|
2000
|
|
|
Udalbiltzaz gain, sei lurraldeen batzar bat ere behar dugu. Hau, hasteko,
|
egun
dauden hautetsiekin osa daiteke eta hortik bideratu behar da Euskal Herri osoa hartuko lukeen marko instituzionala.
|
|
|
Autonomia estatutua zeukalarik, 1981ean Asturieraren Akademia sortu zuen Asturiesko Printzerriak, eta hori da
|
egun
dagoen instituzio arauemaile bakarra. Onarpena handia bada ere, erdialdeko dialektoetan oinarritutako asturiera batua darabil, Asturiesko hiztunen% 80k hizkera hori baitaukate.
|
|
|
Proportzionaltasuna, alegia, arauketa edota interbentzioa helburura egokitua izatea. Honek, funtsean, arauak eta interbentzio publikoak mugatu etagaur
|
egun
dauden mailan gordetzera joko dela esan nahi du, alegia, dagoeneko ezarritako tresnak lortu nahi diren interes orokorra bideratzeko nahikoak direla kontsideratzen dela. Zentzu honetan, autorregulazioa bultzatzera joko da, bai Estatuen zein Europako Batasunaren mailetan, betierezainduz, horrek ez duela ekarriko kudeatzaile nagusiek kudeatzaile txikiagoei beren interesen araberako joko arauak inposatzea.
|
|
|
Batzar horren helburuak hauexek izan lirateke: prozesu hori bururainoeramatea eta Euskal Herriarentzat zein euskal herritar sentitzen diren guztientzatmarko berri bat diseinatzea, kontuan hartuz bai Udalbiltza, bai HerrialdeenGanbera, baita egon daitezkeen eta gaur
|
egun
dauden beste erakundeak, hauek erezeregin bat bete dutelako?, eta baita eragile politiko, sozial eta sindikalakere, denen artean eta ahalik eta parte hartze zabalenarekin marko berri hori eraikitzeko.
|
|
|
Alde honetatik, aipagarriak dira euskararekiko eta euskaraz doktoregotesiak egiteko 1992 eta 1993 urteetan Eusko Jaurlaritzako Hizkuntz PolitikarakoIdazkariak sorturiko bekak, horien laguntzaz zenbait tesi interesgarri egin direlakoeta egiten ari direlako; baina, zoritxarrez, bi urtetan zehar bakarrik iraun zueniniziatiba izan zen hori. Zentzu honetan, paradoxikoa dirudi, Euskal Herriandauden unibertsitate handietan gertatzen denarekin konparatuz gero, UEU barruanbultzatu eta/ edo bideratu direla gaur
|
egunean
dauden euskararekiko euskarazegindako zenbait ikerketa, hala nola, lehen aipatutako Txillardegik eta bestebatzuek euskararen erabilerari buruz eginiko ikerketak, edo baita horrenaipagarria den lau urtetik lau urtera euskararen kale erabileraren neurketarenikerketa aurrera eramatea ere (dagoeneko, hiru jasoketa aztertu edo aztertzen aridirelarik).
|
|
|
Mende honetan gauzak erabat aldatuz joan dira, eta gaur
|
egun
dauden 14.000 behietatik, esne behiak dira nagusi. Hasiera baten frisona, schiwtz eta limousine arrazak inportatu baziren ere, denborarekin frisona arraza, esne gehiena ematen duena alegia, zeharo nagusitu zen, eta gaur egun, Karrantzako ekonomia esne salmentan oinarrituta dago.
|
|
|
Horrela, gero eta gehiago dira turismotik irabaziak ateratzen dituzten karrantzarrak. Baina haranean turismoa bultzatu nahi bada, azpiegitura egokiak garatu dira, gaur
|
egun
daudenak ez baitira nahikoak; ostatu zein jantoki gutxi daude eta tren eta autobus gutxi dira Bilbotik edo Kantabriatik egunero Karrantzara iristen direnak.
|
|
|
Esan beharrik ez dago, definizio honek ez duela arazoa asko argitzen; baina, eta hori litzateke bere asmoa, egon diren eta gaur
|
egun
dauden nazioari buruzko definizioen zerrenda amaigabearen eta inguruko nahasketaren isla den neurrian, gaiaren zailtasunera gerturatzeko gonbidapena luzatzen digu. Horrela, nazioari eta nazionalismoari dagokien gaiari heldu nahi izanez gero, ikertzaileak ezin dio errealitateari uko egin:
|
|
|
Eta, horrela,
|
egunetan
egon nintzen anaiarekin hitzik egin gabe, haserre, zeren ez baitzegoen haserre hura gozatzerik ez ematzerik... eta zeren senda baitai tezke zauri ezpatazkoak, baina nekez mihizkoak, nola izan baitziren anaiak neuri eraginak. Eta, ahal nuenean, aita Bartolomeren eta osaba Joanikoten eskolen ondotik, Pedro Huizirenganat joaiten nintzen, zeina, santa Klararen koadroa pintatu ondoren, kaperako freskoa pintatzen ari baitzen; edo, noizik behin, bakarrik joaiten nintzen paseatzerat, jaun Marcelekin ikasi nituen Virgilioren edo bertze poeta handien hitzetarik Elbiraren edertasunarekin amets egiterat.
|
|
|
Zeren halaxe ere mintzatu baitzen Bernat Etxepare bere gartzelaldiaz: ene untsa eginak ere orai oro gaitz dira, eta zeren halakoa baitzen Ocomotoko presondegia, oihanaren erdian Cumanátik lauzpabortz bat
|
egunetarat
zegoena, nondik ezin bainuen deus onik iguriki...!
|
|
|
Azken dokumentua, kudeaketa deszentralizatzeko (edo mailakako kudeaketarako) proposamen arrazoitua da.
