|
2002
|
|
|
Alabaina, lehen esan dugun moduan, Rock" n" Rolleko metafora eta espresioek liluratzen dute hasieratik irakurlea: autoaren ibilera deskribatzeko konparaketa harrigarriak(" autoaren mutur luze urdina zorua xurgatzen ari zitzaion karrika hustuari, nerabe goseti batek espageti mugagabea bezala." (9)), burua" telebista aparatu itzalia bezalakoa" duen protagonista (11), berun puska goritua dirudien eguzkia (239), edo" infernuko beroaren galdan hogei
|
egunez
atxikitako malkoak" husten dituen zerua (404). Chandlerri bezala, intrigaz gain, pertsonaien karakterizazioa eta atmosfera baten sorkuntza interesatu zaizkio Epaltzari.
|
|
|
Estepan Deuna
|
egunez
ixan genduan Gora Buru antzokijan, gonbururaño beterik eguala. Euzko aldun jator Leizaola jaunaren gain eguan.
|
|
|
Kontugintzakoak eta horren inguruko gaiak eukezan liburuak ziran. Astean hiru
|
egunez
irakasle barriagana joaten zan, irakaspenak zertzeko eta etxean lantxuak burutu egizan.
|
|
|
Kepa Deunaren
|
egunez
omendu biar dogu Ondarroa" n. Ta urrundu" gorriñea" euzkereagandik, Agirre" k gura ebanez.
|
|
|
Izparringi onetara idatzi barik urte erdi juan eta gero, gaur, udabarriko lenengo
|
egunez
, zerbait atonduteko asmuz asi gara. Ogeigarren eunkijan geure errijan geure berbetaz idaztia gebenduta izan dogu, eta geu asmu ta gurarijak argitalduteko Bizkaya" tik Gipuzkoa" ra juan biar izan dogu!
|
|
|
Kepa deunaren
|
egunez
banandu yakezan sariok.
|
|
|
Zauri andia, sakona izan dok soñean, euk eskuratutako Gorbeia mendi zoragarrian lortu uan zauri gordiña, burrukalditik ilabetera. Antxe jausi zuan lenengoz ire soña; gero, emen, Bilbo" ko eritegi gomutagarrian izan augu amabi
|
egunez
, soña makal, gogoa sendo; gorputza etzanda, gogoa argi ta jasoa.
|
|
|
"... Munduan beti dago/ gizona amesetan, gabaz zorakerian/ ta
|
egunez
benetan".
|
|
|
Neskatilak ederrak, kolore argikuak ixateko, mayatzaren lenengo
|
egunez
esnia jan biar dabe. Orrelantxe azal argituten ei da ba.
|
|
|
Eta irribarre gozo gozo bat egiñik, Yonetxu' k adiguritsu ta maitekiro esan eutsan: Eztegu
|
egunez
ikustekoa egongo zara, zu orraitiño...
|
|
|
Kale zabalenetako zugatzetan, adarretatik dindilizka, kolore askotako argiak, lokarri nabarrak, pitxiak, kanpaitzuak,
|
egunez
baiño bere, illunabarrean egozan zoragarriago.
|
|
|
Andresek eroan gaitu, trumon
|
egunez
Arpeko Mari ikusi daigun.
|
|
|
ANTZERKIJAK ANTZERKI. Urte barri
|
egunez
ixan geban antzerki jai eder bat eta urrengua Iru errege egunez ixango da. Igaziriko igandez" Aitona ta Biloba" eta" Xabiroya" antzeztu ziran.
|
|
|
ANTZERKIJAK ANTZERKI. Urte barri egunez ixan geban antzerki jai eder bat eta urrengua Iru errege
|
egunez
ixango da. Igaziriko igandez" Aitona ta Biloba" eta" Xabiroya" antzeztu ziran.
|
|
|
Irakurle: aldi atsegingarri zalia ba" zara bai dakixu Iru errege
|
egunez
nora juan: " Gora Buru" antzokira.
|
|
|
Ta egunari dagokijonez guk be, mendi ortara juateko ustia genduban. Len be ixanda gengozan tontor orretan; ez ostera bertako
|
egunez
.
