|
2000
|
|
|
Beraz, irrati-informazioak zentsura ezagutu zuen. Estatu Batuetan ere zentsura aldarrikatu eta The Censorship Code indarrean jarri zen 1942ko otsailaren 15ean; irrati-estazioek
|
ezin zuten
aliatuen gerra-ekintza militarrei buruzko informaziorik eman, arduradun politikoek emandako informazioa salbu. Hori autozentsura ekintzatzat hartu duen autorerik ere izan da.
|
|
|
• Alde batetik, hipotesi baten esanahitasunak ezin zituen ezagutzaren garai zehatz batean esanahitasun hau ukatzen zuten posibilitate kontingente ala teknikoak alde batera utzi. Vienako Zirkuluaren partaideek proposatzen zutena ‘hemen eta orain’ eman behar zen egiaztagarritasuna bazen; orduan, garai hartan
|
ezin zuten
ilargiaren alde estaliaren existentzian sinetsi. Hots, existentzia horretan sinesteak ez luke zentzurik izango, hipotesia proba moduan jartzeko modurik ez baitzegoen.
|
|
|
Jakina, fenomenalistek
|
ezin zuten
hain nozio misteriotsuak erabiltzen zituen diskurtsoa mantendu. Horregatik, ordez, hura enuntziatuen inguruan eraiki zuten.
|
|
|
Horrela, sentimen datuak zituzten enuntziatuek ‘Uste dut gorria ikusten dudala orain eta hemen’ itxurakoak ziren. Eta enuntziatu hauek
|
ezin zuten
hutsik egin, ‘uste’ bat pribatua eta eztabaidaezina baita. Haatik, uste hori duenak ‘gorria orain eta hemen’ adierazpenari buruz mintzatzerakoan, adierazpen hau munduko zerbaiti ote dagokion ala ez jakitea beste gauza bat da.
|
|
2001
|
|
|
Euskal Herrian egon den bataila handienetako bat izan da, Lemoiz geratzea garaipen bat izan zen bezala. Eskandalu bat denez,
|
ezin zuten
horrekin jarraitu eta kasua istea erabaki dute," formulazio okerra" aitortu, eta bakean utz ditzagun.
|
|
|
askeaketa esklabuak. Lehenen artean, guztiz aske zirenak (jabeak) eta menpekoak zeuden; baina, lan-prestazio eta zentsuek itota,
|
ezin zuten
merkatuan ezer saldu. Pobreakasko ziren, limosnatik biziz eta uzta-bilketan lan eginaz, gehienen aspirazioa monasterio baten babespean geratzea zelarik (haiek lurra emanez prestazioen truke, eta jaunen bortxakeriatik urruti).
|
|
|
Alde batetik, iparretik zetorren inspirazioa.Inperio karolingioa zatikatzen eta desegiten ari zen, eta, prozesu horren ondorioz, erresuma berriak jaio ziren (879 -889). Zergatik
|
ezin zuten
iruindarrek berenerresuma berezia eratu. Beste adibide bat mendebaldetik iritsi zen.
|
|
|
Goio inon agertu ez eta Juan Bautistaren guardia zibilek gogaitu arte jardun zuten denak harrapatu ezinik. Agustin ere
|
ezin zuten
harrapatu, hau ezkutatu ez eta presoak hainbat bider libratu zituen arren, eta borroka horretan jardun zuten harik eta euri zaparradak jokoa uzteko aitzakia eman zien arte.
|
|
|
borondatezko giza rte elebiduna. Etekinak begi-bistan daude (paradoxikoki, politikagintzan gertuago zegoen HB eta bere lelo autistalu rralde bat, hizkuntza bat
|
ezin zuten
bere gana tu).
|
|
|
Bertzeek
|
ezin zuten
sinetsi. Arboletatik zintzilik izaten ziren soka moduko adaxka idor batzuk erretzen usatuak ginen.
|
|
2002
|
|
|
Corellan Gaztena izeneko gazte talde bat geneukan. Sozialistek, herritarrek,
|
ezin zuten
ongi irentsi abertzaletasun eskuindar hura. Horretaz bada dokumentazioa, adibidez gazte talde batek Manuel de Irujori bidalitako gutun bat, esanez haiek abertzaletasuna ondo ulertzen zutela, baina ezin zutela onartu hain eskuindarrak izatea.
|
|
|
Bigarren banaketa horrekin itxi ziren EAEko dial komertzilean sartzeko ateak, eta irrati batzuek seinalea behin betiko isilarazi behar izan zuten bitartean, beste batzuen arteko maiztasunen salerosketak eta alokerak hasi ziren, eta aldaketa asko suertatuz joan ziren gaurko diala osatu arte. Alde batetik, Espainiako kateek emititzeko lekua bilatu zuten, eta, bestetik, tokiko irrati komertzialek
|
ezin zuten
banaka aurrera jo; beraz, beste batzuekin batzea edota katean aritzea izan zen bizirauteko irtenbidea kasu askotan.
|
|
|
Horren arabera, irratiaren garapena esku pribatuetan uzten zen, nahiz eta jabegoa estatuarena izan. Horrez gain, ez zen monopoliorik onartzen eta, horregatik, irratiek
|
ezin zuten
beste emisoren lizentziak edo kontzesioak erosi edo beren artean batu. Publizitatea onartzen bazen ere, gehienez orduko bost minutuz emititzen zen.
|
|
|
emititzeko baimena zuten, honako baldintza hauek betez gero: alde batetik, emisoreen potentziak 50 W baino txikiagoa izan behar zuen; beste aldetik, elkartekide batek ezin zuen kapital osoaren %25 baino gehiagoren jabe izan, eta, azkenik,
|
ezin zuten
publizitate-iragarkirik eskaini.