|
Egun
dagoen kontrol tartea zatikatu beharra dago, ez baitu biderik ematen liburutegian gertatzen denaren jarraipena egiteko, eta zerbitzu zentraletan pilaketa eragiten baitu; hortaz, zatiketa horretarako, Nafarroan Liburutegien Kudeaketarako bost barruti eratzea proposatu da, koordinatzaile bana buru dutela. Barrutien mugak konbentzioz ezarri dira, merindade historikoak errespetatu eta barruti bakoitzean dagoen liburutegi kopurua orekatzen saiatzen den irizpide bat erabiliz.
|
|
|
langileak kontratatzeko prest zeuden udalek Liburutegi Publikoa irekitzeko aukera zuten, Sareko Liburutegien onura guztiekin. Eta hala, Nafarroan gaur
|
egun
dauden 84 liburutegi horietatik 22 itunduak dira, hau da, Udaleko langileak dituzte. Horrez gain, kontuan hartzen badugu, plangintza eza dela-eta, liburutegien ia laurdena 1.500 biztanletik beheitiko herrietan dagoela, egoeraren konplexutasunaz ohartuko gara.
|
|
|
Ondoren, eliza bateko kriptara eramateko modua egin zuten lagunek. Hogeita lau
|
egunez
egon zen kripta hartan, beste inora ezinik. Hilabete baten buruan lortu nuen Donostiako Polloen hobiratzea.
|
|
2001
|
|
|
Helburuak finkatu behar dira, lehenik, eta horiek aurrera eramateko tresnak ipini gero. Jaurlaritza aspalditik oso beharrezkoak diren tresnak sortzeko ari da lanean,
|
egun
dagoen sareari erantzuteko. Baina horren gainetik, gidaritza orokor bat egingo duen erakundea behar da.
|
|
|
Baina gaur egun, langabetuak ez ezik, badago sektore bat lan eginaz pobretzen ari dena, orain dela 50 urte bezala. Gaur
|
egun
badago sektore bat bederatzi eta hamar ordu lan egiten duena eta horrekin ez zaio nahiko egungo estatusari heltzeko. Sektore horietan badago aldatzeko gogoa eta gainera ikusten da egin diren adierazpen xumeetan:
|
|
|
Edozein kasutan, orain garrantzitsuena da ziklo berri bat ireki dela, aurrekoaren eta geroaren arteko marra dagoeneko zeharkatu dela, maiatzaren 13ko amildegia. Dagoeneko hurrengo
|
egunaz bestalde
gaude eta aurretik etapa berri bat dugu, aukeraz beteta eta lehengo oztopoetatik asko gabe. Gasteizen gobernu bat izango da gehiengo nahikorekin eta beraz egonkortasun handiagoz.
|
|
|
Etxea lantoki bihurtu duten gidoilariak ere badaude,
|
egun
dauden abantailekin, idatzitako gidoiak posta elektronikoz bidaltzen dituztenak. Albaren aburuz, egun telebistarako egiten den lana esportatzea ezinezkoa da, kalitate falta nabarmena dagoelako.
|
|
|
R.M. Azkue, Luis Eleizalde, Julio Urkijo eta Arturo Kanpion. Handik gutirat, 1919an, euskaltzain kopurua hamabi izanen zela idatzi zuten, hots,
|
egun
dagoen multzo erdia. Lekeitiarraren zuzendaritzapean honako hauek ziren lehenengo hamabi euskaltzain osoak:
|
|
|
Gaur
|
egun
dauden pinturak erabiliz, ez da ohiko kontua etxea gauez hutsik utzi behar izatea, lanaren antolamenduak hainbat gela libre edukitzea ahalbideratzen diolako langileari.
|
|
|
|
Egunean
egotea zaila da eta, batzuetan, haurrek eurek eskatuko dituzte modan jartzen diren izenburu eta bildumak.
|
|
|
–Giza askatasuna? gaiari buruz gaur
|
egun
dagoen literaturazientifikoa luzea da, horri buruzko eztabaida baita egungo zientzia modernoaeraikitzerakoan landutakoen artean bat (adibidez, Chomsky-ren eta Skinner enarteko eztabaida famatua,, giza askatasuna eta giza dignitate, aren inguruan; Azurmendi, 1987), postmodernismoarekin berpiztua ikusi den eztabaida alegia, gaur arte bizirik mantentzen dena. Orain arte determinazioa/ askatasunaren arteanedo derrigorrezkoa/ aukerazkoaren artean dauden mugak eta erlazioak ondoen aztertu, azaldu eta ulertu dituen diziplina psikologia soziala da, edo psikosoziolinguistika, hizkuntza gaiari aplikatuz gero.
|
|
|
pintore famatua zen, are famatuagoa XXI. mendean. Baina koadroa ganorarik gabe egin zuen, zazpi
|
egunez
egon zelako beherakoak jota, edo seme bat hartu ziotelako gerrarako. Eta orain Kultur Ministerioak erosi du koadroa –telebistak esan du:
|
|
|
Eta izozkailuan 117
|
egun
egondako legatza jaten ari zen bitartean, hitz epelak entzun zituen Rosariok goiko pisuan, eta pare bat barre; eztabaida sutsua gero, barre algarak, hitz ozen ozena lantzean behin, algara gehiago. Eta Rosariok bigarren mazapana ahoan zuenean, gitarra entzun zen, eta kanta epelak lehenengo, biziagoak hurrena eta laster kantu lizunak, gustu txarrekoak, antiklerikalak.
|
|
|
Oraingoan Hassan era. Hango plazan
|
egunetan
egon zen, jateko diru eskatuz. Inork dirurik ematen ez, ordea, eta bera bere kabuz itzuli zen etxera.
|
|
|
Gorakpurren berrikitan horietako sadhu bat hil zen. Lurrazpian hamar
|
egunez
egoteko asmoa baldin bazuen, luzetxoago egon behar izan zuen.