|
|
|
ANTZERTI JAYAK. Urte Barri
|
egunez
antzerti jai atsegingarrija ixan genduban. " Neskazar" zala ta ezala, ¡ amaika barre egin zan!
|
|
2003
|
|
|
Eta beste eleiz kanta batzuk be baekizan buruz, esaterako, Maiatzeko Hilean Santa Maña (Marina) ermitan kantetan zireanak... Gaur be bizirik dirau ohitura eder horrek, eta antxina ez dala kantau eusten nire auzokoak, ermitan bertan, Santa Maña
|
egunez
, Andra Mariaren kanta bat, nik orain artean beste inon entzun ez dodana:
|
|
|
Arabako herrialdearen goi aldeko musturrean, Olaeta deritxon herritxoan munduratu nintzan, 1915eko bagilaren 29garrenean, San Pedro
|
egunez
.
|
|
|
Gaueko bederatzi eta erdiak. Ortzia
|
egunez
bezain garbi, laino izpirik ez, ilargia izarrek zainduta... Ez zen leku txarra txagain hura.
|
|
2004
|
|
|
Eguberrietan, Gabon zahar
|
egunez
(gauez) batez ere, jendez gainezka egoten da Zirritoki. Eta hango soinu, kantu, dantza, edari, barre algara, esku zarta, eupada, zirri ta mila kolorezko argi, jantzi ta suge paperek ez dute azkenik izaten.
|
|
|
Gabon
|
egunez
ez da inor ere joaten, aita, baina egunez beterik egoten da Zirritoki.
|
|
|
Gabon egunez ez da inor ere joaten, aita, baina
|
egunez
beterik egoten da Zirritoki.
|
|
|
Gauak begiak beltz, egunak argi. Gaueko lana,
|
egunez
ageri. Gaua lo egiteko da; bestela:
|
|
|
Nahaste borraste, azak eta nahaste; egia ta gezurra nahastean, Simonek hitz egiten duenean. Urteberri
|
egunez
ez da periodikurik egoten baina, behar ere ez Ekidazun.
|
|
|
Muturra agertu du ilargiak eta Botxoa, hiriburu entzutetsua,
|
egunez
ta gauez argitan dagoen hiri zahar berritua, argiagotu egin du bere argi motelez.
|
|
2005
|
|
|
Egun hartan garbitzeko lehen etxebizitzako jabeak, umebako senaremazteak, oporretatik bezperan etorriak izango ziran seguruenik. Neskameagaz berba gitxikoak, justu esana eutsien hamabost
|
egunez
Mediterraneoan zehar luxuzko itsas bidaian ibiliko zirala.
|
|
|
Egunsentia urratzear egoala amaitu zan idazle logabearen eta ezkutuko deigile ezagun samarraren arteko alkarrizketa ixila. Orduantxe aldendu ziran bata bestearengandik, aldendu une laburrean jazoera garrantzitsuak alkarregaz bizi izateak lagun birengan ixten dauan sentimentu gazi gozoaz aldendu be; gazia, jakin baekielako
|
egunez
gauzak beste modu batera ikusten dirana, egunerokotasunak bere gurpil errukibakoan garoazana, guk geuk gauza asko, hutsalak hainbat, egiten doguzala uste izan arren, beste horrenbeste ixten doguzalako egingai; gozoa, susmau susmetan ebelako gauez sortu eta erabilitako gaiek egunerantzako bere bidea aurkituko ebela, egunerokotasunaren sareko xularmenetatik iragaziko zirala.
|
|
|
Apurka apurka eta orri zuri eta hutsaren aurreko bildurrari aurre eginaz, lorik bako gauetan sortutako gaiak, gaubeilako amesak papeleratuz, zirriborroak idazten hasi zan. Gauekoa ezezik, gauekoari
|
egunez
, egunerokotasunaren gurpil errukibakoan bueltaka eta jiraka asmautakoa gehitu eutsan, gaua eta eguna, batean zein bestean egindakoa, continuum baten antzera.