|
|
|
Esan bezala, tokiko irratiek emititzeko baimena zuten arren,
|
ezin zuten
publizitaterik sartu programazioetan. Debeku hori, berriz, bertan behera geratu zen 1984an.
|
|
|
Komunikazio publikoa norabide bakarrekoa zela eta, komunikazioa agindu bihurtu zen. Klase agintariek etengabe komunikatzen zuten, xeheek
|
ezin zuten
hori egin. Giza taldeen arteko harreman komunikatibo publikoan haustura zegoen.
|
|
|
Gazteluan nahiko gizon eta arma zegoen, garia ere nahiko eta larregi zegoen eta bazegoen iturri bat ere; lekua ez zen egokia lubetentzat, dorreentzat ez bestelako guda-tramankuluentzat; gaztelukoek erabiltzen zuten bidea erabat estua zen eta bi aldeetatik haitza pikotxez moztuz egindakoa. Guda-mahatsareak arrisku handiz gerturatzen ziren, eta alferrik, apur bat aurrera egiten zutenerako suarekin edota harriekin hondatzen baitzituzten; lekuaren malkartasunarekin soldaduek
|
ezin zuten
lanen aurrean zutik eutsi eta ezta guda-mahatsarepeetan arriskurik gabe lan egin ere; soldadurik adoretsuenak hilda edo zaurituta erortzen ziren, eta horrekin gainerakoen beldurra areagotzen zen.
|
|
|
Alex irten egin zen, zerbait begiratzera edo. Zeuden lekutik
|
ezin zuten
ondo ikusi.
|
|
|
Gainera ez zegoen sua beste argirik inguruan, eta honek ez zuen, zeuden tokian behintzat, askorik argitzen. Ez zekiten non zeuden eta
|
ezin zuten
ezer askorik ikusi.
|
|
|
Uda batean Floridako lagun batzuekin hilabete bat eman behar zuten Zweigentarrek eta
|
ezin zuten
zakurra beraiekin eraman. Zer egin?
|
|
|
Txantoi anaiek, haatik, ziurtzat ematen zuten, Organizazioak ekintzan parte hartu izana. Eurek ziotenez, presondegiak seguritatezko neurri guztiak betetzen zituen, eta preso banakoek
|
ezin zuten
inola ere, beren indarrez bakarrik baliatuz, ihesik burutu.
|
|
|
Programa akademikotik aske ibili zale, ikasleokin kolega gisa jokatzea gustatzen zitzaion. Haren gauza batzuek Perti gogorarazten zuten, mingainaren zorroztasunak batez ere, baina
|
ezin zuten
elkar ikusi, ez nuke jakingo esaten zergatik. Perti ez zen, Txikierdi bezala, egoera zailetan desagertzen, eta hark esaten zuena bat etortzen zen egiten zuenarekin.
|
|
2003
|
|
|
Frankismo garaian kokatuta, Bilboko" pisu klandestinoetan" egin behar izaten zituzten bilerak, Lourdes Garai auzokideak azaldu bezala. Batzartzeko eskubiderik ez zegoenez, horrela baino
|
ezin zuten
poliziaren presentzia saihetsi. Bizkaiko auzokideen elkarteen artean lehenengoetakoa da San Juanekoa.
|
|
|
Pobre estrukturalak: Hauek
|
ezin zuten
lanik egin adinagatik, gaixotasunagatik baliogabeak izateagatik edo alferkeriagatik. Populazioaren %4 eta %8a bitartean izango ziratekeen, eta eskaleak ziren edo benefizentziaren menpean zeuden.
|
|
|
Urtean bi aldiz aztertu behar zituzten, eta hori alkate, errexidore eta kapitulareek egiten zuten kobratu gabe. Korredoreek
|
ezin zuten
merkatalgorik egin, euren egoera aprobetxatuz.
|
|
|
Horrela, herriaren zati izateari utzi zioten. Beraz, benetako abertzaleek
|
ezin zuten
jarraitu bide hori eta, ondorioz, espresuki aipatu ez arren, UEUk aurrera jarraitu behar zuen.
|
|
|
Bandresen artikuluan, eta hurrengo astean Joseba Agirreazkuenagak argitaratutakoan104, UEUren eta EHUren arteko harremanetan elkarlana eta osagarritasuna bilatu behar zela azpimarratu zen eta ez konfrontazioa. Izan ere, UEUko kide gehienak EHUko kideak ziren, baita Txillardegi ere, eta beraz,
|
ezin zuten
UEU utzi eta EHUra pasa, bertan zeudelako ordurako. EHUk Euskal Herriaren zati handi bat biltzen zuen, eta ezin zen baztertu ez zuelakoan Euskal Herri osoa hartzen.
|
|
|
Neurri horrek onura berezia ekarriko die legearen arabera farmazia izan
|
ezin zuten
herriei.
|
|
|
Zuzenketa horrek Trafikoari, Ibilgailu Motordunen Zirkulazioari eta Bide Segurtasunari buruzko Legea aldatzen du, eta baimena ematen die poliziei edo guardia zibilei “gidari arau-hauslearen edo istripu batean nahasitakoaren” gidabaimena “berehala esku hartzeko”, baldin eta “gidatzeko baldintzak galdu dituela adierazten duten sintoma nabarmenak” baditu. Orain arte, agenteek ibilgailua immobilizatzeko ahalmena zuten, baina
|
ezin zuten
gidabaimenean parte hartu, eta neurri hori trafiko-buruzagitzek baino ezin zuten hartu. Hainbat auto-gidarik agenteei ematen zaien “omnipotentzia” kritikatu zuten, artikuluaren idazketak ez baitu irizpide objektiborik zehazten.