|
|
|
Baina, beraien arteko uztarketa, orain arte, porrota izan da, eta XXI. mendeko erronka nagusienetariko bat da berau, grabitate kuantikoa hain zuzen ere. Bi teoria horiek uztartu arte, ezin izango da unibertsoaren jatorriari buruzko deskribapen koherentea egin, nahiz eta
|
egun
dauden datuen arabera, unibertsoa tenperatura handiko espazioko burbuila batetik sortu zen. Tenperatura horrek nahikoa izan behar zuen, burbuila zabaltzen joan ahala, izar guztien masa galaxietan sortzeko eta unibertsoa zabaltzen mantentzeko.
|
|
|
Euskarari buruzko historia sozialaren tesi nagusia ezagutzen dugu: historiak justizia egin dio euskarari, eta
|
egun
dagokion lekuan dago egon. Gaztelaniaz esan ohi den bezala, hizkuntzen arteko paperak banatuta daude.
|
|
2002
|
|
|
XL Iruñea eta Gasteizko graffitilariek osatzen dute; SG, berriz, Espainia mailakoa da, Gasteiz, Burgos, Santander eta Madrileko «idazle»ek osatzen baitute. Azken honetako partaidea da «Boni M» eta bere ustez aipatu taldeak dira gaur
|
egun
dauden hoberenetakoak.
|
|
|
M. Zuluaga. Orduan, esan dezagun, egunez
|
egun
badagoela legeen izenean garatzen diren gero eta injustizia gehiago. Eta, orduan, boikota, dogma bihurtu gabe, desobedientzia zibil bezala jo daiteke.
|
|
|
Bordeleko Victor Segalen Unibertsitateko Soziologia doktore eta Paueko Unibertsitatean Historian lizentziatua den Eguzki Urteagak Dakit argilatxearen bidez plazaratu duen «Les militans etudiants» ikerketaren helburu nagusia, Frantzian eta batik bat Bordelen gaur
|
egun
dauden ikasle erakundeen nondik norakoak aztertzea izan da. Izan ere, aldaketa handiak jasan dituzte Aljeriako gerra eta 68ko Maiatza garaian unibertsitatean entzute handia izandako erakunde horiek, eta gaur egun mutazio baten ondorioei aurre egin beharrean aurkitzen ditu ikerlariak.
|
|
|
Ez da gutxi. Baina orain hori josi egin behar da gaur
|
egun
dagoenarekin (Foru Diputazioekin eta Eusko Jaurlaritzarekin, hogei urteotako etenarekin, alderdiekin...), eta tirabira horrek txinpartak aterako ditu luzaz.
|
|
|
Horretarako, herriarekiko harremanak oso garrantzitsuak ziren.
|
Egun
badago Arantzazun eske hori nola egin behar den zehazten duen liburu bat, 1750ekoa. Bertan azaltzen da urte osoan non eta zer eskatu behar zen.
|
|
|
Garai batean hemen hasi omen ziren hormak eraikitzen, baina egunez egindako lana gauez desagertzen omen zen eta hurrengo egunean berritatik hasi behar! Ermita gaur
|
egun
dagoen tokian agertzen omen zen Malaunen eraikitakoa. Beraz, ongi argi zegoen non behar zuen trinitate ermita, kaxkoan.
|
|
|
Eguraldiari buruzko esaeretan badago alor bat santuen
|
egunei
dagokiena. Horiek mugarri gisa jarritakoak dira.
|
|
|
Lehen zikloan halabeharrezko kreditu guztiak (152), bigarren zikloan halabeharrezko 55 kreditu eta 12 hautazko kreditu euskaraz eskaintzea proposatzen du II. Plangintzak. Ikasketa plan berria ezartzen denerako, fakultateko euskararako dekanordetzaren aurreikuspenaren arabera, halabeharrezko 132 kreditu (125 lehen zikloan eta 8 bigarrenean) eta hautazko 12 kreditu eskaini ahal izangodira euskaraz gaur
|
egun
dauden giza baliabideekin. Egoera hori abiapuntU modurahartuta, datozen hiru urteetarako halabeharrezko kreditu guztiak(. Egonaldiak, irakasgaiari dagozkion 15ak izan ezik) euskalduntzea da fakultatearen helburua, kreditu kopururik handiena duten irakasgaiei lehentasuna emanez.
|
|
|
Seguruenik, hainbat formazio saiotan ere aritu gara eta elementu eta portaera berriak integratuz joan gara gureeguneroko jardunean. Alabaina, kezkak hor jarraitzen du, eta hor segituko du, ezbaitago modurik
|
egunean
egoteko, nork bere formazioa etengabe elikatuz ez bada.Eta horretarako biderik erosoena autonomia da: ikasten ikastea.
|
|
|
2.3 Ikusten den bezala, auzi batzuek eta besteak, azken batean, ildo berekoakdira, kezka ezberdinak jasotzen dituzten arren. Eta erakusten dute gaur
|
egun
dagoen batasunik eza. Batasun falta horren ondorioz, nahiko egoera nahasia bizi dugu gaur egun:
|
|
|
Azken hamarkadan emaniko jazoerek, ordea, gizarte mugimendu berrien helburuak bestelakoak zirela eta direla erakusten dute. Inork dezepziorik har ez dezan, beraz, baliteke (momentuz behintzat) euren helburua alderdi politiko gardenak lortzea dela uste izatea, gaur
|
egun
daudenak txukuntzea edo Ibarra-k (1995) dioen moduan, ametsetako alderdi politikoak, lortzea.
|
|
|
Donostiako Radio San Sebastián desmuntatu eta tresneria Debara eraman zuen Jaurlaritzak, bertan hamar
|
egun
egon ondoren, Getxoko Galeako Golf klubera eraman eta Euzkadi Irratia izena eman zioten (Arrieta eta Rodríguez, 1995: 7).