|
|
|
Honengatik guztiagatik, ipuingintza modernoak arrakasta gehiago edo gutxiagorekin
|
egunez
egun egiten du aurrera, eta hori da oraingoz esan daitekeena. Emaitzak hurrengo urteetan aztertu ahal izango dira.
|
|
|
Mixel Cartateguy Nyameyko apezpikuak erraten zion Mezulari aldizkariari hiru egun pasatuak zituela herri bateko sei girixtinoekin138 Apezpiku bat sei giristinorentzat! Hiru
|
egunez
! Eta hemen apezek jendeak ehunka nahi!
|
|
|
Duela 20 bat urte, Donibane Garaziko eliza bi aldiz mukurru betetzen zen besta buru bezperetan egiten zen barkamen elizkizunerako (bat euskaraz, bestea frantsesez). Bi
|
egunez
kofesatzen aritzen ginen bestalde, goiz eta arratsalde, hiru apez. Elizkizun horiek kenduak izan dira, baizik eta bekatoros bakoitzak aitortu behar dituela bere bekatuak.
|
|
|
Duela 60 urte katiximan zebilelarik, Athor erretor xaharraren ahotik entzunekin dago beti: Jainkoak zazpi
|
egunez
egin zuela mundu hau. Hoinbeste aipaldi daukan orain Irak deitzen dugun Mesopotamiako ipuin batetarik atera zuela hori Bibliak, bere lehen orrialdeko parabola idazteko, irakurtua du geroztik Parisko astekari famatu batean.
|
|
2006
|
|
|
Guren dodana leihotik begiratzea da, horixe dot atsegin, areago neska haren erruz beharretik bota ninduenetik, denpora gehiago daukat eta. Leihoan orduak eta orduak emoten ditut,
|
egunez
zein gabaz. Batez be gautzen dauenean dot atsegin.
|
|
2007
|
|
|
Eskuz gatz pilo txikiak egiten dabez, hamabost bat zentimetroko altuerakoak. Zazpi
|
egunez
holan daukie gatza sikatzen, eta gero batu egiten dabe. Handik, lantegira eroan eta iodoagaz nahastetan dabe.
|
|
|
Atzera Italiara joan ziran mendira igon barik. Segiduan hiru
|
egunez
garbi egon behar dau mendira igoteko.
|
|
|
Amazonasen egonda dago, Amazonas errekatik behera egin eban barkuz, bost
|
egunez
, eta basoan bertan be egonda dago. Niretzat, barriz, lehenengo aldia da.
|
|
2008
|
|
|
Zenbat orduz eta zenbat
|
egunez
errekan uretan jolas eta solas! Goiz nahiz arratsalde osoak hantxe emoten genduzan, urag, gg.
|
|
2009
|
|
|
Batzuentzako zein besteentzako ekitaldi gehienak eta garrantzitsuenak San Lorentzo
|
egunez
, abuztuaren hamarrean antolatzen ziren.
|
|
|
Zemendiko lehenengo eguneko ospakizuna lehenago ospatu ere ez ei zen egiten. Baina gure lekukoek ondo gogoan dute XX. gizaldi hasieratik Domu Santuru
|
egunez
egiten izan den ospakizuna.
|
|
|
Andreek buruan mantila beltz handi bat eroaten zuten eta ez zitzaien aurpegia ikusten. Elizako liburua ere eroaten zuten herriko andreek Domi Santuru
|
egunez
mezatara. Meza entzun ostean, ortusantuan etxeko hildakoen aldeko errezoa egin eta etxera bueltatzen ziren.
|
|
|
Meza entzun ostean, ortusantuan etxeko hildakoen aldeko errezoa egin eta etxera bueltatzen ziren. Domi Santuru
|
egunez
hasi eta urteberri egunera arte zabaltzen zen zuhaitzak iñustu edo inausteko sasoia.
|
|
|
Goizez, eta bazkalordura arte, behar egiten zuen errementariak San Martin
|
egunez
. Baina etxean beti egiten zen ospakizun bereziren bat.
