2008
|
|
Iriartek
|
egun
zaintzen dituen harriak, baina, ez dira beti etxean egon. Errekartetxo harria berak 35 urte luze eman ditu desagertuta.
|
|
Joan den maiatzaren 23an hil zen Annapurnan, 7.400 metrora zegoela ondoeza izanda. Argazkian, Horia Kolibasanu, Otxoa de Olza hainbat
|
egunez
zaindu zuen mendizale errumaniarra (ezkerrean) atzo, Iñaki zenaren anaia Pablorekin (eskuinean).
|
|
Eta beste bidaia bat giza emozioetan barrena: hilzorian dagoen agure baten eta bere azken
|
egunetan
zaintzen duen emakume gaztearen eskutik. Biak erretzaile porrokatuak.
|
2009
|
|
Ohitura zaharra da, hildakoa bakarrik ez uztea. Hala bada, etxeko, senide eta auzokoek gauez eta
|
egunez
zaintzen zuten defuntua, etxean egiten zen hileta antzeko baten arabera: gaubela, gaubeila deritza horri.
|
2010
|
|
Hala geunden, bada, aita eta biok, Teoren egoerarekin kezkatuta: bagenuen, baina, familian, izeba Ernestinak gau eta
|
egun
zaintzen zuen ama, gero eta okerrago zegoena, eskaintza erabatekoan?, Teorengandik gu baino hurbilago zegoèn norbait: anaietan zaharrenak, izan ere, orduz ordu eta minutuz minutu izan zuen Bibi bere aldamenean?
|
|
Balio hau etorkizunari begira ziurgabetasuna izatetik eratortzen da. Adibidez, gaur egungo ekosistemen galerak etorkizunean ekar litzakeen ondorioak guztiz ezagutzen ez ditugunez, horiek
|
egun
zaintzeak etorkizunean horiez gozatzeko aukera izatea ahalbidetuko du.
|
|
Hala geunden, bada, aita eta biok, Teoren egoerarekin kezkatuta: bagenuen, baina, familian —izeba Ernestinak gau eta
|
egun
zaintzen zuen ama, gero eta okerrago zegoena, eskaintza erabatekoan—, Teorengandik gu baino hurbilago zegoèn norbait: anaietan zaharrenak, izan ere, orduz ordu eta minutuz minutu izan zuen Bibi bere aldamenean... arrebak lan egiten zuèn ospitalera eraman baitzuten gure anaia:
|
2013
|
|
Hala ere, ez dira hutsezinak. Beren zeregina betetzeko, beharrezkoa da lehenengo
|
egunetik
zaintzea: Ez dira igurtziko gainazala marratu dezaketen belakiak edo belakiak.
|
|
Haurtxoaren ilea eta buru azala lehen
|
egunetik
zaindu behar dira, baina ez da axola haurra ilea asko edo gutxi jaiotzen den. Era horretan, jaioberriaren gorputzaren zati sentikor horretako negarrak, narritadurak eta bestelako arazoak saihesten dira.
|
|
Oraindik Garro baserriko (Leizotz auzoa) ukuiluan txekorrak gobernatzen zituela aurkitu zuen heriotza, berak hala nahi izan zuen bezala. Bizitza osoan berarekin eraman zuen umorea ere ez zuen galdu azken eguna arte, eta horren lekuko dira azken
|
egunetan
zaindu duten erizain eta medikuak. Izatez ere, korrikalari gisa bezainbat zen famatua bere ironia eta hizkeraren graziagatik.
|
2014
|
|
Eta ez nau gau eta
|
egun
zaintzen.
|
2015
|
|
ere. Gerardo Lopez de Gereñuk (1998) erakutsi zuenez, urdazaitxipi deitzen zitzaion Ataurin urdeak
|
egunez
zaintzen zituenari eta Lagranen, berriz, urdiak deitzen omen zen hiru bider, herriko urdeak bildu eta bazkatzera eramateko.