|
|
|
Brundisi, n 13 garren
|
egunean
egon nintzan, M. Leni Flako gizon bikaiñaren etxean. Nigaitik bere ondasunai ta erritar biziari jaramonik egin barik, lege gogor a gorabera, arrotz eta adizkidetzat artu ninduan.
|
|
|
Erakundearen beraren arabera, 2030 urtera arte, ureztalurren ekoizpena %80 baino gehiago handituko da, garatzeko bidean dauden herrialdeetako elikagaien etorkizuneko eskaerari aurre egiteko. Louise Fresoren arabera, igoera hori ezin izango da inoiz lortu ur kontsumoa proportzio berean handituz, gaur
|
egun
dauden baliabideak kontuan hartuta. Ikerketa sustatzea Garapen bidean dauden herrialdeentzako kezka hutsa izan beharrean, Italiako eskualde batzuetako lehorteak agerian utzi du eremu horretan etorkizun hurbilerako alternatibak bilatu behar direla.
|
|
|
Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) atzo jakinarazi zuen gaixotasun mentalen asistentzian gaur
|
egun
dauden akatsez. Hori dela eta, nazioarteko agintari nazionalei osasun mentalari eskainitako baliabideak gehitu eta hobetzeko neurriak hartzeko eta zentro psikiatriko publikoei laguntzeko eskatu zien.
|
|
|
Ildo horretatik, ez da baztertzen “ikerketa honetan parte hartzen duten zentroetako batzuk, egoki irizten badiote, erabiltzen hastea, guk Vélez Málagan eta Malagan egingo dugun bezala”, dio Oscar Fernándezek. “Sei edo zortzi hilabetean mapa berri bat izango dugulakoan gaude, Espainian gaur
|
egun
dauden esklerosi anizkoitzeko kasuak benetan jakiteko, gaur egun ezagutzen direnak baino ia seguruagoak baitira”. Ikerketaren muinean, gaixotasun horren enigma handia izaten jarraitzen du, gaixotasunaren jatorria:
|
|
|
Estrasburgoko Parlamentuan ordezkatutako talde politiko guztiek nabarmendu zuten EBko Espainiaren egungo lehendakaritzak eta Batzordeak emandako bultzadari esker Esparru Programa behin betiko onartu dela. “Egutegi hori betez gero, Esparru Programa aurreikusitako egunean hasi ahal izango da, eta behar adina denboraz,
|
egun
dagoen programa finantzatzeko desfaserik izan ez dadin eta programak abian jartzean atzerapenik gerta ez dadin”, adierazi zuen atzo Zientzia Ministerioak. Estrasburgon, Zientzia Politikarako Estatu idazkariak, Ramón Marimonek, adierazi zuen lehen aldiz betetzen direla Ikerketako Esparru Programa bat onartzeko epeak, eta, hala, Euroganbararekin bateratzeko prozesua saihesten dela.
|
|
|
Segurtasun Nuklearreko Kontseiluko (CSN) lehendakariak, María Teresa Estevan Boleak, atzo jakinarazi zuen Senatuan Espainiak ez duela beteko klima aldaketari buruzko Kiotoko Protokoloa, eta ez duela lortuko 2010ean energia berriztagarriek sortutako oinarrizko energiaren %12 Segurtasun nuklearreko arduradunak esan zuen hamarkada honetan Espainian gaur
|
egun
dauden bederatzi talde eta zazpi erreaktore nuklearrek lanean jarraituko dutela. CSNren arduradunaren arabera, “herrialde batek ere ezin du Kiotoko Protokoloa bete, Alemaniak izan ezik”.
|
|
|
Eremu erabilgarriak eta beharrezkoak Ikerketak ondorio beldurgarriak lortu zituen gizakiak Naturak azken 40 urteetan izan zuen eskaera planetaren gaitasun bioproduktiboarekin konparatzean. Balioespen horiek egin ahal izateko, zientzialariek kalkulatu zuten, lehenik eta behin, elikagaiak landatzeko mundu osoko eremuak, abeltzaintzarako erabiltzen zirenak, zura lortzeko, zura lortzeko, oinarrizko azpiegituretarako (etxebizitza, garraioa, industria, energia instalazioak…) eta gaur
|
egun
dagoen estalki berdea (etxebizitza, garraioa, industria, energia instalazioak…), atmosfera berotzen duen karbono dioxidoa harrapatzeko. Planetan eskura dauden arloak kalkulatu ondoren, talde honek zenbatetsi zuen benetan beharrezkoak direla munduko ekonomiaren zutabe handiak osatzen dituzten jarduera horietako bakoitzean giza eskariari modu jasangarrian aurre egiteko.
|
|
|
Bestalde, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko Legearen 6.3 artikuluak “onorosotasun presuntzioa” ezartzen duenez, Ogasunak uste du zenbateko guztia interesen truke ematen dela. Zenbateko hori zenbatekoa den ez dakienean, zergaldiko azken
|
egunari
dagokion diruaren legezko interes tasarekin bat datorrela suposatzen du, eta horren arabera egiten ditu kalkuluak, mailegua egiten duen pertsonak diru sarrera horiek jaso eta, beraz, ordaindu behar dituela onartuz. Egoera horiek saihesteko, adituek partikularren arteko maileguetan parte hartzen duten alderdiei gomendatzen diete eragiketa hori erregistratzeko.
|
|
|
Maiztasun txikiko erradiazioek ez lukete materiaren egitura molekularra aldatzeko adinako energiarik izango. Horregatik, antenen instalazioan gaur
|
egun
dagoen geldialdirako irtenbidea aipatutako araudia aplikatzea besterik ez litzateke izango, udalek eta autonomia erkidegoek emandako xedapen ugarien gainetik. Araudi bakarra Atzo adierazi zen Zientzia eta Teknologia Ministerioa, eta horrek esan zuen ez duela zentzurik udalek hainbeste neurri hartzea, araudiak betetzen badituzte osasunerako arriskutsuak ez diren instalazioekin.