|
|
|
Garai batean Bilbo eta Gernikan bizi ei ziren Jataben aldeaetxeak alokairuan zeuzkaten ugazabak. Orduan ez ei zen egiten egun San Tomas
|
egunez
Bilbon egiten den jaiegunik. Errentadoreek dirutan errentaren zati bat ordaintzen zuten, ia sinbolikoa izaten zena, baina orduan jendeak likidezia arazoak izaten zituenez, batzuetan maileguan eskatu behar izaten zuten.
|
|
|
Ohitura zaharrak agintzen zuen nagusiak bazkaltzen eman behar ziola errentadoreari San Tomas
|
egunez
. Lekukoen arabera, ugazaba gehienek betetzen zuten ohitura, guzti guztiak izaten ez ziren arren.
|
|
|
Urteberri
|
egunez
, urtarrilaren batean, goizean mezatara joaten ziren herritarrak. Horren ostean, umeak urtebarri batzen ateratzen ziren herriko aldea etxeetatik.
|
|
|
Eguerdian bazkari berezia egiten zen urteberri
|
egunez
. Orio azak ohikoak izaten ei ziren eta txerriaren arduraz ibiltzen ei ziren sasoi horretan.
|
|
|
Orio azak ohikoak izaten ei ziren eta txerriaren arduraz ibiltzen ei ziren sasoi horretan. Izan ere, Kontzepzio
|
egunez
txerria hil eta gero, Urteberri eguneko bazkarian solomoak eta ortuariekin prestatutako buzkantzak jatea ohitura izaten zen etxe askotan.
|
|
|
Udaberriko ekinozioaren ospakizunak, neguko solstiziotik berrogeigarren egunera hasten dira. Kandelario
|
egunez
, zezeilaren bian.
|
|
|
Kandelario
|
egunez
, zezeilaren bian, kandelak hartu eta elizara eroaten zituzten bedeinkatzera. Gero, etxea justurietatik babesteko isiotzen zituzten Kandelario egunez bedeinkatutako kandelak.
|
|
|
Kandelario egunez, zezeilaren bian, kandelak hartu eta elizara eroaten zituzten bedeinkatzera. Gero, etxea justurietatik babesteko isiotzen zituzten Kandelario
|
egunez
bedeinkatutako kandelak. Trumoiak gogor jotzerakoan pizten zituzten, eta Santa Barbarari laguntza eskatzen zioten.
|
|
|
Hileta, beila eta sepulturarako ere erabiltzen ziren Kandelario
|
egunez
bedeinkatutako kandelak.
|
|
|
Antzina, zezeilaren hiruan, jatabearrak Barrikara joaten ziren San Blas
|
egunez
. Oinez edo bizikletaz joaten ziren gehienak.
|
|
|
San Blas zintek eztarria jagoten duten sinestea egoten izan da, eta badago gaur egun ere. Zintak ipini eta gainean eroan behar dira bederatzi
|
egunez
; egunok igarota, zinta erre egiten zen.
|
|
|
Malbazuri gozokiak ere San Blas
|
egunez
bedeinkatzen ziren. Confitería Santiaguito dendan erosten zituzten gozokiok, Bilboko Santiago Katedralaren atzean.
|
|
|
Barrutiaren alokairu modura, askotan hutsik zegoen etxeren bat edo aldea etxearen alderdiren bat barruan hartzen zuena, gazta, artxoa eta dirua izaten ziren ordainsariak. Horregatik, San Jose
|
egunez
, ohikoa izaten zen artxoa jatea, egun horretara arte euren lurretan ibilitako artzainek ordain legez emandako artxoa jaten zuten eta. Artxoak jaiotzeko garaiaren amaiera adierazten du San Jose egunak.
|
|
|
Basaratoste
|
egunez
egiten zuten jatabearrek. Gazteen jaia izaten ei zen, neska mutil gazteek ospatzen zuten eta.
|
|
|
Basaratoste
|
egunez
txitxi burruntzia egiten zen, 2009.
|
|
|
Etxe gehienetan tostadak egiten ziren Aratoste
|
egunez
. Ogi eta arrautzez egiten zituzten tostadak, oliotan frijituta.