|
2016
|
|
Hamazazpi haurridetarik Bigarrena Mari, Gaztedanik osoki Emana Jainkoari Eta bertzeen Zerbitzatzeari. Hameka urtez, Gu denen partez, Guzien ama eta amatxi Gau eta
|
egun
Zaindu duenari,
|
|
Ene amak bihotz ona baitzuen, barkatua zion hamabi urte lehenago egin zion izugarrikeria. Amatxi eri egon zen azken hilabetean, gau eta
|
egun
zaindu zuen, anitz denbora sortetxean pasatuz. Aita eta ni Angelun gelditu ginen.
|
2017
|
|
Baina ez ditek horrelakorik pentsatuko. Txuloek etxea gau eta
|
egun
zaintzen dutelako ziria sartu zietek eta honek, noski, ez ziek neskei lasai eta behar bezala dibertitzen uzten. Beraz...
|
2018
|
|
Ezin du mutikoa
|
egunez
zaindu lo egin behar duelako. Mutiko
|
2019
|
|
–Zazpi, zortzi egun. Harrezkero, zure blokekoek zu zaintzen jardun dute gauez. Nik, aldiz, ahal izan dudan bezainbat denbora eman dut zu
|
egunez
zaintzen. Zer moduz zaude?
|
|
" Inor ez da perfektua". Zure aitak Birkenaun elkar ikusi genuen lehenengo
|
egunetik
zaindu nau. Badakit ez dela perfektua; baina jakin ere badakit ni jarriko nauela beti lehenengo tokian".
|
2020
|
|
Astean 60 ordu baino gehiago egiten dute lan, nahiz eta kontratuak (baldin badago) adierazi 40 behar dutela. Soldata 1.000 eurotik urrun dago, gau eta
|
egun
zainduaren esanetara daude, eta lantokian ez daukate intimitaterik. Zaindua hiltzen bada edo familiak langilearekin ez jarraitzea erabakitzen badu kalean geratzen dira langabezia eskubiderik gabe.
|
|
Etxea gau eta
|
egun
zainduko dute.
|
2021
|
|
Uste dut alde formala berregituratu egin behar dela, baina zaintza informalari ere behar duen garrantzia eman behar zaio: orokorrean emakumeek egiten dute, eta agian ezin dugu etorkizunean
|
egun
zaintzen ari garen bezala zaindu. Oro har, denok izango gara bai zaintzaile, bai zainduak.
|
|
Osasun eremutik, batik bat, oso definizio murriztaileak heldu zaizkigu, eguneroko bizitzako jarduerak egin ezin dituztenen zaintzarekin lotuta. Baina
|
egun
zaintzeaz ari garenean askoz gauza gehiagoren inguruan ari gara.
|
|
Maskota batzuk bi
|
egunez
zaintzeko gai naiz.
|
2023
|
|
Ohitura zaharra zan, hila bakarrik ez ixtea. Halan ba, etxeko, senide eta auzokoek gauez eta
|
egunez
zaintzen eben difuntua. Hildakoaren etxeko ateak zabalik egoten ziran; auzokoak eta senideak etorri ohi ziran gaubelea egiten, gorpua etxean egoan artean.
|
|
Alde horretatik, jeltzaleek, tokiko egitasmo zehatzez harago, Gipuzkoa gainerakoan ere aitzindari dela adierazi dute, eta 30 zahar etxetan aldaketa nabarmenak egiten ari direla. Kanpainan, PSE EEk ere nabarmendu du Gipuzkoa «abangoardista» dela
|
egun
zaintzen arloan, eta landutako horretan oinarrituta hobera egin behar dela orain. Araba, Bizkai eta Gipuzkoa osorako eredu baten alde ere egin du PSE EEk:
|
|
Pazientziaren bertutea, edo hitz greziarra zehazkiago itzultzeko, igurikapen geldiaren bertutea, iraupenaren behar horri dagokio, Graziaren eragiketan Jainkoaren esku hartze eza ahalik eta argien adierazia da honako parabola honetan: " Jainkoaren erreinua da gizaki batek hazia lurrean botatzen balu bezala, eta lo egin eta gau eta
|
egun
zaindu ondoren, bihia hozitzen da eta hazten da gizakiak berak nola jakin gabe. Automatikoki lurrak fruitua ematen du; lehenik zurtoina, gero burua, gero bihiaren betegintzarrea landare buruan" (Marko, 4,26)
|