|
|
|
Horrek esan nahi du datorren urtetik aurrera kontsumitzaileek askatasunez aukeratu ahal izango dutela konpainia hornitzailea. Ministerioak komunikatu batean jakinarazi zuenez, etapa berriak araudia egokitzea eskatzen du, kontsumitzaileak merkatuan sartzea errazteko, hala nola, kontratazio prozedurei edo gaur
|
egun
dauden neurri baldintzei dagokienez, eta, horrela, ahalik eta kosturik txikienean bermatu behar da segurtasuna. Liberalizazioa aurrera atera ahal izateko, Rodrigo Rato zuzentzen duen Sailak Energiaren Batzorde Nazionalak (CNE) hainbat lan-talderi buruz egindako txostenak lantzen ditu:
|
|
|
Haragia jaten du. Emea 60
|
egun
egoten da ernari, eta 5 ume egiten ditu.
|
|
|
Emea 58 egunetik 65
|
egunera
egoten da ernari. Ume egin baino lehenago habia preparatzen du.
|
|
|
Hori da bigarrena, aitzinekoaren segida. Goizean goiz jaikirik, ez da pegarra hartu beharrik irratia piztu eta euskara entzuteko
|
egunari
dagozkion lehenbiziko orduko berriak ematen ari dela. Hori pentsaezina zen gure garaian, orain dela hogeita hamar urte, hain segur ere historia kontua zuretako.
|
|
|
Bestalde, unibertsitateaz gain, bestelako tokietan ere beharrezkoak dira ikertzaileak, doktore mailakoak, gainera. Oso gutxi dira Euskal Herriko enpresetan
|
egun
dauden doktoreak, eta ondorio kaltegarriak ditu horrek. Izan ere, enpresetan lan egiten duten doktoreen kopurua hartzen da herrienzientzi eta teknologi garapenaren adierazletzat; ez dut uste hori zentzugabekeria denik.
|
|
|
Ezinbestekoa ote erakunde unibe rtsitariobe rri bat sortzea? Edo aski litzateke gaur
|
egun
daudenetan euskara bultzatzea eta, beraien ondoan bestelako satelite batzuk (Euskaltzaindia, Eusko Ikaskuntza, UEU, Arantzadi, Elhuyar, Jakin, eta abar eta abar) sendotzea. Euskara erakunde berezi batzuetan gotortu behar da, edo guztietan zabaldu?
|
|
|
Hemen ez da, baina, dena bukatzen: Panoptikoaren printzipioak izugarri erraztuko du epaile eta magistratuen lana; espetxeetan, horiek gaur
|
egun
dauden egoeran egonda, nazka handienaz egin behar izaten baitituzte haiek garbitasun, gustu eta dotorezia handienez egin lituzketen lanak. Gaur artean ezagutu izan ditugun plan onenetan ere epaile bakarrak banan banan ikusi behar izaten zituen auskalo zenbat gelaxkatan banaturik zeuden presoak, haietako bakoitzarekin egon behar izaten zuen eta bakoitzari galdeketa bera errepikatu behar izaten zion; egun bakar bat ehunka presorekiko lanak egin ahal izateko.
|
|
|
|
Egun
badaude
|
|
2003
|
|
|
Jon Aranok, Gontzal Agotek eta Daniel Martiartuk honako artikulua idatzi zuten euskarazko argitarapenekiko
|
egun
dauden hainbat jarrera kritikatuz. Testua «Gara»n argitaratu zen lehengo astean:
|
|
|
«Eskolak euskaldundu behar du» lelopean azkenaldian egindako mobilizazioak, A eredua kentzeko asmoz Nafarroako Gobernuan eta Eusko Jaurlaritzan aurkeztu nahi dituzten mozioak eta Nafarroako Ikastolen Elkarteak eta Sortzen Ikasbatuazek ereduan matrikulatzeko egindako eskariak ez dira gertakari hutsak, nahi eta ideia batzuen adierazle dira. Batetik, hiru administrazioetan haurrak euskalduntzen dituen eredu bakarra eredua dela eta bestetik,
|
egun
dauden ereduak zalantzan daudela adierazten dute. Eta haiek berraztertzeko eskaera bat somatzen da.
|
|
|
Horixe izango da Eukal Herriko Ikastolen Konfederazioak Gasteizko Europa jauregian, maiatzaren 14tik 16ra egingo dituen X. jardunaldi pedagogikoen gai eta ardatza. Azkenaldian usu aipatzen den ikasleen ahozko adierazmen eskasa hobetzea helburu, Europako adituen hitzaldiak, eredu teoriko praktikoen azalpenak eta
|
egun
dauden oztopo, zailtasun eta aukeren gaineko hausnarketak izango dira hiru egunetan zehar.
|
|
|
Izan ere, Ibarretxe Lehendakariak datorren irailean bere proposamenaren urrats garrantzitsua den testu artikulatua aurkezten duenean, Euskal Autonomia Erkidegoaren egitura instituzionalaren eraldaketa sakona jarriko baita martxan, eta Madrilen
|
egun
dagoen giroa ikusita, ez dute horrelakorik ametituko.
|
|
|
Eta iragarpen ofizialaren ondoren, kasurik onenean urtebetera sortuko litzateke IPE, Brissonen esanetan.
|
Egun
dauden egiturak eta esperientziak baliatu liratekeela adierazi du Brissonek eta Hizkuntza Kontseilua IPEren baitako izan ez arren, aholkularitza funtzioa bete lukeela hark. Bestalde, Hizkuntza Kontseiluak lehendakari berria hautatu du:
|
|
|
Sei
|
egun
egon zan heriotzaren besoetan, eta azkenean, berez sendatu zan.