|
|
|
Zuzenketa horrek Trafikoari, Ibilgailu Motordunen Zirkulazioari eta Bide Segurtasunari buruzko Legea aldatzen du, eta baimena ematen die poliziei edo guardia zibilei “gidari arau-hauslearen edo istripu batean nahasitakoaren” gidabaimena “berehala esku hartzeko”, baldin eta “gidatzeko baldintzak galdu dituela adierazten duten sintoma nabarmenak” baditu. Orain arte, agenteek ibilgailua immobilizatzeko ahalmena zuten, baina ezin zuten gidabaimenean parte hartu, eta neurri hori trafiko-buruzagitzek baino
|
ezin zuten
hartu. Hainbat auto-gidarik agenteei ematen zaien “omnipotentzia” kritikatu zuten, artikuluaren idazketak ez baitu irizpide objektiborik zehazten.
|
|
|
alaba gehiena etxetik kanpo joana zen inori ezer erran gabe, eta bestea eritetxean zuten. Une horretan beren haurrentzat bizia emaiteko prest ziren, baina Xeleim eta Himra-k
|
ezin zuten
gehiago mezua entzun. Alta, horren entzuteko parada ukaiteko, hogei urtez beha egon behar izan zuten...
|
|
|
Begiratu eta harritu. Eztarritik atera
|
ezin zuten
hitzak begien bitartez komunikatzen zituzten. Halako batean Segundok, zine-aretoko zaindariak esan zuen:
|
|
|
Har ditzagun, adibidez, jesuiten misioetan egiten ziren penintentzia-prozesio apoteosikoak. Milaka lagunek parte hartzen zuten prozesio horietan, emakumeak atzean joaten ziren eta
|
ezin zuten
penitentziazko abiturik jantzi; horrela, gizonezkoek jantziaren (tunika, lepoko soka, arantzazko koroia...) eta diziplina edo azote publikoen bitartez adierazten zuten beren errukia, emakumeek, aldiz, aieneak eta imintzioak baino ezin egin zitzaketen. Eliza barruan gauez eta taldean egiten ziren azote-saioak ere gizonezkoentzat beste inorentzat ez ziren.
|
|
|
Jainkoaren barkamenaren kontabilizazio ezin konplikatuago hori zela eta, de facto, fededunek
|
ezin zuten
santa sekulan jakin zorraren zenbatekoa ordaindu zuten ordurako, eta zenbat geratzen zitzaien artean ordaintzeko: badaezpada ere, induljentziak eta induljentziak pilatzen joan beharko zuten hil arte.
|
|
|
Aitzitik, lehen eztabaidatutako arazo guztietan, dena, emaitzaren xehetasunak ezik, aldez aurretik ezagutzen zen. Franklinen paradigma onartzen zuten zientzialariek
|
ezin zuten
zalantzan jarri elektrizitate partikula txikien arteko erakarpen lege bat zegoenik, eta zentzuz suposa zezaketen teoria horrek forma algebraiko sinplea hartuko zuela. Horietako batzuek alderantzizko karratuaren lege bat izango zela ere susmatu zuten.
|
|
|
Etengabeko mozketa horien ondorioz, britainiar zientzialari publikoak aurrekontuen banaketetan tratamendu desegokia jasotzen ari zirela nabaritzen hasi ziren. Baina
|
ezin zuten
esan aurretik ohartuta ez zeudenik, 1971n Shirley Williams britainiar parlamentariak —geroago Hezkuntza eta zientziarako estatuko ordezkaria izango zenak— honakoa esan baitzuen: " zientzialarientzat amaitu da festa" (The Times 15, 1971-02-27; Theocaris & Psimopoulos 1987:
|
|
|
Baina gure goi agintariek ez zuten gerraren legea konprenitu nahi. Edo
|
ezin zuten
. Edo ez zuten ulertzeak derrigorrez eskatuko zituen erabakiak hartu nahi izan.
|
|
|
labainduta ere ihes egin
|
ezin zuten
besoak,
|
|
2004
|
|
|
Berriro ere juzkuen galbahetik pasa behar nuen. Haiek
|
ezin zuten
saihestu ni juzkatzea eta joko hori onartu nuen. Haserretik etengabe gauzak errebindikatzen aritzeak nekatu egiten bainau.
|
|
|
Liburu ironiko bat da eta askotan irudi zoriontsu topikoen parodiak egiten dira. FSAko erreportariek
|
ezin zuten
horrelako gehiegikeriarik egin gobernurako lan egiten baitzuten eta presio politikoen menpe zeuden; ondorioz, beraien argazkiak orokorrean Bourke-White-nak baino inpertsonalagoak dira. Aipatutako ironia puntua erakusten duten notatxoez lagunduta daude (ikus ondoko irudia).
|
|
|
Etsi-etsian atxiki nintzaion aukera hari:
|
ezin zuten
nire eta Parisko tiroketaren arteko loturarik eduki.
|
|
|
Nire gauzen artean ez zegoen ezer nire benetako nortasuna jakiteko biderik eman ahal zienik. Nire benetako helburua ere
|
ezin zuten
inola ere asmatu. Era berean, ezin zuten jakin zertan ari nintzen Weberren etxean... baldin eta nik erraten ez banien, jakina.
|
|
|
Nire benetako helburua ere ezin zuten inola ere asmatu. Era berean,
|
ezin zuten
jakin zertan ari nintzen Weberren etxean... baldin eta nik erraten ez banien, jakina. Lapurtzera sartua nintzela uste izanen zuten.
|
|
|
Peter Laing, zientzia alorreko Segurtasun Nazionaleko Kontseilaria, zeruaren gorriminari begira geratu zen, miretsita. Bennett bezalakoek
|
ezin zuten
bizia gozatu. Beti kezkaz.
|
|
2005
|
|
|
Erromerietan eta kofradiako festetan oso nabarmen gainera. Emakumeek batzutan
|
ezin zuten
sartu festaren ekitaldi zenbaitetan, betatua zegoen. Beraz, antolatzaile eta protagonista izatera pasatzea booma izan da.
