|
2013
|
|
|
Bizkaiko txapeldun izandako guztiak, niretzat, oso errespetagarriak dira, kalitate handiko pertsonak. Eta, bat batean, esatea gradu hori niri
|
eman
didatela edota nik irabazi dudala... Urtetan egindako lanaren emaitza da, baina ez nik egindakoarena bakarrik; nigatik egin dutena eskertzeko modua ere bada.
|
|
|
Bai, duda barik. Bertso udalekuek aukera
|
eman
didate bertsolaritza oso modu informalean bizitzeko eta gozatzeko. Bertsolaritza ez da gaia, aitzakia da.
|
|
|
Askotan ibili naiz bertsoak itzultzen. Eta horrek oso ikuspegi zabala
|
eman
dit: komunikazio legez ikusteko, inprobisazio legez...
|
|
|
b) Bakar bat esatekotan, aitonak, esango nuke. Isilean, eredu bikainak
|
eman
zizkigun inguruko guztioi.
|
|
|
nformazioa trukatzea ez da galderak egitera mugatzen. Galderei erantzutean, informazioa
|
eman
ere egin behar da. Galderen erantzunak oso laburrak izan daitezke (bai, ez&), esaldi bakarrekoak& Beste batzuetan, berriz, galderak azalpen luze bateko erantzuna eskatzen du:
|
|
|
galderei dagozkien erantzunak
|
eman
badizkiet.
|
|
|
erantzun osoak eta argiak
|
eman
baditut.
|
|
|
Bi informazio mota erabil dezakegu pertsona baten deskribapena egiten dugunean: batetik, ikusi duzun bezala, ezaugarri fisikoen eta izaeraren deskribapena egin daiteke; bestetik, haren ekintzen eta jokamoldearen berri
|
eman
daiteke.
|
|
|
2 Talde txikietan elkartu, eta partekatu zure kideekin zerk eraman zaituen hautaketa hori egitera. Beti bezala, begirunez entzun zure kideen hautaketa, eta begirunez
|
eman
zure iritzia.
|
|
|
2 Pertsonen arteko harremanetan hartu eta
|
eman
egiten denez, orain, zuri dagokizu ematea. Zure truke kideak sortu duen eta bidali dizun taula osatu duzu.
|
|
|
Orokorretik xehera: ikuspegi orokorra
|
eman
aurrena, eta xehetasunetaraino iritsi.
|
|
|
Eskatutako kategorien baitako informazioa
|
eman
dut.
|
|
|
Txakur galduaren bilaketa arrakastatsua gerta dadin, ahalik eta zabalkunderik handiena ematea pentsatu duzu. Albaiteroarengana hurbildu zara laguntza bila, eta hark aholku bat
|
eman
dizu: kartelak jartzeaz gainera, basozainarekin hitz egin behar zenuke.
|
|
|
eskatutako kategorien baitako informazioa
|
eman
badut.
|
|
|
b) Zertarako izan zaie baliagarria elkartruke esperientzia Altsasuko gazteei? Saia zaitez identifikatzen elkartruke esperientziaren balioari buruz
|
eman
dituzten iritziak.
|
|
|
Jaio zen kaleari izen desberdina
|
eman
izan zaio garai bakoitzean: Calle del Mirador izan zen lehenengo, gero, Calvo Sotelo kalea, eta, orain, Ipar kalea da.
|
|
|
1 Mireiari
|
eman
behar diozun azalpena antolatzeko, jaso itzazu taula batean zein diren planteatu zaizuen egoeraren eskakizunak:
|
|
|
Norbait haren bizilekura sartuz gero, zigortu egiten du; eta, haren baimenarekin norbait hurbiltzen bazaio, beti hika hitz egin behar dio, ez da inoiz eseri behar haren aurrean, eta ez zaio inoiz bizkarra
|
eman
behar. Bestela
|
|
|
Horrela bada, osatu erantzunak, eta heldu adostasun batera. Horretarako, badakizu, kideek egindakoa entzun, onartu, eta iritziak begirunez
|
eman
behar dituzu.
|
|
|
Hainbat gairen inguruko iritziak
|
eman
|
|
|
Zer urrats
|
eman
behar dituzu eskakizunak gauzatzeko? 1
|
|
|
Amodioa
|
eman
, maitasuna jaso, hozkil naun, besarka nazan.
|
|
|
Amodioa
|
eman
, maitasuna jaso hozkil besarkatuko.