|
|
|
Eta ondorioz, arima purifikatzeko gorputzak sufritu egin behar du, zigorraren bidez. Bekatuak garbitzeko bidea sakrifizioa da. Beraz, berrogei
|
egunez
zigortzen da gorputza baraualdia eginaz, Pazko Domekarako arima garbi egon dadin.
|
|
|
" Erramu
|
egunez
zer egiten zan. Ordun erramu eron elixara ta berinketu, oin bere bai.
|
|
|
Eguen Guren
|
egunez
itsasora joaten ziren lapetan jatabearrak, Bariku Guren egunez bijilia egiteko. Lapa bila Basordara, Urbietara (Jatako eta Urizarmendiko urak batzen diren lekua izatetik datorkio izena) eta Portumetik behera Basobaltzera joaten ziren.
|
|
|
Eguen Guren egunez itsasora joaten ziren lapetan jatabearrak, Bariku Guren
|
egunez
bijilia egiteko. Lapa bila Basordara, Urbietara (Jatako eta Urizarmendiko urak batzen diren lekua izatetik datorkio izena) eta Portumetik behera Basobaltzera joaten ziren.
|
|
|
Elizaz Lemoizi dagozkion Jatabeko aldea etxeetako biztanleek, Eguen Guren
|
egunez
, esandako herrian egiten zen prozesioan parte hartzen zuten. Prozesioa kantuan egiten ei zuten, elizatik frontoiraino egiten zuten ibilbidea eta elizan amaitzen zen gero.
|
|
|
Eguen Guren
|
egunez
Jesusen azkeneko afaria eta mezaren ezarpena ospatzen da.
|
|
|
Bariku Guren
|
egunez
, herriko umeek, hamar urte ingurukoek, karrakak jotzen zituzten elizan, Judasi burua apurtzeko. Gerra aurretxoan, sakristauaren loba ei zen karrakaren jarraitzaile sutsuenetarikoa.
|
|
|
Ugari agertzen ei ziren, egun horretan okelarik ezin jan zitekeela eta. Prozesioa ere egiten ei zen Bariku Guren
|
egunez
.
|
|
|
Ezpabere, lohikeri asko sartzen ei da, errotaren funtzionamenduari kalte egin eta garbiketa behar nekagarriak sortzen dira. Halakoetan, Patxitok gurago izaten du konportak itxi eta beste egunen batean gau eta
|
egunez
behar egin.
|
|
|
San Lorentzo
|
egunez
, abuztuaren hamarrean, zaldieta asto lasterketak egiten izan dira Jataben aspalditik. Zaldi lasterketa, batez ere, ospetsua ei zen.
|
|
|
San Lorentzo
|
egunez
, herriko jaiegun nagusian, dantzatzen zuten. Aurreskua dantzatzen zuten mutilekin batera euren dantzak egiten zituzten gorulariek ere, andreek egiten zuten dantza.
|
|
|
Jota eta arinekoaren kasuan, antzinako berriak daude, eta gizarteratze mailarekin eta zabalpen geografikoarekin ez dago zalantzarako lekurik. Horri gehitu behar genioke, San Lorentzo
|
egunez
Silbestre Elezkano Txilibrin jotalari eta albokari ezaguna izaten zela, berariaz Herriko Etxeak kontratatuta. Aurreskuari dagokionez, ostera, herri literaturak ematen digu argibidea.
|
|
|
Txilibrin albokaria San Lorentzo
|
egunez
izaten zen, baina badirudi dantzari modura nabarmentzen zela gehiago Jataben.
|
|
|
Olgeta batzuk urteko edozein sasoitan egiteko modukoak ziren arren, beste batzuk urtaro jakin batekoak ziren. Esaterako, karrakak hartu eta Judari burua apurtzea Bariku Guren
|
egunez
bakarrik egiten zen olgeta sinbolikoa zen. Urtaro eta egutegiari estuki loturik zegoen.