|
|
|
Baina, muga batzuk zeuden: emakumeek administrazioan eta armadan
|
ezin zuten
parte hartu. Bestalde, gizon eta emakumeek lan berdinarengatik soldata berdina kobratzea eskatzen zen, sexu edo egoera zibilaren aldetik etor zitekeen diskriminazioa gaitzetsiz.
|
|
|
SF, beste erakunde frankista asko bezala, erakunde nazi eta faxistak imitatzen saiatzen zen, baina bere berezitasunak izan zituen; kasu honetan, erlijioaren pisu itzela nabarmendu behar dugu. Bere helburu nagusia erregimenaren onarpena emakumeen artean lortzea izan zen, mekanismo ezberdinen bidez. XX. mendean, emakumeen esparru ezberdinetan eragina zuten, eta antolaketa faxistek
|
ezin zuten
hori ukatu. SF-k emakumeek gizonekiko menpekotasuna pozik onartzea lortu nahi izan zuen, etxekoandrearen eta haurren hezitzailearen papera oso garrantzitsua eta duina zela azpimarratuz.
|
|
|
Euskal produktuen jatortasuna eta kalitatea bermatzen dituzten eta ziurtatzen dituzten etiketek
|
ezin zuten
huts egin halako hitzordu esanguratsu batean: Kalitatea Fundazioa, Eusko Labela eta Jatorri-Izenak hantxe izan ziren, jakina.
|
|
|
Beraz, arestian adierazi bezala, 1998 urteko 15/ 98 eta 16/ 98 epaiak kalerairten ondoren, Irun eta Hondarribiko tradizionalistak beraien estrategia aldatu beharrean aurkitu ziren. Irun eta Hondarribiko Udalek
|
ezin zuten
, ordura arte bezala, Alardea antolatzen jarraitu, ez behintzat, emakumeen parte-hartzea ukatuz; izan ere, emakumeen parte-hartzea ukatuko lukeen Alarde baten antolaketan parte hartukobalute, prebarikazio-delituaren aurrean aurkituko bailirateke bi alkateak, hau da, udalek, Administrazio Publikoko erakundeak izanik, ezin dute legeak agintzenduena ez bete eta egokien kontsideratzen duten moduan ed... Administrazio Publikokoerakundeak diren heinean, udalak legeak eta epaitegiak zehaztutakoa betetzerabehartua daude.
|
|
|
Gisa horretako galderak planteatzenzituen hainbatek. Hiritar horientzat oso sinesgarritasun gutxi zuten horrelako planteamenduek, hiritar horiek guztiek ez zuten ulertzen,
|
ezin zuten
ulertu, bi Alardeetan gizonezkoekin batera berdintasunean parte hartzeko eskubidea bizitzakogainerako esparruetan aldarrika eta egikari zitekeen eskubidea zenik; finean, ez zuten ulertzen, eta gerora ez zuten ulertu nahi izan, herriko festetako ekitaldi nagusieta garrantzitsuenean eraginkortasun osoa duen eskubidea denik berdintasuneskubidea.
|
|
|
HBko zinegotzia eta luzanga sesiozalea alderdi berean zebil  tzan orain, elkarren kide. Garai batean, ordea, frontoiko batzarren garaian,
|
ezin zuten
elkar ikusi, zinegotzia orduan ORTko" espainolista" baitzen. Berealdiko sesioak izaten zituzten batzarretan.
|
|
|
Bai zintzoak eta elkar maiteak, horratio! Gorvatxov
|
ezin zuten
argazkian ere ikusi. Traidoretzat jotzen zuten, Sobiet Batasuna desegin eta komunismoa pikutara bidali zuelako.
|
|
|
Gure etxean aita eta amak
|
ezin zuten
behar bezala ahoskatu corazon hitza. Nik sekula gurasoei elkarren artean ez nien entzun hitz bat ere erdaraz, baina gure etxean politika aldetik-eta ez ziren abertzaleak; ez eta kontrakoak ere.
|
|
|
Alibiak edo koartadak egiaztatzeko orduan, batez ere. Ordea,
|
ezin zuten
asmatu inola. Antzik ere ez.
|
|
|
Gorpu bat azaldu zen Donibane Lohizuneko hondartzan, komandanteak" ur frantsesak" esaten zion bazterrean, baina oso hondatua omen zegoen, aspaldi izan behar zuen itorik, eta zaharraren hortzak zeuzkala. Egun txarrak izan ziren arrantzarako, mundu guztia zebilen haserre eta auzoko prakamotzek
|
ezin zuten
txalupa batera hurbildu inguruko heldu guztiak garrasika jarri gabe, alde egiteko handik, berdin zen txalupa kateatua egotea edo kostapean lehorreratua, helize berriaren zain zegoen Ondarrurenera ere ez zieten uzten. Tomen ama labarretako ertzean ageri zen arrastirian, ilundu arte gelditzen zen, azken txalupa sartuta gero ere orduak egoten zen emakume hura han goian.
|
|
|
Haien poza! Gorroto handia ziguten, esan dizut,
|
ezin zuten
onartu gu bizirik egotea, eta hain gutxi zurgin ibiltzea. Noizbait behar eta, kapitaina etorri zitzaigun behin esanez zerraldoetan armak gordetzen genituelako salaketa heldu zitzaiola eta miaketa egin behar zuela.