|
|
|
Jarraitu, binaka, probak egiten. Entzun arretaz hiru audioak, eta
|
eman
segida bakoitzean hasitako poemaren irakurketa adierazkorrari.
|
|
|
Herorri bare ederra, hi & atzo izorrai jo eta orain hemen & lata eta zikina jarrita &
|
eman
ezak bakea, motel, bakea eman ezak
|
|
|
Herorri bare ederra, hi & atzo izorrai jo eta orain hemen & lata eta zikina jarrita & eman ezak bakea, motel, bakea
|
eman
ezak
|
|
|
Hona hemen taldean irakurtzeko beste poema bat. Osatu, zentzua
|
eman
, eta, eztarria eta gorputza berotuta, ea nola taularatzen duzuen!
|
|
|
2 Hara hemen bi taldek zer esanahi
|
eman
dioten poemari:
|
|
|
Sentimenduen inbentariotik, bihotzeko hitzetatik abiatuta,
|
eman
ahotsa eta keinua bihotzari!
|
|
|
3 Bildumari osotasuna eta aurkezpen zaindua ematea falta zaizu. Unitate honi eguneroko sentimental baten sarrerarekin
|
eman
zaio hasiera. Zure
|
|
|
" Irakurketa adierazkorra egitean, ederki nabarmendu dituzue taldekideen sentimenduak adierazten zituzten hitzak. Orain, hitz horiek eta beharrezkoak iruditzen zaizkizuenak aldatuz, poemek adierazten dituzten sentimenduetan eragin behar duzue; molda itzazue, buelta
|
eman
, talde lanaren eta taldekideen onurarako izan daitezen: baztertua, onartua eta balioetsia senti dadin; ez ulertua, ulertua; adoregabea, adoretsu; zigortua, lagundua; ingurukoak harrokeriaz tratatzen dituenak, errespetuz trata ditzan, eta abar".
|
|
|
Egunek
|
eman
didatena jasotzen da hemen. Egunek, lagunek, etsaiek, maitatu ditudanek guraso eta anai arrebek...
|
|
|
nahi baino urrunago daudenek
|
eman
eta kendu didatena dago hemen. Nire pozak eta zorionak.
|
|
|
Zer ote da unitate honetako egitekoa? Zer eta zer, zertzeladarik
|
eman
al dizue. Zerbaiten arrastoan jarri al zaituzte?
|
|
|
1 Irakurri berri duzun poemari Juanek, Galderrek eta Olatzek oso esanahi desberdinak
|
eman
dizkiote. Baina haien hitzak bitan banatu dira; hemen dituzu, bi zutabetan.
|
|
|
2 Eta zuk, poema irakurri duzunean, zer esanahi
|
eman
diozu. Irakurritakoari zuk eman diozun esanahia adierazterakoan, kontuan hartu zer hitz erabili dituzten Juanek, Galderrek eta Olatzek.
|
|
|
2 Eta zuk, poema irakurri duzunean, zer esanahi eman diozu? Irakurritakoari zuk
|
eman
diozun esanahia adierazterakoan, kontuan hartu zer hitz erabili dituzten Juanek, Galderrek eta Olatzek.
|
|
|
3 Irakurri taldean sortutako testu guztiak, eta egin beharrezkoak diren aldaketak: batetik, zein irudiri dagozkion asmatu ahal izateko nahikoa pista
|
eman
behar dituzte testuek; bestetik, ez da komeni azalpenak ageri agerikoak izatea; bestela, errazegia eta emoziorik gabea izango baita jolasa.
|
|
|
musu
|
eman
Aitona amonek
|
|
|
besarkada
|
eman
|
|
|
bizkarrean zaplada
|
eman
|
|
|
belarrondokoa
|
eman
|
|
|
Musu
|
eman
diot nik Josuneri gaur, jolas orduan, langatik alde egin digun baloia bilatzen lagundu didanean. Maitatua eta lagundua sentitu naiz.
|
|
|
Aitona amonek niri, lepo lepotik helduta, musu
|
eman
zidaten herenegun, etxera bisitan ustekabean joan nintzaielako. Nik emandako sorpresarekin haiek hain pozik ikusita, egindakoaz harro sentitu nintzen.
|
|
|
su
|
eman
|
|
|
Jokatu egiten da: musu
|
eman
dit, ireki zion, dago, ziruditen
|
|
|
2 Bi sarrerak irakurrita, zein dira, zure ustez, bi artikuluetan garatzen diren azpigaiak edo kategoriak? Konparatu sarrera batean eta bestean nola
|
eman
diren aditzera azpigai horiek.