|
|
|
Leku horietako Ama Birjina eta Santuei, gaitzak osatzeko gaitasuna egotzi die herritarrek antzina antzinatik. Bertako urek gaitasun magikoak dituzte sarritan, eta data jakin batzuetan, Doniane
|
egunez
(San Juan) eguzkia irten aurretik, esaterako, leku horien indar osagarria biderkatu egiten da. Horien artean jatabearrentzat garrantzitsuenak izan direnak aztertuko ditugu ondoren.
|
|
|
Gaztelugatxera joaten ziren San Juan
|
egunez
, eguzkia irteten ikusteko, eduki gura eta ezin zituztenak. Erromesaldi berezi horri zin opariak gehitzen zizkioten sarri, antzutasunaren aurkako kasuan, sein jaioberrientzako arropatxoak uzten zituzten santutegian bertan.
|
|
|
Bertan saldu eta erosten zen ganadua. Santiago
|
egunez
feria nagusia egoten zen Basurton. Basurton idi parea eta zaldi arraza ezberdinak erosi eta Jatabera oinez ekartzea gomutan dutela batu dugu.
|
|
|
Martiaren 25ean, Andra Mari Martiko egunean ospatzen zen feria itzela. Domi Santuru
|
egunez
ere feria egiten zen Begoñan. Feria ospetsua zen ganadu asko eroaten zelako bertara.
|
|
|
San Isidro
|
egunez
, maiatzaren hamabostean, kooperatiba kide ziren gizonezkoek bazkaria egiten zuten. Eta bazkalostean sororako erreminten zozketa egin ohi zuten.
|
|
|
Berez, eta lekuko gehienen iritzian, San Juan
|
egunez
bedeinkatzen dira soroak. Baina aipagarria da maiatz inguruan egiten zen soroen eta uzten bedeinkapena.
|
|
|
Gutxi saltzen zela eta Jatabeko kooperatiba itxi zenean, Mungiakoan eman zuten izena baserritar gehienek. Ordutik, San Isidro
|
egunez
Mungiara joaten izan dira. Goizean kooperatiba edo sindikatura joan eta zozketarako zenbakia hartzen zuten.
|
|
|
Asentsio
|
egunez
jaunartzea egiten zuten herriko umeek.
|
|
|
Gorpuzti
|
egunez
prozesioa egiten zen. Prozesio buru Asentsio egunez jaunartzea egindako umeak joan ohi ziren.
|
|
|
Gorpuzti egunez prozesioa egiten zen. Prozesio buru Asentsio
|
egunez
jaunartzea egindako umeak joan ohi ziren. Umeok arrosa petaloak eroaten zituzten otzaretan, eta abadeak agintzen zienean, Santisimoari botatzen zizkioten, prozesioan zehar.
|
|
|
Umeok arrosa petaloak eroaten zituzten otzaretan, eta abadeak agintzen zienean, Santisimoari botatzen zizkioten, prozesioan zehar. Santisimoa esaten diote lekukoek, Gorpuzti
|
egunez
, prozesioan Kustodia izeneko edukiontzi eta guzti ateratzen den Gure Jauneri. Santisimoa paliopean eroaten zuten Gorpuzti egunez, hau da, zortzi morroik, euren borondatez, zortzi makilen bidez eusten zioten estalki santuaren azpian eroaten zuten Kustodia.
|
|
|
Santisimoa esaten diote lekukoek, Gorpuzti egunez, prozesioan Kustodia izeneko edukiontzi eta guzti ateratzen den Gure Jauneri. Santisimoa paliopean eroaten zuten Gorpuzti
|
egunez
, hau da, zortzi morroik, euren borondatez, zortzi makilen bidez eusten zioten estalki santuaren azpian eroaten zuten Kustodia.
|
|
|
San Antonio
|
egunez
, bagilaren hamahiruan, Urkiolan izaten da jai nagusia, eta akabuko urteetan, autobusak eta garraiobide berrien laguntzaz, herritar taldeak hurbiltzen dira. Nobio eta nobia egiteko bertako harriari bueltak eman behar zaizkiola eta neskazahar eta mutilzaharrak eskean doazela gauza jakina da lekukoen artean.