|
|
2006
|
|
|
Bestean emetasun kontzeptu berria kritikatzen zuen: horren arabera emakume guztiak ama eta emazte baino
|
ezin zuten
izan, erdi eta goi mailako ikasketetatik baztertuz (lanbide ezberdinak lortzeko modu bakarretik), eta lehen mailako heziketa aukerakotzat joz euren kasuan. Egoera hartan, feminismoaren bigarren saldoak, sufragismo liberalak, bi eskaera horiek betetzea ezinbesteko helburu politiko gisa hartu zuen:
|
|
|
Hamasei urte nituenean Santo Tomas lizeoko lagunek «larunbatean elkartuko gara Donostian?», galdetzen zuten, eta nik, «segun, eguraldi ona egiten baldin badu ez, nik baserrira lanera joan behar baitut, eta eguraldi txarra egiten baldin badu bai, ez dago eta lanik egiterik». Haiek harrituta, hori
|
ezin zuten
ulertu, eta halakoxe gauza sinpleak dira gero beste asko esplikatzen dituztenak. Zure bizitzako eginbehar guztiek inoiz ez baldin badiote zure inguruneari ezer zor, gaizki goaz.
|
|
|
Bilbon egindako medikuntza ikasketek ez zuten balio, noski. Frankistek
|
ezin zuten
onartu horrelakorik. Baina ikasitakoarekin, gerra amaitutakoan joan ginen azterketak egitera, ikasle libre gisa eta nahiko erraz gainditu genituen.
|
|
|
Guardia Zibilak agertu zirenean, Sebasek alde egin zuen Bermeotik mendiz, alaba Nekane, bizkarrean zeramala. Izan ere, Sebas
|
ezin zuten
harrapatu inola, ikastola hasi berriko presidentea zen eta. Kaka-nahastea etorriko zen, hura presohartzen bazuten.
|
|
|
Ikusdezakezu gorpua nola erretiratzen duten eta ikus dezakezu odolaren gaineanzerrautsa edo ogirina botatzen dutela, ikus ditzakezu katuari sakatzearen ondoriozpertsona, izaki, giza-emazteki, organismo bizidun haien guztien baitan gaitzak etabirusak zelulekin pokerrera ari ziren bitartean, zerbaiti, mekanismo fatal bati eragindiozula. Ia erabat patuaren mende zeuden hainbat bizitza eztanda egitear egonzitezkeen telefono dei baten ondoren, eta haiek ez zekiten ezer, ezta arrastorik ere.Usaindu ere
|
ezin zuten
egin. Odola.
|
|
|
edo Heren izeneko hiru taldetan antolaturik zeuden (heren-edo tertzio-buruak Bermeo, Bilbao eta Durango ziren). Hiribilduetan jaunaren ofizialek
|
ezin zuten
eragin, edo era mugatuan soilik, eta hiribilduek, gainera, beren ofizial propioak zituzten: alkatea (epailea zena), errexidoreak (hiribilduaren antolaketan eta ordenantzak egiten laguntzen ziotenak alkateari) erreximentua osatuz; zinpekoak (aurrekoak bezala auzokideek aukeratuak) eta probestea (erregeak izendatutako noble bat) justizia betearazteko.
|
|
|
Auzokideek eta biztanleek
|
ezin zuten
kanpoko inor sartu hiribilduan, hiribilduaren defentsarako ez bazen (aurreko kapituluan agertutako justiziazko kasuetan), bestela hori egiten zuena hamar urterako erbesteratua izango zen hiribildutik, zuzenbidearen zigorra jasotzeaz gain, bere ondasunen herena galduko zuen (hiribilduaren harresi eta zubiak konpontzeko eta elizen fabrikarako erabiliko zena), ordenantzek agindutako moduan peskisak ...
|
|
|
Hautagaiak ere bandoei jarraitu gabe hautatu beharko zituzten, pertsona egokiak hautatuz (bandokide ez zirenak eta kargurako egokiak zirenak beren ezagutza, izaera eta kalitateagatik, suposatzen da). Hautatzaileek hautagai bandokideak hautatuz gero, hautaketa ezerezean geratzen zen eta hautatzaileak zigortzen zituzten baldin bazekiten hautatuak bandokide zirela;
|
ezin zuten
ofizio gehiagorik eduki, ohorea galtzen zuten baita ondasunen erdia ere. Azkenik, kaleko ordezkari gisa eta laguntza moduan diputatuak aukeratzen ziren.
|
|
|
Weber-ek eta Horkheimer-ek
|
ezin zuten
halakorik egin, ezin zuten, beste alde, hori ikusi, ez baitzuten zeregin horretarako beharrezkoa den kontzepturik.
|
|
|
Weber-ek eta Horkheimer-ek ezin zuten halakorik egin,
|
ezin zuten
–beste alde, hori ikusi, ez baitzuten zeregin horretarako beharrezkoa den kontzepturik.
|
|
|
Liburuaren egilearen arabera, erregea estratu baten gainean jartzen zen beti, bertaratutakoen zuzeneko begiradetatik babestuta eta bankete ofizialetan besteen gainetik. Baina erreginak eta beste ezein emakumek ere
|
ezin zuten
banketeetan parte hartu, solemneak izan ezik. Izan ere, Aro Modernora arte, emakumeak ez zuen ez platererako ez adabururako eskubiderik, senarragandik edan eta plateretik jaten baitzuen.
|
|
|
Ideia horrek “edizioaren mundu guztia alda dezake etorkizunean”, iragarri zuen. Milaka argitaletxe Google datu-basean daude dagoeneko, eta, proiektu honekin, beren banaketa berrantolatzen hasi dira, eta lehen lortu
|
ezin zuten
merkatuetan ikusgarritasuna eman diote liburuari. “Argitalpen-industria etorkizuna erabiltzeko tresna digitalak dituela ulertzen hasi da”, esan zuen Marinuccirek, eta Googlek “herrialde bakoitzeko legeak eta egile-eskubideak errespetatzen dituela” argitu zuen.