|
|
|
a) Esaldi batean beste batean esaten denaren adibidea ematen da; zeinetan? Zerk
|
eman
dizu hori ondorioztatzeko pista?
|
|
|
Txistua dantzak laguntzen dituen instrumentua izan ohi da, erromerietan eta gorazarreko udalekitaldietan. Zenbait urtetatik hona, txistuaren aukera itzelak erakusten dituzten kontzertuak
|
eman
izan dira.
|
|
|
Txistua dantzak laguntzen dituen instrumentua izan ohi da, erromerietan eta gorazarreko udalekitaldietan. Zenbait urtetatik hona, musika tresnaren aukera itzelak erakusten dituzten kontzertuak
|
eman
izan dira.
|
|
|
b) Testuari formatua
|
eman
behar diozu. Horretarako, hautatu, honako eredu hauen artean, gustukoen duzuna, eta, horren ereduari jarraituz, sortu antzeko testu bat.
|
|
|
Aurreko jarduerako testuari formatua
|
eman
diozu, baina ez al zaizu iruditzen irudiren bat txertatuta irakurlearentzat ulergarriagoa eta erakargarriagoa izango dela. Eta irudi guztiek balio al dute?
|
|
|
Taldeka elkartu, eta berretsi egindako hipotesiak. Horretarako,
|
eman
begiratu bat unitateko garapen faseko 3 osagaiari: erreparatu izenburuei, irakurri sarrerak, arakatu lantzen diren edukiak
|
|
|
Itxurari eta zereginari begiratzen badiogu, oso zaharra dela esan daiteke, baina ez dago hori baieztatzen duen daturik. Izan ere, ez dago txalapartari buruzko berririk XX. mendeko hirurogeiko hamarkada arte; kultura mailan bazterturik egon zen ordura arte, eta ez zitzaion soinu tresnei dagokien garrantzia
|
eman
. Baina txalapartaren historia eta iradokitzen duen mundu magikoa sustrai sakonekoak dira; ez hori bakarrik, bizi bizirik jarraitzen du tresna horrek.
|
|
|
Esan daiteke, beraz, jauzi handi bat
|
eman
duela txalapartaren egoerak XXI. mendean. Txalapartarien kopurua hazi egin da, eta Euskal Herriko mugetatik kanpo ere entzun daiteke txalaparta.
|
|
|
Ttakun ttakun, ttakun ttakun& Komunikazio asmo, galdera eta gako hitzekin, azalpen askotarako informazioa
|
eman
du" Txalapartaren indarra eta zalaparta" testuak. Izan ere, testu bat beste askoren iturri izan daiteke.
|
|
|
2 Testuaren informazio gehiago izan gabe, jakingo al zenuke zer ataletara jo honako galdera hauei erantzuteko? Zerk
|
eman
dizu pista?
|
|
|
Neguko solstizioak argia
|
eman
digu hainbat elementuri erreparatzeko: testu idatzien izenburua eta azpiizenburua, tipografia eta hitzezkoak ez diren baliabideak.
|
|
|
2 Eskaintza ederra jaso duzue! Talde txikitan elkartuta, azter itzazue orain arte
|
eman
zaizkizuen bi testuen mezuak: aldizkariarena eta kultura elkarteko eskutitzarena.
|
|
|
Itxurari eta zereginari begiratzen badiogu, oso zaharra dela esan daiteke, baina ez dago hori baieztatzen duen daturik. Izan ere, ez dago txalapartari buruzko berririk XX. mendeko hirurogeiko hamarkada arte; kultura mailan bazterturik egon zen ordura arte, eta ez zitzaion soinu tresnei dagokien garrantzia
|
eman
. Baina txalapartaren historia eta iradokitzen duen mundu magikoa sustrai sakonekoak dira; ez hori bakarrik, bizi bizirik jarraitzen du tresna horrek.
|
|
|
Herriko aitona amona nagusienei oroigarria
|
eman
die udalak.
|
|
|
Kantatzen, dantzatzen eta jolasten duen herria atalari buruzko irudi baten bila ibili zara, eta aurkitutako guztiak" Blogproiekturako irudi karpetan" gorde dituzu. Ireki ezazu karpeta hori, eta hautatu egokiak iruditzen zaizkizun bi irudi;
|
eman
zure hautaketaren arrazoiak. Ondoren, txertatu irudiak sarreraedo ongietorri bideorako prestatu duzun testuaren ondoan.