|
|
|
San Antonio da abereen santu jagolea. San Antonio
|
egunez
, antzina, herriko ganadu guztiak eroaten zituzten San Lorentzo eliza, Marurizarreko harlandua, Sabinone etxekoa eta Markaidetatik datorren bideko gurutzeen artean dagoen hariztira. Harizti hori landamina zen, iñok kasu in bako bedarra, eta landaminak leku bereziak ziren gizarte tradizionalean.
|
|
|
Ohituraren beste aldaera bat ere batu dugu. Izan ere, San Antonio
|
egunez
, eguerdiko hamabietarako, abereak etxe aurreko soroetara atera eta albateak irekitzen zituzten. Horretara, aurreko adibideetan legez, ganaduak bedeinkatuta geratzen ziren.
|
|
|
Lizarra soroan, San Juan
|
egunez
, 2008.
|
|
|
Jubilatuen hamaiketakoa San Lorentzo
|
egunez
, c. 1978 Atzean agertzen direnak:
|
|
|
San Lorentzo
|
egunez
meza nagusia izaten zen lehenengo ohikunde garrantzitsua. Goizeko hamaiketan hasi ohi zen.
|
|
|
Hain zuzen ere, eta izen bereko mendian, hasieran, eta eliza ondoan, erauzia izan arte, egondako ermitaren akorduari esker irauten du jaiak gaur egun ere. Santa Kurtze
|
egunez
egiten ziren idi proben gaineko informazioa, astialdiari dagokion atalean azalduta dago.
|
|
|
Meza egiten zen Santa Kurtze
|
egunez
, eta erritu horren bidez egunero kanpaiak doblatzeari uzten zioten. Siesta egiteko sasoia amaitzen zen.
|
|
|
Dena dela, lekukoen arabera, hogeigarren gizaldiaren erdialdetik aurrera etxe askotan ospatu ere ez zen egiten Santa Kurtze eguna. Baina ospatzen jarraitzen zuten etxeetan, San Lorentzo
|
egunez
elikaduraren inguruan egiten ziren hainbat ohitura mantentzen zituzten. Esaterako, Santa Kurtzeetan gari urun edo irinez egindako ogia prestatzen zuten.
|
|
|
Erromeria goizetik amaitzen zenez, gazteak herritik zehar zabaltzen ziren gero. Mahats parrak zeuzkaten etxeetan guardian egoten ei ziren iraileko Santa Kurtze
|
egunez
. Mahatsak sasoi ederrean egoten ziren eta neska mutil gazteek ostu ez zitzaten egiten ziren guardiak.
|
|
|
Horixe egiten zuten, neurri batean, hogeigarren gizaldian iraileko Santa Kurtze
|
egunez
herritarrek. XIX. gizalditik, lekukoen aitita amamak izango ziren azken belaunaldia ziurrenik, antzinako jaiaren entzutea heldu zaigu.
|
|
|
Negu gordinean etortzen ziren, barrualdeko elurretatik ihesi, itsasertzeko belar goxoaren bila. Eta San Jose
|
egunez
barrualderantz abiatzen ziren berriro.
|
|
|
Ibarrekoek, eta baita Gatika eta Laukizetik Jatako bordetara joaten ziren artzainek ere, ardiengana
|
egunez
joan eta gauerako etxera jaisten ziren.
|
|
|
Erramu edo ereinotzak etxearen babesle moduan indar handia eduki du Euskal Herriaren luze zabalean, eguzki lorearekin batera. Erramu
|
egunez
, Aste Santuaren aurreko domekan, etxe ingurutik hartu erramua eta elizara eroaten zuten bedeinkatzera. Horren ostean etxeko atean, suetean, geletan ipintzen zuten etxea gaitzetatik eta jeinu gaiztoengandik babes zezan.
|
|
|
Trugoia entzuten zenean, trugonadea zegoenean, Kandelario
|
egunez
bedeinkatutako kandela hartu, musu eman eta suetean piztu egiten zuen etxeko ugazabandreak. Berari zegokion inusturiaren aurkako erritua zuzentzea.
|