|
|
|
Kanpora irten eta etxetik kanpo hainbat
|
egunez
egon behar baduzu, segurtatu landareek behar beste ur izango dutela.
|
|
|
Alduden ere, 1923ko maiatzaren 13an, oroitarri ederra estreinatu zen, gerlari ihes egin ez zioten 40 soldadu bakanetarik 10 batek bizia gerlan galdu baitzuen. Jean Etxepare lotinant ohi auzapezordeak egin zuen beraz
|
egunari
zegokion hitzaldia:
|
|
|
piperrautsa (asko, 11 egunetatik 10etan erabiltzen zen), ziapea, azafrana, saltsa eta resalca(? 18). Arrautzak, Erdi Aroko dietan arruntak ziren (gehienbat beste gauza batzuk prestatzeko), baina ez dira aipatzen, bidaian hiru
|
egunetan
egon baitziren, beraz, ez ziren hain ohikoak eta legatzaren prezio antzeko izango zuten (nahiko garestiak). Gazta, batean ageri da soilik (baina kontuan hartzekoa da abuztua zela).
|
|
|
Azpiegitura politikak, gaur
|
egun
dagoen moduan planteatuta aurrera egin ahalizateko finantziazioaren aldetik baliabide kopuru izugarriak behar ditu. Sektorepublikoak bere aurrekontuen zati esanguratsuak bideratu ditu azpiegiturenalorrera, bestelako ekinbide posibleen kalterako (adibidez, lurraldearen egituraketarako gutxienez horiek bezain funtsezko diren beste proiektu xumeagoen edotaizaera sozial, birbanatzaile handiagoa luketen jardueren kalterako).
|
|
|
Gaur
|
egun
dagoen esparru instituzionalak eta eskumenei buruzkoak administrazio jakin batetik egin daitekeen azpiegitura eta garraio politika baldintzatzendu. Izan ere, askotan bat baino gehiago dira tartean dauden administrazioak, horrekerabakiak hartzeko prozesua, finantziazioa, kudeaketa, eta abar are zailago eginez.Administrazioek lehentasun eta irizpide desberdinak izaten dituzte, eta horreksarritan elkarlana eta jarrera bateratuak lortzeko zailtasunak ekartzen ditu.
|
|
|
ZBek lortu duen arrakasta oso kontuan hartzekoa izan da Euskal MugimenduEkologistak (EME) bere historian zehar lortu dituen emaitzekin alderatuz gero, baieta historia horretako mugarriak kontuan hartzen baditugu (Lemoiz, Leitzaran, Itoiz, Abiadura Handiko Trenaren kontrako dinamika), baita maila lokalen emandiren dinamikei begiratuta ere (inguru hurbilean gaur
|
egun
badaude beste zentraltermikoen proiektuak (batzuk jadanik eraikitzen edota funtzionatzen) Bilbon, Muskizen, Santurtzin eta Zierbenan eta aurkaritza prozesuak, baina hauek lortzen aridiren emaitzak askoz ere apalagoak dira).
|
|
|
Gaur
|
egun
dauden energia iturrietatik, gas naturala modernoenetako bat da, praktikoa, erosoa, merkea, garbia eta segurua baita. Lerro gutxi batzuetan esan daiteke gas naturala energia fosil bat dela, lurraren zorupean dagoena, materia organikoaren deskonposiziotik datorrena, eta Europan batez ere Ipar Itsasoan (Norvegia eta Erresuma Batuaren artean) eta Herbehereetan dauden aztarnategietatik ateratzen dena.
|
|
|
Kasu horietan, gaixo bakoitzak ebakuntza kirurgikoa egiteko duen aukera aztertzen da, sufrimendua kentzeko edo murrizteko. Espainian gaur
|
egun
dauden teknika kirurgikoak “tutoretzapean” daude 1999az geroztik, Osasunaren Lurralde arteko Kontseiluaren Osoko Bilkurak “gaixoen segurtasuna bermatzeko” hartutako erabakiaren bidez. Horietatik guztietatik, hauek dira erabilienak: teknika ablatiboak (palidotomia eta talatomia), garuneko estimulazio sakona (talamoaren, zurbilaren edo nukleo azpitalamikoaren mailan) eta oraingoz esperimentazio fasean dauden transplante zelularrak.
|
|
|
GKE horrek aurrera eraman nahi duen beste ekimen bat “Energia eta Pobrezia” gaiari buruzko azterketa bat egitea da. Azterketa hori irailean argitaratuko da, eta energia deszentralizatuek (energia berriztagarriek, esaterako) pobrezia egoeretan garatzeko eta munduko eremu jakin batzuetan energia banatzeko gaur
|
egun
dauden arazoak konpontzeko izango duten zeregina izango du ardatz. Energia Sin Fronteras fundazioa joan den martxoan sortu zen, pobreziaren aurkako jarduerak garatzeko asmoz, garapenerako lankidetzaren esparruan, energiak herrien ongizatean eta gizarte garapenean duen eragina aztertuz.
|
|
|
Geruza horri esker, xafla berriak ez dira irristatzen, karraskatuak minimizatzen dira eta oholtza hezetasunetik babesten da. Taulak jarri baino lehen, komeni da gutxienez bi
|
egunez
egotea etxebizitzan, inguruko tenperaturara eta hezetasunera egokitu daitezen. Bi faktoreek eragina izan dezakete parkean, zeinak uzkurdurak eta dilatazioak izaten baititu ingurumen baldintzen arabera.