|
|
|
New Yorken, berriz, kezka eta nerbioak ohi baino nabarmenagoak izan ziren atzo, John F aireportutik hegaldi transatlantiko bat egiteko asmoa zuten bidaiari askoren aurpegietan. Kennedy Bidaiari batzuek
|
ezin zuten
egonezina ezkutatu, bidaia bat etorri baitzen herrialde honen eta Erresuma Batuaren arteko bidean dauden hegazkinei aurre egiteko konplot baten desartikulazioaren berriarekin. Atzerapenak eta ezeztapenak Heathroweko aireportuak bertan behera utzi zituen osteguneko 20:00ak arte aurreikusitako hegaldi guztiak.
|
|
|
Judu haiek
|
ezin zuten
ulertu muga eta nazio kontu hura –beharbada ez zuten inoiz ulertu, ezta Bigarren Mundu Gerran hainbestek bizia galdu zutenean ere–, haietako asko eta asko Erdi Arotik bizi baitziren inguru zabal hartan, eta beren lurraldetzat baitzuten. Poloniako agintariek, beste hainbat herritan ez bezala, mende askoz mantendu zuten erlijio-askatasun giroa, eta juduek lasai eta eroso jarraitu zuten bertan.
|
|
|
Robert Liston, bestalde, gizon zipotz eta harroputza zen, ingurukoekin batere ondo konpontzen ez zen pertsona, eta arerio handienak sendagileen artean sortu zitzaizkion:
|
ezin zuten
begien aurrean ikusi.
|
|
|
–Garai haietan ezin zelako. Baina
|
ezin zuten
elkar ikusi. Ez zuten gela berdinean lo egiten ere.
|
|
|
Baina ezin izan zuen bere helburua bete: Nazioarteko Diru Funtsaren ordezkariek eta zorraren hartzekodunen batzarrak
|
ezin zuten
onartu, egoera hartan, erresumaren jarduera ekonomikoaren inolako etendurarik, eta maitagarria deportatu egin zuten. Are gehiago, Loti Ederrarena ikuskizun turistiko erakargarria izan zitekeela otu zitzaien, eta, hilabete gutxiren buruan, amaituta zegoen parke tematiko erraldoi bat, kristalezko estalki batek babestutako printzesaren inguruan eraikia.
|
|
|
Buelta asko eman nizkion auziari, hainbat eta hainbat esaldi eta formula erabili nuen buruan, baina den-denak iruditzen zitzaizkidan arriskutsuak. Etxekoek
|
ezin zuten
ezer egin Angeloren alde: amonak kartzelatik irteten lagundu zionean, Hitlerrek ez zuen artean katolikoen kontrako neurririk hartu, eta Alemania katolikoaren diruak mirariak egiten zituen Italian.
|
|
|
Bere izateko modu honek, bistan denez, harremanetarako zailtasun handiak ekarri zizkion. Batzuek uste zuten autista zela –eta ez zen–, beste batzuek erremediorik gabeko ergela, beste batzuek
|
ezin zuten
eraman harropuzkeria jotzen zuten itxura horiekin, askorentzat snob bat zen, zenbaitentzat odolkidetasunak eta endogamiak ahuldutako sasi-aristokrazia leinu baten azken alea, errukarrienek negutegiko lore ikusten zuten, eta bere bizitza bitxiari, eta inolako zailtasun arruntik gainditu behar ez izanari leporatzen zioten denek xelebretzat –zerbait okerrago ez bazen! – jotzen zuten jokam...
|
|
2007
|
|
|
Gorteen eginkizunei dagokienez, Estatutuaren V. tituluan arautu ziren: a) erregearen edo errege adingabearen «zaintzaileen» zina jaso eta erregea obeditu eta hari leial izateko zina egiten zuten; b) arazoren bat jorratzeko agindua errege-dekretuz jaso ezik,
|
ezin zuten
jorratu, baina beraiek onetsi behar zituzten lege-proiektuak, erregeak sendetsi ondoren lege bihur zitezen; c) erregeari eskariak egiteko eskubidea zuten; d) monarkak proposatutako tributu eta zergak eskatzeko, adostasuna agertu behar zuten. Zergak gehienez bi urterako ezartzen ziren eta epe hori amaitu aurretik, Gorteek berriro botazioa egin behar zuten; e) aurrekontua aurkeztu behar zitzaien eta administrazioko atalen egoera azaldu behar zitzaien, ezarri beharreko zergen inguruan botazioa egin aurretik; f) gertaera adierazgarriren bat jazotzen zenean deitzen ziren, erregearen ustez gertaeraren larritasunak hala eskatzen bazuen.
|
|
|
erdiak, zuzeneko sufragio orokorraren (gizonezkoena eta emakumezkoena) bidez bost urterako hautatzen ziren; hogeita hamar diputatu erregeak bizitza osorako izendatzen zituen eta, gainerakoak, elkargo profesionalen barruan hautatzen ziren, bost urterako. Sisteman ministro eta diputatu karguen arteko bateraezintasuna finkatu zen, eta 66 artikuluan ezarri zen Gobernuaren lege-proiektuak onetsi edo baztertzeko botazioek ezinbestean ez zutela ministroak ordeztea eragiten; era berean, artikulu horren arabera, Gorteek
|
ezin zuten
hartu Gobernuko kideen edo botere betearazleko beste funtzionario batzuekiko konfiantza edo konfiantzarik eza politikoa zekarren erabakirik (hau da, Gobernuak ez zuen erantzukizun politikorik Gorteen aurrean). Gorteak urtero bildu behar ziren, gutxienez, lau hilabetez.
|
|
|
Kuba eta Puerto Rico estatu gisa sartu ziren, Filipinak eta Afrikako kolonia espainiarrak etorkizunean estatu gisa era zitezkeela ezarri zen, eta testuan, inongo azalpenik gabe, Leon ez zen jaso). Bigarren, horren guztiaren eraginez, Konstituzio federala eta estatuek eman zitzaketen Konstituzioak aldi berean indarrean egongo ziren, baina azken horiek
|
ezin zuten
Konstituzio federalaren aurka agertu (93 art.). Hori dela eta, Konstituzio horiek Espainiako Gorte Nagusiek onetsi behar zituzten, eta horiek aztertu behar zuten ea testuotan oinarrizko eskubideak, botereen mugak eta Konstituzio federalaren manuak bermatzen ziren (102 art.).