|
|
|
agoeneko
|
eman
dituzu kazetari ikertzaile baten lehenengo urratsak: sortu nahi den testuaren komunikazioasmoaren baitan testuetan informazioa bilatzea, hautatzea eta erregistratzea.
|
|
|
d) Zein testutan aipatzen dira zerbait egiteko
|
eman
beharreko urratsak?
|
|
|
2 Honako bi eskema grafiko hauetatik zeinek irudikatzen du zerbait egiteko
|
eman
beharreko urratsak adierazten dituen testua. Eta zeinek gai nagusi baten hainbat alderdiri buruzko informazioa ematen duen testua?
|
|
|
Deskribapenaren atal bakoitza gehienez hiru lerroko paragrafo batean azaldu behar da. Ideiak ezin dira modu soltean
|
eman
.
|
|
|
Hona etortzen zaretenerako, elkarrekin ikus ditzakegun lekuen berri
|
eman
nahi dizuet, baita horiek hobeto ikusteko mapa ere.
|
|
|
6 Zer erabilera
|
eman
zaio Doñanari mendeetan?
|
|
|
Hasieran hautatutako bizilekuari buruz datu pila dituzue jada; aukeratutako lurraldeari buruzko balioespena egingo duzu, datu horietan oinarrituta. Horrela, unitatean bakarka egin behar zenuen zeregina bukatutzat
|
eman
zenezake.
|
|
|
1 Egin gabe baduzue, bil ezazue zuen bizilekuei buruzko informazioa dokumentu batean txukun txukun, eta
|
eman
irakasleari gelako balizko bizilekuen txostena osatzeko.
|
|
|
Mapari izena
|
eman
(adibidez, Txurruka Ikastetxea DBH 1A).
|
|
|
Horretarako, ziurtatu lekuak ez direla errepikatzen, eta munduko alde askotakoak daudela. Ondoren, talde handian,
|
eman
ezazue bakoitzak bere erabakien berri, eta, behar izanez gero, irakaslearen laguntzarekin, egin egokitze lanak.
|
|
|
Lagungarri izango zaizkizu Satelite ikuspegiak, Earth ikuspegiak eta Google Mapsek eskaintzen dizkizun argazkiak. Lehenengoa egina
|
eman
dizugu, eredu gisa.
|
|
|
Marta izena duen neska gazte bat agertu da larrialdi zerbitzuetan amnesiak jota. Amnesia zerk eragin dion jakitea oso garrantzitsua da zer tratamendu
|
eman
erabakitzeko, eta hori argitzen saiatu behar duzue.
|
|
|
4 Giltza hitzekin hainbat artikuluren izenburu eta azalpen laburrak agertzen zaizkigu. Izenburuetan oinarrituz, aproposenak diruditenak aukeratuko ditugu; gainbegiratu bat
|
eman
, ea egokiak diren guk bilatu behar duguna aurkitzeko. Honako hauek dira aipatutako estekatik joanda, giltza hitz horiek sartuz agertzen diren artikuluak:
|
|
|
Horretarako, topatu informazioa entziklopediaren batean (Wikipedian, adibidez). Amaitutakoan,
|
eman
ikaskideari balioets dezan, eta osatu eta egokitu testua. Horretarako, honen antzeko fitxa bat erabil dezakezu.
|
|
|
1 Ikus ezazue bideo animazioa, ondoren agertzen zaizkizuen urratsak
|
eman
aurretik.
|
|
|
Zalantzarik dagoen galdetu eta, hala balitz, azalpenak
|
eman
. Galderaren bat erantzuteko gai ez bazara, galdera jaso, eta beste une batean erantzungo dela adierazi.
|
|
|
Arlo bakoitzari data ezberdina
|
eman
eta deskribapena txertatu.
|
|
|
b) Nire ustetan, erromatarren garaian beirari
|
eman
zitzaion erabilera gehienentzat ez zen izan batere onuragarria.
|
|
|
6 Zer egin litzateke hain informazio garrantzitsua
|
eman
duen eta eman dezakeen momia batekin?
|
|
|
6 Zer egin litzateke hain informazio garrantzitsua eman duen eta
|
eman
dezakeen momia batekin?