|
|
|
Izan ere, kontuan hartu behar da hori xaflen eta errodapiaren arteko distantzia kalkulatzean, tarte horretan lasaiera egon behar baitu (zortzi eta hamar milimetro bitartean) tarimaren mugimenduak ahalbidetzeko. Taulak jarri aurretik, gutxienez bi
|
egunez
egon behar dute etxebizitzan, giroko tenperaturara eta hezetasunera egokitu daitezen. Lurzoruaren instalazioari dagokionez, sistema kolatuaz jartzen denean, ilara lama bakoitzaren alboetan aplikatzen da, arteketan.
|
|
|
Parke Zoologikoetan Basa Fauna Zaintzeko Lege berriak, Senatuaren tramitea gainditu berri duenak eta hilabete gutxi barru indarrean egongo denak, zooetan gaur
|
egun
dagoen Espainiako arauketarik ezarekin amaitu nahi du. Turismo bermatu eta masiboan oinarrituta, Espainian parke zoologikoak, batez ere uretakoak, Europako inon ez bezala hazi dira.
|
|
|
“.es” kodean esleitutako Interneteko helbide kopuru txikia domeinuak erregistratzeko Espainiako sistemaren baldintzei dagokie, bai hileko alta berriei dagokienez, bai inguruko herrialdeekin alderatuta, Internauten Elkarteak (AI) adierazi duenez. Erakunde horrentzat, “.es” domeinuen erregistroa, gaur
|
egun
dagoen bezala, “garestia, motela, murriztailea, arbitrarioa eta opakua” da, eta Sarean dauden Espainiako helbideen kopurua “garrantzirik gabea izatea Europako eta munduko itunean” eragiten du. Halaber, adierazi du ez dela “kasualitatearen ondorio”, bere datuen arabera, “.es” helbide bat dagoela Espainiako 695 biztanleko, Alemanian eta Erresuma Batuan bat 12 biztanleko edo Herbeheretan bat 17 biztanleko.
|
|
|
Idazten dizut plazer handia egiten didan berri on baten erraiteko: Istanbulerat joanen naiz urtarrilaren lauean zure ondoan hamar
|
egunez
egoteko. Hastapenetik espero nuen eguberri zurekin pasatzea, baina, hegazkinekin arazo ttipi bat izan baita, ezin izan dut.
|
|
|
Garbi dago alfabetatu kopurua asko ugaritu dela baina ez ordea erosle kopurua. Azpeitian bertan kokatuz denok ikusi genuen orain 25 urte eta gaur
|
egun
dagoen euskal alfabetatu kopurua oso desberdina dela, urte horietan ikastolatik/ eskolatik pasatako jende asko dela euskaraz alfabetatua baina ez da neurri berean ugaritu, ezta gutxiago ere, euskal produktuen erosle kopurua.
|
|
|
Hasieran, bazirudik, aurkitu izan diren hondakinen arabera, bi oinezurren artean eraiki zutela. Baina Burdin Aroan lekuz aldatu eta gaur
|
egun
dagoen tokira ekarri zitean: Azpilgo Kaskora.
|
|
|
departamentuan jardunean dagoen liburutegitik erabilerarik ez duen unibertsitateko deposito orokorrera eramaten ditu.
|
Egunean
dauden obrek hartu dute haien lekua, eta horiek dira zientziaren ondoko garapenak eskatzen duen guztia.
|
|
|
Ildo horretatik jarraituz, zientzialariaren jarduerak, Popperren iritziz, kritikoa izan behar du,
|
egunean
dauden teoriak ezeztatzen ahalegindu behar duelako. Horrela ulertuta, beraz, zientzi aurrerapena aldez aurreko ezagutzaren hobekuntza eta barnerakuntza legez ikus dezakegu, ezagutza ‘zaharra’ ezagutza berrian txertatuz, hau teoria eta aieru berriak eratzean baitatza.
|
|
2004
|
|
|
Iazko urtean zehar torturatuak izan ziren 78 euskal hiritarrek bere garaian egin zituzten lekukotzen laburpena jasotzen du. Kontakizun horiei beste hainbat datu gehitu dizkiote, hala nola atxiloketak non eta noiz egin ziren, zein polizia taldek burutu zituen, atxilotu bakoitza zenbat
|
egunez
egon zen inkomunikatuta, epaileek atxilotuaren egoerari buruz zer erabaki hartu zuten eta kontu horiek guztiak erabakitzeko ardura zein epailek izan zuen. Tortura Euskal Herrian.
|
|
|
Eta beste maila batzuetan ere ez dut uste eragin duenik. Nik ezagutzen ditudan Oteizaren inguruko sektore guztiek bat egin dute erakusketarekin, guztiek sentitzen baitzuten erakusketa behar beharrezkoa zela eta, are gehiago, hau antolatzeaz arduratu behar zuen erakundea,
|
egun
dagoen erakunde boteretsuena zela, Guggenheim, alegia.
|
|
|
84 Joxe Iriarte Bikila: . Gaur
|
egun
dauden bi komunitate desberdinak hizkuntzaren baitakoak dira: euskaldunen komunitatea alde batetik eta erdaldunena bestetik, eta horrek tentsioak sortzen dituela oso argi dago.
|
|
|
Konbentzio zilegiak, erantsi behar da. Izan ere, historia guztiak orainalditik egiten baldin badira gaurko ikuspegiak abiapuntutzat hartuz,
|
egun
dauden ikuspegi eta identitate guztiek dute eskubide berbera beren begirada propioa pausatzeko iraganean. Eta, konkretuki, gure jendartean, euskal identitatea presente baldin badago (eta hala dago), ikuspegi horrek beste edozein ikuspegik bezalaxe (espainiarrak, frantsesak eta tartean egon daitezkeen orotariko konbinaziok), eskubidea du bere ikuspuntutik historia lantzeko.