|
|
|
Legegintzaldiak bi urte irauten zituen eta ganberak urtero biltzen ziren, gutxienez lau hilabete iraun behar zuten bi batzarralditan. Botere betearazlearen autonomia osoa bermatzeko, gobernu-organoak hautatzeko eta erregelamenduak idazteko askatasun osoa zuten, ministroek
|
ezin zuten
diputatu edo senatari izan, eta ezin zuten Parlamentuko batzarraldietara joan ganberen manu berezirik ez bazegoen. Ganberetako kideek ohiko parlamentu-onurabidek zituzten (bortxaezintasuna, ukiezintasuna, etab.).
|
|
|
Legegintzaldiak bi urte irauten zituen eta ganberak urtero biltzen ziren, gutxienez lau hilabete iraun behar zuten bi batzarralditan. Botere betearazlearen autonomia osoa bermatzeko, gobernu-organoak hautatzeko eta erregelamenduak idazteko askatasun osoa zuten, ministroek ezin zuten diputatu edo senatari izan, eta
|
ezin zuten
Parlamentuko batzarraldietara joan ganberen manu berezirik ez bazegoen. Ganberetako kideek ohiko parlamentu-onurabidek zituzten (bortxaezintasuna, ukiezintasuna, etab.).
|
|
|
11 artikuluan konfesio-estatua zela aldarrikatu zen (beste kultu batzuk onartzen zituen, baina
|
ezin zuten
jendaurreko ekitaldirik egin). Alde dogmatikoari dagokionez, III. tituluan eginbeharrak modu berezian azpimarratu ziren, legeen arabera nahitaez onartu behar ziren kargu batzuk betetzea barne hartuta?, eta Konstituzioaren idazkeran eskubideen aurretik jasota zeuden.
|
|
|
Jean Hiriart-Urruty Eskualdunaren zuzendaria izan zen 1891tik 1915era. Astekariaren hainbat lankidek
|
ezin zuten
jasan Jean Hiriart-Urruty arduratsuegia163: Eskualdunanera heltzen ziren artikulu guztiak berrikusten zituen eta bere ustezko gramatika huts guztiak zuzentzen.
|
|
|
Horrela, 1930 zein 1940 hamarkadetako garaiko egoerak beharturik, hau da, orduko mandatarien pentsamoldeetara moldatu behar izanik, ezinezkoa izan zen euskal nazioa garatzearen aldeko aurrepausorik burutzea. Euskaltzaleek, beraz, euskaltasunaren aldeko aldarrikapen kontserbadore eta geldoa baino
|
ezin zuten
garatu, kultura eta folklore mailako ekintzak burutzera eta euren pentsamolde abertzaleak Aintzina> aldizkarian erdi erakustera mugatuz.
|
|
|
Bi materialak bereiztezinak dira. Baina belzte zuzeneko gelatina-paperek
|
ezin zuten
azaleraren kalitatea imitatu, irudiaren kolorea, eta orokorrean kolodioi matearen itxura. Azkenik merkatuaren zati handiaz jabetu ziren 1890 hamarkadaren erdialdean, albumina-paper eta belzte zuzeneko gelatina-paperen gainetik gailenduz.
|
|
|
Platon filosofoak ezin zuen onartu egiatik aparta zitezkeen argudioek jendea txunditzea. Era berean, erretorikaren zaleek
|
ezin zuten
eraman Platonen kritika, erretorika demagogia besterik ez zela zioen eta.
|
|
|
Intervida Fundazioak bi urte daramatza ekimen bat garatzen Guatemalan, landa-komunitate pobreenei eta bakartuenei irratiaren bidez zerbitzuak emateko. Gaur egun, gutxi gorabehera, 149.000 pertsonak jasotzen dute proiektu hau, eta, horri esker, aldizka jasotzen dute lehen eskuratu
|
ezin zuten
informazio interesgarria. “Komunitateen garapena babesten” programak San Markos eta Huehuetenango departamentuetako hamar udalerri hartzen ditu.
|
|
|
Gainera, aldizkari honetako teknikariek aireportuko korridoreetan bilatu zituzten terminaletik urrunen dagoen punturainoko bidea adierazteko eta behar zuten lekura laguntzeko langileak. Bada, ez zuten informazio-langilerik aurkitu 23 aerodromoetatik zazpitan, eta lagundu zuten langileen artean (hirutik batek bakarrik galdetu zuen), aireportuen %65etan, informazio-mostradoreko langileak ziren(
|
ezin zuten
beren lanpostua utzi), eta hiru aireportuetatik batean bakarrik lagundu zieten aldizkariko teknikariei. komunen ekipamendua aireportuetatik egokitzat jo zen kasu guztietan, baina bostetik batean usain txarra nabaritu zen.
|
|
|
Zailtasunak Telekomunikazio-sektoreko iturriek zailtasunak izan dituzte legearen zati hori betetzeko, abian jartzeko denbora gutxi baitute. Adierazi zutenez, operadoreek, azken hilabeteetan prestatzen joan diren arren,
|
ezin zuten
behin betiko erabakirik hartu legea onartu arte, eta hori duela egun gutxi gertatu zen. Europako Batasuneko 2006/ 24/ EE Zuzentaraua, datu telefonikoen eta komunikazio elektronikoen atxikipenari buruzkoa, aldatzeko Gobernuak martxoan aurkeztu zuen lege-proiektua Senatuan onartu zen, oposizioaren laguntzarekin, urriaren 7an.