|
|
|
2 Dagoeneko ohituta zaude objektuei eta aztarnei buruzko balioespen arrazoituak egiten. Idatz ezazu gertaera horri buruzko balioespena, galderei
|
eman
diezun erantzunetan oinarrituta. Ez ahaztu arrazoi bidez justifikatzea.
|
|
|
1 Beraz,
|
eman
itzazue honako urrats hauek osatu dituzuen arkeopuzzleen laguntzaz, Historiaurrearen eta Antzinaroaren aurkezpena egin aurretik:
|
|
|
Albisteak mundu guztia asaldatu du, han bizi diren aitona amonak oso ezagunak baitira. Zuen lana izango da, ikasitakoa erabiliz, azalpenak
|
eman
eta herriko giroa bere onera ekartzea.
|
|
|
1 Denetik entzun da herrian, hainbat iritzi
|
eman
du jendeak. Azter itzazu arretaz jendeak dioena eta eskaintzen zaizun informazioa.
|
|
|
Azter itzazu arretaz jendeak dioena eta eskaintzen zaizun informazioa. Ondoren, jendearen burutazioak baztertzeko arrazoiak
|
eman
, eta egin itzazu hipotesi sinesgarriak.
|
|
|
a) Herritarren esanak eta informazio iturriak aztertu, eta
|
eman
itzazu haiek baieztatzeko edo
|
|
|
c) Aurreko fitxan lortutako informazioarekin, osatu Etxebizitzak historian zehar denbora lerroari dagozkion datuak. Eredu gisa, denbora lerroan jada txertaturik dagoen beste bizileku baten informazioa ere
|
eman
dizuete; Ekigunean daukazue esteka.
|
|
|
ergatik ez ar h eZer ezaugarri baztertuko zenituzkete derra a ke atzeko? Zergatik, e Z ir bide
|
eman
et) e g uen ko liderra edo ordezkaria aukeratu a duzue ki bat baino gehiagok nahi duelaegink un hori Z r eg n tek orrelakoetan, c) Z rren atu liderr au ze jarraitu beharreko pausoak) Zer ab ntaila du lider zateak. Eta zer eragozpen, f o t a n d gu e g ragintea?
|
|
|
Neurria, unitatea& hau komeria! Hori gutxi ez, eta gainera, hainbatetan ezin izaten da neurria zehatz mehatz
|
eman
eta hurbilketak behar izaten dira. Eta, nola egiten da hori guztia?
|
|
|
3 Erabil ezazu kalkulu orria eta ziurtatu bigarren zeregineko erantzunak zuzenak direla. Horretarako, unitate aldaketak eta biribilketak automatikoki egiteko urratsak
|
eman
dituzu. Lagungarri izango zaizu tutoretza bideoa ikustea.
|
|
|
j) Maldagoiti herriko festetan gazte mailako txirrindularitza proba bat antolatu dute. Proban parte hartuko duten txirrindulari gazteek, 750 m dituen zirkuitu bati 16 itzuli
|
eman
dizkiote. Gazteen mailako txirrindularitza araudiak dioenez, maila horretako probak ezin dira 17 km baino luzeagoak izan.
|
|
|
Letraz idazteko arazoak
|
eman
ditzaketen hainbat zenbakiren adibideak dituzu hemen:
|
|
|
Dendariari hamar eta bost euroko billete bana
|
eman
dizkiozu eta berak euroko hiru txanpon eta 50 zentimoko txanpon bat itzuli dizkizu. Konforme al zaude eragiketarekin?
|
|
|
b) Osakidetzak aurten egindako lan eskaintza batean 915 lagunek
|
eman
dute izena. Horietatik% 64 emakumeak izan dira.
|
|
|
Emakumeen artean, bostetik hiru hogeita hamar urte baino gazteagoak dira. Zenbat gizonezkok
|
eman
dute izena lan eskaintzan. Hogeita hamar urte baino gutxiagoko zenbat emakume aurkeztu dira deialdira?
|
|
|
c) Aste honetan, herrian VII. olinpiada herrikoiak ospatuko dira eta atletismoko hamar kilometroko proban izena
|
eman
duzu.
|
|
|
Alderdi guztiak kontuan hartuta, bidaiaren antolaketaren eta aurreikuspen ekonomikoaren proposamena tutoreari
|
eman
diozue, guztietatik egokiena aukeratu eta ikaskide guztiei banatzeko.
|
|
|
Iaz 3/ ikasle
|
eman
zituzten. Aurten,% 2ko igoera izan dute.
|