaren gaitasun komunikatibo edo etoglosia sendo bat ere behar du
|
hizkuntzak
bere egitekoa taxuz gauzatuko badu? 236.
|
|
2019
|
|
|
Antzinako testuekin paradoxa deigarria gertatzen baita: obra klasiko baten
|
hizkuntza
bera egiten dutenek askoz ere eragozpen gehiago dute maisulana irakurtzeko, nork bere hizkuntzan, atzerritarrek baino. Begi bistakoa da motiboa:
|
|
|
" Ditugun aukerak ikaragarri mugatzeaz gainera (ia tradizio osoa eskolatik kanpo gelditzen ari zaigu),
|
hizkuntzaren
beraren aurrera egiteko mekanismoak ukatzen dizkiogu umeari. Baina ez soberan ditugulako, ezagutzen ez ditugulako baizik.
|
|
|
Hemen geldituko banintz, erdi tontotua, ingurukoen hizketaldiei begira, iruditzen zait
|
hizkuntzak
bere egingo nindukeela; ikasi egingo nuke, kafea hartzen amaitu baino lehen. Zipriztintzen utziko nioke eta aberats alde egingo nuke, hizkuntzak aberasturik, handiturik.
|
|
|
Hemen geldituko banintz, erdi tontotua, ingurukoen hizketaldiei begira, iruditzen zait
|
hizkuntzak
bere egingo nindukeela; ikasi egingo nuke, kafea hartzen amaitu baino lehen. Zipriztintzen utziko nioke eta aberats alde egingo nuke, hizkuntzak aberasturik, handiturik.
|
|
2020
|
|
|
Idazlearen sortze askatasunaren aurka egiten du zentsurak, baina, era berean, gogoan izan behar da ez dela Erregimenari soilik dagokion ‘gertaera’ Aitzitik, Torrealdaik ez zuen aipatzeke utzi euskal liburugintzari eragiten zioten zentsura faktoreak sakonagoak zirela. Batetik,
|
hizkuntzari
berari eginiko mendeetako bazterketa politika zegoen, eta horrek idazlearen alfabetizazio eskasa eta tradizio falta zekarkion. Bestetik, ordea, zentsura gubernamental sistematikoa zegoen, eta horrek egileen baitan sustraituriko autozentsuraren har gaiztoa.
|
|
2022
|
|
|
«Diskriminatutako komunitate bateko kide» izatearen ondorioak garden azaldu zituen, bideoz jasotako testigantzan, bere komunitatea hizkuntzaz eta kulturaz lotsatzeraino eraman zuena. Horren kontrako «mendeku» moduan ere badauka, egun, kitxua
|
hizkuntza
bere egin izana. Milouda El Hankari amazig hiztunaren testigantza ere partekatu zuen Sobrinok.
|