|
|
|
erregimen barneko familia politikoen arteko borrokak. Hori da frogarik garbiena azaltzeko zergatik totalitarismoaren defendatzailerik sutsuenek, falangistek,
|
ezin zuten
inposatu beraiek maite zuten eredu politiko totalitarioa; falangistek eredu totalitarioa ezartzeko egin zituzten saio guztiek huts egin zuten. Horrela gertatu zen 1958ko azken saiakerarekin (Mugimenduaren Oinarrizko Printzipioen Legea aldarrikatu zenean), asmo horren kontrako beste familia frankisten jarduerek falangisten xedea gainditu zutenean.
|
|
|
Gurasoek, gure garaiko hezkuntza sisteman sumatu ere
|
ezin zuten
mailako ezaupidea izan dezakete beren seme-alaben norabideari buruz, hala nahi badute. Banakako bilerak eta talde bilerak finkatuta ohi daude, eta gurasoek irakasleari bilera bat eskatu orduko ez da izaten normalean aparteko zailtasunik norbere haurraz aritzeko; eta ikastetxean bertan, aniztasunaren trataera medio, garai baten aldean, baliabide asko eskura dezakete haurren heziketarako.
|
|
2008
|
|
|
Autolikidazioen sistema hedatu zen heinean, organo kudeatzaileek egiaztatze-eskumenak galdu zituzten, organo ikuskatzaileen mesedetan. Modu horretara, organo kudeatzaileek egiaztapen formala baino
|
ezin zuten
egin, hots, subjektuek aitortutako datuak egiaztatu, oker material edo aritmetikoak zein Zuzenbideko okerrak zuzentzeko. Zuzenketaren ondorioa behin-behineko likidazioa zen.
|
|
|
Baina komeriak ez ziren hor bukatu. Galletak jan eta gero,
|
ezin zuten
lorik hartu marinelek. Egun osoa lorik egin gabe, bigarrenean ere begirik itxi ez.
|
|
|
Isidorrek zortea bere alde izan zuen. Toki-Argia, ren kasuan. Epaiketa atzeratu egin zen ustekabean; hegazkineko bi pilotuak Malvinetako gerrara joanak ziren eta
|
ezin zuten
epaiketan parte hartu gerratik bueltatu arte. Denbora tarte horrek abokatuari pentsatzeko aukera eman zion eta defentsa hobeto prestatu zuen.
|
|
|
Komunikazioa eten egin zen, baina ur-azalekoek bazekiten gizon batzuk behintzat bizirik zeudela Squalus-ean. Hala ere,
|
ezin zuten
gauza handirik egin. Eta mundu guztia zain zegoen.
|
|
|
Berdolyk ez zekien euskaraz baina euskara behar zuen; horretarako zeukan Candau. Berdoly Barkoxen zelarik, herriko kontseilukoekin bildurik,
|
ezin zuten
elkar aditu, kontseilukoek ez baitzekiten frantsesik ezta Berdolyk euskararik (Irigoien 1888).
|
|
|
Udala lur-jabeen esku zegoen, baina lur-jabeen artean handiak eta txikiak zeuden. Kapitularrak lur-jabe handien artetik aukeratzen baziren ere,
|
ezin zuten
erabaki garrantzitsurik hartu auzokide guztien batzarraren onespenik gabe. Beto-sistema hori eraginkorra suertatzen zen, olabetarrek elizako hormaren kontra egindako sutegia zela-eta 1760an burutu zen bozketak erakutsi digun bezalaxe.
|
|
|
pero puede hacerse muy dificil su complemento por la desconfianza que causa semejante atraso no solamente en los operarios pero tambien en lasles. Haviendo pues llegado el descontento hasta los prestamistas de dichos articulos empiezan ya estos a rehusar hacerles mas adelantamientos» varias clases que influien en ella(?) fiandoseles o prestandoseles viveres y materia488 Izan ere, finantzaketa-arazo izugarria zegoen, eta armaginek
|
ezin zuten
beren patriketatik aurreratu hainbeste pieza egiteko behar ziren lehengaien kostua, diputazioaren ordainketak noiz gauzatuko zain. Hurrengo urtean arazoa zuzendu beharrean, okertu egin zen, eta langile xumeenek pairatu zituzten ondorio larrienak.
|
|
|
Gaia aztertzeko José Joaquín Areitio, Gabriel Ibarzabal, José María Alberdi, Francisco Zuluaga, Francisco Bergara, Vicente Agirre eta Miguel Antonio Muruak osaturiko batzorde bereziak abenduan eman zuen bere iritzia. Horren arabera herri-hornitzaileek, hauen senide eta fidatzaileek, eta udal-langileek, ez zeukaten hautesle izateko eskubiderik; horrez gain, hautesle bik
|
ezin zuten
pertsona bera proposatu; eta hautatuak izateko gorde beharreko hutsunea ekarri zuten gogora693.
|
|
|
1808ko maiatzerako Eibarko Udalaren baliabide ekonomikoak guztiz agortuta zeudela, eta diru gehiago lortzeko aukerak zeharo murriztuta. Sisen errematatzaileek ziotenez,
|
ezin zuten
udalarekin adostutakoa ordaindu, zeren«, por las actuales circunstancias han suspendido las lavores los Fabricantes de que compone la maior parte del vecindario, y por consiguiente es mui escaso su consumo»372.
|
|
|
Beste ikuspegi batek dioenez, aldaketa klimatiko bat izan da gizakuntza-prozesuaren bultzatzaile nagusia eta, bereziki, aldaketa horren ondorioz sortu dira urtaroak. Ikuspegi horren arabera, jaki eta fruituak urtaro jakin batean, alegia, udan suertatzen direnez eta, gainera, eskasak direnez, primateek
|
ezin zuten
bizirik iraun barazkijale izaten soilik. Horren ondorioz, orojale bilakatu ziren eta ehiza asmatu zuten.
|