|
|
|
Datu base horretan, hainbat ingurumen baldintzaren aurrean izan daitezkeen mikrobio erantzunei buruzko informazioa jasotzen da. Gaur
|
egun
dauden eta etorkizunean sor daitezkeen datuak koordinatzeko ekimenik handiena da ComBase. Londresen 2003ko maiatzean ezarritako ComBase Consortiumari esker, Food Standards Agency (Erresuma Batua), Institute of Food Research (Erresuma Batua), USDA Agrario Research Service (AEB) eta Eastern Regional Research Center (AEB) erakundeen arteko lankidetzari eutsi zaio.
|
|
|
Datu positiboa izan arren, ONTk deitoratu du horien %3 bakarrik izan zirela emaile bizi batenak. Oscar Leiva Espainiako Urologia Elkarteko (AEU) presidentearen iritziz, gure herrialdean bizirik dauden emaileen organo eskasia, besteak beste, gorpuak dohaintzan emateko
|
egun
dagoen programa “hain aktiboari” zor zaio. Ildo beretik, adituak argitu zuen dohaintza emailearen profila aldatu egin dela duela hamar urtetik hona; izan ere, “lehen istripuan hildako gazte batena bazen, orain 60 urtetik gorako odol emaileak dira”.
|
|
|
Komunikabideetan iragartzen diren 118xx telefonoei Balio Erantsiko Informazio Zerbitzuak deitzen zaie. FACUA kontsumitzaileen elkarteak gaur
|
egun
dauden hogei enpresa baino gehiagori buruz egindako azterlan batek% 458rainoko aldeak atzeman ditu zenbaki horien tarifetan. Datu hori ikusita, FACUAk eskatu du konpainia horiek behartu daitezela bezeroei zerbitzuaren kostuaren berri ematera edozein operadore finko edo mugikorretatik, zerbitzua fakturatzen hasi aurretik doako lokuzioen bidez. Gaur egun, lokuzio horrek Telefónicaren zenbaki finko batetik bakarrik ematen du tarifaren berri; beraz, beste operadore bateko telefono batetik edo mugikorretik deitzen bada, informazioa ez da zuzena.
|
|
|
77 urteko gizon bat, Zaragozako Ejea de los Caballeros herrian bizi dena, atzo osasun agintariek berretsi zuten agerraldiaren eraginpean dago. Joan den larunbateko azken orduan ospitaleratu zen eta egiaztatu ahal izan denez, hilabete honetako lehen
|
egunetan
egon zen harremanetan ospitalearekin. ZIUn sartutakoen artean dago.
|
|
|
Jaien lehenengo
|
egunari
dagokionez, Txatunga Bembe taldearen kalejira eta Odd Heathenish, Sei Urte, EH Sukarra (Txiki Otaegin) eta karibeko doinuak jotzen dituen Ghetto Palante (Kasino) taldeen kontzertuak dira aipatzekoak. Hurrengo egunetan ere ez da egongo aspertzeko aukerarik.
|
|
|
Orduan jakin nuen bi
|
egunetan
egon nintzela, auskalo zer egoeratan, auskalo zer mundutan, galduta...
|
|
|
Koadroak ez zidan, ez, hezurrik hautsi, baina hamar bat
|
egunetan
egon behar izan nuen baloirik ukitu gabe, sekulako ubelduarekin.
|
|
2005
|
|
|
Burujabetzen talka horrez gain, gatazkaren konponbidearen termometro ere bilakatuko dira hauteskundeak eta ezker abertzaleak parte hartu ahal izatea neurgailu garrantzitsua izango da. Gaur
|
egun
dagoen giroarekin bi eragile nagusiren menpe izango da hori: ETAren su etena, eta PSOEren Gobernuaren jarrera.
|
|
|
Baina ez dago katedralik. Gaur
|
egun
dagoen basilika ezin da izan, XII. mendekoa delako, hau da, apezpikutza Kalagurrira eraman ostekoa. Katedral zaharraren aztarnek inguruan behar dute, lur azpian, baina non?".
|
|
|
San Marki doakionaz, hona zer idatzi duen motz motza, gehiagoko xehetasunik gabe. " Berrogoi
|
egun
egon zen mortuan, Satanek tentatua" (Mk 1,13). Ez digu erraten zein ziren Jesusek jasan tentamenduak, ez eta zenbat.
|
|
|
Unibertsitatea,
|
egun
dagoen bezala, nik suntsitu egingo nuke: ez dabil, ez du funtzionatzen, ez dago egiazko ikerkuntza eta hierarkia gehiegi dago bertan.
|
|
|
Kasu honetan, ospitaleratze muga Adeslas eko bezeroek 50
|
egunetan
dago eta IMQ koek, aldiz, 30 egunetan.
|
|
|
|
Egun
dagoen zehaztugabetasunari Europar Batasunak 2006an plazaratuko duen Nutrizio eta osasun alorreko erakargarriak elikagaietan arauak konponbidea emango omen dio.
|
|
|
Beste alde batetik, txakurra gau eta
|
egun
dagoen baldintza higieniko sanitarioak tamalgarriak eta higienearen aurkakoak dira.
|
|
|
Euskoiberisten lanak ez dira ezta urrundik ere antzinaroko Iberiar Penintsularen errealitatera hurbiltzen eta horregatik lan honi atal hau gehitzea beharrezkoa iruditu zaigu.
|
Egun
dauden froga materialen arabera:
|
|
|
Horrenbidez, tradizionalisten ustez, emakumearen parte hartzea jaian ahalbidetzen da.Ikuskizun hau San Martzial eguneko bezperako gauean egiten da, emakumeek etaumeek 1522 urteko batailan izandako jokaeraren errememorazioa eginez. Alardearen
|
egunari
dagokionez, Barne Sailak emandako erresoluzioaren arabera, Alardetradizionala goizeko 7:15ean aterako da eta Ofizialaren ordutegia alkateak ezarrikodu. Alkateak, indarrean zegoen ordenantzari kasu egin gabe, 9:45ean ezarriko duarrancada Alarde ofizialarentzat.
|